Luận văn thạc sĩ Luật học: Bảo đảm quyền con người trong đăng ký hộ tịch qua thực tiễn tại huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.38 MB, 100 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ TƯ PHÁP TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HANOI

BÙI THIÊN CHI

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

HÀ NỘI, NĂM 2021

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ TƯ PHÁP TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HANOI

BÙI THIÊN CHI

LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

Chuyên ngành: Luật Hiển pháp và Luật Hành chỉnh.Mã số: 8380102

Người hướng dẫn khoa học: TS.Tran Thái Dương.

HA NOI, NĂM 2021

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

LỜI CAM DOAN

Tôi xn cam doa đây là cơng bình nghiên oins Khoa học đốc lập cũa tơi có sie

18 tro te Ging viên hướng dẫn là TS Trân Thái Dương, Các nãi chong nghiên cin và hết quả trong đ tả là mung thục. Những sổ hậuphue vụ cho vide vất để tà luận ăn được chính tắc giả th thập các nguồn khúc nhat và có gh rổ trong phẩn tài liêu than khảo. Bên cạnh đó, trong luận vẫn có sử hong một số đảnh giá nhân sét cing như sé lậu cña các tác giả. cơ quem tỔ chức, đơn vi khác và cổ thd kiện rong phần tà hu tham khảo. Tơi xin chu trách nhậm về tình chính xác và trang thực

cđa Luận văn này:

Tơi xin chân thành cảm on!

Tác gia luận vin

"Bùi Thiên Chỉ

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

LLỜI NĨI DAU...

1 Tính cấp thất và ido nghiên cứu để tải

3 Tình inh nghiên cứu đổ tài

3 Mu dich và nhiệm vụ nghiên cửu,

4. Đổi tương nghién cing phạm vi nghiễn cứu5. Ct phương pháp nghiên cửa

6.¥ nghĩa khoa học và thực tin của để tỉ7. Bổ cục của uận vấn

CHƯƠNG 1: NHỮNG VAN ĐÈ LÍ LUẬN VE BẢO DAM QUYỀN CON NGƯỜI TRONG ĐĂNG KÝ HỘ TỊCH ..

11. Khái niệm hộ tịch, đăng ký hộ tích và bảo đảm quyền con người trong đăng ký.

hitch 7

1.11. Khái min hộ tịch và đăng itch 71112. Khải mim bảo don quyển cơn người trong đồng i hộ ích 141 2 Nội đang ý ngiĩa bio dim quyén cơn người trong đăng ký hơ ích. 71.21 Nội hang bảo dom quyển con người trong đồng lý hỗ ich 712.2. Ynghia bảo don quyển con người trong đồng hệ hộ ich 24

13 Các yêntổ anh buông din báo đầm quyển cơnngười rong đông ký hộ ch... 26 13.1. Ý hức pháp luật 26 132. Các duhắn dim bảo te tì uyễn conngrời rong dings Stich ...28

13.3. TẾ chức bổ may và đội ng cán bộ. công chức thưc hn rách nhiệm bảoin quyễn cơnngười trong đăng hệ hộ ích 31

Két hận Chương 1 38 CHVONG 2: QUY ĐỊNH CUA PHÁP LUAT VÀ THỰC TRANG BAO DAM QUYỀN CON NGƯỜI TRONG ĐĂNG KÝ HQ TỊCH TẠI HUYỆN THƯỜNG TÍN, THÀNH PHO HÀ NỘI. 34

21. Quy ảnh cde pháp luật v bio dim quyén conngười rong đăng ký hd teh... 3421.1. Quy dinh vé quyển và nghữa vụ đăng lý hộ ich cũa moi công din 3

2.1.2. Quy Ảnh trách nhiện các chủ thd báo đền quyễn cơn người trong đăng kỷ hồ

sch 4

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

22. Thực trang bảo dim quyền con người rong đăng ký hộ tich ti huyện Thường

3211 Những két quả dat được và nguyên nhân “

ắtluận chương2 39

CHVONG 3: QUAN DIEM, GIẢI PHÁP BAO DAM QUYỀN CON NGƯỜI TRONG ĐĂNG KÝ HO TỊCH TẠI HUYỆN THƯỜNG TÍN, THÀNH PHO HANOI ...60

3.1. Quan diém báo dim quyén con người trong đăng ký hộ ích ti huyện Thường

311. Báo đâm quyển cơn người trong đăng lị hỗ tịnh phat thd liên được chi

trương của Đăng, Nhà nước về cái cách hành chính và xây đụng Nhà nước phápanyén xã hội chủ ngiấa 6

313. Báo đâm quyén cơn người trong đăng ký hộ tích phẩi để cao quyên con nei: quyển ngiĩa vi co bản cia cổng dân theo tình thần Hiễn pháp 2013... 62 3.13. Bảo dan quyển cơn người trong đồng i hộ th phải phù hợp với các ng inh pháp luật có liên quan trong nước và tn trình hội nhập quốc tế 63

3.2. Giải pháp báo dim quyển con ngi trong đăng ký hồ tích tại huyền ThườngTín thành phố Hà Nội 644.2.1 Hồn thiện pháp luật về đăng kỷ hồ tch 643.22. Ning cao chat lượng đội ng Cán bộ, công chức làm cổng tác đồng lý hồ

tịch trên địa bản Inyên Thường Tin dip ứng yéu cẫu cia cãi cách hành chính... 6

4.23. Bay mạnh cả cách thi tac hành chính trong đăng kỷ hộ tịch đ

4.24 Déymanhngénmyén gio đe về apénconngads trong dingh hôtch... 70 3.25. Mét sé dé xuất kiẫn nghĩ khác nding cao hiệu quả bdo đảm quyển con người

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

BANG DANH MỤC CÁC TỪ VIET TAT

cccp Cin nước cơng din

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

LỜI NĨI DAU 1. Tinh cấp thiết và Hide nghiền cứu đề tài

ViétNem đang xây dung nhà nước pháp quyền XHƠN của din do dân và dân-một nhà nước ma & đồ, quyén con người được dé cao và cơ trọng nh dân-một giá tithiêng ông, cao quý. Quyển cơn người được công nhận tôn trong bio vé và bảođâm không chỉ đăng lạ ð các tuyên bổ chính t hay ghi nhân trong Hiền pháp, pháp

It mà rong thục tấn đời sống xã hồi, hoạt đồng của bô máy nhà nước

Điều 14 Hin pháp năm 2013 ght nhận. “Ởnớc Cơng hịa v hội chỉ ng] Tiết Nam, các quyển con người quyển công dân về chính trị đơn sc tn tổ văn hóa xã hi được công nhấn tôn rong báo về, bảo dim theo Hién pháp vàpháp hát

Hiển nay, trong ba cảnh xây dạng hoàn thiện bộ máy nhà nước, h thống phép

luật nhằm bão dim các quyển con người thi việc nghiên cửa lý luận và thục tiến

tránh nhiệm báo dim quyền con người trong các host động của bộ méy nhà nước nổi

chứng, ding iy hé tich nói nơng la đều cần thất, bi lẽ h ch là vẫn để hết súc quan trong nó di liền với mốt con người trie sinh ra cho tới khi chất đ, gắn bo chất

chế với những ga tì nhân thân của mốt người dân

Tiên thục tn, việc thục hiện pháp luật về hộ th còn một số tổ tạ, chum dep xing được yêu cầu cả cách hành chính trong giai đoạn mới. Tình trang một s co cquen tổ chúc chưa xác dinh đúng giá tủ pháp ý của gây tờ hộ ich còn những biểu hiện gây nhiề tho thin cho người din, ảnh hưởng đến quyển cơn người đã được Hiển pháp khẳng dink Hiện my, các quan hệ xã hội về đăng ký hộ ích được đều chảnh theo Luật Hồ tịch năm 2014, lân đầu tên có một luật đều chỉnh các quan hồ xã

Hồi đồ seu hơn 60 năm đều chỉnh bing các Nghĩ nh ofa Chinh phố và Thơng trcủa các BG có liên quan đến hồ tịch. Bản cạnh những quy din pháp luật cơ bản hoàn

thién ma Luật Hộ tich năm 2014 mang lại thủ vin tên ti những han chế trong thục SẾn, các quy định pháp luật hồ tch gây nhẫn Yn cho cổng dân

Từ những nhận thie vé li luận và yêu cầu trục tin rũ trên, học viên chọn đề com người trong đăng kệ lộ tịch qua thực ti

tải “Báo đâm guy tại hy

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

Thường Tin, thành phổ Hà Nội” làn để tà luận văn thạc ấ chuyên ngành Luật Hiển phip và Luật Hành chính Diu này cũng là mr đồng góp một phin cia cá nhân học

xiên trong nghiên cửu khoa học v bio đầm quyễn con người trong lĩnh vục đăng kýhồ ch và thục thi pháp luật ding ký hồ tích trên đa bản huyền Thường Tín, thinpho Hà Nội

2. Tình hình nghiên cứu đề tài

Din nay ở Việt Nem đã có nhiễu công tỉnh nghiên cứu, các luận án luận vin bai tạp ch đồ cập vin dé bảo dim quyén cơn người nói chung và trong ting nh vục cau thể, rong đó có các host động liên quan din hổ ích và đồng ký hồ tích Cth

đến các cơng tình têu biểu theo các nhóm zaur

“im 1° Các cơng trinh nghiên cin về báo đâm quyển con người nỗi chung

trên các lì vực

= Sách tham khảo “Bao đâm quyển cơn người trong hoạt đồng tr php” của tác

gi Nquyin Tắt Viễn, Nb. Tự pháp 2020, Cuỗn sách đã nghiên của nhõng vin đ lí ân vi quyén con người và nhận thie về bảo dim quyển con ngườ trong hoạt đồng tr pháp, tip trung những nội dang bio dim quyền con người rong tổ tạng hình ng tổ

tong din sự và tổ tung hạnh chính

- ĐỀ t nghiên cử khoa học. "Pháp luật tổ hơng hành chinh vớt việc bảo đâm,

anyén cơn người theo hiễn pháp năm 3015" tác giã Nguyễn Thị Thủy chủ nhiệm để tii, Trường Đại học Luật Ha Nộ, 2017 đổ cập i luận và thục tấn về quyền con "ngời, bio dim quyển con người trong pháp luật tổ tung hành chính, kiến nghĩ hồn

thiên pháp luật tổ ng bình chính và nâng cao xét xử hành chính ofa Tịa én nhậndân shim bảo dim quyền con ngời

- Luân én: “Bio đâm quyển con người cũa bi cạn trong giai doom és ba vụ ánhi sử” củ tác giã Trin Thi Thu Hién, Trường Đa học Luật Hà Nội 2020 đã đồng

gop những vin dé Ii uận về báo dim quyển con người cia bi ca trong giai đoạn điều

tra vụ án in sự phân tích quy đính pháp Toit tổ tung hình sự Việt Nam vé bảo dimquyễn con người của bị can trong giai đoạn điều ra vụ án hình sự và thục tiến ừ đồ

đồ xuất giã pháp ting cường hiệu quả thọc thí pháp luật về vin để này

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

- Bai vi “85 năm Đăng lãnh đạo đẫu tranh vi quyển cơn người" côn tác giã

Đăng Dũng Chị Tạp chi Lịch sử Đăng số 2/2015 di néu bật thành tou cũa Ding

trong lãnh đạo đầu tranh và quyén con người và bio dim quyén cơn người, c ra một sổ bã học kinh nghiém trong quá tình lãnh đạo đấu tranh vì quyền con nguời va bảo

vi quyền con người ð Việt Nam,

Trong thời gian qua đa số các cổng hình nghiên cứu vé bảo đầm quyển cơn

"ngời được ấp căn ð mốt phạm vĩ bao quát hoặc hấu hết rong các finh ve ổ tạng “im 2: Các công tinh nghên cứu vé bảo dim quyển cơn người trong hổ tích và hoạt động liên quan đồn hộ tịch

- Sách tham khảo: “Nghưập vụ đăng lý và quấn I hổ tịch & Tiệt Nam lưện nay”của tác gã Nguyẫn Vin Huy, Nab. Lao đồng - Xã hộ, 2019 đã làn sáng tô những

vẫn oo bản vi thi tục đăng ký hai ánh, kết hôn, giám hộ, nhận cha, me, con; thay

cia VidtNam ở nước ngoài và hướng dẫn quản ý, sử đụng giấy tờ, 28 hộ ch.

- Luân văn. "Đăng hộ và quân ý hộ tịch - Thực tiến ầĩ hành tại đa bàn lng

Thach Thắ: thành phố Ha Nội" của tác gã Hoàng Thi Duyên, Trường Dai học Luật

Hà Nồi, 2030, nghién cửa một số vẫn để chung vi đăng ký và quản lí hồ ch và thục

‘vin thực hiện quy dinh pháp luật đó tiền dia ban huyện Thạch Thất, từ đó đưa ra một sổ kiến nghỉ af hoàn hiện pháp luật và nâng cao hiệu quả host đồng đó

- Bit viết "Tham quyển đồng lý hộ tch theo Luật H6 ích vàyẫn hue hiện

của tie giả Nguyễn Ngọc Bich, , Tập chi Luật học, sở 08/2016 đá phần ích các quy

ini về thim quyền ding ký h tích nêm 2014, sơ sánh với các văn bản quy phạm

nhấp luật có liên quan trước đây, qua đó làn rõ những đến thuân lợi, khó khẩn trong

vite thực hiện các quy nh này hiện nay

Một số cơng trình nghiên cứu.

về hoạt đơng đăng ký hô ch, quân lý hộ ch một cách độc lập hoặc ích rời nhan

Ê trên nghiên cửu bảo dim quyền cơn người và

THằu như các cơng tình nghiên cửu về hô ch chỗ y tập trong nghiễn cửu phân ich

cu thể vỀ đăng ký hơ tích và quản lý hồ ích từ luận din thục tến một số dia hương và đồ xuất các gi pháp nâng cao hiệu quả thục hiên Nhang từ khi Thông tr

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

04/2020/TT-BTP ngày 28/5/2020 quy dink ch tất một sổ đu của Luật Hộ teh và

Nei Ảnh 123/2015/NĐ-CP có hiệu lục th các cổng tinh nghiên cửu in chưa cótinh thời ng vide nghiên cứu về quyên con người trong đăng ký hộ ích chưa có nhiềutỔ chúc, cá nhân bay từ liêu nghiên cứu Cho nên, có thể khẳng định đuợc rằng hits

chưa có cơng tinh nghiên cửu bảo dim quyển con người rong nh vục hộ ich

và tấp cân qua hoạt động đồng lý hộ ch

VÌ vây, kế thin các kết qua cũa các công tỉnh nghiên cứu liên quan, luận vin tập trong nghiên cửa những vẫn để lí luận và thọ tin của việc bảo dim qun con

"người tong lính vục đăng ký hơ ích ử thực tấn huyện Thường Tin, thánh phố Hà

Nổi để từ đô dun ra những quan điển và gui pháp nâng cao hiệu qua quả bảo dim

quyễn con người trong đồng ký hộ tich tei huyện Thường Tín hành phố Hà Nội3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

Để xuất các git pháp nhằm khắc phục những hạn chi, bio dim quyển cơn

"ngời trong đăng ký hộ tích tử huyện Thuờng Tín, thành phố Hà Nối thơng qua việc

"nghiên cứu luận về bảo dim quyển con người rong đăng ký hộ ích và thục tin về ‘bio dim quyền conngười trong đăng ký hơ tích tạ địa phương

ĐỂ det được mục ch nghiên cửa nêu trân luận vin có nhiệm vụ củ

Thứ nhất xây dụng cơ sỡ lý luận v quyền cơn người trong đăng ký hỗ tích

thơng qua việc xác Ảnh các khá niệm có liên quan nhy khổ niệm quyển con ngu,khổ niên hộ ch, khá niệm đăng ký hộ ch: xác nh đặc đm, nội dang, vai rò và

các yêu tổ ảnh ining din việc tar hiện quyén con người trong đăng ký hộ ch.

Thứ bu, phân tích thực rạng bão dim quyền con nguôt trong đăng ký hộ tính

tiên dia bản tmyện Thường Tín thành phổ Ha Nội du ra những đảnh giá và kết quả đạt được, những hen chỗ và nguyên nhân của những han chế bão đầm quyển cơn

"người rong đăng kỷ hộtch trên dia bản huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội

Thử ba, đề xuất quan diém, hệ thống giải pháp di cơ sở khoa học để bảo đâm, quyền con người trong đăng ký hồ tích tên địa bản huyền Thường Tin thành phố

Hana

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

4. Dai tượng nghiên cứu, pham vi nghiên cứu

- Đổi tương nghiên ev: Luận vin nghiên cửu các vẫn để ý luận lịch rỡ vềbio dim quyền con người trong đăng ký hồ tích thục tin bảo dim quyển con"nguời trong đăng ký hồ tích trên dia bin huyền Thường Tin, thành phố Hà Nội

- Phạm vi nghiên cứu

+ VỀ mất không gen: Phạm vũ nghiên cửu của luận vin được giới hạn rên địabản huyện Thường Tin thành phổ Hà Nội

+ VÊ mặt hôi gian. Luân vin đỀcập khói quá báo dim quyén cơn người trong

đăng ky hô tich giới hạn từ năm 2016 dén sáu tháng đầu nim 2021. Bãi vi, thành

phd Hà Nối là một trong bén tỉnh thành đầu tiên trên cä made được Bộ Tw pháp hơn chon biển khu thi đẫm phẫn mém đăng ký khu ảnh và cập số din danh cá nhân, đẳng thời thục hiện biển khai Luật Hộ tích năm 2014 và Luật Căn cước cơng din

năm 2014 có hiệu lục thi hành cùng một thời đểm từ ngày 01/01/20165. Các phương pháp nghiên cứu

Cơ sở lý luận của việc nghiên cứu dé t là họ thuyét Mác - Lénin và tư tưởng

Hé Chi Minh các quan đm cia Đăng và Nhà nước Công hoe xã hồi chủ ngiữa Việt Nam về Nhà nước và pháp luật về quyền cơn người nói chung vé bio dim

quyên con ngờ trong đăng ký hồ tịch nồi riêng.

ĐỂ dat được mục đích nghiên cứu của luận vin tác giã sở dụng các phương

hấp nghiên cứu cụ thể sau:

- Phương pháp phân ích được nở đụng để làm rõ các vẫn đề thuộc cơ sỡ líluận bio dim quyén con người trong đăng ký hô tich như. khá niệm hộ tịch đăng

ý hơ ích khá niệm quyền con người, nội ding, ý ngiấa và các yêu tổ ảnh hướng

đổ báo dim quyên con người ương đăng Lý hộ ch,

- Phương pháp lich sẽ lit kê, sơ sánh pháp luật được rỡ đụng trong các nổi

dang nghién cứu về quá tỉnh bình thành, phát tiễn pháp luật hộ tic, vấn để bảo

đầm quyén cơn người trong đăng ký hồ ích theo phép luật hiện hành.

- Phương pháp tổng hop, khá quát hóa đuợc sử đụng khi tắc giã luận vẫn dựa

trên cơ ở í luận đã được nhận diện cũng nh các vẫn để từ thực tấn hiện nay nâu

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

những nhân định hay nit ra các bai học kánh nghiệm, phương hướng, giải pháp hoàn,thiên pháp luật nâng cao ý thức xã hồi nhẫn bio đảm quyển cơn người rong đănglý hôtich

Trong hit hit các nổi dùng nghiên cửu của luân văn, các phương pháp nghiêncota trân được sử đụng kết hop và lịnh hoạt

6.¥ nghĩa khoa hạc và thục tiến cũa đề tài

Luận vấn gop phin làm 15 những vin đề lý luận về bio dim quyển cơn người

trong đăng ký hộ tịch, đánh giá thực trang bão đảm quyền con người trong đăng kyhồ th trên đa bin huyện Thường Tín, thánh phổ Hà Nội thời gián qua từ đó đơnxe những gt pháp bảo dim quyển con người trong đăng lý hộ tich nhẫn năng caohiệu quả dim bảo quyển con người trong ding lý hỗ tích rên đa bản huyệnThường Tin thánh phô Hà NG

Các kết quả nghiên cửu của luận văn có thể cũng cấp những luận cứ khos hoe cho các cập chính quyén trên dia bản huyện Thường Tin thành phổ Hà Nội nghiên sửa vân đụng vào thực tiến dim bảo quyên con người rong ding lý hộ ích Luận ăn cũng có th là từ liệu nghiên cửu, học tap v bảo dim quyền con người rong

đăng ký hộ tích cho các học viễn, sinh viên ở các cơ sở dio tao luật

7. Bồ cục của hận văn

Ngoài lới mở đầu, kết luận, danh mục tả liều tham ko và phủ lọc, Luận vấnđược it cu gêm 3 chương

Chương 1: Nhông vin dé i luận về bio dim quyén con ngườ trong đăng ý

Chương 2: Quy dinh cis pháp luật va the trang bảo dim quyền con ngườitrong đăng ký hộ tich ti huyện Thường Tin, thành phổ Hà Nội

Chương 3: Quan diém và giải pháp bảo dim quyển con ngờ trong đăng ký

hồ tịch tại huyện Thường Tín, thành phố Hà Nội

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

“Hơ tịch” có ngn gắc là một ừ Hán chính phụ được da nhập vào Việt Nam. không bit từ ki no, két cầu từ bu từ đơn có nghĩa độc lập lá từ "hổ" - thành tổ gu và từ “tịch” - thành tổ chính, Kia tim hidw từng thành tổ ở các từ đến tiéng Việt

hiện nay khá thẳng nhất, từ "hổ" khi sở dung là danh từ mang nhiêu nghĩa khácshu những có một nghĩa trực tấp là "nhà 6” hoặc “din nợ”,

“don vi để quân lý din số, gém những người cing én ð với nhe”, từ “tick” có

nghĩa là hoặc "số sách ding ký quan hệ lễ thuc”

Việc ghép ai thành tổ rên thành danh từ "hỗ ích” là một sự đặc biết vé mất"gân ng là thuật ngũ guen thuốc được nhiễu người nhắc tới ki liên quan tới nr cótheo ngiấa tơng là

uất và mit của một cơn người những qua các từ điễn tếng Việt có nhiễu cáchii ngiữn rất khác nhan.

Tác ga Dao Duy Anh có ghi rong cudn Gin yêu Hán - Việt từ đến: "HS tịch: Quin số của Chinh phủ biên chip sổ người chức nghập và ích quân của từng người

Tác giả Nguyễn V ấn Dam lạ cho rằng: “H6 tioh: SỐ biển dân s có ghỉ rổ tônho, quê quản và chức nghiệp cũa mg ngườt

Tác gã Hoàng Thúc Trim trong cuốn Hán - Việt tin tử din việt “Số biến

nhân một số địa phương hoặc cả tồn quốc, trong cơ gh tổ tin họ, q qn và chite nghiệp của từng người ">

"Bio Dạy Anh 1992, Gira Hin- at đn rod hương Nhà Thon học xã Nội 381

'Nggyễn Vin Đụn1999, Te điền tường giã và hen acing ng Pte Ngơ. Văn hóa Thơng th, Eả Nội,tệ

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

Trong cuốn Từ én Hán Việt từ nguyễn tác gid Bứu KẾ giả thích “Hồ ch: Số sách ght cháp tần, ho, nghề nghiệp dan cư ngu trong xã phường “®

Theo cuốn Từ đến từ và ngữ Hán Việt của Nguyễn Lân chủ biên viết: “Hổ tịch: Quyin 3b ght chip tên HỖ, quê quản nghề nghiệp ca mot người trong một da

phương ^

Xét về gúc độ ngân ngữ nghĩa của từ "hộ teh” côn tn tử nhiều cách hiểu Khác nhau và không df dinh nghĩa mốt cách:õ răng, dẫn din việc có sự nhằm lẫn vi Khó niệm cũng nue nhận thức giữa hai khá niệm "hộ ch” và "hộ khẩu”

Vii khía cạnh pháp Lý, thuật ngữ "hộ tịch” cũng là mốt khái niệm đặc biết ronghệ thing khá niệm pháp lý Việt Nem, Khát niệm này khó xác định thắng nhất về

"nga nên có nhiều thâo uận rong giới học giá nhằn xác lập tên gợi để hiểu hơn Trước nim 1975, một số học giã miễn Nam lần đầu én định nghĩa “hộ tek”

trong các giáo tình giảng day của Dei hoc Luật khoa Si Ga dưới chế độ Việt

Nem Cơng hịa, những đều có điểm chúng nhất định về hộ tich như: Ghỉ chép lạ quên hệ gia định của mỗi người, Quan hệ gia Ảnh thuộc phạm vi hộ tịch ph ảnh

tên co sở ba ar liên quan trong trong cuộc đời mỗi con người đồ là sự kiên anh,hin nhân và tử, Chứng ty bộ tch là loại gấy tờ pháp lý có giá bị chúng mình

chính xác các đặc đễm nhân thân cơ bên của một cá nhân

Cuốt những năn thể kỹ XX, đầu thể kỹ 3O, khí Việt Nem chứa có stra đổi

của Luật Hồ tịch năm 2014, pháp uất vé hộ tich là mốt bộ phân không thể thiếu

tong ngành Luật Dân a, chịu ae tác động tue Up của Luật Din ae và Luật Hôn,nhân và gia dinh Điễu 1 cũa Nghị ảnh số 158/2005/NĐ-CP ngày 27/12/2005 của

Chính phủ quy định khá niệm về hộ tch: “Hổ tích: La những sự ién cơ bản vác nh tình trang nhân thân cũa một người từ i anh ra din lá chỗ

À "hộ ti" đã cụ thể

Cho din khi Luật hộ tích năm 2014 ra đời, Ảnh ngữa

hơn so với Nghị Ảnh số 158/2005/NĐ-CP, "hộ tịch" được quy inh là những sự

iện như khai sinh; kết hôn; giám hộ; nhận che, me, con, thay đổ, ci chính hộ ch,

Hong Trúc Trim 197%, iấn— Ptr dn, Tin Sanh in qua, SH Gon, 296

4 Bis Ki 1099, Tr dfn Hân Pie tne, Na Thun Hoa, Tảnhphổ Bộ Chí Mah 316ˆ Nguyễn Lân Chỗ tiện), 1989, 1 duvet Hn Pde, No. Th hơ Hỗ Chí Min, 321

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

tích, ghi vào Số hộ ích việc thay

của cơ quan nhà nước có thim quyễn và ghi vio Số hộ tch các sự kiện hồ ch đó"hộ tich của cá nhân theo bản án, quyết định

của công din Việt Nam đã đợc giải quyẾt tei cơ quan có thim quyén oie nước

thể thấy khá niệm "hộ tch” chứa đọng y t lich sử truyền thống do nó đã én sâu

trong nhận thie nhân dân nên các nha lập pháp đã sử đụng nó như mốt thuật agitchun mơn và ảnh nghĩa trong vin bản.

Từ đính ngấn trên có thnhững đặc trung chủ u của hồ tích nh sa- Hơ tich la một ki niện mang tinh giá tr nhân thân, gắn với cá nhân cụ thidi sinh ra cho din id chất &. Các yêu tổ về che, me, din tộc hay giới tính là co

sở đã nhận tiết, phân biệt từng cá nhấn rong xã hội gin với họ từ lúc bit đầu chảo

đời cho din khi ừ gã cuộc đổ,

- Hô tich Ia những điệu không thể thay thé hay chuyển đỗ cho cá nhân khác, do đồ moi vin dé liên quan đến hơ tịch phải do chính cá nhân true tip đến các cơ quan có thim quyển đăng ký hộ ích thục hiện, khơng thể Lam they tir hi pháp fut có quy

cảnh khác,

- Hộ tich la quyển là ngiấa vụ mang tinh nhân thân, không thể quy đổi thànhtổ tr như hàng hóa, khơng th trao đổi, cho tổng, mua bản.

111.2. Khối niệm đăng lý hồ tịch

6 Vi§t Nam, do rã qua một q tình lịch sở, vẫn để ding iy và quản lý hộ

tick cổ lịch sở từ lâu đối (thos nhà Trin). Trãi qua các thơi kỹ phơng kiến - thụcdân hộ tích luôn gin với quản lý con người inh), bên canh quân lý đất đủdidn’) là hai nội đụng đã từng được thực hiện một cách bài bản, có hệ hơng,

Sau Cách mang tháng Tâm năm 1945, đăng ký và quản lý hộ tich được Nhà

nước tấp tục day t và phat rida Theo Sắc lệnh số 47/EL ngày 10/10/1945, thể tệ

đăng kỹ hồ tich ở Việt Nam được áp đụng nhờ sax Bộ Dân luật gin yêu được ápdang 6 Nam kỳ, Hoàng Việt hộ luật được áp dạng & Trung kỹ và Dân luật Bắc kỳ:

“smi 1 Điều 3, Luật Hộ th nấm 2014

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

Ngày 25/4/0014 tạ Phiên hop thử 27, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khóa XII đầu sen

xét cho ý liến vé dự án Luật H6 tch & cao vide đăng ký và quân ly hồ ích là mộttrong những nhiệm vụ quan trọng ma nhiéu qude gia quan tâm, trong đó có Việt

Nam. Điễu này tạo cơ sở pháp lý để nguôi din được cổng nhân quyền con người,

quyền và ng?ĩa vụ công dân và

hho; mang lạ cơ sở khoa học của các biện pháp quản lý din cơ nhắm xây dụng hoạchha nước bảo hơ các quyền, lợi ích hợp pháp của

cánh chính sich phát ign ánh tổ xã hộ, qude phòng - anninh quốc ga

Khác với khá niệm “đăng lợ hộ tịch” trước đây được Hất k là việc cơ quannhà nước co thấm quyin sác nhân các sự kiện: sanh, kết hôn, tử; nuôi con nuôi,

gm hộ; nhân cha me, con; they đổi cũ chính bổ mung, điều chỉnh hỗ ch, xác

ik lạ giới tính; xác ảnh li din tộc rong Nghị ảnh sổ 158/2005/NĐ-CP ngày37/13/2005 của Chính phủ din Luật Hộ tích 2014 quy định 18 hon: Đăng hý hổ ích

xúc nhân hoặc ght vào SỐ hộ tịh -sễ giấy

oe lập và lau giữ tạ cơ quan đồng lộ hộ tch về các oi liên hổ tịch ca cả mn, tạo

sơ số pháp lý đỄ Nhà nước báo hộ quyễn le ích hợp pháp cũa cá nhân thực hiện

- Nỗi dang đăng ký hồ th

Theo quy dinh pháp luật nối ding đăng ký hồ tích thục hiên qua hai nhóm,

ảnh vi của đăng ký hơ tick: hanh vi Xác nhận vào Sổ hộ tịch và hành vĩ Ghi vào SỐ

Thứ nhắt hành vi xác nhận vào SỐ hộ tích các sự iên hộ ích

Đổi với nhóm hành vi nặy, sáu sự kiên hồ tich thông thường km anh; kết hồn, gián hỗ nhân cha, me, con; thay đổi, cãi chính hộ ich, xác định lạ dân tộc, bổ

sung thơng tin hơ ích; kh từ và các xác nhận các việc hộ tích khác theo quy Ảnh

của pháp luật được cơ quan ding ký hộ tích xác nhận bing cách ding ký vào số

dành iêng cho ting loại sự kiên hô ch; đẳng thời cấp giấy chúng nhận về việc đó

cho cá nhân yêu cầu như Giấy kha anh, Giấy ching nhân kết hôn, v.v... Khi cố

hành vi xác nhân ofa cơ quan đăng ý hộ tch để lam phát sinh hiệu lục pháp i cồncác nự iên hồ ch được ding ký. Chỉ sau khi ding ký, các mr liên hộ ch trên mới

lâm phát sinh, thay đổ, chấm đốt các quyền và nghĩa vụ cũa cá nhân. Tà iậc cơ quan nhà nước có thm cup

Thuần 3,Điều 2, Luật Hộ th nấm 2014

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

Thứ ha, hn vi gh vào Số hộ ch vide thay đãi hổ ich cũa cd nhân

Hành vi này là việc ght chủ vào S hồ tịch những thay đổi hồ tích đy hơn, iby việc kit hơn trú pháp luật cổng nhận việc ket hôn, công nhận gián hộ, thay dBi

quốc tích, xác đính lạ giới tính; xác định cha, me, con; nuôi cơn audi, chấm dit

vide nuối con nuôi, tuyên bổ hoặc hy tuyên bổ mốt người mắt ích, đ chất bi mắt

hoặc hen chế năng lọc hinh wi din mộ và nự kiện hộ tich cia công din Việt Nam

được giải quyẾt tử cơ quan có thậm quyền của nước ngồi (thủ sinh, kết hơn, ly

hồn, hủy việ kết hôn, giám hộ; nhấn cha, me, cơn, xác định che, me, con; midi con

ni, thay đổi hộ tích, khai ti) cùng các việc hộ tịch khác theo quy định pháp luật iy là hành vi ghi chú đơn thuẫn vào Số hộ tịch khi có cân cử pháp Ii theo bản án, quyễt Ảnh của cơ quan nhà nước có thấm quyén, để theo đố, quân lý sự kiện hộ

tich thay đổi, nó khơng lam phát anh hiệu lục pháp Ii của các sơ liận hộ tich bai các

‘bin án, quyét ảnh của cơ quan nhà nước có thẫn quyển đã phế sinh hiệu lực pháp í

cho các nợ liện đơ

Hei nhóm hành vi trên ty có sự khác biệt vi nha song trong hoạt đồng đăng

ký hộ tịch chúng luôn đ iễn và tác đồng qua Ie. Xác nhân vào Số hộ tịch thể hận

Nha nước công nhận một cả nhân cơn người tên ti với đậy đã tính pháp lý và bảohồ quan hệ phát sinh từ các sự kiện hơ ích đó, là dã liệu hộ tích bằng vin bản manhà nước lưu glâu đủ - cơ sở đỄ rau này ghi vào SỐ hộ ích việc thay đỗi hộ tichcủa cá nhân con người đã xác nhân trước đó. ới mốt cá nhân con người néu khơng

có hành vi xác nhân vào Số hơ tic cơn cơ quan ding lợ hộ tích có thẩm quyền thi hành vi ghỉ vào Số hồ tích khơng thi xy ra khi có mr thay đổi liên quan hồ tích

Bén canh đó, cá nhân được cấp giây ching nhận vé sự kiện hộ ích su ki xée nhận.

tr liện đỏ vào Số hộ tích, giấy chúng nhân này chính là căn cử pháp lý cho cắc cơ

quan nhà nước cổ thẩm quyền giải quyết các vụ việc liên quan đến nhân thân ra cácbên án quyết dinh Ngược lạ, việc ghi chủ vào Sé hộtch ning thay đổ vé hộ íchtheo bin án của Tịa án, quyết inh cia cơ quan nhà mage có thẩm quyển, điều đó

giúp cho cơ quan ding ký hộ ích cập nhật Số hồ tịch kịp thôi, phục vụ việc tr cửa

thông tin về hân thân của tùng cá nhân nhanh ching chính xác, day đủ.

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

Đôi với vin để quyễn con người, hai nhóm hin vĩ oie đăng ký hộ tích cũng đồng vei rd quan trong có tác đồng trực HẾp hoặc gián tiép đến các quyền lợi

đương nhiên cia cá nhân, thúc diy các quyển cơn người được thụ hién theo pháp

luật ViệtNiơn, đồng thôi giúp giầm thiểu các ranh chấp pháp lý vé hô tich côn mấi

công din rong tương lá

Tên cạnh sự khác biệt ha nhóm hành w của đăng ký hộ tịch có đẫm chung

đồ là hành vi pháp lý mang tinh công quyén và thực hiện theo thủ tục hành chính

có tác động tới sự kiện hơ tích cũa các cá nhân Điều đó cho thấy hoạt động đăng sy

hồ tich mang tính pháp lý rất cao, đỂ bão dim quyền cơn nguti, hoạt đồng đăng ý

hồ tịch phi được thực hiện bồi chủ thổ có thim quyền đăng ký hộ ich

- Các chỗ thể trong hoạt động đăng lý hồ tich:

VÌ hoạt động ding ký hồ tich liên quan yêu tổ nhân thân tùng người và được

‘bio dim thục hién theo th tục hành chính nên có he bên chủ thể, Trong đó, một

bên chủ thể có quyền, nghĩa vụ đồng ký hồ ch - chi thể yêu cầu đăng ký hộ ích và một bên chủ thể có thim quyén, trách nhiện đăng ý hộ ch - chỗ thể thục hiện yêu cầu đăng ký hộ tịch Giữa hi chủ

thiêu một bên chủ thé sẽ không thể thục hiện được hoạt đồng đăng lý hồ tích, đồng

tên có muối quan hệ chất chế với nhau, nêu

thời quyền của chủ thể yêu cầu đăng ký hơ tích sẽ ứng với rách nhiệm cin chỗ thể

thục hiện yêu câu đăng lý hô tich và ngược laiChủ thể yêu cầu đăng kỷ hồ tích

Trong ding l hồ tch, chủ thể yêu cầu đăng ký hộ ích là cá nhân. Theo quy

dG pháp tuật hộ ch, cá nhân có quyén, nghĩa vụ ding lý hộ tịch là cơng din Việt

Nem, người khơng quốc tích thường trủ ti Việt Nam và có thể áp dụng với cơng dân nước ngoài thường trả tei Việt Nam, trừ trường hợp đu ước quốc tế mã Việt ‘Nam là thành viên quy định khácŠ, Chủ thể yêu cầu đăng ký hơ tích vừa có quyền. đăng kỷ hộ lịch và vt có ngấa vụ ding gj hơ ch để báo dim quyển lợi hợp pháp cho

chính mình

“Khoễn 1 Điền 6, nit Hộ nh nấm 2014

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

êu cầu phải có đã điều kiện là người đã thành niên và đủ năng lực

"hành vi dân sự, khi đó cơng din có thé trực tiếp thực biện đăng ký hồ tịch cho mảnh.

hoặc ủy quyền cho người khác thục hiện ding ký hộ tich tại cơ quan đăng ký hộ

tich Đặc bit đối với trường hop đăng ký kết hôn, đăng ý nhận cha, me, cơn thi

các bên phải truc tip thục hiện tạ cơ quan ding ký hồ tị bai các trường hop đăng

ký hộ ch này cá nhân yêu cầu là mét phía chủ thể nhưng xác lip méi quan hệ nhân thân cho cả hi phỉa chỗ thể nên cần cả hai phía cùng có mặt để thể hiện quyển và tinh thin tr nguyện, không bị áp buộc của cá nhân nêu không sẽ din đến vi pam

"nghiêm trong quyén hy do cơ bin của công din

Chủ thể thự hiện yêu câu đăng lý hồ tịch

Đôi với hoạt động đăng kỷ hộ tch, chủ th thục hiện yêu cầu đăng lý hộ tích

à cơ quan nhà nước có thẳm quyền đăng ký hộ tích nh. UBND cấp xã, UBND cấpuyên và Cơ quan dai điện ding ký các việc hô tich cho cổng din VietNam cử trủ ð

tước ngồi Trong mốt cơ quan có thấm quyền đăng ký hồ ích sẽ cổ ác cơng chúc lâm công tác hô ch, bao gm: công chức tr phá - hộ tích ở cấp xã; cơng chức lim cơng tác hd ich ð Phong Tư pháp thuộc UBND cấp huyện va viên thức ngoại giao, lãnh sự làm công tác hô tich tai Cơ quan dai điện”, những người có chức danh

chun mơn về hộ tch sẽ tham mu và gi quyất các hoạt đông liên quan đăng kýhồ tịch theo hướng din nguệp vụ thing nhất từ trung ương (Bộ Tự pháp) tôi dia

Thi nhận được yêu cầu đăng ký hồ tich cũa chủ thể yêu cầu đăng ký hộ tị th

các công chúc và viên chức ngoại giao, lãnh slam cơng tác hộ ích tiên hành xem

xét theo tình ty pháp luật thục hiên đồng lợ hỗ tích, sau đó tình lên lãnh đạo cơquan có thim quyền đăng kỹ hơ tích trơng ứng phê duyệt và ký Giấy chúng nhậnđăng ký sự iên hồ tich ma cá nhân dd yêu cầu. Giấy chúng nhận sự kiện đăng ký

hồ tch không chỉ là bản cam kết giữa cơ quan nhà nước với cả nhân được đăng kýhồ tịch ma còn thé hiện trách nhiên cũa cơ quan bình chính nhà nước có thẩm

quyền trong bio dim quyển con người cho cá nhân được đăng kỷ hộ tích Chỗ thể

ˆ Ehoin1,Đều 72, Luật Bộ chim 2014

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

này trong đăng Lý hồ tich mang tinh quyển lực nhà nước song vấn để trách nhiệm

‘bio hồ quyển lợi cơn người và phục vụ cổng dân rất cao, khơng cịn dit năng tínhchit mệnh lệnh phục ting như quyền lực nhà nước thông thường

~Ý nga, gi tr cũa đăng ký hộ tịch

Đăng ký hồ tích có ý ngiấa rt lớn với quân lý nhà nước về hộ tích, nhà nướcmuốn thực hiện quản lý được hồ tịch bắt bude phi thông qua hoạt đồng đăng ký hộ

tich đổ nắm được các thông tn ting nhân thin và sự thay đối hộ tich của ho, Bên,

lấn độngdân cự giúp các cơ quan tơ pháp xác mink, điễu te các thơng tin nhân thin những

"nghi có hành vi phạm tơi trong pham vi ie phương và phạm vĩ toàn nh thổ, Day chính là cơ sở để các nhà chính séch tinh tốn xây dừng kế hoạch phát tiển chính ts, kính tế, văn hóa, xã hội ð Việt Nam.

sanh đó, đăng ký hộ tích cịn giúp các cơ quan nhà nước quản lý tốt

Đăng ký hộ tích có ý nghĩa tất quan trong trong việc bảo đầm các quyển din

sx của mỗt cá nhân quy dinh tei Bộ luật Dân nự năm 2015

Đăng ký hộ tích gop phần là cơ sở pháp lý võng chắc cho sự phát anh, thay

đỗi và chấm dứt các quyển và nghĩa vụ cia cá nhân trong nhiều lĩnh vục có liên

quan đến nhân thin (chi đã thục hiện ding lợ khai sinh cho mốt rể em mới ra đối

thi phát ảnh các quyền và nghĩa vụ liên quan đốn thin LỘ, ding thời cing là cơ số

lâm phát sin thay đổ, châm đót quan hộ nhấn thân cơn cá nhân đó.

Đăng lý hộ tich có vai rồ quan trong trong xã hội là cần cứ pháp Lý xác nh

si cá nhân riêng biệt được hưởng các quyền lợi hợp pháp vé nhân thin và nghĩa va của mỗi cá nhân đối với Nhà nước lửa được Nha nước bảo dim các quyền đỏ Đảng thỏi, thể hiện rách nhiễm bảo hé binh đẳng quyển cơn người trong đăng ý

hồ tịch và mỗi quan hồ chit chế của Nha nước đối với mcông din, Hơn nie, đăng

kỷ hơ ích gép phân nâng cao hiêu quả quản lý nhà nước vé da lĩnh vụn, thúc diy phat tiễn cơ chế quân Lý tật ty xã hội ở Việt Nam tip tục hoàn thiên hơn

11.2. Khải việm bảo dim quyền cơn người trong đăng kệ hộ tick

Quyển con người là vẫn đã được tit cả các quốc gia trong thé giới hiện đi quan tân, phần đâu thục hiện Bi lẽ quyễn con người được cơ "là những giá ti

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

sao quý, là thành quả đầu tranh chung, là sy kết tinh của nên văn minh nhân loai””

"Trong Tuyên ngôn Quốc tế nhân quyền năm 1948 của Liên hợp quốc có ghi nhận:Moi người sinh ra tự đo và bình đẳng về phẫm cách và quyển lợi, có lý r và lương

trị vàphii đối x với nhan trong tinh bác ái

Quyển cơn người, quyền cơng din và Hiển pháp có mỗi quan hộ gắn kết chất

chế, không thé tách rồi Sure đời cũa các bin hién pháp đầu tên trần thể giới hướng tối mục tiêu bio vé các quyền tr nhiễn của cá nhân và chẳng lại sự ty tên của nhà cầm quyển Sau này, hiến pháp cũa các quốc gia tiếp thu và ghi nhân thêm các

quyin con người, quyền cơng din bởi đều đó thể hiện ax vin mình, tién bộ, phát

triễn xã hội các dân de, các chế độ chính trị

Cui thể kỳ XIX - đầu thé kỹ XX ở Việt Nam, huống quyền cơn người được

các nha yêu nước dé cao, đặt vào bỗi cảnh khí dé 14 sơliên quan mật thất về dim

bio quyén con người với nin độc lip dân tôc, giữa din với made; trong dé có Phan

Bội Châu - nhà yêu nước, người lãnh đạo phong trio Đông Du timg viết, “Dân

quyển ma được để cao thì nhân dân được tơn trong mà nước cũng mạnh. Dân bị xem nhẹ thi dân bị cot Hanh mà nước yêu. Dân quyẫn hoàn toàn mắt tì đi với từ tưởng Hồ Chí Minh, nhân quyền công gniễn với độc lập din ic và thể hiện sâu sắc nhất thông qua bản Tipén ngôn đc

lập được đọc tại Quảng trường Ba Đình ngày 02/9/1945

Trong hệ thing pháp luật Việt Nam hiện nay, Luật H6 tịch là mốt đạo luật quan trong gop phin bảo dim thục hiện quyền con người, quyền và ngiấa vụ cơ bản

của công din đã được ghỉ nhân trong Hiến pháp năm 2013. Lần đầu tiên đánh dẫu

Việt Nam có vin bin ở tim Luật đều chỉnh riêng và hồ ch sau nhiễu năm được

iu chỉnh bing các Nghĩ ảnh của Chỉnh phũ Luật Hồ tích có nhiều nội dụng mớimang tinh đột phá, cải cách manh mổ hoạt đồng ding lý, qn l hỗ tích nói rếngay"

in mắt mà nước cũng mae

và khẳng định quyên con người trong nh vực hộ tích nói chúng Có thể coi diy là

© trng in nghên cứu gyn con ng, 2003, Mớt sổ tấn bên gu d cơ Bất về ggỖn cơn người, Học‘yin dani quốc ga Ho Cu Mah, Nội,

° Điêu 1, Nên ngôn quỗc té Nain goin a Lnhơp ude, 198.

Than Bội Câu, 1993, Toon ân ep 2,NB Tận Hi, Ha, w 386. Dẫn theo Bà Ngọc Sơ, Bit Tin‘at, 2010, áo cdo tng qu đt nghin cts loa học: Qin con ngubi mong Biba phép Tilt Noe,

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

snr kiéa thi hiện bước phat tiễn mới cia pháp luật Việt Nam về bảo dim quyền cơn "ngời trong đăng ký hô tịch, phủ hợp với yêu cầu phát tiễn trong thời kỷ hội nhập

Đăng ký hộ ch thể hiện việc Nhà nước công nhận mốt cả nhân con người têntei với tất of đấy đã tinh pháp lý nhằm phân biệt cá nhân này với cá nhân khác và‘bio hộ quan hệ phát sinh từ các mr kiện hồ tích đó, được thục hiện trén cơ sở sở

dang quyền lọc nhà nước tác động te iếp din quyền và lợi ich hợp pháp của mdi

cá nhân da trên các quy dinh pháp luật vi hồ tich Các hoạt đông đăng lợ? hộ tíchđược Nhà nước thực hiện một cách cơng kis, minh bạch, đơn giản và thuận tincho công din

Bio dim quyển con người trong đăng ký hô tich được pháp luật về hộ tính

thủất lập nhơng ngun tắc cơ bản, ấn định cách thúc thục hiện đỗ các cơ quan có thim quyền đăng ký hơ ch phục vụ quyền đăng ký hộ tịch của công din. Quy din

"nguyên tắc đăng ký hơ tich thể hiện tính thin cia Nhà nước và pháp hit hộ tichquan âm chim lo quyền cơn người, quyên oi hep pháp của cá nhân loại trừ những

những nhiễu mang tinh âu cực trong đăng ký hộ ích hiện nay, Đăng lợ hộ tích cần trân thi các nguyên tắc cơ bên theo Điễu 5 Luật Hồ tích cu thé

~ Tơn trọng va & cá nhân.

- Moi ar kiện hồ tịch của mỗi cá nhân phi được ding ký diy đã kip thời,trùng thục, khách quan và chính xác, nêu khơng di điễu liện đăng ký hộ ích theo

cpa Ảnh của pháp luật thì người đứng đầu cơ quan đăng l hộ ch tờ chốt bằng vấn

bên và phấi nêu rõ lý do

- Dai với những việc hỗ ích ma Luật hộ tich khơng quy đính thỏi hạn giảiqguyit thi được giã quyết ngự trong ngày, trường hop nhận hỗ sơ sau 15 giờ mã

không gai quyết ngay thi trả kết quả trong ngày lam việc tấp theo.

- Mỗi sự kiên hộ th chỉ được đăng ký tại một cơ quan đăng lỷ hộ tích có

thim quyền theo quy định của Luật hộ tịch Cá nhân được lựa chon đăng ký hộ tich thi cơ quan đăng ký hộ tich nơi thuờng trả tạm trử hoặc nơi dang sinh sống Trường

hop cá nhân không đăng ký hồ tịch ti nơi thường tr tì UBND cấp huyện, UBNDcấp xã Cơ quan dst điện nơi đã đăng ký hộ tch cho cả nhân có rách nhiệm thơng

"báo việc đăng iy hộ tịch đốn UBND cấp xã nơi cá nhân do thuờng trả

đăm quyền nhân thân gin với mí

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

= Mại sự kiện hồ tịch su li: đăng ký vào Số hồ tich phải được cập nhất Iapthời, diy đã vào Cơ sỡ đế liêu hộ tich điện từ

- Nội đang kh sinh kết hôn, ly hơn, khai tấ thay đỗ, cũ chính, bổ sung hộ tich, xác dint lạ giới tính xác định l dân tộc của cá nhân rong Cơ sỡ đỡ liệu hộtich a thông in đầu vào Cơ sở đã liệu quốc gia về din cư

- Công khai, minh bạch thủ tục đăng kỷ hộ ích

“Bio dim quyền cơn người” theo tinh thin Hiển pháp năm 2013 được hu là

"nghĩa và của nhà nước rong việc công nhận, tôn trọng và bảo về quyén con người

Từ dé có thể din nghĩa bảo dim quyền con người trong đăng ký hồ tich nhụ sau “Báo đâm quyễn con người trong đăng lệ hộ ích là việc các cơ quem nhà nước

só thm quyển tao đu lưện về pháp hành lang pháp If, cách thức và thủ tue đồng

Tý hồ ích cho người dân có thể thực hiện tốtnhht các quyền ca ho

12. Nội dung, ý nghĩa bie đầm quyền con người trong đăng ký hệ tịch

1.2.1. Nội dung bảo dm quyều cơn người trong đăng ký hộ tick

121.1. Bảo đân quyển hơi sn

Quyển được khai sinh là một trong những quyển nhân thân quan trong đánh

dâu sera đội của mất cá nhân được ghi nhân tei Công ước quốc té vé quyền tr em

sa Việt Nam là hành vin, vi thé phii nổi luật hóa trong các vin bản pháp luậtMỗi cá nhân ngự từ khu được sinh ra cổ quyền được kh sinh đổ là quyên cơ‘bin của công din. Đăng ký khi sinh chính là sợ gh nhận về mắt pháp lý tình trang

nhân thin cũa mốt nguời được sinh ra, lâm phát sinh các quyền nhân thân và các

quyền khác cba cơn ngu, đồng thời là cơ sở d€ Nhà nước bão hộ các quyền đó và “n ơng, fo củ cổng đt Nhân bio in guy hd sn nỗ c

hân pháp ot hộ th có hếng nh thổ te tiếng vt te thế snh eho‘06 rơi để trẻ đó có day đủ các quyền cơ bản của con người.

Giấy khơi anh là gây tờ hộ tích làm cơ sở pháp lý xác định các mốt quan hệ

của nguéi được đăng ký khá anh (quan hệ giữa cá nhân với mốt quốc gia- qua

thông tin về quốc tich; quan hệ gia đãnh - qua thông tin về cha, me). Đẳng thời, Giấy khai sảnh công lâm cơ sở phút sinh quyén và nghĩa vụ giữa công din với Nhà

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

nước, quyén và ngiễa vụ giữa che, me và con củi Gify kai sinh có tinh chit la vẫn ‘bin pháp lý quan trong dé phần biệt các cá nhân trong xã hồi thông qua các thông

tin cơ bản như ho tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, din tốc, nơi sinh, thơng tinvi chame,

Nhim bio dim cho người din thục hiện quyin khai sinh Luật Hộ tích năm, 2014 quy ảnh cụ thể

- Thim quyên đăng ký khá ảnh trong ngớc (Điễu 13) 1a UBND cập xã nơi cưtvú (ni đăng ký thường trả hoặc đăng ký tan tri) cite người cha hoặc người me

thục hiện đăng lý khai sinh cho trã thêm quyền đăng lợ Khai sinh cổ cha hoặc me liên quan yêu tổ nước ngồi hoặc cha và me là người khơng quốc tí (Điều 35) là

UBND cấp huyện la nơi cựrủ cia người cha hoặc người me thục hiện đăng lj khaisinh cho trẻ, Bên cạnh đó Cơ quan đi diện Bộ Ngoại gao cổ thim quyền ding kýhồ tịch cho cổng din Việt Nam cử trủ ở nước ngoài theo quy dinh và điều ước quốc

tử @iệu 59,

- Trách nhiệm đăng ký kha lý khai sinh (Điễu 15) thuật về hai chủ thể Thử

nhất, đối với cá nhân là cha hoặc me của người được đăng lợ Khai sinh, trường hợp

che hoặc me không thé đăng ký khai sinh cho con thi nhờ ơng hoặc bà hoặc nguời

thin thích khác hoặc cá nhân dang nuôi dng trš em; Thứ ha, tổ chúc đang audi

ding tré em có trích nhiệm đăng ký khai sinh cho rể em trong thôi hạn 60 ngày

id từ ngày sinh, Bên canh đỏ, công chức tr pháp - hd tch có trách nhiễm thường xuyên kiểm tra, dén đốc vie đăng ký khe nh cho tré em tiên đa bản trong thời gian

quy ảnh

1312 Báo dim quyên

Quyển kit hôn là một tong sổ quyền nhân thin quan rong cite mốt sá nbn

được Hiển pháp năm 2013 gửi nhận, khẳng định ax bình quyển cba hai người nam

và người nữ về kết hôn, ly hôn Hén nhân phải tuân theo nguyên tắc tự nguyện. énhôn

tổ, mốt vợ một chẳng, vợ chẳng bình đẳng và tơn trong lẫn nhau Sự kiện kết hơn, có ý nghĩa đặc biệt đối với đi sống hơn nhân và gia đ nh vì hồn nhân chính là cơ sở đã hình thành gia đính tổ bảo cũa xã hộ, theo tịnh thin Luật Hén nhân và gia Ảnh

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

vite kit hin được thục hiện tinh ding, ty nguyện giữa một người nam và một người nữ muốn xác lập quan hệ vơ chổi

hân và gia Ảnh thôn mấn điều kiện kết hôn và đăng iy kết hôn

Từ nhõng quy ảnh pháp luật vé kết hân có thé nhận đính quyền kết hôn là

qguyễn cơ bản cũa con người, mỗt người có quyền mưu cầu hanh phúc và tơ do chọn

với nhau theo quy định của Luật Hôn.

ơn người bạn đời của mình mà khơng bi người nào ép bude. Việc thể hiện ý chỉ tư "nguyện kết hôn của hai bên thông qua Giấy ching nhận ding ký kết hôn. Giấy chúng nhận kết hơn là gầy tờ hồ ích làm căn cử pháp lý thể hiện sự cổng nhân của

Nhà nước về quan hộ vơ chống Khi đô, ny kiện kết hôn là cơ sở pháp lý ghi nhân"ngời nam và người nỡ đã phất sinh quyển và nghĩa vụ giữa vợ và chẳng

Nhữ vậy. sự lên kắt hôn là căn cử lâm phát sinh quan hệ gia vợ và chẳng

đẳng thot nợ kiện kết hôn là cẩn cứ có ý ngiữa cho việc xúc định quan hệ giữa cha,ne và cơn, quan hệ giốa các hành viên khác trong ga định Hơn nữa, quan hệ gia

vợ và chồng là li ch tinh thân, là yêu tổ nh căm kết hợp với chuẩn mục đạo đốc

và lễ sống trong xã hội

Bin cạnh việc công dân co quyên kết hôn khi đã đu kiện pháp luật thi vide đăng ký kết hân không đã đều kiện pháp luật sẽ nhá sinh ngiấa vụ công din và chia những hé quả pháp ý. Két hôn tt pháp luật là việc người nem, người nữ kết hơn

Xhơng tin theo các kình tự hồ tue do pháp luật hôn nhân và gia inh quy dinh hoặc

kết hôn khi chưa đồ điu kiện kết hân Khai phát hiện hành wi kết hôn rã quy din

của pháp luật tay theo ting trường hợp sẽ có các hưởng giã quyết xử Lý khác nhan,trong đó có quy dinh về hữy vie kết hôn trú quy ảnh cite pháp luật xử lý hành.chính hoặc xử lý hình sư Các biên pháp xử lý này sẽ gip phin bão dim quyển kithin rên thục ỉ

1.2.1.3, Bảo đâm quyển giám hỗ

Quyển giám hộ có thể hiểu là quyền của các chủ thé trong quan hệ giám hộ

được quy ảnh pháp luật tao đu kiên để thực hién các quyển của minh Quyêngiám hộ là một quyền quan trong cho nên các quy định về giản hỗ được Bộ luật

Dân my năm 2015 và Luật Hồ tich năm 2014 điều chỉnh, thé hiện nự quan tâm sâu

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

sắc của Nha nước và xã hội ta đối với người chưa thành niên khơng cịn cha, me;

che me mất năng lục hành vi hay bi hạn chế năng lục hành vi, bi hen chế quyén của

cha, me; cha, me khơng có đu kiện châm sóc; những người khơng có ning lục

Hành vi, bi mất năng lục hành vũ din ar bi các đối tương được giám hé là những

"người có hồn cảnh u thé hơn sơ với những những người bình thường khác, hocũng là cơn người và xứng ding được ining các quyén con người và đặc iệt trong

host động đăng ký hô tịch Việc quan tâm và bảo dim quyền cơn nguôi cho những

đối tượng này mang tinh nhân vin rất cao của truyền thống nhân đạo Việt Nam,đồng thời phát huy tinh thin d cao giá ti con nguời của Hién pháp và pháp luậtViệt Nam

Bio dim quyển gián hộ hiện nay được pháp luật uy đnh chit chế về thi tục

xác lập gián hô phi thục hiện việc đăng ký tử cơ quan nhà nước có thâm quyểntheo quy dinh ota pháp luật vỀ hộ tích theo Luật Hộ tich năm 2014. Pháp luật quycánh vi đăng ký gián hộ cỡ và đăng lý gián hơ đương nhiên nhằm mục đích xácenh người nào có quyền và ngiĩa vụ trong quan hệ gián hô. Mặt khác, việc đăng

lý bảo dim cho người giám he thọc hién quyển, nghĩa vụ giám hộ hoặc cén phâi có riiỄn tra gm sit của người giám sat giám hộ hoặc của Ủy ban nhân dân cấp xã Bên cạnh đó, đẫm mới vé chế ảnh giám hộ trong Bộ luật dân ax năm 2015, cho

hép nguti có năng lực hành vi din ar diy di có thể lua chon người phủ hợp với

mong muốn đại điện cho minh trong trường hợp lâm vào tình trang cần thiét có gm hộ nấu cá nhân hoặc pháp nhân được lựa chọn gam hỗ đẳng ÿ và việc lựa

chon giản hồ này phải được lập thành vin bin được công chứng hoặc chứng the(Điều 48). Khi pháp luật cho pháp điều này tức là đã có my tha nhân ý thức ciangười được giám hộ và bảo dim quyển giám hộ cho họ dựa trén tinh thin te

12.14. Bảo đân quyẫn nhân cha me, con

‘Ad sinh ra rên đồi đầu có cha và cổ me; quyền có cha, cổ me và nhận con làmột quyền khơng có thể chối bố cia mỗt người, hoàn toàn phủ hợp vớ 18 sốngdạy luật tr nhiên, đạo đúc, xã hội. V gốc độ sinh học, quan hệ giữa cha me để và

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

cơn để ln phéi qua q trình sinh đã và qua quá trình thu thes, mang thai và sinh

son. VỀ góc đồ pháp ly, méi quan hệ giữa cha với con, me với con hay cha, me với

con phải được sự ching nhận bằng giấy tờ hộ tích của cơ quan nhà nước có thẩm,quyền đăng lý hộ ích

Tuy nhiên, thụ tấn có những troờng hop xuất phát tiring lý do khíh quan

no đơ mà cha, me, cơn khơng có đầu kién nhân nhau hoặc không muốn nhận nhan,cho nên, việc xác dinh cha, me, con & được coi là mét trong những nội đụng quentrong của Bộ luật Din ar và Luật Hôn nhân và gia dh Bén cạnh đó con tên tinhững kh niệm "con trong giá thử" “con ngoài gi th’, “con chúng”, "con riêng”

Theo từ didn Tổng Việt thủ "con ngoài giá thi” là “cơn mã cha me không phát là vợ

chẳng theo quy (ảnh cia pháp luật "2 Từ điễn Luật học đơ ra khả niém con ngoài hồn nhân “Cơn ngoài hn nhận là cơn cổ cha me khơng phổi là vợ chẳng “® Từ đó có thể muy ra khổ niệm, com trong giá thủ là con sinh ra trong hôn nhân và cơn được sinh ra sau khi mỗi quan hộ vợ chẳng được php luật xác lip bằng sự kiện ding ký

Quyển nhân cha, me, con được nhận điện về mặt pháp lý qua việc ding ký

hận cha, me, con; diy là thủ tục cần thất được iẫn hành tại cơ quan Nhà nước có thim quyển. Thủ tue đồng lý nhân cha, me và com được thực hiện khi có yêu cầu cũ một cá nhân trong số các chỗ thé có liên quan, cơ quan có thim quyén đăng ký hồ tịch phi nhận điện, im kiểm, thu thập tài liệu làm căn cử để có cơ sở thực hiện

đăng ký nhân cha, me và cơn Khi sự kiện hồ tích đợc xác lập, quan hệ mới phátsinh giữa cha và con, me và con hoặc cha, me va con sẽ tác động phần lớn tới các sự

fr hộ ích khác, đặc biếtlà khsi anh: thay đổ, c chính hộ ích; ba sang thơng tin

hi tick

Ê hiện ar

Bão dim quyền nhận cha, me, con là một trong những quy định

tiến bộ của các mỗi quan hệ nhân thân mang tính huyết thống bởi trên thực tiễn cácmối quan hé này it nhiều ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đính M&i nguồi sinh ra có

` Viên Ngân ngšhọc 2009), Me atin ng Pic Nh mứt bin Đà Nẵng. 199

© Vigna học pp lý Bể Tư phép (2006), Train Late lọc, NX Te đến bách ho, NB Tự áp,ANGLO 168

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

quyền mưu cầu những giá ti thiêng hông vỀ gia đnh, do các yấu tổ khách quan nine

chiến tranh thiên tei gia dinh thất lạc cần tim lạ cha, me, cơn hoặc nhống nguồi

con cổ mong muốn tim hiểu ngn cột cia mình thì đó là quyền chính đáng côn họ

Bio dim quyền nhân cha, me, con mang ý nghĩa nhiễu sâu sắc trong đời sống tinhthin của cơn người và mở ra những giá tị nhân văn côa pháp int.

131.5 Bảo dim thy đỗ, cải chink hộ ích xác dim tw đân tộc bỖ amg hỗ tịch “Tắt cã các cá nhân đều có quyền có các thông in vi nhân thân nhọ, tên, din

tốc, guốc tch... được pháp luật công nhận và bảo về

Vi các lý do khách quan khác nhau liên quan nhân thân

nhu cầu thay đổi, cải chính hộ tich, xác định lại đân tộc, bổ sung hồ tich ĐỂ din

tới các cá nhân có

bio thực hiện quyển đăng ký thay đổ, ci chính hộ th, xúc định lạ dân t

Gna lạ gói tin, bỗ sung hộ tịch, điều chỉnh hộ ích thi Luật hộ tích năm 2014 và Nghĩ ảnh số 123/2015/NĐ-CP ngày 15/11/2015 oie Chính phi, Thơng tr sổ 04/2030 ngày 28/5/2030 của Bộ Tự pháp nhằm thể chế hỏa các quyển này trong Tĩnh vục hô tịch hiện nay. Cụ thể

- Thay đổi hộ tich do cơ quan nhà nước có thim quyển đăng lý thay đổi nhữngthơng tin hơ ích của cá nhân lơi có lý do chính đáng theo quy dinh cia pháp luật

(trường hợp UBND thay đổi tên cho cá nhân rên 14 tuỗi có đã căn cử heo pháp

luật din sơ và được giải quyé)) hoặc thay đỗi thông tin vé cha, me rong nổi dụng

hai inh đã đăng ký theo quy định của pháp luật Việc they đổ ho, chữ độn, tên cho người dưới 18 tuổi trong nội dung khai sinh đã đăng iy thì phải có mr đồng ý của cha, me người đổ và đoợc thé hiện trong tờ khai; đối với người tử đã 9 tuỗ trở lên tả phi có sơ ding ý của người đó do vừa phi đáp tng điề kiện của chỗ thể

yêu cầu vừa pt hộ ich.

- Xác định lei dân te do cơ quan nhà nước có hẫm quyén thục biện thi tuexác dinh lạ din tộc của cá nhân theo quy định cin pháp luật din sự Việt Nam có

biện quyền của cá nhân được they

‘54 ân tộc, tén của các din tộc có ồn goichinh và tần gọi khác nên vẫn để xác din

tên din tộc tin thực tổ cũng như tôn dân tộc gội trên các loại giấy tờ của các dia

phương là không thông nhất, nhiề trường hợp giấy tờ của cha, mẹ gh theo din tộc

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

tên goi khác nhưng giấy tờ của con cả lại gi din tộc theo tên goi chính df gậy nhầm lẫn vỀ din tộc (oi dụ. din tộc Sin Chỉ - Ngá, din tộc Hoa - Ngủ). Đối với trường hợp này chưa có vấn bản pháp luật thống nhất a8 gli qut khiển cơ quan

đăng ký hơ ích gấp phải khổ khẩn, nêu căn cứ xác định dân tộc của con theo cha

hoặc me theo quy dinh của Bộ luật Din ar din dén ny bất hợp lý nhơng wie từ chỗi

đăng ký khai sinh sẽ không dim bảo quyén lợi và bio dim nguyên tắc ding lý hộtick ap thời

Các hoạt động trăn là những yêu cầu cin thiết đt re đối với người yêu cầu ding ký hộ ích, để bảo dim qun này cần có sự phơi hop giữa bai bén chủ thể của đăng ký hộ tich. Nhà nước cô rách nhiệm thục hiện thay đổ, ci chính hộ ích xác inh lạ din tốc, bỖ sing hộ ích dua rên cơ sở pháp lý của pháp luật hộ tịch cho

cơng dân, đồng thời cơng dân có trách nhiệm cung cấp diy đủ, chính xác, trung,

thục những gây tờ hơ ích đã được cấp trước đó để bio dim quyền lợi hop pháp

của mình

1.2.16 Báo dim quyên Hi tie

Quyển khe tr 18 quyền nhân thân cơ bản của méi người cho nên việc đăng ký kha từ có ÿ nghĩa rt lớn đối với người con sống lẤn nguời đã mất, Pháp luật dân sơ

tất quan tâm tới vẫn để này vi nổ có ảnh hung ơi nhiều quan hệ pháp uật dân sơ Quyển khqi từ được bio dim khi các cơ quan nhà nước có thậm quyển thục

iện theo đúng thấm quyên theo pháp luật hộ ich: UBND cấp xã (người chit la công

dân Việt Nan) hoặc UBND cấp huyện (nguôi chất là người nước ngồi hoặc cơng dân Việt Nam dinh cự ở nước ngoài chất tei Việt Nam) nơi thường tn thục hiện đăng ký khe từ rong trường hop đó là nơi cử tr cuối cũng của người chất hoặc truờng hop không xác nh được nơi cơ tr cuối cũng của người chit thi UBND cập xã hoặc UBND cấp huyện nơi người đó chết hoặc nơi phát iện thi thể người chất thực hiện

việc ding iy Khai từ Điều 32 và Điễu 51). Với trường hop, người chit có xác din

được nơi cơ trú nhưng chất tử nơi không phi nơi cư tú ti Ủy ban nhân din nơi xác ich nơi ngơi đó chế làm giấy báo tử để gis tới Ủy ban nhận din nơi người chất cư trổ thi Ủy ban nhân dân nơi người chất cơ tr mới có đã căn cử pháp ý để đăng ý km từ

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

Trích lục khe tử bên chính là gây tờ hộ tịch lên cẩn cử pháp lý việc cơ quannhà nước xác nhân một cá nhân đã chết Công nhận về mất pháp ly sự kiện cl

thải didm chất của một cá nhân cóÿ nghĩa quan trong trong các quan hệ dân sợ âmcơ sỡ để chấm dit, thay i các quan hộ pháp luật của cá hân, a, bin cạnh dé là cơ

sở đ xác định thời đểm phát sinh quan hệ về thừa kế giữa người chất với các cá

nhân được hướng thừa ki

1.217 Báo din ayn ii anh Ha tí giá han đăng lý la vide sah ti kếthôn Nhiều trường hợp khai anh, Kai từ quá thời hen theo quy định pháp luật vẫn

được nhà nước bảo dim ding ký hộ tích như đối với trường hợp đồng ký khai sinh,

đăng ký khai tử thơng thường tuy cũng có hình thie phat tần vi lt đăng ký hộ tích qué hen nhưng không đăng kể mục dich chi để nguời dân thục hiện quyén của họ

Quyển đăng ký my kiện hồ tính q han và ding l lạ sơ kiên hơ ích là mốt

quyền không thể thiểu trong host động đăng ký hơ tích, góp phin bảo đảm quyền.

sơn người trong đăng ký hộ tịch chất chế, quyển này trục tiép hoặc gián tiếp tác

đông tới các quyển khác của cá nhân được thục th, nêu khơng có quyễn này cá nhân sẽ khơng có được lạ gly tờ hộ tích và din din các quyền khác côa ho dé bị

xâm phạm,

1.2.2, Ý nghĩa bảo đâm quyền con người trong đăng ký hộ t 1221 Ÿngĩa chính trí

Bio dim quyển con người trong đăng lợ hồ tích có ý ngiễa quan trong vỀ mấtchính tỉ. Bão dim quyén con người rong đăng ký hộ tích la thực hiện chỗ trươngcủa Đăng chính sách pháp luật của Việt Nam. Trong bối cảnh hiện nay, nhiêm vụ

phat hiển ánh tế xã hội và báo vệ dit nước luôn song hành, yêu cầu xây đụng nhà nước pháp quyển Việt Nam di lên xã hồi chủ nghĩa đội hồi việc of och tu pháp để

cao, coi trong và bảo dim quyển con người, quyển cơng din trong đăng lợ? hộ tíchđược Nhà nước đặc biệt quan tâm,

Bio dim quyền cơn người cũa công dân trong đăng ký hỗ tích đáp ứng yêucầu của Nhà nước pháp quyển xã hồi chủ ngiấa Việt Nam ofa nhân din, do niindân và và nhân din Nhà nước pháp quyền với tiêu chi thương tôn pháp luật nhằm,

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

tạo ÿ thúc coi trọng pháp luật trong quản lý xã hộ, quản lý nhà made, ngân chin sơtùy tiên Iam quyền của người có chúc, có quyển Nhà nuớc pháp quyền xác dintrách nhiệm qua lạ gita Nhà nước và công din, khẳng định vin đề bio vệ các

quyền và lợi ích hợp pháp của cơng dân à yêu cầu trung tâm,

Bio đảm quyền con người trong ding ky hồ tic là một rong những iu chí

quan rong đỄ đánh giá ny dân chủ văn minh cia hộ thẳng hành chính nhà nước của một quốc gia đặc biét là đối với Nhà nước rong yêu cầu th giới hội nhập toàn cầu

hada và trong mục tiéu gin gi, bio vệ, xây dụng chế đơ chính tỉ Nhà nước ViệtNem tiên ồn xã hồi chủ nghĩa

1222 Ÿnglấa vã hội

Bio đảm quyền con người rong ding lý hồ tch lá thục hién cổng bằng din

chủ vin minh đối với hoạt đơng quin lý hành chính về dân cư hiện ney

MỗI con nguồi ngay từ ki sinh ra đầu được huỗng quyển cơ bản của cơn "người, quyền này gỉ sỉ cing bình đẳng như nhau, trong đăng ký hộ tích tạo ra sơ

cơng bing trong xã hội vé quyền và ngiĩa vụ khi thục hiện giao dich và thụ hướngdich vụ hành chính với cơ quan nhà nuớc khi thục hiện thi tục đăng ký hồ tịch

Bio dim quyển con người cũa mốt cá nhân trong đăng lý hộ tích Lam cũng cỗ

lịng tin cơn nhân dân vào cơ quan hành chính nhà nước - cơ quan thục hiện việcđăng ký hơ ích nối chưng và cơng chức Tw pháp - Hộ tch trục Hp thực hiện vàhướng din các cá nhân trong hoạt đông đăng Lý hộ ích nói riêng

Do dé, dim báo quyền con nguời trong ding ký hộ tịch góp phẫn giảm khoảng cách giữa nhà nước và cơng din, góp phân năng cao chất lượng sống của người din, ất âm chi phí, tất kiệm thời gian để xây dụng kinh - xã hội phát hiển

1323 Ÿngĩa pháp lý

Bio dim quyên cơn người trong ding Lý hộ tích nổi riêng, bảo dim quyén vàki ích hợp pháp của cơng đân nói chung nhiên vụ me iêu của pháp luật và nên.ảnh chính Nhà nước Việt Nam.

Bin chit hoạt động đăng ký hộ tịch là được thực hiện quyền lục Nhà nước mà

6 ax tham gje của chỗ thé là công đân- người yêu cầu thục hiện việc đăng ký hộ

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

tich và chỗ thể là cơ quan hành chính nhà nước - tỔ chúc the hiện yêu cẩu hợp

ép của cơng din bằng cách thơng qua bình tạ thổ tục do pháp luật về hộ tích guycảnh sau khi hồn tất phã trả cho công din những giấy tờ hộ tích mã ho đã yêu cầu

Bio dim quyển con người trong đăng ký hộ tịch là góp phin cơng cổ nẫn hànhchính nhà nước Việt Nam ngày cảng trở nơn trong sach vũng manh, hạn chế và

itn quyấtloạ bỏ mrnhing nhiễu, phiên hà, hich dich trong hoạt động cia cơ quan hành chính nhà nước có thim quyền, năng cao hiệu lục, hiệu qua cia pháp luật đỂ

cổ một nên hành chính phục vụ nhân din đúng nghĩa oa nó

cá nhân trong đăng ký hỗ ích ngày naythục hiện bằng thi tục hành chính đăng ký hộ tích qua chính phũ đên tử nhẫm han

Bão đâm quyền con người của

chỗ sy lạm quyển và vũ phạm pháp luật ofa cơ quan hành chính nhà nước có thẩm,qguyễn đăng ký hộ tích. Đối với vide đăng ký hộ ich, nhất là đăng ký khơng hip thơi

thi có thể din din v pham quyền cơn nguời, dễ din din hệ huy những quyền lợi

Xhác của cá nhân khơng được bio dim

VÌ vấy, quyển con người rong ding lý hơ ích được bio dim ki có mốt mối

trường pháp lý an tồn và chi chin, mỗi cá nhân được bình đẳng dân chủ, công ‘bing thục hiện quyền đăng ký hồ tịch của mình.

13. Các yêu tế ảnh huing đến bão dim quyền con người trong đăng ký hệ tị 13.1. Ý thice pháp hột

Din nay có khả nhiều quan niệm vé ý thúc pháp luật được tiếp cân ở nhiễu

gốc đô khác nhau Dù đuối góc độ não tì các quan điểm này đầu có những diém chung & chỗ: Ý thức pháp inde là tổng thể cách nhền nhân cũa con người trong xã Ti về pháp luật và thất đồ của cơn người trong quan hệ với pháp liệt được thể ign qua các he tưởng, quan đễn về pháp luật cũng như cách ing xử của con người trong đời sẵng pháp luật”

Ý thúc pháp luật 1a yếu tố quan trong ảnh ining sâu ắc tới bảo đảm quyểncon người trong đăng ký hé tích, dic biệt 1a ý thúc pháp luật của cán bộ, công chúc

` nm 1u 2H15,“ mg viet lo Thất io vi vie xy amg’ túc pip nt in cng"Tapeh dt hoc 801,21

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

thục hiện đăng ý hộ ích. Trong thuc hiện nhiệm vụ cổng vụ những cán bộ, công

chức luôn phi nắn võng các quy chỗ lâm viễn, quy ảnh phép luật hồ tích để gai

cqayit các hoạt đơng chun mơn di vie áp đụng thục hiện pháp luật về đăng ký hộtich được chuyên nghiép, thành thao, không bỗ sốt những sơ kiện hộ tich để đăng

lng kip thôi Đ thục hiện hiệu quả, các cán bộ, công chức thục hiện đăng ký hộ ich cũng phải cin trau dé nhõng kỹ năng mém để xử lý các tinh buồng hộ tích phức tap Xhác nhau hi cơng din có yêu cầu và để uyên truyền cho công din hiểu hơn về các quyền, ngiĩa vụ trong đăng ký hồ tịch Hơn nữa, ý thúc pháp luật giúp họ biểu rổ

trách nhiễm tong kùi thục hiện đăng lý hô tch, có thấi độ tơn trong nhân dân,

tránh những múi phạm, nhống nhiễu, ca quyển, hách dịch

Vi vậy, mun cả thiện những suy ngũ tiêu cục từ phia người din đãi với co

quan nhà nước có thâm quyền thi cần nâng cao y thức phép luật cia đổi ngũ cán bộ, công chúc. Ý thúc của cán bổ, công chức thục hiện đăng ký hồ tch khơng những có Ý ngĩa rất lớn trong việc bảo dim quyên con người trong đăng ký hộ ích ma cịn có ý nga vơ cùng lớn với việc thể hiện bản chất, chế đô chính tr cia Nhà nước

+ chế đơ chính tr võng

che và phát tiển thì những nguội có quyền năng pháp lý thực hiện phố luôn tau di vẫn kiễn thúc pháp luật hộ tích võng chắc và phong phú, rèn luyện đạo đức,

phim chất và có th đồ hịa nhã kh iếp cân nhân din

Nhiều sơ việc đăng lý hộ ích không được đăng ký đăng thoi hen quy định có

"nguyên nhân xuất phát tử ý thúc pháp luật cia chủ thể liên quan bị hạn chế về tiểu

tiết ghép luật, dẫn din tin trang không tự giác đi đăng ký hỗ tích đăng ký khai

ring khơng cân thục hiên đăng lý ngay do nh cầu chưa cân sỡ đụng giấy tờ hồ ch.

Véi mong muốn quyển cơn người được bảo dim tốt

hi méi người dân biết

biểu được sự cần tiết của việc đăng ký các sự kiện hộ tịch để được Nhà nướcage tim quan trong của các giấy tờ hộ tịch thi khí đóhọ

ảo hộ các quyền cơ bản. Đồng thời, các cơ quan nhà nước cân nấm được ý thức

"rậthôn nhân vt ph Git (Theo Khoin Datu 3, Lait Hiên nhân và gia đụ 2019)

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

php luật của người dân và xác din trách nhiệm oie minh trong công tác đăng iy

hồ ch từ đỏ đ thục hién quản lý din cư và xây dụng các chính sách phủ hợp với

điêu kiên, hồn cảnh, kinh tế, xã hồi của từng địa phương, vùng, miền.

13.2. Gác điền Hiệu đâm bão thực tỉ quyầu con người trong đăng ký hộ ich Thứ nhắt thể ché, chính sách và hệ thẳng pháp luật

Đường lỗi của Đăng chính sich Nhà nước là đều kiện quan trong tác đồng rực ấp din quyền con nguời nói chung và quyén con người rong đăng ký hộ ích nổi

sing Đổi với chỗ trương chính sich là xây đụng Nhà nước hướng đến nên dân chỗ

thục nr và dé cao quyền con người; đều này đ nh hưởng hệ thing pháp int và yắu tổ Xhác về inh tế, vin hóa, xã hố, 48 quyền con người được bảo dim toàn đến Và

"ngược lạ nếu quốc gìa khơng có chế đổ, đường lỗ chính ị rổ ràng hi các chính sichvà hệ thing pháp luật bảo dim quyển cơn người nổi chung sẽ ảnh hưởng trong đónh hoồng khơng tốt din bio dim quyền con nguời đăng lý hồ ch.

Pháp luật cũng đóng vai trở là điều kiện cơ số, nền tăng cho việc bảo dimquyin con người nói chung và bảo dim quyền con người rong đăng ký hộ ích nói

sing. Do hệ thống pháp luật chính là phương tiện chính thúc thể hiện các đường lỗi của Đăng v quyền con người, bảo dim quyền con người được, Hệ thẳng pháp luật có nự thống nhất, đồng bộ, rõ răng, diy đã giữa các ni đụng v bio dim quyền cơn người, cơ chế giám sát thực thi quyền con người trong thực tiễn, quy định về trách.

nhiệm và xử lý vì pham quyển cơn người trên moi finh we. Đối với lnh vực hộ

tich, hộ thống pháp luật hộ tịch có quy dinh đây đã các nổi dang để ghi nhân và bio

đâm quyên con người trong đăng ký hơ tính, quy dinh trách nhiệm cite cơ quan có

thim quyển ding ký hộ tich trong việc bảo dim quyển con người, quy định các tình tự thể tục hành chỉnh đăng ký hỗ tich niêm yét minh bạch công khá để tao hành lang pháp lý thục thi quyền con người. Bén canh đó, quy định phép luật vé kiểm trụ thanh tra, gián sử thục thi quyền cơn người trong đăng ký hồ ích cơ quan nhà nước có thắm qun ding lý hơ tich bối cơ quan quyền lve nhà nước, xã hồi và

"ngời din được quy dinh tổ răng, quy định về trích nhiệm và xử lý v pham quyểncơn người

chung và bảo dim quyén con người rong ding lý hộ tích nói riêng

tro cho việc bio dim quyển con người trang lĩnh vục hộ tch nổi

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

ĐỂ bảo dim the th quyên con người trong ding ký hộ ch thi chế, đườnglỗi và hệ thống pháp luật tiếp tụchoàn thiện bé sung các vấn bản chỉ dao,hướng din để gii quyết các trường hợp thục tấn trong đăng lý hộ tch va tháo gi‘ring mắc cịn tổ trí cho nguời din trong công ác đăng ký hồ tịch.

Thứ hai phd biến giáo đục pháp luật

Bio dim quyển cơn người trong đăng ký hộ ích có mr lién quan mất thất vớitrình độ nhận thức và ý take phép luật côa mỗt người Việc có hệ thống pháp luật là4u liên cần những việc áp đụng hệ thống php luật báo dim quyền con người của

di ngui lá điều kiện đã Việc dẫn din những vi phạm về quyên con người rong

các nh vue, đặc iệt là rong ding ký hộ ích là do mốt bộ phân người con nhận

thúc chưa đây đồ và ý thúc pháp luật chưa cao. Do đó, để bão dim quyển con người của mình trong đăng ký hộ tich, rước hết mỗi người căn hiễu rõ mình có quyền và "nghĩa và nhờ thể nào thi mới có thể bio vé được quyén lợi hợp pháp cia mình Vì thể, việc tăng cường tuyên truyền, giáo dục, ph tiên pháp luật trong lĩnh vực hộ tich và ding ký hộ tich cho mỗt nguội din cia cơ quan ding lý hơ tích có thẩm qguyễn là hoạt động quan trong, cấp thiết và liên tục Việc da dạng hỏa các hinh thúc

tuyên truyền và tuyén truyền một cách toán diện các vẫn để của hồ tich và đăng kýhồ tịch, đặc biệt a uyêntruyền vide xử lý các trường hợp wi pham quyển con người

trong đăng ký hộ tịch để người dân có cát nhin tổng quan, đa chiêu và nhận thức 18

hơn vấn để

Thứ ba sir hành vi vi pharm

Co chế xử lý các hành vi vi pham quyén con người là điều kiện để bio đâm,

qguyễn con người trong đăng ký hơ ích. Khi người thục hiện đăng ký hộ tích thựciện hành vi bi nghiêm cém trong đăng kỷ hộ tích sẽ bi xử Lý thích đáng Việc có cochế sở lý vi pham giúp người bị xâm pham quyén lợi hop pháp có niễm tin vào sựcông bing cia pháp luật, đặc bist rong quan hệ pháp luật c mốt bên chủ thể mangtinh cơng qun

Vi thể việc hình thành va vận hành cơ ché lý ví phạm quyén con người gop phin bio dim quyên con người trong đăng ký hộ tch trở nên hiệu quả 6 Việt Nam,

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

chưa có cơ quan Nhân quyền quốc gia để xử lý các hành vĩ vi phạm quyền con "ngời, hiện ti việc xử ý hành v phạm quyển con người do cơ quan nhà nước và

sơ quen te pháp thục hiện Chi yêu, hành vi v pham quyền con người trong đăngký hộ ch xổ lý theo múc đồ vi phạm, có th bị xỡ lý vi pham hành chỉnh hoặc traycứu trách nhiệm hành my kim theo bị xử lý kỷ luật đối với cán bô, công chúc. Xử lý

Hình sự đối với hành vũ vũ phạm quyền cơn người & mức đồ nghiêm trọng theo quy!

cảnh Bộ luật Hình wy Viêt Nam, cịn đối với các hành vi vi pham ở mức độ nhẹ hơn

thông thường cỏ thé xử lý vũ phan hành chính, béi thường theo quy Ảnh Nghị dh 33/2030/NĐ-CP quy định về xix phat vi phạm hành chính trong finh vực bổ tro tr

php; hành chính tơ pháp; hén nhân và gia nh, thị hành án dân sự, phá sẵn doesnghiệp, hop tác xã. Có những quy định chất chếxử lý hành vi vi phạm quyền con"người như vậy mới có thể bảo dim quyễn cơn người rong đăng ký hồ tch nêu

Xhơng có cơ ch xöý vũ phạm quyền con người sẽ dé bi xâm phạm,

Thứ nhẹ cơ số vat chất trang tết bị

Trong việc ding ký hộ tích hiện nay, sử dụng các phương tin kỹ thuật công

"nghệ thing tin đang trở nên phổ biển và din they thé cách thúc truyền thing, Bảo đầm quyén cơn người rong đăng iy hộ tích thi việc năng cao cơ sé, vật chất và chất

lương dich vụ hành chính, địch vụ cơng rong hoạt đồng là vô cùng quan rong giúpthục hiên đăng ký hô tích nhanh hơn, thuận tién hơn Việc ử dung dich vụ cơng

trục tun phổ biển có ý nghĩa quan trong thúc đấy sơ ché số hóa, xóa moi khong

cách dia ly cơng tác đăng ký hộ tích, tạo điều kiện cho người din giao dịch nhanh

gon và giảm áp lục gy tờ công việc cho cơ quan quản lý, Do vậy việc ning cấp cơ sở vật chất các trang thiết bị về công nghệ thông tin để phục vụ người din là cần

thiết vừa giáp minh bạch bộ máy hành chính nhà nước, vữa bão dim các quyền comngười cho người din rên moi finh vục và đặc biết là bảo dim quyển cơn ngườitrong đăng ký hộ tịnh Có như vây quyển con người mới được người din đánh giá

nhận xét khách quan hơn và hạn chế các kh năng xâm phem đến quyển con người

trong đăng lý hộ tịch:

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

13.3. TẾ chức bộ máy

bảo dm quyều con người trong đăng lý hộ tch

Trong nh vục hộ tích tổ chúc bồ máy và đổi ngũ căn bộ, cổng chức thực hiện

đăng lý hộ ch có ảnh hưởng trục tp din việc bảo dim quyển con ngu bôi những

dic trung tiếng tiệt Cách thức ổ chúc và host động của cơ quan có thim quyền ding lý hộ ch được thing nhất tho chiễu dọc và theo chiêu ngmg từ trung ương din da

ghương TỔ chức bộ máy theo chiều ngang, thục hiện hoạt động quin lý nhà nước

vi hồ tick, từ Chính phi Uỷ bannhân dân

By ben nhân din cấp xã Việc tổ chức theo chiêu ngang giúp host động quân lý

đăng ký hộ tich của cơ quan hành chính nhà nước từ trung ương din ting đaa đội ng can bộ, công chite thực hiệu trách hiệu.

p tinh, Uy ban nhân dân cấp huyện và

phương nhằm dus ra các chính sách vĩ mổ quan trọng liên quan din bảo dim quyển

con người một cách tổng quát trong phạm vi quân ly nhà nước theo wi tri daly. Tuy nhiên, chính sách cần bám sit thục tẾn nêu không sẽ df xâm phạm quyển con

"người trong đăng ký hồ tí bởi tính khơng khả tỉ

TỔ chức bô máy bổ tr theo chiều dọc, thục hiện host động chun mơn về hộ

tích, từ Cục Hộ tịch, Quốc tịch, chứng thục va Cục Nuôi con nuôi - Bộ Tư pháp, Sở.

Tư pháp cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp nh, Phòng Tư pháp -ghịng chun mơn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện và công chúc Tu pháp - Hồ tich thuộc Ủy ben nhân din cấp xã Với đặc trừng gắn liễn nghiệp vụ hộ tịch tổ chức bộ may theo chiêu doc cổ vi trỏ quan trọng đ trục tip thio gỗ các vẫn để liên quan din ding lợ hộ ch va bio dim quyền con người trong finh vục này:

Việc bổ bí tổ chức bộ máy và đổi ngũ cán bộ, công chúc từ trung ương đến địa phương nim trong hệ thống các cơ quan chuyên mn hé tịch thể hiện sự quan âm của hệ thống cơ quan hành chính nhà nước vb a để bảo dim guyễn con nguồi

trong đăng ký hộ tích, để vin giải quyét yêu cầu của người din, vừa thục hiện công tác tuyên truyễn cho người dân về vẫn đỀ quyển con người trong đăng l hộ ch.

Bên cạnh đó, trong qué tình tiễn khá thục hiện các hoạt động hộ tích trên tồn quốc, đổ cao sự lãnh đạo của các cấp ủy Đăng, ntăng cường s phối họp hoạt đồng của các ban ngành, đoàn thể tong việc tiển khai thực hiện đăng ký hộ tch

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

Đồng thời, việc thục hiện pháp luật vé hd tịch cần sơ chung tay của cả hệ thốngchính t, kin quyết xử lý nghiêm mảnh các trường hop vi pham xâm phạm quyển

con nguời trong đăng ký hồ tích đ kip thôi ngăn chin mọi vi pham về quyển con

người. Nêu khơng có sự bổ trí chặt chế có hệ thơng kiểm sốt, phối hop như vay sẽ

sit khó cho hoạt đơng hộ tịch và đặc biệt khó thục th bảo dim quyền cơn người nổi chung và bảo dim qun con người rong đăng ky hộ tích nói rng

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

Kéthujn Chung 1

Trong Choơng 1, học viên đã để cập những vin lý luân về khá niệm cũa hộ

tích, đăng ký hộ tích, bio dim quyền con người trong đăng ký hộ ch và các yêu tổnh hoờng din bio dim quyén con người rong đăng lý hồ tích Qua việc nghiên cửu

những vin để Lý luận về quyễn con người rong đăng lý hộ ích rút ra được quyển đăng ký hộ tích là quyển cơ bin cũa cơn người và phải được bio dim bằng quy Ảnh

php luật và phấi được xã hội nhận thúc đúng đến Nhà nước phit cổ nhiệm vụ và

tránh nhiệm bảo đầm quyén cơn người trong đồng ký hỗ ích được thục thi

Những nộ: dung đã để cập trong Chương 1 sẽ là cơ sỡ để tác gi tấp tục

"nghiên cửu, phân tích thực trang và để ra những gui pháp df nâng cao hiệu qua biođâm quyên con người trong đăng ký hộ tich theo pháp luật Việt Nam trong nhữngchương seu.

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

CHƯƠNG 2

QUY ĐỊNH CUA PHÁP LUAT VÀ THỰC TRẠNG

BẢO DAM QUYỀN CON NGƯỜI TRONG ĐĂNG KÝ HQ TỊCH TẠI HUYỆN THƯỜNG TÍN, THÀNH PHO HÀ NOT

|. Quy định của pháp luậtvề bảo đảm quyền con người trong đăng ký hộ teh

Trải qua lich sử 1a một quốc gia từng bã qua nhiễu dru thương, mắt mat dochiến tranh, tùng là nen nhân của chủ ngjấa thục dân, những người dân Việt Nem

bidu hơn hỗt giá tui của độc lấp, te do, hạnh phúc; cho tới nay din tộc Viét Nam đã và dang cổ gắng cao nhất với mục tiêu xây dung mốt đất nước phát in, các quyền và

ty đo cơ bản của người din được tê trong và bão vệ.

Trong nhiễu năm qua ViétNam để gia nhấp và ký kết nhiều điều woe quốc quantong về nhân quyén nls Công wie về các quyễn din ar và chính ti 1966 (CCPR),Cơng ước vé các quyên kink tệ xã hội và văn hóa 1966, Cơng tước vé xóa bd moiảnh thúc phân biệt đối với phụ nữ 1979, Công wie về quyền trổ em 1989,vv... Điều

nny đặt ra một yêu cầu tất u phổi nội luật hóa các quy đính của Cơng ốc và pháp

luật Vidt Nam, trong đó có pháp luật hộ ích. Việc thực Hiện nổi luật hóa theo các

cơng tước quốc tẾ cần phù hop với thục tn và pháp luật hộ tích Việt Nam để đảm,

‘bio tốt hơn nữa quyên con người trong các vin bản pháp luật và trong đăng ký hộ ch.Hiên nay, các quy dish pháp luật v quyển con người và bio dim quyên con

"ngu trong Hiển pháp năm 2013 là cơ sử hiền định quan trọng để xây dụng hệ thẳng pháp luật và thực tiễn thi hin pháp luật. “Mới người đổu binh đẳng trước pháp luất “Không ai bị phân biệt đổi xử rong đồi sống chink tr, din sự. lạnh tổ văn hóa, xã hoi!” Từ góc độ hộ tịch, các quy định của Hiến pháp với tinh thin để cao con người

Iai cảng cổ ý ng]ĩa đặc tiệt quan trong lâm cơ sở tién để mỡ ra các quy định bio đâm,quyền con người trong fish vực pháp luật hộ tịch.

Tiến cơ sở Hiến pháp năm 2013, Luật Hộ tich năm 2014 có quy đính riêng vé

Ngun tắc đăng ký hô tich (Điều 5), Quyền, nghĩa vụ đăng ký hộ tch của cá nhân"Theo Điều 16, Hudnphip nước Công hộ bội hũ ngất Vật Nemnim 2013,

</div>