Thuốc lá v
Thuốc lá v
à
à
tác hại của thuốc lá
tác hại của thuốc lá
Bs. CK2. Nguyễn Phạm Hà
GĐ Trung Tâm Truyền Thông GDSK tỉnh BRVT
Thách thức
Thách thức
•
Hút thu c b hi u l m là s l a ch n tùy ố ị ể ầ ự ự ọ
thích c a m i cá nhân. (1/3 ng i hút thu c ủ ỗ ườ ố
>< 2/3 ng i không hút thu c)ườ ố
•
Nicotine là ch t gây nghi n nên m t khi ấ ệ ộ
nghi n thì vi c b thu c s r t khó khăn ệ ệ ỏ ố ẽ ấ
-> c n s giúp đ c a gia đình, b n bè và ầ ự ỡ ủ ạ
c ng đ ngộ ồ
Thiếu hiểu biết về tác hại của
thuốc lá đối với sức khỏe
•
Ni m tin:ề ng i hút thu c cho r ng h có th gi m ườ ố ằ ọ ể ả
ho c b thu c tr c khi các v n đ s c kh e x y ra. ặ ỏ ố ướ ấ ề ứ ỏ ả
•
Tôi th y nhi u ng i hút mà v n kho !ấ ề ườ ẫ ẻ
•
Thu c lá làm cho tôi th giãn.ố ư
•
Tôi không th t ng t ng đ c; cu c đ i không có ể ưở ượ ượ ộ ờ
thu c thì s nh th nào? ố ẽ ư ế
•
Th c t : ự ế h u h t ng i hút thu c lá không th b ầ ế ườ ố ể ỏ
thu c, và c tính g n m t n a s ch t vì các b nh ố ướ ầ ộ ử ẽ ế ệ
liên quan đ n hút thu c lá.ế ố
•
Thu c lá là nguyên nhân gây ch t duy nh t có th ố ế ấ ể
phòng tránh đ cượ
•
Thu c lá đã gi t ch t m t n a s ng i hútố ế ế ộ ử ố ườ
•
Thu c lá gi t ch t kho ng 5,4 tri u ng i m i nămố ế ế ả ệ ườ ỗ
•
> 1 t ng i trên toàn th gi i hi n đang hút thu c ỉ ườ ế ớ ệ ố
lá
•
Ti p t c gia tăng các n c đang phát tri nế ụ ở ướ ể
Nạn dịch thuốc lá Toàn cầu
Nạn dịch thuốc lá Toàn cầu
Nạn dịch thuốc lá Toàn cầu
Nạn dịch thuốc lá Toàn cầu
•
Trong th k 20, kho ng 100 tri u ng i đã ch t vì ế ỷ ả ệ ườ ế
các b nh liên quan đ n thu c láệ ế ố
•
Đ n năm 2030, c tính kho ng 8 tri u ng i t ế ướ ả ệ ườ ử
vong m i năm vì thu c lá ỗ ố
•
Đ n cu i th k 21, s có > 1 t ng i ch t vì ế ố ế ỷ ẽ ỉ ườ ế
thu c lá trong đó 75% các n c có thu nh p ố ở ướ ậ
th p và trung bìnhấ
Mathers CD, Loncar D. Projections of global mortality and burden of disease from 2002 to 2030. PLoS Medicine, 2006, 3(11):e442.
Tình hình hút thuốc lá
tại Việt Nam như thế nào?
•
Vi t Nam là m t trong nh ng n c có t l hút thu c ệ ộ ữ ướ ỉ ệ ố
cao nh t: ấ
–
56.1% nam gi i và 1.8% n gi i hút thu c ớ ữ ớ ố (Đi u ề
tra y t qu c gia, 2002)ế ố
•
Theo WHO, hàng năm Vi t Nam có 40000 ng i ch t ệ ườ ế
vì các b nh liên quan đ n thu c lá. ệ ế ố
–
Đ n năm 2030, con s này s tăng lên t i 70000 ế ố ẽ ớ
ng i m i năm.ườ ỗ
•
T ng chi cho thu c lá 2002: 10.400 t ; 2007: 14.000 t ổ ố ỉ ỉ
•
H gia đình chi cho thu c lá t ng đ ng v i chi ộ ố ươ ươ ớ
cho giáo d c, y tụ ế
•
h nghèo, chi thu c lá = 1,5 chi giáo d cỞ ộ ố ụ
•
N u ti n chi cho thu c lá dùng mua th c ph m, ế ề ố ự ẩ
11,2% h nghèo s thoát nghèo.ộ ẽ
•
Chi cho 3 b nh (COPD, ung th ph i, NMCT): > ệ ư ổ
1.160 t đ ng ỉ ồ
•
Chi cho giáo d c h gia đình hút thu c < gia ụ ở ộ ố
đình không hút thu cố
•
Nông dân tr ng thu c lá thu nh p không cao h n ồ ố ậ ơ
nông dân khác
Tổn hại về kinh tế gia đình Việt nam
Tổn hại về kinh tế gia đình Việt nam
Thành phần khói thuốc
Thành phần khói thuốc
•
> 4000 hoá ch t đ c h iấ ộ ạ
–
43 chÊt g©y ung th
–
nicotin
–
nhùa h¾c Ýn (Tar)
–
c¸c-bon m« n«-xÝt
–
chÊt phô gia (Amoni¸c)
Các bệnh gây ra bởi thuốc lá
Các bệnh gây ra bởi thuốc lá
Tû lÖ ung th phæi ë ng êi hót
thuèc cao gÊp 10 lÇn so víi
ng êi kh«ng hót thuèc
Người hút thuốc mắc và tử vong do COPD cao
hơn 10 lần so với người không hút thuốc
Giãn phế nang
Giãn phế quản
Hót thuèc lµm t¨ng nguy c¬ ung th phæi,
ung th miÖng vµ ung th thùc qu¶n
Người hút thuốc có tỷ lệ ung thư miệng cao
gấp 27 và ung thư thanh quản cao gấp 12 lần
người không hút thuốc
Hút thuốc làm tăng nguy cơ
bệnh tim mạch gấp 2 – 3 lần
-
-
Cơn đau thắt ngực
Cơn đau thắt ngực
-
Nhồi máu cơ tim
Nhồi máu cơ tim
-
Viêm tắc mạch chi
Viêm tắc mạch chi
Hút thuốc làm tăng nguy cơ loét dạ dày và
bệnh mạch vành
Hút thuốc gây xuất huyết não
Thuốc lá làm giảm khả
năng tình dục, gây bất
lực và tăng nguy cơ vô
sinh ở cả 2 giới
Các bệnh ung thư khác
•
Ung th th n, bàng quang (40-70% có s d ng ư ậ ử ụ
thu c lá)ố
•
Ung th tuy n t y ( thu c lá chi m 30% nguyên ư ế ụ ố ế
nhân)
•
Ung th b ph n sinh d c c 2 gi iư ộ ậ ụ ở ả ớ
T¸c h¹i cña thuèc l¸ ®èi víi
phô n÷ vµ trÎ em
•
Ung thư vú
•
Ung thư cổ tử cung
•
Nguy cơ xảy thai ở phụ nữ hút
thuốc cao gấp 3 lần ở phụ nữ
không hút thuốc
•
Thai chết lưu
•
Đẻ non (20%)
•
Trọng lượng trẻ khi đẻ thấp
(<2500g)
Hút thuốc lá thụ động là gì?
Hút thuốc lá thụ
động:
Là hít phải khói thuốc
trong môi trường
không khí, trong đó
bao gồm khói thuốc
từ đầu điếu thuốc
đang cháy và khói
thuốc do người hút
thuốc thở ra.
Tác hại của hút thuốc lá
thụ động?
•
Khói to ra t đ u đi u thu c ch a nhi u ch t ả ừ ầ ế ố ứ ề ấ
đ c h i h n g p nhiộ ạ ơ ấ ều l n so v i khói thu c th ầ ớ ố ở
ra.
•
Chính ng i hút thu c c ng b nh h ng nhi u ườ ố ũ ị ả ưở ề
h n khi hít vào khói thu c t đ u thu c đang ơ ố ừ ầ ố
cháy t a ra ỏ
Tác hại của hút thuốc lá
thụ động?
•
L ng khói thu c mà ng i hút thu c th i ra ượ ố ườ ố ả
không khí xung quanh g p 5 l n l ng khói ấ ầ ượ
ng i hút thu c hít vàoườ ố
•
Ng i không hút thu c nh ng làm vi c ườ ố ư ệ
th ng xuyên v i ng i hút thu c có th hít ườ ớ ườ ố ể
vào l ng khói thu c t ng đ ng v i vi c ượ ố ươ ươ ớ ệ
hút 5 đi u thu c m t ngàyế ố ộ
Tác hại của hút thuốc lá
thụ động?
“C m i ngày m t gi trong phòng v i m t ứ ỗ ộ ờở ớ ộ
ng i hút thu c lá thì nguy c m c ung th ườ ố ơ ắ ư
ph i nh ng ng i không hút thu c lá cao ổ ở ữ ườ ố
g n g p 100 l n so v i vi c s ng 20 năm ầ ấ ầ ớ ệ ố ở
trong m t toà nhà có ch a Asen.”ộ ứ
(Sir Richard Doll, 1985)
Tác hại của hút thuốc lá
thụ động?
•
Khói thuốc thụ
động làm giảm ít
nhất 33g cân nặng
của trẻ sơ sinh và
làm tăng 22% nguy
cơ trẻ sinh nhẹ cân
(dưới 2500g)
(Leonardi-Bee JA et al,
2008)