tiểu luận học phần pháp luật đại cương bài tập lý thuyết

<span class="text_page_counter">Trang 1</span><div class="page_container" data-page="1">

<b>Trường Đại học Kinh tế - Đại học Đà NẵngKhoa Kinh doanh Quốc tế</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 2</span><div class="page_container" data-page="2">

<i> Đà Nẵng, ngày 06 tháng 12 năm 2023</i>

<b><small>STTHỌ VÀ TÊNNHIỆM VỤTHÁI ĐỘ LÀM VIỆCMỨC ĐỘ ĐĨNG GĨP</small></b>

<small>11Vũ Thị Hồ</small>

<small>Thiết kế sildes, bổsung nội dung phầnII; kiểm tra các nộidung lý thuyết phần</small>

<small>Có trách nhiệm, sáng tạo,hợp các, đúng hẹn</small>

<small>Lắng nghe, tích cực, cótrách nhiệm, hợp tác, đúng</small>

<small>hẹn deadline.</small>

<small>15</small> ^{Trần Nguyễn Diệu}<small>Huyền</small>

<small>Hoàn thành nội dunglý thuyết câu 1,2 củaphần I; kiểm tra, bổsung nội dung của</small>

<small>phần I và II.</small>

<small>Tích cực, có trách nhiệm,linh hoạt, đúng hẹn</small>

<small>100%</small>

</div><span class="text_page_counter">Trang 3</span><div class="page_container" data-page="3">

<b>Câu1: Hãy chứng minh chế độ cộng sản nguyên thủy là hình thái </b>

<b>kinh tế xã hội chứa đựng những nguyên nhân làm xuất hiện nhà nước?</b>

- Chế độ Cộng Sản Nguyên Thủy là một hình thái kinh tế - xã hội pháttriển từ rất sớm trong lịch sử của nhân loại, trước khi có sự phân chia tưsản và hình thành chế độ cộng sản hiện đại. Trong hoàn cảnh này, Chế độcộng sản nguyên thủy được mô tả như là một giai đoạn tiền lịch sử, chúngđược hình thành trên hai cơ sở chính đó là Kinh tế và Xã hội khi conngười sống chủ yếu bằng săn bắt, thu thập và chia sẻ nguồn lực chung.

<b>  Kinh Tế: Cơ sở kinh tế của xã hội cộng sản nguyên thủy là chế độ sở</b>

hữu chung về tư liệu sản xuất và sản phẩm lao động.

 <b>Năng suất lao động thấp: Trong xã hội cộng sản nguyên thủy, do</b>

trình độ phát triển của lực lượng sản xuất thấp kém, khơng có sựxuất hiện của cơng nghệ, khoa học kĩ thuật hiện đại, công cụ laođộng thô sơ, con người chưa có nhận thức đúng đắn về thiên nhiênvà về bản thân mình, họ ln ln trong tình trạng mềm yếu, hoảngsợ và bất lực trước những tai họa của thiên nhiên thường xuyên xảyra => Năng suất lao động thấp và họ phải dựa vào nhau, cùng chungsống, cùng lao động và cùng hưởng thụ những thành quả lao độngchung.

 <b>Nền kinh tế tự nhiên Tự Cung Ứng và Tự Tiêu Thụ: Cộng đồng</b>

chủ yếu tự sản xuất và tự tiêu thụ. Các thành viên trong xã hộithường tham gia vào việc sản xuất những thứ họ cần và chia sẻchúng trong cộng đồng.

</div><span class="text_page_counter">Trang 4</span><div class="page_container" data-page="4">

 <b>Trao đổi thương mại theo nhu cầu và khả năng: Cộng đồng có</b>

thể áp dụng nguyên tắc phân phối theo nhu cầu và khả năng, nghĩalà mọi người nhận được những gì họ cần và đóng góp vào sản xuấttheo khả năng của họ.

 <b>Tư Hữu Chung hoặc Tự Do Tư Hữu: Phương thức sở hữu tài sản</b>

có thể là chung, trong đó tất cả thành viên cộng đồng sở hữu vàquản lý chung tài sản, hoặc có thể là tự do tư hữu tạm thời theonguyên tắc sử dụng và cần thiết.

 <b>Thiếu Hụt Các Dịch Vụ Công Cộng: Do thiếu vốn và tổ chức, nền</b>

kinh tế thường không thể cung cấp đầy đủ các dịch vụ công cộngnhư giáo dục, y tế, hay hạ tầng cơ bản.

<b>  Xã hội:</b> là một khái niệm liên quan đến những giai đoạn rất sớm củasự phát triển xã hội, trước khi có sự phân chia tư sản và hình thành cáchình thức chính trị tổ chức phức tạp hơn.

 <b>Tính cộng đồng và sự chia sẻ: Cộng đồng sống chủ yếu bằng cách</b>

chia sẻ nguồn lực chung. Khơng có sự phân biệt rõ ràng giữa tưnhân về mặt sở hữu và mọi người thường chia sẻ thực phẩm, nguồnlực, và công việc.

 <b>Tự nhiên và bền vững: Cộng đồng thường duy trì môi trường sống</b>

của họ một cách cân bằng với tự nhiên và không gây ảnh hưởng lớnđến môi trường xung quanh.

 <b>Hiệu quả nhóm và chia sẻ nguồn lực: Sự hợp tác trong cộng đồng</b>

là quan trọng để đảm bảo sự sống sót và phát triển của tất cả thànhviên.

 <b>Thiếu chính trị phức tạp: Khơng có các hình thức chính trị phức</b>

tạp với sự phân biệt về quyền lực và tư sản. Quyết định trong cộng

<b>Too long to read onyour phone? Save</b>

to read later onyour computer

Save to a Studylist

</div><span class="text_page_counter">Trang 5</span><div class="page_container" data-page="5">

đồng thường được đưa ra thông qua quy trình thảo luận và quyếtđịnh nhóm.

<i>=> Đó là cơ sở tiền đề làm cho xã hội Cộng Sản Nguyên thủy trở thànhhình thái kinh tế - xã hội chứa đựng những nguyên nhân nền tảng làmxuất hiện nhà nước</i>

<b>Sự chuyển biến xã hội cụ thể đó là : </b>

<b>- Chuyển từ nền nông nghiệp đến công nghiệp: Chuyển từ nền kinh tế</b>

chủ yếu dựa vào sưu tập, săn bắt, và nông nghiệp đơn giản (xã hội CộngSản Nguyên Thủy) trở thành nền công nghiệp biết sử dụng máy móc vàứng dụng cơng nghệ để sản xuất hàng hóa và dịch vụ ( Xã hội Hiện đại ).

<b>- Hình thành xã hội chủ nghĩa và hệ thống chính trị:</b>

 Với sự phát triển của thời thế, xã hội trở nên phức tạp hơn và xuấthiện các tầng lớp mới, gây ra sự phân chia trong xã hội. Xuất hiện của chế độ chính trị xã hội chủ nghĩa, đã thay thế các hệ

thống chính trị cổ điển và chế độ cộng sản nguyên thủy.

 Phát triển công nghệ: con người qua các giai đoạn đã biết ứng dụngkhoa học kĩ thuật, công nghệ vào trong sản xuất và đời sống. Phát triển văn hóa và giáo dục: Ngày càng trở thành yếu tố quan

trọng để phát triển cá nhân và cộng đồng trong xã hội.

<i>=> Đây là những dẫn chứng chứng mình rằng Chế độ Xã hội Cộng Sảnnguyên thủy là hình thái kinh tế - xã hội chức đựng những nguyên nhânlàm xuất hiện nhà nước hiện nay.</i>

<b>Câu 2: Hãy phân tích những điểm khác nhau cơ bản giữa quyền lựccông cộng đặc biệt và quyền lực xã hội?</b>

</div><span class="text_page_counter">Trang 6</span><div class="page_container" data-page="6">

Điểm khácnhau

Quyền lực công cộng đặc

Định nghĩa

Quyền lực công cộng làquyền lực được nhà nước

sử dụng để thực hiện cácchính sách, quyết định vàhành động nhằm đáp ứngnhu cầu của cộng đồng.

Quyền lực xã hội là mộtdạng quan hệ xã hội theochiều dọc biểu hiện ở khảnăng một cá nhân hoặcnhóm điều khiển hành vi,thái độ, quan điểm của cánhân khác, nhóm khác.

Hình thức

Do nhà nước tổ chức ravà là cơng cụ bảo vệ nhà

nước, do đó mang bảnchất của nhà nước lập ra

Cưỡng bứcUy quyềnQuyền lực tuyệt đối;Quyền lực quân chủ;Quyền lực thiểu số;Quyền lực dân chủ.

Tổ chức xã hộiBộ máy quan liêu

Quyền lực mềmQuyền lực thông minh

Trật tự xã hộiNguồn gốc Từ nhà nước và có nguồn

gốc ở quyền lực tư, là thủđoạn và sự bảo vệ màquyền lực tư thực hiện.

Khi các cá nhân hoàn tồnxa lạ lần đầu tương tác vớinhau thì quan hệ đó chưacó quan hệ quyền lực. Khiquan hệ xã hội giữa các cánhân này xác lập thì quan

</div><span class="text_page_counter">Trang 7</span><div class="page_container" data-page="7">

hệ quyền lực xã hội mớixuất hiện.

Phạm vi ảnhhưởng

Có phạm vi ảnh hưởngrộng lớn so với quyền lựcxã hội và có thể thực hiệncác quyết định có ảnhhưởng đến các tổ chức và

tồn bộ xã hội.

Có ảnh hưởng đến cảnhóm nhỏ hoặc cộng đồng

cụ thể, khơng nhất thiếtphải có tác động tồn diện.

Cơ chế kiểmsốt

Được kiểm sốt thơngqua các cơ chế chính trị,

pháp luật và hệ thốngkiểm sốt của nhà nước

Cơ chế kiểm sốt có thểphức tạp và đa dạng hơn,

đến từ nhiều nguồn khácnhau như: truyền thông, tổ

chức xã hội…

Ph.Ăngghen về quyền lựccơng cộng đặc biệt:-Tính tất yếu của việcthiết lập quyền lực công

cộng: Quyền lực côngcộng đặc biệt là cần thiết,vì khi có sự phân chia xãhội thành giai cấp thìkhơng thể có tổ chức vũ

trang tự hoạt động củadân cư được nữa.- Tính giai cấp của quyền

*Quan điểm của Hồ ChíMinh về quyền lực xã hội:

Muốn thắng lợi, thì mỗingười phải dựa vào lựclượng của số đông người,tức là của tập thể, của xãhội. Riêng lẻ từng cá nhân

thì nhất định khơng thắngnổi tự nhiên, khơng sốngcòn được... Quyền lực xãhội cũng đặc biệt cần thiếttrong tổ chức nền sản xuấtxã hội. Như vậy, quyền

</div><span class="text_page_counter">Trang 8</span><div class="page_container" data-page="8">

lực công cộng: Nảy sinhtừ nhu cầu phải kiềm chếnhững sự đối lập giai cấp,

cho nên nhà nước là nhànước của giai cấp có thếlực nhất - giai cấp thống

trị về mặt kinh tế.

lực xã hội đã ra đời, tồn tạivới tính cách là một nhucầu khách quan, có vai trịcủa một chức năng xã hội,một thuộc tính không thểthiếu được của cuộc sốngcộng đồng, dù nhỏ hay

Mục đích

Dùng để thực hiện cácchính sách, quyết định vàhành động nhằm đáp ứngnhu cầu của cộng đồng.

Dùng để kiểm soát hànhvi, thái độ và quan điểmcủa những cá nhân khác,nhóm khác trong xã hội.

<b>Câu 3 : Chúng ta có các loại quy phạm xã hội khác nhau, như quyphạm tập quán, quy phạm đạo đức, quy phạm tôn giáo,. Lấy 2 ví dụcho mỗi loại nêu trên?</b>

- Quy phạm tập quán :

 Không làm tục lễ tang cho người đã mất.

 Khơng giạm ngõ, ăn hỏi, đón dâu trong ngày cưới. - Quy phạm đạo đức :

 Không tôn trọng người già, trẻ nhỏ. Bất hiếu với cha mẹ.

- Quy phạm tập qn :

 Khơng kì thị những người theo đạo.

</div><span class="text_page_counter">Trang 9</span><div class="page_container" data-page="9">

 Không được phép ăn mặc hở hang khi vào chùa, nhà thờ.

<b>Câu 4: Hãy chỉ ra những điểm khác biệt giữa quy phạm pháp luật,quy phạm xã hội?</b>

Khái niệm

-Là những quy tắc xử sựcó mang tính bắt buộc, donhà nước đặt ra hoặc thừanhận, thể hiện ý chí giai

cấp thống trị, được nhànước đảm bảo thực hiệnnhằm điều chỉnh các quanhệ xã hội theo định hướng

của nhà nước.

-Là các quy phạm do các tổchức xã hội đặt ra, nó tồntại và được thực hiện trong

các tổ chức xã hội đó.

Đặc điểm

-Là một loại quy phạm xãhội

-Do nhà nước ban hànhhoặc thừa nhận-Mang tính phổ biến, bắt

buộc chung-Được nhà nước đảm bảo

thực hiện

- Bao hàm cả quy phạmpháp luật

-Bắt nguồn từ thực tiễn đờisống xã hội trên các quanniệm về đạo đức, lối sống.-Khơng mang tính bắt buộc-Nếu khơng thực hiện cóthể sẽ bị xã hội tẩy chay, xa

lánh.Mục đích

Nhằm điều chỉnh các quanhệ xã hội theo ý chí Nhà

Dùng để điều chỉnh các mốiquan hệ giữa người với

Phạm vi Rộng, bao quát hơn với Phạm vi hẹp hơn, áp dụng

</div><span class="text_page_counter">Trang 10</span><div class="page_container" data-page="10">

nhiều tầng lớp đối tượngkhác nhau với mọi thành

viên trong xã hội

với từng tổ chức riêngbiệt.Trong nhận thức tình

cảm của con người.Hình thức

thể hiện

Bằng văn bản quy phạm

Phương thứctác động

Giáo dục cưỡng chế bằng

<b>Câu 5: Hãy phân tích tính được bảo đảm bằng nhà nước của phápluật?</b>

- Tính được bảo đảm bằng nhà nước của pháp luật là một nguyên tắcquan trọng trong hệ thống pháp luật của một quốc gia. Nó đảm bảo rằngmọi công dân đều được coi là vô tội cho đến khi được chứng minh là cótội và có quyền được bảo vệ và cơng bằng trong q trình xét xử. Tínhđược bảo đảm bằng nhà nước của pháp luật có một số yếu tố quan trọng: 1. Nguyên tắc vô tội cho đến khi chứng minh có tội: Nguyên tắc này đảmbảo rằng mọi người không bị kết án hoặc trừng phạt mà khơng có bằngchứng đủ để chứng minh tội danh của họ. Điều này đảm bảo rằng khôngai bị coi là tội phạm trừ khi có bằng chứng rõ ràng và đủ mạnh để chứngminh tội danh của họ.

2. Quyền được bảo vệ và cơng bằng: Tính được bảo đảm bằng nhà nướccủa pháp luật đảm bảo rằng mọi người có quyền được bảo vệ và cơngbằng trong quá trình xét xử. Điều này bao gồm quyền được có luật sư,quyền được biện hộ, quyền được tiếp cận tư pháp và quyền được nghe vàtrả lời các cáo buộc.

</div><span class="text_page_counter">Trang 11</span><div class="page_container" data-page="11">

3. Quy trình hợp lý: Tính được bảo đảm bằng nhà nước của pháp luật địihỏi quy trình xét xử phải tn thủ các quy định pháp luật và đảm bảo rằngmọi người được xét xử công bằng và không bị phân biệt đối xử. Điều nàybao gồm quyền được biết các cáo buộc, quyền được gọi các nhân chứngvà quyền được tham gia vào quá trình xét xử.

4. Quyền phản kháng và phúc thẩm: Tính được bảo đảm bằng nhà nướccủa pháp luật đảm bảo rằng mọi người có quyền phản kháng và có quyềngửi đơn kháng cáo nếu họ cho rằng quyết định xét xử không công bằng.Điều này đảm bảo rằng mọi người có cơ hội kiểm tra lại quyết định vàđảm bảo rằng quy trình xét xử được thực hiện đúng theo quy định phápluật.

=> Tính được bảo đảm bằng nhà nước của pháp luật là một nguyên tắcquan trọng để đảm bảo công bằng và sự tin tưởng vào hệ thống pháp luậtcủa một quốc gia. Nó đảm bảo rằng mọi người được đối xử cơng bằng vàcó quyền được bảo vệ trong quá trình xét xử.

<b>Câu 6: Hãy trình bày các hình thức bên ngồi của Pháp luật? ViệtNam hiện đang sử dụng hình thức nào là chủ yếu? Việt Nam có thừanhận án lệ khơng? Nếu có hãy kể tên các án lệ hiện được công bố?</b>

- Pháp luật là một hệ thống quy tắc và nguyên tắc được thiết lập để điềuchỉnh hành vi của các thành viên trong một xã hội. Hình thức bên ngồicủa pháp luật thường bao gồm các văn bản pháp lệnh, quy định và quy tắcđược công bố và áp dụng trong một quốc gia.

- Ở Việt Nam, hình thức chủ yếu của pháp luật là các văn bản pháp lệnh,bao gồm Hiến pháp, Luật và Nghị định của Quốc hội và Chính phủ. Hiếnpháp là văn bản cơ bản nhất, quy định về cấu trúc và quyền lực của các

</div><span class="text_page_counter">Trang 12</span><div class="page_container" data-page="12">

cơ quan nhà nước, quyền và nghĩa vụ của công dân. Luật là các văn bảnpháp lệnh chi tiết hơn, quy định về các lĩnh vực cụ thể như hình sự, dânsự, lao động, thuế, v.v. Nghị định là các văn bản chi tiết hơn nữa, đượcban hành bởi Chính phủ để hướng dẫn thực hiện các luật.

- Việt Nam thừa nhận án lệ, đây là một nguồn pháp luật khơng chínhthức, nhưng có giá trị pháp lý. Án lệ là quyết định của các cơ quan tưpháp trong quá trình giải quyết các vụ án, và sau đó được sử dụng làmcăn cứ để giải quyết các vụ án tương tự trong tương lai. Tuy nhiên, ViệtNam khơng có một danh sách chính thức các án lệ được công bố.

- Các án lệ được công bố: Án lệ 01/2016/AL về vụ án giết người, Án lệ03/2016/AL về vụ án ly hôn,Án lệ 06/2016/AL về vụ án tranh chấp thừakế,…

<i><b> Hết </b></i>

</div>