NV 9 tiết 50->hết kì I (có ảnh minh hoạ)-Thanh Yên Bái

NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079

Ngày soạn: 24/10/2009 Ngày dạy:26/10/2009
Tun 11
Tit 51 ,52 Vn bn :
o n thuy n ánh cá
( Huy Cn )
A. Mc tiờu cn t :
HS đạt đợc:- Thy v hiu c s thng nht ca cm hng v thiờn nhiờn v tr v
cm hng v lao ng ca tỏc gi ó to nờn nhng hỡnh nh p , trỏng l giu mu sc
lóng mn trong bi th
-Rốn luyn khỏi nim cm th v phõn tớch cỏc yu t ngh thut ( Hỡnh
nh, ngụn ng, õm iu ) va c in va hin i trong th
B. Chun b :
- Thy :son bi lờn lp
Vẽ tranh cảnh đánh cá,tập Huy Cận-Thơ và đời
- Trũ học bi c ,xem ,soạn bi mi
C.Tiến trình lên lớp:
1/Ôn định tổ chức:
2/ Ki m tra b i c :
? Hóy c thuc lũng v din cm Bi th về tiu i xe khụng kớnh ca Phm Tin
Dut
? Em hiu nh th no v hỡnh nh " Ch cn trong xe cú mt trỏi tim " ?
3/ Bi mi :
Huy Cn l nh th trng thnh trong phong tro th mi v l mt trong
nhng tờn tui sỏng giỏ ca tro lu th ca lóng mn trc 1945 . Cm hng chớnh
trong sỏng tỏc ca ụng thng l hng v thiờn nhiờn v tr . Nm 1943 Huy Cn
tham gia phong tro vn hoỏ cu quc v tr thnh mt nh th cỏch mng . Tuy nhiờn
s chuyn mỡnh trong cm hng ngh thut ca Huy Cn din ra khỏ chm . Phi n
nm 1958 sau nhng chuyn i thc t, ho mỡnh vi cuc sng mi v nhng con
ngi lao ng mi thỡ cm hng sỏng tỏc trong ụng mi thc s chớn mui v n r

1
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
thnh chựm hoa ngh thut . Bi th on thuyn ỏnh cỏ l mt trong nhng sỏng
tỏc th hin rừ du n ca s chuyn mỡnh ny
Hot ng dy Hot ng hc
Nội dung
I/Tìm hiểu chung
1. Tác giả.
H: Hãy thuyết minh về tác
giả Huy Cận?Quan sát
chân dung t/g
- GV bổ sung : Ông vốn là
1 kỹ s nông nghiệp,sau
CM ông giữ chức Bộ trởng
bộ nông nghiệp nớc
ta,những tp chính : Lửa
thiêng , Thơ Huy Cận
Trời mỗi ngày lại sáng
Ông mất ngày 19/2/2005
tại HN do bệnh nặng
- Thuyết minh về tác giả
.
- Tên đầy đủ Cù Huy Cận
(1919 - 2005)- Quê: Hà
Tĩnh.
- Là nhà thơ lớn trong
phong trào thơ mới,sau
CM thơ ông tràn ngập
niềm vui cs
2. Tác phẩm.

GV hng dn hs c :
Ging vui phn chn ,chú
ý nhịp 4/3,2/2/3 khoẻ
khoắn,sôi nổi. Kh 2-3-7
ging cao v nhanh hn
-GV đọc lại
2 hs đọc nối tiếp-nhận xét
H: Bài thơ Đoàn thuyền
đánh cá đợc sáng tác
trong hoàn cảnh nào?
gv: Nh XDiệu nói bài thơ
là món quà đặc biệt của
vùng mỏ Hồng Gai-Cẩm
Phả cho vào túi thơ HC
- Giới thiệu hoàn cảnh sáng
tác văn bản.(trong đợt đi thực
tế ở vùng mỏ QN)
- Bài thơ đợc viết vào năm
1958, in trong tập thơ
Trời mỗi ngày lại sáng.
H: Em hiểu gì về đất nớc
ta năm 1958?
->Sau kết thúc thắng lợi của
cuộc k/c chống TDP 1954
Miền Bắc đi lên CNXHvới
KH 5 năm lần 1-không khí
hào hứng phấn khởi tin tởng
bao trùm trong đs XH và dấy
lên phong trào sx xd đ/n
- GV tự hớng dẫn HS tự

nghiên cứu từ khó.
- Tự nghiên cứu.
?Bài thơ sáng tác theo thể thơ nào
- Thể thơ:Tự do
H: Bài thơ đợc chia làm mấy
phần? Nội dung chính từng
phần?
* Phát hiện.
- Chia làm 3 phần:
+ P1: Hai khổ thơ đầu:
2
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
Cảnh ra khơi
+ P2: Bốn khổ thơ tiếp
theo: Cảnh lao động trên
biển.
+ P3: Khổ thơ cuối: Cảnh
trở về.
-Bố cục: 3 phần
H: Hãy nêu cảm hứng bao
trùm bài thơ?
- Phát hiện.
-> Cảm hứng về thiên
nhiên, vũ trụ và cảm hứng
về lao động.
H: Hãy đọc lại đoạn 1, nêu
nội dung chính của đoạn?
- Đọc đoạn 1, nêu nội
dung.
II. Tìm hiểu văn bản.

1. Cảnh ra khơi
Cho hs quan sát tranh
Khung cảnh buổi chiều trên vùng biển Quảng Ninh
H: Cảnh hoàng hôn trên biển
đợc miêu tả qua những hình
ảnh nào?
- Phát hiện.
Mặt trời xuống biển nh
hòn lửa
Sóng đã cài then đêm sập
cửa
H: Tác giả đã sử dụng những
biện pháp tu từ nào để miêu tả
khung cảnh đó? Tác dụng?
GV bình thêm
- Thảo luận.
-> Nghệ thuật so sánh,
nhân hoá ,liên tởng thú vị:
vũ trụ nh một căn nhà
khổng lồ, bớc vào trạng
thái nghỉ ngơi.
?Qua 2 câu thơ em có cảm
nhận gì về cảnh hoàng hôn
trên biển?
-hs khái quát
-Nghệ thuật so sánh, nhân
hoá ,liên tởng->cảnh
hoàng hôn huy hoàng ,rực
rỡ tráng lệ gần gũi với con
ngời

Câu hỏi thảo luận:
?Đặt trong khung cảnh TN đó
con ngời và đoàn thuyền đã
làm gì?
- hs thảo luận theo nhóm-
Phát hiện-trình bày
-Có sự đối lập giữa vũ trụ
3
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
?Từ lạithể hiện ý gì?
(hành động lặp-nhịp điệu lđ
thờng xuyên )
và con ngời: Vũ trụ nghỉ
ngơi >< con ngời lao động
-> Làm nổi bật t thế lao
động của con ngời trớc
biển cả.(đánh cá về đêm
mới có hiệu quả)
H: Phân tích hình ảnh thơ
Câu hát căng buồm cùng gió
khơi? (Tiếng hát diễn tả điều
gì?)
- Phân tích.
-> Tác giả đã tạo ra một
hình ảnh thật khoẻ
khoắn,mạnh mẽ, là sự gắn
ba sự vật hiện tợng: cánh
buồm, gió khơi, câu hát ->
niềm vui, sự phấn chấn
tiếng hát của niềm tin,yêu

đời của ngời lao động.
-hình ảnh ẩn dụ ,nhân hoá
GV: Đó là tiếng hát chứa chan niềm vuicủa ngời dân lđ làm chủ TN,công việc
,đ/n.Tiếng hát của ngời yêu lđ tởng nh có sức mạnh căng cánh buồm
H: Qua khổ thơ đâu, em hiểu
gì về tâm trạng của ngời lao
động?
- Đánh giá. ->Đoàn thuyền,con ngời
khoẻ khoắn hào hứng
mạnh mẽ ra khơi cùng câu
hát tơi vui lạc quan,yêu
đời đầy niềm tin
GV bình thêm: Là cảnh đánh cá về đêm tởng nh chỉ có màu tối nhng ở đây t/g đã cho ta
thởng thức một bức tranh rực rỡ chan hoà a/s nh bức sơn mài-khác với thơ trong VH
trung đại khi nói về cảnh hoàng hôn thờng buồn B ớc xuống Đèo Ngang bóng xế tà
Buồn trông cửa bể chiều hôm
H: Đọc đoạn 2, nêu nội dung
chính?
- Đọc, nêu nội dung.
2. Cảnh lao động trên
biển.
HS quan sát tranh
Cảnh đánh cá trên biển đêm
H: Cảnh biển về đêm hiện lên
nh thế nào?Tả lại qua tranh?
- Phát hiện.
- Khung cảnh biển đêm:
thoáng đãng, lấp lánh, ánh
sáng, vẻ đẹp lãng mạn kỳ
ảo của biển khơi

-> Cảm hứng lãng mạn ->
con thuyền kì vĩ khổng
lồ
4
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
-> không gian rộng lớn.
?Đoàn thuyền đợc thể hiện
qua những h/a nào?
?H/a lái gió,buồm trăng,mây
cao,biển bằnggợi em suy
nghĩ gì?bpnt đợc sử dụng?
Thuyền ta lái gió với
buồm trăng
mây cao biển bằng
-Biện pháp tả thực +lãng
mạn
?NX h/a con thuyền ở đây
ntn?
-hs nx ->Con thuyền vốn nhỏ bé
trở nên kì vĩ khổng lồ hoà
nhập vào thiên nhiên vũ
trụ
H: Em hiểu nh thế nào về câu
thơ Đêm thở sao lùa nớc Hạ
Long?
- Tởng tợng ngợc lại bóng
sao lùa nớc Hạ Long làm
lên tiếng thở của đêm ->
sự sáng tạo.
H: Hình ảnh ngời lao động và

công việc của họ trong khung
cảnh đó nh thế nào?
? dàn đan thế trận nghĩa là gì?
Nói lên nét nổi bật ở họ là?
-Họ chủ động dò bụng
biển
dàn đan thế trận
->nh trong một trận
đánh,họ hăm hở tham gia
lđ của những ngời đợc làm
chủ
?Câu hỏi thảo luận: Cảm nhận
của các em về công việc của
ngời đánh cá trong những câu
Ta hát chùm các nặng
-hs thảo luận nhóm bàn
H: Tác giả đã sử dụng biện
pháp nghệ thuật nào để sáng
tạo hình ảnh về ngời lao
động ? Tác dụng?
?Quan sát h/a con ngời trong
công việc đánh cá và cho biết
kéo xoăn tay là ntn?Tởng t-
ợng ND câu hát lúc này của
họ là gì?
* Phát hiện, phân tích.
- Thủ pháp nghệ thuật
phóng đại, bút pháp lãng
mạn, sức tợng tợng phong
phú

-hs mô tả
-Câu hát gọi cá,mong cho
cá vào lới nhiều
-Hoạt động của con ngời
phối hợp nhịp nhàng với
sự vận động của TN
- Thủ pháp nghệ thuật
phóng đại, bút pháp lãng
mạn, tợng tợng->công việc
đánh cá đã trở thành bài ca
đầy niềm vui,biểu hiện
niềm say sa hào hứng
chinh phục TN
H: Tiếng hát ở khổ thơ thứ 5
diễn tả cảm xúc gì của ngời
đánh cá?
-Đọc khổ 5
-> Niềm say mê cuộc
sống, yêu biển, yêu quê h-
ơng, yêu lao động.
H: Những câu thơ miêu tả về
loài cá?
- Phát hiện.
H: Tác giả đã sử dụng những * Phát hiện -> phân tích.
5
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
biện pháp nghệ thuật nào để
miêu tả loài cá? Tác dụng?
?Cảm nhận của em về biển
VN?

?Đắm mình trong khung cảnh
ấy,t/g đã có cảm nhận gì về
biển?
+ Đại từ em để gọi cá,
động từ loé, tính từ
vàng choé -> Tạo đợc
hình ảnh sinh động, mới lạ
về cá.
+ Liên tởng, tởng tợng bay
bổng từ sự quan sát hiện
thực.
-> hiện thực trở lên kì ảo,
làm giàu thêm cái đẹp vốn
có trong tự nhiên
-So sánh với lòng mẹ,biển
luôn u đãi con ngời,ngời
ơn biển nuôi sống mình
-> Bức tranh sơn mài lung
linh huyền ảo.biển vừa
giàu vừa đẹp
?NX âm hởng,giọng
điệu,cách gieo vần ở khổ
3,4,5,6?
H: Qua đoạn thơ em cảm
nhận đợc điều gì về cảnh
thiên nhiên và ngời lao động
trên biển?
?N/v của mỗi ng ời với biển
là gì?
- Đánh giá -> Bình.

-Âm hởng khoẻ,sôi
nổi,bay bổng/Lời thơ dõng
dạc,điệu thơ nh khúc hát
say mê /gieo vần biến
hoá
- Bình.
->biển giàu đẹp và cần đ -
ợc bảo vệ (môi tr ờng
biển)
-> Thiên nhiên giàu có,
con ngời hăng say chinh
phục thiên nhiên.
H: Nêu nội dung chính của
khổ thơ?
- Đọc khổ thơ cuối.
3. Cảnh trở về.
Quan sát tranh
Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về
H: Cảnh đoàn thuyền trở về đ-
ợc tác giả miêu tả qua những
hình ảnh nào?
* Phát hiện
H: Phân tích tác dụng của các
biện pháp nghệ thuật đợc sử
dụng trong khổ thơ?
* Phát hiện -> Phân tích
- Nghệ thuật nhân hoá,
cách nói khoa trơng ->
nâng con ngời lên ngang
tầm với trời biển.

- Nghệ thuật nhân hoá,
cách nói khoa trơng
6
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
H: Vẫn là câu hát căng buồm
cùng gió khơi nh mở đầu bài
thơ nhng ý thơ có gì khác?
?Mắt cá huy hoàng muôn
dặm phơi có ý nghĩa gì?
* Phát hiện, phân tích.
- Câu hát cất lên sau một
đêm lao động miệt mài trở
về trong cảnh huy hoàng
của thiên nhiên
-> niềm vui với thành quả
lao động đã đạt đợc.
H: Qua khổ thơ, em cảm nhận
đợc một cuộc sống lao động
nh thế nào trên vùng biển Tổ
Quốc?(môI trờng)
* Bộc lộ.
- Nhịp sống hối hả, mãnh
liệt
- Yêu lao động
H: Qua bức tranh thiên nhiên
và con ngời lao động trong
bài thơ, em có nhận xét gì về
cái nhìn và cảm xúc của tác
giả trớc thiên nhiên đất nớc?
* Nhận xét:

- Yêu thiên nhiên.
- Tự hào về thiên nhiên và
con ngời lao động.
Gv:Có thể nói chính không khí say sa xd đ/n những năm đầu khôi phục và phát triển
KT.Đó chính là cs hịên thực làm bay bổng cảm hứng lãng mạn trong nhiều bài thơ lúc
đó,cả một mạch thơ ào ào xuất hiện.Xuân Diệu nói tới màu ngói đỏ với niềm vui xốn
xang:
Muốn trùm hạnh phúc tới trời xanh
Có lẽ lòng tôi cũng hoá thành ngói mói
Tố Hữu cũng có Cành táo đầu hè rung rinh quả ngọt hối thúc mọi ng ời đi lên,còn
ĐTĐC đ ợc coi là khúc tráng ca về những ngời lđ trên biển cả VN tk 20
H: Hãy nêu những nét chính
về nội dung và nghệ thuật của
bài thơ?
- Tự tổng kết.
- Đọc ghi nhớ.
III/ Tổng kết
* Ghi nhớ: sgk.
4/ Củng cố : Cảm hứng chủ đạo của tác phẩm là gì?
A. Cảm hứng về lao động. C. Cảm hứng về chiến tranh.
B. Cảm hứng về thiên nhiên. D. Cả A và B đều đúng.
H: Qua việc phân tích bài thơ, em học đợc điều gì về cách tạo lập văn miêu tả và
văn biểu cảm?
H: Phát biểu cảm nghĩ của em về bài Đoàn thuyền đánh cá?
5/ Dặn dò :
- Hiểu nội dung, nghệ thuật của văn bản.
- Học thuộc lòng bài thơ.
- Viết một đoạn phân tích khổ đầu hoặc khổ cuối bài thơ.
- Chuẩn bị Bếp lửa : Đọc, trả lời các câu hỏi phần Đọc Hiểu văn bản .
*************************************************************************

Ngày soạn: Ngày dạy:
Tit 53
Tng kt về t vng(tiếp)
A. Mc tiờu cn t :
7
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
HS đạt đợc : Nm vng hn v bit vn dng nhng kin thc v t vng ó hc t lp
6-9 ( T t thanh, tng hỡnh, mt s phộp tu t t vng bng so sỏnh, n d, nhõn hoỏ,
hoán d, núi quỏ, núi gim núi trỏnh, ip ng, chi ch )
-Thực hiện đợc các bài tập
-Tuân thủ cách sử dụng các biện pháp tu từ
B. Chun b :
* Thy: son b i lên l p,bảng phụ chép bài thơ
-Phiếu học tập(bt1,2)
* Trũ: ụn bi c,học lý thuyết, xem bi mi
C.Tiến trình lên lớp:
1/Ôn định tổ chức:
2/- Ki m tra b i c : (phát phiếu bt làm theo bàn-sau 3 phút thu bài)
Câu hỏi 1 : * Hãy phân loại từ tiếng Việt ( xét theo nguồn gốc ) ?
* Trong các câu thơ sau, câu nào sử dụng từ Hán Việt ?
A. Thuyền ta lái gió với buồm trăng.
B. Biển cho ta cá nh lòng mẹ.
C. Mẹ cùng cha bận công tác cha về.
D. Cháu thơng bà biết mấy nắng ma.
Câu hỏi 2 : * Các hình thức trau dồi vốn từ ?
* Trong các câu sau, câu nào không mắc lỗi dùng từ ?
A.Mẹ tôi mua cuốn bách khoa toàn th của gia đình.
B. Bộ tài chính chuẩn bị trình dự thảo về thuế đất cho Quốc hội xem xét.
C. Bác tôi là đại sứ quán ở Cu Ba.
D. Bộ phim này không có khẩu khí chút nào.

3/ B i m i :
Nh vậy với 3 tiết TKTV trớc chúng ta đã đợc củng cố những KT về từ vựng đã học từ lớp
6->9.Tiết hôm nay chúng ta tiếp tục củng cố kt về từ tợng hình
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung
Hoạt động 1 : Hớng dẫn
HS hệ thống hoá kiến thức
về từ tợng thanh,từ tợng
hình.
I. Từ t ợng thanh và từ t -
ợng hình.
1.Bài tập
H: Tìm tên những loài vật
là từ tợng thanh ?
- HS đọc yêu cầu bài tập
2/ 146.
- HS thảo luận, trả lời.
Bài tập 2 / 146
Bò, mèo, tắc kè, chim
cu

H: Xác định từ tợng hình
và giá trị sử dụng của
chúng trong đoạn trích ?
- HS đọc yêu cầu bài tập
3/ 146
- HS trả lời miệng, nhận
xét.
Bài tập 3 / 146
Các từ tợng hình :
lốm đốm, lê thê,

loáng thoáng, lồ
lộ > mô tả đám
mây cụ thể, sinh
8
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
động.
H: Từ kiến thức đã học ở
lớp dới và bài tập vừa làm,
hãy nhắc lại thế nào là từ
tợng hình, thế nào là từ t-
ợng thanh ?
- HS hệ thống lại kiến
thức.
2. Kiến thức cần nhớ.
- Từ tợng hình là từ gợi tả
hình ảnh, dáng vẻ, trạng
thái của sự vật.
- Từ tợng thanh là từ mô
phỏng âm thanh của thiên
nhiên, con ngời.
H: Dùng từ tợng hình và
từ tợng thanh có tác dụng
gì ?
Đặt câu ?
- Tác dụng : tạo tính biểu
cảm cao.
- HS đặt câu.
=>Gợi đợc âm thanh,h/a cụ
thể,sinh động,có z biểu
cảm,thờng dùng trong văn

MT,TS
GV đa bài tập thêm :Đọc
bài thơ (trên bảng phụ)
?XĐ các từ tợng hình có
trong bài?nêu t/d?
Tung tăng đến lớp bầy em
Gặp trâu đủng đỉnh lối quen ra đồng
Gặp ngời hối hả gánh gồng
Kịp phiên chợ sớm họp đông cuối làng
Trời ma trơn một khúc đàng
Bầy em rón rén bớc sang qua cầu
Cổng trờng rộng mở đón chào
Bầy em thoăn thoắt bớc vào reo vui
=>Diễn tả sinh động cảnh và ngời vùng nông thôn vào
buổi sáng sớm
Hoạt động 2 :
H: Thế nào là biện pháp tu
từ ? -> Là cách sử dụng những
từ ngữ gọt giũa, bóng bảy,
gợi cảm.
II. Một số phép tu từ từ
vựng.
H: Em đã đợc học những
biện pháp tu từ từ vựng
nào?
Hớng dẫn hs lên bảng nối
1. Kiến thức cần nhớ.
H: hãy nhắc lại ẩn dụ là gì
?
- GV lu ý phân biệt phép

tu từ ẩn dụ với ẩn dụ từ
vựng.
H: Tác dụng của biện
pháp tu từ ẩn dụ ? Ví dụ ?
H: So sánh là gì ?
- GV phân biệt phép tu từ
so sánh và so sánh lôgic.
H: Hoán dụ là gì ? Tác
dụng của phép tu từ hoán
dụ ? Cho VD ?
- GV lu ý hoán dụ tu từ
Ct A
1 -n d
2 - Nhõn hoỏ
3. so sỏnh
Ct B
a, L gi hoc t con vt, cõy
ci, vt bng nhng t ng
vn c dựng gi hoc t
con ngi lm cho th gii loi
vt , cõy ci, vt, tr nờn
gn gi vi con ngi
b, L gi tờn s vt hin tng
ny bng tờn s vt hin tng
khỏc cú nột tng ng vi nú
nhm lm tng sc gi hỡnh gi
cm cho s din t
c, l gi tờn s vt hin tng,
khỏi nim ny bng tờn ca s
vt hin tng khỏi nim khỏc

cú quan h gn gi vi nú nhm
9
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
khác với hoán dụ từ vựng.
H: Nhân hoá là gì ? Tác
dụng của phép tu từ nhân
hoá ? VD ?
H: Thế nào là nói giảm
nói tránh ? Tác dụng ? VD
H: Nói quá là gì ? Tác
dụng ? VD ?
H: Điệp ngữ là gì ? Tác
dụng ? VD ?
H: Thế nào là chơi chữ ?
Tác dụng ? VD ?
4- Hoỏn d
5- Núi quỏ
6 - Núi gim núi trỏnh
tng sc gi hỡnh gi cm cho
s din t
d, L bin phỏp tu t dựng cỏch
din t t nh uyn chuyn,
trỏnh gõy cm giỏc au bun,
ghờ s, nng n, trỏnh thụ tc ,
thiu lch s
e, L bin phỏp tu t phúng i
mỳc quy mụ, tớnh cht ca s
vt hin tng c miờu t
nhn mnh, gõy n tng , tng
sc biu cm

h, L s i chiu s vt, s vic
ny vi s vt, s vic khỏc cú
nột tng ng lm tng sc
gi hỡn, gi cm cho s din t
2. Bài tập.
Bài tập 1 / 147.
- GV chia lớp làm 5
nhóm, mỗi nhóm thực
hiện 1 yêu cầu của bài tập.
H: Vận dụng các kiến thức
đã học về một số phép tu
từ từ vựng để pt nét NT
độc đáo trong những câu
thơ đã cho ?
- GV nhận xét và sửa
chữa.
- HS hoạt động theo
nhóm, trả lời bài tập.
a. Phép tu từ ẩn dụ : hoa
-> Thuý Kiều và cuộc đời
nàng.
cây, lá -> gia đình T.
Kiều -> Kiều bán mình để
cứu gia đình.
b. So sánh tu từ : tiếng đàn
tiếng hạc .
c. Nói quá -> thể hiện nhân
vật tài sắc vẹn toàn.
d. Nói quá -> cực tả sự xa
cách của thân phận, cảnh

ngộ của T. Kiều và Thúc
Sinh.
e. Phép chơi chữ : tài và tai.
Yêu cầu hs đọc y/c bài tập
hs làm bài độc lập
* Bi tp 2
a/Điệp từ:còn
từ nhiều nghĩa :say sa
b/bp nói quá=>nhấn mạnh
sự trởng thành và khí thế
nghĩa quân Lam Sơn
c/bp so sánh->mt không
gian thanh bình,thơ mộng
tồn tại ngay trong cuộc k/c
lâu dài,gian khổ->tinh thần
lạc quan CM
Hãy xác định các biện
pháp tu từ từ vựng trong
hs làm bài Bài tập thêm
10
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
văn bản
Bếp lửa Bằng Việt ?
4/ Cng c
- Nhc li kin thc c bn
-Hãy xác định bp nt trong câu thơ sau;
Aó nâu liền với áo xanh
Nông thôn cùng với thị thành đứng lên
-Hãy cho biết trong các cụm từ sau,cụm từ nào không dùng phép nói quá?
A.Cời vỡ bụng B.Nghĩ đến nát cả óc.

C.Ngáy nh sấm D.Ăn ngay tức khắc
5/ Dn dũ :
- V nh tỡm trong th vn nhng cõu cú s dng bin phỏp tu t em va ụn
- Ch rừ bin phỏp tu t v giỏ tr ngh thut ca nú .
-Chuẩn bị tiết Tập làm thơ 8 chữ : nhận diện thể thơ, tập làm thơ ở nhà.
****************************************************************
Ngày soạn: Ngày dạy:
Tit 54
Tp lm th tỏm ch
A. Mc tiờu cn t :
Học xong bài này,HS có đợc :
- Nm c c im , k nng miờu t , biu hin phong phỳ ca th th 8 ch
- Qua hot ng tp lm th 8 ch m phỏt huy tinh thn sỏng to , s hng thỳ trong
hc tp , rốn luyn thờm nng lc cm th th ca
B. Chun b :
* Thy: son bi lờn lp,tìm thêm mẫu
* Trũ: Tập làm thơ theo chủ đề về môi trờng
C.Tiến trình lên lớp:
1/Ôn định tổ chức:
2/- Ki m tra b i c :Vi c chuẩn bị bài của hs
3/ B i m i :Nếu nh ở lớp 6,7 các em đã đợc tập làm thơ 4,5,7 chữ thì hôm nay chúng ta
cùng tập làm thơ 8 chữ
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Nội dung
Hoạt động 1 : Hớng dẫn
HS nhận diện thể thơ tám
chữ.
I. Nhận diện thể thơ
tám chữ.
- GV treo bảng phụ ghi
VD.

- HS đọc VD a, b, c.
H: Nhận xét về số chữ
trong mỗi dòng ở các
đoạn thơ trên ?
- HS phát hiện : Mỗi dòng thơ
đều có 8 chữ.
11
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
H: Tìm những chữ có
chức năng gieo vần ở mỗi
đoạn ?
H: Vận dụng những kiến
thức đã học về vần chân,
vần lng, vần liền, vần
gián cách để nhận xét
cách gieo vần từng đoạn ?
H: Nhận xét cách ngắt
nhịp ở mỗi đoạn thơ
trên ?
H: Từ các VD vừa phân
tích, em hãy nhận diện
thể thơ tám chữ ?
Hoạt động 2 : Hớng dẫn
HS luyện tập nhận diện
thể thơ tám chữ.
- HS phát hiện :
+ Đoạn a : tan ngàn ; mới
gội ; bừng - rừng ; gắt mật.
+ Đoạn b : về nghe ; học
nhọc ; bà - xa.

+ Đoạn c : ngát hát ; non
son ; đứng dựng ; tiên
nhiên.
- HS nhận xét :
+ Đoạn a : gieo vần chân liên
tiếp.
+ Đoạn b : gieo vần chân liên
tiếp.
+ Đoạn c : gieo vần chân gián
cách.
- HS nhận xét :
+ Đoạn a : câu 1 : 2 / 3/
câu 2 : 3 / 2 / 3
+ Đoạn b : câu 1 : 3 / 3/2
câu 2 : 4 / 2 / 2
- HS tổng hợp kiến thức.
- HS đọc ghi nhớ.
2. Ghi nhớ ( SGK )
II. Luyện tập nhận
diện thể thơ tám chữ.
- GV chia lớp làm 2
nhóm : mỗi nhóm thực
hiện 1 bài tập.
- HS đọc yêu cầu bài tập 1,2 /
150, 151.
- Nhóm 1 : bài tập 1
- Nhóm 2 : bài tập 2
Bài tập 1 :
ca hát
ngày qua

.bát ngát
.muôn hoa
- Các nhóm trình bày, nhận xét. Bài tập 2 :
cũng mất
.tuần hoàn
.đất trời
- HS đọc yêu cầu bài tập 3 / 151.
Bài tập 3
H: Hãy chỉ ra lỗi sai, nói
lý do và tìm cách sửa cho
đúng ?
- HS thảo luận, trình bày.
Câu thơ thứ 3 bị chép
sai từ rộn rã
-> âm tiết cuối phải
mang thanh bằng
hiệp vần với chữ g-
ơng -> sửa
vào trờng
12
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
Hoạt động 3 : Hớng dẫn
HS làm thơ tám chữ.
H: Điền từ thích hợp vào
chỗ trống ?
- HS đọc yêu cầu bài tập 1 / 151.
- HS thảo luận, trình bày, nhận
xét.
- HS đọc yêu cầu bài tập2.
- Yờu cu c th v in t phự

hp
III : Thực hành làm
thơ tám chữ.
1 - in t
H: Hãy làm thêm câu
cuối sao cho đúng vần,
hợp với nội dung cảm xúc
từ 3 câu trớc ? GV
khuyn khớch cho HS a
ra ý kin riờng ca mỡnh
sao cho phự hp
GV nhn xột
- a ra cõu th cho HS
tham kho
H: Hãy đọc và bình bài
thơ mình đã làm ở nhà
về chủ đề môi tr ờng?
- GV hớng dẫn HS nhận
xét : bài thơ có đúng thể
thơ 8 chữ không ? cách
gieo vần, cách ngắt nhịp,
kết cấi bài thơ ? nội
dung ? chủ đề ?
- GV cho điểm.
- HS thảo luận, trình bày, nhận
xét.
( lu ý : câu thơ phải đúng vần
ơng hoặc a ; đúng luật :
thanh bằng ; phù hợp với nội
dung 3 câu trớc ).

- HN
- i din nhúm trỡnh by
nhn xột chộo
- Mỗi tổ cử đại diện đọc, nhận
xét.
2 - Lm thờm cõu
cui cho kh th
3 - Bỡnh th
Bóng ai kia thấp
thoáng giữa màn s-
ơng
-Thoang thoảng hơng
bay dịu ngọt quanh ta
4/ Cng c
- Nhc li c im ca th tỏm ch ?
-Đọc 2 bài thơ 8 chữ:Khôn dại
Tôi nhớ mãi
5/ Dn dũ :
- Vố nh tỡm chn nhng on th 8 ch m em thớch
- Tp lm bi th tỏm ch với nội dung tự chọn

***************************************************************
Ngày soạn: Ngày dạy:
13
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
Tit 55
Tr bi kim tra vn hc trung i
A. Mc tiờu cn t :
Qua tiết trả bài,HS đạt đợc :
- Nhm khc sõu kin thc v vn hc trung i

- Rốn k nng vit bi cho hc sinh
- Nhận rõ u nhợc điểm của bài viết để sửa chữa
- Có thái độ tích cực tiếp thu lỗi
B. Chun b :
* Thy: Chấm chữa bài chi tiết
-Tổng hợp các nhận xét
*Trò:Ôn b i c , xem các nội dung đã học
C.Tiến trình lên lớp:
1/Ôn định tổ chức:
2/ Ki m tra b i c : Vic chuẩn bị dàn ý của hs
3/ B i m i
GV nêu mục đích tiết trả bài
1/Trả bài
Trả bài cho hs
Y/C HS chú ý vào bài làm của mình
/GV đa ra đáp án,yêu cầu của bài
Phần trắc nghiệm(2đ)
Câu 1:A Câu 2:C Câu 3:D Câu 4:D
Câu 5:1d-2c-3
e
- 4a
Phần tự luận;
* Yờu cu : Câu 1 ( 3 im )
- Th loi, ngụn ng : Truyn th nụm lc bỏt (0,5 )
- Ngh thut xõy dng nhõn vt (2,5 )
+ Vi nhõn vt chớnh din (0,5 )Nghiờng v c l ( Hai Kiu , Kim Trng, T
hi, Lc Võn Tiờn, Kiu Nguyt Nga, Vng T Trc)
+ Vi nhõn vt phn din :(0,5) Nghiờng v t thc ( Mó Giỏm Sinh, S Khanh,
Tỳ b, Trnh Hõm, Bựi Kim )
+ Tớnh cỏch nhõn vt : ( 1,5 ) c th hin qua ngoi hỡnhchõn dung, li núi, c

ch , hnh ng i thoi v mụth s c thoi n gin trc tip
Câu 2 (5 im ) Yờu cu on vn :
- Khụng quỏ di, khong trờn di 15 dũng
- Theo trỡnh t : T chung hai ch em Thuý Kiu Thuý Võn -> t Thuý Võn -> t Thuý
Kiu
- Bỏm sỏt li th ca Nguyn Du nhng phi bin thnh li vn ca bn thõn
- Khụng phõn tớch, bỡnh lun , nờu cm xỳc hoc n tng ca ngi vit
II/ Nhn xột
- GV nhn xột chung nhng u- khuyt im trong bi lm ca HS
Đa số các bài làm đúng phần trắc nghiệm,bài làm sạch sẽ,
-Phần tự luận đã có nhiều em hiểu đề,viết tốt,chữ viết đẹp(37 bài)
-1 số em cha đọc kỹ yêu cầu đề ,khoanh đáp án chữa bẩn
14
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
câu 2 tự luận cha viết đúng nội dung,còn lan man,kể dài dòng ,cha đúng trọng tâm
Chữ viết còn xấu ,khó đọc,sai chính tả (2bài)
III/Sửa lỗi tiêu biểu:
- Sa mt s li chính tả:l/n-ch/tr-s/x
- HS xem li bi lm ,t sa li trong bi vit
IV/Tổng hợp điểm: K,G:
TB:
Y:
4/Củng cố:
- Chn bi vit khỏ nht c tham kho
hs khác nhận xét
5/Dặn dò:
-Về nhà viết lại câu 2 tự luận
-Tự sửa lỗi trong bài của mình

*********************************************************

Ngày soạn: Ngày dạy:
Tuần 12
Tit 56,57 Vn Bn

Bp la
( Bng Vit )
A. Mc tiờu cn t :
Học xong bài này,HS có đợc :
- Cm nhn c tỡnh cm, cm xỳc chõn thnh ca nhõn vt tr tỡnh - ngi
chỏu - v hỡnh nh ngi b giu tỡnh thng , giu c hy sinh trong bi th
- Thy c ngh thut din t cm xỳc thụng qua hi tng kt hp miờu t, t
s, bỡnh lun ca tỏc gi trong bi th
15
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
B. Chun b :
* Thy :son bi lờn lp
Đọc kỹ lu ý sgv,tranh minh hoạ
*Trũ: ụn bi c ,soạn bi mi
C.Tiến trình lên lớp:
1/Ôn định tổ chức:
2/- Ki m tra b i c :
? Nờu cm nhn ca em v hỡnh nh ngi lao ng mi qua bi th on thuyn ỏnh
cỏ ca Huy Cn ?
3/ B i m i
Ting g tra ca Xuõn Qunh ( ó hc lp 7 ), anh lớnh tr trờn ng hnh
quõn , nghe ting g gỏy tra li cht nh ti b mỡnh khum khum soi trng v mng
yờu chỏu ng nhỡn g m lang mt . Tỡnh cm ca b chỏu tht cm ng . Mt
thanh niờn khỏc ang du hc ti Liờn Xụ c li nh v b mỡnh khi ang hng ngy s
dng bp in, bp ga hin i, cht thng v cỏi bp la p iu tỡnh b chỏu tui th
xa . ú chớnh l nh th Bng Vit vi bi th " Bp la ".

Hot ng dy Hot ng hc
Nội dung
I/Tìm hiểu chung
1 - Tỏc gi
? Nờu nhng hiu bit ca em
v tỏc gi Bng Vit ?

GV gii thiu thờm v tỏc gi
-hs đọc chú thích
Là nhà thơ trẻ nổi tiếng
những năm 60 với giọng thơ
trầm lắng nghĩ ngợi mợt mà
- Nguyn Vit
Bng (1941)
- Quê : Thạch Thất-
Hà Tây (nay thuộc
HN)
- Nhà thơ trởng
thành trong kháng
chiến chống Mỹ.
- Hin l ch tch
hi liờn hip vn
hc ngh thut H
Ni
*Tên khai sinh: Nguyễn Việt Bằng, sinh ngày 15 tháng 6 năm 1941,
*Quê: xã Chàng Sơn, huyện Thạch Thất, tỉnh Hà Tây, hiện nay ở Hà Nội.
Đảng viên Đảng cộng Sản Việt Nam. Hội viên hội nhà văn việt nam (1969).
*Bằng việt học đại học Luật tại Liên bang Nga rồi về công tác tại Viện Luật học thuộc ủy ban
Khoa học Xã hội. Sau đó chuyển sang làm công việc biên tập văn học tại Nhà Xuất bản Tác
phẩm mới. Nhà thơ Bằng Việt đã từng làm Tổng th ký Hội Văn nghệ Hà Nội. Hiện nay Bằng Việt

là thành ủy viên Thành ủy Hà Nội, Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học- nghệ thuật Hà Nội, ủy viên
ban chấp hành Hội nhà văn Việt Nam khóa V.
*Tác phẩm chính: Hơng cây bếp lửa (thơ, 1968); Những gơng mặt những khoảng trời (thơ,
1973); Đất sau ma (thơ, 1977); Khoảng cách giữa lời(thơ, 1983); Cát sáng(thơ, 1986); Bếp lửa-
khoảng trời (thơ tuyển, 1988)
*Giải nhất văn học nghệ thuật Hà Nội năm 1967 ;Giải thởng chính thức về dịch thuật văn học
quốc tế và phát triển giao lu văn hóa quốc tế do Quỹ Hòa Bình Liên Xô trao tăng năm 1982.
16
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
GVhớng dẫn đọc giọng t/c
chậm rãi ,sâu lắng
đọc khổ 1=>4 gọi hs đọc tiếp
-hs đọc bài theo y/c-nhận
xét cách đọc của bạn
2 - Tỏc phm :
? Hon cnh sỏng tỏc bi th
- Giỳp hs hiu hn giỏ tr ca
bi th khi nú c sỏng tỏc
trong hon cnh ny
-hs nêu sgk
- Viết năm 1963,
khi tác giả là sinh
viên đang học
ngnh lut ở Liên
Xô.
?Em có nhận xét gì về thể thơ
của bài?
-hs phát hiện -Thể thơ: 8 chữ
? Ch ra mch cm xỳc ca bi
th ?

? T ú ch ra b cc ca bi
th ?
- Hỡnh nh Bp la -> gi
nh tui th sng bờn b vi
bao k nim -> By t suy
ngh, tỡnh cm v b .
P1 : khổ 1(H/a bếp lửa gợi
nỗi nhớ bà)
P2 : 5 khổ tiếp theo.(Cảm
nghĩ về bà và bếp lửa)
P4 : khổ cuối.(Tự cảm của
ngời cháu)
-Bố cục: 3 phần
HĐ 2
- Hng dn tỡm hiu vn bn
theo b cc ny
II- c - Hiu vn
bn
Hãy đọc lại 3 dòng thơ đầu
? Trong kớ c u tiờn ca
ngi chỏu cú hỡnh nh no ?
hs đọc
-Hình ảnh bếp lửa-đã khơi
ngun dũng cm xỳc
1 - Khi ngun
dũng cm xỳc
? Hỡnh nh ú c hỡnh dung
trong trớ nh ca tỏc gi nh
th no ?
? T ng s dng trong cõu

th ú nh th no ? Tỏc dng
?Phân tích ý nghĩa các từ đó?
hs đọc
- Một bp la chờn vờn
- S dung t lỏy "Chn vn
" " p iu "
- Nhng t ng cú sc gi
hỡnh gi cm
+ " Chn vn " Hỡnh dung
l khúi sm ang bay nhố
nh va gi cỏi m nhoố ca
hỡnh nh ký c theo tỏc gi
+ " p iu " : Gi hỡnh nh
bn tay kiờn nhn, khộo lộo
v tm lũng chi chỳt ca
ngi nhúm la li rt ỳng
vi cụng vic nhúm la c
th .
Dùng từ láy,h/a ẩn
dụ
- Hỡnh nh bp la
L h/a th õn thu c
ấm áp trong gia
đình nơi làng quê.
17
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
Gv: Vi nhng t ng ú gi trong ta hỡnh nh bp la mt lng quờ yờn bỡnh
vo bui sỏng , gi cm giỏc m ỏp, thõn thuc . Hỡnh nh bp la ó khi ngun
nh thng ca ngi chỏu i vi b
? Vỡ sao ni nh thng b li

c gi lờn t hỡnh nh bp
la ?
- Nhng lo toan ca ngi
b gn bú vi vựng quờ
nghốo
? Em hiu nh th no v t
"nng ma "?
GV gợi ý :-Không nói thời tiết
mà nói đến thời gian kéo dài
cùng nỗi vất vả của bà
-Nói nỗi lòng thơng bà bền
bỉ trong tâm hồn ngời cháu
-hs thảo luận theo bàn-trình
bày
-hs lựa chọn
->T/c bà cháu gắn
liền với bếp lửa bền
bỉ sâu nặng
Gv: on th tip theo din
t cm ngh ca chỏu v bp
la v b . trong ký c ngi
chỏu , nhng k nim v bp
la v b hin dn cựng thi
gian
2/Cảm nghĩ về bà
và bếp lửa
? ú l thi im no ? Cõu
th no chng t ?
-3 hs đọc những câu thơ t-
ơng ứng

- Thu u th (khổ 2)
-Qua tui niờn thiu (khổ 3)
-Trong những năm gian
khó(khổ 4)
a,Hồi tởng những kỉ
niệm tuổi thơ sống
bên bà
? Chi tit no ỏm nh mói
trong tõm trớ anh về bếp lửa
trong Thu u th ?
-> Mựi khúi " Ch nh khúi
hun nhốm
+/ Thu u th
Cho hs quan sát một số bức ảnh về cảnh đói năm Ât Dậu ở nớc ta
Năm ấy là năm đói mòn đói mỏi
18
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
Bố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy
?Qua những bức ảnh gợi em
nghĩ về cs lúc đó ntn ?
-CS nghèo đói năm Ât
Dậu(1945)
? Ti sao " ngh li n gi
sng mi cũn cay "?NX giọng
thơ?
-hs nhn xột
-Ging th tru nng->gi
nhng k nim khú quờn
- Gi li mt cuc
sng nghốo khú ->

n tng tr nờn
mnh, sõu sc
- Sut 8 nn ngi chỏu
cựng b , thi gian y ng vi
chiu di ca cuc khỏng
chin chng Phỏp
? Trong quóng thi gian ny ,
n tng sõu m nht l gỡ ?
? Vỡ sao ting tu hỳ li ỏm nh
tõm trớ ngi chỏu n vy ?
- Ting tu hỳ kờu
-m thanh quen thuc,h/a
sỏng to-> Ni nh tr nờn
da dit .
*Qua tui niờn
thiu
-T m thanh quen
thuc,h/a sỏng to
ca ting chim tu
hỳ
? Qua õy em thy ni bun
no ang vang vng trong
lũng tỏc gi ? Cõu th no
chng t ?
-hs phỏt hin
- Nh nh, nh quờ
- Thng xút i b ln n
- " Tu hỳ i chng n
cựng b "
->Ni nh nh, nh

quờ, Thng xút
i b ln n
? Cú gỡ thay i trong ging
th ? Nhn xột ?
?Nờu nhn xột v t/c b chỏu
trong on ny?Qua nhng
- Nh th ang k chuyn
nh tỏch ra núi chuyn vi
b " B cũn nh khụng b ?
" Ri mt ln na nh th
nh tỏch khi hin thc ,
m chỡm trong suy tng
trũ chuyn vi chim tu hỳ
-Dựng T ni b-
chỏu->t/c b chỏu
qun quýt,tm lũng
19
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
cụng vic chm chỏu ca b? -hs nờu nx ụn hu,tỡnh
thng bao la ca
b vi chỏu
L:HSđọc đoạn thơ
? Hỡnh nh ngi b hin lờn
nh th no ?Hóy nhn xột li
th ?
( c : Nm gic t lng )
Hs thảo luận
-Dựng li dn trc tip
- Cú nhng phm cht cao
quý -> ú l phm cht ca

ngi b, ngi m Vit
Nam yờu nc
*n tui trng
thnh
- Li th tht t
nhiờn , cm ng,
chõn thnh ->h/a
ngi b k/c giu
c hi sinh l ch
da tinh thn cho
chỏu
H: Đọc và nêu nội dung 2 khổ
thơ cuối ?
- HS đọc và nêu ND
b,Cm ngh v b
v cuc i b
H: Hình ảnh bếp lửa đợc nhắc
đến bao nhiêu lần ? Tại sao
khi nhắc đến bếp lửa là ngời
cháu nghĩ đến bà và ngợc lại?
H: Vì sao ở khổ thơ thứ 6 tác
giả lại viết là ngọn lửa mà
không phải là bếp lửa ?
H: ý nghĩa của hình ảnh ấy ?
- HS thảo luận.
+ bếp lửa xuất hiện 10 lần.
+ Suy ngẫm về cuộc đời bà
luôn gắn với bếp lửa -> bà -
ngời nhóm lửa, luôn giữ cho
ngọn lửa ấm nóng, toả sáng.

-> Ngọn lửa đã thành kỉ
niệm ấm lòng, thành niềm
tin nâng bớc cháu, nhờ bà,
cháu cng yêu dân tộc
? " Bõy gi " , nhng gỡ c
nhúm lờn t bp la ca b ?
? So sỏnh vi trc ú ?
- " Ri sm ri chiu li bp
la b nhen "
-> B ó thp ngn la bng
tỡnh yờu thng con chỏu
-> Thp bng nim tin ca
lũng nhõn ỏi chia s nim
vui chung
H: Vì sao tác giả viết Ôi kì
lạ và thiêng liêng bếp
lửa ?
H: Qua đây em cảm nhận ntn
về tình bà cháu ?
-Kì lạ:cháy lên trong mọi
cảnh ngộ-thiêng liêng:ấp
ủ,sáng mãi tình cảm bà cháu
trong cuộc đời mỗi ngời
-Bin phỏp ip
ng
- Bếp lửa -> ngọn
lửa -> bà là ngời
nhen la->nhúm
la->gi la-
>truyền lửa, truyền

sự sống, niềm tin
cho các thế hệ nối
20
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
tiếp.
Gv: Bếp lửa thật giản dị,bình thờng,và phổ biến trong mọi gia đình VN nhung cũng
thật cao quí,kì diệu và thiêng liêng vì nó luôn gắn với ngời bà-ngời giữ lửa,nhóm
lửa,truyền lửa. Bếp lửa trở thành mảnh tâm hồn trong đời sống tinh thần của cháu
Nhng cõu th cui l li t
bch ca ngi chỏu i xa khi
ó trng thnh
3 /Tự cảm của ng -
ời cháu
? Ngi chỏu t thy mỡnh cú
may mn gỡ trong cuc sng ?
? Nhng nhng cỏi ú cha
lm lũng chỏu thanh thn
vỡ sao ?
? T ú ngi chỏu nhc mỡnh
iu gỡ ? Hiu nh th no v
cõu th ú ?
-Đợc đi học ở nớc ngoài
-Đợc tiếp nhận những điều
tốt đẹp
-> ú l nhng iu mi
m, tt p
Hs thảo luận theo bàn->đại
diện trả lời
- Khụng quờn nhng ln n
i b

- Khụng quờn tm lũng m
ỏp ca b
- Khụng quờn nhng tn tu,
hy sinh vỡ tỡnh ngha ca b
-Khụng gian,thi
gian xa cỏch,cs i
thay->vn luụn nh
v mỏi m bp la
v h/a ngi b
ỏng kớnh
?Từ đó em có liên hệ gì đến
cuộc sống của thế hệ mình
hôm nay?
- HS t bc l
III - Tng kt
? Em nhn thy tỡnh cm no
trong bi th ?
? Ngoi ý ngha ú cũn cú ý
ngha nh th no khỏc ?
? c sc ngh thut ca bi
th
- Tỡnh cm b chỏu tha thit,
thiờng liờng v xỳc ng
- S sỏng to hỡnh nh bp
la va thc va mang ý
ngha tng trng cựng vi
hai hỡnh nh chi tit " mựi
khúi " " Ting chim tu hỳ "
b sung
- Hỡnh thc v ging iu

phự hpvi cm xỳc hi
tng, suy ngm
- Kt hp nhiu phng
thc biu t khỏc nhau
trong mt bi th
21
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
GV - Nhng gỡ l thõn thit ca tui th mi ngi u cú sc to sỏng nõng
con ngi sut c cuc i
- Lũng yờu thng bit n chớnh l mt biu hin ca tỡnh yờu thng, gn bú vi
gia ỡnh, quờ hng -> khi ngun ca tỡnh yờu ngi, yờu nc
Gọi hs đọc ghi nhớ
* Ghi nh(T 146)
4/ Cng c
- c din cm bi th 1 lần
Gv đọc cho hs nghe bài Bếp lửa,tình ngờicủa Vũ Dơng Quỹ
5/Dn dũ :
- V nh da vo bi th , hãy bình cõu " ễi kỡ l v thiờng liờng bp la "
- V nh ụn bi , son bi tit sau .
***********************************************************
(30 phút) Hớng dẫn đọc thêm
Khỳc hỏt ru nhng em bộ ln trờn lng m
(Nguyn Khoa im )
A/ Mc tiờu cn t :
HS : Cm nhn tỡnh yờu thng con v c vng ca ngi m dõn tc T ễi trong
cuc khỏng chin chng M cu nc , t ú phn no hiu c lòng yờu quờ hng
t nc v khỏt vng t do ca nhõn dõn ta trong thi k lich s ny
- Ging iu th thit tha, ngt ngo ca Nguyễn Khoa im qua nhng khỳc hỏt
ru cựng b cc c sc ca bi th
- Rèn kĩ năng phân tích, cảm thụ thơ.

- Giáo dục HS lòng yêu quê hơng đát nớc.
B/ Chun b :
- Thy son bi hớng dẫn đọc thêm lờn lp
- Trũ đọc trớc bi mi
C/ H ớng dẫn đọc thêm
- Bi mi :
Trong cuc khỏng chin chng Phỏp, M ca dõn tc ta, ngi ph n, ngi
m, ngi v ó úng gúp vai trũ tớch cc lm nờn thng li Bi " Khỳc hỏt ru " ra
i gia nhng nm thỏng quyt lit ca cuc khỏng chin chng M õy l thi k
cuc sng ca cỏn b, nhõn dõn ( ng bo min nỳi ) rt gian nan
Hot ng hc Hot ng dy
? Nờu nhng hiu bit ca em v tỏc gi
Nguyn Khoa im ?Quan sỏt chõn dung
t/g
I/Tìm hiểu chung
1 - Tỏc gi :SGK
- Nguyễn Khoa Điềm sinh năm 1943.
- Quê quán : xã Phong Hoà - Phong Điền,
tỉnh Thừa Thiên, Huế.
22
NV 9. Lê Thị Duy Thanh- Trờng TH THCS Thanh Lơng-Văn Chấn-Yên Bái 0975374079
GV hớng dẫn đọc - Đọc với giọng tha
thiết, trầm ấm thể hiện cảm xúc của chủ
thể trữ tình. -2 hs đọc cả bài
? Bi th ra i trong hon cnh no ?
? Em hiu gỡ v nhan bi th
Những em bé lớn trên lng mẹ
? T ú em thy v th loi bi th cú
im gỡ ỏng lu ý ?
? Bi th l li ru ca nhng ai ?

? Xỏc nh b cc bi th ? Tỏc dng ca
b cc ny ?
- Nh vy hỡnh nh ni bt trong bi th
- Thuộc thế hệ các nhà thơ trởng thành
trong kháng chiến chống Mĩ.
2 - Tỏc phm :
- Bài thơ viết vào năm 1971. -> Nớc ta
đang trong thời kì kháng chiến chống Mĩ
Bài thơ là một khúc hát ru.
Nội dung ( em bé lớn trên lng
mẹ ) -> hình ảnh thực ấy đặt trong hoàn
cảnh giặc Mĩ xâm lợc, nó có ý nghĩa sâu
xa : sự sống nảy mầm, sinh sôi lớn ngay
trên lng mẹ
- Th loi : Th tr tỡnh tỏm ch ( Vn
chõn - lin - cỏch ) nhng li mang tớnh
cht ca bi hỏt ru - ru con
-> To õm iu dỡu dt , vn vng ca
li ru, th hin mt cỏch c sc tỡnh cm
tha thit trỡu mn ca ngi m
II - c - Hiu vn bn
1 - Khỳc hỏt ru th nht
- Ngi m chu thng, chu khú trong
lao ng v vụ cựng yờui con
- Ngi m ca c hy sinh
23
NV 9. Lª ThÞ Duy Thanh- Trêng TH THCS Thanh L¬ng-V¨n ChÊn-Yªn B¸i 0975374079
khúc hát ru này là người mẹ Tà Ôi
Trong lời ru này có những lời nào hướng
về mẹ ? Đọc )

? Hình ảnh người mẹ hiện lên như thế
nào ?
? Đoạn thơ này, hình ảnh nào em thấy thú
vị nhất ? vì sao ?
( HS tự bộc lộ )
- Người mẹ ấy đã hát từ trái tim mình lời
ru con ngọt ngào
? Có bao điều thương yêu trong lời ru của
mẹ ?
? Tình cảm này có tách rời nhau không ?
? Trong lời ru ấy, người mẹ gửi gắm điều
ước nào ?
? Vì sao mẹ lại ước những điều này ?
? Em nghĩ gì qua những điều ước này của
mẹ ?
- Trong khúc hát ru này ta bắt gặp người
mẹ tỉa bắp trên núi Ka-lưi
? Hình ảnh người mẹ được đặc tả qua
những chi tiết nào ?
? Chi tiết này gợi liên tưởng điều gì về
người mẹ ?
? Em cảm nhận như thế nào về hình ảnh "
Mặt trời " qua hai câu thơ này ?
? Chỉ ra tác dụng nghệ thuật trong những
lời thơ trên ?
- Có thể là :
- “Nhịp chày nghiêng giấc ngủ em
nghiêng”
-“ Mồ hôi mẹ rơi má con nóng hổi
Vai mẹ gầy nhấp nh« làm gối

Lưng đưa nôi và tim hát thành lời”
- Mẹ thương con và thương bộ đội
- Thương con như thương bộ đội
-> Gắn liền tình yêu người kháng chiến
- Có gạo trắng ngần
- Con lớn mau
- Có gạo để nuôi bé đội, mong con
-2 - Khúc hát ru thứ hai

Tấm lưng mẹ
So sánh : Lưng núi thì to, lưng mẹ thì nhỏ
" Mặt trời của mẹ con nằm trên lưng "
- Nhọc nhằn mà kiêu hãnh
- ánh sáng của thiên nhiên nuôi sống cỏ
cây
- Con - ánh sáng của đời mẹ là nguồn sức
mạnh để mẹ vượt qua những gian khó
nhọc nhằn
- So sánh , đối : to - nhỏ
trên đồi - trên nương
-> Nổi bật những gian lao và hy vọng
mãnh liệt của người mẹ
- Dân làng đương đói khổ
- Muốn cưu mang, chia sẻ, giàu tình
thương yêu cộng đồng.
- ước được mùa
- ước con có sức làm nương giỏi
-> ước giản dị, chân thật, chính đáng vì
24
NV 9. Lª ThÞ Duy Thanh- Trêng TH THCS Thanh L¬ng-V¨n ChÊn-Yªn B¸i 0975374079

? Trong lời ru tiếp theo của mẹ có điều gì
day dứt ?
? Điều đó phản ánh tấm lòng của người
mẹ đối với dân làng như thế nào ?
? Từ đó mẹ ước điều gì ?
? Nhận xét về những điều ước đó ?
? Qua khúc hát ru này, em biết thêm điều
gì về người mẹ?
- Hình ảnh người mẹ Tà - ôi hiện lên với
những tình cảm thật đáng trân trọng.
Những ước mơ của người mẹ giản dị, rất
cao đẹp -> ta thêm yêu quý, trân trọng
người mẹ
? Trong lời ru này ta không chỉ thấy
người mẹ chỉ biết yêu thương mà người
mẹ còn được khắc hoạ ở những điểm
nào ?
? So với những lời ru trước, em thấy có
điều gì mới ở người mẹ này ?
? Theo em, qua những hành động này,
đức tính nào của người mẹ được bộc lộ ?
? ở lời ru này, tình thương con gắn liền
với tình cảm nào ?
? Phát biểu cảm nhận của em về tình cảm
này của mẹ ?
- Như vậy, tình thương của mẹ được phát
triển cao hơn, rộng mở hơn- Một người
mẹ giàu đức hy sinh
? Mẹ đã ước điều gì ?
? Vì sao mẹ ước những điều đó ?

ấm no của mọi người
- Thương người, biết sống vì người khác
3 - Khúc hát ru thứ ba
- Mẹ đang chuyển lán, mẹ đi đạp rừng,
mẹ địu em đi để dành trận cuối, từ trên
lưng mẹ, em đến chiến trường
- Không chỉ yêu thương mà còn hành
động vì tình yêu thương
- Dũng cảm, kiên gan
- Thương đất nước
- Đất nước đương gian lao vì giặc Mỹ, đất
nước phải đứng lên, cùng súng diệt thù,
mẹ đã góp phần trong công cuộc kháng
chiến đó
- ước được gặp Bác Hồ
" Con mơ cho mẹ được thấy Bác Hồ "
- ước tự do cho con
" mai sau con lớn làm người tự do "
- Bác Hồ là người cha của dân tộc, là
hình ảnh của đất nước tự do
-> Cho thấy niềm tin của mẹ ở Bác, ở
cách mạng, yêu giá trị đích thực của cuộc
sống -> yêu nước, yêu tự do
III - Tổng kết
* Ghi nhớ ( SGK )
25