Nhu cầu ăn uống và thức ăn của người cao tuổi pdf

Nhu cầu ăn uống và thức ăn của người
cao tuổi
Đây là vấn đề bản thân NCT ít chú ý tới. Thông thường, khi còn
trẻ ăn uống thế nào lúc về già các cụ vẫn tiếp tục giữ những thói
quen cũ.
1-Năng lượng khẩu phần hằng ngày:
Trong thực tế có những cụ vẫn ăn khỏe, nhưng nói chung ở tuổi
ngoài 70 các cụ không lao động thể lực nhiều nữa, chuyển hóa cơ
bản giảm đi từ 10 đến 15% so với thời trẻ, các hoạt động sinh lí
đều giảm, do đó năng lượng của khẩu phần ăn không cần nhiều
như trước nữa. Theo điều tra khẩu phần của Viện vệ sinh dịch tễ
học, hệ số ăn của NCT là từ 0,7 đến 0,8 so với người trẻ đang lao
động, nghĩa là nếu khẩu phần của người trẻ lao động bình thường
là 2.400 calo, NCT chỉ cần trung bình từ 1.700-1.900 calo.
Về chất lượng, tỉ lệ giữa các chất protid, lipid glucid trong khẩu
phần của NCT cũng không nên khác biệt lắm so với khẩu phần
chung.
Số lượng protid có thể giữ mức cũ hoặc giảm bớt một ít, nhưng tỉ
lệ protid động vật so với protid nói chung tốt nhất là khoảng 50%.
Số lượng chất lipid có thể giảm bớt và nên dùng dầu thực vật (dầu
lạc, dầu vừng, dầu cám, dầu đậu nành, dầu hướng dương ) thay
mỡ động vật để chế biến thức ăn, đề phòng xơ vữa động mạch, một
bệnh rất phổ biến ở NCT dễ dẫn đến những tai biến nghiêm trọng.
Theo các nhà nghiên cứu, nhu cầu bình thường hằng ngày của một
NCT khỏe mạnh như sau:
-Glucid: 50 đến 55% số calo cần thiết.
-Lipid: 30 đến 35% số calo với sự phân đều cho thức ăn chứa axit
béo no và không no.
-protid: 13 đến 15% số calo, trong đó có khoảng 50% Protein động
vật.
2-Về vitamin:

Cần chú ý giữ sự cân bằng trong ăn uống và thực phẩm, tránh để bị
thiếu vitamin, nhất là các vitamin nhóm B, vitamin C, A và D.
Nhiều nghiên cứu đã cho biết việc sử dụng một lượng thích hợp
vitamin C, vitamin E và Beta caroten có thể làm giảm nguy cơ tai
biến về tim. Vitamin D rất cần thiết để bảo đảm photpho - canxi và
phòng bệnh loãng xương rất phổ biến ở NCT. Thiếu máu đại hồng
cầu do thiếu vitamin B9, B12 cũng gặp phổ biến trong lão khoa.
Bệnh đục thể thuỷ tinh ở NCT cũng thường gặp ở những người
thiếu các vitamin C, E, D và các carotenoid (vitamin A và Beta
caroten). Thiếu vitamin B1, B6, B9 là nguồn gốc gây rối loạn trí
nhớ; thiếu vitamin B1, B3 và B12 có thể dẫn tới hội chứng sa sút
trí tuệ Vì vậy trong ăn uống của NCT càng cần chú ý đến những
thức ăn có nhiều vitamin. Nên nhớ gan cá và trứng là nguồn cung
cấp vitamin D, vitamin A và nhóm B. Rau quả cung cấp chủ yếu
vitamin C và vitamin nhóm B, còn ngũ cốc cung cấp nhiều vitamin
nhóm B, nhất là B1.
3-Về muối khoáng:
Nhu cầu của NCT cũng giống như người trẻ, nhưng khẩu phần nên
có nhiều canxi. NCT có nhu cầu canxi lớn hơn, từ 1 đến 1,5g một
ngày, có thể cung cấp 300mg canxi bằng 250ml hay hai cốc sữa
chua.
4-Để đáp ứng nhu cầu ăn uống, NCT nên sử dụng hợp lí các thức
ăn sau:
-Với ngũ cốc: Nên tránh ăn ngô chưa chế biến tốt, như ngô hạt,
ngô mảnh có nhiều xơ cứng, khó tiêu hóa. Các loại cơm, bánh mì,
mì sợi dễ tiêu hóa hấp thu đều sử dụng tốt.
-Thịt, cá, trứng, sữa: Nên ăn cá nhiều hơn ăn thịt vì cá dễ tiêu hóa
hơn. Trứng chỉ nên ăn có mức độ, còn sữa ở các nước châu Âu
được coi là thức ăn lí tưởng của trẻ em và người già.
Các cụ bách niên ở nước ta phần lớn sống ở nông thôn, thức ăn chủ

yếu gồm gạo mới giã, rau tươi, tôm, cua, cá và bầu không khí
trong lành.
-Rau tươi, quả chín: là những thức ăn cung cấp vitamin nhóm B,
vitamin C và muối khoáng. Rau quả có nhiều chất xenluloza làm
cho nhu động ruột tốt, tránh táo bón, nên khuyến khích NCT sử
dụng.
-Rượu, cà phê, thuốc lá, chè đặc, gia vị NCT nên tránh dùng.
Nếu chót nghiện nên phấn đấu bỏ đi.
-Nước: Do các cơ kém đàn hồi nên NCT thường tiểu tiện luôn và
có chiều hướng uống ít nước. Chúng ta nên biết, muốn cơ thể
không bị nhiễm độc, các chất bã trong cơ thể phải được đào thải ra
ngoài qua phân, nước tiểu, mồ hôi. Nước uống vào cũng có ý nghĩa
"rửa sạch phần trong" của cơ thể, nên uống nước rất cần thiết để
giữ gìn vệ sinh và sức khoẻ. Bình thường một người cần từ 1,5 lít
đến 2 lít nước một ngày, kể cả nước trong thức ăn. Nếu chỉ tính
nước uống thì khoảng 1,5 lít. NCT tuy cảm giác khát có giảm,
nhưng nên chú ý dùng thường xuyên các nước uống (nước trái cây,
nước chè loãng, sữa, nước khoáng ) để đạt 1,2 - 1,5 lít một ngày.
Nếu để cơ thể bị thiếu nước có thể gây hậu quả nặng nề.
-Đặc điểm của NCT là thiếu răng, hoặc dùng răng giả, nhai thức ăn
không được kĩ, dễ táo bón vì hoạt động của cơ bụng và ruột giảm,
dễ bị rối loạn tiêu hóa. Vì vậy phải ăn uống điều độ, thức ăn thay
đổi luôn, mềm, nát, nhiều rau tươi, quả chín và phải chú ý giữ vệ
sinh ăn uống thật tốt.