Luận văn thạc sĩ Luật học: Xét xử sơ thẩm vụ án hành chính và thực tiễn xét xử sơ thẩm vụ án hành chính tại Toà án nhân dân tỉnh Nam Định

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (10.57 MB, 120 trang )

Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

BỘ TƯ PHAP

TRUONG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

PHẠM KHÁNH LINH

Xét xử sơ thâm vụ án hành chính và thực tiễn xét xử sơ thâm vụ án hành chính tại

Tịa án nhân dân tinh Nam Định

NGANH: LUẬT HIẾN PHÁP VÀ LUẬT HANH CHÍNH MA SO: 8380102

Người hướng dẫn khoa học: TS. Nguyễn Thị Kim Thoa.

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn nảy là cơng trình nghiên cửu của riêng tối.

Nội dung luận văn có sự tham khảo và kế thừa các cơng trinh, ân phẩm và các ‘bai viết đã công bổ cỏ liên quan đến dé tải nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu trình bảy trong luận văn có tính lý luận vả thực tiễn.

Tôi sin chân thánh cảm on!

Người cam đoan

Pham Khánh Linh.

</div>Trang 4<div class="page_container" data-page="4">

1. Tính cấp thiết của để tai 12. Tinh hình nghiên cứu để tài 33. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn. 84, Đối tượng và phạm vi nghiên cửu. 9

6. Ý nghĩa của luận văn. u

7. Kết cầu của luận văn. uM Chương 1: Ly luận và pháp luật Tổ tụng về xét act sơ thẩm vu án hành chính12 Chương 2: Thực tiễn xét xử sơ thẩm vụ án hanh chính tại tòa án nhân dân tỉnh.

Nam Định 1

Chương 3: Một số kiến nghị nhằm nông cao chất lượng xét xữ sơ thấm vụ án

hành chính tại Tịa án nhân dân tỉnh Nam Định. 12

CHƯƠNG 1: LY LUẬN VA PHÁP LUAT TO TUNG VE XÉT XU SƠ

THAM VỤ AN HANH CHÍNH 13

1.1. Khai niêm, đặc điểm của xét xử sơ thẩm vụ án hành chính. 13 1.1.1. Khái niệm xét xử so thẩm vụ án hanh chính. 13 1.1.2. Đặc điểm xét xử so thẩm vụ án hành chính. 16 1.1.3. Vai trò của xét xử sơ thẩm trong tổ tụng hảnh chính. 19 1.2 Các yêu tổ ảnh hưởng đến hiệu qua xét xử sơ thẩm vu án hành chính.... 25

1.2.2. Yếu tô kinh tế - xã hội. 361.1.3. Yếu tổ pháp lý. ”

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

1.23.1. Về hệ thống các quy định pháp luật có liên quan đến hoạt động xét xử

sơ thẩm vụ an hanh chính. 37

1.1.3.2. Quy định pháp luật về tổ chức và hoạt động của Tịa án. 28

1.5. Các u tơ khác ảnh hưởng đến hiệu quả xét xử sơ thấm vụ án hành.

chính 31

1.25.1. Cơ sở vật chất ii thuật. 31

1.25.2. Tổ chức, hoạt đông bổ trợ tư pháp 3 1.2.5.3. Công tác kiểm tra, giám sát, xử lí vi phạm. 33 1.3 Nội dung cơ bản của pháp luật TTHC vẻ xét xử sơ thẩm 3

1.3.1 Nguyên tắc sét xử vụ án hành chính. 3

1.3.2. Thẩm quyền xét xử sơ thẩm vu án hành chính. 36 1.3.2.1. Thẩm quyền theo loại việc. 38 1.3.2.2. Phân cấp thẩm quyền xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính. AL 1.3.2.3. Quyển hạn của Tịa án trong xét xử sơ thẩm vụ án hành chính...44 1.3.3. Các giai đoạn xét xử sơ thẩm. 46

1.3.3.1. Khối kiên, thụ lí 46

1.3.3.2, Chuẩn bị xét xử sơ thẩm. 3

KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 sg CHƯƠNG 2: THỰC TIẾN XÉT XU SƠ THAM VỤ AN HANH CHÍNH

TẠI TOA ÁN NHÂN DAN TINH NAM ĐỊNH. 61

2.1. Khai quát về tinh Nam Định. 61

2.1.1. Vi tr dia lý, a

2.2. Các loại việc cơ bản được xét xử theo thủ tục sơ thẩm các vu an han

chính tại Tịa an Nhân dân tinh Nam Định. “

3.3.1. X# xử vụ án hành chính trong quản lý nha nước về đất đai. “

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

2.2.2. Xeét xử vụ án hành chính liên quan đến hoạt động linh doanh, thương

mại. đ

2.2.3, Mét xử vụ án hành chính trong các loại việc khác. 683.3. Đánh giá những thuận lợi và kết qua đạt được. 683.3.1. Cơng tác xét xử vụ án hành chính tại Téa án nhân dân tinh Nam Định

3.4.1. Han chế chung trong tinh hình sét xử sơ thẩm vu án hảnh chính tại Tòa

án nhân dân tinh Nam Định 733.4.2. Hạn chế vé nhân lực T6

2.4.3. Han chế trong xác định thẩm quyền xét xử sơ thẩm. 1 KETLUAN CHƯƠNG 2 80 CHƯƠNG 3: MOT SO KIEN NGHỊ NHẰM NANG CAO CHAT LUONG XÉT XU SƠ THAM VỤ AN HANH CHÍNH TAI TOA AN NHÂN DAN

TINH NAM BINH. 81

3.1. Hoàn thiện quy định pháp luật vẻ mơ hình tổ chức của Tịa án va nhân sự 81

3.2. Hoàn thiện pháp luật Tổ tung hành chính “

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

DANH MỤC CAC BANG

Bảng 2.1. Số lượng vụ án hành chính đã được thụ li và giãi quyết theo thủ tục

DANH MUC CAC BIEU BO

Biểu đồ 2.2. Biểu đỗ đánh giá sé lượng vụ án hảnh chính đã được thụ lí và giải quyết theo thi tục sơ thẩm từ năm 2014 đến 2020 58 Biểu đổ 2.3: Số liệu thu lý án sơ thẩm các loại vụ án của ngành Tòa án qua

các năm 2015 ~ 2020. 61

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

MỞBÀU 1. Tính cấp thiết của dé tài.

Trong thời kỳ hội nhập quốc tế hiện nay, mọi lĩnh vực trong đời sống

đang dan hướng theo dân chủ hố, hiến dai hóa, Việt Nam đã khơng ngừng,

hồn thiện về cơ chế, chính sách và pháp luật

trình hội nhập. XA hội ngày cảng phát triển thi những yêu cầu về quản lý nha đáp ứng yêu cầu của tiến nước ngây cảng đa dang, chặt chế hơn, những mâu thuẫn giữa các cơ quan. Nhà nước với nhân dân cứng nhiều hơn. Xã hội phát triển song song với sự phat triển trong nhân thức của mỗi con người, mỗi con người khi hiểu biết về

pháp luật nhiễu hơn sẽ nhìn nhận được những sai phạm trong quản lý Nhà

nước. Do vay nhu céu khiếu kiện trong nhiễu lĩnh vực cũng theo đó ma tăng lên. Chính vì vay, cần thiết lap cơ chế để giải quyết những tranh chấp hành. chính, để bảo vệ quyển công dân, quyển con người va bảo dam các cơ quan nhà nước hoạt đông trong khuôn khổ pháp luật. Pháp luật vẻ tổ tung hành.

chính ra đời từ đó.

Pháp luật tơ tụng hành chính từ khi ra đời đã được sửa đổi, bd sung qua rất nhiều lan để phù hợp hơn với thực trạng của Việt Nam, Du vậy, các nha lâm luật vấn không thể lường hết được những vướng mắc trong qua trình thực

thí pháp luật. Pháp luật tổ tung hảnh chính cịn béc lô một số hạn chế trong

xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính, các quy định về xét xử sơ thẩm vu án hảnh. chính cơn thiếu tính rõ rằng, minh bạch, có nhiêu mâu thun, chưa phủ hợp với thực tiễn gây ảnh hưởng đền việc bão đảm quyền, lợi ích của cá nhân, tổ

"Nhà nước đã ban hành ra pháp luật thì phải có cơ chế để đảm bão cho

pháp luật được thực thi, béi lẽ pháp luật sẽ trở nên vơ nghĩa, nếu nó khơng,được các giai cấp va tang lớp khác tuần theo, pháp luật không đi vao đời sốnghàng ngày của dân cư. Téa án chính là một trong những cơ quan được nha

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

nước trao quyển để bảo đảm thực thi pháp luật. Toa án là biểu hiện tập trung.

của quyền tư pháp, lả cơ quan thực hiện chức năng xét xử được ghi nhân

trong các ban Hiền pháp qua các thời kỳ. Trong thực tế, kể từ khi Toa an được. trao thẩm quyền xét xử vụ án hành chính, Tịa án đã tạo nên cơng cụ bảo vệ. quyền, lợi ích của tổ chức, cá nhân; thất chất mồi quan hệ giữa Nha nước với nhân dan; hạn chế các hành vi trái pháp luật trong quan lý nha nước. Xet xử. vụ án hảnh chính được thực hiện theo nguyên tắc bao dam chế đô siết xử sơ thẩm, phúc thẩm, trong đó gia đoạn xét xử sơ thẩm phản ánh tập trung va day đủ đặc thù của hoạt đơng to tung hảnh chính, la nên tăng để đánh giá hiệu qua

giải quyết vụ án hành chính tại Tịa án. Tịa án da phát huy tốt vai trị củamình trong suốt qua trình hoạt đơng, Tuy nhiên, khơng có gì là tuyệt đối, hiệu

quả xét xử sơ thấm vụ án hảnh chính tại Téa án tuy đạt được nhiễu thành tựu nhưng vẫn gặp phải một số vướng mắc, trở ngại trong thực tiễn xét xử sơ thấm vụ án hành chính. Việc thực hiện thẩm quyền xét xử của Tòa án chưa

thực sự bao đâm tính độc lập tư pháp, chưa bảo đâm nguyên tắc tranh tungnhư pháp luật đã quy định. Điều nay ảnh hưởng khơng như đến việc bão đăm.

các quyền con người, quyền công dân, làm nay sinh mâu thuẫn, sự nghỉ ngờ.

của nhân dân đối với hoạt động giải quyết tranh chấp hành chính của Tịa ánnói riêng và sự tin tưỡng đổi với Nhà nước việt Nam nói chung

'Với những nhận thức trên, tôi lựa chọn dé tai “Xét xử sơ thẩm vụ án. hành chính và thực tiễn xét xử sơ thâm vụ án hành chính tại Tịa án nhân dân.

tĩnh Nam Định" làm để tai luân văn thạc sĩ Luật học.

2. Tình hình nghiên cứu đề tai.

Xét xử sơ thẩm vu án hảnh chính là giai đoan nên tang, la bước đâu bảo đâm quyên khởi kiện của cá nhân, tổ chức khi có tranh chấp hành chính. Day

1ä một trong những vẫn dé khả được quan tâm của các nhả lêm luật, thí hành.

pháp luật. Cho đến nay, vẫn để xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính đã được

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

nghiên cứu đưới nhiễu góc đơ, khía canh khác nhau, đã cỏ một số cơng trình.

nghiên cứu tiêu biểu về van để nảy:

~ Luận án tiến sĩ luật học

‘Luan án tiền i của Nguyễn Thanh Bình: “Thẩm quyển của Tồ án nhân “dân trong việc giải quyét các khiếu kiện hành chinh ”, năm 2003.

Luận án đã phân tích va lam rổ các vấn dé cơ bản về cơ sở lí luận về thấm quyển giải quyết các khiểu kiện hảnh chính của Toa án nhân dân. Bên. canh đó, tác giã cịn phân tích thực trạng thẩm quyên của Téa án trong việc

giải quyết khiéu kiện hành chính ở Việt Nam Từ đó kiến nghỉ mốt số nội

dung nhằm hoàn thiện pháp luật về thẩm quyển giải quyết các khiếu kiện.

hành chính của Toà án nhân dân

Luận án tiên sf của Hoang Quốc Hồng. “Đổi mới tổ chức và hoạt đơng. của Tồ hành chính đáp ứng yêu cầu xdy dụng Nhà nước pháp quyên Việt

Naan hiện nay”, nấm 2007

Luận án đã nghiên cứu cơ sở lí luận về sự cần thiết của việc đổi mới tổ chức và hoạt động của Toa hanh chính, đặc điểm toa hành chỉnh trong hệ thơng toa án nhân dan; quá trình hình thành, phát triển, thực trạng tổ chức vả.

hoạt động của Toa hanh chính ở Việt Nam. Trên cơ sở nghiên cứu, tác giả đã

đưa ra những kiến nghỉ, giải pháp phù hop nhằm hồn thiện hệ thống pháp.

luật tổ tụng hanh chính, nhằm tăng hiệu quả xét xử hành chính tại Tịa án.nhân dân.

Luận án tiến sf của Trên Kim Liễu: "Tod hành chính trong Nhà nước

php quyền xã hội chủ ngiữa Việt Nam của dân, do dân, vi dân”, năm 2011Luận an đã nghiên cứu vẻ cơ sở lí uận của Tồ hành chính, cơ sỡ pháp lí

cho tổ chức và hoạt đơng của Tồ hành chính. Bên canh đó, luận văn cũng phan tích thực trạng về tổ chức, hoạt động va vai trị của Toa hảnh chính ở Việt

Nam. Từ những cơ sở nghiên cứu đó, tac gia đã để xuất những giãi pháp nhằm.

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

phat huy vai tro của Toa hành chỉnh trong Nhà nước pháp quyển xã hội chủ nghĩa Việt Nam, hoan thiên mô hình xét xử vụ án hành chính sơ thẩm ở Việt

Luận án tiến sĩ của Nguyễn Manh Hùng: “Pid đmh thẩm quy in giải

quyết khiêu nat hành chính và thẩm quyền xét xứ vụ án hành chính ở Viet

am”, năm 2014

Luận án đã nghiên cửu những van dé li luân của việc phân định thẩm. quyển giải quyết khiếu nại hành chính và thẩm quyền sét xử vu án hành chính, đánh giá, lam rổ van dé thực trang phân định hai loại thẩm quyền trên ở Việt Nam. Tử đó, luận án đã đưa ra những quan điểm, để ra các gidi pháp khả thi, khoa học và phù hợp cho việc phân đính thẩm quyển giải quyết khiêu nại hành. chính và thẩm quyền xét xử vụ an hành chính ở Việt Nam cả về phương điện cơ sở pháp lí va tơ chức thực hiện pháp luật. Ln án là một cơng trình nghiên cứu khả chi tiết và cụ thể vé các phương thức giải quyết tranh chấp hảnh chính ở Việt Nam, trong đó có nhiêu nội dung liên quan đến để tai luận án như về. thẩm quyên xét xử, thủ tục xét xử sơ thẩm vụ án hanh chính , thực tiễn của hoạt

động xét xử sơ thẩm vụ án hành chính .. Đây là luận án có tinh mới, đưa ra

nhiễu quan điểm va giải pháp có giá trị tham khảo cao cho việc nghiên cứu về phương diện thẩm quyền giải quyết tranh chấp hảnh chính ở cấp sơ thẩm.

Luận án tiên sĩ của Nguyễn Thi Hà: “Xét xứ sơ thẩm vụ án hành chính ở

Điệt Nam” năm 2017

Luận án đã nghiên cứu những vấn để lý luận của xét xử sơ thẩm vụ án.

hành chính tại Việt Nam trong giai đoạn bộ luật Tơ tung hành chính mới được

‘van hảnh và áp dụng vao thực tiễn. Tác giả đã nghiên cứu tình hình thực tiễn. về việc áp dụng pháp luật tổ tụng hành chính trong quả trình xét zử sơ thấm. ‘vu án hành chính tại Việt Nam. Từ đó đưa ra những kiến nghị, các giải pháp

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

có tinh đồng bộ, kha thi vả khoa học trên cả phương điện cơ sở pháp lí va tổ.

chức thực hiện pháp luật

~ Luận văn thạc sĩ

Luận văn thạc sĩ của tac giả Nguyễn Manh Hùng. “Thẩm quyển xét xử vụ:

án hành chính của Tịa án nhân dân”, năm 2002. Luận văn tập trung nghiên

cứu về cơ sở lý luận, thực tiễn của thẩm quyền xét xử vụ án hành chính và kiến nghị các giải pháp hồn thiện thẩm quyền xét xử vụ án hảnh chính ở Việt

Nam Tuy nhiên, luận văn chỉ nghiên cứu vẻ những khía cạnh cơ bản của xét

xử sơ thẩm vu án hành chính do lả thẩm quyền xét xử sơ thẩm vụ án hành chính Hơn nữa, luận văn đánh giá thực trang thẩm quyển xét xử sơ thẩm vụ. án hanh chínhdựa theo tinh hình thực tiễn tại thời điểm đó nên nhiều kiến nghị đưa ra đã khơng cịn phù hop với tỉnh hình thực tiễn hiện nay ở nước ta

Luận văn thạc si của tác giả Lương Hữu Phước. “ode điiện guy đinh

_pháp luật về đối tương xét xứ vu án hành chính cũa tồ án", năm 2006, Luận.

văn tập trừng nghiên cứu vé một số vẫn dé i luân về đổi tượng sét xử của Toaán, đánh giá các quy định pháp luật va thực trang hoạt động xét xử các vụ ánhành chính, thực trang quy định pháp luật về QĐHC, HVHC qua hoạt độngxét xử vụ án hành chính của Toa án nhân dân. Qua đó luận văn đưa ra quan

điểm và nội dung hồn thiện các quy định pháp luật về đổi tương xét xử vụ án

hành chính của toa án.

Luận văn thạc sĩ cla Hoàng Thị Hoa Lê: "Một số vấn dé I} Indra và thực tiễn về xét xứ sơ thẩm vụ dn hành chính”. năm 2011. Luận văn nghiên cửu cơ sở lí luân vé xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính, đánh gia các quy định của pháp luật tổ tung hành chính va thực trang áp dung pháp luật vào thực tiễn xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính. Tuy nhiên, luận vẫn chỉ phân tích trình tự và những cơng việc có liên quan để tiền hành phiên toa sơ thẩm vụ án hành

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

chính. Từ đó để ra một số giải pháp nhằm hồn thiện pháp luật tổ tụng hảnh. chính va nâng cao hiệu quả xét xử sơ thẩm vụ án hành chính.

Luận văn thạc sf của tác giã Nguyễn Thi Hương. “Nag cao hiện quá xét

xửvụ án lành chính - Nhha từ góc độ bảo đâm tính độc lập cũa tba án”, năm.2013. Luận văn nghiên cứu một số vẫn dé lí luân về hiệu quả xét xử vu án

‘han chính, đánh giá thực trạng cơng tác xét xử sơ thẩm vu án hành chính. Luận văn cũng đã để ra kiến nghĩ vé việc nâng cao hiệu qua xét xử vụ án han

chính nhưng chỉ mới di sâu ở góc đơ bao đảm tinh độc lập của Téa án chứ

chưa nhìn nhận một cách toan điện, đây đủ các yêu câu nhằm đáp ứng nhu cầu thực tiễn hiện nay.

'Ngồi ra, cịn có một số luận văn khác có nội dung liên quan đến xét xử:

sơ thẩm vụ án hảnh chính cũng được xem xét, nghiên cứu trong quá trình viết

luận văn, như. Đơng Thị Ninh: “Khối kiện và tìm If vụ án hành chính theo ng

đinh của pháp luật tơ tung hành chính Việt Nam”, năm 2012, Nguyễn Việt Nam, “Trath nog trong tổ tg hành chính ở Việt Nam — Lý luận và thực tiễn", năm 2013, Trân Thi Lam, “Pháp luật về căn cứ tìm lí vụ án hành lành chính ở Việt Nam hiện nay", năm 2015, Nguyễn Thi Mai Anh “Xét wit sơ hẫn vụ án hành chỉnh tại Téa án nhân dân tinh Nghệ Án” năm 2015

Các luận án và luận văn trên tuy khơng phải tắt cả déu có trọng tâm

nghiên cứu là vẫn để xét xử sơ thẩm vụ án hành chính nhưng déu bản luận. đến những nội dung có liên quan như thẩm quyền xét xử sơ thẩm, đổi tương. xét xử sơ thẩm, thủ tục xét xử sơ thẩm vụ án hanh chính, phân định thẩm. quyển trong cơ chế giải quyết tranh chấp hành chính ở Việt Nam, đồng thời đưa ra được một số khái niệm, nhận định vả kiến nghị có giá trị tham khảo để

tác giã tiếp tục nghiên cửu chuyên sâu, toàn điện và hệ thống hơn vé xét xử sơ

thấm vụ án hành chính.

~ Các cơng trình khác

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

Để tai nghiên cứu khoa học cấp cơ cỡ: “Luật tố tung hành chính 2010 và thuc tn giải quyết các vụ án hành chỉnh” (2015) của Trường đại hoc Luật Ha nội do TS. Tran Thị Hiển làm chủ nhiệm dé tài. ĐỂ tải khoa học nghiên. cm một số van để lí luận vẻ tổ tụng hanh chính, những yêu tô dm bao sự phù ‘hop của Luật tổ tụng hành chính với thực tế. B én canh đó, néu lên quan điểm. của tác giả về việc đánh giá những ưu điểm va hạn chế của Luật TTHC năm. 2010, từ đó đưa ra kiến nghĩ nhằm sửa đổi, bổ sung, hồn thiên pháp luật to

tung hành chính, góp phẫn khắc phục những hạn chế trung sét zử vụ án hành.chính tại Tịa án nhân dân

Bai báo “Ludt tổ tụng hành chinh 2010 và vẫn đề nâng cao hiệu quả xét Xử vu án hành chính 6 nước ta trong giai đoạn hiện nay” của TS. Nguyễn

‘Vin Quang (2011), tap chi Nghé luật. Tác giả đã đánh giá những hạn chế vàlý giải những nguyên nhân của những hạn chế trong xét xử vụ án hành chínhở Việt Nam từ năm 1996 đến năm 2010. Từ những han chế đó, tác gia đưa ra

các giải pháp có ý nghĩa khoa học va thực tiễn nhằm nâng cao hiệu qua zét xử ‘vu án hảnh chính nói chung va xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính nói riêng ở

Việt Nam.

Bai báo "Thẩm quyên vét xử sơ thẩm vụ án hành chính theo Luật tỗ ting °àmh chính - Sự kế thừa, phát triển và những nội dung cân tiếp tục được hoàn thiện" của ThS. Nguyễn Mạnh Hùng (2011), Tap chí Luật hoc. Bai báo đã Jam rõ các vân để liên quan đền thẩm quyên xét xử sơ thẩm vụ án hanh chính, chỉ rõ pham vi thẩm quyên xét xử sơ thẩm qua các thời kì sửa đổi pháp luật, nhìn nhận sự kế thừa va chi ra những hạn vé thẩm quyên xét xử sơ thẩm vụ án.

hành chính theo quy định của pháp luật hiện hành tai thời điểm nghiên cit. Bai bao * Phân cấp thẩm quyền xét xứ sơ thẩm vụ dn hành chính cân tiếp tue được hồn thiện" của Thể. Nguyễn Mạnh Hùng (2011), Tạp chí Dan chủ và Pháp luật. Bai bao têp trung nghiên cứu vẻ việc phân cấp thẩm quyền xét

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

xử sơ thẩm vụ án hảnh chính tại Tịa án nhân dân. Từ đó đưa ra kiến nghị về việc phân cấp thẩm quyền xét xử sơ thẩm vụ án hành chính ở nước ta sao cho

hợp lí giữa Tịa an nhân dân cấp huyện va Tịa án nhân dân cấp tỉnh.

Ngồi ra, có nhiêu bai bảo, để tài nghiên cứu khoa học, tạp chỉ luật

học,... nghiên cứu các van để liên quan đến xét xử sơ thẩm vu án hành chính

tai Tịa án nhân dân.

Tám lại, các cơng trình khoa học được liết ké, công bổ trên đây đều la

những nhận định, nghiên cứu của các tác giã về van dé xét xử sơ thẩm vụ án.

hành chính. Các tác giã kế thừa va phát huy, tiép tục nghiên cứu một cách sâu

rộng hơn vẻ van dég nay, đưa ra quan điểm vẻ li luận va thực tiễn liên quan. đến các khía cạnh khác nhau của xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính như: đổi tượng xét xử sơ thấm vu án hành chính, thẩm quyển va thủ tục xét xử sơ thẩm.

'vu án hành chính, mơ hình tịa hanh chính, các yêu tổ ảnh hưởng đến hiệu quảxét xử vu an hành chính, bai học kinh nghiệm cho xét xử vụ án hành chính ỡ

Việt Nam Tuy vậy, do phạm vi nghiên cứu, mục dich nghiên cứu của mỗi

công trình khác nhau nên các cơng tình này khơng nghiên cứu toàn diện,

chuyên sâu về xét xử sơ thẩm vụ án hành chính tai Tịa án nhân dân. Hơn nữa, van để xét xử sơ thấm vụ án hành chính và thực tiến xét xử vụ án hành chính.

tại Toa án nhân dân tinh Nam Định tính đến thời điểm hiên tại chưa có tác giả

ảo nghiên cứu, do vậy tôi đã lựa chọn để tài nay làm để tai luận văn thạc sĩ

Luật học để có thể nghiên cứu sâu hơn về van dé này.

3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn.3.1. Mục đích nghiên cứu.

Mục đích nghiên cứu của luôn văn xuất phát từ mục tiêu nghiên cứu cơ

sở lý luận vé xét xử sơ thẩm vụ án hành chính, đánh giá các quy định cia pháp luật hiện hành va thực trang áp dung pháp luật trong xét xử sơ thẩm vụ: án hanh chính tại Tịa án. Qua q trình nghiền cứu va đảnh giá thực tiễn áp

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

dung để đưa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện, xây dựng pháp luật về xét xử sơ thẩm vu án hảnh chính nói riêng vả pháp luật hanh chính nói chung. Tử đó gop phần nâng cao vai trò của Tòa án trong hoạt động giải quyết tranh chấp.

"hành chính đồng thời gop phân bao đảm quyền con người, quyền công dân

3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu.

Đôi với dé tài nghiên cửu nay cân thực hiện những nhiệm vụ cẩn thiết

sau đây.

~ Nghiên cứu để lam sang tỏ những van dé lý luận vẻ xét xử sơ thẩm vụ. án hành chính như. khái niệm, đặc điểm xét xử sơ thẩm vụ án hành chính, vai trị của xét xử sơ thẩm vu án hành chính, các nội dung cơ bản của xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính (thẩm quy:

"hành chính, .), các yêu tổ ảnh hưởng đến hiệu quả xét xử sơ thẩm vụ án hảnh.

chính tại Tịa án nhân dân tinh Nam Định.

, trình tự, thủ tục xét xử sơ thẩm vụ án.

- Phân tích, đảnh giá các quy định của pháp luật về xét xử sơ thải

thực trang xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính tại Tịa án nhân dân tinh Nam

Dinh những năm gin đây. Tử đó xac định những vướng mắc trong quá trình.

"xét xử sơ thấm vu án hành chỉnh, tim ra nguyên nhân của những hạn chế đó ~ Để xuất giải pháp để hoàn thiện pháp luật, các giải pháp nâng cao hiệu. quả hoạt động sét xử sơ thẩm vu án hành chính tại Tịa án nhân dân tỉnh Nam

4, Đối trợng và phạm vi nghiên cứu.

4.1. Đối mong nghiên cứu.

Đồi tương nghiên cứu của luận văn bao gồm:

~ Những van để lý luận về xét xử sơ thẩm vụ án hành chính, các quy đỉnh

của pháp luật hiện hành vẻ xét zử vụ án hành chính.

~ Thực tiễn áp dụng các quy định pháp luật về xét xử sơ thẩm vụ án hảnh. chính tại Tịa án nhân dân tinh Nam Định trong những năm gan đây.

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

4.2. Phạm vi nghiên cứu.

Vẻ Nội dung Luân văn tập trung nghiên cửu những vấn để lí luân,

những quy định pháp luật về thẩm quyên xét xử, trình tự xét xử, thủ tục xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính, thực trạng xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính tại

Toa án nhân dân tỉnh Nam Định. Qua quá trình nghiên cứu, tác giả cần chỉ ra

những hạn chế va bat cập trong quả trình áp dụng các quy định vao thực tiễn

xét xử tại Tòa án, trên cơ sở những khó khăn, bắt cập trong q trình xét xử

sơ thẩm tại Tòa án nhân dân tỉnh Nam Định để tim ra phương hướng hoan thiện đối với việc xét xử sơ thẩm vụ án hành chính tại Tịa án nhân dân tỉnh

Nam Định

'Về không gian, thời gian: Luân văn têp trung nghiên cứu việc áp dung

các quy định pháp luật về việc xét xử sơ thẩm vụ án hành chính tại Toa an

nhân dân tinh Nam Định trong những năm gin đây.

5. Phương pháp nghiên cứu.

Trong qua trình nghiên cứu, tac giả đã sử dụng các phương pháp nghiêncứu như sau:

"Phương pháp lich sử được sử dung trong nghiên cứu tai liệu, đọc và tim

hiểu về lịch sử của vấn để nghiền cứu; nghiên cửu mốt cách có hệ thông các văn ban quy pham pháp luật, các Nghi định, văn bản hướng dẫn thực hiện pháp luật của các cơ quan có thẩm quyên liên quan đến việc xét xử sơ thẩm.

vụ án hành chính

Phương pháp phân tích, tổng hợp được sử dụng để nghiên cứu, phân tích. các quy định pháp luật về xét xử sơ thẩm vu án hành chính, tir đó đưa ra đánh. giá về tinh hình xét xử thực tiễn tại Tịa án địa phương, Qua su phân tích vả. tổng hop sé liệu từ thực tiễn, tác giả tìm ra ưu điểm, nhược điểm của quá trình. áp dung các quy định vé xét xử sơ thẩm vụ án hành chính tai Tòa án, để đưa

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

a các biển pháp xây dựng va hoán thiện pháp luật xét zử sơ thẩm vu án hành.

Phương pháp so sánh được sử dụng để đổi chiếu sự tương đồng hay khác biệt giữa các quan điểm tư duy vé pháp luật đối với các quy định vẻ đối tượng xét xử, thẩm qun xét xử, thủ tục xét xử vả mơ hình thực hiện hoạt động xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính qua các thời kỳ.

Phương pháp hệ thống hố được sử dụng nhằm trình bảy bài luận văn. theo một bổ cục, tình tư các van dé một cách hợp lí, chit chế, có sự gắn kết vẻ nội dung vả hình thức, có sự kế thừa va phát triển các quy định pháp luật vẻ việc hoàn thiện, xây dựng các quy định vẻ xét xử sơ thẩm vụ án hảnh.

chính tại Tịa an.

6. Ý nghĩa cửa luận văn.

Hiện nay, các quy định về pháp luật hành chính ngày cảng được hoàn.thiện dé phù hợp với thực

thẩm vụ án hành chính van chưa đây đủ, thiểu sự thơng nhất trong qua trình.

áp dung pháp luật

, tuy nhiên các quy định phát luật vẻ xét xử sơ

"Những kết quả nghiên cứu của luận văn sẽ có những đóng góp nhất định.cho các nhà lâm luật trong công tác hoản thiện pháp luật hảnh chỉnh, đồng

thời gop phan lam phong phú, hoàn chỉnh hơn các vấn dé lý luận về xét xử sơ thẩm vụ án hành chính tại Tịa án nhân dan các địa phương.

7. Kết cầu của luận văn.

Ngoài phan mỡ đầu, kết luận va danh mục tài liệu tham khảo, luận văn

có kết cầu gim 3 chương.

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

Chương 1: Lý luận va pháp luật Tổ tung về xét xử sơ thẩm vụ án hảnhchính

Chương 2: Thực tiễn xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính tại tịa án nhân.

dân tỉnh Nam Định.

Chương 3: Một số kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng xét xử sơ thẩm.

vụ ân hénh chính tại Téa an nhân dén tỉnh Nam Định.

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

(CHUONG 1: LÝ LUẬN VÀ PHÁP LUAT TO TUNG VE XÉT XỬ SƠ THẢM VỤ ÁN HANH CHÍNH

1.1. Khái niệm, đặc diém của 1 xử sơ thim vụ án lành chin

1.11. Khái niệm xét xứ sơ thin

Để hiểu 16 vẻ khái niệm xét xử sơ thẩm vụ án hành chính, trước tiền

vụ ám lành chinh,

chúng ta cần phải tìm hiểu về khái niệm “xét xử". Có nhiều quan điểm khác. nhau vẻ khái niệm xét xử.

‘Theo Từ điển Luật học, xét xử là “hoạt đồng xem xét, đánh gid bản chất pháp if của vụ việc nhằm dua ra một phan xét về tinh chất, mức a3 pháp if

của vụ việc, từ đó nhân danh nhà nước đưa ra một phám quyết tương ứng với

bản chất. mức độ trái hey không trái pháp luật cũa vu việc".

Cũng có quan niêm cho ring: “Xét xử là hoạt động đặc trưng là chức

năng nhiệm vụ của các Tòa án. Các Tòa án là những cơ quan duy nhất của

một nước được đâm nhiệm chức năng xét nie mot bd án do các tòa án tuyên

đều phải qua xét xứ: Khơng một ai có thé bị buộc tột mà khơng qua xét xử của: các tịa án và kết quả xét xứphải duoc công bồ bằng bản an

Một quan niêm khác lại cho ring: “Két xử la hoạt động của Téa án tại

phiên tòa đỗ xem xét các ching cứ và căn cứ vào pháp luật. xứ ip vụ án bằng. Việc ra bẩn ám và các quyết đinh của Téa án”. Nêu như hiểu theo quan niêm.

nay thì sét xử chỉ là những hoạt động tại phiên toa của Tịa án.

‘Qua q trình nghiên cứu và tham khảo ta có thể hiểu khái quát vé “vét Xử” nine sau: “sét xử là một hoạt động đặc biệt mang tính quyền luc nhà nước do Tịa an thực hiện, nhằm giải quyết những vụ dn tide nhiễu lĩnh: vực

khác nhan nhữ hình sue dân sự lao động, kinh tố, hành chỉnh

Tiếp tục nghiên cứu khái niệm “sơ thẩm” ta cũng có rat nhiều các quan niệm khác nhau. Cụ thể

Ê Từ điễn Luật hoc (1999), NXB Đại hoc Quốc gia Hà Nội

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

‘Theo Từ điển Tiếng Việt thi “so thẩm ià xét xử một vụ án với te cách là Tòa án ở cắp xử thắp nhất

Theo Từ điển Luật học thì “sơ thẩm là lẫn đẫm tiên đưa một vụ ẩn ra xót. xử tai Tịa án có thẩm qun!

‘Theo từ điển giải thích thuật ngữ pháp lý thơng dung thì “sơ thổi xét

xử một vụ án mà bị cáo, người bt hat, đương sự có quyên kháng cáo và Viên

kiểm sát có quyền kháng nght để u câu Tịa dn cấp trên trực tiếp xét xứ lại”. Có thé thay, với cách hiểu theo phương diện của từ điển giải thích thuật ngữ pháp lý thơng dụng thì chủng ta có được cái nhìn tồn diện nhất vẻ khái niệm sơ thẩm.

‘Tw quan niệm về xét xử vả sơ thẩm, ta có thể tiếp cận khái niệm “xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính” theo nhiêu cách giải thích khác nhau như sau:

Thit nhất, xét xử sơ tham vụ án hành chính la xem xét va phán quyết

tính đúng đắn, tính hợp pháp đổi với quyết định hành chính, hành vi hảnhchính bị khiêu kiện là đúng hay sai về cả hai mất nội dung và mét hình thức.

Thư hai, xét xử sơ thẩm vụ án hành chính la một chuối hoạt đông tổng. hợp, gắn liên các hoạt động của thẩm phán với các cơ quan hảnh chính có

quyết định hành chính cá biết hoặc người thi hành cơng vụ có hành vi hànhchính bị khiêu kiện. Từ đó đưa ra kết quả chấp nhân hay bác yêu cầu khỏikiên của công dan, và đưa ra phán quyết vẻ quyết định hảnh chính, hành vihành chính đó là đúng hay sai

‘Tint ba, xét xử sơ thẩm lả một trong các giai đoạn tổ tung của vụ án, 1a một trong hai cấp xét xử của Toa án nhân dân hai cấp (cấp sơ thẩm, cấp phúc. thẩm), theo đó Tòa án nhân dân trên hành mở phiên tòa để xét xử vụ án, Tòa

án dua vào những tai liệu, chứng cứ trong quá trình điều tra của các cơ quan

tiến hành tổ tụng để đưa ra ban án, quyết định sơ thẩm. Bản an, quyết định sơ

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

Cu thể hơn, chế định xét xử sơ thẩm vụ án hành chính bao gầm các quy.

pham pháp luật điều chỉnh mỗi quan hệ giữa các cơ quan với nhau, giữa cáccơ quan nhả nước với những người tham gia tổ tung. Cụở day là mỗi

quan Hệ giữa Tia dn với Viện kiểm sit; giữa Tủa án và Việt kiến sit về những người tham gia tổ tụng trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vu án hảnh.

Trong các vụ án hành chính, đối tượng bi khối kiện là các QĐHC,

HVHC của cơ quan nha nước, của người có thẩm quyển trong cơ quan nha

nước, quyết đính kỉ luật buộc thôi việc của thi trưỡng các cơ quan nhà nướcđổi với cán bô, công chức giữ chức vụ từ vụ trường trở zuống, khi các đươngsự cho rằng QĐHC, HVHC đó ảnh hưởng trực đến quyển va lợi ích chỉnh.

đáng của minh. Sau khi Tịa án có thấm qun đã thụ lí đơn khởi kiện của cá. nhân, tổ chức, cũng như tiễn hảnh các bước hòa giải, đổi thoại theo quy định. của pháp luật tổ tụng hảnh chính, vụ án sẽ chuyển sang giai đoạn xét xử sơ. thấm Hoạt động xét xử sơ thẩm vụ án hành chính chỉ được tiền hành khi vụ:

án khơng thuộc trường hợp bi tạm hỗn, đình chi, tạm đỉnh chỉ. Như vây, moi

‘hanh vi tô tụng khác như khởi kiện vụ án hanh chỉnh, xem xét đơn khởi liện,

thụ lí vụ án, điều tra, sắc minh, thu thép chứng cứ... đêu phục vụ cho hoạt

đông xét xử sơ thẩm Do đó, phiên tịa sơ thẩm chính là phiên tịa dau tiến,

nơi ma cdc quyên vả nghĩa vụ tô tung của người tiền hảnh tổ tung, người tham.

gia tô tung được thể hiện cơng khai, đây đủ nhất.

Mục đích của phiên tịa sơ thẳm chính là xem xét tính hợp pháp của

QĐHC, HVHC va zác định có hay khơng thiệt hại vé vật chất do quyết định

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

"hành chính, hành vi hảnh chính đó gây ra đối với cá nhân, tổ chức. Thông quahoạt đông xét xử tai Toa án, qua các thủ tục hỏi và tranh luận giữa Hội đồng,

xét xử với các bên, giữa các bên với nhau, Hôi dong xét xử sơ thẩm sẽ xem. xét yêu cầu của người khởi kiện để đưa ra quyết định chấp nhận hay không.

chấp nhân yêu cẩu của họ. Tòa an sẽ căn cứ vao thực tế vụ án, các tải liệu,chứng cứ do các bén cung cấp va dựa vào các văn bản pháp luật có liên quan

đến tranh chap hành chính để đưa ra phán quyết bằng bản án một cách công.

‘bang nhất nhắm đâm bao quyển, lợi ích chính đáng của các cá nhân, cơ quan,

tổ chức. Trong quá trình xét xử sơ thẩm, mọi chứng cứ và tải liệu ma các

đương sự cung cấp hoặc tịa án thơng qua diéu tra, xc minh đều được xem

xét một cách cơng khai tại Tịa. Bản án hành chính sơ thẩm là kết quả của hoạt động xét xử sơ thẩm vụ án hành chính. Bởi vậy, xét xử sơ thẳm được xác

định là khâu kết thúc của quá tình tổ tụng từ giai đoạn khỏi kiện, thụ lý đơnkhối kiên, quyết định đưa vụ án ra xét xử.

‘Tw phân tích trên, chúng ta có thé rút ra định nghĩa về xét xử sơ thẩm vụ.

án hành chỉnh như sau

“Xét xứ sơ thâm vụ án hành chính là hoat động xét xứ ở cấp thứ nhất do Tịa én nhân dan có thâm qun thực hiện khi có yêu cầu khởi kién "hoặc khử có quyết định của tịa án có thẫm qun theo trình tir do pháp luật tơ tung hành chính quy định dé đưa ra phán quyết về tính hợp pháp của. quyết định hành chink, hành vi hành chính là doi trợng khởi kiện, nhằm

áo vệ quyên, lợi ích hop pháp của cá nhân, 16 cluức và Nhà nước.

1.12. Đặc diém xét xứ sơ thâm vụ én hành cánh.

“Xi xử sơ thẩm vu án hành chính là một giai đoạn độc lập cũa hoạt động xét xử các vụ án bank chính, bên cạnh những đặc điểm chung của hoạt đông tố tung, còn mang những nét đặc trưng khác biệt so với xét xử sơ thẩm các

Tĩnh vực khác (hình sự, dân sự, kinh tế, lao động) và cũng có những đặc thù so

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

với xét xử vụ án hảnh chính theo các thủ tục phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm, cu thể

Mot là, Đôi tượng xét xử trong vụ án hành chính la các quyết định hanh

chính, các hành vi hành chính Theo quy định của Lut Tổ tung Hành chính:

khi các cơ quan hành chính Nha nước, cơ quan, tổ chức được giao quyền hoặc. người có thẩm quyền trong cơ quan Nha nước đó thực hiện nhiệm vụ cơng vụ: của mình, ban hành ra quyết định hành chính (trừ các điểm a, b, c Khoản 1, Điều 30, Luật Tổ tung Hanh chỉnh) ma cá nhân, tổ chức cho rằng quyết định.

đó sâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp của minh thi có quyền khối kiện vụ

án hành chính. Tinh quyền lực Nhà nước thé hiện rất rõ ở trong các quyết định hành chính, thể hiện ở nội dung va các biện pháp bảo dm thi hành quyết định. Khi quyết định được ban hảnh thì cá nhân, tổ chức có liên quan déu phải

có nghĩa vu thi hành và được bao dm thi hanh bằng các biên pháp cưỡng chếthuộc thực hiến Do đó, nếu có tranh chấp liên quan đền quyết định hành.

chính, hanh vi hành chính thi cá nhân, tổ chức có thể khởi kiện ra Tịa án. Toa

án sẽ thu lý và xét xửvụ án hành chính

Hai là, Xét xử vụ an hành chính la xét xử các tranh chấp phát sinh giữa

chủ thể sử dụng quyển lực nha nước khi quản lý hảnh chính và đổi tượng

quản lý hành chính nba nước về việc ban hành quyết định hảnh chính haythực hiên các hảnh vi hành chính. Người bị kiện trong vụ án hành chính là cơ

quan hành chính Nhả nước, cơ quan, tổ chức được giao thực hiện quản lý ‘hanh chính Nha nước, hoặc người có thẩm quyên trong cơ quan, tổ chức đó.

Người khối kiện là đối tượng quản lý Nhà nước Khi có căn cứ cho rằngquyền và lợi ích hợp pháp của mình bị sâm pham thi pháp luật cho phép đổi

tượng quản lý hảnh chính nha nước có quyền khối kiện chủ thể quản lý hành.

chính Nhà nước.

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

Co thé thay rằng, người bị khối kiên trong vu an hành chính ln là chủ thể quản lý hành chính Nhả nước. Các chủ thể khi ban hảnh các quyết định. hành chính hoặc thực hiện các hành vi hành chính để đất ra các quy định nhằm buộc các đối tượng bi quản lý phải thực hiện, nếu khơng thực hiến có thé bi cưỡng chế để buộc thực hiện. Bản chất của hoat động quản lý hảnh.

chính Nha nước là hoạt động điển hảnh đi đổi với chấp hành, khơng có sự

‘binh đẳng tuyệt đổi giữa chủ thé quản lý hành chính Nhà nước và đổi tượng. quản ly. Chính vi vậy, khi tranh chấp xảy ra cẩn có bên thứ ba giải quyết tranh chấp này. Việc xét xử vụ án hảnh chính có vai trị quan trọng trong việc tạo ra sư bình đẳng giữa hai chủ

tường bị quân lý

Ba lồ, mục đích của xét xử sơ thẩm vụ én hành chính là giải quyết những, tranh chấp hành chính phát sinh trên nhiễu lĩnh vực khác nhau trong quả trình

thực hiến hoạt đơng quản lí hành chính nhà nước nim bao vệ quyển va lợi

ich hợp pháp của cá nhân, tổ chức, Iiém soát việc thực thi quyền hành pháp. ‘Dé xét xử một vụ an hanh chính phải căn cứ vào pháp luật tó tung hanh chính ‘va rất nhiều văn bản pháp luật có nội dung khác nhau vẻ các lĩnh vực cụ thé trong quản lí hành chính nhà nước Đây cũng là điểm khác biệt so với xét xử

quan lý hành chính nhà nước với đổi

'vụ án trong các lĩnh vực khác. Mục dich chủ yêu của xét xử sơ thẩm các vụ an dân sự, lao động, kinh tế, hình sự là xem xét, đánh giá, kết luận về hảnh vi vi pham pháp luật dan sự, lao đồng, kính tế hoặc hành vi pham tơi theo quy định

của pháp luật, đồng thời xác định những hậu quả pháp lý ma cá nhân, tổ chức

‘vi phạm pháp luật phai gánh chịu, vi thé căn cứ pháp lý để xét xử sơ thẩm các.

vụ án dân sự, lao động, kinh tế, hình sự được quy định rất rố rang trung cácvăn ban thông nhất (dân su, thương mai, lao đông, hơn nhân gia đính.)

Chính vì đặc điểm nay ma đội ngũ tiền hành xét xử sơ thẩm vu án hảnh chính. con phải có kiến thức, amhiểu chun sâu vẻ quản lí hành chính nhà nước.

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

Bon la, xét xử so thấm vụ án hành chính được tiên hành theo thủ tục tổ

tụng riêng. Đây là giai đoan tap trung đẩy đủ các hoạt động tổ tụng hànhchính như khối kiên, thụ lý vụ án, điểu tra, ác minh, thu thâp chứng cứ, tiến

thành phiên tòa sơ thẩm...Trong đó, các bên được tranh tụng bình đẳng, cơng khai trước Hội đẳng xét xử. Hội đồng xét xử thực hiện việc xét xử thông qua việc điều khiển, lắng nghe các bên phát biểu, tranh luân, thông qua việc hỗi và kiểm tra, xác minh các tai liệu, chứng cử một cach toàn điện vả khách quan nhấm lâm rõ bản chất của vụ án hanh chính.

Năm là, khác với việc giải quyết tranh chap khác như tranh chap dân su, lao động, thương mai coi trong sự théa thuận các bên thi trong xét xử sơ thắm.

vụ án hành chính chỉ có thủ tục "đối thoại”, Sở di có sự khác biết này là do

tranh chấp hành chính khơng chi là sự bat đẳng, mâu thuẫn giữa quyền và Loi

ích các bên liên quan mã tranh chấp nay cịn liên quan đến hoạt động quản lí

nhà nước, quyền va lợi ich chính đáng của các cả nhân, tổ chức, cộng đẳng x4 hội, nên không thé cho phép các bên tự thöa thuận với nhau để giải quyết tranh chấp ma chỉ có thể tổ chức đối thoại để các bên có liên quan hiểu rõ hơn. 'về các quan điểm, căn cứ để việc giải quyết được thuận lợi, nhanh chóng, hiệu

1.13. Vai trị của xét xứ sơ thâm trong tơ tung hành c lính.

* VỀ chính trị - xã hội

‘Tit nhất, Việt Nam là Nhà nước pháp quyển xã hội chủ nghĩa của nhân.

dân, do nhân dân va vi nhân dân Vì vậy các quyền lập pháp, quyển hảnhpháp, quyển tư pháp được hình thành phải đáp ứng các yêu cẩu cia nhân dân

Cu thể luận văn nảy muén nhắc đến công tác xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính.

tại Téa án cũng phải đáp ứng những yêu cầu này.

Những yêu câu của Nba nước pháp quyển zã hôi chủ nghĩa chủ trong

đến hai mặt cơ bản là bảo đảm dân chủ và tổ chức quyển lực nha nước ma

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

trong đó vai tro của pháp luật được dé cao. Trước tiên, các van dé quan trọng.

cẩn phải giải quyết đó là: (1) xây dựng được ý thức thượng tơn pháp luật, (2)xác định được trách nhiém hai chiều giữa cơ quan Nha nước và người dân,

hướng đến bao về các quyển va lợi ich hợp pháp cia nhân dân, lầy nhân dân. lâm gốc; (3) bao dm tinh hợp hiển, hợp pháp của các thé chế, tổ chức bộ máy.

quyền lực Nhà nước. Theo A.[Kévalencé: “Nad nước páp qnphải có ste

chấp hành và tuân thi thường xuyên pháp luật của tất cả các cơng dân, những người có chức vụ, các cơ quam và tổ chức; guy đinh trách nhiềm tương TỐ của công dân và Nià nước trong pham vi pháp luật hiện hành; đãm bảo các quyền và tự do của công dan’?

Trong Nha nước pháp quyên, quyền và lợi ích hợp pháp của người dan được tôn trọng và được bảo vệ. Thông qua hoạt động xét xử sơ thẩm vụ án ‘hanh chính, Tịa án xem xét tính hợp pháp của QĐHC, HVHC, qua đó có thể

phát hiện những vi pham trong q trình ban han, thi hành QĐHC, quá trình.thực hiện HVHC. Từ những phát hiện vi phạm đó mà Tịa án đưa ra phán.quyết tuyên hủy bỏ toàn bộ hoặc một phan QĐHC sai phạm hoặc buộc cơ

quan Nhà nước có thẩm quyển cham dứt HVHC vi pham pháp luật, nhẳm khôi phục quyển và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức, Bén cạnh đó, việc ‘bo đâm tiền độ xét xử sơ thẩm vụ án hanh chính cũng rất quan trọng, tiền độ xét xử vụ án hành chính nhanh chóng nhưng vẫn phải dam bảo chất lượng, hiệu quả xét xử, tránh trường hợp vi tiền độ ma cầu tha trong công tác xét xử. gây ảnh hưởng đến uy tin của cơ quan từ pháp. Bao dam tiền độ xét xử sơ thấm vụ án bảnh chính góp phén bao về kịp thời và hữu hiệu các quyển, lợi ich hợp pháp của cá nhân, tổ chức, đông thời cũng đáp ứng được các yêu cầu. vẻ tô chức quyển lực nhà nước của Nha nước pháp quyên xã hội chủ nghĩa và

ˆ Nguyễn Đăng Dang, (2004, Thể ch tr pháp trong nhà nước pháp quyén, NAB tr pháp

Hà Nội T:38

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

gây dựng được niém tin của người dân đối với cơ quan Nha nước nói chung

va Toa án nói riếng

‘Thit hai, Tịa án sử dung quyền tu pháp để kiểm sốt việc thực thí quyền. thành pháp, Do vậy, công tác xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính phải được bảo dam chat chế, khách quan, minh bạch nhằm thúc day sự phát triển vẻ trật tự quản lý hành chính Nhà nước, giúp én định tỉnh hình kinh tế, chính trị - sã hội.

Để Toa án có thé thực hiện tốt vai trị của minh trong việc kiểm sốt hoạt

đơng hành pháp thi hoạt đơng xét xử của Tịa án phải phát huy hết khả năng

của minh qua từng giai đoạn xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, tái thẩm, giám đốc thẳm Muốn lâm được điều này thì trước hết phải chin chu từ những bước đâu. tiên, cụ thể ở đây la giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chỉnh Xét xử sơ thấm vụ án hành chính phải được tiến hành theo đúng trình tư, thủ tục ma pháp luật quy định, phải được thực hiện một cách logic, bai bản nhằm xây. dựng một cơ chế tư pháp độc lêp dé thực hiện hoat động giám sắt thực thi

quyền hành pháp, góp phân để cao trách nhiệm của nén hanh chính quốc giavà hệ thống từ pháp trong Nha nước pháp quyên xã hội chủ ngiĩa của nhân.

dân, do nhân dân va vi nhân dân, Một khí thực hiện tốt cơ chế giảm sắt này

thi sẽ ngăn ngừa được các hành vi vi phạm pháp luật từ chính các cơ quan.Nha nước, các cán bộ, cơng chức thuộc cơ quan Nhà nước, khắc phục đượctình trạng quản lý bảnh chính nha nước theo mệnh lệnh đơn thuần từ một phía‘va áp đất tùy tiên quyển hành pháp đổi với xã hội. Trên phương diện người bịkiện thi ho cũng có cơ hơi chứng minh và bão vệ được tính đúng đắn, tính

ˆ yên dl thân cổng, nhi họp vì kiểm soit gia các cơ quấn nhà nước wong việc tực hn quyền hànhấp duo th tên HP 2013, Thingtin we học thấp 2

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

hợp pháp của quyết định hành chính, hãnh vi hánh chính bị kiện, dim bảo trậttự kĩ cương trong hoạt động quân lí hánh chính Nha nước.

Tiuứ ba, xét xit sơ thẩm vụ án hanh chính có vai tro quan trọng trong việc bảo dam sự bình đẳng giữa cả nhân, tổ chức với cơ quan hành chính nha nước, góp phan bao đâm công bằng zã hội.

"Trong xét xử vụ án hành chính nói chung và xét xử sơ thẩm vụ án hanh

chính nói riêng thi quyển và nghĩa vụ của các bên đương sự phải được bão

đâm công bang, tình đẳng với nhau. Người khởi kiện có thể bị quản lý bởi các QDHC, HVHC trong thực tiễn quản lý hảnh chính những trong hoạt động, xét xử sơ thẩm vu án hảnh chính Tịa án phải tao diéu kiện cho họ không phải

phục từng một cách ép buộc từ các mệnh lệnh đơn phương, họ được quyền.

thể hiện, trình bảy ý kiến, quan điểm của mình trước pháp luật, thể hiện quyền.

tự quyết trong việc bão vệ quyền, lợi ích hợp pháp của chính mình khi có căn.cử cho rằng QĐHC, HVHC của cơ quan Nhà nước gây ảnh hướng trực tiếp

đến họ. Trong phiên tòa sét zử sơ thẩm vụ án hành chính, đổi tượng khi kiên có thể ty mình hoặc nhờ luật sư trình bay quan điểm, tranh luận, đổi đáp một cách bình đẳng, công khai với cá nhân, tổ chức bi khối kiên. Hội đồng xét xử sẽ làm rõ bản chất vụ án thông qua tai liêu, chứng cứ cũa cơ quan déu tra và lắng nghe các bên đương sử tranh luận tử đó ra phan quyết về tinh hop pháp,

hợp lý của quyết định hành chính, hảnh vi hành chính bi kiện. Nguyên tắc xét

xử độc lêp của Téa án địi hỏi khơng một chi thể nao được can thiệp vào một

cách vô cớ hay không théa đảng vao quá trình xét xử, bảo đâm tinh cơng

‘bang, sự bình đẳng giữa người khởi kiện và người bị kiện. Xét xử sơ thẩm vụ:

án hành chính dã góp phan trực tiếp vào công cuộc mỡ rông dân chủ, xâydựng nha nước pháp quyền hiện nay ở nước ta

Thit he, xét xử sơ thẩm vụ an hành chính được tiền hành theo trình tự, thủ tục của pháp luất sẽ tiết kiếm chỉ phí, thời gian, cơng sức cia cá nhân, tổ

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

chức vả xã hội, đồng thời đảm bảo sự thơng suốt của nền hảnh chính. Nếu như ngay tại cấp xét xử sơ thẩm, ma không bảo đảm được quyển, lợi ich chính đáng của cá nhân, tổ chức một cách cơng bằng, khách quan thì sẽ dẫn. đến việc kháng cáo, kháng nghỉ các bản án, quyết định sơ thẩm lên các cấp

xét xử cao hơn, lam kéo dai thời gian tranh chấp, xét xử vụ án hanh chính,

nâng chỉ phí xét xử gây tốn kém, đồng thời làm lung lay niém tin của người

dân đổi với Tịa án nói riếng va pháp luật tổ tụng hành chính nói chung.

PGS.TS Pham Duy Nghia đã nêu lên quan điểm của minh rằng: “Néu toa ám tiếp tục thiếu tin cập thi người đân sẽ tìm đến các phương pháp giải quyết tranh chấp ngồi tịa cơng if khơng được xác lap thì nguy cơ bat dn tăng nhanh... Ngoài ra, te pháp non yéu thi hành pháp im quy cơng chức có

nhiều cơ hội lạm đụng quyền lực công mà không bi truy hôi về trách nhiệm chính trị cũng nine pháp If trước người dân "^

Hon thé nữa, một trong các nguyên nhân chính trị - zã hội dẫn đến các

tranh chấp hành chính ngày cơng da dang, phong phú, phức tap, các vụ án.hành chính ngày một gia tăng đó là do yêu cầu dân chủ hóa mọi mặt của đờisống xã hội va xu hướng mỡ rơng phạm vi quản lý han chính nhà nước, đồi

sống kinh tế xã hội ngày một phát triển dẫn đền nhụ cầu thiết yêu về đổi mới. cơ sở hạ tang, các văn bản quy phạm pháp luật được sửa đổi để Isp thời điều. chỉnh những thay đổi trong đời sơng xã hội đó tuy nhiên cịn nhiều chỗ chưa. co hướng dan cụ thé dẫn đến hoạt động hành pháp chưa thông nhật.

* VỀ phương diện pháp lý:

‘Tint nhất, xét xử sơ thdm vụ án hành chính có vai trị va ý nghĩa to lớn. đổi với hiệu quả hoạt động tổ tung hành chính. Khí q trình sét xử sơ thẩm

‘vu án hành chính được thực hiện một cách khách quan, công bằng, đúng pháp

* 3 A-lếch-xây-ép(1986), Pháp luật trong cuộc sống ching ta, bản dich tiếng Việt của Đồng Ảnh Quang, TS Nguyễn Binh Lộc hiệu đính, Nib Pháp Lý Hà ội

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

luật thi bản án, quyết định sơ thẩm được tuyên sé đảm bảo được tính hợp

pháp, hợp lí, bên khối kiện được đảm bảo quyển và lợi ích hợp pháp của

mình, bên bị kiện nhìn nhân ra điểm sai va đưa ra được hướng giải quyết,

khắc phục hâu quả, các bên tự nguyên chấp hảnh phán quyết của Tòa án,

không thực hiến việc kháng cáo, kháng nghị bản án, quyết đính sơ thẩm thi

q trình tơ tụng bênh chính sẽ được hồn thiện và kết thúc một cách nhanh

chóng và hiệu quả, đạt được yêu cẩu bảo vệ quyển, lợi ích chính dang của

người khởi kiện

Thức hai, xét xử sơ thấm vụ an hành chính là phiên xét xữ đầu tiên, lam

cơ sở cho các giai đoạn tiếp theo của tổ tụng hành chính. Theo đó, xét xử sơ

thấm vụ án hành chính là cắp xét xử thứ nhất, những giai đoạn xét xử sau nay có thuận lợi hay không phụ thuộc rất nhiều vào chất lượng của xét xử sơ. thẩm Việc cấp sơ thẩm thực hiện chỉnh xác, nghiêm túc sẽ giảm thiểu việc ‘ban an sơ thẩm, quyết định sơ thẩm bị kháng cáo, kháng nghị ở các cấp tiếp

theo; tao ra sự thuận lợi cho các giai đoạn xét xử sau nay

Thứ ba, xét xử sơ thẩm vụ án hành chính vai trị tích cực trong việc giáo. dục pháp luật, nâng cao trình độ và kiên thức pháp lý cho cả chủ thể tiên hành tổ tụng hành chính va chủ thể tham gia tổ tụng hanh chính. Đối với chủ thể tiến hành tổ tung hành chính, xét xử sơ thẩm la giai đoạn tập trung đây đủ các quy trình tổ tung từ thụ lí vụ án han chính, chuẩn bi xét xử vụ án hành chính, q trình thẩm tra, xác minh, thu thập tai liêu, chứng cứ,.. do vậy trình đơ chun mơn, kĩ năng nghiệp vụ của thẩm phán, hội thẩm, kiểm sát viên va thư kí tịa án phải được trau đổi, nâng cao. Các thẩm phần sẽ được tích lũy kinh.

nghiệm xét zử thực tiền va nghiên cứu chuyên sâu hơn về kiến thức quản lý

hành chính qua việc xét xử các tranh chấp hành chính phát sinh ở các Tĩnh vực khác nhau. Đổi với người tham gia to tụng, phiên tòa sơ thẩm vụ án hảnh. chính thường được tiền hành cơng khai, thể hiện toàn điện va day đủ mọi hoạt

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

động tổ tụng hảnh chinh nên mọi người cỏ điều kiện tham dự phiên toa, quađồ tuyên truyền, giáo duc, nông cao kiến thức pháp luật của người tham gia tổtụng nói riêng và người dân nói chung, tạo dựng niém tin vào việc gidi quyết

tranh chấp hành chính theo con đường tư pháp tại Téa án cũng như hoạt động

quản lý hảnh chính.

‘Thue te, xét xử sơ thẩm vụ án hành chính có ý nghĩa quan trọng trong

việc hồn thiên pháp luật về quản ly hảnh chính nhà nước.

"Thông qua hoạt động xét xử sơ thẩm vu án hành chính, toa án sé xem xét

tính hợp pháp của việc ban hành các QĐHC, việc thực hiện các HVHC bị

khối kiện, từ đó giúp cá nhân, tổ chức bi khỏi kiện nhìn nhận ra những sai sót trong q trình ban hanh QĐHC, thực hiện HVHC để kịp thời đưa ra hướng giải quyết nhằm khắc phục những thiệt hại do QĐHC, HVHC đó gây ra. Từ thực tiễn xét xử sơ thẩm vu án hành chính, các nha lam luật cũng sẽ thay được những 16 hồng trong hệ thong pháp luật tơ tung hành chính, bằng thẩm quyền. của mình soạn thảo ra các dự thảo pháp luật nhằm hoàn thiên hệ thống pháp

luật, giúp người dân thuận lợi hơn trong q trình đi tìm lai cơng lý, bảo vềân thân trước những vi phạm hanh chính

1.2 Các yêu tô anh Iướng đến hiệu qua xét xử sơ thẫm vụ án hành:

1.2.1. u tơ chính trị.

"u tơ chính tri ảnh hưởng đền hiệu quả hoạt động sét zử sơ thẩm vụ án hành chính. Ở Việt Nam, Đăng công sin Việt Nam thực hiện sự lãnh dao tốn. điện đối với các hoạt động tư pháp nói chung và xét xử sơ thẩm vụ án hanh

chính nói riêng Đăng công sản Việt Nam chỉ đạo, kiểm tra, giám sắt hoatđơng tơ tung nói chung và hoạt động tổ tụng hành chính nói riếng Dưới sự

giám sát gắt gao của Đăng sẽ hạn chế những hảnh vi tham những, cây quyển tiêu cực trong xét xử sơ thẩm vụ án hành chính Hơn nữa, Dang cũng ln.

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

thường xuyên tạo điều kiến bồi dưỡng trình độ lý luận chính trị, nâng cao liên.thức chun mơn cho cán bơ, cơng chức Tịa án nhằm say dựng đội ngũ cán.

‘b6 chuyên trách có phẩm chat đạo đức vững vàng, không dễ bị lay động trước. những cám dỗ để thực hiện công tác xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính một

cách có hiểu quả, dat được những mong muốn ma Đăng và Nhà nước để

ra Tuy nhiên, sự lãnh đạo của Bang phải phù hợp với chức năng, thẩm quyền. và tổ chức hoạt động của các cơ quan trong hệ thông tư pháp, không được can.

thiệp sâu vào cơng tác xét xử của Tịa án Với những tranh chấp mang tính

đặc thù với một bên trong tranh chấp lả chủ thể được sử đụng quyên lực nhà. nước, Dang can phải lãnh đạo thông qua công tác kiểm tra, giám sat để chỉ ra những wu điểm, khuyết điểm của công tác xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính,

chữ khơng nên can thiệp sau vao công tác xét xử của Téa án, dm bão ngun

tắc độc lập sét xử của Tịa án. Ngồi ra, Đăng cũng cân phối hợp với cơ quan xét xử để đưa ra đường lối giãi quyết những vụ án lớn có ảnh hưỡng dén an sinh chính trị va quốc phịng của đất nước.

1.2.2. u tơ kinh tế - xã hội.

Hiệu qua của hoạt động xét xử sơ thẩm vụ én hảnh chính chiu tác động, di cả các yêu tô trực tiép va gián tiếp của yêu tổ kinh tế xã hội. Đây 1a một

pham tri rét rông, do đó trong pham vi nghiên cứu của luân văn chỉ ban đền.

những yêu tổ kinh tế xã hội trực tiếp quyết định hiệu quả hoạt động nay như. điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị kế thuật cho hoạt đồng xét xử của toa án, chế độ chính sách đổi với chủ thể tiền hành td tụng, nguồn ngân sách đâm. ‘bdo cho các hoạt đông tổ tung,... Một quốc gia phát triển về kinh tế va xã hội thì mới có thể có điêu kiến tốt dé xây dựng được hệ thông pháp luật ôn định, tạo cơ sở pháp lí vững chắc để điều chỉnh các finh vực khác nhau, đồng thời

có điều kiên tốt để xây dựng cơ sở vật chất đảm bao về trụ sỡ trang thiết bi,

các điền kiên, phương tiên làm việc dé Téa án hoat động hiệu quả. Yếu tô vẻ

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

điễu kiện vật chất lữ thuật , nguồn ngân sách dự tra cho công tac zét xử, ché

độ chính sách đãi ngộ đối với các chủ thể tiến hảnh tổ tụng ít nhiều bị chi phối. bởi kinh tế xã hội. Xã hội phát triển thi trình độ dân trí cũng được nâng cao, họ sẽ có ý thức rằng phải tư bảo vệ quyển và lợi ich hợp pháp của chính mình.

trước sự sâm hai của các cơ quan công quyền, đồng thời hoạt đông khiếu kiện.hành chính sẽ được thực hiện một cách khoa học.

1.2.3. Yên tố pháp lý.

1.2.3.1. Về hệ thong các quy định pháp luật có liên quan đến hoạt động xét xứ sơ thâm vụ ám hành cánh.

Trong xét xt sơ thẩm vụ án hảnh chính, các chủ thể tiền hành tơ tung hành chính căn cứ vào các quy định của pháp luật để đưa ra phản quyết cuối

cing nhằm giải quyết các tranh chấp hành chính phát sinh trong các lĩnh vực

quản li hành chính nhà nước khác nhau. Xét xử sơ thẩm vụ án hành chỉnh được điều chỉnh trực tiếp bởi pháp luật tổ tung hành chính. Do vay, Luật Tơ

tung hành chính có tác đồng trực tiếp đến hiệu quả của công tác xét xử sơ

thẩm vụ án hành chính tại Tịa án nhân dan các cấp.

Tuy nhiên, hệ thơng pháp luật tổ tung hảnh chính chưa thất sự hop lý,

chưa thể hiện hết được vai trị của nó trong cơng tác xét xử hanh chính Vay

nên, việc hoàn thiên hệ thống pháp luật tổ tụng hành chính là cấp bách va cần.

thiết trong mọi thời điểm. Để hoản thiện hệ thơng pháp luật hảnh chính, cân. dua vào thực tiến xét xử hành chính, điều chỉnh lại những bat cập trong thực tiễn áp dụng pháp luật. Cụ thé, xem xét lại các quy định về quyên khởi kiện. ‘vu án hành chính, đồi tượng xét xử sơ thẩm vu án hành chính, thẩm quyển xét xử sở thẩm vụ án hành chính, thủ tục xét xử sơ thấm vụ én bảnh chính, cải thiên những vấn dé con chưa hợp lý, chưa thuận tiên đối các chủ thể tiền hành. tố tung và các chủ thể tham gia tổ tung.

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

Hon nữa, các tranh chấp hảnh chính phát sinh từ các lĩnh vực khác nhau

trong quản lý hành chính Nhà nước. B di vay, khi Tòa an giải quyết tranh chấp

hành chính cũng cén phải căn cứ vào các quy định của pháp luật trong từng ngành, lĩnh vực cụ thể dé xem xét tinh hợp pháp, hợp lý trong việc ban hảnh.

QĐHC, thực hiện các HVHC. Vay nên cân hoàn thiện pháp luật về quản lýhành chính nha nước như Luật khiếu nai, Luật xử li vi phạm hành chính,

Luật đất đai, Luật thuế, pháp lênh quản lý thi trường,... để giúp cho q trình.

giai quyết tranh chấp hành chính đươc thuận lợi hơn. Bến cạnh đó, phải có sw

thống nhất, đẳng bộ của pháp luật tố tung hảnh chính với hệ thông văn bản. quy pham pháp luật chuyên ngành dé giúp cho việc áp dung pháp luật được thống nhất, tránh sự nhằm lẫn, ap dung sai, chẳng chéo các văn ban quy phạm.

pháp luật chuyên ngành dn đến việc đánh giá khơng đúng tính hợp pháp củacác QĐHC, HVHC trong các lĩnh vực

"Như vay, hiệu qua của hoạt động xét zử so thẩm vụ án hành chính phụ.

thuộc nhiễu vào quy định về pháp luật thủ tục va pháp luật nội dung. Do đó,

cẩn đảm bảo hệ thơng pháp luật tổ tung hành chính về xét xử sơ thẩm vụ án

hành chính và các quy định pháp luật có liên quan có tính đồng bộ, hồn thiên.và thống nhất

1.2.3.2. Quy định pháp lật về tỗ chute và hoại động của Tòa én.

"Ta an sử dụng quyển tư pháp để đánh gia tinh hợp pháp của các QĐHC, HVHC bi khiếu kiện. Đây lả chủ thể trực tiếp tiền hành tổ tụng hành chính do đồ hiệu quả xét xử sơ thẩm vụ án hành chính của Téa án phụ thuộc một phn

vào viée quy định cơ câu tổ chức, hoạt động của Tịa án có thẩm quyển. Nha

nước can phải tạo lập cơ sở pháp lí vững chắc vẻ cơ cau, tổ chức, hoạt động. của tòa án để giải quyết có hiệu quả tranh chấp hanh chính. Bên cạnh đó, việc tăng cường va đăm bao tính én định, độc lập cia mơ hình thiết chế va đội ngũ

nhân sự cũng gop phân đảm bảo hoạt động xét xử tiến hành khách quan, đúng,

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

pháp luật. Đối với Toa an, dé bão về tốt các quyển và lợi ích hợp pháp của cơng dân, bảo về trật tự 2 hội, bảo đâm tinh công bằng, minh bach trong xét xử, nguyên tắc căn ban nhất đó chính lả ngun tắc độc lập trong công tác xét

xử, không bị chi phối bởi bat cử cơ quan nha nước hay bat cử mỗi quan hệ

nao. Xét zữ sơ thấm vu án hanh chính néu khơng được dam bao bai nguyên. tắc độc lập xét xử của Tịa án thi tính khách quan, minh bach trong xét xử khơng thể được dam bao, nên hảnh chính quốc gia khơng thể được kiém sốt ‘va cơng lí khơng thé được bão về.

1.3.4. Yếu tơ con người.

Đây có thể xem là một trong các yêu tổ có vai trò quyết định đối với hiệu. quả xét xử sơ thẩm vụ án hanh chính Yếu tổ con người @ đây là: năng lực,

trình độ của người tiễn hành tổ tụng hảnh chính, ý thức phép luật va trách

nhiệm cia các chủ thé quản lý hành chính nha nước và ý thức pháp luật của

những người tham gia tổ tụng hành chính.

Hiệu quả của hoạt động xét xử sơ thẩm vụ án hành chính được quyết định bởi năng lực, trình độ chuyên mén và Ii năng sét xử của các chủ thể tiến hành tổ tung Các vụ án hành chính là giải quyết các tranh chấp hành chính

phát sinh trên các lĩnh vực khác nhau của quản lí hành chính nha nước mamột bên đối tượng xét xử là cơ quan công quyên (cơ quan, cản bộ, công chức

nha nước), do vậy dé dam bão cho công tác xét xử sơ thẩm vụ án hành chính. thực hiện hiệu quả, khách quan, cơng bằng địi hỏi chủ thể tién hành sét xử vụ. án hành chính phải là những người có phẩm chất dao đức tốt, bản lĩnh va cơng tâm khi thực hiện nhiệm vụ, có tinh thân kiên quyết bão vệ pháp ché xã

hội chủ nghĩa và trỉnh đô chuyên môn, Ki năng xét xử hành chính vữngchắc... Bên cạnh đó, chủ thể tiến hanh xét xử vụ án hành chính cịn phải có

kiến thức chun sâu vẻ quản lí hành chính nha nước. Chính vì vay, để nâng cao hiệu quả của hoạt động xét xi sơ thẩm vụ án hành chính cần phải đêm

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

‘bdo nâng cao chất lượng của yếu tổ con người, do dé cn thiết phải xây dựng,

được các tiêu chí, quy trình bỗ nhiệm, tuyển chon, quản lí, dao tao boi dưỡng, thất sự sát với yêu cầu của công việc, nhằm sy dựng đội ngũ thẩm phán han chính chuyên trách va hội thẩm hành chính chuyên trách trong xét xử sơ thẩm. vụ án hanh chính, dap ứng yêu cầu mới của hoạt động xét xử sơ thẩm vụ án.

hành chính.

Ngồi các chủ thể tiền hành sét xử vụ án hảnh chính thì chất lượng của thự kí tịa án, kiểm sát viên, luật sư và những người tham gia to tụng khác.

cũng phải cén được quan têm bởi lẽ ho cũng ảnh hưởng một phin đến hiệu

quả xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính. Thư kí tịa án đóng vai trị quan trong trong giải quyết sơ thẩm các vụ án hành chính, Thư ký tịa án thơng qua việc tiến hành các hoạt động nghiệp vụ hỗ trợ cho Thẩm phán, Hội.

giai đoan thụ lí, chuẩn bị xét xử và trong các phiên tịa xét xử sơ thẩm vụ an hành chính sẽ đăm bảo cho hoạt đồng sét xử sơ thẩm được tiền hành một cách: nhanh chóng, chính xác, đúng quy trình tổ tụng. Chất lượng của Kiểm sát

viên, Luật sư khi được nông cao cũng giúp cho hoạt đông xét xử vu án hành.chính được thuận lợi, khách quan hơn, kip thời bảo vệ quyển và lợi ích hợp

pháp cho các đương sự Khi để cập dén yêu tổ con người, chắc chấn phải

lông xét xử từ

quan tâm đến đội ngũ cán bộ, cơng chức quản li hành chính nha nước. Đội

ngũ cân bộ, công chức quản lý hảnh chính nhà nước phải hội tụ đủ phẩm chất đạo đức, năng lực chun mơn cao thì mới đủ điều kiện để hạn chế các sai sót

trong quả trình ban hành các QĐHC, thực hiền HVHC. Việc bồi dưỡng, nângao trình độ, năng lực, trách nhiệm và nhân thức của đội ngũ cản bộ, cơng

chức qn lí hành chính nha nước là cn thiết trong moi hoàn cảnh, giúp quá trình giải quyết vụ ánhảnh chính được diễn ra nhanh chóng, thuận lợi hơn. Vi

vây song song với việc dim bảo các yếu tổ cãi cách tư pháp thi việc zây dựngđẳng bô các để an dao tạo, bôi dưỡng cán bơ, cơng chức trong việc thực thí

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

quyên hảnh phap và nâng cao ÿ thức trảch nhiệm cán bô, công chức, cơ quan.

‘Nha nước trong công tác tham gia td tung hảnh chính cũng gop phan dim bao hiệu quả của công tác xét xử sơ thấm vụ án hành chính.

‘Mat khác cũng cần nâng cao ý thức pháp luật của các chủ thể tham gia tố

tụng hành chỉnh, bởi đây cũng là một yêu tổ ảnh hưỡng đến hiệu qua của hoạtđộng xét xử sơ thẩm vụ án hành chính. Khi ý thức pháp luật được năng cao

thì ho sẽ ý thức rõ và thực hiên quyền khỏi kiên đúng pháp luật tránh những sai sót, gây tốn kém vẻ thời gian và vật chat, tránh được su xii giuc, kích

đơng của một số thành phản phan đông, lôi kéo người dân thực hiện việc

khiếu kiện để dat được mục đích chống phá Nha nước, gây anh hưởng đến. chính trị - xã hội. Hơn nữa, khi người dân hiểu rõ các quy định của pháp luật

vẻ tổ tung hảnh chỉnh sẽ giúp qua trình sét xử thuận lợi hơn, người dân cũng

có những kiến thức cơ bản để tự đưa ra quan điểm bảo vệ quyển va lợi ich

hợp pháp của mình, dam bao sự công bằng, dân chủ, nâng cao hiệu quả tranh.

tụng trong xét xử sơ thẩm vụ án hành chính Do đó, nha nước can chú trọng. tăng cường các biện pháp nâng cao nhận thức và hiểu biết pháp luật của người dân cũng như cán bộ công chức đổi với hoạt động xét xử sơ thẩm vụ án hành

1.2.5. Các yếu tỗ khác ảnh lurỡng dén liệu qua xét xử sơ thâm vụ ám.

"hành chinh.

1.3.5.1. Cơ sở vật chất kỉ thuật.

Các yêu tổ cơ sé vật chất kĩ thuật cũng gúp phần nâng cao hiệu quả hoạt động xét xử vụ án hành chính nói chung và xét xử sơ thẩm vụ án hảnh chính. nói riêng. Đổi với xét xử sơ thẩm vụ an hành chính la cấp xét xử thứ nhất thì

việc chú trọng đến các yêu tổ thông tin, các nguồn tai liệu, chứng cứ la đặcbiết quan trọng, cần có các cơ chế cơng khai, minh bach các tai liêu, thông tin,chứng chứ trong quả trình thu thập cũng như trong quá trình tiên hảnh sét xử

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

sơ vu án hảnh chính đến khi kết thúc việc giải quyết vu án hảnh chính. 'Việc có các cơ chế cơng khai, minh bạch tao điểu kiện cho các đương sự, các cơ quan chức năng vả người dân nắm bắt được các thông tin cẩn thiết cling như dim bao được quyển tiếp cân các tài liệu, chứng cứ, thông báo của Toa án trong quá trình giai quyết vụ án, dim bao hiểu quả và công bằng trong hoạt động xét xử. Để dim bao được điều nay, can tăng cường tính hiệu quả, thuân lợi, chính xác cho các hoạt động cụ thể như thu thập chứng cứ, điểu tra, thẩm. định thực tế, quan lý hồ sơ, tiền hành phiên tịa sơ thấm và các hoạt động khác có liên quan trong công tác xét xử sơ thẩm vụ án hành chính bằng cách cải tiến cơ sở vat chất, phương tiện nghiệp vụ phục vụ công tác xét xử sơ thẩm. ngây một hiện đại, nâng cao chat lượng cơ sở vật chất vé công nghệ thông tin. và triển khai các phân mềm ứng dụng phù hợp.

1.2.5.3. Tổ chức, hoại động bé trợ tr pháp.

"Trong hoạt động sét xử sơ thẩm vu án hảnh chính có sự tham gia rat tich cực của các tổ chức dich vụ bổ trợ tư pháp, các tổ chức hảnh nghề luật sư, văn. phịng cơng chứng, thừa phat lại, các tổ chức trợ giúp pháp lý... Các td chức, hoạt động bổ trợ tư pháp nảy đóng vai trị quan trọng trong qua trình giải

quyết vụ án hành chính nhằm giúp cho Tịa án giải quyết các vụ án hành

chính ỡ cấp sơ thẩm được nhanh chóng và chính xác hơn. Sự tham gia của các tổ chức, hoạt động bé trợ tư pháp nảy góp phân hỗ trợ Toa án và các đương. sử thu thập tài liêu, chứng cứ, tổng đạt hồ sơ, hỗ trợ tư vẫn pháp lý... giúp cho quá trình tranh tụng của đương sự tại phiên tịa sơ thẩm được thuận lợi hơn, từ đó q trình tơ tụng tại phiên tịa sơ thẩm sẽ diễn ra nhanh chóng,

đúng quy trình tổ tung hơn, giúp Tòa án thuận lợi hơn trong việc tim ra sựthật khách quan của vụ án để đưa ra phán quyết chỉnh xác nhất. Bên cạnh đó,

sự phơi hợp, tham gia của các cơ quan, tổ chức có liên quan, đặc biệt lả các. thiết chế quyến lực xã hội (cơ quan truyền thơng, các tổ chức chính trị-xã

</div>