nghiên cứu một số đặc điểm của sâu hại thông ba lá pinus kesiya royle ex gordon làm cơ sở để đề xuất các biện pháp phòng trừ tại công ty tnhh một thành viên lâm nghiệp lộc bình huyện lộc bình tỉnh lạng sơn

‘TRUONG DAI HOC LAM NGHIEP
KHOA QUAN LY TAI NGUYEN RUNG & MOI TRUONG
mm. none

CƠ SỞ ĐÉ ĐÈ XUÁT CÁC

'Ý TNHH MỘT THÀNH VIÊN

W7...

viên thực hiện _ : Âu Hải Dương

: 1053020866
: 55B~ QLTINR & MT
+ 2010 - 2014

qL1134539 )3327 ) 22242

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

KHOA QUAN LY TAI NGUYEN RUNG & MOI TRUONG

KHOA LUAN TOT NGHIEP

NGHIÊN CỨU MOT SO DAC DIEM CUA SAU HAI THONG

BA LA (Pinus kesiya Royle ex Gordon) LAM CO SO DE DE XUAT CAC

BIEN PHAP PHONG TRU TAI CONG TY TNHH MOT THANH VIEN

LÂM NGHIỆP LỘC BÌNH, HUYỆN LỘC BÌNH, TỈNH LANG SON

NGÀNH : QUẦN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG

MÃSÓ_ :302

Giáo viên hướng dẫn : TS. Lê Bảo Thanh

Sinh viên thực hiện : Âu Hải Dương

Mã sinh viên + 1053020866
Lop : 55B-QLTNR & MT
Khoá học + 2010 - 2014

Hà Nội, 2014

LỜI NÓI ĐÀU

Sau 4 năm học tập tại trường đại học Lâm Nghiệp, để hồn thành

chương trình đào tạo của nhà trường, đồng thời gắn liền với lý thuyết với thực

tiễn sản xuất, là một sinh viên chuyên ngành quản lý tài nguyên rừng và môi

trường. tôi được bộ môn bảo vệ thực vật rừng cho phép thực hiện chuyên đề

tốt nghiệp “Nghiên cứu một số đặc điểm của sâu hại Thông ba lá (Pinus

kesiya Royle ex Gordon) lam cơ sở để đề xuất Govt pháp phịng trừ tại

cơng ty TNHH một thành viên Lâm Nghiệp LộcBinh; huyện Lộc Bình,

tỉnh Lạng Sơn” ` "

Trong thời gian thực tập chuyên đề với sự cố gắng của bản thân và sự

giúp đỡ của thầy cô giáo trong bộ môn, đặc biệt là TS. Lê Bảo Thanh, người

trực tiếp hướng dẫn tôi thực hiện chuyên đề này, Đến nay tôi đã thu được một
số kết quả nhất định và được trình bày trong báo cáo này.

Vì thời gian và trình độ bản thân cịn-hạn chế, hơn nữa lại lần đầu làm

quen với công tác nghiên cứu khoa học: nên chun đề này khơng tránh khỏi

những thiếu sót và tồn tại. Tơi tất mong nhận được ý kiến đóng góp của các

thầy cô giáo và các bạn đồng nghiệp:

Tôi xin chân thành cảm ơn ~

Hà Nội, ngày 24 tháng 4 năm 2014
Sinh viên

Âu Hải Dương

LOI NOI DAU MỤC LỤC

MUC LUC

DANH MUC CAC BANG

DANH MỤC CÁC HÌNH

TĨM TẮT KHĨA LUẬN

PHAN I. DAT VAN BE... so.

PHẦN II. LƯỢC SỬ NGHIÊN CỨU..........

2.1. Trên thế giới

2.2. Ở Việt Nam.

PHAN III. MUC TIEU, DOI TUONG, ĐIÊM,THỜI GIAN, NOI DUNG

VA PHUONG PHAP NGHIEN CUU. ¥ , DAANUUNUUWUWnHnUuuus

8.1 MUG tê can eaaaosesse

3.1.1. Mục tiêu chung........

3.1.2. Mục tiêu cụ thể.......
3.2. Đối tượng nghiên cứu.

3.3. Địa điểm nghiên cứu.

3.4. Thời gian nghiên cứ

3.5. Nội dung ng ÂN on fe VTA SERENA DSTORENET

3.6. Phương phap nghié .—.

3.6.1. Công tác chuẩn bị. liệu......

3.6.2. Phương

3.6.3. Phương; số

3.6.4. Đề xuất È#Qbiệy ÿHáp PHONE Temes

PHAN IV. DIEU KIEN CO BAN CUA KHU VUC NGHIEN CUU x7

4.1. Diéu kién ty nhién...........

lì: ơn ố ẽẽẽ... LT

Be 2 PIG HI sac gasngggunhagtpienistroskenitfosrosoistsaruieisoagsssassasssgsaau TT

4.1.3. Khí hậu, thủy văn..... s1

4.1.4. Thổ nhưỡng... al

4.1.5. Dân sinh kinh tế xã hội... „19

PHAN V. KET QUA VA PHAN TICH KET QUA .26

5.1. Xác định thành phần các lồi sâu hại Thơng ba lá J2

5.2. Xác định loài sâu hại Thông chủ yếu ..... 3d,

5.3. Dac tinh sinh vật học của các lồi sâu hại chính............. 34

5.3.1. Ong ăn lá (Wesodiprion biremis Konow) esa sD
tigiqgie26
5.3.2. Mối (Macrotermes annandalei Silvestri)
„.40
5.3.3. Biến động mật độ của các loài chủ yếu

5.4. Thử nghiệm một số biện pháp phòng trừ...

5.4.1. Kết quả thử nghiệm vật lý cơ gịi :

5.4.2. Kết quả thử nghiệm biện pháp hóa In,

5.5. Đề xuất một số biện pháp phòng trừ sâu `

5.5.1. Lựa chọn biện pháp phịng. ho các lồi

KÉT LUẬN, TÔN TẠI, oe

1. Kết

2. Tén tai...

3. Kién nghi, dé x

TAI LIEU THAM

PHU LUC

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 5.1 : Danh lục các loài sâu hại Thông ba lá trong khu vực nghiên cứu.20

Bảng 5.2: Thống kê số họ và số loài theo các bộ côn trùng... TẠI

Bảng 5.3: Sự biến động về mật độ của các lồi sâu hại Thơng ba lá.............. 23

Bảng 5.4: Biến động mật độ các loài theo các đợt điều ` sve

£ ‘ So

Bang 5.5 : Mật độ các loài sâu hai chủ yếu ở các vị trí độ caokhác nhau.....29

Bảng 5.6 : Kiểm tra sự chênh lệch mật độ sâu hại giữa cá Vị trí khác nhau
theo tiêu chuẩn U >.

Bảng 5.7 : Sự biến động mật độ của các lo; ayy theo hướng phơi...........

Bảng 5.8 : Kiểm tra sự chênh lệch mật độ ` các StaeSŠ hướng phơi khác

nhau theo tiêu chuẩn U

DANH MỤC CÁC HÌNH

Hình 5.1 : Biểu đồ thể hiện tỷ lệ % số họ trong các bộ cơn trùng.................2.1

Hình 5.2: Biểu đồ thể hiện tỷ lệ % số loài của các bộ cơn trùng.................. 21

Tiínhi5;51Sồu:iontOgiần Tổ sszssuusssnostrdigtgigtibtuyd0i80s802gassa

Hình 5.4 : Mối

Hình 5.5 : Biến động mật độ các loài sâu hại chủ yếu

Hình 5.6 : Ảnh hưởng của độ cao tới mật độ sâu
Hình 5.7: Biến động mật độ sâu hại chủ yếu theo

Hình 5.8: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi mật đó lao,
Hình 5.9: Biểu đồ thể hiện sự biến đổi

Hình 5.10: Biểu đồ thể hiện biến đổi

TRƯỜNG ĐẠI HỌC LÂM NGHIỆP

KHOA QUẢN LÝ TÀI NGUYÊN RỪNG VÀ MÔI TRƯỜNG -

TOM TAT KHOA LUAN TOT NGHIEP

1. Tên khóa luận tốt nghiệp : Nghiên cứu một số đặc điểm của sâu hại

Thông ba lá (Pizws kesiya Royle ex Gordon)-lam co sở để đề xuất các

biện pháp phịng trừ tại cơng ty TNHH một thành viên Lâm Nghiệp

Lộc Bình, huyện Lộc Bình, tỉnh Lạng Sơn. ““--_ˆ

2. Sinh viên thực hiện : Âu Hải Dương

3. Giáo viên hướng dẫn :TS.Lể Bảo Thạnh “--

4. Mục tiêu nghiên cứu:

4.1. Mục tiêu chung: é `

Góp phần hạn chế sâu hại, nâng cao tăng suất cây trồng, bảo vệ môi
trường sinh thái. ^v⁄/ c

4.2 . Mục tiêu cụ thể: »

- Xác định được thành phần và đặc điểm sinh học, sinh thái của sâu

hại chủ yếu đối với Thơng b (

- Dé xuat duge ¢ ác biện pháp phòng trừ tổng hợp sâu hại chủ yếu.

5. Nội dung nghiên cứu:. -

Xác định thành phần sâu hại Thông ba lá

ột số đặc điểm sinh học, sinh thái của sâu hại chủ yếu.

Nghỉ thứ nghiệm một số biện pháp phịng trừ sâu hại chính.

Đề xuất biện pháp quản lý sâu hại Thông ba lá

6. Kết quả đạt được: Tại khu vực công ty TNHH 1 thành viên Lâm

Nghiệp Lộc Bình trong thời gian điều tra từ ngày 20/02/2013 đến ngày

18/4/2013 tơi đã phát hiện được Š lồi côn trùng thuộc 4 họ và 4 bộ.

- Qua phan tich xác định được 2 loài sâu hại chủ yếu là Ong ăn lá ( a
3,1 con/cây ) và Môi ( 2,3 con/m?). Trong 6 lần điều tra đều xuất
hiện. Trong lần điều tra thứ 6 đạt giá trị cao nhất.

~_ Nghiên cứu được 2 biện pháp thử nghiệm chính :

+ Vật lý cơ giới: Sau khi tiến hành thí nghiệm biện pháp thì mật độ Ong ăn lá

ở ô thí nghiệm giảm xuống theo các đợt là: từ 2 con/ iảm xuống 1,7

con/cây (tức đợt 1); 1,4 con/cây (đợt 2); 1,3 con/câ: 3). Mit độ Mối từ

2,Icon/m” giảm xuống 2 con/wŸ (đợt 1); 1,6 hey SSonia? (đợt 3)

.Hiệu quả khá rõ rệt khi ta áp dụng biện pháp n

+ Biện pháp hóa học ( thuốc Nitox 30ec): s ¡ tiến hành biện pháp thì mật

độ ong ăn láở ơ thí nghiệm giảm xuống Me 2,3 Gon/cay giam xuống 2,

con/cây (đợt 1); 1,5 con/cây (đợt 2); oem 0(đlợợtt 3). Mật độ mối từ 2,4

con/m? giảm xuống 1,4 con/m? (dot 1); 1,3cone (đợt 2); 0.8 con/m? (dot 3).

Hiệu quả áp dụng rất rõ rệt. 9 @ ),

Đề xuất các biện pháp : ha

+ Vật lý a

+ Héa hoc ‹

+ Sinh học O

+ Canh h tátác ; " Oo

& LY~/

Hà Nội, ngày 24 tháng 4 năm 2014

Sinh viên
Âu Hải Dương

PHÀN I

DAT VAN DE

Rừng có vai trị rất quan trọng với đời sống của con người nói riêng và tất

cả sinh vật nói chung, là tài sản vơ giá của chúng ta, rừng là một hệ sinh thái

mà quần xã cây rừng giữ vai trò ‘chi đạo trong mối quan hệ tương tác giữa

sinh người cũng như môi trường: cung cấp nguồn gỗ, củi, điều hòa, tạo ra

oxy, điều hòa nước, là nơi cư trú động thực vật và tàng trữ các nguồn gen quý

hiếm, bảo vệ và ngăn chặn gió bão, chống xói mịn. đất, › đảm bảo cho sự sống,

bảo vệ sức khỏe của con người...Như trên chúng tả đt iêt rừng có vai trị rất

lớn trong việc bảo vệ môi trường. Để môi trường sống của chúng ta khơng bị

hủy hoại thì chúng ta phải bảo vệ và phát triển trồng rừng nhiều hơn nữa.

Năm 2011 đã được liên hợp quốc chọn:là năm quốc tế về rừng với mục tiêu

thúc đẩy sự phát triển bền vững tất cả các loại rừng, phịng, chống suy thối và

tàn phá rừng. Hưởng ứng năm quốc tế rừng ngày môi trường, thế giới đã được

liên hợp quốc chọn là: “Rừng: giá trị ouge sống từ thiên nhiên” nhằm nhấn

mạnh tầm quan trọng của rừng.đối với cuộc sống và hệ sinh thái đồng thời
đưa ra cảnh báo về tình trậng, pherừng và suy thoái rừng để mỗi chúng ta
nhận biết được giá trị của hike va hãy: có hành động cụ thé vi “Bảo vệ rừng là

bảo vệ cuộc sống”. > CO

Theo số liệu của Bộ nông nghiệp và phát triển nơng thơn, tổng diện tích

rừng của cả nước hiện nay là 13.248.643 ha, trong đó diện tích rừng tự nhiên

là 10.322.365 ha, rừng trồng chiếm 2.926.278 ha. Trong đó có khoảng

300.000 ha ring thơng đây là một diệi tích cũng khá lớn và đóng vai trị quan

trọng trong cáo đựáán và chương trình trồng rừng. Thực tế cho thấy rất nhiều

lâm phần Thông ở nhiều nơi đã bị dịch sâu hại tấn công như: Lạng Sơn,Vĩnh

Phic...Theo thống kê của các ngành chức năng, hiện nay đã có trên 2.500 ha

diện tích rừng bị sâu phá hoại, trong đó có trên dưới 400 ha bị thiệt hại nặng,

nề ở 13 xã của 5 huyện trong tỉnh Lạng Sơn.

Nằm trong khu vực tỉnh Lạng Sơn, Công ty TNHH một thành viên Lâm

Nghiệp Lộc Bình, huyện Lộc.Bình, tỉnh Lạng Sơn có diện tích rừng trồng

Thơng ba lá tương đối lớn đang là những đối tượng phá hoại của nhiều lồi

sâu hại. Từ trước đến nay chưa có một cơng trình nghiên cứu về sâu hại tại

đây. Để góp phần nghiên cứu về sâu hại Thông ba lá tại đây, tôi tiến hành

thực hiện đề tài “ Nghiên cứu một số đặc điểm của ¡ Thông ba lá

(Pinus kesiya Royle ex Gordon) làm cơ sở để đề xuất cá biện pháp phịng

trừ tại cơng ty TNHH một thành viên a Lim 6 Binh, huyện Lộc
ae
Bình, tỉnh Lạng Sơn”. B 5

PHAN II
LƯỢC SỬ NGHIÊN CỨU
Trong giới động vật, côn trùng là lớp hết sức phong phú, chiếm trên 1

nửa tổng số các loài sinh vật sống trên trái đất, do đó nghiên cứu về cơn trùng

có nhiều mục đích khác nhau, tài liệu giới thiệu về côn trùng cũng hết sức

phong phú. Tuy nhiên do giới hạn của chuyên đề nên ¡ chỉ đề cập đến một

số nghiên cứu về các lồi cơn trùng gây hại cho lathe nghiệp đặc biệt là các

lồi cơn trùng gây hại Thơng ba lá. - ⁄ 5 :4

2.1. Trên thế giới vÁ ,

Hiện nay trên thế giới có rất nhiều tài liệu nghiên cát về côn trùng được

xuất bản, công bố. y >

Ngay từ khi loài người mới xuất ù hi , đặc biệtlà từ lúc con người mới

bắt đầu biết trồng trọt và chăn nuôi họ đã va chạm với sự phá hoại của côn

trùng về nhiều mặt. Xuất phát từ những vấn đề đó đã có nhiều người bắt tay

vào tìm hiểu và nghiên cứu các loại cơn trùng:

Những tài liệu về côn trùng r rất nhiều và phong phú. Trong một cuốn

sách cổ Xêri viết vào năm 3000 TCN đã nói tới những cuộc bay khổng lồ và

sự phá hoại khủng khiếp của những đàn châu chấu sa mạc.

Năm 1931 ở pháp xuất bản cuốn “Côn trùng và sự phá hại của chúng”

của Eseguy đãđề cập đến một

Trong các tác phẩm nghiên cứu của ông nhà triết học cỗ Hy Lạp

Aristoteles (384 = 322TCN) đã hệ thống hóa được hơn 60 lồi cơn trùng.Ơng

đã gọi tất cả những, 'cơn trùng ấy là những lồi chân có đốt.

Nhà cơn \\ 'Nga Keppen (1882 — 1883) đã xuất bản cuốn sách gồm 3
tập về cơn trùngplane nghiệp trong đó đề cập nhiều đến côn trùng thuộc bộ

cánh cứng.

'Về phân loại năm 1910 — 1940 Volka và Sonkling đã xuất bản một tài

liệu về côn trùng thuộc Bộ cánh cứng (Coleoptera) Năm 1948 A.L.Ilisnki đã

xuất bản cuốn “Phần loại côn trùng bằng trứng, sâu non, nhộng và các loài

sâu hại rừng"

Năm 1950 Viện Hàn Lâm Khoa Học Liên Xô xuất bản tập “Phân loại

côn trùng ở các dải rừng phòng hộ” của tác giả L.v.Ap non di và G.A.Bay —
bienco.

Năm 1958, các nhà cơn trùng Trung Quốc đặc tính sinh vật học, sinh

thái học của các loài sâu hại rừng. Năm 1959 đã cho ra đời cuốn “Sâm lâm

côn trùng học và biện pháp phòng trừ các loại sâu ~~ (các nhà cơn
trùng Trung Quốc).

Năm 1961 cuốn giáo trình “ Cơn trùng học” của. Liên, Xô (ci) do V.N

Segolep viết đã giới thiệu nhiều lồi cơn trùng, hại lá Ker các cây lá kim và

cây lá rộng. “

Năm 1961 Trung Quốc xuất bản cuốn giáo trình '* Sâm lâm cơn trùng

học” trong đó cũng đã giới thiệu nhiều loài sâu hại lá,

Năm 1965 Viện Hàn Lâm Khoa Học Tiên Xô cho ra đời cuốn “Phán

loại côn trùng thuộc bộ cánh cứng, phân Châu A’ thuộc liên Xổ”

Năm 1970 , Donanld J.bornor va Richard E.White xuất bản cuốn sé tay

về lĩnh vực côn trùng Bắc Mỹ và Mằhicðyrong đó đã giới thiệu nhiều lồi
sâu hại lá Cy
2.2. Ở Việt Nam Ề

Từ trước đến nay thường tập chung nghiên cứu các lồi sâu ăn lá Thơng,

lá Mỡ, lá Bồ ĐÈ, Bach Dan, Quếvà Hồi...

Van đề nghiên' Ce côn trùng chưa được chú trọng nhiềuở những năm

trước, gần đây việc nghiên‹ cứu về côn trùng đã được quan tâm va chi trong

hơn. Cụ thể hư; `

Nam 1967): uất bản giáo trình “Cơn trừng lâm nghiệp” của Phạm Ngọc Anh.

Năm 1993, xuất bần giáo trình “Kỹ thuật phịng trừ các loài sâu hại rừng”

Năm 1997, xuất bản giáo trình “Cơn frùng rừng” của Trần Cơng Loanh,

Nguyễn Thế Nhã.

Năm 2009 — 2011, Nguyên Thế Nhã đã xác định được 4 loài sâu ăn lá

Thông Đuôi Ngựa, tại khu vực nghiên cứu Đông Bắc. Lồi gây hại nhiều nhất

là lồi sâu róm 4 túm lông thuộc họ Ngài Độc

4

PHAN It

MVC TIEU, DOI TUQNG, DIA DIEM, THO] GIAN, NOI DUNG VA

PHUONG PHAP NGHIEN CUU

3.1. Mục tiêu

3.1.1. Mục tiêu chung

- Góp phần hạn chế sâu hại, nâng cao năng suấtcây trồng, bảo vệ môi

trường sinh thái. NY

3.1.2. Mục tiêu cụ thể ⁄ » ,”

-Xác định được thành phần và đặc điểm sinh Wye: gn thái của sâu hại

chủ yếu đối với Thông ba lá.

~ Đề xuất được các biện pháp phòng. trừ tổng hợp sâu hại chủ yếu.

3.2. Đối tượng nghiên cứu N

Đề tài nghiên cứu các loài sâu hại trên. đối tượng cây Thông ba lá

(Pinus kesiya Royle ex Gordon) tihẩn loài, tuổi 20 (được trồng từ năm 1994).
3.3. Địa điểm nghiên cứu `

Đề tài được nghiên cứu tại cong tr TNHH một thành viên lâm nghiệp

Lộc Bình, tổng diện tích net cứu 4 ha thuộc tiểu khu 383b thuộc xã Tú

Mịch.

3.4. Thời gian nghiên ‹ cứu
Đề tài được tiến hànhnghiên cứu từ ngày 20/02/2014 đến 18/04/2014

3.5. Nội dung nghiên cứu <.

1.Xác định thành phần lồi sâu hại Thơng ba lá.
2.Xác định một số đặc điểm sinh học, sinh thái của sâu hại chủ yếu.
3. Nghiên ‘ore. Ne righiệm một số biện pháp phịng trừ sâu hại chính.
4. Đề xuất biện pháp quản lý sâu hại Thông ba lá.

3.6. Phương pháp nghiên cứu

Để thực hiện các nội dung trên, tôi tiến hành thực hiện theo các phương

pháp sau đây:

3.6.1. Công tác chuẩn bị
~ Thu thập tài liệu liên quan: Bản đồ hiện trạng rừng, điều kiện tự nhiên,

kinh tế xã hội.

- Chuẩn bị dụng cụ: Vợt bắt mẫu, lọ đựng mẫu, mẫu biểu điều tra,

' thước dây, thước đo cao, thước kẹp kính, dao và một số dụng cụ khác.

~ Tiến hành thu thập và đọc các tài liệu liên quan đến sâu hại thông: Các

công trình nghiên cứu, các đề tài tốt nghiệp của sinh viên khóatược...để nhận

biết bước đầu về sâu hại thơng. / ` » ẢX

3.6.2. Phương pháp điều tra thực địa ,

3.6.2.1. Điều tra sơ bộ

Công tác điều tra sơ bộ nhằm mục đích là nắm bắt được một số khái

quát về tình hình phát sinh, phát triển của sâu hại, khu vực có sâu hại phân bó,

phạm vi phân bố... của các lồi sâu hại chính để đề xuất phương pháp điều tra

tỉ mỉ. `

Trong đề tài này chúng tôi tiến hàn điều tra sơ bộ chủ yếu dựa vào

quan sát trực tiếp bằng mắt thường trên toàn bộ tuyến điều tra và xuyên suốt

khu vực nghiên cứu để đánh giá tình hình sâu hại chung. Tuyến điều tra được

đi qua các dạng sinh cảnh, các địa hình khác nhau.

3.6.2.2. Điều tra tỉ mỉ ys

e xác định đặc điểm ô tỉ chuẩn

Mục đích của điều tra tỉ tí là xác định chính xác mật độ sâu hại (con/cây

hoặc con/m2 đất), nức độ gây hại của sâu, ảnh hưởng của các yếu tổ sinh thái

như: thực bì, đất đa › hình, thiên địch, tổ thành rừng, nhiệt độ, độ ẩm, ánh

sang, lượng mưa.;: đến sự hình thành phát sinh, phát triển của sâu hại.

Để thiến hành điều tra tỉ mi ta tiến hành lựa chọn điểm điều tra mang

tính đại diện cho khu vực nghiên cứu.tùy theo điều kiện khu vực nghiên cứu

mà điểm điều tra có thể là các ơ tiêu chuẩn(ƠTC) hay tuyến điển hình.

Ơ tiêu chuẩn là một diện tích rừng được chọn ra, trong đó mạng đầy đủ

các đặc điểm đại điện cho khu vực điều tra. Ô tiêu chuẩn cần có diện tích, số

6

lượng đủ lớn, các đặc điểm về đất đai, địa hình, thực bì, hướng phơi đại diện

cho lâm phần điều tra.

Về nguyên tắc chung, nếu rừng trồng tương đối đồng đều về địa hình,

tuổi cây, thảm thực bì tầng dưới thì số lượng ơ ít, cịn nếu địa hình phức tạp

tuổi cây khác nhau, thực bì khơng đồng nhát thì cần lập nhiều ô hơn. Số lượng

ô tiêu chan cần lập phụ thuộc vào diện tích lâm phần ở-khu vực nghiên

cứu.nhìn chung thi 10 + 15 ha cần đặt một ô tiêu chuẩn; diện tích 8 tiêu chuẩn

nằm trong khoảng 500 — 2500mẺ tùy theo mật độ cây trồng mà chọn diện tích

ơ tiêu chuẩn cho thích hợp, số cây trong ơ phải > 100-cây.. Căn cứ vào khu

vực điều tra, tại tiểu khu 390b có tổng diện tích trằng Thơng Ba lá 51 ha, để

phù hợp với tỷ lệ cho phép (tổng diện tích:các 6tiêuchan thường biến động,

từ 0,2% - 1% tổng diện tích cần điều tra),tơi tiến hành lập 6 ô tiêu chuẩn.

Về diện tích ô tiêu chuẩn: mỗi ô tiêu chuẩn có diện tích 1000mỂ, có

dạng hình chữ nhật, kích thước 25m x 40m. `

Về vị trí ơ tiêu chuẩn: vị trfô tiêu n phải đại diện cho khu vực

điều tra, căn cứ vào các đặc điểm Về địa hình (độ cao, hướng phơi, mật độ cây

trồng, đất đai, thực bì...) tại khu vực nghiên cứu, tôi tiến hành lập 6 ô tiêu

chuẩn ở 6 vị trí khác nhau n bổ đều trên 3 dạng địa hình (Chân — Sườn —

Dinh), trong đó: 2 6 được lập Ầ¡ trí chân, 2 ơ được lập ở vị trí sườn, 2 ơ

được lập ở vị trí đình. “Trong 6 u chuẩn được lập thì 2 ô được lập ở hướng.
Đông Bắc, 2 ô được lập ở hưởng Tây Nam và 2 ô được lập hướng Tây Bắc.

Sau khi lập ô tiêu chuẩn, tiến hành điều tra, đánh giá các chỉ tiêu có

liên quan phục vụ cho nội dung nghiên cứu.

« Đặc Hiểð mtiêu chuẩn

Là cơ sở bước đầu cho việc điều tra tỷ mỉ trong ô tiêu chuẩn, việc xác

định đặc điểm ô tiêu chuẩn có ý nghĩa quan trọng trong cơng tác điều tra tiếp
theo cũng như việc đánh giá mỗi quan hệ giữa các đặc điểm trong ô tiêu
chuẩn với sự phát sinh, phát triển của sâu hại.

Bằng việc sử dụng các dụng cụ điều tra: địa bàn, thước dây, thước đo

7

chiều cao... và kế thừa các tài liệu thiết kế trồng rừng có liên quan tới khu vực

nghiên cứu, tiến hành xác định đặc điểm ô tiêu chuẩn, kết quả thu được ghỉ

vào biểu 01.

Biểu 01: Đặc điểm các ô tiêu chuẩn

TT OTC

Đặc điển O1 | 02 66
của ô
T Ngày đặtô
2 | Địa điểm lô,
khoảnh

3 | Hướng dốc D-B | D-B TB
Độ đốc 20° 2 2 l6” 18” 24°
5| Độcaosovới | 345 235 | 330 |, 335 345 350
mặt biển (m)

6 Vị trơ tíiêu Chân Sườn Dinh * Chân Sườn Dinh
chuẩn ® >
7 | Tuôi cây 20 2 | 2| 29 20 20
8 | Nguồn giống “Công ty giồnLâgm Nghiệp Trung Ương
9| Sẽcytongô | 1142 | N3] X10? T09 T05 Tô
10 | DO tin che 8D 2| 2 bo 78 84 76 72
11] Diam) T825 | T872| 202 | 1923 | 2227 | 2156
121 Ew@m) H50 {105 | I0 | 59 | H2 | 128
3/ Thebi | Chi yfu lied,
14 Dat &7 — Feralit

Qua điều ra hghiền củ cho thấy đặc điểm lâm phần Thông ba lá ở tuổi

20 có giá trị wg Bah ye Hụ= 11,18m, D¡¿= 20,21cm. Diéu nay cho thấy

tình hình sinh trưởng của cây Thông ba lá tại khu vực nghiên cứu là trung

bình. Nguyên nhân dất đai cần cỗi, kỹ thuật chăm sóc, Thơng ba Lá thuần lồi

cho nên tạo. điều kiện thuận lợi cho các loài sâu hại sinh trưởng và phát triển.

3.6.2.3. Chọn cây tiêu chuẩn và cành điều tra
Để đảm bảo mỗi lần điều tra 10% tổng số cây trong ô tiêu chuẩn ta tiến

hành đánh số thứ tự các cây trong 6 tir 1 đến n cây. Rồi chọn cây tiêu chuẩn

để điều tra theo phương pháp ngẫu nhiên hệ thống. Chọn cây tiêu chuẩn theo

phương pháp 5 điểm: 4 điểm 4 góc của OTC và một điểm chính giữa OTC.

Cây ba lá là cây lá kim nên 1 cây tiêu chuẩn tôi điều tra 6 cành theo

các vị trí:

~ Hai cành dưới tán song song với đường đồng mức ( hướng Đông- Tây)
~
~ Hai cành giữa tán vng góc với đường đồng mức (hưởng Nam- Bắc )
3.6.2.4.
Hai cành trên tán song song với đường đồng mức (hướng, Đông— Tây)
a) Điều
Xác định các chỉ tiêu trên cây tiêu chuẩn. > SN

tra sâu hại lá

Trên tất cả các cành tiêu chuẩn đã chometa cây tiêu chuẩn, tiến hành

£ £ 3 fj &..
quan sát đêm sô lượng cá thê của từng loại sâu hại của mỗi cành theo các giai

đoạn phát triển của chúng. Kết quả thuđược ghỉ vào mẫu biểu 02 :

Mẫu biểu 02: điều traisố lượng, chất ne sâu hại lá

Ngày điều tra : A

Cay | Ky 412|3|4|5 Sâu | ¥ sé] Ghi

điều |hiệu | Loài Nhộng | trưởng | cành | chú
tra |càảnh | sâu thành | của

: cây

b) Điều tra mứđộcgây hại của sâu ăn lá

Trên mỗi cành của cây tiêu chuẩn tiến hành điều tra 6 cụm lá theo các

vị trí sau: 2 cụm lá ở phần gốc cành, 2 cụm lá ở phần giữa cành, 2 cụm lá ở

phần đầu ngọn cành để điều tra. Việc phân cấp cụm lá bị sâu dựa vào số lá

kim bị hại của mỗi cụm lá.

Cấp hại: % số lá kim bị hại

O hông) khơng có lá bị hại

1 ( hại nhẹ) 25% số lá trong cụm

TI ( hại vừa) 25 — 50%số lá kìm trong cụm
TH ( hại nặng) 51 — 75% số lá kim trong cụm

TV (hai rat nang) > 75% số in imng cụm

Kết quả thuđược ghi vào mẫu biểu sau: Y aI

Mẫu biểu 03: Đánh giá mức độ ăn kuớt lá

Số hiệuô tiêu chuẩn: Loài cây:

Ngày điều tra: A Người điều tra:

STT [STT . » JMứ [Ghi

cây cành _ | Số cụm lá bị hại ở các cap [IV độ bị | chú

điều |điều |O I ju ml, hai

tra tra RY R%

1 ap

a 5

fe x 4
©) Điều tra sâu h: than va xung quanh gôc cây

Trên 6 cành âu hại lá, dựa vào các dấu vết hoặc triệu chứng để

10

Mẫu biểu 04: Điều tra sâu hại thân và xung quanh gốc cây

Số hiệu ô tiêu chuẩn: Loài cây: Tuổi:

Ngày điều tra: Người điều tra:

STT

cây |Loài | Trứng | Sâu non ở các tuổi Nhộng [ Ghi
điêu | sâu LTI2—TJ3 T4 45 chú

tra Q

1

TRong đó : (s)là pha trứng. Á ©) là pha sau non thành

(0) là pha nhộng ““._ (†)là pha sâu trưởng hại dưới

d) Phương pháp điều tra sâu dưới đất các loài sâu

Để điều tra thành phần, số lượng Và sựphần bố của

đắt, tôi tiến hành lập 5 ô dạng bản như sau : 46 dạng bản được lậpở 4 góc, 1

ơ lậpở chính giữa ơ tiêu chuẩn với diện tích ơ 6 dang ban 1m? (Im x 1m). Các

ơ dạng bản được đặtở dưới gốc ccác cây tiên chuẩn đã được chọn. Cac6 dang

bản của đợt điều tra sau tiến đàn theo đường chéo của ô tiêu chuẩn,ô dạng bản

ở chính giữa thì tiến dần sang hai a song song với các cạnh của ô tiêu chuẩn
và khoảng cách giữa fc 'ộ cách nhau 1m.

Dùng thước gỗ để xác định ô dạng bản, 4 góc đóng 4 cọc tre. Sau khi xác
định được vị trí các 6 dang, ban xong tiến hành như sau:

Trước hết. tôi dũng tay bới lớp cỏ, thảm mục trên bề mặt, vừa bới vừa
nhỗ hết cỏ của lồp mặt để tìm kiếm các lồi cơn trùng, sau đó dùng cuốc, cuốc

từng lớp đất, mỗi lớp đất sâu 10cm, đấtở mỗi lớp được đưa về mỗi phía của ơ

dạng bản. Chú ý là các lớp đất phải được đưa sang các phía khác nhau tránh

nhằm lẫn giữa các lớp. Cuốc đến lớp đất nào dùng tay bóp đất lớp đó đẻ tìm

kiếm các loại côn trùng, cứ cuốc như vậy cho đến lớp đất nào khơng tìm thấy

sâu thì dừng lại. Kết quả thu được thì ghi vào mẫu biểu sau :

i