Bài giảng Chương 1 Luật lao động Việt Nam - Môn Luật lao động

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (28.91 MB, 43 trang )

Trang 1<div class="page_container" data-page="1">

MÔN HỌC

LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM

Biên soạn: ThS. Lường Minh SơnEmail:

ĐT: 0902 668 255

</div>Trang 2<div class="page_container" data-page="2">

Sự cần thiết của Luật Lao động1

Nội dung chính của

Bộ luật lao động năm 20192

Kết luận3

</div>Trang 3<div class="page_container" data-page="3">

ALuật điều hòa các mối QHXH

BLao động là hoạt động tồn tại

của con người

CCon người ln có tính đố kỵ,

tham lam và hiếu thắng

Luật lao động điều chỉnh và là thang đo cho các hành vi trong mối QHLĐ

Tại sao cầnLuật lao

D

</div>Trang 5<div class="page_container" data-page="5">

CHƯƠNG I

NHỮNG VẤN ĐỀ KHÁI QUÁT VỀLUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM

Biên soạn: ThS. Lường Minh SơnEmail:

ĐT: 0902 668 255

</div>Trang 6<div class="page_container" data-page="6">

VĂN BẢN PHÁP LUẬT

- Hiến pháp 2013 (Chương II: Quyền con người, Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân)- Bộ luật Lao động 2019 (Điều 1 – Điều 8; Điều 143 – Điều 160; khoản 3 Điều 220)

- Nghị định 12/2022/NĐ-CP về Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực LĐ, BHXH, đưa người

lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng

- Nghị định 145/2020/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của BLLĐ về điều

kiện lao động và quan hệ lao động

- Nghị định 152/2020/NĐ-CP về NLĐ làm việc tại VN và tuyển dụng, quản lý NLĐ VN làm việc

cho tổ chức, cá nhân nước ngoài tại VN.

- Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của BLLĐ

về lao động chưa thành niên.

</div>Trang 7<div class="page_container" data-page="7">

CHƯƠNG I

LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM

PHÁT TRIỂN LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM

</div>Trang 8<div class="page_container" data-page="8">

TÌNH HUỐNG

vTình huống 1:

Cơng ty VanLack th chị Vân làm nhiệm vụ báo cáo thu chi, quyết toánthuế. Đến nay, công ty đã nợ chị 03 tháng tiền lương nhưng khơng trả. Chịkhởi kiện ra Tịa án.

Luật nào sẽ được Toà án áp dụng để giải quyết?

</div>Trang 9<div class="page_container" data-page="9">

Các quan hệ sau đây sẽ do luật nào điều chỉnh?

- Quan hệ về tuyển dụng, chấm dứt quan hệ lao động với anh Phong?- Quan hệ về BHXH của anh Phong?

</div>Trang 10<div class="page_container" data-page="10">

I. KHÁI NIỆM LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM

1. Đối tượng điều chỉnh của Luật Lao động Việt Nam

ĐIỀU 1BLLĐ 2019

- Tiêu chuẩn lao động

- Quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm:

+ NLĐ;+ NSDLĐ;

+ Tổ chức ĐD NLĐ tại cơ sở;+ Tổ chức đại diện NSDLĐ

</div>Trang 11<div class="page_container" data-page="11">

I. KHÁI NIỆM LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM

1. Đối tượng điều chỉnh của Luật Lao động Việt Nam

ĐỐI TƯỢNG

ĐIỀU CHỈNH

QHLĐ mangtính cá nhân

QHLĐ mang tínhtập thể

QHXH # có liênquan trực tiếp

QHLĐ

</div>Trang 12<div class="page_container" data-page="12">

CÁC QUAN HỆ LAO ĐỘNG CƠ BẢN TRONG NỀN KTTT

QHLĐthiết lập trên

cơ sở

HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG

QHLĐ củaCB, CC, VC trong CQNN

QHLĐ củaxã viên trong

QHLĐ trongTổ chứcchính trị, CTXH, XH-

NNQHLĐ trong

hợp đồngDân sự (gia

công, dịchvụ, uỷ quyền)

</div>Trang 13<div class="page_container" data-page="13">

q Khái niệm:

Quan hệ Lao động giữa người lao động làm công ăn lương (NLĐ)và người sử dụng lao động (NSDLĐ) được xác lập trên cơ sở

hợp đồng lao động (HĐLĐ)

Quan hệ lao động cá nhân

(Quan hệ lao động làm công ăn lương)

(~ THỎA THUẬN)

</div>Trang 14<div class="page_container" data-page="14">

• Tính kinh tế• Tính xã hộiBản chất

• Cá nhân• Tập thểQuy mơ

• Mâu thuẫn (mua – bán)• Thống nhất

Lợi ích

• Bình đẳng• Phụ thuộcĐịa vị pháp lý

Quan hệ lao động cá nhân

(Quan hệ lao động làm công ăn lương)

a

</div>Trang 15<div class="page_container" data-page="15">

q Dấu hiệu nhận biết QHLĐ cá nhân:

Ø Được thiết lập trên cơ sở HĐLĐ

Ø Sự phụ thuộc pháp lý:

- Quyền kiểm tra, quản lý, giám sát, điều hành, bố trí LĐ- Quyền khen thưởng, xử lý kỷ luật NLĐ

Quan hệ lao động cá nhân

(Quan hệ lao động làm công ăn lương)

a

</div>Trang 16<div class="page_container" data-page="16">

q Các loại QHLĐ cá nhân:

Ø QHLĐ giữa NLĐ Việt Nam và NSDLĐ là DN có vốn đầu tưnước ngoài; CQ, TC, cá nhân nước ngoài hoặc QT đóng trên lãnhthổ VN; (CD VN – NSDLĐ tại VN)

Ø QHLĐ giữa người nước ngoài với các TC, cá nhân là người VN

được phép sử dụng lao động là người nước ngoài; (NNN NSDLĐ tại VN)

-Ø QHLĐ của người VN đi làm việc ở nước ngoài.

Quan hệ lao động cá nhân

(Quan hệ lao động làm công ăn lương)

a

</div>Trang 17<div class="page_container" data-page="17">

“Người lao động là người làm việc cho NSDLĐ theo thỏa thuận, đượctrả lương và chịu sự quản lý, điều hành, giám sát của NSDLĐ”

(khoản 1 Điều 3 BLLĐ 2019)

v Công dân Việt Nam:

- Năng lực pháp luật lao động

- Năng lực hành vi lao động: khả năng thể lực và trí lực=> sức lao động

Lưu ý: Năng lực PLLĐ hạn chế và năng lực hành vi LĐ không đầy đủ

NGƯỜI LAO ĐỘNGa1

</div>Trang 18<div class="page_container" data-page="18">

v Một số trường hợp đặc biệt:

- Người lao động dưới 15 tuổi

(lưu ý: NLĐ chưa thành niên Điều 143 BLLĐ 2019)

NGƯỜI LAO ĐỘNGa1

- Trong các QHLĐ có yếutố nước ngoài

- Lao động đặc thù

</div>Trang 19<div class="page_container" data-page="19">

vNgười nước ngoài:

</div>Trang 22<div class="page_container" data-page="22">

“Người sử dụng lao động là DN, cơ quan, tổ chức, HTX, hộ gia đình, cá nhâncó th mướn, sử dụng NLĐ làm việc cho mình theo thỏa thuận; trường hợpNSDLĐ là cá nhân thì phải có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.”

(Khoản 2 Điều 3 BLLĐ 2019)

v Doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức:

=> Luật Doanh nghiệp, Luật HTX, Luật Dân sự

v Cá nhân:

– 18 tuổi trở lên à Tại sao?

NGƯỜI SỬ DỤNG LAO ĐỘNGa2

</div>Trang 23<div class="page_container" data-page="23">

Quan hệ lao động mang tính tập thể

ØTổ chức đại diện NLĐ tại cơ sở là tổchức được thành lập trên cơ sở tựnguyện của NLĐ tại một đơn vị sửdụng lao động nhằm mục đích bảo vệquyền và lợi ích hợp pháp, chính đángcủa NLĐ trong QHLĐ thông quathương lượng tập thể hoặc các hìnhthức khác theo quy định của pháp luậtvề lao động.

ØGồm CĐCS và tổ chức của NLĐ tạidoanh nghiệp

CƠNG ĐỒNCẤP TRÊN CƠ SỞ

NLĐTC CỦA

TC CỦA NLĐ

BỘ LUẬT LAO

</div>Trang 24<div class="page_container" data-page="24">

§Thuộc CĐVN – Tổ chức chính trị –xã hội

§Thành lập, giải thể, tổ chức vàhoạt động theo luật CĐ

§Tổ chức và hoạt động theo Điềulệ CĐVN

§Số lượng tối thiểu để thành lập:05 người

TỔ CHỨC NLĐ

§Phải đăng ký thành lập với CQNN,thành lập, hoạt động hợp pháp saukhi được cấp đăng ký theo BLLĐ

§Ban lãnh đạo là người Việt Nam làmviệc tại DN, lý lịch theo quy định.

§Xây dựng và ban hành điều lệ theoBLLĐ

§Số lượng tối thiểu: thành viên là NLĐtại ND tại thời điểm đăng ký theo quyđịnh của CP

Gia nhập CĐVNtheo Luật Cơng đồn

THÀNH LẬP TỔ CHỨC ĐẠI DIỆN CỦA NLĐ TẠI CƠ SỞ

</div>Trang 25<div class="page_container" data-page="25">

Quan hệ lao động mang tính tập thể

Giữa tập thể lao động với NSDLĐ

Giữa tổ chức đại diện tập thể laođộng tại cơ sở với NSDLĐ

Giữa tổ chức đại diện tập thể laođộng tại cơ sở với tổ chức đại diệnNSDLĐ (VCCI)

</div>Trang 26<div class="page_container" data-page="26">

Các QHXH # có liên quan trực tiếp đến QHLĐ

NGƯỜI LAO ĐỘNGNGƯỜI SỬ DỤNG

LAO ĐỘNG

QH VỀ VIỆC LÀM HỌC NGHỀ

QH VỀ CHO THUÊ LẠI LAO ĐỘNG

QH VỀ BTTH

QH VỀ BHXHQH VỀ GIẢI

QUYẾT TCLĐ

QH QLÝ NN & THANH TRA LAO ĐỘNG

</div>Trang 28<div class="page_container" data-page="28">

Ø Quan hệ bảo hiểm xã hội

Quan hệ giữa người tham gia BHXH và cơ quan BHXHCác nhóm quan hệ:

- Quan hệ tạo lập quỹ BHXH

- Quan hệ về thực hiện chế độ BHXH

c

Các QHXH

#

có liên quan trực tiếp đến QHLĐ

</div>Trang 29<div class="page_container" data-page="29">

Ø Quan hệ về bồi thường thiệt hại (BTTH)

Quan hệ giữa NLĐ và NSDLĐ trong việc BTTHCác loại BTTH:

– Bồi thường thiệt hại về tính mạng, sức khỏe– Bồi thường thiệt hại về tài sản

– Bồi thường khi chấm dứt HĐLĐ trái PL

=> BTTH trong LLĐ có gì khác so với BTTH trong Luật Dân sự?

c

Các QHXH

#

có liên quan trực tiếp đến QHLĐ

</div>Trang 30<div class="page_container" data-page="30">

Ø Quan hệ về giải quyết tranh chấp lao động (TCLĐ) và đình

</div>Trang 31<div class="page_container" data-page="31">

Ø Quan hệ về quản lý NN và thanh tra lao động

Quan hệ giữa cơ quan nhà nước và NSDLĐ trong lĩnh vực chấp hànhPLLĐ

Nội dung quan hệ:

+ Quản lý lao động;

+ Xử phạt vi phạm trong lĩnh vực LĐ

c

Các QHXH

#

có liên quan trực tiếp đến QHLĐ

</div>Trang 32<div class="page_container" data-page="32">

I. KHÁI NIỆM LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM

2. Phương pháp điều chỉnh của Luật Lao động

PHƯƠNG PHÁP THOẢ THUẬN

PHƯƠNG PHÁP MỆNH LỆNH

PHƯƠNG PHÁP TÁC ĐỘNG XÃ HỘI

</div>Trang 33<div class="page_container" data-page="33">

I. KHÁI NIỆM LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM

2. Phương pháp điều chỉnh của Luật Lao động

Phương pháp thỏa thuận

– Phương pháp điều chỉnh chủ yếu à vì sao?– Khác gì so với thỏa thuận trong LDS?

– Cách thức tác động của phương pháp thỏa thuận?

</div>Trang 34<div class="page_container" data-page="34">

I. KHÁI NIỆM LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM

2. Phương pháp điều chỉnh của Luật Lao động

</div>Trang 35<div class="page_container" data-page="35">

I. KHÁI NIỆM LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM

2. Phương pháp điều chỉnh của Luật Lao động

Phương pháp thông qua hoạt động của tổ chức đại diện NLĐ tácđộng vào các quan hệ phát sinh trong quá trình LĐ

– Phương pháp đặc thù của LLĐ– Hiệu quả của phương pháp

Tổ chức đại diện

</div>Trang 36<div class="page_container" data-page="36">

I. KHÁI NIỆM LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM

“Luật Lao động là một ngành luật độc lập trong hệ thống pháp luật ViệtNam, bao gồm tổng thể những QPPL do Nhà nước ban hành, điều chỉnh

QHLĐ giữa NLĐ làm công ăn lương với NSDLĐ (phát sinh trên cơ sởHĐLĐ) và các quan hệ xã hội có liên quan trực tiếp với QHLĐ”

</div>Trang 37<div class="page_container" data-page="37">

I. KHÁI NIỆM LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM

3. Hệ thống và nguồn của Luật Lao động

HĐLĐ, tiền lương,v.v…

PHẦN CHUNG

PHẦN RIÊNG

</div>Trang 38<div class="page_container" data-page="38">

I. KHÁI NIỆM LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM

3. Hệ thống và nguồn của Luật Lao động

q Nguồn của Luật lao động

- Văn bản Luật: Hiến pháp, BLLĐ, Luật Cơng đồn, Luật BHXH,Luật Giáo dục nghề nghiệp, Luật Việc làm …

- Điều ước quốc tế (công ước, khuyến nghị ILO, hiệp định…)- Văn bản dưới Luật: Nghị định, Thông tư…

- Nguồn bổ sung: Thỏa ước lao động tập thể (TƯLĐTT), Nội quylao động.

</div>Trang 39<div class="page_container" data-page="39">

II. NHỮNG NGUYÊN TẮC CƠ BẢN CỦA LUẬT LAO ĐỘNG

1. Nguyên tắc bảo vệ NLĐ

v Cơ sở lý luậnv Cơ sở pháp lý:

- Điều 34, 35 Hiến pháp 2013

- Công ước của tổ chức Lao động quốc tế (ILO)

v Nội dung và biểu hiện của nguyên tắc:

─ Bảo đảm vấn đề về việc làm (Điều 9 - 12 BLLĐ 2019)

─ Đảm bảo tiền lương & thu nhập (Điều 90 - 104 BLLĐ 2019)

─ Đảm bảo an tồn tính mạng, sức khỏe… của NLĐ (Luật An toàn vệ sinh lao động 2015)─ Đảm bảo quyền nghỉ ngơi (Điều 105 – 116 BLLĐ 2019)

─ Tôn trọng và bảo đảm quyền đại diện của TTLĐ (Điều 170 – 178 BLLĐ 2019)─ Thực hiện chế độ bảo hiểm xã hội (Điều 168 BLLĐ 2019)

</div>Trang 40<div class="page_container" data-page="40">

II. NHỮNG NGUYÊN TẮC CƠ BẢN CỦA LUẬT LAO ĐỘNG

2. Nguyên tắc bảo vệquyền và lợi ích hợp phápcủa người sử dụng laođộng

v Cơ sở lý luậnv Cơ sở pháp lý:

– Công ước 98 ILO;

– Điều 32, 33 HP 2013

v Nội dung và biểu hiện của nguyên tắc

─ Bảo đảm quyền tự chủ trong hoạt động SXKD và sử dụng LĐ─ Bảo hộ quyền sở hữu hợp pháp về tài sản và các lợi ích khác của

NSDLĐ

</div>Trang 41<div class="page_container" data-page="41">

II. NHỮNG NGUYÊN TẮC CƠ BẢN CỦA LUẬT LAO ĐỘNG

3. Nguyên tắc kết hợp hài hịa giữa chính sách kinh tế và chính sách xã hội

v Cơ sở lý luậnv Cơ sở pháp lý

v Nội dung và biểu hiện của nguyên tắc (CSR)

</div>Trang 42<div class="page_container" data-page="42">

II. NHỮNG NGUYÊN TẮC CƠ BẢN CỦA LUẬT LAO ĐỘNG

4. Nguyên tắc tôn trọng và tuân thủ nghiêm chỉnh những quy phạm pháp luậtlao động quốc tế đã phê chuẩn

v Cơ sở lý luậnv Cơ sở pháp lý

v Nội dung và biểu hiện của nguyên tắc

─ Chuyển hóa các quy định trong điều ước quốc tế mà VN tham gia,phê chuẩn vào pháp luật quốc gia

─ Tôn trọng và tuân thủ nghiêm chỉnh các quy phạm pháp luật lao độngquốc tế đã phê chuẩn

</div>Trang 43<div class="page_container" data-page="43">

III. LỊCH SỬ HÌNH THÀNH & PHÁT TRIỂN CỦALUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM

1. Giai đoạn 1945 – 19542. Giai đoạn 1955 – 19853. Giai đoạn 1986 đến nay

• Trước 1994• Sau 1994

</div>

Bài giảng Chương 1 Luật lao động Việt Nam - Môn Luật lao động

<b>LUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM</b>

<b>CHƯƠNG I</b>

<b>NHỮNG VẤN ĐỀ KHÁI QUÁT VỀLUẬT LAO ĐỘNG VIỆT NAM</b>

<b>VĂN BẢN PHÁP LUẬT</b>

<b>CHƯƠNG I</b>

<b>TÌNH HUỐNG</b>

<b>CÁC QUAN HỆ LAO ĐỘNG CƠ BẢN TRONG NỀN KTTT</b>

<i><b>Quan hệ lao động mang tính tập thể</b></i>

<b>THÀNH LẬP TỔ CHỨC ĐẠI DIỆN CỦA NLĐ TẠI CƠ SỞ</b>

<i><b>Quan hệ lao động mang tính tập thể</b></i>

<b>Các QHXH # có liên quan trực tiếp đến QHLĐ</b>

<b>Các QHXH </b>

<b>có liên quan trực tiếp đến QHLĐ</b>

<b>Các QHXH </b>

<b>có liên quan trực tiếp đến QHLĐ</b>

<b>Các QHXH </b>

<b>có liên quan trực tiếp đến QHLĐ</b>

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về