Rối loạn phân ly pps

Rối loạn phân ly


Rối loạn phân ly (RLPL) thường gặp ở lứa tuổi trẻ, nữ mắc nhiều hơn nam.
Các rối loạn có thể phát thành “dịch” trong một tập thể lớn.

Biểu hiện

- Bệnh nhân thể hiện một loạt triệu chứng cơ thể cùng với mất chức năng
thứ phát mà không có một nguyên nhân tổn thương thực thể nào. Biểu hiện bệnh
rất đa dạng, như: rối loạn vận động - như, lắc đầu, gật đầu, nháy mắt, múa giật,
múa vờn
Hay gặp nhất lại là run toàn thân hoặc run cục bộ một phần cơ thể, run tăng
lên khi chú ý. Triệu chứng liệt phân ly cũng hay gặp ở các mức độ khác nhau, liệt
một chi, hai chi hoặc cả tứ chi.
- Có thể gặp chứng rối loạn phát âm như, khó nói, nói lắp, không nói trong
khi cơ quan phát âm không bị tổn thương; rối loạn cảm giác - thường gặp là cảm
giác đau, dễ làm người ta nhầm với các triệu chứng đau “thực vật”, đau do viêm
ruột thừa, đau do giun chui ống mật, đau vùng trước tim, đau dây thần kinh
hông ; rối loạn các giác quan (mù, điếc phân ly, mất vị giác và khứu giác phân ly,
các rối loạn thực vật ); rối loạn tâm thần (quên, rối loạn cảm xúc, rối loạn tư
duy ); sững sờ phân ly - vận động tự chủ giảm hoặc mất, người bệnh nằm hoặc
ngồi bất động trong thời gian dài, không nói và không hoạt động

Nguyên nhân


Nguyên nhân gây RLPL chủ yếu là do các chấn thương tâm lý hoặc hoàn
cảnh xung đột. Đó là những chấn thương gây cảm xúc mạnh như lo sợ cao độ, tức
giận quá mức, thất vọng nặng nề
Các rối loạn này thường xảy ra một thời gian ngắn sau khi bị chấn thương.

Đôi khi khó tìm thấy dấu vết của các chấn thương tâm lý, nhất là các trường hợp
tái phát nhiều lần.
Các yếu tố thuận lợi thúc đẩy các RLPL là thiếu tự chủ, thiếu kiềm chế,
thích được chiều chuộng, thích phô trương, tinh thần chịu đựng khó khăn kém,
thiếu lý tưởng sống lành mạnh. Ngoài ra, cũng có thể gặp các yếu tố có hại khác
như nhiễm khuẩn, nhiễm độc, suy dinh dưỡng, chấn thương sọ não.
Tỷ lệ người mắc RLPL chiếm 0,3-0,5% dân số. Bệnh hay phát sinh ở tuổi
trẻ, nữ mắc nhiều hơn nam.

Điều trị

Nhiều trường hợp RLPL khiến các gia đình hoảng hốt, lo sợ, sẽ càng làm
cơn phân ly kéo dài và nặng nề hơn. Nhiều gia đình cho rằng đó là do “ma quỷ
nhập” , việc điều trị chủ yếu bởi các liệu pháp tâm lý.
Các nhà tâm lý triển khai các liệu pháp ám thị, nhận thức hành vi, hệ
thống. Song song với tâm lý liệu pháp là điều trị tâm thần, nâng đỡ thể trạng và
điều chỉnh sự mất cân bằng của hai quá trình hưng phấn và ức chế ở vỏ não. Kết
hợp với các liệu pháp điều trị toàn diện khác như âm nhạc, thể thao, vận động, thư
giãn.
Để dự phòng bệnh này, cần rèn luyện tính cách ngay từ khi còn nhỏ, giáo
dục tính đoàn kết, tính tập thể, tránh các stress tâm thần trong sinh hoạt, học tập và
công việc

BS. LÊ MINH CÔNG