(Luận án tiến sĩ) Phát Triển Nguồn Nhân Lực Chất Lượng Cao Đáp Ứng Yêu Cầu Hội Nhập Quốc Tế Của Thành Phố Hải Phòng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.85 MB, 204 trang )

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>NGUYÄN THà THU THÀO </b>

<b>PHÁT TRIÂN NGUâN NHÂN LĄC CHÂT L£ĀNG CAO ĐÁP ĆNG YÊU CÄU HịI NHP QUC Tắ </b>

<b>CA THNH PH HI PHếNG </b>

<b>LUÀN ÁN TI¾N S) KINH T¾ NGÀNH: KINH T¾ PHÁT TRIÂN </b>

<b>HÀ NÞI - 2023 </b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<b>HâC VIỈN CHÍNH TRà QC GIA Hâ CHÍ MINH </b>

<b>NGUN THà THU THÀO </b>

<b>PHÁT TRIÂN NGUâN NHÂN LĄC CHÂT L£ĀNG CAO P NG YấU CU HịI NHP QUC Tắ </b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

Tôi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên cứu cąa riêng tơi. Các sß liáu, k¿t quÁ nêu trong luÁn án là trung thc, cú nguỏn gòc rừ rng v Ôc trớch d¿n đÅy đą theo quy đánh.

<b>NguyÅn Thá Thu ThÁo </b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

<i>Trang </i>

<b>ChÔÂng 1: TọNG QUAN TèNH HÌNH NGHIÊN CĆU VÀ PHÁT TRIÂN NGUâN NHÂN LĄC CHÂT L£ĀNG CAO ĐÁP ĆNG U CÄU HÞI NHÀP </b>

1.1. Nhÿng cơng trình nghiên cứu vÁ nguán nhân lāc và nguán nhân lāc

1.2. Nhÿng cơng trình nghiên cứu vÁ phát triển ngn nhân lc cht lÔng cao 20 1.3. Nhng cụng trình nghiên cứu vÁ phát triển nguán nhân lāc chÃt lÔng

1.4. ỏnh giỏ chung kt qu tóng quan nghiờn cu v phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ và khong tròng

<b>ChÔÂng 2: CĂ Sọ LÝ LN VÀ KINH NGHIỈM VÀ PHÁT TRIÂN NGUâN NHÂN LĄC CHÂT L£ĀNG CAO ĐÁP ĆNG YÊU CÄU HÞI NHÀP </b>

2.1. Khái niám, vai trò và nhÿng yêu cÅu cąa phát triển nguán nhân lāc chÃt

2.2. Nái dung, tiêu chí đánh giá và các yu tò nh hÔóng n phỏt trin

nguỏn nhõn lc cht lÔng cao đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ 48 2.3. Kinh nghiám phát triển nguán nhân lāc chÃt lÔng cao ỏp ng yờu cu

hỏi nhp quòc t ó mỏt sò nÔòc chõu , mỏt sò ỏa phÔÂng trong nÔòc

<b>ChÔÂng 3: THC TRắNG PHÁT TRIÂN NGUâN NHÂN LĄC CHÂT L£ĀNG CAO ĐÁP ĆNG YÊU CÄU HÞI NHÀP QUàC T¾ CĄA THÀNH </b>

3.1. Khái quát vÁ điÁu kián tā nhiờn, kinh t, xó hỏi cú nh hÔóng n phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿

3.2. Thāc tr¿ng phát trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cÅu

hái nhÁp qc t¿ cąa thành phß HÁi Phịng trong giai đo¿n 2017-2021 83 3.3. Đánh giá chung vÁ thāc tr¿ng phát triển nguán nhân lāc chÃt lÔng cao

ỏp ng yờu cu hỏi nhp quòc t cąa thành phß HÁi Phịng 128

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

<b>ChÔÂng 4: PHÊĂNG HÊNG V GII PHP CH YắU ặY M¾NH PHÁT TRIÂN NGUâN NHÂN LĄC CHÂT L£ĀNG CAO ĐÁP ĆNG YÊU </b>

4.1. Dā báo bßi cÁnh mßi trong nÔòc v quòc t cú nh hÔóng tòi phỏt trin

nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ca thnh phò Hi Phũng 139 4.2. PhÔÂng hÔòng phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng yờu

cu hái nhÁp qußc t¿ cąa thành phß HÁi Phịng đ¿n năm 2025, tÅm

4.3. Nhÿng giÁi pháp chą y¿u nhằm đẩy m¿nh phát triển nguán nhân lāc chÃt

lÔng cao ỏp ng yờu cu hỏi nhp quòc t cąa thành phß HÁi Phịng 153

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

Cơng nghiáp hóa - Hián đ¿i hóa Chun mơn kā tht

Doanh nghiỏp trong nÔòc

ỏnh giỏ hiỏu sut lao ỏng

Doanh nghiỏp u tÔ trc tip nÔòc ngoi

Nguỏn nhõn lc cht lÔng cao Nng sut lao ỏng

Phỏt trin nguỏn nhõn lc

Phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

<i>Trang </i>

BÁng 2.1. Tãng hāp các chß tiêu đánh giá phát triển nguán nhân lāc chÃt

BÁng 3.2. Thāc tr¿ng thu hỳt u tÔ trc tip nÔòc ngoi vo thnh phò Hi

Bng 3.3. Thc trng thu hỳt u tÔ trc tip nÔòc ngoi vo thnh phò Hi

Bng 3.4. ỏi ngj lao ỏng cht lÔng cao phõn theo KCN ó thnh phò Hi

Bng 3.5. Sò lÔng nh qun lý trong KKT HÁi Phòng giai đo¿n 2017-2021 86 Bng 3.6. Sò lÔng chuyờn gia trong Khu kinh t HÁi Phòng năm 2022 89 BÁng 3.7. Sò lÔng cụng nhõn cú trình đá CMKT từ bÁc 03 trã lên cąa

BÁng 3.8. Trình đá chun mơn cąa ngÔỏi lao ỏng trong cỏc KKT cąa

BÁng 3.9. Lāa chãn mơ hình nghiờn cu cỏc yu tò nh hÔóng 114 Bng 3.10: Thang đo và bi¿n quan sát cąa bi¿n đác lÁp 115

BÁng 3.12: Thßng kê nguán nhân lāc tham gia khÁo sát theo gißi tính 116 BÁng 3.13: Thßng kê nguán nhân lāc tham gia khÁo sát theo đá tuãi 116 BÁng 3.14: Thßng kê nguán nhân lāc tham gia khÁo sát theo trình đá

BÁng 3.15: Kiểm đánh đá tin cÁy các thang đo vÁ chính sách PT NNL 117 BÁng 3.16: Kiểm đánh đá tin cÁy các thang đo quy ho¿ch, bß trí lao đáng (QH) 118 BÁng 3.17: Kiểm đánh đá tin cÁy các thang đo vÁ tuyển dăng lao đáng 118 BÁng 3.18: Kiểm đánh đá tin cy cỏc thang o v o to, bỏi dÔng 119 BÁng 3.19: Kiểm đánh đá tin cÁy các thang đo cąa khuy¿n khích vÁt chÃt,

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

BÁng 3.20: Kiểm đánh đá tin cÁy các thang đo v phỏt trin nguỏn nhõn lc

cht lÔng cao ỏp ứng yêu cÅu hái nhÁp cąa TP HÁi Phòng 120

BÁng 3.22: K¿t quÁ kiểm đánh KMO and Bartlett's Test 121 BÁng 3.23: K¿t q phân tích nhân tß khám phá Total Variance Explained 122 BÁng 3.24: K¿t q phân tích nhân tß khám phá Rotated Component Matrixa 123

Bng 3.28. Mc ỏ nh hÔóng ca cỏc bin đác lÁp đ¿n bi¿n phă thuác 127 BÁng 3.29. Tãng hāp đánh giá thāc tr¿ng phát triển nguán nhõn lc cht

lÔng cao ỏp ng yờu cu hỏi nhp quòc t theo cỏc tiờu chớ cÂ bn 131 BÁng 4.1. Măc tiêu cąa các chß tiêu kinh t¿ cąa thành phß HÁi Phịng đ¿n

BÁng 4.2. Nhu cu nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ca thnh phò HÁi Phòng

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

Biu ỏ 3.3. Sò lÔng chuyờn gia cú trình đá CMKT bÁc cao cąa thành phß

Biểu đá 3.4. Đái ngj chuyên gia so vßi tãng sß lao đáng t¿i Khu Kinh t¿

Biểu đá 3.5. Đái ngj cơng nhân có trình đá CMKT bÁc trung trã lên cąa

Biểu đá 3.6. Trình đá chun mơn cąa đái ngj lao đáng trong các KKT cąa

Biểu đá 3.7. TÔ duy v kh nng sỏng to ca ỏi ngj lao ỏng cht lÔng

Biu ỏ 3.8. Mc ỏ ỏp ứng sức khỏe thể chÃt và tinh thÅn cąa đái ngj lao

ỏng cht lÔng cao ti Khu Kinh t HÁi Phòng, năm 2022 102 Biểu đá 3.9. Mức đá ngo¿i ngÿ cąa đái ngj lao ỏng cht lÔng cao ti

Biu ỏ 3.10. Mc ỏ sử dăng công nghá thông tin cąa đái ngj lao đáng

Biểu đá 3.11. KhÁ năng thích ứng vßi mơi trÔỏng lm viỏc ca ỏi ngj lao

Biu ỏ 3.12. ỏi ngj lao ỏng cht lÔng cao theo nhúm ngnh ti KKT

Biu ỏ 4.1. Tòc ỏ tng trÔóng GDP cąa thành phß HÁi Phịng giai đo¿n

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

Ngn nhân lāc đóng vai trị quan trãng và là đáng lāc hàng đÅu cho sā phát triển cąa mßi tã chức và qußc gia. Đặc biát, trong bßi cÁnh hái nhÁp qußc t¿ hián nay, nÁn kinh t¿ đang chuyển từ mơ hình cơng nghiáp sang mụ hỡnh tri thc. Yu tò con ngÔỏi ngy cng cú tm nh hÔóng lòn hÂn so vòi mói nguỏn lc khỏc. Phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao gúp phn quan tróng vo tng trÔóng kinh t bng cỏch nâng cao năng suÃt lao đáng, d¿n đ¿n tăng thu nhp cho ngÔỏi lao ỏng. Thu nhp cao hÂn s thỳc y tng trÔóng kinh t tóng th. Ngoi ra, phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao cịn góp phÅn t¿o nên sā thay đãi ngành ngh cho sò ụng dõn cÔ ca mỏt nn kinh t¿, khi tÁp trung thu hút hã vào các ngành sÁn xt hàng hóa, cơng nghiáp dách vă phăc vă xt khẩu, phù hāp vßi ti¿n trình hái nhÁp qußc t¿ sâu ráng cąa th¿ gißi, từ đó góp phÅn t¿o nên sā phát triển bÁn vÿng cho ỏa phÔÂng v quòc gia

Hi Phũng, mỏt thành phß thc qn lý trāc ti¿p từ Chính phą, đáa lý nằm t¿i vùng kinh t¿ quan trãng BÃc Bá, k¿t nßi vùng Đáng Bằng sơng Háng và là mát phÅn cąa tam giác kinh t¿ quan trãng Hà Nái - HÁi Phòng - QuÁng Ninh. Nghá quy¿t Đ¿i hái XVI cąa ĐÁng bá thành phß Hi Phũng cjng xỏc ỏnh nguỏn nhõn lc cht lÔng cao cn Ôc quan tõm phỏt trin ỏp ng yêu cÅu cąa cuác cách m¿ng công nghiáp lÅn thứ 4 và kinh t¿ hái nhÁp. Thành phß HÁi Phịng xác đánh rÃt rõ vá trí, tÅm quan trãng ca phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao, coi ú l "chỡa khúa" tng trÔóng nhanh, hiỏu qu, v cú cht lÔng bn vng ca ỏa phÔÂng.

Tuy vy, nhng thnh tu t Ôc vn chÔa th hiỏn y tim nng v Ôu im cąa HÁi Phòng trong viác phát triển nguán nhân lāc cht lÔng cao ỏp ng mỏt cỏch tÔÂng xứng yêu cÅu cąa viác hái nhÁp qußc t¿ mát cỏch ch ỏng v hiỏu qu. Sò lÔng nguỏn nhõn lc cht lÔng cao lm viỏc trong mụi trÔỏng qc t¿, các ngành, lĩnh vāc có giá trá gia tng cao, gn vòi xut khu chÔa lòn, nht l phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao đáp ứng yêu cÅu chą đáng hái nhÁp qußc t¿ trong khu cơng nghiáp gÃn vßi các ngành: cơng nghiáp hß trā, dách vă, cÁng biển, logistics, cơng nghỏ thụng tin. Cht lÔng ca nguỏn nhõn lc cht lÔng cao vn cũn hn ch, c v trỡnh đá chuyên môn kā thuÁt, khÁ năng ngo¿i ngÿ, giao ti¿p, khÁ năng làm viác nhóm,

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

cjng nhÔ ý thc thỏi ỏ lm viỏc chÔa ỏp ng Ôc yờu cu hỏi nhp; cÂ cu nguỏn nhõn lc cht lÔng cao chÔa Ôc phõn bó hp lý giÿa các ngành, các khu vāc, và thành phÅn kinh t¿. ĐiÁu này thể hián rÃt rõ sā mÃt cân đßi trong quy mơ ngn nhân lāc cąa thành phß, phÁn ánh tình tr¿ng thi¿u hăt ngn nhõn lc cht lÔng cao trong tÔÂng lai ngy mát rõ rát.

XuÃt phát từ nhu cÅu cąa quá trình phát triển và sā chą đáng trong quá trình hái nhÁp qußc t¿ sâu và ráng, đặc biát trong bòi cnh Cỏch mng cụng nghiỏp ln th tÔ và tinh thÅn đãi mßi, sáng t¿o, cùng vßi Nghá quy¿t sß 45-NQ/TW cąa Bá Chính trá vÁ sā xây dāng và phát triển cąa HÁi Phòng đ¿n năm 2030, vßi tÅm nhìn đ¿n năm 2045. Nghá quy¿t cąa Thành ąy cjng đã xác đánh măc tiêu đáng quý: "Bằng viác sử dăng mãi nguán lāc, thúc đẩy sā phát triển để đ¿n năm 2025, HÁi Phịng hồn thành nhiám vă cơng nghiáp hóa và hián đ¿i hóa, đ¿t đ¿t tiêu chuẩn cąa thành phß lo¿i I, trã thành mát thành phß cơng nghiáp hián đ¿i, đặc biát trong lĩnh vāc kinh t¿ biển, trung tâm dách vă logistics, đào t¿o và nghiên cứu, ứng dăng và phát triển công nghá cao bin c nÔòc... to nn tng vng chc trã thành mát thành phß cơng nghiáp hián đ¿i, thơng minh, bÁn vÿng và có tÅm cÿ trong khu vāc Đơng Nam Á vào năm 2030. Măc tiêu đó đã, đang đặt ra nhÿng yêu cÅu và thách thức mßi đßi vßi phát triển nguán nhân lāc chÃt lÔng cao, bo m v sò lÔng, cht lÔng và đa d¿ng hóa vÁ c¢ cÃu đáp ứng u cÅu hái nhÁp qußc t¿ cąa thành phß HÁi Phịng đ¿n năm 2025 và tÅm nhìn năm 2030.

V<i><b>ßi nhÿng lí do nêu trên, tác giÁ lāa chãn đÁ tài "Phát triển nguồn nhân lực </b></i>

<i><b>chất lượng cao đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế của thành phố Hải Phòng" làm đÁ </b></i>

tài nghiên cứu luÁn án Ti¿n sĩ chuyên ngành Kinh t¿ phát triển.

<b>2. Măc đích nghiên cću và nhiÇm vă nghiên cću cąa luÁn án </b>

<i><b>* Mục đích nghiên cứu </b></i>

Măc đích nghiên cứu cąa lun ỏn l xut cỏc hÔòng v gii phỏp nhằm thúc đẩy sā phát triển cąa nguán nhân lc cht lÔng cao, ỏp ng Ôc yờu cu hái nhÁp qc t¿ cąa thành phß HÁi Phịng n nm 2025, v vòi tm nhỡn xa hÂn n năm 2030

<i><b>* Nhiệm vụ nghiên cứu của luận án </b></i>

- Tãng quan tình hình nghiên cứu có liên quan n phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿, ti¿p cÁn từ nhÿng tài liáu và nghiên

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

cu ó thc hiỏn c trong v ngoi nÔòc. iu này bao gám viác xem xét khía c¿nh tãng quan v nguỏn nhõn lc cht lÔng cao, phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao, v cỏc khớa c¿nh că thể liên quan đ¿n viác phát triển nguán nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cÅu hái nhÁp qußc t¿. Dāa trên nhÿng điểm m¿nh v yu ca cỏc nghiờn cu trÔòc ú, lun án sẽ chß ra nhÿng khoÁng trßng trong lĩnh vāc nghiên cứu này, cÁ vÁ mặt lý thuy¿t và thc tiòn.

- Lm rừ cÂ só lý lun cựng vßi nhÿng kinh nghiám thāc t¿ liên quan đ¿n viác phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao đáp ứng nhu cÅu hái nhÁp qußc t¿.

- Đánh giá thāc tr¿ng vÁ sā phát triển nguán nhân lc cht lÔng cao ỏp ng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ cąa thành phß HÁi Phòng trong giai đo¿n từ 2017 đ¿n 2021.

- ĐÁ xuÃt các hÔòng v gii phỏp quan trãng để thúc đẩy sā phát triển cąa nguán nhân lāc chÃt lÔng cao, nhm ỏp ng tòt yờu cu hỏi nhp quòc t ca thnh phò Hi Phũng trong tÔÂng lai, đặc biát là đ¿n năm 2025 và tÅm nhìn 2030.

<b>3. ỏi tÔng v phm vi nghiờn cu </b>

<i><b>* i tng nghiờn cu </b></i>

òi tÔng nghiờn cu ca lun ỏn l phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ cąa thành phß HÁi Phịng, sā phát triển cąa ngn nhõn lc cht lÔng cao, hÔòng n viỏc ỏp ứng u cÅu cąa q trình hái nhÁp qc t¿ t¿i thành phß HÁi Phịng

<i><b>* Phạm vi nghiên cứu </b></i>

Khi nghiên cứu vÁ phát triển nguán nhân lāc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu hỏi nhÁp qc t¿ t¿i thành phß HÁi Phịng, ln án gißi h¿n ph¿m vi tÁp trung vào Khu Kinh T¿ HÁi Phòng. ĐiÁu này giúp luÁn án tÁp trung vào đái ngj chuyên gia và công nhân kā thut cú trỡnh ỏ. Lun ỏn Ôa ra cỏc cÂ sã quan trãng cho viác gißi h¿n ph¿m vi nghiờn cu ny nhÔ sau:

<i>Th nht, Khu Kinh t HÁi Phịng (KKT HP) có vai trị quan trãng trong viỏc </i>

phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao v đáp ứng nhu cÅu hái nhÁp qußc t¿ cąa HÁi Phòng. KKT HÁi Phòng tÁp trung phát triển các ngnh cụng nghiỏp quan tróng nhÔ ch bin, sn xt, đián tử, c¢ khí, thąy sÁn, và logistics. Đặc thù cąa nhÿng ngành này đòi

</div><span class="text_page_counter">Trang 13</span><div class="page_container" data-page="13">

hỏi sā hián đ¿i vÁ trình đá chun mơn, kā nng cht lÔng v kh nng ỏp dng cụng nghá tiên ti¿n từ nguán lao đáng. Vì vÁy, KKT HP đóng mát vai trị quy¿t đánh trong viác thu hút và đào t¿o nguán nhân lāc có chÃt lÔng cao ỏp ng nhu cu ca cỏc doanh nghiáp trong khu vāc. Chú trãng vào viác phát trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao s giỳp khu vāc này gia tăng sức c¿nh tranh và trã nờn hp dn hÂn òi vòi u tÔ, ỏng thái mang l¿i lāi ích bÁn vÿng cho cÁ đáa phÔÂng v ton quòc.

<i>Th hai, vòi s a dng vÁ ngành nghÁ và quy mơ kinh t¿ lßn, Khu Kinh T¿ HÁi </i>

Phịng cÅn có mát đái ngj ngn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu cơng viác và hái nhÁp qc t¿. Đái ngj chun gia và cơng nhân kā tht có trình đá chính là nhóm ngn nhân lāc quan trãng trong viác nÃm bÃt và áp dăng công nghá tiên ti¿n, m bo cht lÔng v nng sut sn xut cao, đóng vai trị quan trãng trong viác thúc đẩy sā phát triển và hái nhÁp qußc t¿.

<i>Thứ ba, trờn thc t, nguỏn nhõn lc cht lÔng cao khơng chß có trong Khu </i>

Kinh T¿ HÁi Phịng, mà cjng có thể nằm ngồi khu vāc này, có thể tham gia hoặc không tham gia vào Khu Kinh T trong tÔÂng lai. ỏnh giỏ ton diỏn v phát triển nguán nhân lāc cht lÔng cao ỏp ng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ cąa HÁi Phòng, cÅn xem xét nhiu nỏi dung khỏ rỏng, òi tÔng a dng, trong các lĩnh vāc khác nhau, các y¿u tß liên quan n phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ khác nhau, cỏc gii phỏp cho tng nhúm òi tÔng nguỏn nhõn lc cht lÔng cao s khỏc nhau.

Vì vÁy, sā tÁp trung cąa luÁn án vào viác phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong Khu Kinh T¿ HÁi Phịng giúp cung cÃp cách nhìn chi ti¿t h¢n vÁ mát khu vāc că thể trong quỏ trỡnh phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao để đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ cąa thành phß HÁi Phịng. ĐiÁu này sẽ đem l¿i nhÿng k¿t quÁ nghiên cứu có ý nghĩa că thể và thāc t¿.

(1) LuÁn án tÁp trung phân tích các c¢ sã lý luÁn liên quan đ¿n khái niám, vai trò và nái dung cąa viác phát triển nguán nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu hái nhÁp qußc t¿. Đáng thái, xây dāng mát nhóm tiêu chí để đánh giá và chß ra các yu tò cú nh hÔóng n viỏc phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cÅu hái nhÁp qußc t¿.

</div><span class="text_page_counter">Trang 14</span><div class="page_container" data-page="14">

(2) LuÁn án tÁp trung phân tích đánh giá thc trng phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ t¿i Khu Kinh t¿ HÁi Phòng, tÁp trung vào nhÿng ngÔỏi lao ỏng cú trỡnh ỏ chuyờn mụn k thut tòt, Ôc cụng nhn t bc 3 lnh ngh trã lên, hoặc có trình đá hãc vÃn tßt nghiáp từ bÁc cao đẳng trã lên làm viác toàn thái gian và các chuyên gia đang làm viác t¿i Khu kinh t¿ HÁi Phòng, đánh giá trên các mặt nái dung chą y¿u là: sā phát triển vÁ sò lÔng ỏi ngj nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong KKT HÁi Phòng, sā phát triển vÁ mặt cht lÔng ỏi ngj nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong KKT HÁi Phịng, c¢ cÃu ngn nhân lāc cht lÔng cao trong KKT Hi Phũng; chò ra cỏc kt qu t Ôc, nguyờn nhõn v nhng h¿n ch¿ từ thāc tr¿ng. Dāa trên nhÿng phân tích trờn, lun ỏn xut cỏc phÔÂng hÔòng v giÁi pháp để thúc đẩy phát triển nguán nhân lāc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu hỏi nhp qc t¿ cąa HÁi Phịng đ¿n năm 2025 và trong tÅm nhìn đ¿n năm 2030.

<i>- Phạm vi về không gian: LuÁn án tÁp trung vào phát triển nguán nhõn lc cht </i>

lÔng cao ti cỏc khu cụng nghiỏp trong Khu Kinh t¿ HÁi Phòng.

<i>- Phạm vi về thời gian: LuÁn án tÁp trung nghiên cứu vÁ phát trin nguỏn nhõn </i>

lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cÅu hái nhÁp qc t¿ cąa HÁi Phịng trong giai đo¿n từ năm 2017 - 2021, dā báo đ¿n năm 2025, tÅm nhìn 2030.

<b>4. C¢ så lý ln v phÔÂng phỏp nghiờn cu </b>

LuÁn án dāa trên mát sß lý thuy¿t vÁ tăng trÔóng kinh t v phỏt trin nguỏn nhõn lc. Ti¿p cÁn từ góc đá kinh t¿ phát triển, luÁn ỏn nhn mnh rng nguỏn nhõn lc cht lÔng cao đóng vai trị quan trãng trong q trình tăng trÔóng kinh t ca mỏt quòc gia. C¢ sã lý luÁn cąa luÁn án tÁp trung vào viỏc nghiờn cu sò lÔng nguỏn nhõn lc cht lÔng cao, cht lÔng ca nguán nhân lāc này và c¢ cÃu cąa nguán nhõn lc cht lÔng cao. T ú, lun ỏn Ôa ra các k¿t luÁn và k¿t quÁ nghiên cứu v phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ trong bßi cÁnh că thể.

<i><b>* Phương pháp nghiên cứu </b></i>

Để thāc hián măc tiêu và nhiám vă nghiên cứu, luÁn án k¿t hāp mát lo¿t các

</div><span class="text_page_counter">Trang 15</span><div class="page_container" data-page="15">

phÔÂng phỏp nghiờn cu a dng. DÔòi õy l mỏt sò phÔÂng phỏp phó bin cú th Ôc ỏp dng, v chỳ tróng vo viỏc kt hp gia phÔÂng phỏp nghiờn cu ỏnh tớnh (nhÔ hỏ thòng húa, phân tích - tãng hāp, thßng kê - so sánh...) v phÔÂng phỏp ỏnh lÔng (nhÔ iu tra kho sát vÁ tình hình phát triển nguán nhân lāc chÃt lÔng cao ỏp ng yờu cu hỏi nhp quòc t ca thnh phò Hi Phũng). Cỏc phÔÂng phỏp ny Ôc s dng linh hot v c th phự hp vòi mc tiờu v nhiỏm v ca tng chÔÂng trong luÁn án.

<i>- Thứ nhất, phương pháp định tớnh: </i>

+ PhÔÂng phỏp hỏ thòng húa: L phÔÂng phÔÂng phỏp ti¿n hành sÃp x¿p nhÿng tri thức khoa hãc thành mát há thßng, thßng nhÃt các vÃn đÁ, các mặt că thể cąa NNL CLC, phát triển NNL CLC đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp quòc t. Trờn cÂ só, ú hỡnh thnh nờn há thßng, thÃy rõ sā phân tích, đánh giá phát triển NNL CLC đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ vÁ mt lý thuyt cjng nhÔ thāc tißn phát triển NNLCLC đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ cąa thành phß HÁi Phịng. Ln án thāc hián viác thu thÁp dÿ liáu bằng cách tãng hāp và lāa chãn thông tin từ nhiÁu nguán khác nhau, bao gám các cơng trình nghiên cứu khoa hãc, ln án, sách, báo, t¿p chí, kÿ y¿u cąa hái thÁo khoa hóc, cựng vòi d liỏu thòng kờ Ôc cung cp bãi các c¢ quan nghiên cứu và c¢ quan qun lý nh nÔòc. Nhng nguỏn thụng tin ny cÁp đ¿n các vÃn đÁ liên quan đ¿n đÁ ti lun ỏn.

PhÔÂng phỏp hỏ thòng húa ch yu Ôc ỏp dng trong ChÔÂng 1 - Tóng quan vÁ tình hình nghiên cứu liên quan đ¿n phát triển nguỏn nhõn lc cht lÔng cao (NNLCLC) đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t v ChÔÂng 2 - CÂ só lý lun ca đÁ tài ln án. Từ đó, bÁo đÁm tính há thßng, tãng thể, tồn dián vÃn đÁ nghiên cứu vÁ phát triển NNLCLC đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿; đáng thái xác đánh rõ nái dung, nhÿng khoÁng trßng lý luÁn và thāc tißn tÁp trung nghiờn cu ca lun ỏn.

<i>+ PhÔÂng phỏp thòng kê: LuÁn án sử dăng dÿ liáu thßng kê thu thÁp từ các </i>

ngn chính, bao gám Tãng căc thßng kê, Căc thßng kê cąa thành phß HÁi Phịng, Só Lao ỏng ThÔÂng Binh - Xó Hỏi, v Ban quÁn lý Khu Kinh t¿ HÁi Phòng. Đáng thái, d liỏu tham kho t cỏc ti liỏu ó Ôc cơng bß ráng rãi trong sách, báo, t¿p chí khoa hãc, luÁn án, và các đÁ tài nghiên cứu khoa hãc cąa các cÃp. Các chính

</div><span class="text_page_counter">Trang 16</span><div class="page_container" data-page="16">

sỏch, phỏp lut v hÔòng dn ca ng v Nh nÔòc v phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao cjng l nguỏn thụng tin quan tróng Ôc sử dăng trong nghiên cứu. Măc tiêu phát triển nguán nhân lāc qußc gia trong giai đo¿n đ¿n năm 2030 ó Ôc xỏc ỏnh trong Nghỏ quyt ca i hỏi ng ton quòc ln th XIII, cjng nhÔ trong ti liỏu ỏnh hÔòng chin lÔc phỏt trin thành phß HÁi Phịng đ¿n năm 2030 và tÅm nhìn đ¿n năm 2045 từ Sã K¿ ho¿ch và ĐÅu tÔ Hi Phũng.

PhÔÂng phỏp ny Ôc s dng chớnh trong viác xây dāng tãng quan nghiên cứu ã chÔÂng 1, v trong phn cÂ só lý lun liờn quan đ¿n nguán nhân lāc, phát triển nguán nhân lc cht lÔng cao, vai trũ, nỏi dung, cỏc yu tò nh hÔóng, cựng vòi cỏc tiờu chớ ỏnh giỏ v phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ó chÔÂng 2.

+ <i>PhÔÂng phỏp so sỏnh: Bng cỏch so sánh các sß liáu trong khoÁng 5 năm </i>

liên ti¿p (2017 - 2021), luÁn án chß ra nhÿng sā thay đãi vÁ phát triển nguán nhân lāc chÃt lÔng cao ỏp ng yờu cu hỏi nhp quòc t t¿i thành phß`HÁi Phịng, căn cứ vào đó đánh giỏ thc trng phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ trong giai đo¿n vừa qua t¿i HÁi Phịng, lÃy đó lm cÂ só xut mỏt sò gii phỏp cho vÃn đÁ nghiên cứu cąa luÁn án.

PhÔÂng phỏp ny Ôc s dng ch yu trong chÔÂng 3, phân tích thāc tr¿ng vÁ quy mơ NNLCLC trong Khu Kinh t¿ HÁi Phịng và trình đá chun môn kā thuÁt cąa đái ngj NNLCLC qua các nm.

<i>+ PhÔÂng phỏp tóng hp, phõn tớch: õy l phÔÂng phỏp nghiờn cu phõn tớch </i>

c th ti liỏu, sß liáu, lý thuy¿t khác nhau, tÁp hāp thành há thßng thßng nhÃt. Từ đó hiểu rõ bÁn chÃt ca òi tÔng nghiờn cu - phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu hỏi nhÁp qc t¿ cąa thành phß HÁi Phịng. Sā phân tích từng mặt, từng khía c¿nh cąa phát triển nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu hái nhÁp qc t¿ cąa thành phß HÁi Phịng, tác giÁ ti¿n hành liên k¿t các mặt, các bá phÁn đó vßi nhau, hình thành há thßng lý thuy¿t đÅy đą, có giá trá vÁ đÁ tài phát trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng u cÅu hái nhÁp qc t¿ nói chung, cąa thành phò Hi

<i>Phũng núi riờng. </i>

<i>+ PhÔÂng phỏp d báo: Trong nghiên cứu phát triển nguán nhân lāc chÃt lÔng </i>

cao ỏp ng yờu cu hỏi nhp quòc t, phÔÂng phỏp d bỏo Ôc s dng ỏnh giỏ

</div><span class="text_page_counter">Trang 17</span><div class="page_container" data-page="17">

nhu cÅu và cung ứng nguán nhõn lc trong tÔÂng lai, d bỏo xu hÔòng phỏt trin ca nn kinh t Ôa ra Ôc phÔÂng hÔòng v gii phỏp phự hp nht trong bòi cnh mòi. Mỏt trong nhng phÔÂng phỏp d bỏo phó bin Ôc la chón s dng trong lun ỏn ny l phõn tớch xu hÔòng. Da trờn gi ỏnh rng cỏc xu hÔòng v sò lÔng, cht lÔng, cÂ cu nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong nghiờn cu ny s Ôc tip tc phỏt trin trong tÔÂng lai, phÔÂng phỏp ny s dng cỏc kt qu nghiờn cu v nguỏn nhõn lc cht lÔng cao hián có, k¿t hāp vßi các sß liáu khác v tòc ỏ tng trÔóng kinh t ca ỏa phÔÂng d oỏn nhu cu nhõn lc trong tÔÂng lai. Viác dā báo chính xác có thể giúp các doanh nghiáp, nhà quÁn lý, và chính quyÁn đáa phÔÂng Ôa ra cỏc quyt ỏnh thụng minh v k hoch chin lÔc hiỏu qu.

PhÔÂng phỏp ny lun ỏn tp trung s dng trong chÔÂng 4, Ôa ra giÁi pháp hiáu quÁ và trãng tâm, cÅn d bỏo Ôc quy mụ v cht lÔng NNLCLC trong tÔÂng lai ti cỏc Khu Kinh t, l cn cứ để đÁ ra các giÁi pháp đẩy m¿nh phát triển NNLCLC đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t.

PhÔÂng phỏp ỏnh lÔng Ôc lun ỏn s dng trong iu tra xã hái hãc; khÁo sát thāc tr¿ng phát triển NNLCLC đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ cąa thành phß HÁi Phịng. Ln án ti¿n hành điÁu tra, khÁo sát thāc t¿ t¿i các doanh nghiáp nằm trong khu kinh t¿, khu công nghiáp vÁ phát triển NNLCLC đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ cąa thành phß HÁi Phịng giai đo¿n 2017-2021.

+ Măc tiêu: đánh giá thāc tr¿ng tình hình phát trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ứng yêu cÅu cąa hái nhÁp qußc t¿ t¿i thành phß HÁi Phịng. Viác thu thÁp thơng tin và ti¿n hành khÁo sát sẽ tÁp trung vào các khía cnh quan tróng bao gỏm: sò lÔng, cht lÔng, c¢ cÃu, thể chÃt, tâm hán, ki¿n thức và kā nng ca nguỏn nhõn lc cht lÔng cao, nhm đÁm bÁo rằng nguán nhân lāc đáp ứng mát cách hiáu quÁ các yêu cÅu trong quá trình hái nhp quòc t ca thnh phò Hi Phũng.

+ PhÔÂng thức khÁo sát: khÁo sát qua bÁng hỏi và phỏng vÃn sâu. + Ph¿m vi khÁo sát: KhÁo sát thāc hián t¿i các KCN, KKT HÁi Phòng

+ òi tÔng kho sỏt: ngÔỏi lao ỏng, nh qun lý và các chuyên gia trong các công ty, doanh nghiỏp Ôc trỡnh by c th ti ph lc nhÔ sau:

</div><span class="text_page_counter">Trang 18</span><div class="page_container" data-page="18">

(1) NgÔỏi lao ỏng, nh qn lý và các chun gia t¿i cơng ty có tãng sß lao đáng chi¿m tÿ lá lßn trong các KCN, tÁp trung chą y¿u t¿i KCN An DÔÂng, KCN Trng Duỏ, KCN Nomura, KCN ỡnh Vj, KCN VSIP, KCN Đá S¢n: 31 cơng ty

(2) NgÔỏi lao ỏng, nh qun lý v cỏc chuyờn gia ti cỏc cụng ty cú sò lÔng nh quÁn lý và chuyên môn kā thuÁt bÁc cao chi¿m t lỏ lòn trong cỏc KCN

(3) NgÔỏi lao ỏng, nhà quÁn lý và các chuyên gia t¿i các công ty cú sò lÔng lao ỏng ngoi tònh (nguỏn lao ỏng nhp cÔ) lòn

(4) NgÔỏi lao ỏng, nh quÁn lý và các chuyên gia t¿i các công ty có lo¿i hình doanh nghiáp FDI chi¿m đa sß, cú 07 cụng ty thuỏc loi hỡnh DDI (u tÔ trong nÔòc), v 24 cụng ty FDI (u tÔ trc tip nÔòc ngoi)

+ Sò phiu phỏt ra v thu vÁ:

Đßi vßi bÁng hỏi: Phát ra 350 phiu; thu v 350 phiu cú cht lÔng. òi vßi phỏng vÃn sâu: Phát ra 100 phi¿u; thu vÁ 90 phiu cú cht lÔng.

+ Kho sỏt bng bng hi: Vòi mc tiờu kho sỏt cỏc òi tÔng liờn quan n PTNNL cht lÔng cao ỏp ng yờu cÅu hái nhÁp qc t¿ t¿i TP HÁi Phịng, ln án sử dăng 02 bÁng câu hỏi cho 02 nhúm òi tÔng kho sỏt: (1) Phiu kho sỏt dnh cho nhà quÁn lý, chuyên gia t¿i KKT HÁi Phũng, (2) Phiu kho sỏt dnh cho ngÔỏi lao đáng làm viác trong KKT HÁi Phòng.

+ VÁ m¿u nghiên cứu, để đÁm bÁo tiêu chí lāa chãn đúng òi tÔng kho sỏt ca lun ỏn, do kớch thÔòc tóng th bit trÔòc, kớch thÔòc mu nghiờn cu Ôc xỏc ỏnh bng phÔÂng phỏp cho trÔòc tóng th. Kớch thÔòc mu Ôc xỏc ỏnh da vo: Sò

NhÔ võy, nghiờn cu cn cú lÔng mu l 238 phi¿u và luÁn án đã khÁo sát 350 phi¿u, thu v 350 phiu hp lỏ.

NhÔ vy, nghiờn cu ca lun ỏn cn cú lÔng mu tòi thiu l 98 và luÁn án đã khÁo sát 350 phi¿u, thu v 350 phiu hp lỏ nhÔ trỡnh by ó trờn l phự hp vòi mc tiờu, òi tÔng và nái dung nghiên cứu, vßi dÿ liáu thứ cÃp trong năm 2021

</div><span class="text_page_counter">Trang 19</span><div class="page_container" data-page="19">

+ KhÁo sỏt bng phng vn sõu:`PhÔÂng phỏp ny Ôc s dng vòi cỏc òi tÔng khỏc nhau (nh qun lý, nhà nghiên cứu, các c¢ quan, tã chức, ban ngành có liên quan). Că thể, luÁn án đã ti¿n hnh trÔng cu ý kin bng bng hi ca 50 chuyờn gia v nh qun lý - nhng ngÔỏi có thâm niên cơng tác nhiÁu năm t¿i các c¢ quan qun lý nh nÔòc liờn quan n qun lý ngn nhân lāc thành phß HÁi Phịng vßi măc tiêu làm sáng tỏ h¢n các nái dung nghiên cu v phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao, gißi h¿n mát sß vÃn đÁ vÁ phát triển nguán nhân lāc`để thi¿t k¿ bÁng hỏi nhằm thu thp d liỏu sÂ cp.

Sò phiu phng vn sõu phát ra là 100 phi¿u, thu vÁ 90 phi¿u có cht lÔng. Trong quỏ trỡnh thu thp ý kin, ti lun ỏn ó nhn Ôc s ng hỏ và t¿o điÁu kián tßt nhÃt cąa các quý lónh o, quý chuyờn gia cung cp thụng tin, tÔ liáu.

+`Xử lý và phân tích dÿ liáu khÁo sát: Thỏng o likert Ôc s dng thu thp thông tin vÁ các mức đá câu trÁ lái cąa đáp viên.

%PA1= N_PA1/N Trong đó:

%PA1: tÿ lỏ % la chón phÔÂng ỏn 1; N_PA1: Tóng sò ngÔỏi chón phÔÂng ỏn 1; N: Tóng sò ngÔỏi tr lỏi cõu hi.

p dng tớnh im theo thang đo Likert. K¿t quÁ trung bình tãng hāp sử dăng thang đo Likert bao gám 5 mức ỏ, vòi mc ỏ khong cỏch Ôc tớnh da trờn công thức (Mức cao nhÃt - Mức thÃp nhÃt) / n = (5-1) / 5 = 0,8. ĐiÁu này mang ý nghĩa quan trãng khi xem xét tÃt cÁ các y¿u tß liên quan đ¿n 5 mức đá tÔÂng ng, v thụng tin ny Ôc ỏp dng trong luÁn án.

<b>BÁng 1. Thang đo Likert 5 mćc đß ĐiÃm trung bình Mćc Đánh giá chung </b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 20</span><div class="page_container" data-page="20">

Khi ti¿n hành phân tích và đánh giá chi ti¿t từng khía c¿nh trong nghiên cứu, viác sử dăng thang đo Likert 5 mức đá từ 1 (rÃt kém) đ¿n 5 (rÃt tßt) sẽ giúp xác đánh ý nghĩa că thể cąa đánh giá cho mßi khía c¿nh.

<i>Thứ nhất, trong bßi cÁnh tồn cÅu hóa, khái niám và đánh nghĩa vÁ nguán nhân </i>

lāc cht lÔng cao ngy cng phc tp hÂn, xem xột cỏc mt a chiu ca nguỏn nhõn lc Ôu tỳ trong mụi trÔỏng hỏi nhp quòc t. Cỏc yu tò quan tróng nhÔ k nng, kin thc, kh nng hỏi nhp quòc t Ôc cp n xác đánh mát cá nhân là nguán nhân lāc cht lÔng cao. úng gúp mòi trong nỏi dung ny giỳp ỏnh hỡnh mỏt cỏ nhõn hoc nhúm ngÔỏi cú kh nng ỏp ng Ôc yờu cu cụng viỏc phc tp, cú tÔ duy sỏng to, tÔÂng tỏc xã hái tßt và đóng góp tích cāc cho sā phát triển bÁn vÿng cąa xã hái và toàn cÅu.

<i>Thứ hai, đóng góp mßi vÁ vai trị quan trãng cąa hái nhÁp qußc t¿, luÁn án </i>

nhÃn m¿nh vai trị cąa hái nhÁp qc t¿ trong viác phát trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao. Nghiờn cu ny Ôa ra nhng li ớch v thỏch thc ca viác hái nhÁp qußc t¿ đßi vßi nguán nhân lāc, từ viác cung cÃp c¢ hái phát triển cho cỏc cỏ nhõn, tng cÔỏng s a dng vn húa trong mụi trÔỏng lm viỏc n úng gúp vo sā phát triển kinh t¿ toàn cÅu.

<i>Thứ ba, đóng góp vÁ mặt nái dung, trong viác nâng cao cht lÔng ca ỏi ngj </i>

nguỏn nhõn lc cht lÔng cao, phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ sẽ tÁp trung vào viác nâng cao năng lāc và kā năng cąa cá nhân để đáp ứng yêu cÅu công viác và hái nhÁp qc t¿. Đóng góp này chú trãng vào vai trò ngày càng quan trãng cąa kā năng mÁm trong viác đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qc t¿. Bên c¿nh ki¿n thức chun mơn, k nng mm nhÔ giao tip, lm viỏc nhúm, lónh đ¿o và sáng t¿o trã thành y¿u tß quan trãng giúp nguán nhân lāc thành công và hiáu quÁ trong mụi trÔỏng a dng v cnh tranh.

<i>Th t, gúp phn ói mòi trong viỏc o lÔỏng v đánh giá hiáu quÁ phát triển </i>

nguán nhân lāc đáp ứng yêu cÅu cąa hái nhÁp qußc t¿ là mát khía c¿nh quan trãng. Bằng viác xác đánh và thi¿t lÁp các tiêu chuẩn và thang đo mßi, chúng ta có thể nÃm bÃt

</div><span class="text_page_counter">Trang 21</span><div class="page_container" data-page="21">

mát cái nhìn sâu h¢n vÁ cách mà q trình phát trin nguỏn nhõn lc nh hÔóng n s thnh cơng trong bßi cÁnh hái nhÁp qc t¿. ĐiÁu này nhn mnh mòi quan tõm v viỏc o lÔỏng hiỏu qu ca nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong ng cnh quòc t. Viỏc phỏt trin cỏc phÔÂng phỏp ỏnh lÔng tin bỏ, tp trung vo khớa cnh sáng t¿o, khÁ năng thích nghi và t¿o ra giá trá dài h¿n cho doanh nghiáp, có vai trị quan tróng trong viỏc ỏnh giỏ v tòi Ôu húa nguỏn nhõn lc cht lÔng cao.

<i>Th nm, cỏc yu tò nh hÔóng n s phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao </i>

trong bòi cnh hỏi nhp qußc t¿ đã trÁi qua sā bi¿n đãi do sā ti¿n bá trong công nghá, thay đãi trong thá trÔỏng lao ỏng, v thay ói trong cỏc chớnh sỏch. Để đáp ứng yêu cÅu cąa thái đ¿i hián đ¿i, nguán nhân lāc cÅn điÁu chßnh và đãi mßi cách ti¿p cÁn đào t¿o và phát triển.

Nghiên cu v ch nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong bßi cÁnh tồn cÅu hố, đáp ứng yêu cÅu phát triển bÁn vÿng là điÁu quan trãng, t¿o nÁn tÁng cho các nghiên cứu ti¿p theo.

K¿t quÁ nghiên cứu cąa luÁn án có khÁ năng góp phÅn đáng kể vào thāc tißn ứng dăng trong lĩnh vāc phát triển nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong bòi cnh hỏi nhÁp qußc t¿.

<i>Thứ nhất, k¿t quÁ nghiên cứu trỡnh by Ôc thc trng phỏt trin nguỏn nhõn </i>

lc cht lÔng cao ti ỏa phÔÂng, bờn cnh ú cjng trỡnh by Ôc cỏc chớnh sỏch thỳc y hot đáng này. Các k¿t luÁn hãc thuÁt rút ra từ ln án đóng góp vào q trình đÁ ra các chính sách và k¿ ho¿ch phát triển nguán nhân lc cht lÔng cao, nhm ỏp ng nhng yờu cÅu cąa q trình hái nhÁp qc t¿ cąa thành phß HÁi Phịng trong thái kỳ đ¿n năm 2025 và tÅm nhìn đ¿n năm 2030.

<i>Thứ hai, các nhân tò nh hÔóng tòi phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao chò </i>

ra rng mòi liờn kt gia giỏo dăc và doanh nghiáp đóng vai trị vơ cùng quan tróng trong viỏc m bo nguỏn nhõn lc Ôc đào t¿o phù hāp vßi yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ và yêu cÅu cąa doanh nghiáp. Doanh nghiáp có thể cung cÃp thơng tin và phÁn hái vÁ nhÿng kā năng và năng lāc mà hã đang tìm ki¿m trong ngn nhân lāc. Giáo dăc có

</div><span class="text_page_counter">Trang 22</span><div class="page_container" data-page="22">

thể dāa vào thông tin này để xõy dng cỏc chÔÂng trỡnh o to tựy chònh v linh ho¿t, giúp nguán nhân lāc đáp ứng yêu cÅu đặc thù cąa từng doanh nghiáp.

nhúm, tÔ duy sỏng to, gii quyt xung ỏt v tinh thn cỏng ỏng ang Ôc ỏnh giỏ cao trong hái nhÁp qußc t¿. Nhÿng kā năng này giúp nguán nhân lāc thích nghi và đáp ứng yêu cu ca mụi trÔỏng kinh doanh a dng v phc tp ngy nay.

<i>Th t, d oỏn v Ôòc tớnh nhu cu nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong tÔÂng </i>

lai da trờn xu hÔòng kinh t, cụng nghá và hái nhÁp qc t¿ là mát q trình quan tróng giỳp ỏnh hỡnh li cỏc chÔÂng trỡnh đào t¿o và phát triển nguán nhân lāc để đáp ng yờu cu v thỏch thc ca thỏ trÔỏng lao đáng hái nhÁp qußc t¿.

Ngoài phÅn Mã đÅu, K¿t luÁn, Danh măc các cơng trình cơng bß liên quan đ¿n đÁ tài luÁn án, Danh măc tài liáu tham khÁo và Ph lc, nỏi dung chớnh ca lun ỏn Ôc kt cu thnh 4 chÔÂng, 13 tit.

</div><span class="text_page_counter">Trang 23</span><div class="page_container" data-page="23">

<b>ChÔÂng 1 </b>

Nghiờn cu v ch phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao l mỏt ch khụng quỏ mòi nhÔng vụ cựng cÃp thi¿t, đặc biát t¿i mát đáa bàn có nhiÁu im núng v phỏt trin kinh t nhÔ Hi Phũng. Nguỏn nhõn lc cht lÔng cao s gúp phn lòn vo thnh cụng chung Ôa cỏc k hoch phát triển kinh t¿ trong bßi cÁnh hái nhÁp qußc t¿ trã thành hián thāc. Trong mßi khía c¿nh tóng quan, lun ỏn Ôa ra cỏc quan im m cỏc tỏc gi cp n nhÔ khỏi niỏm, nái dung, vai trị, các tiêu chí đánh giá, và nhõn tò nh hÔóng n phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu hỏi nhp quòc t v cỏc gii phỏp Ôc xut.

<b>1.1. NHĂNG CƠNG TRÌNH NGHIÊN CĆU VÀ NGUâN NHÂN LĄC VÀ NGUâN NHÂN LĄC CHÂT L£ĀNG CAO </b>

<b>1.1.1. Các công trình nghiên cću vÁ ngn nhân ląc </b>

Trên tồn th¿ gißi, có nhiÁu tài liáu khác nhau đã thÁo ln vÁ quan niám vÁ nguán nhân lāc. Mát ví dă là cußn sách "Human Resource Management: Theory and Practice" ó Ôc phỏt hnh v tỏi bn nhiu ln bãi nhiÁu nhà xuÃt bÁn khác nhau. Tuy nhiên, cuòn sỏch nói ting nht vòi ta ny Ôc vi¿t bãi hai tác giÁ là John Bratton và Jeffrey Gold và xuÃt bÁn lÅn đÅu tiên vào năm 1994. Các phiên bÁn cÁp nhÁt cąa cußn sách ó Ôc xut bn vo cỏc nm 1999, 2003, 2007 và 2012. Trong cußn

<i>Human Resource Management: Theory and Practice</i>cąa John Bratton và Jeffrey Gold, mát trong nhÿng cußn sách c¢ bÁn vÁ quÁn lý nhân s, nguỏn nhõn lc Ôc ỏnh ngha l tt c nhng ngÔỏi lao ỏng, bao gám nhân viên và quÁn lý, có khÁ năng và năng lāc để tham gia vào quá trình sÁn xuÃt và cung cÃp dách vă cąa mát tã chức. Nguỏn nhõn lc khụng chò Ân thun l cỏc cá nhân trong tã chức, mà còn bao gám các kā năng, ki¿n thức, kinh nghiám, đ¿o đức nghÁ nghiỏp, tÔ duy sỏng to v cỏc giỏ trỏ khỏc Ôc tớch ljy v truyn t trong tó chc. Đánh nghĩa này nhÃn m¿nh vai trò quan trãng cąa nguán nhân lāc trong ho¿t đáng sÁn xuÃt và dách vă cąa tã chức và cjng cho thÃy rng qun lý nguỏn nhõn lc khụng chò Ân thun l qun lý con ngÔỏi, m cũn l qun lý các tài nguyên quan trãng nhằm đÁm bÁo ho¿t đáng hiáu quÁ cąa tã chức.

</div><span class="text_page_counter">Trang 24</span><div class="page_container" data-page="24">

<i>Cußn The Economics of Human Resources cąa Edward Lazear và Sherwin </i>

Rosen là mát tài liáu chuyên sâu vÁ kinh t¿ hãc nguán nhân lāc, xuÃt bÁn lÅn đÅu vào năm 1995 bãi nhà xuÃt bÁn Wadsworth Publishing Company. Cußn sách này là mát tài liáu chuyên sâu vÁ lĩnh vāc kinh t¿ nhân sā, tÁp trung vo cỏc ch nhÔ o to, tin lÔÂng, thng tin v qun lý hiỏu sut. Nú ó Ôc s dng rỏng rói nhÔ mỏt giỏo trỡnh trong các khóa hãc kinh t¿ và quÁn lý nhân sā. Trong tài liáu này, các tác giÁ đÁ cÁp n mỏt sò quan niỏm cÂ bn v nguỏn nhõn lc. Theo ú, nhng ngÔỏi lao ỏng cú kh nng v nng lc s Ôc trang bỏ cho cỏc kā năng và ki¿n thức cÅn thi¿t để tham gia vào các ho¿t đáng sÁn xuÃt và dách vă cąa các tã chức. Nguán nhân lāc còn là mát nguán tài nguyên đác đáo và khác biát so vòi cỏc ti nguyờn khỏc trong kinh t, nhÔ ti nguyên vÁt chÃt hay tài nguyên tài chính. Các tác giÁ lý giÁi rằng nguán nhân lāc có tính chÃt đác đáo này bãi vì các cá nhân lao đáng có thể nÃm bÃt, tích ljy và phát triển các kā năng và ki¿n thức cÅn thi¿t cho hot ỏng sn xut. u tÔ vo nguỏn nhõn lc Ôc coi l mỏt u tÔ lõu di. Theo ú, cỏc tó chc cn u tÔ vo giỏo dăc, đào t¿o và phát triển kā năng và ki¿n thức cho nhân viên để đÁm bÁo rằng nguán nhõn lc ca hó cú th ỏp ng Ôc nhu cÅu sÁn xuÃt và dách vă hián t¿i và tÔÂng lai. Túm li, cuòn

<i>sỏch The Economics of Human Resources cąa Edward Lazear và Sherwin Rosen cho </i>

thÃy rằng nguán nhân lāc là mát nguán tài nguyên quan trãng trong kinh t, v cn Ôc qun lý v u tÔ mỏt cỏch hp lý m bo hiỏu quÁ và năng suÃt cąa ho¿t đáng sÁn xuÃt và dách vă.

<i>Cußn Human Resource Management and Economic Success cąa Derek </i>

Torrington, Laura Hall và Stephen Taylor xuÃt bÁn lÅn đÅu vào năm 2005 bãi nhà xuÃt bÁn Prentice Hall. Cußn sách này là mát tài liáu chuyên sâu vÁ quÁn lý nhân sā và tÁp trung vào vai trũ ca nhõn s trong viỏc t Ôc thnh cụng kinh t¿ cąa các tã chức. Nó cung cÃp cỏc phÔÂng phỏp v cụng c qun lý v phát triển nhân lāc, đáng thái phân tích các yu tò nh hÔóng n hiỏu sut kinh doanh ca tã chức từ góc nhìn cąa qn lý nhân s. Cuòn sỏch ó Ôc cp nht v tỏi bn nhiu ln, vòi phiờn bn mòi nht Ôc xut bÁn vào năm 2017. Trong tài liáu này, tác giÁ cho rng, nu Ôc qun lý mỏt cỏch hiỏu quÁ, nguán nhân lāc có thể đóng góp quan trãng vào sā thành công cąa mát tã chức.

</div><span class="text_page_counter">Trang 25</span><div class="page_container" data-page="25">

Ngoài ra, quan niám vÁ nguán nhõn lc cũn Ôc cp n trong nhiu ti liỏu khỏc nhÔ bỏo cỏo nghiờn cu, sỏch chuyờn khÁo và bài vi¿t chuyên ngành vÁ quÁn lý nhân sā và phát triển kinh t¿. Đó là mát sß quan niám phã bi¿n vÁ nguán nhân lāc trên th¿ gißi. Viác hiểu và áp dăng đúng các quan niám này có thể giúp các tã chức và qußc gia tÁn dăng tßi đa các nguán lāc đÅu vào cho phát triển kinh t¿.

T¿i Viát Nam, cjng cú nhiu tỏc gi ó Ôa ra quan im và đóng góp riêng vÁ lĩnh vāc nguán nhân lāc và quÁn lý nguán nhân lāc.

<i>Cußn sách Quản tr ngun nhõn lc: Lý thuyt v thc tin Ôc xuÃt bÁn lÅn </i>

đÅu vào năm 2012 bãi Nhà xuÃt bÁn Thái Đ¿i, cąa tác giÁ TrÅn Thá Háng Liên, quan niỏm v nguỏn nhõn lc Ôc nhn mnh là nguán tài nguyên quan trãng cąa mát tã chc, úng vai trũ quan tróng trong viỏc t Ôc sā thành công kinh doanh. Nguán nhân lāc không chò Ân thun l mỏt nguỏn lc vt cht, m cịn là mát ngn lāc vơ hình, bao gám ki¿n thức, kā năng, kinh nghiám và năng lāc sáng t¿o cąa nhân viên. Ngồi ra, cn sách cjng nhn mnh rng viỏc u tÔ vo nguỏn nhõn lc là cāc kỳ quan trãng, bao gám viác tuyển dăng và lāa chãn nhân viên phù hāp, đào t¿o và phát triển kā năng, đánh giá hiáu suÃt và phát triển chính sách phúc lāi hāp lý. Quan điểm này đặt tôn trãng vào viác điÁu hành và thúc đẩy sā phát triển cąa nguán nhân lāc, nhÃn m¿nh rằng điÁu này là cách để gia tăng sức c¿nh tranh và nâng cao hiáu suÃt kinh doanh cąa tã chức.

Tác giÁ Ph¿m Minh H¿c là mát trong nhÿng nhà nghiên cứu khoa hãc vÁ qn

<i>trá ngn nhân lāc Viát Nam. Trong cơng trình Nghiên cứu con người và nguồn nhân </i>

<i>lực đi vào CNH-HĐH, ơng có quan niám rằng ngn nhân lāc là mát nguán tài nguyên </i>

quan trãng và có giá trá đßi vßi sā phát triển cąa mát tã chức, đặc biát là trong bßi cÁnh c¿nh tranh cąa thá trÔỏng v th giòi hiỏn nay. ễng cho rng, nguỏn nhõn lc khụng chò Ân thun l nhng con ngÔỏi lm viỏc cho tó chc, m cũn l mỏt tài sÁn vơ hình cąa tã chức, bao gám các giá trá, kā năng, ki¿n thức, kinh nghiám, sáng t¿o và năng lāc quÁn trá cąa nhân viên. Quan niám cąa ông là viác quÁn lý và phát triển nguán nhân lāc là cāc kỳ quan trãng, đó là mát y¿u tß quan trãng để đÁm bÁo sā thành công và bÁn vÿng cąa tã chức trong tÔÂng lai. Viỏc u tÔ vo nguỏn nhõn lc bao gám tuyển dăng và lāa chãn, đào t¿o, phát triển kā năng, đánh giá hiáu quÁ, và phát triển chính sách

</div><span class="text_page_counter">Trang 26</span><div class="page_container" data-page="26">

phúc lāi hāp lý, đó là cách để nâng cao sức m¿nh c¿nh tranh và tăng hiáu quÁ kinh doanh cho tã chức [33, tr.102].

Tãng k¿t l¿i, các nghiên cứu vÁ quan niám ngn nhân lāc đã có từ ci th¿ kÿ 19, đÅu th¿ kÿ 20. Khi lĩnh vāc khoa hãc quÁn lý đang phát triển m¿nh mẽ, sā quan tâm và nghiên cứu vÁ lĩnh vāc quÁn lý nguán nhân lāc đã thu hút sā chú ý cąa các nhà quÁn lý, hãc giÁ, và nhà nghiên cứu trên khÃp th¿ gißi. Trong giai đo¿n này, phõn cụng v chuyờn mụn hoỏ cụng viỏc Ôc tÁp trung nghiên cứu nhằm tã chức thāc hián công viác có hiáu quÁ, k¿t quÁ nghiên cứu cąa giai đo¿n này làm tiÁn đÁ khoa hãc cho khoa hãc quÁn lý và khoa hãc phát triển nguán nhân lāc trong các thể kÿ sau này.

<b>1.1.2. Các cụng trỡnh nghiờn cu v nguón nhõn lc cht lÔng cao </b>

Trờn th giòi, nguỏn nhõn lc cht lÔng cao Ôc coi l mỏt yu tò quan tróng t Ôc thnh cụng trong kinh doanh và c¿nh tranh trong thỏ trÔỏng ton cu. NhiÁu tài liáu và nghiên cứu vÁ nguán nhân lc cht lÔng cao ó Ôc thc hiỏn bói các chuyên gia trong lĩnh vāc quÁn lý nhân sā và kinh doanh.

<i>Cußn sách Managing Human Resources cąa Luis R. Gomez-Mejia, David B. </i>

Balkin v Robert L. Cardy Ôc xuÃt bÁn lÅn đÅu vào năm 1995 bãi Addison-Wesley Publishing Company là mát tài liáu quan trãng vÁ quÁn lý nguán nhân lāc, và cung cÃp nhiÁu khái niỏm v nguỏn nhõn lc cht lÔng cao. Trong ti liáu này, các tác giÁ cho rằng, nguán nhân lc cht lÔng cao l mỏt yu tò quan tróng trong viác xây dāng và duy trì mát tã chức hiáu quÁ và c¿nh tranh. Nhân viên tài năng v cú nng lc cao s giỳp tng cÔỏng hiỏu qu hot ỏng ca tó chc v Ôa ra các giÁi pháp sáng t¿o để giÁi quy¿t các vÃn đÁ phức t¿p. Cỏc tỏc gi cjng Ôa ra cỏc phÔÂng phỏp qun lý nguỏn nhõn lc. Cỏc phÔÂng phỏp ny bao gám tuyển dăng và lāa chãn, đào t¿o và phát triển, bÁo hiểm và ch¿ đá phúc lāi hp dn, ci tin mụi trÔỏng lm viỏc v ỏnh hÔòng ngh nghiỏp. Ti liỏu cjng cp n tÅm quan trãng cąa viác phát triển đái ngj nhõn lc cú cht lÔng duy trỡ s cnh tranh ca tó chc trờn thỏ trÔỏng. Cỏc tỏc giÁ khuy¿n khích các tã chức nên có mát chi¿n lÔc qun lý nguỏn nhõn lc ton diỏn v tớnh chin lÔc, v Ôa ra cỏc chớnh sỏch v quy trình để thu hút và giÿ chân nhân viờn ti nng.

Ngoi ra, cụng trỡnh ny cjng Ôa ra các nghiên cứu và ví dă vÁ các tã chức thành công trong viác quÁn lý nguán nhân lāc. Các tác giÁ cjng nhÃn m¿nh vá trí quan

</div><span class="text_page_counter">Trang 27</span><div class="page_container" data-page="27">

trãng cąa viác đánh giá và đÁ xuÃt các giÁi pháp để giÁi quy¿t các khía c¿nh liên quan đ¿n nguán nhân lāc trong môi trÔỏng tó chc..

<i>Cuòn sỏch Good to Great: Why Some Companies Make the Leap and Others </i>

<i>Don't - Tạo ra đội ngũ nhân sự chất lượng cao cąa Jim Collins Ôc xut bn ln </i>

u vo nm 2001 bói HarperCollins Publishers. Tuy nhiên, phiên bÁn mã ráng cąa cußn sỏch Ôc xut bn vo nm 2011. õy l mỏt ti liỏu qun lý cú nh hÔóng, nú Ôa ra nhÿng bài hãc và nghiên cứu vÁ nhÿng doanh nghiáp thành công và đái ngj nhân sā chÃt lÔng cao ca hó. Trong cuòn sỏch, Jim Collins giòi thiáu các y¿u tß quan trãng để t¿o ra mỏt ỏi ngj nhõn s cht lÔng cao, bao gỏm: Tìm ki¿m và thu hút các ứng viên tài năng, cÁ trong và ngồi cơng ty, đặc biát là nhng ngÔỏi cú c tớnh v giỏ trỏ phự hāp vßi văn hóa cąa cơng ty. Giúp nhân viên cú mụi trÔỏng lm viỏc tòt, thÔỏng xuyờn Ôc tham gia o to, phỏt trin nng lc. Mụi trÔỏng làm viác tßt làm gia tăng tính cam k¿t gn bú ca ngÔỏi lao ỏng. Gi chõn nhõn viờn bng cỏch Ôa ra cỏc chớnh sỏch v phỳc li hp dn, to ra mỏt mụi trÔỏng lm viác đác đáo và thu hút các ứng viên tài nng mòi.

<i>Cjng giòng nhÔ cuòn sách cąa Jim Collins, công trình Human Resource </i>

<i>Management: A Critical Approach</i>cąa David G. Collings v Geoffrey T. Wood Ôc xut bn ln u vo nm 2009 cjng Ôa ra cỏc chin lÔc to ra mỏt ỏi ngj nhõn s cht lÔng cao trong mụi trÔỏng kinh doanh ngy nay. Tác giÁ đÁ cÁp đ¿n các vÃn đÁ quÁn lý nhõn s v cỏc yu tò nh hÔóng n cht lÔng nhõn s, bao gỏm: Tng cÔỏng tm quan tróng ca nhõn s trong chin lÔc kinh doanh cąa tã chức. Xây dāng các chính sách và quy trình quÁn lý nhân sā nhằm măc tiêu thu hỳt nhõn viờn cú nng lc vÔt trỏi. Khuyn khích sā phát triển cąa nhân viên trong mụi trÔỏng lm viỏc ngy cng hon thiỏn v áp dăng các công că và kā thuÁt quÁn lý tiên ti¿n để quÁn lý và phát triển đái ngj nhân sā.

â Viát Nam, có nhiÁu tác giÁ đã chia sẻ góc nhìn riêng vÁ ngn nhân lāc cht lÔng cao. Tỏc gi Phm Minh Hc trong mát nghiên cứu cąa mình cho rằng nguán nhân lc cht lÔng cao l lc lÔng lao ỏng Ôc đào t¿o bài bÁn, có trí t và có thể thāc hián tßt các cơng viác địi hỏi sā phức t¿p và mang l¿i giá trá kinh t¿ -xã hái cao cho tã chức và xã hái [36, tr.25].

</div><span class="text_page_counter">Trang 28</span><div class="page_container" data-page="28">

Tỏc gi Nguyòn c HÔng xỏc ỏnh rng nguỏn nhõn lc cht lÔng cao úng vai trò quan trãng trong sā phát triển cąa qußc gia, đáng thái gißi thiáu các khái niám cÂ bn nhÔ tim nng, nng lc, nng khiu, ti năng, nhân tài, và quÁn lý nhân tài. Tác giÁ cjng chia sẻ kinh nghiám từ mát sß qußc gia trên th¿ gißi vÁ đào t¿o và phát trin ỏi ngj nhõn lc cht lÔng cao. Bờn cnh đó, tác giÁ nhÃn m¿nh vai trị quan trãng ca ng v Nh nÔòc trong viỏc ỏnh hÔòng phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao v Ôa ra quan im v cn thit ca viỏc u tÔ trong o to, bỏi dÔng, v thu hỳt nguỏn nhõn lc cú cht lÔng cao[41, tr.37].

Tỏc gi Lờ Thá Háng Điáp khi nói vÁ nguán nhân lāc chÃt lÔng cao ó cú cỏc mụ t nhÔ cú trình đá hãc vÃn, chun mơn cao, kā năng tßt, có khÁ năng thích ứng tßt vßi các mơi trÔỏng bin ỏng, va cú phm o c tiờu biu vừa có khÁ năng thāc hián cơng viác st sÃc [29, tr.72].

Theo tác giÁ Chu Văn CÃp, nguán nhõn lc cht lÔng cao Ôc ỏnh ngha l mỏt nhúm ngÔỏi lao ỏng cú trỡnh ỏ chuyờn mụn cao, tÔÂng ng vòi mỏt ngnh ngh c th dāa trên các tiêu chí phân lo¿i vÁ kā thuÁt chuyờn mụn. Nguỏn nhõn lc cht lÔng cao cn phÁi sã hÿu ki¿n thức, kā năng, và chuyên môn kā thuÁt, và đặc biát là khÁ năng áp dăng thành tāu cąa khoa hãc và công nghá vào cụng viỏc tng cÔỏng nng sut v hiỏu quÁ làm viác [16, tr.39].

Tãng k¿t l¿i, các tài liỏu v nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trờn th giòi thÔỏng cp n cỏc khớa cnh khỏc nhau cąa nguán nhân lāc, từ tuyển dăng và giÿ chân nhân tài đ¿n phát triển kā năng và quÁn lý hiáu suÃt. Các tài liáu trên th¿ gißi u ỏng ý rng nguỏn nhõn lc cht lÔng cao là y¿u tß quan trãng và thi¿t y¿u đßi vßi sā phát triển cąa mát tã chức hoặc mỏt quòc gia. Cỏc ti liỏu ny thÔỏng Ôa ra nhÿng quan niám chung vÁ nguán nhân lāc chÃt lÔng cao nhÔ sau: Nguỏn nhõn lc cht lÔng cao cú nng lc vÔt trỏi v úng gúp quan trãng đ¿n thành cơng cąa tã chức hoặc qc gia. Viác tuyển dăng và phát triển nguán nhân lāc cht lÔng cao l mỏt quỏ trỡnh phc tp v di hn, yờu cu s u tÔ nhiu thỏi gian, nguán lāc và kinh phí. Tính đa d¿ng trong nguán nhân lāc là y¿u tß quan trãng đßi vßi sā phát triển và thành cơng cąa tã chức hoặc qußc gia. Để thu hút và giÿ chân nguỏn nhõn lc cht lÔng cao, tó chc v quòc gia cn to ra mụi trÔỏng lm viỏc thun lāi, cung cÃp các ch¿ đá đãi ngá và phúc

</div><span class="text_page_counter">Trang 29</span><div class="page_container" data-page="29">

lāi hÃp d¿n, t¿o ra c¢ hái phát triển nghÁ nghiáp và thăng ti¿n cho nhân viờn. Nguỏn nhõn lc cht lÔng cao cn Ôc đào t¿o và phát triển liên tăc để duy trì và nâng cao năng lāc cąa mình. T¿i Viát Nam, các tác giÁ Viát Nam đÁu nhÁn thÃy tÅm quan trãng cąa nguán nhân lāc cht lÔng cao trong s phát triển kinh t¿ và xã hái. Mßi nhà nghiên cu Ôa ra quan im khỏc nhau v nguỏn nhõn lc cht lÔng cao nhÔng u thòng nht chung ó im ú l bỏ phn nhng ngÔỏi lao ỏng Ôc o to cÂ bn, quan tróng trong nguỏn nhõn lc quòc gia v l lc lÔng còt yu để thāc hián nhÿng cơng viác địi hỏi trình ỏ chuyờn mụn k thut cao ỏp ng Ôc s thay đãi, phát triển cąa ti¿n bá khoa hãc cụng nghỏ, ngoi ra nguỏn nhõn lc cht lÔng cao cịn phÁi có thể lāc tßt, có phẩm chÃt lao ỏng xó hỏi tòt nhm ỏp ng Ôc yờu cÅu nhiám vă trong thái kỳ hái nhÁp qußc t. Hó xut nhiu gii phỏp tng cÔỏng u tÔ vo o to v phỏt trin nguỏn nhân lāc, từ đãi mßi giáo dăc đ¿n thu hút u tÔ t cỏc nh u tÔ.

<b>1.2. NHĂNG CƠNG TRÌNH NGHIÊN CĆU VÀ PHÁT TRIÂN NGUâN NHÂN LĄC CHT LÊNG CAO </b>

Theo UNESCO, s lnh ngh ca ngÔỏi dõn, ngÔỏi lao ỏng cn cú s phự hp vòi mòi quan hỏ t nÔòc, chớnh vỡ th quan điểm này nhÁn m¿nh vào viác phát triển nguán nhân lāc là phát triển kā năng lao đáng cjng nhÔ cú s tÔÂng thớch vòi yờu cu ca viác làm.

Quan điểm vÁ phát triển nguán nhân lāc theo ILO cú s c trÔng riờng biỏt, nú tp trung vo viỏc m bo rng ngÔỏi lao ỏng có thể thỏa mãn sā nghiáp và cc sßng cỏ nhõn thụng qua viỏc tng cÔỏng nng lc v trình đá cąa hã. Đáng thái, quan điểm này cjng đÁ cÁp đ¿n sā thay đãi trong c¢ cÃu nguán nhân lāc để đáp ứng hiáu quÁ h¢n yêu cÅu cąa nÁn kinh t¿ và xã hái.

Cußn sách "First, Break All the Rules: What the World's Greatest Managers Do Differently" cąa tác giÁ Marcus Buckingham và Curt Coffman là mát tài liáu nãi ti¿ng và Ôc ỏnh giỏ cao trong lnh vc qun lý v phát triển nguán nhân lāc. Cußn sách này dāa trờn mỏt nghiờn cu quy mụ lòn v nhng ngÔỏi qn lý xt sÃc và gißi thiáu nhÿng bí quyt to ra mỏt mụi trÔỏng lm viỏc tòt và phát triển nguán nhân lāc. Theo tác giÁ, nhÿng nhà qn lý giỏi nhÃt trên th¿ gißi có mát cách ti¿p cÁn khác biát

</div><span class="text_page_counter">Trang 30</span><div class="page_container" data-page="30">

trong viác quÁn lý và phát triển nhân viên. Hã tÁp trung vào tài năng và sā đóng góp cąa từng nhân viên thay vì chú trãng vào nhÿng kā năng và ki¿n thức chung cąa tÃt cÁ nhân viên. Cußn sách cjng chß ra rằng nhÿng nhà qun lý tòt s dng nhng phÔÂng phỏp khỏc nhau to ra mỏt mụi trÔỏng lm viỏc tớch cāc, thúc đẩy tài năng và sā đóng góp cąa nhân viên. Các nhà quÁn lý giỏi còn t¿o ra c¢ hái cho nhân viên phát triển và thng tin, ỏng thỏi to ra mỏt mụi trÔỏng lm viác đÅy đą niÁm tin, tôn trãng và sā cÁm thơng. Ngồi ra, cn sách cjng gißi thiáu mát sò khỏi niỏm quan tróng nhÔ "nm bt ti năng", "xác đánh các kā năng chą chßt", "t¿o ra mỏt mụi trÔỏng lm viỏc tớch cc" v "phỏt triển nhân viên". Tác giÁ Marcus Buckingham và Curt Coffman ó Ôa ra cỏc vớ d thc t v các kā năng cÅn thi¿t để áp dăng nhÿng nguyên tÃc này trong tã chức.

Trong cơng trình "Leadership Pipeline: How to Build the Leadership Powered Company" cąa Ram Charan, Stephen Drotter và James Noel nói vÁ cách xây dāng há thßng phát triển nguán nhân lāc trình đá cao trong tã chức, bao gám cÁ viỏc phỏt trin lónh o. Cụng trỡnh ny Ôa ra mát khung nhìn chi ti¿t vÁ các cÃp đá lãnh đ¿o và trình đá kā năng cÅn thi¿t cho mòi cp ỏ. Cỏc tỏc gi Ôa ra cỏc nguyờn tc v hÔòng dn c th phỏt triển nhân viên từ các vá trí chun mơn đ¿n các vá trí lãnh đ¿o. Các tác giÁ cjng Ôa ra cỏc khuyn nghỏ v cỏch xỏc ỏnh, ỏnh giá và phát triển các tài năng tiÁm năng trờn Ôỏng i lờn cp bc lónh o. Cụng trỡnh ny giỳp ngÔỏi óc hiu Ôc cỏch xõy dng mát há thßng phát triển ngn nhân lāc trình đá cao trong tó chc, giỳp tó chc cú Ôc mát đái ngj nhân viên có trình đá cao và khÁ năng lãnh đ¿o m¿nh mẽ.

Trong công trình "The Art of Possibility: Transforming Professional and Personal Life" cąa Rosamund Stone Zander và Benjamin Zander không tÁp trung đặc biỏt vo phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong tó chc nhÔng nú cung cp mỏt cỏch nhìn mßi vÁ sā phát triển cá nhân và chą ngha lónh o. Ti liỏu ny khuyn khớch ngÔỏi đãc tìm ki¿m và tÁn dăng các c¢ hái, t¿o ra nhÿng giá trá đích thāc trong cc sßng cąa mình bằng cách tÁp trung vào nhÿng khÁ năng và tiÁm năng bên trong mình. Tài liáu này cjng đÁ cÁp đ¿n nhÿng nguyên tÃc lãnh đ¿o hiáu qu, chng hn nhÔ s ỏng viờn v truyn cm hng cho nhõn viờn. Bng cỏch khuyn khớch ngÔỏi đãc tÁp trung vào sā phát triển bÁn thân và khám phá khÁ năng bên trong mình, tài liáu

</div><span class="text_page_counter">Trang 31</span><div class="page_container" data-page="31">

ny cú th giỳp ngÔỏi óc phát triển kā năng lãnh đ¿o, t¿o ra giá trá cho bn thõn v Ôa ra nhng quyt ỏnh tòt hÂn trong cuỏc sòng v cụng viỏc.

Ti Viỏt Nam, tác giÁ Lê Văn Kỳ trong nghiên cứu vÁ phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong ngành cơng nghiáp cąa tßnh Thanh Hóa, cơng bß vào năm 2017 rằng phát triển nguán nhân lāc chÃt lÔng cao trong ngnh cụng nghiỏp l quỏ trỡnh gia tng quy mụ, nõng cao cht lÔng v thc hián sā chuyển đãi trong c¢ cÃu nguán nhân lc cht lÔng cao ca ngnh cụng nghiỏp, hÔòng tòi s tin bỏ, nhm ỏp ng tòt hÂn cỏc u cÅu phát triển cąa ngành cơng nghiáp và góp phÅn vào sā phát triển kinh t¿ - xã hỏi ca t nÔòc.

Nghiờn cu ca Vừ Thỏ Kim Loan v phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong bßi cÁnh hái nhÁp kinh t¿ qußc t¿ ti Thnh phò Hỏ Chớ Minh ó Ôc xut bn vào năm 2015. Trong nghiên cứu này, tác giÁ đã dāng mơ hình phân tích thāc tr¿ng các yu tò nh hÔóng n viỏc phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong khớa cnh cung ng, bao gỏm quy mụ qun lý sò lÔng nguỏn nhõn lc, mc ỏ cht lÔng ca hó, v cỏc chính sách liên quan đ¿n viác sử dăng nguán nhân lc cht lÔng cao. Tỏc gi ó xỏc ỏnh bßn y¿u tß quan trãng đang có tác đáng đáng kể đ¿n sā phát triển cąa nguán nhân lāc cht lÔng cao ti Thnh phò Hỏ Chớ Minh. Bờn c¿nh đó, tác giÁ cjng đã đánh giá mức đá tác đáng cąa các y¿u tß này đßi vßi quá trình phát triển nguán nhân lāc t¿i thành phß lßn nhÃt miÁn Nam Viát Nam. Tuy nhiên, có mát h¿n ch¿ trong nghiờn cu ny ú l tỏc gi chÔa chò ra Ôc mc ỏng nh hÔóng c th ca tng y¿u tß là bao nhiêu, điÁu này gây khó khn cho viỏc xut cỏc kin nghỏ cjng nhÔ viỏc Ôu tiờn la chón cỏc gii phỏp x lý thāc trang đang đặt ra=[52, tr.78].

Trong cơng trình khoa hóc "Phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong các khu cơng nghiáp tßnh Vĩnh Phúc" xt bÁn năm 2014, tác giÁ Đß Huy ThÃng đã xác đánh nhÿng khoÁng trßng cÅn ti¿p tăc nghiên cứu. Các khoÁng trßng này bao gám viác há thßng hóa và phát triển c¢ sã lý ln vÁ ngn nhõn lc cht lÔng cao trong khu cụng nghiỏp, đáng thái nghiên cứu vÁ nái dung phát triển nguán nhõn lc cht lÔng cao trong cỏc khu cụng nghiáp. Tác giÁ cjng đã tÁp trung vào viác há thòng v phõn tớch cỏc nhõn tò nh hÔóng n s phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong các khu cơng nghiáp. Bên c¿nh đó, cơng trình cjng tÁp trung vào nghiên cứu kinh nghiám

</div><span class="text_page_counter">Trang 32</span><div class="page_container" data-page="32">

vÁ phát triển nguán nhân lāc chÃt lÔng cao trong khu cụng nghiỏp ca mỏt sò ỏa phÔÂng khỏc v rỳt ra bi hóc ỏp dng cho tßnh Vĩnh Phúc [63].

Tãng k¿t l¿i, có rÃt nhiÁu tài liáu vÁ phát triển nguán nhân lāc chÃt lÔng cao trờn th giòi Ôc nhiu tỏc gi quan tâm, tùy thuác vào các chą đÁ că thể trong từng ngành nghÁ, từng lĩnh vāc mà luÁn ỏn Ôa ra mỏt sò ti liỏu phó bin v Ôc ỏnh giỏ cao. Cỏc nghiờn cu liờn quan n viỏc phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trên toàn cÅu tÁp trung vào viác cÁi thián năng lāc, kā năng, và ki¿n thức cąa nhân viên nhằm đáp ứng mát cách hiáu quÁ nhu cÅu cơng viác trong doanh nghiáp và đóng góp vào sā phát triển cąa tã chức. Nhÿng nghiên cứu này thÔỏng ỏnh giỏ nguỏn nhõn lc nhÔ l ti sÁn quý giá nhÃt cąa mát tã chức hoặc cáng ỏng ỏa phÔÂng. Vỡ vy, viỏc u tÔ vo phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao Ôc coi là y¿u tß quan trãng, giúp các tã chức v cỏng ỏng t Ôc s thnh cụng v bn vng trong tÔÂng lai.

<b>1.3. NHNG CễNG TRÌNH NGHIÊN CĆU VÀ PHÁT TRIÂN NGUâN NHÂN LĄC CHÂT L£ĀNG CAO ĐÁP ĆNG YấU CU HịI NHP QUC Tắ </b>

Hiỏn ti, s tp trung vào nghiên cứu và phát triển nguán nhân lāc cht lÔng cao ỏp ng cỏc yờu cu cąa q trình hái nhÁp qc t¿ đang thu hút s quan tõm v u tÔ rỏng rói trờn tồn cÅu. Mát sß cơng trình phát triển ngn nhân lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu hỏi nhp quòc t trờn th giòi Ôc nghiờn cu trong các lĩnh vāc că thể:

Trong công trình "Building a Better Delivery System: A New Engineering/ Health Care Partnership" đăng năm 2020 cąa Institute of Medicine khơng trāc ti¿p nói vÁ ngn nhân lāc chÃt lÔng cao trong hỏi nhp quòc t. Tuy nhiờn, ti liáu này nghiên cứu vÁ quá trình đào t¿o và phát triển nhân lāc trong ngành y t¿, đặc biát là trong lĩnh vāc kā thuÁt y t¿, và đÁ xuÃt nhÿng cÁi ti¿n và thay đãi để ỏp ng yờu cu ca thỏ trÔỏng lao ỏng qußc t¿. Tài liáu này khẳng đánh rằng để đáp ứng u cÅu cąa há thßng chăm sóc sức khe hiỏn i, cỏc nhõn viờn y t phi Ôc đào t¿o và phát triển vßi nhÿng kā năng và ki¿n thức tßt nhÃt. Tài liáu cjng đÁ cÁp đ¿n vai trị quan trãng cąa các cơng ty kā thuÁt trong viác cung cÃp các công nghá và dách vă hß trā để giúp các nhân viên y t¿ làm viác hiáu quÁ h¢n. Tài liáu này cjng đÁ xuÃt nhÿng cÁi ti¿n để nâng cao cht lÔng o to v phỏt trin nhõn lc trong ngành y t¿, bao gám

</div><span class="text_page_counter">Trang 33</span><div class="page_container" data-page="33">

viác tng cÔỏng liờn kt gia cỏc trÔỏng i hóc v các tã chức y t¿, thúc đẩy viác đào t¿o liên ngành và phát triển chuyên môn đa ngành, và xây dāng các há thßng đánh giá và phÁn hái hiáu quÁ để giám sát quá trình đào t¿o và phát triển nhân lāc trong ngành y t¿.

Cơng trình nghiên cứu "Education and Training for Development in East Asia: The Political Economy of Skill Formation in Newly Industrialised Economies" đăng năm 2018 cąa David Ashton và Francis Green tÁp trung vào viác nghiên cứu vÁ quá trình đào t¿o và phát triển nguán nhân lāc trong các nÁn kinh t¿ mßi cơng nghiáp ã châu Á, đặc biát là Trung Qußc, Đài Loan, Hàn Qußc và Singapore. Tác giÁ nhÃn m¿nh rằng phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao l yu tß quan trãng đßi vßi sā thành cơng cąa các nÁn kinh t¿ mßi nãi. Các chính sách đào to v phỏt trin nhõn lc Ôc xut trong ti liỏu bao gỏm viỏc u tÔ vo giỏo dăc và đào t¿o chuyên nghiáp, thúc đẩy viác hp tỏc gia cỏc doanh nghiỏp v trÔỏng i hóc, to ra mụi trÔỏng thõn thiỏn vòi cỏc cụng ty nÔòc ngoi v y mnh viỏc nghiờn cu v phát triển sÁn phẩm mßi. Tác giÁ cjng cho rng, ỏp ng yờu cu ca thỏ trÔỏng lao ỏng quòc t, cỏc nÔòc cn cú nhng k năng và năng lāc cao trong các lĩnh vāc nhÔ k thut, cụng nghỏ thụng tin, tip thỏ, quÁn lý và ti¿ng Anh.

Nghiên cứu "Developing Human Capital in East Asia: What Challenges Does the Future Hold " cąa Asian Development Bank (ADB) nói vÁ tÅm quan trãng cąa phát triển nguán nhân lāc chÃt lÔng cao òi vòi kinh t cỏc nÔòc ụng và đặt ra nhÿng thách thức trong viác phát trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿. Theo ADB, các nÔòc ụng ó t Ôc mỏt sò thnh tu đáng kể trong viác phát triển nguán nhân lāc cht lÔng cao, tuy nhiờn, vn cũn mỏt sò thỏch thc cn Ôc gii quyt. ADB cjng nhn mnh rng, ngoi viỏc ci thiỏn cht lÔng giỏo dc, cỏc nÔòc ụng cn tng cÔỏng nng lc qun lý và thúc đẩy sā hāp tác giÿa các ngành và giÿa các qußc gia để đáp ứng yêu cu ca mỏt thỏ trÔỏng lao ỏng ngy cng tồn cÅu. Ngồi ra, ADB cjng chß ra rằng, các nÔòc ụng cn òi mt vòi nhng thỏch thức mßi trong viác phát triển nguán nhân lāc chÃt lÔng cao, chng hn nhÔ chuyn ói k thut sò, tng cÔỏng s a dng v k nng v tng cÔỏng kh nng sỏng to, ói mòi.

</div><span class="text_page_counter">Trang 34</span><div class="page_container" data-page="34">

T¿i Viát Nam, đã có nhiÁu nghiên cứu liên quan đ¿n phát triển nguán nhân lāc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu ca s hái nhÁp qc t¿. Trong mát cơng trình có tāa đÁ "Đào t¿o và phát triển nguán nhân lāc cht lÔng cao ỏp ng nhu cu ca kinh t<i> thỏ trÔỏng Viỏt Nam," Ôc xut bn trờn T¿p chí Kinh tế và Phát triển, sß 263 </i>

(5/2019), tác giÁ Ngun Văn Minh đã thÁo ln vÁ tình hình hián t¿i cąa đào t¿o và phát triển nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ti Viỏt Nam đáp ứng các yêu cÅu cąa nÁn kinh t¿ thỏ trÔỏng. Theo nghiờn cu ny, Viỏt Nam vn ang gặp nhiÁu khó khăn trong viác đáp ứng yêu cÅu cąa hái nhÁp qc t¿ vì ngn nhân lāc cht lÔng cao ang thiu ht v khụng ỏp ng Ôc nhu cu ca cỏc doanh nghiỏp trong khu vāc kinh t¿. Há thßng đào t¿o và phát triển nguán nhân lāc t¿i Viát Nam đang tán t¿i nhiÁu h¿n ch¿, bao gám thi¿u sā k¿t nßi giÿa giáo dăc và doanh nghiáp, c¢ ch¿ tài trā o to chÔa hiỏu qu, chÔÂng trỡnh o to khơng đáp ứng nhu cÅu thāc t¿. Cơng trình cjng đÁ xuÃt nhiÁu giÁi pháp nhằm cÁi thián tình tr¿ng đào t¿o và phát triển nguán nhân lāc chÃt lÔng cao ti Viỏt Nam, bao gỏm nõng cao cht lÔng giỏo dc, ói mòi chÔÂng trỡnh o to, tng cÔỏng kt nòi gia giỏo dc v doanh nghiáp, cÁi thián c¢ ch¿ tài trā đào t¿o và thúc đẩy sā phát triển cąa các ngành nghÁ mßi.

Trong bài báo có tāa đÁ "Phát triển ngn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cÅu hái nhÁp kinh t¿ qußc t¿ t¿i Viát Nam," ca tỏc gi Nguyòn Kim Anh ó Ôc

<i>cụng bò trên trang Tạp chí Kinh tế và Quản lý, sß 5/2015. Nái dung cąa cơng trình tÁp </i>

trung vào phân tích tình hình ngn nhân lāc t¿i Viát Nam và đÁ xuÃt nhÿng giÁi pháp nhằm phát triển nguán nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu ca hái nhÁp kinh t¿ qc t¿, qua đó góp phn nõng cao nng lc cnh tranh ca t nÔòc. Trong cơng trình này, tác giÁ đã phân tích tình hình nguán nhân lāc t¿i Viát Nam bằng cách ỏnh giỏ cỏc chò tiờu nhÔ t lỏ ngÔỏi lao đáng có trình đá chun mơn cao, tÿ lá tht nghiỏp, cht lÔng o to nguỏn nhõn lc, và nhu cÅu vÁ nguán nhân lāc trong các lĩnh vāc kinh t¿. Tác giÁ nhÁn thÃy rằng, tuy Viát Nam có dân sß lßn và ngn nhân lāc tr tuói, nhÔng t lỏ ngÔỏi lao ỏng cú trỡnh ỏ chuyờn mụn cao vn cũn thp, cht lÔng o to nguỏn nhõn lc chÔa ỏp ng Ôc nhu cu ca thỏ trÔỏng lao ỏng, ỏng thỏi t lá thÃt nghiáp và lao đáng nông thôn v¿n cịn cao. Do đó, tác giÁ đÁ xt các giÁi phỏp nhm tng cÔỏng o to v phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao, ci thiỏn cht

</div><span class="text_page_counter">Trang 35</span><div class="page_container" data-page="35">

lÔng o to, tng cÔỏng nng lc đßi vßi các lĩnh vāc địi hỏi kā năng chun môn cao, đáng thái cÁi thián nhu cÅu vÁ nguán nhân lāc trong các ngành kinh t¿.

Trong nghiên cứu mang tiêu đÁ "Chính sách phát triển nguán nhân lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu hái nhÁp kinh t¿ t¿i Viát Nam," mà tác giÁ Ngun Văn Minh và TrÅn Văn Thành đã cơng bß vào năm 2018, đÁ cÁp đ¿n viác đào t¿o, bỏi dÔng, v nõng cao trỡnh ỏ chuyờn mụn nghÁ nghiáp, cùng vßi viác phát triển nguán nhân lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu ca s hỏi nhp kinh t, Ôc xem l mỏt nhiám vă cÃp bách trong q trình đãi mßi và phát triển kinh t¿ xã hái cąa Viát Nam. Nghiên cứu này bàn vÁ mát lo¿t vÃn đÁ liên quan đ¿n phát triển nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ti Viỏt Nam, bao gám tình hình nguán nhân lāc hián t¿i, nhu cu o to nguỏn nhõn lc cht lÔng cao, các chính sách phát triển nguán nhân lc cht lÔng cao, v các giÁi pháp để nâng cao cht lÔng nguỏn nhõn lc. Trong cụng trỡnh nghiờn cu ny, tỏc gi Ôa ra mát sß khuy¿n nghá và giÁi pháp nhằm nâng cao cht lÔng nguỏn nhõn lc ó Viỏt Nam, bao gỏm: tng cÔỏng o to v bỏi dÔng nguỏn nhõn lc, nõng cao cht lÔng giỏo dc v o to, phỏt trin cỏc chÔÂng trỡnh ói mòi giỏo dc v o to, nõng cao cht lÔng qun lý nhân sā và quÁn lý đào t¿o, đẩy m¿nh viác ứng dăng công nghá trong đào t¿o và phỏt trin nguỏn nhõn lc, tng cÔỏng hp tỏc gia cỏc doanh nghiỏp vòi nhau v vòi cỏc cÂ quan đào t¿o.

Cơng trình "Đào t¿o và phát triển nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cÅu cąa hái nhÁp qußc t¿ ã Viát Nam" cąa tác giÁ TrÅn Văn Thành đăng năm 2020 đÁ cÁp đ¿n mát sß tiêu chí và nái dung quan trãng liên quan đ¿n phát triển nguán nhân lāc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu hỏi nhp quòc t, bao gỏm: Xỏc ỏnh òi tÔng cn o to v phỏt trin: òi tÔng cn o to v phỏt trin phi Ôc xỏc ỏnh theo tng lnh vāc, ngành nghÁ, vá trí cơng viác, đáp ứng u cÅu cąa hái nhÁp qc t¿.

Cơng trình "Nghiên cu ỏnh giỏ cht lÔng nguỏn nhõn lc trong bòi cÁnh hái nh<i>Áp kinh t¿ t¿i Viát Nam" cąa tỏc gi Lờ Thỏ Kim Oanh Ôc ng trờn Tp chí Khoa </i>

<i>học Đại học Huế, 2019. Nái dung chính cąa cơng trình này là tÁp trung vào viác đánh </i>

giỏ cht lÔng nguỏn nhõn lc trong bòi cnh hỏi nhÁp kinh t¿ t¿i Viát Nam, đặc biát là trong lĩnh vāc đào t¿o. Cơng trình đÁ cÁp đ¿n cỏc yu tò nh hÔóng n cht lÔng

</div><span class="text_page_counter">Trang 36</span><div class="page_container" data-page="36">

nguán nhân lāc, bao gám cÁ khía c¿nh ki¿n thức, kā năng, phẩm chÃt và tâm huy¿t trong ngh.

Cụng trỡnh "ỏnh giỏ cht lÔng nguỏn nhân lāc Viát Nam trong bßi cÁnh hái nh<i>Áp quòc t" ca tỏc gi Trn Thỏ Mai HÔÂng v cỏng s Ôc ng trờn Tp chớ </i>

<i>Nghiờn cu Qun lý, sß 61 (5/2013). Nái dung chính cąa nghiên cứu tp trung vo viỏc </i>

ỏnh giỏ cht lÔng ca nguỏn nhân lāc t¿i Viát Nam trong bßi cÁnh hái nhÁp qc t¿. ĐiÁu này bao gám viác phân tích cỏc yu tò nh hÔóng n cht lÔng nguỏn nhõn lāc và đánh giá khÁ năng cąa nguán nhân lāc Viát Nam để đáp ứng yêu cÅu cąa quá trình hái nhÁp qc t¿. Dāa trên nhÿng k¿t quÁ này, nghiên cứu đÁ xuÃt các giÁi pháp và khuyn nghỏ nhm ci thiỏn cht lÔng nguỏn nhõn lāc và đáp ứng mát cách hiáu quÁ yêu cÅu cąa q trình hái nhÁp qc t¿.

Cơng trình "Xây dāng chß sß ỏnh giỏ cht lÔng nguỏn nhân lāc trong hái nhÁp kinh t¿ t¿i Viát Nam" cąa tác giÁ Nguyßn Hÿu Thã và cáng sā đăng năm 2016 chą y¿u tÁp trung vào viác xây dāng mát chß sß đánh giá cht lÔng nguỏn nhõn lc trong bòi cnh hỏi nhÁp kinh t¿ t¿i Viát Nam, bao gám các tiêu chớ nhÔ trỡnh ỏ hóc vn, kinh nghiỏm lm viác, năng lāc sáng t¿o và khÁ năng thích nghi vòi mụi trÔỏng kinh doanh v cụng nghỏ mòi.

Tãng k¿t l¿i, các công trình nghiên cứu trên th¿ gißi đÁu tÁp trung vào viỏc nghiờn cu, phõn tớch v Ôa ra các giÁi pháp để phát triển nguán nhân lāc chÃt lÔng cao ỏp ng yờu cu hỏi nhp quòc t¿ trên toàn cÅu, từ các khu vāc phát triển đang nãi lên đ¿n các qc gia có nÁn kinh t¿ phát triển. Các cơng trình này cjng đÁ cp n cỏc chớnh sỏch v chin lÔc đẩy m¿nh viác đào t¿o và phát triển nguán nhân lc cht lÔng cao, nõng cao nng lc cnh tranh cąa các qußc gia và khu vāc trên th¿ gißi.

Đánh giá tãng quan các nghiên cứu trên, mßi nghiờn cu cú nhng phm vi v òi tÔng nghiên cứu khác nhau, các tác gßa chą y¿u triển khai nghiờn cu theo hÔòng tip cn diòn dỏch đi từ lý luÁn đ¿n thāc tr¿ng rái đÁ xuÃt giÁi pháp. Các đÁ tài chą y¿u đánh giá ngn nhân lāc trong bßi cÁnh hái nhÁp, có lāa chãn các lý thuy¿t, xây dāng và kiểm đánh các mơ hình. K¿t q phân tích thāc tr¿ng làm tiÁn đÁ cho viác đÁ xuÃt các giÁi pháp nghiờn cu cú liờn quan. Tuy nhiờn, chÔa cú tài nào đÁ cÁp và nghiên cứu chi ti¿t òi tÔng ny ti ỏa bn thnh phò Hi Phũng.

</div><span class="text_page_counter">Trang 37</span><div class="page_container" data-page="37">

<b>1.4. ĐÁNH GIÁ CHUNG K¾T QUÀ TäNG QUAN NGHIÊN CĆU VÀ PHÁT TRIÂN NGUâN NHÂN LĄC CHÂT L£ĀNG CAO ĐÁP ĆNG YÊU CÄU HÞI NHÀP QC T¾ VÀ KHỒNG TRàNG NGHIÊN CĆU CĄA LN ÁN </b>

Cỏc nghiờn cu đã mang l¿i nhÿng k¿t quÁ đáng kể từ nhiÁu góc đá đa d¿ng, thể hián mức quan trãng cąa viác nghiên cứu vÁ phát triển nguán nhân lāc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu phỏt triển kinh t¿ và xã hái t¿i Viát Nam. Các nghiên cứu này đã làm rõ sā liên k¿t sâu sÃc giÿa viác phát triển nguán nhân lāc và sā ti¿n bá cąa qußc gia. Mặc dù, mßi qc gia đÁu áp dăng nhÿng chính sách riêng biát trong viác phát triển, đào t¿o và thu hút nguỏn nhõn lc cht lÔng cao. Nhiu nghiờn cu cjng ó phỏc hóa nguỏn nhõn lc cht lÔng cao nhÔ mỏt lc lÔng ỏng viờn mnh m thỳc đẩy q trình cơng nghiáp hóa và hián đ¿i hóa t nÔòc. Nhiu cụng trỡnh ó tóng quan nghiờn cu, Ôa ra Ôc nhng quan im, cỏch nhỡn mòi vßi nhiÁu góc đá khác nhau vÁ khái niám nguỏn nhõn lc, nguỏn nhõn lc cht lÔng cao cjng nhÔ cỏc khỏi niỏm liờn quan khỏc nhÔ phỏt trin, thu hỳt nguỏn nhõn lc cht lÔng cao. Cỏc tác giÁ đã ti¿p cÁn khái niám phát triển nguỏn nhõn lc cht lÔng cao t nhiu gúc đá khác nhau.

NhiÁu nghiên cứu tiêu biểu đã chß ra v cụng gng lÔng hoỏ, xõy dng thang o òi vòi tiờu chớ nguỏn nhõn lc cht lÔng cao, cỏc yu tò nh hÔóng tòi viỏc hỡnh thnh, xõy dng nguỏn nhõn lc cht lÔng cao cjng Ôc chỳ tõm xut v xõy dng mụ hình liên quan. Các cơng trình đang xây dāng và cÁp nhÁt các tiêu chuẩn, tiêu chí đánh giá v ỏnh lÔng nguỏn nhõn lc cht lÔng cao. Cỏc chớnh sỏch v cÂ ch Ôc cp n v hon thiỏn to mụi trÔỏng thun li cho đào t¿o và phát triển nguán nhân lāc chÃt lÔng cao.

Ngoi ra, nhiu cỏc nghiờn cu ó i sâu mô tÁ thāc tr¿ng nguán nhân lāc chÃt lÔng cao ó nhiu cỏc ngnh, lnh vc hot ỏng khác nhau, từ đó có cái nhìn thāc t¿ v òi tÔng ny. Cỏc tỏc gi i vo phõn tích sây thāc tr¿ng, từ đó chß ra nhÿng mặt tớch ó lm Ôc, tớch cc v nhng mt cịn nhiÁu h¿n ch¿, y¿u kém trong cơng tác này từ đó có nhiÁu c¢ sã đÁ xt nhÿng giÁi pháp có tính thuy¿t phăc và c¢ sã chặt chẽ cho nhÿng ho¿t đáng nghiên cứu, đÁ xuÃt ti¿p sau đó.

</div><span class="text_page_counter">Trang 38</span><div class="page_container" data-page="38">

Các nghiên cu Ôa ra nhiu gii phỏp nõng cao cht lÔng nguỏn nhõn lc, bao gỏm ci thiỏn cht lÔng o to, tng cÔỏng kh nng ng dng kin thức và kā năng thāc tißn, và xây dāng mỏt mụi trÔỏng lm viỏc chuyờn nghiỏp v y th thách để giúp nhân viên phát triển và đ¿t Ôc tim nng ca mỡnh. Cn tip tc nghiờn cu v ỏp dng cỏc phÔÂng phỏp v cụng nghỏ tiên ti¿n để đào t¿o và phát triển nguán nhõn lc cht lÔng cao, ỏng thỏi to ra s kt nòi cht ch gia trÔỏng i hóc v doanh nghiỏp ỏp ng yờu cu ca thỏ trÔỏng lao đáng.

Trên c¢ sã phân tích chÃt chẽ, sÃc xo thc trng nhÔ trờn ó phõn tớch, cỏc tỏc giÁ đÁ xuÃt nhiÁu các giÁi pháp, ki¿n nghá khác nhau vßi các góc nhìn đa chiÁu vÁ vÃn đÁ nghiên cứu. Các giÁi pháp này nhằm tÁp trung ói mòi t khõu qun lý nh nÔòc v nguỏn nhõn lc cht lÔng cao cho tòi ói mßi các ch¿ ch¿, chính sách qn lý. Đãi mòi cỏc hot ỏng o to, bỏi dÔng.

Cỏc gii pháp có tính khÁ thi khác nhau, các khuy¿n nghá òi vòi nhiu cỏc òi tÔng cú liờn quan nhm to mụi trÔỏng thun li cho viỏc phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu phỏt trin t nÔòc trong bòi cnh mòi - bòi cnh hỏi nhp, v s phỏt trin nhÔ vj bão cąa khoa hãc công nghá.

<b>1.4.2. Nhăng khoÁng tráng nghiên cću cąa luÁn án </b>

Thāc t¿, cho đ¿n nay, chą đÁ nghiên cứu vÁ phát triển nguỏn nhõn lc cht lÔng cao đáp ứng u cÅu hái nhÁp qc t¿ v¿n cịn các khoÁng trßng cÁ vÁ mặt mặt lý luÁn và thāc tißn đó là:

<i><b>1.4.2.1. Khoảng trống về mặt lý luận </b></i>

Mát sß khoÁng trßng vÁ lý luÁn phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong bòi cnh hỏi nhp quòc t vn chÔa Ôc gii quy¿t mát cách thÃu đáo.

<i>Thứ nhất, quan niám v phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao đáp ứng </i>

u cÅu cąa q trình hái nhÁp qc t chÔa Ôc xỏc ỏnh rừ rng trong cỏc nghiờn cu trÔòc õy. cú mỏt khỏi niỏm rừ rng v chớnh xỏc v nguỏn nhõn lc cht lÔng cao đáp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿, cn Ôa ra ỏnh ngha c th v nhng c điểm và yêu cÅu mà nguán nhân lāc này cÅn đáp ứng trong bßi cÁnh hái nhÁp qußc t¿. ĐiÁu này có thể bao gám trình đá hãc vÃn, ki¿n thức chuyên môn, kā năng chuyên ngành, khÁ năng sáng t¿o, kā năng giao ti¿p và làm viỏc trong mụi trÔỏng a dng, tÔ duy

</div><span class="text_page_counter">Trang 39</span><div class="page_container" data-page="39">

phÁn bián, và khÁ năng thích ứng vßi sā bi¿n đãi trong hái nhÁp qußc t¿. Lý thuy¿t này quan trãng để có thể vÁn dăng vào nghiờn cu trÔỏng hp c biỏt ti Hi Phũng.Vỡ vÁy, cÅn phÁi làm rõ quan niám th¿ nào là phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ứng yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿.

<i>Thứ hai, cÅn ti¿n hành nghiên cứu và xác đánh rõ vai trò quan tróng ca nguỏn </i>

nhõn lc cht lÔng cao trong q trình hái nhÁp qc t¿. ĐiÁu này bao gám viỏc thu hiu rng nguỏn nhõn lc cht lÔng cao đóng mát vai trị c¢ bÁn và quan trãng trong viác thúc đẩy năng suÃt lao đáng, t¿o li th cnh tranh, thu hỳt u tÔ nÔòc ngoi và đóng góp vào sā phát triển bÁn vÿng cąa nÁn kinh t¿ qußc gia.

<i>Thứ ba, cÅn tÁp trung vào viác đánh rõ nái dung că thể cąa viỏc phỏt trin nguỏn </i>

nhõn lc cht lÔng cao đáp ứng u cÅu cąa q trình hái nhÁp qc t¿. Nái dung này bao gám sā phát triển v cỏc mt sò lÔng nguỏn nhõn lc, cht lÔng nguán nhân lāc và c¢ cÃu nguán nhân lāc, tÁp trung vào các kā năng, ki¿n thức chuyên môn, kh nng lm viỏc a vn húa, tÔ duy phÁn bián, kā năng giao ti¿p, và khÁ năng thích ng v<i>òi mụi trÔỏng lm viỏc quòc t. </i>

<i>Th tư, cÅn xác đánh nhÿng tiêu chí để đánh giá s phỏt trin ca nguỏn nhõn </i>

l<i>c cht lÔng cao để đáp ứng yêu cÅu cąa quá trình hái nhÁp qußc t¿. ĐiÁu này bao </i>

gám viác đánh giá năng lāc chun mơn, kā năng cơng viác, đóng góp vào thành công tã chức, khÁ năng hãc hỏi và phát triển, khÁ năng thích ứng vßi bi¿n đãi cơng nghá và s<i>ā phát triển toàn cÅu. </i>

<i>Thứ năm, CÅn ti¿n hành nghiên cứu và xác đánh các y¿u tò cú nh hÔóng n </i>

quỏ trỡnh phỏt trin v duy trỡ nguỏn nhõn lc cht lÔng cao. Nhõn tò ny cú th bao gỏm chớnh sỏch nh nÔòc, há thßng giáo dăc và đào t¿o, sā hß trā cąa doanh nghiáp và cơng ty, tình hình kinh t¿ cąa qc gia và tồn cÅu, các y¿u tß văn hóa, xã hái tác đáng đ¿n quan điểm và giá trá cąa cáng đáng lao đáng.

<i><b>1.4.2.2. Khoảng trống về thực tiễn </b></i>

Trong thāc t¿ phát triển nguán nhõn lc cht lÔng cao trong bòi cnh hỏi nhp quòc t, vn cũn mỏt sò khong tròng chÔa Ôc lm rừ.

<i>Th nht, cn xỏc ỏnh mc đá phù hāp cąa đái ngj nguán nhân lāc chÃt lÔng </i>

cao vòi nhu cu ca thỏ trÔỏng lao ỏng hiỏn nay. Thỏ trÔỏng lao ỏng ang thay ói

</div><span class="text_page_counter">Trang 40</span><div class="page_container" data-page="40">

nhanh chóng, và viác đÁm bÁo sā phự hp ca nguỏn nhõn lc cht lÔng cao vòi nhu cu thc t ca thỏ trÔỏng l mỏt thách thức. CÅn có nhÿng nghiên cứu că thể vÁ cỏc yờu cu v xu hÔòng mòi ca thỏ trÔỏng lao ỏng v hỏi nhp quòc t ỏnh hỡnh li cỏc chÔÂng trỡnh o to v phỏt triển nguán nhân lāc.

<i>Thứ hai, mßi liên k¿t giÿa giáo dăc và doanh nghiáp là rÃt cÅn thi¿t để m bo </i>

rng nguỏn nhõn lc Ôc o to phự hāp vßi yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿ và yêu cÅu cąa doanh nghiáp. Tuy nhiên, còn nhiÁu thách thc trong viỏc xõy dng mụi trÔỏng hp tỏc cht ch gia hai bờn v ci thiỏn s tÔÂng tác giÿa hã. Sā khác biát giÿa nhu cÅu thc t ca doanh nghiỏp v chÔÂng trỡnh o to ca cỏc trÔỏng i hóc, viỏc ỏp ng yờu cÅu hái nhÁp qußc t¿ và đáng thái đáp ứng yêu cÅu nái đáa. Thi¿u sā liên k¿t giÿa các đ¢n vá đào t¿o và doanh nghiáp, gây ra sā khó khăn trong viác cÁp nhÁt ki¿n thức và kā năng mßi nhÃt, đặc biát là trong lĩnh vāc công nghá thông tin, kā thuÁt cao.

to, ang ngy cng Ôc ỏnh giỏ cao trong quỏ trỡnh hỏi nhp quòc t¿. Tuy nhiên, viác tích hāp kā năng mÁm vo cỏc chÔÂng trỡnh o to v ỏnh giỏ hiỏu quÁ cąa chúng v¿n còn là mát vÃn đÁ chÔa Ôc gii quyt y . Ngoi ra, trong bòi cÁnh thay đãi nhanh chóng cąa cơng nghá, viác giỏo dc o to thÔỏng xuyờn tró thnh yu tß cÅn thi¿t trong viác duy trì và nâng cao cht lÔng nguỏn nhõn lc. Nghiờn cu v cỏch thức xây dāng há thßng giáo dăc liên tăc hiáu qu v hp dn òi vòi ngÔỏi lao ỏng sẽ đóng vai trị cÃp thi¿t.

<i>Thứ tư, viác dā oỏn v Ôòc tớnh nhu cu nguỏn nhõn lc cht lÔng cao trong </i>

tÔÂng lai da trờn xu hÔòng kinh t¿, cơng nghá và hái nhÁp qc t¿ là mát khớa cnh cn Ôc nghiờn cu m bo tớnh linh hot v ỏp ng nhu cu thỏ trÔỏng lao đáng.

<b>1.4.3. Nhăng vÃn đÁ khoa hãc cÅn ti¿p tăc nghiên cću trong luÁn án </b>

Nhÿng vÃn đÁ khoa hãc cÅn ti¿p tăc nghiên cứu trong luÁn án vÁ phát triển nguán nhân lc cht lÔng cao ỏp ng yờu cu hỏi nhp qc t¿ đó là:

<i>Một là, làm sáng tỏ khái niỏm phỏt trin nguỏn nhõn lc cht lÔng cao ỏp ứng </i>

yêu cÅu hái nhÁp qußc t¿, chß ra vai trò quan trãng cąa viác phát triển nguán nhân lāc cht lÔng cao t trong bòi cnh hỏi nhp qußc t¿ ngày nay, chß ra nhÿng yêu cÅu đặt ra cąa hái nhÁp qußc t¿ vßi nguán nhân lc cht lÔng cao.

</div>