Chế độ ăn uống, kiêng kị cho người cao tuổi docx

Chế độ ăn uống, kiêng kị cho người
cao tuổi
1. Ăn thức ăn càng đa dạng càng tốt
Thức ăn hàng ngày của người cao tuổi càng đa dạng càng tốt, khoảng trên 20
loại thực phẩm. Một chế độ dinh dưỡng tốt là mỗi bữa ăn phải cung cấp đầy
đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể.
Chế độ ăn đầy đủ, đa dạng chủ yếu dựa vào các thức ăn có nguồn gốc thực
vật. Tính đa dạng của khẩu phần ăn là lời khuyên được chấp nhận rộng rãi
khắp thế giới. Các nước đều khuyến nghị người cao tuổi mỗi tuần nên sử
dụng trên 30 loại và mỗi ngày trên 12 loại thực phẩm khác nhau.
2. Ăn nhiều các loại rau tươi
nếu mỗi ngày ăn 5 đĩa rau quả tươi hoặc nhiều hơn nữa (mỗi đĩa có 77g rau
xanh hay 80g quả tươi), có thể làm giảm nguy cơ tai biến mạch máu não ở
người cao tuổi đến 25%.
Ăn rau tươi sẽ bổ sung các vitamin, muối khoáng cần thiết mà cơ thể người
cao tuổi không thể tự tổng hợp được.
3. Ăn nhiều cá
Nếu ăn cá thường xuyên, ít nhất 2 lần trong tuần, giúp người cao tuổi có khả
năng chống lại nhiều nguy cơ gây bệnh từ hen phế quản đến ung thư tiền liệt
tuyến. Cá giàu chất đạm, ít acid béo không tốt, nhiều acid béo tốt có tác
dụng chống bệnh tim mạch và ung thư.
4. Ăn nhiều chất xơ
Chất xơ tuy không cung cấp năng lượng cho người cao tuổi nhưng lại có vai
trò không thể thiếu trong việc chống táo bón, giảm cholesterol máu làm
tránh xơ vữa động mạch, đái tháo đường, béo phì… Việc tiêu thụ những
thức ăn giàu chất xơ đã làm giảm nguy cơ ung thư ruột.
Rau xanh là nguồn cung cấp chất xơ quan trọng. Lượng chất xơ trong rau
khoảng 0,3-3,5% tùy loại. Thực phẩm này đặc biệt cần thiết cho người cao
tuổi. Trong rau, chất xenlulô liên kết với các chất pectin tạo thành một phức
hợp kích thích mạnh nhu động ruột và sự tiết dịch ruột. Khuyến cáo chung
của các chuyên gia dinh dưỡng là nên ăn khoảng 20-35g chất xơ/ngày, tức

tiêu thụ tối thiểu 300g rau/ngày và ăn ít nhất 100g quả chín/ngày.
5. Giảm chất đường, chất bột
Ở người cao tuổi, sự dung nạp các chất đường, bột giảm nhiều. Nhu cầu về
năng lượng giảm 30% so với tuổi 20. Vì vậy, người cao tuổi nên ăn các thức
ăn chứa tinh bột giàu chất xơ như bánh mì đen, ngũ cốc nguyên hạt, khoai củ
chứa ít năng lượng (khoai lang), không đắt tiền, luôn sẵn có và là nguồn
vitamin, khoáng chất và protein quý. Ngược lại, người cao tuổi nên hạn chế
và gần như không nên ăn các loại đường mía, mật, bánh kẹo, nước ngọt,
nước tăng lực.
6. Nên ăn ít chất béo
Chất béo (lipid) được hấp thu vào chủ yếu là hai chất, acid béo và
cholesterol. Thừa cholesterol dễ gây xơ vữa động mạch và tắc mạch máu,
nguy hiểm nhất là mạch máu não và mạch vành. Nhưng nếu thiếu
cholesterol cũng làm màng tế bào yếu, dễ gây xuất huyết. Lượng cholesterol
được khuyên dùng là dưới 300mg/ngày.
7. Tránh ăn nhiều thịt
Thịt bò, thịt lợn có khá nhiều độc tố làm cho cơ thể người cao tuổi mệt mỏi
vì bắt gan, thận làm việc nhiều. Nếu ăn các món có lẫn chất bột và thịt, nhất
là món rán, hầm là sự kết hợp khó tiêu nhất cho bộ máy tiêu hóa của người
cao tuổi.
Ăn nhiều thịt không tốt cho sức khỏe người cao tuổi.Mạng lưới tuần hoàn ở
hệ thống gan người cao tuổi giảm 40-45% so với lúc 25 tuổi, khả năng tiêu
hóa của tế bào gan cũng bị giảm. Ăn nhiều thịt trong ngày là một sự căng
thẳng, một gánh nặng quá tải, nhất là đối với người cao tuổi bị bệnh tim
mạch.
8. Càng ăn ít muối càng tốt
Ở người bình thường, cơ thể tự điều hòa lượng muối ăn trong máu bằng cách
giữ lại hoặc thải ra ngoài bằng đường mồ hôi hoặc nước tiểu. Nhưng nếu ăn
nhiều muối trong một thời gian nhất định, sự dư thừa muối sẽ có hại cho tim,
thận cũng như làm tăng huyết áp.

Muối ăn không phải làn nguyên nhân trực tiếp gây bệnh nhưng nó lại là tác
nhân làm xuất hiện bệnh, làm trầm trọng thêm quá trình bệnh lý, làm tăng
các biến chứng nặng nề của bệnh. Lượng muối ăn hàng ngày được thống
nhất toàn cầu là dưới 6g/ngày.

Ở người cao tuổi, cỗ máy chuyển hóa và dinh dưỡng đã có nhiều hao mòn
trong quá trình sử dụng. Khái niệm già thường gắn liền với sự suy yếu. Vì
vậy, chế độ dinh dưỡng ở người cao tuổi thực sự là quan trọng. Chế độ ăn
hợp lý sẽ giúp hồi phục và cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết để
người cao tuổi vẫn sống mạnh khỏe như ngày nào