Luận văn thạc sĩ Luật học: Quyết định hình phạt theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (8.63 MB, 96 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

BO GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. BỘ TƯ PHÁP TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

QUYÉT ĐỊNH HÌNH PHẠT THEO QUY ĐỊNH CUA BỘ LUAT HÌNH SỰ NĂM2015

HÀ NỘI - NĂM 202L

|

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

BO GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO. BỘ TƯ PHÁP TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI

QUYÉT ĐỊNH HÌNH PHẠT THEO QUY ĐỊNH CỦA.

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

LỜI CAMĐOAN.

Tôi xin cam doan đập là công trinh nghiên cứu khoa học độc lập củariêng tôi

Các kết quả néu trong Luận văn chưa được công bỗ trong bắt l cơng trình nào khác. Các sổ liệu trong ln văn là mung tha, có ngiễn gốc rổ

vàng, được trích dẫn theo ding quy đt

Tơi xin chịu trách nhậm về tinh chính sắc và tong thực của Luận văn

TÁC GIẢ LUẬN VAN

TRAN ANH ĐÀO.

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

DANH MỤC CAC BANG, BIEU

TT Tên băng, biểu Trang

Kt qua xét xử các vụ án hình nự cia các Tịa án cy

1 | Bingza. | * | ag

sơ thins trong ea nuớc gia doen 2016-2020

Kt qua xét xử sơ thậm các vụ án hình sự cơa Tịa án

2 | Băng32. |hmicípvênđabintinhnBá gai dom2016. | 42080

bt quấn xử các vụ án hình nự cia các Tòa án c

3 | Bảng23 lực L a9

phe thẫm trong cả nước giai đoạn 2016-2020

bt quả xế xử các vụ án hình mr của các Tên án cổ

4 | Bảng34 = Py st

phúc thim tai tinh Yén Bai giai dom 2016.2020

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU 1

CHƯƠNG 1. NHỮNG VAN ĐỀ CHUNG VỀ QUYẾT ĐỊNH HINH PHAT TRONG BỘ LUẬT HÌNH SỰ NAM 2015 6 1.1. Khái quát về quyết định hình phạt 6

1.12. Đặc diém của quyết nh hình phạt 8

1.2. Quy định về quyết định hình phạt trong Bộ luật hình sự năm 2015...141.2 1. Các căn cứ quyết đình hình phat. 14 1.2.2. Quyết nh hình phạt trong các trường hợp cụ thé. 2

Kết luận chương 1 “4

CHUONG 2. THỰC TIẾN ÁP DUNG VÀ GIẢI PHÁP NANG CAO HIEU

QUA ÁP DUNG QUY ĐỊNH VỀ QUYẾT ĐỊNH HINH PHAT TRONG BO

LUẬT HINH SỰ NĂM 2015 4 31. Thực tn áp dụng các quý inh của Bộ luật Hình ae năm 2015 về quyết

đảnh hinh phạt “

3.11 Những kết quá đạt được AS (2.1.2. Nhimg bắt cập, sai sỏi, vướng mắc trong quyết định hình phạt của

các Téa án trong quá trình xét xứ vụ án hình sự 562.2. Các giã pháp ning cao hiệu qua áp dụng các quy định của Bồ luật Hình

sơ năm 2015 về quyết định hình phạt. 64

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

2.2.1. Hoàn thiện những quy định của pháp luật hình sự về quyết định hình

phạt. 64

322 Ranhành các van bản hướng dẫn ta hành Bộ luật hình sựuăm 2015... 68 2.23. Xiy dụng án lệ đễ bảo đâm áp chong thống nhất pháp luật trong xét

xứ. 70

2.2.4 Tăng cường giảm đốc, kiểm tra và tông kết công tác xét xứ nói chưng. việc dp dung các căn cứ quyết dinh hình phạt nói riêng. n 2.2.5. Năng cao trinh dé chuyên môn, nghiệp vụ, dao đức nghề nghiệp và

tỉnh độc lập của những người tiễn hành tế tương. nm

Két luận Chương 2 73 KẾT LUẬN 74

DANH MỤC TÀI LIÊU THAM KHẢO.

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

1.Lý do lựa chon đề

Pháp luật là nhân tổ đi chỉnh các quan hệ xã hi, tác động va có ảnh hướng

manh mé đến các quan hệ xã hội nói chung và din các đối tượng ma nó điều chin nổi riéng Trong dé, Luật hình sự là mốt tong những cổng cụ sắc bản, hữu hiệu để

đầu tranh phịng ngừa và chống tơi pham, giữ vũng ma ninh chỉnh tr, trật tr an toàn

xã hô, bảo vé lợi ich của Nhà nước, của các ổ chức và của công din, gép phin quan tong vào ny nghệp xiy đừng chi nghĩa xã hồi và bão vé vững chắc Tổ quốc

Việt Nam XHCN. Quyết đính hình phạt là mét trong những nội dung quan trongcủa pháp luật hình sự Theo đó, Tồ én nhân danh Nhà made, cẩn cứ vào quy Ảnh

cia BLHS tuyên bổ áp dạng hình phạt đổi với người phạm tơi Điễu này thể hiện thai đổ, quan dim cia Nhà nước đối với người pham tối v việc thục hiện tội phạm,

Trong giai dom hiện nay, quyết dinh hình phat là host ding không thể thiêu

sau khi đã định tôi danh: Quyết định hình phạt đúng pháp luật, cổng bằng và hợp lylatién di, đều lên đỂ đt mục đích hình phạt (cãi te, giáo đọc, phòng nga chung

và phòng ngữa riêng). ĐỂ quyết định hình phat ding, phát buy được hiệu quả và mục dich của hình phạt, HDXX phải cân nhắc nhiêu yêu tổ bởi nu hình phạt quá

nhe sẽ làm giản ý ngiĩa phịng ngừa của hình phạt, bồi nó có thé làn phát ảnh ýdish phạm tơi, thi đồ vô trách nhiệm và coi thường pháp luật Nhơng hình phạt qnăng rẽ tạo âm lý khơng cơng bằng không hop lý ở người bi kết én din đến hái độ

cán én, khơng tin tuing pháp luật.Do đó, hoạt đồng quyết dinh hình phạt khơng cho phép Thim phán và Hội thẫn nhân din được quyét Ảnh một cách chủ quan, thiêu cần cứ... âm ảnh hướng đến quyển và loi ích chính đáng cũa người phạm tơ

Nghiên cửu những quy inh vi quyết inh hình phat cho thấy, về cơ bản

BLHS nim 2015, được sim đổi, bỗ sung năm 2017 (su diy gọi tt là BLHS năm 2015) đã quy đính tổ ring tương đối diy đã tạo cơ sỡ pháp Lý để Toe án thực hiện

vide tổng hợp nh phạt cũa nhiề tội hoặc của nhiễu bin án trong host động xét xữ

các vụ án hình aự Tuy nhiõn, thọc tiến xé xử cho thấy, việc quyết đnh hình phạt

trong các vụ án inh sự cịn xêy ra những vi pham nghiêm trong xân hei đồn quyền,

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

loi ich hop pháp của người bị kết án và nhõng quy định đáng din của BLHS, Trong

những năm gin diy, s bản én bị TAND tốt cao và Viên ldễm sát nhân dn ôi cao kháng nghĩ do vi pham nghiém trọng vỀ quyét dinh hình phạt vẫn chiếm tỷ lẽ đăng ied trong số các bin án bị kháng nghị giản đốc thẳm. Điều đó cho thấy những vi pham về quyết Ảnh hình phạt côn xây ra phổ iễn, với mức đồ ngưêm trong

Nhận thúc được têm quan trong đó, tác giả đã chon để tải “Quyét định hình

phạt theo quy định của Bộ hật Hình sự năm 2015" làm luận vin thạc theo địnhhướng ứng dụng của minh,

2. Tinh hình nghiên cáu đề tài

Quyét ảnh hình phat là cơ sở php ly bit buộc Tòa án phi áp dụng đúng và

đẫy đã iti thục hiện host đồng xét xử vụ án hình sự Do đó, diy lá một chế dink ghép lý quan trong và không thể thiểu nhằm bảo dim chế

hot động xét xử: Chỉnh vi vay, quyết dinh hình phat theo pháp luật hình sự ViệtNem được nhiều nhà nghiên cứu khoa học php lý để cấp, trong đơ có nhiều giáotrình Luật hình nự cba các trường đủ học như Trường Đai học Luật Hà Nội, Khon

Luật thuộc Dai học Quốc ga Hà Nội như. Giáo trình Luật hình sự Diệt Nam phẩn

chung Trường Dai học Luật Hà Néi, Nxb. Công an nhân din, 2017; Giáo trinhLudt hành sự Tiết Nam (Phin chương) Kihos luật - Đa học Quốc gia Ha Nội, NbDai hoc quốc gia Hà Nội... và sách chuyên khảo về nội đang này như, Cuốn sich

của TS. Dương Tuyết Miễn, Dinh ti dan và quyết đnh hành phat, Nab. Lao động

anyét đnh hình phạt trong luật hinh sự Tiệt Nam” Nab. Chỉnh tr quốc gia, năm 2000; Cuốn sách của TS. Lê V ăn Đã, “Dinh ôi danh và quyết nh hin phat rong

Trật hin ste Tiệt Nam”, Nab, Công en shin din, năm 2010;

Một sổ cơng tinh nghiên cửu về quyết din hình phạt được để cập tới la các

tin án trên đ luận văn thạc nine sm: Luận án in Luật học củ tác giã Dương

"Tuyết Mién với đ t: “Quyết đnh hinh phạt trong Luật Hink sự Pt Nan", bio về

nêm 2003; Luận văn thee ấ Luật học của tác giả Trân Văn Sơn, "Quyết định hình

lượng và hiệu quả của

phat trong luật hình ste Tiét Nam”, bảo vệ năm 1996, Luận văn thạc đ Luật học củatác giả Phạm Vin Thiệu, “Tổng hop hình phat theo các quyy định của pháp luật hình

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

sự D[Nam và hướng hồn thiện", bio vệ năm 2007; Luận văn thạc đ Luật học

của tác giã Dương Đúc Tùng với đã tải "Guyết đình hình phat và tổng hợp lành

"phạt theo pháp luật hình sự Tiệt Nam từ thục én Quân Kit 1”, Học viên khoa họcxã hội, 2016, Luận văn thạc ai Luật học "Các căm cứ quyết đnh hành phat theo

pháp luật hùnh sự Tiệt Nam từ thực nến Thành phố Đà Nẵng" của tác gã Nguyễn

Thị Ngoc Thùy, Học viện khoa học xã hộ, 2017.

Noting cơng trình nghiên cửu này để đề cập tới chế định quyết đính hình. phat theo hướng khá diy đã và toàn điện Tuy nhiên, chi có một số cơng tình có đề

cập tới chế dinh quyết dinh hình phạt theo BLHS nắn 2015 nhưng ở mức độ so

sánh với BLHS nim 1999 ma chưa đ sâu phân tích ký Đây la những khoảng trồng "nghiễn cửu mà tác giả cần thục hiện trong đổ ti này

Ngồi ra cơng phải kể din những cơng hình nghiên cứu là các bai

cqayit Ảnh hình phạt của các tác giã đăng tin các tap chỉ nlar Nguyễn Thi Hương, “Ong inh về tổng hợp lành phat và thuc tn dp ng bổ luật lành sie’, Tap chỉ nghién cứu lập pháp, số 13 269), 2014; Lê Xuân Lục, “Bàn về căn cứ và gii han sửa việc quyắt đnh hùnh phat nhg hơn quy inh cũa Bộ luật Hin se”, Tap chỉ

iễm sát số 6, 2014, Hoàng Thi Kim Anh, Phan Thị Phương Hiển, Trên Ngọc Lan

Trang “Một sổ điễm mới về quyết Ảnh hành phạt đối vớt người dưới lễ tds pha

tôi theo qu’ (ảnh cũa Bộ luật hình sir năm 2015”, Tap chỉ Tịa én nhân din, 2016,

Nguyễn Văn Bường "Bản về tổng hop hình phat của dn treo và những kỗn nghĩ sữa đối”, Tap chỉ Tòa án nhân din, số 3, 2015; Dương Tuyét Miễn, “Quy nh về

Tết Nam và một sổ liắn nghĩ”, Tạp chi Luật học, số 30014,

Que liét kơ, có thể thấy rừng, đến thời điểm hiện nay, mới chỉ có các cơngtrình chun biệt về quyết dink hành phạt theo các BLHS năm 2015 hoặc các cơng

trình nghién cứu, bử viết về quyết din hình phạt ma chưa có cơng trình chuyên

tiệt nào nghiên cứu lý luân chuyên su về quyết đạn bình phat theo quy dinh ofaBLHS năm 2015

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

3. Mục dich và nhiệm vụ nghiên cứu.

Mục đích nghiên cứu của dé tài này là làm rõ các vấn đề lý luân và thực tất

vvin đụng các quy dinh vi quyét ảnh bình phat rong hoạt động xát xis cia Tơn án 5

Tước ta từ đó d xuất các giải pháp hoàn thiện quy dinh phép luật, nâng cao chit lượng hiệu quả ép đụng pháp luật về quyết nh hình phat trong thời gian tới

ĐỂ dat được mục dich nghiên cứu, nhiệm vụ nghiên cứu của đổ tả là làm rổ mt số vin để sau

@ Li tô khái niễm, đặc dim và ý ngiĩa của quyết định hình phat,

(G0 Phân ích các quy dinh vi quyết ink hình phat trong BLES năm 2015.

Việt Nam trong giải đoạn05 năm từ năm 2016 din năm 2020

hiệu quả áp dung quy đính của BLHS vi quyết đính hinh phạt nhằm đạt được mụcich đầu tranh phing nga các hinh vi vi phụ pháp luật hình sợ trang giá đoạn

đãi mới hiện nạ ö nước ta

4. Đối tuợng và phạm ving

- Đắi tượng nghiễn cứu của luận văn là chế Ảnh qut din hình phạt theo

đu đính của pháp luật hình sự Việt Nam;

- Phạm vi nghiên cứu Luân vấn nghién cửu những nội dang liên quan din

quy định cơa pháp luật hình sự Việt Nam v quyết định hình phat, kết hop với đánh

gi the tifa áp dụng chế inh này ở nước ta rong thời gian 05 năm từ nim 2016

đến năm 2020 va đơ ra ác gi pháp nâng cao hiệu quả áp dụng các quý định này:- Phương pháp nghiên cứu

ĐỒ tải luận vin được nghiên củu dun trên cơ sở phương pháp luận cin chữ

nghĩa Mác - Lénin, từ tuổng Hỗ Chí Minh và quan diém của Đăng Công Sản Việt Nem vé Nhà nước và pháp loật về đầu ranh phòng chống tối pham. Cơ sở thực tấn,

của luận vin được nghiên cứu dus trên những Bản án. quyết nh cũa Toa án, cácsổ tiêu thông kê, các bio cáo pháp luật cia các cơ quan có liên quan

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

Bên cạnh đó, luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cửu khoa học truyền. thống và hiện đại cia khoa học pháp lý nlur phương pháp phân tích, tổng hợp,

phương phép so sánh, đổi chiêu, phương pháp thơng ki6.¥ nghĩa Khoa học và thục tiến cũa đề tài

Quyết ảnh hình phạt là vẫn dé được khá nhiễu tác gã nghiên cứu dưới những góc đồ khác nhau, điều đó đã tạo ra những thuân lợi nhất din cho việc nghién cứu để tải nhưng cơng để Isi nhiều khó ihn cho tác gi vì sẽ khơng tránh,

chúng mảnh,

khải ar tring lip vé kiến thức pháp luật hình sự cơ bản Mặc di vậy, dựa bên

những nghiên cứu lý luân về quyết đính bình phat, nhõng quy định của pháp luật Hình ar Việt Nam về chế định này cơng như đánh giá thục tiến áp dụng quy din trong host đông xát xử của TAND công nhằm gop phin nhân thúc đúng về quyết

ảnh hình phạt và tầm, quantrong của nó

Kt quả nghién cửu cơn để tai có thể đăng làm tà liệu tham khảo, học tap,

6p phần nâng co hiệu quả áp đụng pháp luật rong xổ Lý tối phạm.7.Két cầu của hận văn

Ngoài phân Mỡ đầu kết luận, Danh mục tả liêu them khảo, nội dung của

Luận vin gồm 2 chương 4 mục nh sa

Chương 1: Những vẫn để chung về a

Chương 2. Thức HẾn dp dụng và giãi pháp nâng cao hậu quả áp mg any .Anh về yết Anh hình phạt trong Bộ luật Hin sự năm 2015

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

NHUNG VAN DE CHUNG VE QUYET ĐỊNH HÌNH PHẠT TRONG

BO LUẬT HÌNH SỰ NĂM 2015

11- Khái quất về quyết định hình phatLLL Khaini quyết duh hành phat

Quyết din hình phự là một chế dink quan trong của Luật hình ay, 1à một "hot động cơ bản của HDX trong quá tình giã quyét vụ án hình sự dựa trên kết

aq cưa hoạt đồng dinh tơi danh trước đó. Quyết định hình phat chỉ đặt ra đốt với

các trường hợp chủ thể chịu TNHS không được miễn TNHS hoặc hình phat, tức là đối với các trường hop cần thất phi áp dụng hình phat nhằm trùng bị và giáo đục chủ thể chịu TNHS

Các tác giã cuốn Giáo tình Luật hình sự Việt Nam của Trường Đai học LuậtHà Nội có đơa ra khả niệm: “it Ảnh hinh phat là aự lựa chon loạt hành phat và

xác inh mức hùnh phat cụ thể trong pha vi luật Ảnh đễ áp chong dds với người

pham tội cụ thé”

Trong cuốn Giáo tình Luật hình sợ Việt Nam cũa Khoa Luật thuộc Dai hoe

Quốc gia Hà Nội, các tác giá cũng đưa ra khể niệm: "Quyết dinh hình phat là việc Tôn cin lưa chọn loạt hùnh phat cụ thé (bao gém hành phat chính và cơ thể cả lành phat bé sung) với mức đổ cụ thd trong pham vi luật Ảnh để áp dụng đỗ với người

pham tội"?

Tong nghiên cứu cia mình tác gã Lê Văn Độ cũng di ra khá niệm“Quyết ảnh hành phat là sự lơ chọn loại hònh phat và xác dh mức hùnh phạt cụ

thể trong phạm vi luật dinh dé áp đàng đổi với người phưm tôi cụ thế”, Hoặc tác giã Dinh Van Q có định nghĩa: “Qrt định hình phạt là việc Tòa án lựa chon

ˆ trang Đại học Lait Bà Nội, 2017), Giáo inh Hit hò sự Pde New, Ne. Công nhân din, Hi Nội,

2 Tường Đại học Quốc gà Hi Nội, 2007), Giáo inh đt tự it Nn, Wb. Đại học Quốc gh Hà

Nau ƠI

` 1ả Văn Độ, (2008), Bonn denn và Ất đnh bùn ạt omg Lae Hồ sự it Nan, Ni. Công an

nhân din, HANG. 161

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

inh phạt buộc người bị kết án phải chấp hành Téa án la chon lom hùnh phát nào,

mức phat bao nhiều, phải hiển theo những guy dink cũa BLS"

Nhận chung. các kh nim về quyết định hình phat trên đây đều khẳng đính:Chyết Ảnh hình phạt là việc Tịa án ea chon loat hình phat cụ thể (bao gẵn lành

phat chỉnh và có thé cả hình phat bd sung) với mức đổ cụ thé trong phạm vi luật cảnh đễ áp chong cho người pham 16°

Việc lựa chon lo hành phạt được hiễo là chi lơa chon Losi hình phạt chính

hoặc cả hình phat chính và hình phạt bé sung trong số các bình phat thuộc hệ thống Hình phat ma BLES đã quy dink, với nhiing mức đồ cụ thổ, phù hop với tính chất,

mức đồ nguy hiểm cho xã hội của hành vi pham tơi và nhẫn đạt dave mục đích cia

lánh phạt Tuy nhiên chứng te cũng hấy ng rong ác khú niên hân có suithiện cạn từ người plươ kộ”, nhận thấy ring, khá niên này nôn được thống nhất‘bing cum từ "cứ nhấn người pham tố tì chính sắc hơn đổi với đối tượng cia

quyễt ảnh hình phạt Bởi lã, BLHS nim 2015 có quy định thêm đối tương củacqayét Ảnh hình phat la pháp nhân thương mai pham tơi. Theo Điều 75 Bộ luật Dân

sznăm 2015 quy định về pháp nhân thương mai thi moi doanh nghiép đều là phép nhân thương mai (ngoài ra con bao gm các tổ chức kinh tổ có mục tiêu chính atin

kiểm lợi nhuận), Do vay, mọi doanh nghiép từ nhỗ dén lớn hoạt động trên moi fin

vực sân xuất kính doanh đều có thể rỡ thành đối tương bị x lý hình sự ấu có hành,

vi vi phim pháp luật hình a

Từ những phân tich trên, tác giả rất ra khổ niệm chung vỀ quyết đnh hành phat như sau: Quyét (ảnh hùnh phat là hoạt đồng nhấn thức và áp hang pháp luật ành ac do Tịa án có thẫm quyền thực hiện seni đã Ảnh tội danh và

vào tìng trường hop dé quyắt dt loại hành phat, mức hình phat cụ thé áp đụng

cho cá nhân pháp nhân thương mai phạm tội phù hợp với tinh chất mức đồ mạn”Inn cho sã hội cũa hành vi pham t6 theo cup dinh cũa BLES.

y thuộc

* Đạh Vin Qui, 2000), Tn nể hin pa và gọt nk hin phat rong Bố hit lồn sự Pie Neo, Nhh:

(Gunn quốc ga HA Nội, 99

° rsởng Đại học Lut Hà Nội, C015), Giáo minh dena Pit Na, tấp 1 No, Công wun din, HàNeue ĐI,

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

1.12. Đặc điễm cña quyết dink lành phatQuyét din hình phat là mét host đồng thee

trong quá trình gai quyết vụ án hình sự Due vào các quy định cũa pháp luật hin

sy, host động quyết định hình phạt nhằm giả quyết vẫn để TNHS của người phạm, tôi trong các trường hop phạm tôi cụ thể, Trên cơ sở da, ình phat được quyết din mot cách cơng bằng bình ding dim bio ar kết hop gia tring ti với giáo đục "ngời phạm tơi và phịng ngứa chung Qua đó, có thé thấy quyết nh hình phat phạt

có những đặc điểm sm

có tính đặc thủ cite Toa án.

cục phát sinh giốa mốt bin là người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội bi cơi1a tôi phan với bên kia a Nhà nước co nghĩa vụ bio vệ các quan hệ xã hội, rong đócó quen hệ pháp luật hành sơ Trong quan hé pháp luật hình ar đó, nghĩa vụ vàTNHS cite người phạm tô không mặc nhiên phát sinh nêu không co host động xát

xử của cơ quan Tod án được tiến hành trén cơ sở tuân thủ nghiên ngất những quy trình thủ tue tổ tạng do Bộ luật Tổ tung inh sơ quy ảnh đỂ chứng mình người đó pham tơi và áp đụng các biện pháp chỗ ti của luật nh sự đối với họ. Do đó, quyết

inh hình phat luôn huôn là hoạt động nhận thúc và áp đụng pháp luật hình mr đo

Thâm phán, Hội thẫn nhân din tién hành rên cơ sở cần cử vào các quy nh cũa BLHS về quyết nh hình phat đi với ting troờng hop pham tối cụ thé

Các quy dinh của BLHS là những quy phạm pháp luật inh sơ có tính khái

quit cao và khơng phã để áp đụng riéng cho một tơ phạm cụ thé nào nên quyết

dish hình phat khơng thé mang tính hy đồng dip khn mà ngược lạ luôn đời hồi

Thâm phán và Hội thim nhân din phấi có tính sing tạo khi áp dụng, Chỉ khí tun chon chính xác các quy phạm của BLHS mới có thi có được quyết Ảnh hình phat

ding din Do đó, quyết định bình phạt là hoạt đơng nhận thức và vân dung các quy.

pham pháp luật hình sự mốt cách sảng tạo cia Thâm phán và Hội thấm nhân din để

Hình phat được un khơng những đầm bio tinh pháp lý chỉnh bị xã hội ma còn

1a phương én tố tru đỗ đạt uve các nhục đích của hình phạt

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

- Đối tương của ang

nhân thương max phaon tơi

Pháp luật ình sự Việt Nam trước diy chỉ thừa nhân chỗ thể của tô pham là

con người cụ thể di thực hiện hành vĩ nguy hiém cho xã hội bi cơ là ơi phạm và có Tối tong điều liên hồn tồn có đã năng lục TNHS, đồng thời phải đạt độ tad luật Gin tri thôi đễm thục hiện ôi pham. Trường hợp, nguôi bị coi là phạm tôi (bi cáo)

được đơn ra xất xổ những qua q tỉnh xét xử lạ khơng có tơi và được ght nhận

bing bên én tuyên vô tôi của Toa én thi đương nhiên việc quyết định hình phat sẽ không difn ra, Điều này đã cho thấy, quyết ảnh hình phạt chỉ diễn ra khi người pham tơi qua q hình xát xử bị khẳng inh là có tối bing bản án kết kết tội cũa Toà án có thẫn qun và phố chịu hình phat theo quy Ảnh cia BLHS. Do đó, đối

tương của quyết Ảnh bình phạt ci la nguội phạm tối bị kế án và chính người này”

sẽ phi chấp hành hình phạt mã Tồ én đã tun chữ khơng ai có thể chấp hành

thay, cho đị là nguyện Có như vay, nh phat mới phát huy được tác dụng trùngtrì và giáo duc, cũ tạo người phạm tối

Xử lý hình ar đối với pháp nhân thương mai bit đầu được quy định tại

BLHS nim 2015 và Bộ luật Tổ tung hình my năm 2015, Theo đó, moi hành vĩ phamtơi do pháp nhân thương mạ thục hiện phãi được phát hiện kip thờ, xử lý nhanh:chống công minh theo đảng pháp luật Tương hr như đối với trường hop cá nhấninh hình phạt là cá nhân người phạm tôi và pháp.

pham tội, đối với pháp nhân thương mei phạm tơi, việc quyết định hình phạt cũng được thục hiện đốt với tùng cá nhân người phen tôi rên cơ sỡ hành v và hậu quả

ngay hiểm cho xã hồi lỗi và TNHS của ho thi hình phat mới đạt được mue địchtrùng tri và giáo due người pham tôi Tạ khoản 2 Điều 75 BLHS năm 2015 quyđính “Tide pháp nhân thương mat chi TNES không loa từ: TNHS của cá

nhân" Quy dink này được hiểu là: Trường hợp pháp nhân thương mai có đã đều

kiên chịu TNHS đổi với hành vi pham tôi đã thục hiện Cơ quan tiến hinh tổ tụngHình sự cần lâm rõ rách nhiệm cia cá nhân trong Hội đẳng quân ti cũa pháp nhân

thương mai dé - những người quyết định dẫn đến pháp nhân thương mại phạm tơi

có đã bên u tổ cầu thành tội phạm thi cá nhân đó cơng phải chịu TNHS. Đơi vớitrường hợp Giám đố, Tổng Giám đốc đều hành côn pháp nhân thuơng mai là

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

phạm pháp luật, nhưng vẫn làm. Hậu quả 1a pháp nhân thương mai bị khơi tổ về

Hình ax Trường hop này cá nhân la Giảm đốc, Tổng Giớn đốc oie pháp nhânthương mai phạm tội cũng phố châu TNHS

1.1.3, Ýnghĩa cia quyết dink hành phạt

Quyét định hành phat là một hoạt động tổ tạng bình sự thể hiện ở việc Tồ án tn thi các quy định cia BLHS và Bộ luật Tổ tụng hình sự a tun một hành

phat dim bảo tính cơng minh, có căn cứ và đúng pháp luật đổi với người phạm tơi‘bi kết án Qua đó, gớp phân tích cực vào việc bảo vệ các quyền cơn người và cổng

tác đâu tranh phòng chống tối phạm nổi chung

Thứ nhất quyắt Ảnh hành phat ding là cơ số pháp lý đề đạt được mẹ đích

sa hình phát

Mục đích của hình phat là cơ sở để xây đụng hệ thống hình phạt bao gầm.các loại hình phat khác nhau và các chế định iên quan đền hình phat... Mạc dichcủa hình phạt lun có hai mất, trùng tử và giáo đục, Đối với người phạm tố, hànhphat có mue đích rừng bị và giáo duc cũ tạo ho tr thành người có ich trong xãTội, đốt với nhồng thành viên cỏ ý thức chính t xã hội khơng võng ving trong xãhội, hình phạt có mục đích ngăn ngừa họ phạm tơi, đối với nhưng thành viên kháctrong xã hồi có tác dạng giáo duc, ning cao ý thúc pháp luật ding vin họ tích cục

them gia vào cuộc đầu tranh phịng, chống tơi hưu". Đây chính là ahing căn cử quan trong cho việc quyết dinh hình phạt Tuy nhiên, để quyết đình được một hành

phat dim bảo tính cơng mình, đăng pháp luật, phù hop với lợi ích xã hội còn đồi hồi

các Thim phán và Hội thim nhân din phải ln có nhận thúc đăng đến và mục đích của hành phạt và mục đích cơn việc áp dụng hình phat rơng những trường hop cụ thể

Mục đích của hình phạt có đạt được hay khơng là phu thuộc rt nhiễu vào việc quyết ảnh hình phạt của HDX. Trong moi trường hop, mục đích của hình

phat chỉ thục sự đt được Lửi việc quyết định hình phat đầm bảo tính cơng minh, có

căn of, dùng pháp luật để hình phạt được un có khả năng vừa đạt được mục đích

ˆ Nguẫn Ngọc Hịa (đả ibm), 2000, Cheong đigết dn hin pha ~ Tế nhiện lồn sự và lồn ph,

1a Cổng min din,Hà Nội 55-66.

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

trùng tri, vite det được mục dich giáo duc nguồi pham tơi Điều đó cổ ngiấa là"ngồi việc tn thi các quy định về quyết Ảnh hình phat,HDXX phii xem xát mat

cách khách quan các mv dich của hành phat để không coi nhe hay nhân manh riêng

mục dich nào. Nếu có bất kỹ vi pham trong việc xem xét mục dich của hình phạt

cũng sé din din việc quyét ảnh hình phat khơng chính xác. Cu thé là việc xem nhẹ mục dich giáo dục, coi trong mục dich tring tí sẽ dẫn đến việc quyết ảnh hình

phat quả năng, Hình phat trong trường hop này sẽ chỉ lâm cho người bi kết án thùghế pháp luật và các cơ quan bio về pháp luật nặy sinh tâm lý chống đối và khơngcó ý thức hy ci tao, giáo đục. Ngược lạ, việc xem nhẹ mục dich trùng ti, coi trongmục dich giáo due sẽ din din việc quyết ảnh hình phạt qui nhẹ. Hình phạt rongtrường hop này không chỉ làn cho người pham tội cổ tân lý cơi thường pháp lut

Khơng tích cực giáo duc, ci tro mã cịn khơng đã khi năng af ngăn ngùa những

"người khác phạm ti. Vi. quyết ảnh một hình phạt cơng minh, tương xứng với

tính chit, mite đơ ngay hiểm cho xã hồi ca hành vi pham tôi và nhân thân người pham tôi là đều kiên bắt bude để đạt được các mục dich rùng tị và giáo duc cia Hình phạt Theo quan đểm cia chủng tơ, để đạt được mục đích trùng ti và gáo

đục người phạm tơi thì đương nhiên hành phạt cơng phát huy được tác đụng giáodue, phịng ngừa chung, gop phần hình thành ¥ thúc tự giác tuân th pháp luật, th

tích cục, chủ động tham gia đầu tranh phông chẳng tôi pham & các thành viên khác

trong xã hội

Thứ hơi, quyết định bình phat ding là cơ số quam trong din báo và nângsao tậu quả cũa hình phạt

Ngồi mục dich oie hình phạt thi hiệu quả của hình phat cũng là một yêu tổ

quan trong của quyết định hình phat. Theo Từ dién tếng Việt ofa Viện Ngôn ng

học, hiệu qua “Ta edt quá mong mudn cứ sinh ra hết quả mà cơn người chờ đợi và

Tưởng tới" Nếu như mục đích cơa hình phat là dự kiến về kết quả mà Nhà nước đặtxe và mong muốn đạt được khi áp đọng hình phat đối với người phạm tối bi kết ánthi hiệu quả cũa hình phat chính là kết quả cân dst được đó Tuy nhiên, do mục dichcủa hình phạt trong thực ổ luôn đạt được ð những ching mục nhất Ảnh nên mức độ

det được mục ch của hình phạt chính là kết qua phân én iu quả cde hình phạt

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

Theo do, mite đơ dat được các mục đích của hình phạt có tinh chất quyết định đãi

ới hiệu quả cơa hình phạt Mite đơ đạt được mục đích của hình phạt cảng cao thihiểu quả cite hình phạt dat được cảng cao và ngược li, mục đích của bình phat đtđược & mite độ thấp th hiệu quả của hành phạt cũng chỉ đạt được ở mức đồ thập

Mn bình phat địt được hiệu quả cao nhất thi việc áp dụng hình phạt đó đốt với "người phạm tơi bị kắt án phải đt được gần như tớ tit cé các mục dich cơn hình phat.

Nei din hiệu q của hành phat Tả nói din tác dung ích cực ct hình phạt đất

với công tác đu tranh phông chống tối pham và đối với xã hội Vì vấy, khá hình phat được áp đụng đối với người phan tôi bị kết dn và thí hành trong thực tiễn thi

hiệu quả của hành phạt cố được dim bảo và nâng cao hay không lại phụ thuộc vàoxất nhiều yêu tổ khác nhau nhhy Hoạt động xây dụng pháp luật hình nụ hoạt đồng

quyết định hình phạt, việc tổ chức thí hành án và tát hoà nhập cổng đồng: cổng tac toyên truyền, giáo đục nhẫn hinh thành và ning cao ý thie pháp luật cho cổng dân Trong tit cf các yêu tổ này thi quyết nh hình phạt Tà u tổ mang tính quyết nh,

quan trong nhất rong việc dim bão và nâng cao hiệu quả cba hình phạt

Quyết Ảnh hình phạt đúng gập phin dim bảo chất lượng giá tri thực tấn

của host đơng xây dựng pháp luật Hình sự Chỉ thơng qua việc quyét ảnh hình phạt

ding thi các quy ph pháp luật hình my mới có điều kiện trở thành hiện thục và phit huy được tác dung trong the tiến Quyết định hình phạt đóng con latin để cho việc tổ chức ti hành hình phạt một cách tốt nhất và hiệu qua nhất. Một bản án

cơng mình, đóng pháp luật không nhống giúp cho việc áp dung và thi hành hànhphat đổi với người pham tôi bị kết án vita đầm bảo được mục dich trừng bị ma cịngiáo duc ho trở thành cơng dân có ích cho xã hội. Dat được điều đó cũng có nghĩa

1à quyết Ảnh hình phat đã dem din những tác đơng ich cục đổi với xã hội, Va nên như hậu qué tiêu cực do việc quyết ảnh hình phat gây ra cho xã hội cảng nh thi

hiệu quả của hành phat zể dat được cảng cao. Vi vậy, quyết nh hình phạt đóng làdiéw liên ên quyết cho việc loại bồ những hầu qué Hâu cục gây ra cho xã hỗ, qua

đồ, gop phẫn dim bảo và nâng cao hiệu quả cia hình phạt trong thực ấn.

Đức Ting, 2016), Quyết đồnh hình phạt và tổng hợp hinh phạt theo pháp luật hình sự Viết Năm từ.

‘ue nấn Quin Wa, tấn Thạc ĩ Lait học, Hoc viện kho học xã hội, Viên Hân lâm Moe học bộtVit Me, Hà Nội rậc

</div>Trang 20<div class="page_container" data-page="20">

Thứ ba, quyết Anh hình phạt ding là did kiện đễ đâm bảo tinh khả ta của

ha thống hind phạt

Trong hệ thơng bình phat, căn cứ vào khả năng gi ti tác động của mất loạiHình phat đãi với tơi phan, các hình phạt được chia thành hình phạt chính va hình,

phat bỗ sing Hình phat chính đoợc xác dinh là loại hinh phat tương xứng với tinh chit, mức đồ nguy hiểm cho xã hội ce tôi phưn và khi được áp dạng có khả năng đạt được mục dich cơa hình phạt, Hình phat bé sung được xác dinh là lo hình phạt HỖ tro cho hình phạt chính nhẫn đạt được mục dich của nh phạt ở mức cao nhất (Mi Losi hành phat luôn chứa ding rong nó sự gắn kết giữa trừng tri và giáo đục Hình phạt chỉ có ý nghĩa và thể hiện được gá bị ch thục kh vide quyết Ảnh hình,

phat lựa chon đúng loại va mite hình phạt đối với người pham tơ. Vì vậy, chỉ khi

nào HDXX thực hiện quyết dinh hình phat, kết hop được giữa trùng ti với giáo đục "người phạm ti, phát huy được tắc dang của hình phat trong đầu tranh phịng, chống

tơi phạm thi mới dim bio được tính khả th của hộ thẳng hình phat trong luật hin

say Việt Nem, lâm cho mỗi hình phat nói riêng và he thẳng hình phat nói chung thực

snr la cổng cụ hữu hiệtrong cơng tác đầu tranh phịng ngừa và chống tơi phan,

Thine quyết ảnh hình phat ding gép phan bảo dim pháp chế trong Nhà

ước Công héa XHCN Tiét Neo.

ĐỂ pháp luật được tuần thủ một cách nghiêm chinh trong moi hoạt động của đời sống xã hội th đời hồi các chủ thể phi có ý thúc tơn trọng pháp luật Trong hw hit các trường hợp, nÊu chỗ thể có tân lý coi thường pháp luật thì cũng đầu rit đế

din việc thực hiện hành vũ vĩ phạm pháp luật trong do có những hành vi nguy,

hiểm cho xã hội bị coi là tôi pham. Khi pháp luật đ bị v phạm ở bất kỹ mức độ

nào thi cũng có ngiĩa là pháp chế khơng được dim bảo Chính và vậy, luật nh sơ

có vdi rị rất lớn trong việc dim bio cho pháp luật được thực hiện nghiêm chỉnh

Quyét dinh hình phạt đúng khơng những dim bảo mục dich trừng tử củaHình phat mà cịn giáo đục người phan ti có ý thúc tơn trong, tự giác chấp hành,

pháp luật và các quy tắc của cuộc sống XHCN để từ bô hin cơn đường pham tôi

ˆ Nguyễn Vin Thánh, 2018), “ệ thing hàn phat wong Luật Hit sự Vit Nem tờ góc dso sch với hệthơng hạn phạt wong kậ hà sự một sô tuớc rên tệ gor", Top eld Him sứ thông 12012 Gd Tớ) tr SE

</div>Trang 21<div class="page_container" data-page="21">

hội vũng tin vào pháp luật, coi pháp luật là chỗ diva vững chắc cho moi hành động,

1.2.1, Các căm cứ quyết dink lành phat121.1: Các quy định của Bộ ht hin ac

Thi quyét din hình phat, Toa án phái căn cứ vào các quy dinh của BLHS để ơn chọn oxi và xác định mic hình phát cu thể áp đụng đối với người phạm tơi. Các dạy Ảnh này bao gầm.

của TNHS (khoản 1 Điều 2); (i) Quy định vé nguyên tắc xở lý đối với người pham,tơi Gkhộn 1 Điều 3): (i) Các quy Ảnh về hình phat đối với người phạm tối (tr

Điễu 30 din Điều 49); Gx) Các quy định vé iện pháp từ pháp đối với người pham tơi (ai Điều 46 din Điều 49); (0) Các quy định vé cần cứ quyét định hình phạt đối Yới nguời phạm tối @iu 5D), vé các tình tất giảm nhẹ TNHS (Điều 51), vỀ các tình tết ting ning TNHS (Điều 52), vé tả phan, tế phạm nguy hiểm (Điểu $3); (a) Các quy định về quyết Ảnh hình phat trong các truờng hợp cụ thể (hi Điễu 54

din Điều 59)

Ngồi cần cử quy định ti khoản 1 Điều SO BLHS 2015 thi khi quyết ảnh áp dang hình phat tên, Tịa án cân cử váo nh hình tai sản, khả năng thí hin của

"người phạm tơi

Đỏ là các quy định về khung hình phạt chính cơng nh hình phat bỗ sung

cho ting tối phạm,

Việc xác định "các qi dinh của Bộ luật nay" là căn cữ đầu tên cũa quyết dish hình phạt được xem nh sự dim bảo để thực hiện nguyên tắc pháp ché trong quyết dinh hình phạt đối với nguồi phạm tơi đồng thời cũng để thực hiện các

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

"nguyên tắc khác của luật hành mự vi trong các quy Ảnh cia BLHS đã thi hiện đậy

đã các nguyên tắc đó

Từ căn cử thử nhất này, Tịa én xác định đoợc khung hình phạt cần áp dụng

cho người phạm tôi (tong trường hop không đoợc miễn hình phạt theo Điều 59) Tơm lạ, đŠ dim bio cho vic nhận thức đóng và ép dụng mốt cích thống nhất, chỉnh xác và có hiéu quả, cần cứ quyết inh hành phat bit bude phi được quy ish diy di trong BLHS và trở thành chuẫn mục ching cho việc quyết định hành phat rong moi trường hop phạm tộc Đây là một yêu cầu quan trong cia nguyên tắc pháp chế XHƠN trong luật hình sự Bat cứ a sei pham nào và kỹ thuật lập pháp Hình mr trong việc quy đính các căn cử quyết nh hình phat đều sé din đến tinh

trăng quyết din hình phat một cách tu tận vì khơng đồ cơ sở khách quan cho việcquylt Ảnh hình phạt Mặt khác, cần cứ quyết nh hình phat được quy Ảnh dy đã

trong BLHS sé dim béo cho HDXX tiên cơ sở đánh giá tồn diện các tình tất ofa vu én hình sr mê có sy nhận tic, ép dung đúng đến tat để cén cứ quyết định

Hình phat, đầm bảo tính thơng nhất của quyết nh hình phat trong pham vi cé nước Thông ty tiện thêm, bớt bất kỹ căn cử quyét nh hình phạt nào theo ý thức chủ

quan hay kinh nghiệm cia người quyết định hình phat. Có nh vậy mới dim bảo

tính khách quan và nhằm giả quyết đúng din vin dé TNHS cia người phạm tô 1.212 Tinh chất mức đồ mẹnp hiểm cho xã hội ca hành vi pha tồi

Xuit phat từ lý ln và thục tifa lập pháp hình mựViệt Nam, ơi phan được

quy định trong BLHS là do có tính nguy hiểm ding kể cho xã hồi Tỉnh nguy hiểm, cho xã hội của tội pham Không chỉ là mốt đặc đểm cơ bin mà còn là thuộc tinh khách quan thể hiện bản chất xã hôi fa tùng hành vi pham tơi cụ thể Tơi phạm có

tính nguy hiểm cho xã hội bối vì nó gây ra hoặc de doa gây ra những thiệt hạ đăng

Ễ cho các quan hệ xi hối đoợc luật hình sợ bảo vệ. Nhỗng hành vũ hy có đầu hiệu của tố phen, nhưng tinh chất nguy hiểm cho xã hội không đảng kể, th khơng phi là tối pham, Theo đó, khá niêm “tinh ngnp hiểu cho xã hối” luôn bao hàm rong no dâu hiệu tính chất và mức độ nguy hiém cho xã hội của hành vĩ pham tối Chính. vi viy, nhà lâm luật đã dựa vào tính chất và mute độ nguy hiỗm cho xã hội cũa hành, vã phạn tôi để xây dụng các điều luật quy định về các tôi phạm cụ thé và đồng thời

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

cũng quy inh các tng lành pat ương ing vii chất mức độ gy bicho xã hôi cia mỗi tơi pham (hành vi phạm tơi cùng nguy,

khung hình phat cảng cao và ngược la)

Nhờ vậy, các khung hình phạt được xây đựng chủ yêu dua trên tính chất

ngay hiểm cho x8 hồi của từng tôi phan nhưng khi quyết din hình phạt cụ thể

trọng phan vũ Kung inh at được xác Ảnh, To én vẫn phải cân hắc nh chấtnguy hiển cho xã hội cis hành vi pham tôi Điễu này đặc iệt có ý nghĩa kh quyềinh hình phạt cho người phạm nhiều tối hoặc cho nhiễu người phạm nhiều tối

Hình phạt cụ thể được quyết định mặc đị chỉ tong pham vi khung hình phat cho php nhưng phải tương xứng với tính chất nguy hiểm cia tổng tôi phạm trong sự sơ sánh với những tôi phạm khác. Có nhơ vậy mới dim bão được tín thống nhất trong

cqayit ảnh hành phạt đối với tất cã các hành vĩ phạm tối

cho xã hội thi

Cân nhắc mức đồ nguy hiển cho xã hội côn hành vi pham tơi ki quyết đínhHình phat sẽ dim bio được tinh thơng nhất và sự cơng bing trong qut Ảnh hình,

phat đối với các trường hợp pham tôi khác nheu ofa cing tơi phạm, Vi quyết din Hình phạt là quyết định rong pham vi khung hình phat cho phép nên có quan điển cho rằng quyết Ảnh bình phat chỗ yêu cần cỡ vào mite đổ nguy hiểm cho xã hội của

"hành vi phạm tơi. Mute độ đó phụ thuộc trước hết vào những yéu tổ sau”:

- Tính chất của hành vi phạm tôi nhơ thủ đoạn, công cụ phương tiện hành

thức thực hiện

= Tỉnh chất và mike đô của hậu quả đã gây ra hoặc de dos gây ra,

~ Mức độ 18 nhụ tỉnh chất của động cơ, quyễt tâm phạm tơi. ;

- Hồn cảnh phạm tơi,

- Whig tinh tất về nhân thân có ảnh buồng đổn mie đơ nguy hiểm của

hành vi phạm tộc

1.213 Nhân thân người pham ti

Là một phạm trù lich rổ, khá niệm nhân thân người phạm tôi bao gém tổng hop các dic điểm vé xã hơi tâm lý, đạo đức, sinh học, nó lên tinh chất cde con ngời đã thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội bị quy nh trong BLHS lá tôi

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

phan. Các đặc diém này có ÿ ngiĩa quan trong trong việc giã yết vẫn đề TNHS

của người phạm tơi một cách cơng mình, có căn cứ và đúng pháp luật”

Các đặc đếm cá nhân thể hiện tinh chit của cơn người ð chimg awe nhất dish sẽ cổ anh hưởng din tinh chất mite đô nguy hiểm cho xã hội cũa hành vi pham,

tôi vi giãn hink vi phạm tội với con người thục hiện hành và dé ln có quan hệnhân thân nguồi phạm tội sẽ cho

những đặc đẫm xấu những thuận lợi, khó

khơng tách réi nhau, Chính vi vậy, nghiễn cứu,

chúng ta biết được những đặc điểm tố

khăn trong quá trình hình thành nhân cách của người phạm tội để qua đó góp phần.đánh giá chính xác tinh chất, mức độ nguy hiểm cho xã hối cia hành vi pham tốicũng như khả năng giáo duc, cãi tao ho. Giáo đục, cất tao người phạm tối là mục

dich cuốt cùng, cao nhất của hình phat. Đây cũng là căn cứ thể hiện ngun tắc cá thể hố hình phat trong luật hành sợ Việt Nam. Nguyễn tắc này doi hội Toà án khi

quylt Ảnh hình phạt phit xác định loại và mức hình phạt cu thé khơng chi tương

xửng với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hồi ca hành vi pham tơi mà cịn phi hop với những đặc diém về nhân thân của người pham tôi để dim báo hình phạt

đã tuyin đt được mục dich trùng bị và giáo đục người phạm tôi

Ngay trong các quy nh cũa BLHS thuộc cẩn c thứ nhất, yêu cầu tiên cũng

đã được cụ thé hoá, Đặc biệt trong các quy định và mục đích của hình phat, về điều kiên áp đụng các hình phạt và về quyết di hình phe, nhiều đặc diém nhân thân

của người pham tơi được quy định a đều kiện cho phép hoặc giới hạn việc áp dungHình phạt (như quy inh của khoản 1 Điễu 36, Điều 39, Điều 40 BLHS. ) hoặcđược quy dinh là nhing tinh Bắt cần phi được cân nhấc khi quyét định hình phạt

(như quy ảnh ofa các Điều 51, Điều 52 BLHS năm 2015.)

To một số đặc điểm nhân thân của người phạm tôi cũng ảnh hung đến mức

đồ nguy hiển cia hành vi phạm tôi nên việc cân nhắc tính chất, mức độ nguy hiểm,

của hành vi phạm tơi khi quyết din hình phạt cũng có ngiễa là cân nhấc những đặc

“đẫm nhân thân đó cơn người phạm tôi

° Ngyễn Thị Ngọc Thủy, C00), Cá cân cứ pdt rtrd phat theo pháp dt lồn sự Việt N từ Decốt thành ph Đã Nổng, Luận in Thạc sĩ Luật học, Hoc vii Khoa học xã hội, Viện Hin Tâm Khoa học Sĩ

hột Vật em, Hà Nội V22

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

Nhờ vậy, trong căn cơ thử nhất va cân cứ thứ hai đã chúa dong một phần nổi dang cit căn cứ thử be. Tuy nhiên, vẫn cần thất phải xác nh nhân thân nguồi

pham tôi là cần cứ đốc lập để kơi quyết inh hình phat, Tòa én phi căn nhắc rong

tổng thể các đặc dim nhân thân của người phạm tôi liên quan din hành vi phạm tôi cũng nh khả năng dat được me đích của hình phạt Nhơng đặc dm nhân thân của người phạm tội cin căn nhất trong tổng thé là những đặc điểm nhân thân sa

- Những đặc đểm nhân thân của người phạm tơi có dnh hưởng đỗn mức đổ

ng hiểm cho xã hội cũa hành vt phưm tôi, Hành vũ phạm tối luôn gin lần với con

người cu thể để thục hiện hành vi đó Vì vậy, các đặc điểm thuộc về nhân thin "ngời phạm tối sẽ có những ảnh huing nhất đnh đến mite đơ nguy hiễm cho xã hội của hành vi pham tôi, đẳng thời cũng nổi lên tính nguy hiểm cho xã hồi của người pham tôi Nhân thân người phạm tôi cũng xéu thi múc đồ nguy hiển cho xã hội cia Thành vi phạm tôi thường nguy hiển hơn và khả năng giáo dục, c tạo cũng khó hơn, so với trường hop bình thường và ngược lá. Có thể chỉ ra những đặc đm thuộc vé nhân thân người pham tơi có ảnh hường din mức độ nguy hiểm cho xã hồi ci hành, vã phạn tơi bao gm: có án tich, phạm tơi có tổ chúc, phạm tơi cổ tính chất cơn đổ,

É n, phạm nhiêu tơi phạm tơi

có tỉnh chất chuyên nghiễp, tái phạm, tủ pham nguy hiểm, phạm tố gây hậu quảrấtnghiễm trong đặc bit nghiêm trong ding thủ đoạn xio quyét, tin ác hoặc có khảning gậy nguy hai cho nhiều người

- Những dic diém nhân thân côn người pham tôi phi ảnh khả năng giáo

cc họ. Bin chất của hình phạt là mr rồng bị nhưng điều đó khơng có ngiĩa việc

Nhà nước sử đụng hình phat là để trả thù người pham tơi và cảng không phải là sơ

din bù ngang giá cho những thệt hai ma tôi phạm giy ra cho xã hội Mục dichchính của việc p dạng ình phat đối với người pha tố là aim giáo đục, cã tro"agrồi phạn ti (rừ hình phạt tờ bình khơng có mục dich này).Hình phạt khơng chỉnhằm trùng bị người phạn tơi ma cơn giáo đục họ bở thành người có ích cho xã

hồi, có ý thức tuân theo pháp luật va các quy tắc của cuộc sẵng XHCN!, Vi vậy,

BLHS quy định các loại hình phạt là để áp dạng đối với người hạn tối nhằm giáo

“Lê Cin, 001), “Nhân tin nguời ven ti - Một vẫn đồ ý hận cơ bên”, Te chi Taco đến (10)

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

duc, cả tạo ho chứ không phất để ép dung cho hành vi nguy hiém cho xã hội bi cot

là tdi phem. Chính vi mục ich giáo duc, c tạo người phạm tố, bude HDXX khi

qguylt ảnh bình hạt phấi cân nhấc nhing đặc điểm thuộc về nhân thin nguôi phạm, tối tay không ảnh hưởng dé tinh chất mute đồ nguy hiểm cho xã hội của hành vi

pham tôi nhưng ei phân ảnh được khš năng giáo duc, ci tạo người phạm tơi. Đó là

các đặc điễm như Nguồi phạm tơ đã ngin chin lâm giảm bot tc hai của tối phạm, ắc phục hậu quả, phạm tội lân đâu,

người phạm tội tự thú, lập cơng chuộc tối, tích cực giúp đỡ cơ quan có trách nhiémphat hiện đều tra tơi phạm

- Những dic điểm nhân thân ofa người phạm tối phn ánh hoàn cảnh đặc

iệt của ho, Việc cân nhắc các đặc đẳm thuộc về nhân thin nguời phạm tôi phân

ty nguyện sia chữa, béi thường thiét hạ, ki

ánh hoàn cảnh đặc biệt của người phạm tôi ding được khoen hồng chính là sợ biểu hiển của chính sách nhân đạo của Đăng và Nhà nước ta đợc cu thé hố trong luật Hình sự Ngodi ra cơng cần phãi thấy ring các đặc điểm thuộc vé nhân thân người pham tơi phân ánh hồn cảnh đặc tiệt của người phem tối ding được khoan hồng có

Ý ngĩa vơ cùng quan trong đối với hoạt động quyết định hình phạt. Quyết Ảnh hình,

phat khơng chỉ nhằn giải quyết ding vin để TNHS cia nguồi phan tối ma còn phải hạn chế đến ate tối da các hậu quả tiêu cục cho xã hội do việc áp dụng hình, phat đổi với người pha tơi có hồn cảnh đặc biệt dem lạ, Vì vậy, đối với các trường hợp có hồn cảnh đặc tiệt việc cân nhắc các đặc điểm thuộc nhân thân

"người phe tối sổ giúp cho hình phat được tuyên có tinh nhân đạo và dim bio hiệu

quả của hình phat trong thực tiến". Người pham tơi cỏ hồn cảnh đặc biệt đáng, được khoan hơng có thé là ngi giả, phụ nữ có thai hoặc dang ni con ahd, ngời chưa thành niên, người thuộc din tộc thiểu số it người, thương binh, người có cơng, với cách mang con tết sỹ, người mắc bệnh hiém nghéo, người có hồn cảnh gia cảnh dic tit kho khân mà ho là eo động chính duy nhất

1.2.14 Các tinh ndt giãn nhẹ trách nhiệm lành sie

Các inh tất giản nhẹ TNHS có thể được phân loai thành các tinh Hết ảnh hưởng dén múc 46 ngu hiển của hành vi pham tơi; các tính tất phân ánh khš ning

' Nggấn Thị Ngọc Ty 44,73.

</div>Trang 27<div class="page_container" data-page="27">

giáo duc, cũ tạo của nguội phạm tơi và các tính tất phấn ánh hồn cảnh đặc biệtcủa người phạm tơi

* Cúc tink tit ảnh hưổng đẫn uc độ uguy kiễ của hành vỉ phạm tộiĐây lá các tinh tt thuộc về yêu tổ mất khách quan, mất chủ quan hạy vé

nhân thân người pham tơi có ảnh hưởng lâm giản múc đơ nguy hiểm của hành vi

pham tơi. Đó là những tình tt saw

~ Người pham tôi đã ngăn chăn hoặc làm giảm bớt tác hai của tôi phạm (điểm.

a khoản 1 Điễu 51): Đây là trường hợp người phạm tôi đ thực hiện tối phạm và nêukhơng có gì ngăn cần thi tác hi côa tội phạm sẽ xây ra hoặc xây ra lớn hơn nhưng

"ngời pham tối đã ngăn chin không để cho tác hi xây ra hoặc đã hen chế được tác

hạ của tôi phim. Mức độ giêm nhe TNES do có th tết này khơng những phụthuộc vào thể độ chủ quan của người pham tôi đối với hành vĩ ngắn chin hoặciim bot tác hei mã còn pho thuộc vào thực tẾ ác hạ được ngăn chấn hoặc han chếnhư thể nào

- Người phạm tôi engin sữa cia bồi thường Huật ha, hoặc Hiắc pine

hậu quả (@iém b khoản 1 Điều 51): Đây a trường hop người phạm tôi đ gây ra hậu

aqua thiệt hạ và đã hy nguyên (thông phải vi bị áp bude) thực biện các hành vi khắc

phục hậu quả của tô phạm là sửa chữa tài săn bị bơ hông béi thường về vật chất thiệt hại về tài sản, thể chất, tinh thin hoặc có nhũng hành vi khác khắc phục hậu

quế cũa tối phan

Các hành vi rên đây cũng đồng thời phản ánh thei độ ăn nin hỗi cất ce"ngồi pham tơi đối với hành vĩ phạm tội của mình Mite độ giảm nhẹ TNHS trong

trường hợp này phụ thuộc vio mr cổ gắng cũa nguội pham tôi cing nhờ vào mức độ

hậu quả được khắc phục trên thực

= Phạm tôi nhương chim gậy thật hơi hoặc gập tt hơi không lớn (đẫm h

khoăn 1 Điều 5): Trường hop phạm tối có tinh tết này giống trường hop phạm tối

6 tinh tit ngăn chặn lâm giảm bot tác hại in tôi phạm ở chố thiệt ha của tôi

phe không xy ra hoặc xay ra không lớn nhưng khác nhau ð nguyên nhân dẫn dinvide không xây ra thiệt hai hoặc sấy ra không lớn Trường hợp chưa gây thiét hihoặc gây thiét hai không lớn co nguyên nhân là nguyên nhân khách quan ngoài ý

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

của tội phạm, nguời phơn tối đã có hành động tích cực để có được kết quả đỏ. Do

hậu quả của tơi pham cũng là yéu tố quyết định mức đô ngay hiểm của hành vi

pham tơi nên luật hình sự coi trường hợp chữa gây thiệt hai hoặc thiệt hai gly rakhông lớn là trường hop được giém nhẹ TNHS

= Phạm tội lẫn đẫ và thuốc trường hợp Ít nghên trong (đm ¡ khoăn 1

Điễu 5D: Đây là trường hop lẫn đâu tiên pham tôi và tôi phạm đã được thục hiệnphi la Lon tơi phạm ít nghiém trong hoặc là tội phem nghiêm trong nhưng phảithuộc trường hop ít nghiêm trọng Mức đồ giầm nhe TNHS trong trường hợp niyph thuộc nhiễu vào mức đt nghiệm trong côa hành vĩ phạm tôi

= Pham tôi trong trường hop vượt quả git hơn phịng về chính đăng (đm c

khoăn 1 Điễu 51): Đây la trường hợp pham tơi có đồng cơ là phịng vệ. Hanh vi

pham tơi xây rela do người phịng về đã vượt quá giới hạn lut cho phép

- Phạm tật trong trường hop vượt quả yêu câu cia tình thể cáp thất (đễm d

khoăn 1 Điều 51): Đây la trường hop ma hành vi được thục hiền gây ra thit hạ lớn,

hơn một cách đáng kể so với việc không thục hiện hành vi đó, Hanh vi được thục hiên đ bio vé lo ích khơng được pháp luật bio về, Hành vi đoợc thực hiện không phi là hành động tt nhất (ta thời điểm sấy ra tình thé cắp thi để bão về các lợi

ch hop pháp

Hanh vi gây thiệt hai vượt qué giới hen yêu cầu trong tỉnh thé cấp thiết phấnchâu trách nhiệm hình sự tương ứng Tuy nhiễn đây được xem là một tnh tt giảm,nhe trách nhiệm hành my được quy định trong BLHS

- Pham tôi trong trường hợp vượt quả mức cần thất l bắt giữ người phạm,

tơi(đểm đốn 1 Điều 51): Đây la tinh tt giảm nhẹ TNHS mới được quy dish

trong BLHS nay. Nguời phạn tơi rong trường hợp này có đồng cơ bit giữ ngườipham tôi nhưng ki thục hiện việc này ho đã đồng vỗ lực, gây thiệt hi cho người bị

bit gir vượt quá mức cần thất

= Phạm tội trong trường hợp bi lách động về tinh thẫn do hành vi trái pháp

Tuất ca nam nhân gậy ra (@iém e khoăn 1 Điều 51): Đây là trường hợp người phan

tôi th hiện tôi phạm trong tỉnh trạng bi hạn chế về khả năng kiểm soát và Khả

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

ning điều ldiỄn hành vi do tác động cđa hành vũ trá pháp lut của nạn nhân, Móc đổ giảm nhẹ rong ting trường hop cũ thể ty thuộc trước hết vào tính chất và mức đồ nguy hiễm của hành vi tae động

= Phạm t8i vì hồn cảnh đặc bit khơ khăn ma khơng phã do mình he gậy

xa (đẫm g khoản | Điễu 51): Đây là trường hop người phan tội thục hiện tôi pham và bị chi phéi bối hồn cảnh đặc biệt khó khẩn do khách quan đưa lạ. Trong đó, hồn cảnh đặc biệt khó khẩn được iễu la hồn cảnh ho khăn hơn nhiề

"ức bình thường, có thể do thiên tạ, dịch bệnh, hod hoạn, tsi nan hoặc do nguyênnhân khách quan khác. Mức đô giản nhẹ TNHS oi tinh tt này phụ thuộc vào

mức độ khỏ khân và mức đồ cổ gắng tim cách khắc phục của người phạm tôi

= Phạm tồi vì bi người khác de dọa hoặc cưỡng bite (đẫm k khoản 1 Điều

31): Đây là trường hợp pham tôi do bị chi phối bồi ý chỉ của người khác thông quahành vi de dos hoặc cuống bie. Do bị de dọa hoặc cưỡng bức nên người phạm tôi

không hoàn toàn tự do lựa chon, đều khiển hành vi của mình mà bị bude phi thee

Biện tơi pham theo ý chỉ của người có hành vide dọa hoặc cuống bite. Be doe trong

trường hợp này đoợc hiễu là de đọn sẽ gây thiệt ha nur dọn sẽ gây thương tích, dos sẽ hiy hoại tà sin. êu người bị de doa không the hiện tôi pham theo ý muốn của sinh. Cuống bức là hành vi ding võ lục uy hiép tinh thin người khác để buộc họ

ghi thục hiện tối phan theo ý muỗn eda minh nhờ đánh đập hoặc gian giữ ngườití chống bức... Mức độ giảm nhe TNHS trong trường hợp này to thuộc nhiễu vaomức độ bi de dos hoặc cuống bức

~ Phạm tối trong tường hop bi han chễ khả năng nhận thức ma khơng phi

dio 15: cia mình gậy ra (đm 1 khoản 1 Điều 51): Đây là tình tất mới được quy

dish trong BLHS năm 2015. Người phan tối trong trường hop này đã thực hiện tôi

pham trong tinh trang bị hen chế khả năng nhận thúc hành vi và tinh trang này” không phải do 16: ota chỗ thể nhờ do bi lùa dỗi nên đã sử dụng nhằm chất kích thính mạnh Mức đồ giảm nhẹ TNHS phụ thuốc vào mức đồ han chế khả năng nhận

thức hành vt của người phan tôi

= Phạm tối do lạc hiu (đẫm m khoản 1 Điều 51): Đây là trường hợp phưn

tôi tong dé người phạm tội do trình độ nhận thức lạc hậu nên có nự nhận thức hạn

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

chỗ tính nguy hiểm cho xã hội của hành viva do vậy df thục hiện ôi phạm, Kei cần nhắc mức đô giảm nhe TNHS trong trường hợp này cần căn cử vào múc 46 lac hậu.

của nguời pham tôi rong điều tiện kinh ta văn hoá, xã hội cia địa phương - nơi"người phạm tội sinh sống

= Người ph tội là người cô bệnh bị hơn chễ Kad năng nhận thức hoặc Bi

ning điều khiễn hành ví của mình (đẫm 9 khoản 1 Điều 51): Diy là trường hợp "pham tội mà chủ thể đã pham tôi khi đang trong tinh trang bi han ché khả năng nhận. thức hoặc bị hen ché khả ning đều khiển hành vi do mắc bệnh Trong tường hợp

này, 16: của người phạm tố a ất hạn chế nôn ho được coi là cỏ tinh hết giảm nhẹ

TNHS. Mức độ giảm nhe TNHS phụ thuộc vào múc đồ hạn chế khả năng nhận thie hoặc mc đô hạn ch khã năng đu khiển hành vi côn người phạm tôi

* Các fink tiết phan duh khả năng giáo đục, cải tạo của người phạm"

- Người phạm tối tự thì (đễm + khoản 1 Điều 5D: Người phạm tối mắc đã

chơa bị phát hiên nương di te dén cơ quan có thẫn qun bình điện và khi báo vé

hành vi phạm ti ci mình.

- Người phạm tôi thành khẩn ơi báo ăn năn

31): Người phan tôi đã khai rõ và đồng sự thấ tt cả những gì liên quan dén hành, vã phạm tơi ma họ đã thục hiện Trong q trình khu báo ln thành khẩn và có iễu hiện thể hiện 18 thái độ day đức hồi hân vé việc thục hiện tôi pham và mong muốn sta chữa lỗi im thông qua việc nghiêm chỉnh chip hành pháp it, tích cục

lao động

- Người phạm tơi tích cục hop tác với cơ quam có trách nhiệm trong việc

cãi (iim s khoản 1 Điều

phát hận tôt pham hoặc trong quá giã quất vụ án (đẫm t khoản 1 Điễu 5D)

Người pham tôi đã cong cấp các bing chúng ti liệu, tin túc cho cơ quan có thêm

quyền hoặc lâm moi việc theo yêu cầu cia các cơ quan do để phát hiện hoặc giải

quyễt vụ án về tối phạm mà họ them gặa thục hiện hoặc vé tôi phem khác hoặcngười phạm tôi khác có tiên quan mà ho biết Mức đố giản nhẹ TNHS do cổ nh.tiất này ph thuộc chỗ yéu vào hiệu quả của hành vi tích cục hợp tác với cơ quan cótrách nhiệm trong việc phát hiện hoặc trong quá tình giải quyết vụ én

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

- Người phạm tôi đã lập công chuốc tôi (đẫm w khoăn 1 Điễu 51): Người

pham tơi đ cỏ thành ích đột xuất, tương đối đặc biệt như thành ích trong cứu hod, chống bão, lụt hoặc trong việc cứu người trong tỉnh trang nguy hiểm đến tinh

hoe tập hoặc công tác (äm v khoản 1 Điễu $1): Đây là tinh tết giảm nhẹ TNHSđược huing dẫn vin ding cho các trường hop người phem tôi được tng huống huậnchương huy chương bằng lao đồng ring tao, bằng khen cơn Chính phủ hoặc có sángch, phát mink có giá t lớn hoặc nhiễu năm được công nhận Tà chién đ thi don

* Cúc tink tit phan ánh hoàn cănh đặc biệt của người phạm tội

- Người phạm tơi là ht nữ có than (điểm n khoăn 1 Điều 51): Đây là trường

hop người phụ nữ pham tôi rong tỏi gian đang mang thai. Tình tất này được quy,dich chủ yêu là xuất phát tr chính sách nhân đạo nhưng cơng có phân lá do tinh

trăng sic khöe và tinh trang tâm - ảnh lý ci người phụ nổ có thé bi ảnh hưởng khi

mang thủ

- Người phạm tôi là người đi 70 mudi hổ lên (bmn o khoản 1 Điều 51): Đây

là ảnh tt giảm nhe TNHS được quy định thay cho tinh tết giản nhẹ TNH đãđược quy Ả nh trong BLHS năm 1999: “Người phan tối là người giả” Việc quy

cảnh tinh tit này là inh tết giản nhẹ xuất phát chủ yéu từ nguyên tắc nhân đạo và có tỉnh din đặc điễm tim - ảnh ý ð lửa

- Người phạm ti là người khuyết tật năng hoặc lhuyễt tật đặc biệt năng

(điểm p khoản 1 Điễo 51): Đây là tinh tất glam nhe TNHS mới được quy Ảnh.

trong BLHS nim 2015. Việc quy nh tình tiét này là tình ất giảm nhe TNHS chỗ

yên xuất phát từ nguyên tắc nhấn đạo đổi với người khuyết tat năng hoặc khuyết tt

đặc biệt ning

- Người phan tôi là người cố công với cách mang hoặc là cha me, với

chẳng con của hệt gf (điễm x khoản 1 Điều 51): Đây la tính tất mới được quy din

° Ngự quyết của Hội ng thẳm nhấn To in hận din ica số 1-490 TP ngày 1941989,"Ngôi quyất ca Hội đồng tim pin Tod nahin din ti cao số 01200001 159 TPngiy 04782000

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

trang BLHS năm 2015, nhưng đã được thừa nhận trong thực tẫn xét xử từ nhiều ft phát từ chính sách của nhà nước đối

với người cĩ cơng với cách mạng va thân nhân của Hật

nim. Viée quy ảnh tình tt nay chủ yêu x

trong các cuộc kháng,

chiến bảo vệ tổ quốc

Ngồi các tinh tiết được quy dinh tei khoản 1 Điễu 51 BLHS năm 2015 được

Ễ trên, Toa án cịn co thé xác nh nh tất khác như nh tết đầu th là nh tt giảm

she TNHS nhưng phải ghỉ rổ trong bản án (khộn 2 Điều 51 BLHS năm 2015)1.215 Các tinh nét tăng năng trách nhiệm bình ar

Các tỉnh tt ting năng TNHS cĩ thể dave hân loại thành các tỉnh tt ảnh hưởng đến mức độ nguy hiểm cit hành vi phạm tơi và các tinh tất phản ảnh khả

ning giáo dục, c tao ofa người phạm tơi

* Các tink tiết ak laroug đến mie độ ugmy kiểu của hành vi phạm tội

- Phạm tơi đỗ với người dưới 16 ruc, plas nữ cĩ thai hoặc người đủ 70 ni

thở lên (đẫm i khodn 1 Điễu 52): Đây là trường hop phạm tội cĩ đối tượng bị xâm,Thụ là những người cần được bio vé đặc biệt do khả năng tự về han chế hoặc khơngsĩ khả năng tự vệ. Hanh vi phạm t6i trong trường hep này cịn vi phạm chính sách'bảo vệ quyền lợi của ba me, tré em cũng như vi pham đạo đức xã hội và nguyên tắc

nhân đạo nĩi chung Do đĩ, trường họp phan tơ này cĩ tinh nguy hiém chocao hơn so với trường hop phạm tơi bình thường

= Pham tột déi với người ở trong tình trang khơng thé ne vệ được, người

tugs tật năng hoặc lồuyắt tất đc biệt năng người bi hơn chế kh năng nhân thức oặc người lệ thuc nành về mặt vất chắt nh thân, cơng tác hoặc các mặt khác (đểm khoản 1 Điễu 52)- Đối tượng bị xâm he trong trường hợp phạm tội này tương đối

dic biệt do vậy mà cĩ tinh nguy hiễm cao hơn so với trường hợp pham tố bình

thường Cĩ thể hiễu một số khi niệm như sau: Nguời ở trong tình trang khơng thé thei được là nguời do thể chất hoặc tinh thin cĩ nợ bất thường nên khơng cĩ khả

năng chẳng đố, ty bảo vé minh được như người bị bệnh năng, ng khơng cĩ Khả

năng nhận thúc hoặc khả năng đều khiển hành vi do mắc bệnh tân thần ¡ người

khuyết tật năng là người do khuyất tật dẫn din khơng thổ tự thục hiện được một sốvide phục vụ nhu cầu nh hoạt cá nhân hàng ngày; người khuylt tt đặc biết năng là

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

"ngời do khuyết tt dẫn din không th tự thực hiện vie phục vụ niu cầu sinh hoạt

cá nhân hàng ngiy, người bị han chế khã năng nhận thứ là người do mắc bệnh nênkhơng có khả năng nhân thúc được diy đã hành vĩ của mình; người lễ thuộc về mặt

‘vat chất, tính thin, cơng tác hoặc các mặt khác là người ma người phạm tơi có thể chỉ phổi và ho có thể lợi dạng sự chỉ phất này để phan tội

- Pham tôi cô #8 chức (điễm a khoản 1 Điều 52): Đây là trường hợp đồng

pham có sự cầu kết chặt chế giữa những chỗ thể cùng thực hiện tối phạm,

= Mio gine người đười 18 tiỗt phạm tôi (&ém o khoản 1 Điều $2): Đây là

trường hop người pham tơ kích động, đo đỗ thúc diy người dưới 18 tuổi thực hiện

- Ding thủ đoạn tinh vi. xảo quyật hoặc tin ác đỗ phạm tôi (đẫm m khoản 1

Điều 52): Người phạm tội có thủ đoạn pham tơi khơng bình thường lam tăng tinhnguy hiển cho xã hồi của hành vi phạm tôi. Thủ đoạn tinh vĩ là thủ đoạn phạm tôiXún đáo, phúc tạp khó nhân it, thủ đoạn xão quyệt là thủ đoạn phạm tội gin với

những mánh khoá, cách thúc gien dối thâm hiểm; thủ đoạn tân ác là thủ đoạn pham tối có tính thim độc, tên nhẫn, men 0

- Ding thit đoạm hoặc phương tên có khả năng gậy mạn: hai cho nhiều

"người dé pham tội (đm n khoản | Điều 52): N gười phem tối trong trường hop nay

đã sở dạng cách thúc hoặc phương tên phạm tơi có khả năng gây thiét bai cho

nhiều ngu, như đốt nhà trong đó có nhiễu nguời, ném hưu đạn hoặc ding sing bắn

vio dim đông

han đễ pham tôi (đẫm c khoản 1 Điễu 52): Day là

trường hop nguời phem tối đã nở dụng chúc vụ quyén hạn của mình nhờ là phươngtiên để thục hiện tộ phạm

- Lợi chong hoàn cảnh chuén tranh tn trang khẩn cấp, thiên ta, dịch bệnh

hoặc những hs Hin đặc biệt khác cia xã hội đễ phạm tội (điểm 1 khoản 1 Điền

32): Đây là trường hop người phạm tơi đã lợi ding hồn cảnh đặc biệt khỏ khăn,

phúc tạp của xã hội để of ding thực Hiện tơi phạm. Hanh vi phạm tật có tinh tất

này có tính chất nghiém trong hơn trường hợp pham tối bình thường vi nó khơng

= Lợi ding chức vụ qu

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

chỉ cân rỡ nợ khắc phục khĩ khẩn ma cơn làm ting thêm những khỏ khăn dang cỏofa xi hồi

- Pham tội cĩ thh chất hug én nghndp (đm b khodn 1 Điều 52): Bay la trường

hop lin tập phạm tơi (end lẫn tr là) về cùng ớt tơi phạm (khơng phân tiệt đã bitruy của TNHS hay chưn, nẫu chưa hết thơ hiệu tray cứu TNHS hoặc clam được xĩa

án dộ và nguời phạm tối đều lấy các lên pham tố làm nghề sinh sống vay kết quả

pham tơi bị thúc dly béi đơng cơ dé tin, thấp hàn Hanh vi pham tơi rong trường

hop này thường a những biểu hiện của ny bội bee, phân trắc, hờn nhất, ich kể... Do vy, Id cđa người phạm tối trong trường hợp này cĩ mite độ nghiêm trong hơn.

trường hop bình thường

- Cổ finh tực liên tơi pham đến cũng (đẫm + khoản 1 Điễu 52)- Trong

trường hop này, người phan td: cĩ biểu hiện quyết âm thục hiện tơi phạm như cổ gắng khắc phục moi trở ng đỂ thực hiện bằng được tơi phạm. Do vay, 18 của

"ngời phạm tơ này cĩ mite độ nghiém trong hơn trường hop bình thường

tơi mà trước đỏ người phạm tội đã pham tơi này ít nhấ Tà một

- Tái pham hoặc ải pham nạp hiễu (Sễm hhộn 1 Điều 52)

Theo khoản 1 Điều 53 BLHS năm 2015, tả phạm là trường hop người phạm,

tơi thục hiện han vi ghen tơi mới do cổ ý hoặc do vơ ý về tối phạm rất nghiêm trong tối phạm đặc biệt nghiêm trong trong thos gia chưa được xố án tích về ơi pham trước đã bị kết án Người pham tơi thuộc trường hop tai phạm cĩ tính nguy. Hiển cao hơn người phạn tội thuốc trường hop phạm tơi lên đầu và họ đã bị kết án

nong vấn phim tơi lại rong thời gian chưa được xố án tích vé tơi để bị kết án Cụ.va chưa bi xét xử

thể người pam ti bị coi là tế phạm đối hồi các điều kiện sau

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

+ Didu liện thứ nhất Người phạm tôi phấ là người đã bị kết án và dang có án tích Tuy nhiên, không phố tắt cả những người đã bị kết án đều bi coi là có án

tích Các trường hợp để bị kết án nhung khơng bi coi là có đn tích được guy din ti

khoản 2 Điều 69 và tạ khoản 1 Điều 107 (đô: với người bi kết án đưới 18 tuổi)

Nhờ vậy: nguời bị kết án mã không thade các trường hợp này mới bị coi là cổ antích Tuy nhiên, ántích sẽ được xố theo quy dinh ti các điều hướ9 đẫn73 và Điệu

107. Theo đó, điều kiên thứ nhất của tái phạm lẽ Người phem tội đã bị kết án;

thuộc trường hợp có én tích và án tích này chưa được xố

+ Điẫu liện thứ hơi: Người đăng có án tích đã phạm tơi mới và tơi phạm đó 1a tơi phạm cổ ý hoặc tôi pham rất nghiêm trong, đặc tit nghiệm trong do vỗ

¥-Các trường hop ti phạm nguy hiém được quy dinh tủ khoản 2 Điễu 53, Theo đó, tái phạm nguy hid cao hon trường hop tế phạm. Cu thể, theo khoản 2 Điễu 53, ti phạn nguy hiểm gồm hai

trường hop: (@ Đã bị kit án vé tôi pham rất nghiêm trong, đặc biệt nghiêm trong do

cổ ý, chun dave xố én tích ma lại thục hiện tơi phạm rất nghiêm trong đặc biệt

nghiễm trong do cổ ý, Gi) Đã tả phạm, chun được xố dn tích mã lại thực hiện tôi

pham cổ ý

* Cúc tink iấtphãn ánh khả năng giáo đục, cdi tạo cần người phạm:Điễu luật chi quy định 1 inh tất thuốc loai này, đó là: “Có hành đồng xảo

anyét hoặc lưng hin nhằm trén trénh hoặc che giẫu tôi pham” (đẫm p khoăn 2

Điễu 52): Đây là trường hợp sau kha thục hiện tối phan, người phạm tơi đã cónhững hành vi gian đối, quỹ quyét hoặc hành vi ding vũ lạc, de doa ding vũ lục

đối với người khác nhằm trên tránh hoặc che giẫ tối phạm, 1.2.2. Quyét định hình phạt rong các trường hop cụ thé

1.2.2.1 Quy divi về quyết Anh hình phat nhẹ hơn guy nh của Bộ luật

Quyết din hình phạt dưới mức thấp nhất ofa khung hành phat dave áp đụng

là chế đính thể hiện sự tụ việt của pháp luật hình my Việt Nam, để ceo tinh nhân,

văn, nhân đạo đối với người có hành vi pham tơi thông qua việc giảm bdt TNHS

tằng việc áp dụng loi hành phạt khác nhẹ hơn và mức hình phat bị áp đọng thấp Hơn so với việc người bi kết án sẽ bị áp dung loại hình phạt, mức hình phát năng

là trường hop đặc biệt của tát pham, có tính nguy bid

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

ơn nếu người đó bị Tịa án quyết định hình phạt trong trường hop thông thường, Quy ảnh này nhằm tạo điều liên cho người bị kết ứ nhận ra 16 lần, tích cục cải tạo để trở thành người có ch cho gia nh, xã hối

ki quyết ảnh hình phạt nhe hơn luật din, Tòa án phai cân nhắc một cách

cin trong rên cơ sở định giá toàn điện các quy dinh trong phin chung và phần các tôi phạm cụ thể côn BLHS cũng như tác động xã hồi đối với việc áp đụng quy din này cho người bị kết án Do dé sơ tuân thủ cần cử này nhằm dim bảo tinh thống nhất, chính xác trong thực NẤn áp dụng pháp tuật cũa Tòa án khi xet xử

* Tring hợp quyết định lành phạt ưới mite thấp nhất cña Klong lành phạt được áp Hưng

Thi nghiên cứu về kỹ thuật lập pháp của BLHS năm 2015 thi d đảng nhận thấy các điều luật được thiết kế không giống nhau về thử tự khung hình phạt he

nhất đốn nặng nhất hoặc ngược lạ. Do dé khi quyết định bình phạt đười me thập

nhất ci khung hình phạt được áp dụng theo khoản 1 Điều 54 thi cân phải hiểu khung hình phạt liền kẻ nhe hơn cũa điều luậ là kang hành phạt tiên kể trước hoặc

Tiến kd seu có me hình phạt cao nhất nhe hon mute bình phat cao nhất ce khungHình phat bi ruy tổ

Bộ luật Hình ny năm 2015 quy định quyết din hình phạt đưới meth nhất

của khung hình phạt được áp dụng nhung không bit buộc phãi rong khung hành

phat lên kể nhẹ hơn của điều luật. Đây là quy đnh mới được bỗ sung tú khoăn 2 Điễu 54 BLHS nhằm khắc phục tinh trạng “xé rào” đỄ dim bảo nguyên tắc cơng bing kh quyết Ảnh hình phat cia Tịa án đổi với người pham tôi lên đâu là người giúp sức, có ve trở khơng đáng LỄ trong vụ án đồng pham, nhưng bị tray tổ và xát

xử 6 khung hình phạt ning cùng với các đẳng pham khác, Khi áp dụng quy Ảnh.nay, cần lưu ý đó 1a người bi kết ánphấi dim bão nguyén ắc bét buộc la co tr 02 tinh

ất gầm nhe quy định t khoản 1 Điều 51 BLHS. Do đó khi quyết nh hình phạt thi

Tịa án khơng nhất thất ph áp dạng múc hình phạt khung hình phạt liên kể nhe

hơn mà có thể áp dựng khong hình phat nhẹ hơn khác cia đu luật được áp dụng

Trường hợp điều luật hoặc khung hình phat áp đọng đối với bi cáo là nhẹ

nhất thì Tịa án có thé qut nh hình phat đoời mức thấp nhất cũa khung hình phạt

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

đó nhơng khơng được phép quyết nh hình phạt dưới mức hình phạt tốt thidu mà # los hành phat ti phin chung của BLHS khoản 3 Điều 54 BLHS

năm 2015). Ví dự Nêu áp đụng hình phat iên thi không được thấp hơn mức 1 triệuđồng, nếu áp dụng hình phet Cả tao khơng giam giữ tì khơng được thấp hơn mứccác điều luật

6 thắng. nấu áp dạng hình phat tù có thời hạ thí khơng được thắp hơn múc 3 tháng,

* Trường hợp quyết diuk hình phạt ong trrờng hợp cinyễn sang kinkphạt khác thuộc loại whe hơn

Tòa án có thé quyết định chuyễn sang một loi hình phạt khác nhẹ hơn loại

Hình phạt nhẹ nhất được quy định trong chỗ tài của đều luật trong truờng hop điều

Tuất chi có một khung hình phạt hoặc khung hình phạt dé là khung hình phạt nhe

nhất đối với người bị kết án Khi quyết Ảnh chuyển sang mốt hình phạt khác thuộc Ios nhe hơn cén chủ ÿ một số vẫn để su”

“Một lã trường hợp cổ thé quyết đánh hình phat đưới mức thấp nhất của

khung hình phạt thi Tịa án vẫn có thi chuyỄn sang hình phạt khác thuộc loại he hơn chữ không nhất thiết phãi trong trường hop khơng thé quyết định hình phạt chi mức tố thiễu của khung hình phat cho bí cáo (giới han tối thiểu của mức hành

nha, Điễu này có nghĩa là nếu đều luật chỉ có một khung hình phet hoặc khungHình phạt đỏ la khung hành phạt nhe nhất của điều luật thi việc Tae án quyết din

Hình phat đười mite thập nhất của khung bánh phạt hay chuyén sang hin phạt khác thuộc Tosi nhẹ hơn là đo ny ưa chọn của Tòa én nhưng vẫn phii dim bão được mục

dich, hiệu quả cơa hình phat khi tuyên đãi với người bị kết án

Hea là khả quyết dink chuyễn sang hình phat khác thuộc loại nhẹ hơn th khơng bắt buộc phải chuyển sang loại hình phat nhẹ hơn Hiên kể mã Tên án có thé ơn chọn bất ỳ loại hình phạt khác nhe hơn Min seo hình phạt do tương xứng với

hành vi pham tối của người bị kết án, dim bão mục dich của hình phat cơng như áp

dạng ngun tắc có lợi cho người bị kết án trong lượng hình.

Bala việc quyết dinh chuyển sang hình phạt khác thuộc loại nhẹ hơn phi

đáp ứng những đi kiện áp đụng đối với loại hình phat do theo quy ảnh của điều

ham Minh Hing, 2001), “Vin & quyit nh hàn phat he hơn g nh cũa Bộ hật) Topol Tôn ấnnhân đât số ,m 115

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

Init về hình phạt Đơn gién có thé thấy hình phat cảnh cáo chỉ được áp dung đổi với người bị kết án it nghiêm trong

1.2.2.2 Quy divi về quyết Anh hình phat trong trường hợp pham nhhằn tôi

Trường hop pham nhiều tội được nêu ti Điễu 55 BLHS nim 2015 ta trườnghợp người phạm tội có nhiễu hành vì phạm tơi hoặc chỉ có mốt hành vi phạm tôinhang thoả mãn nhiều câu thành tôi ph khác nhau và bi xát xổ cũng mốt lẫn vé

nhiều tội pham được các câu thành tơi phạm đó phản ánh.

Nhờ viy, có hai trường hợp phan nhiều tộc: @) Nguồi phan tội có nhiều

hành vi phạm tối khác nhau và mất bánh ví câu thành một tội phem, Các hành vi hen tơi này có thể tiên quan với nhau (được thục hiện đã đạt cũng mục ci) hoặc

không có liên quan với nhau (được thục hiện nhằm các mục đích khác nha); G)Người pham tối có mốt hành vi phạm tố nhưng hành vi này lạ câu thành nhiều tôipham khác nhau

Thi xế sử người phem nhiều tôi, Tồ án qut dink hành phạt đổi với từng

tơi phạm theo các cần cứ quyết nh hình phat đã được đỀ cập & phần rên, smu đó tổng hợp hình phạt đó để được hình phat chung theo các quy nh sau:

* Đối rới hành phạt chink

- Nếu các hình phạt đã tuyên cing là cả tạo không gem giỡ hoặc cing là

Hình phat ts có thời hen hệ các hình phạt đó đoợc cơng lạ thành hình phạt chứng,

Hình phạt chung không được vượt quá 3 năm đối với hình phat cả tạo khơng gian gi 30 năm đổi với hình phat tù có thời bạn (điểm « khoản 1 Điều 55), Cách tổng

hop này là theo nguyên tắc cơng tồn bổ hoặc cổng mt phản,

Hình phạt cả tao không glam giữ được chuyển đổi thành hành phạt tà theo lệ 3 "ngày cdi tao không gam giỡ được chuyển đổ thánh Ì ngày tù để tổng hop thành, Hình phạt chung (dim b khoản 1 Điều 59, Vige tổng hop hình phạt theo cách nay

cũng theo ngoyễn ắc cơng tồn bổ,

- Nếu hình phạt nặng nhất trong số các hình phạt đã tuyén là tử chúng thân

hoặc tử hình thi hình phat chúng là tù chung thin hoặc từ hình (điểm c„ đểm d

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

khoăn 1 Điều 55). Cách tổng hợp hình phạt này là theo nguyên tắc ths hút (ảnh

phat năng nhất thu ht hình phạt nhẹ hon):

- Néu cĩ nhiễu hình phạt tên thi hình phat chung là tổng các khoản tên phạt

(điểm đthộn 1 Điễu 59). Cách tổng hợp này là theo nguyên tắc cơng tồn bổ

- Bình phat tiên và hình phat trục xuất khơng được tổng hợp với các loại

Hình phạt khác (đểm đ và điểm « khoản 1 Diu 55). Quy định này là theo nguyên

cơng tén t các loại hình phat khác nhau* Đối rới hành phạt bỗ sung

- Néu các hình phat đã tuyên là cũng loạ thi hình phạt chung dave quyết

dish trong giới hạn do Bộ luật này quy inh đãi với loại hành phat dé theo nguyên

tắc cơng tồn bơ hoặc cơng mét phn; riêng đổi với hin phat én thi các khoản tién được cơng lạ thành hình phạt chung theo nguyên tắc cơng tồn bộ (điểm a khoăn 2

Điều 59;

- Néw các hành phạt di huyền là khác Lowi thi người bị kết án phấi chấp hành

tất cả các hình phạt di tuyên theo nguyên tắc cùng tén ta các Losi hình phạt khác nhau (điển b khoăn 2 Điều 55)

Nhờ vậy, các quy định rên được xây đơng trên cơ sở cụ thi hố các nguyên tắc chung của tổng hợp hình phat 1a nguyên tắc cơng tồn bơ, nguyên tắc cơng một

“phân, nguyên tắc thu lút va nguyên tắc cùng tốn tại

1.22 3. Ơng nh về quyét Ảnh hành phat trong trường hợp chuẩn bx pham

tối phạm tơi chưa đợt

Đổi với hành vi chain bị phạm tối và pham tối chưa đạt hình phạt được

qguyễt Ảnh theo các điều luật của Bộ luật này v các tơi phạm tương ứng đồng thơi

ghi theo quy dinh của Điều 57. Cụ thể, điều luật này quy dink:

- Đối với trường hợp chuẩn bị phạm tơi, hình phat được quyét Ảnh trong

ham vi khung hình phạt được quy định cho chun bi phạm tơi trong các điều luật cu thể (nêu cổ) (hon 2 Điều 57).

- Déi vớ trường hop phan tội chun de, nếu đu luật được áp đụng cổ quyinh bình phat cao nhất là tủ chung thân hoặc từ hình thi áp dụng hình phạt tù

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

khơng quá 20 năm; nếu là tà cỏ thos hạn th mức bình phat khơng q ba phân tr

mức phạt tù mã điều luật quy định (khoăn 3 Điều 57)

Việc quy đính khong hình phạt nhẹ và riêng cho trường hop chan bị pham

tối rong điều luật cụ thé và quy định áp dung hình phạt khơng q 20 nim đối Với trường hợp pham tôi chưa đạt ma điều luật được áp dụng có q định hình phạt cao nhất là tù ching thân hoặc tử hình là những diém mới vé sự phân hố TNHS

agit hành vi phạm tơi hồn thành và hành vi phạm tơi chưa hồn thành trong BLHSnăm 2015 so với BLHS năm 1999

nguy hiển cho

tình Hết khác khiển cho tội phem không thực hiện được din cing Quy inh niy

thục chất a quy định cụ thé về căn cử thứ he của quyết nh hình phạt đối với hành, vã chuẩn bị phạm tội và phạm tơi chưa đạt. Nó bao gém cả nội dang chung và cả nôi dang bỗ sung Giữa hành vũ chain bi pham tố, pham tôi chứa đt và trường hop tơi

pham hồn thành cia tơi phạm nhất định cũng ninr giãn các truờng hop

pham tôi, giữa các trường hop pham tơi chưa đạt với nhu có ny khác nhau vé miehội của hãnh vi, vào mite độ thực hiện ý định pham tội và những

đô nguy hiểm cho xã hi do có nơ khác nhau về mức đồ thục hiện tơi phạm cũng

nhờ do có ny khắc nhau về các tinh tất khiển tối pham không thục hiên được din

cùng" Do da, múc độ thực hiện ý nh phạm tối và ning tỉnh tt khác kiên tối pham không thục hiện được đến cing đoợc coi là ha cần cứ bỖ sung bên cạnh cần sử chung là tinh chất và mức đô nguy hiễm cho xã hôi của hành vũ phạm tơi

1.2244 Quy đình về quyết ảnh hình phat trong trường hợp đồng phan

Quyết ảnh hình phat rong trường hop đẳng phạm vừa tuân thủ các quy Ảnh chung về quyết ảnh hình phat vir phải tuân theo quy định bỗ mong cho trường hợp pham tôi này (Điều 58). Mét tơi pham có thể đo một người riêng lễ gây ra và cing có thể do ha hoặc nhiễu người cing gây ra, Theo khoản 1 Điều 17 BLHS năm 2015

“Tả Tụ Sen G00),"VÃ west ia ih vi an buen li pat đan AC) Tp,

Thế hp sổ4202.g 50: 5L

</div>