Vai trò của Kỹ thuật Nội soi trong chẩn đoán và điều trị bệnh lý khớp gối pptx

Vai trò của Kỹ thuật Nội soi trong chẩn đoán
và điều trị bệnh lý khớp gối

I. Khớp gối: Khớp gối đóng vai trò rất quan trọng trong chuyển động của
cơ thể. Ở những người sử dụng khớp gối ở cường độ cao do nghề nghiệp hay tập
luyện thể thao, người có tuổi luôn…thường phải đối diện với nguy cơ bị đau khớp
gối gây khó khăn, ảnh hưởng đến quá trình hoạt động, di chuyển đi lại.
Sơ lược giải phẫu khớp gối
1. Mặt khớp: lồi cầu xương đùi, lồi cầu xương chày, xương bánh chè, sụn
chêm
2. Phương tiện nối khớp:
- Bao khớp: có tác dụng che chở, bảo vệ khớp.
- Dây chằng: Khớp gối được giữ vững nhờ hệ thống dây chằng bên trong,
bên ngoài và hai dây chằng chéo trước và chéo sau nằm bên trong khớp gối giúp
giữ vững khớp khi thực hiện động tác
3. Bao hoạt dịch: Toàn bộ khớp gối được bao phủ bởi một lớp màng hoạt
dịch có tác dụng tiết ra dịch khớp với lượng vừa đủ để bôi trơn quá trình vận động
của khớp gối giống như nhớt xe giúp cho khớp hoạt động dễ dàng.

Đau khớp gây ảnh hưởng đến công việc, hoạt động hàng ngày

II. Vai trò của Nội soi khớp gối
Ngày nay, Kỹ thuật nội soi khớp đã và đang có những ứng dụng rộng rãi,
đem lại những tiến bộ vượt bậc trong chẩn đoán và điều trị những thương tổn mới
và cũ của khớp, đặc biệt là khớp gối. Nội soi khớp gối là kỹ thuật trong đó dùng
một nguồn sáng lạnh đưa vào trong gối, thông qua 1 máy quay nhỏ (camera) toàn
bộ hình ảnh trong khớp gối sẽ được trình chiếu trên 1 màn hình ti vi với một độ
phóng đại nào đó. Qua đó bác sĩ sẽ nhìn thấy rõ mọi cấu trúc nằm trong khớp gối.
- Đối với khớp gối, nội soi có thể dùng để hỗ trợ trong một số trường hợp
sau :
+ Dùng để chẩn đoán khi mà với các phương tiện chẩn đoán hình ảnh học

không cho ra quyết định chính xác. Nội soi cho phép phẫu thuật viên nhìn thấy các
cấu trúc bên trong khớp gối do đó cho chẩn đoán chính xác.
+ Nội soi hỗ trợ việc lấy các dị vật trong khớp gối như các mảnh sụn trong
bệnh lý viêm sụn tách rời.
+ Trong đó quan trọng nhất cần là Phẫu thuật nội soi khớp: Để chẩn đoán
xác định thương tổn hay để điều trị những thương tổn của khớp gối (gãy xương
đơn giản vùng mâm chày hay bánh chè, viêm khớp dạng thấp, đau khớp do thoái
hoá …)
- Đối với những người cao tuổi và những người có những bệnh lý khớp gối
thì nội soi khớp đã giải quyết nhiều tình trạng thoái hóa khớp khi các thuốc giảm
đau, chống viêm chỉ còn tác dụng giới hạn, thậm chí không còn tác dụng. Bệnh lý
hư khớp gối với số lượng ngày càng tăng do nhiều nguyên nhân khác nhau. Ngoài
những di chứng do chấn thương, tình trạng thoái hóa khớp là di chứng của nhiều
bệnh lý nội khoa như viêm khớp do thấp, viêm đa khớp, khớp bị tì nén quá mức,
kéo dài Bệnh nhân thường đến gặp bác sĩ vì lý do đau với nhiều mức độ khác
nhau ở khớp gối, hạn chế biên độ vận động khớp và khả năng đi lại. Mặc dù đã
được điều trị nội khoa bằng các thuốc kháng sinh, kháng viêm, giảm đau kể cả
corticoid, kết hợp với vật lý trị liệu nhưng kết quả cải thiện không đáng kể.
- Những chấn thương gây đứt rách sụn chêm, dây chằng bên, dây chằng
chéo khớp gối cũng là một tổn thương quan trọng do tai nạn giao thông hoặc thể
thao. Khi hệ thống dây chằng khớp gối bị kéo giãn hoặc bị đứt sẽ làm cho khớp
gối lỏng, đi lại khó khăn, đau, giảm hoặc mất khả năng lao động. Chỉ định điều trị
phẫu thuật nhằm phục hồi dây chằng đã bị đứt với mục đích làm vững lại khớp,
ngăn chặn tình trạng thoái hóa dẫn đến hư khớp.

III. Dụng cụ cần thiết cho nội soi

- Hệ thống ống kính nội soi.
- Nguồn sáng cùng với dây cáp quang.
- Hệ thống Camera và màn hình.

- Videocamera
- Hệ thống máy rửa khớp bơm và hút nước

VI. Những phẫu thuật có thể tiến hành khi nội soi
1. Cắt sụn chêm bán phần và toàn phần/ Khâu lại hoặc đính lại sụn chêm
rách: Triệu chứng điển hình của rách sụn chêm trong khớp gối là đau khi đi đứng
hoặc bị "kẹt" khớp gối nghĩa là bệnh nhân có thể gập gối nhưng không thể duỗi
gối ra được và phải lựa thế để duỗi gối ra, đôi khi không thể duỗi gối ra và phải
nội soi cấp cứu để cắt sụn chêm.
2. Sinh thiết màng hoạt dịch
4. Cắt bỏ một phần hay toàn bộ màng hoạt dịch
5. Giải phóng buồng khớp gối bên ngoài hay bên trong
6. Giải phóng tổ chức sẹo dính giữa các buồng khớp do nguyên nhân chấn
thương
7. Mài nhẵn tổ chức sụn khớp bị thoái hóa,khoan những lỗ nhỏ trên bề mặt
sụn khớp để tăng tưới máu hay ghép sụn tự thân
8. Cắt bỏ gai xương
9. Lấy bỏ “ chuột khớp”
10. Kết xương sụn bị vỡ,đính lại điểm bám của dây chằng chéo
11. Khâu lại dây chằng bên,dây chằng chéo hay tái tạo lại dây chằng: Đây
là kỹ thuật dùng sợi gân bánh chè hoặc gân chân ngỗng để thay thế dây chằng
chéo trước bị đứt. Triệu chứng của đứt dây chằng chéo trước trong khớp gối là đau
hoặc mất vững khi đi. Khởi đầu là một chấn thương vùng gối đôi khi không nặng
nhưng ở tư thế xoay, gối sưng lên, không thể gập gối hoặc rất đau khi gập gối.
phim X- quang thường không phát hiện được gì và hay được chẩn đoán bong gân
gối. thời gian sau, gối có thể được gập duỗi tốt nhưng bắt đầu xuất hiện triệu
chứng đau
12. Bơm rửa,đặt dẫn lưu nhỏ giọt liên tục đối với khớp nhiễm khuẫn

Các bác sĩ tại BV Hoàn Mỹ Sài Gòn thực hiện phương pháp
PTNS

KẾT LUẬN
Nội soi là một kỹ thuật hiện đại cho phép chẩn đoán xác định và phẫu thuật
dưới hình thức kín để điều trị những thương tổn của khớp. Nhờ phẫu thuật nội soi
mà lĩnh vực điều trị phục hồi bệnh lý và di chứng chấn thương ở khớp gối đạt
được những kết quả vượt bậc, cần được nhanh chóng áp dụng để điều trị những
bệnh lý về khớp.

Ths.BS. NGUYỄN HỒNG TRUNG
Chuyên khoa Cơ Xương Khớp - BV Hoàn Mỹ Sài Gòn