Lịch sử lớp 8 Bài 10 pot

Bài 10 TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỶ XIX ĐẦU
THẾ KỶ XX
A/ MỤC TIÊU:
1/ Kiến thức: Giúp học sinh nắm được:
- Cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX, chính quyền Mãn
Thanh suy yếu, hèn nhát nên đất nước Trung Quốc rộng
lớn, có nền văn minh lâu đời đã bị các nước xâu xé, trở
thành nửa thuộc địa của đế quốc.
- Các phong trào chống phong kiến và đế quốc diễn ra
hết sức sôi nổi, tiêu biểu là cuộc vận động duy tân, phong
trào Nghĩa Hoà Đoàn, cuộc cách mạng Tân Hợi. Ý nghĩa
lịch sử của phong trào đó. Các khái niệm: “ Nửa thuộc địa,
nửa phong kiến”, “Vận động duy tân”.
2/ Tư tưởng: Thái độ phê phán triều đình phong kiến
Mãn Thanh trong việc để Trung Quốc trở thành “miếng
mồi” cho các nước đế quốc xâu xé. Thông cảm và khâm
phục nhân dân Trung Quốc trong cuộc đấu tranh, tiêu biểu
là Tôn Trung Sơn.
3/ Kĩ năng:
Nhận xét đánh giá trách nhiệm của triều đình phong
kiến Mãn Thanh trong việc để Trung Quốc rơi vào tay đế
quốc. Biết đọc và sử dụng bản đồ Trung Quốc k/n Nghĩa
Hoà Đoàn và cách mạng Tân Hợi. B/ THIẾT BỊ, TÀI
LIỆU DẠY - HỌC:
Bản đồ treo tường: “Trung Quốc trước sự xâm lược của
các đế quốc”, “Cách mạng Tân Hợi 1911”
C/ HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC:
1/ Ổn định, kiểm tra:
2/ Giới thiệu bài mới: Là một đất nước rộng lớn có nền
văn hóa lâu đời, có nguồn tài nguyên phong phú. Cuối thế
kỷ XIX Trung Quốc đã bị tư bản các nước phương Tây xâu

xé, xâm lược, trở thành thị trường đầy hứa hẹn của các
nước tư bản phương Tây. Vì sao như vậy, phong trào đấu
tranh giải phóng dân tộc của nhân dân Trung Quốc đã diễn
ra ntn? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài hôm nay.
3/ Dạy bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ
TRÒ
NỘI DUNG GHI
* Hoạt động 1: Cả lớp
GV: Sử dụng bản đồ Trung quốc giới
thiệu KQ.
- Các nước tư bản đã xâu xé Trung
Quốc ntn?
HS: Dựa vào sgk trả lời.
GV: Hãy xác định trên bản đồ các khu
vực xâm chiếm của các nước đế quốc?
HS: Xác định trên bản đồ: Đức chiếm
Sơn Đông, Anh chiếm Dương Tử.
Pháp thôn tính Vân Nam, Nga, Nhật
chiếm Đông Bắc.
GV: Vì sao không phải một mà nhiều
nước đế quốc cùng xâu xé Trung
Quốc?
GV: Trung Quốc là một đất nước rộng
lớn, đông dân có lịch sử phát triển lâu
đời. Dù cái mõm đế quốc quá to cũng
I/ Trung Quốc bị các
nước đế quốc chia xẻ:
- Cuối thế kỷ XIX,
chính quyền Mãn

Thanh suy yếu, các
nước đế quốc nhảy vào
xâu xé Trung Quốc.
- Năm 1840-1842, Anh
gây cuộc chiến tranh
“thuốc phiện” mở đầu
không thể nào xâu xé, xâm lược và
nuốt trôi được Trung Quốc. Các nước
đế quốc thoả hiệp với nhau cùng chia
quyền lợi ở Trung Quốc. (ăn ít mà
chắc) → Trung Quốc đã bị xâu xé →
Trung Quốc bị biến thành “nửa thuộc
địa, nữa phong kiến”
GV: Giải thích sơ lược cho HS nghe
về khái niệm: “Nửa thuộc địa, nửa
phong kiến” → liên hệ với tình hình
Việt Nam là nước thuộc địa, nửa
phong kiến.
* Hoạt động 2: Cá nhân
GV: Có thể khẳng định một lần nữa về
nguyên nhân Trung Quốc trở thành
nửa thuộc địa phân tích cho HS nắm
về 2 nguyên nhân: Xâu xé, xâm lược
của các nước; sự hèn nhát, khuất phục
của p/k Mãn Thanh→ Mâu thuẫn xã
hội trở nên gay gắt → dẫn đến đấu
tranh bùng nổ
- Các cuộc đấu tranh bùng nổ trong
thờigian nào ? Mục tiêu đấu tranh?
HS: Dựa vào sgk trả lời

GV: Tiêu biểu là những cuộc đấu tranh
nào? ½ đầu thế kỷ XX
HS: Phong trào chống Anh xâm lược
(1840- 1842) và p/t Thái Bình Thiên
cho quá trình xâm lược
Trung Quốc
II/ Phong trào đấu
tranh của nhân dân
Trung Quốc cuối thế
kỷ XIX đầu thé kỷ
XX:
- Cuối thế kỷ XIX đầu
thế kỷ XX, nhiều
phong trào đấu tranh
chống đế quốc, phong
kiến đã bùng nổ ở
Trung Quốc
- Tiêu biểu:
Quốc 1851-1864
GV: Quan trọng nhất 2 phong trào nào
đã nổ ra cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ
XX?
HS: Cuộc vận động Duy Tân và khởi
nghĩa Nghĩa Hoà Đoàn
GV: Em hãy trình bày vài nét về cuộc
vận động Duy Tân 1898?
HS: Dựa vào sgk trình bày
GV: Mục đích: Cải cách chính trị →
đổi mới, canh tân đất nước
GV: Kết quả

HS: Các thế lực bảo thủ phản ứng quyết
liệt thất bại
GV: Mặc dù thất bại phong trào có ý
nghĩa ntn?
HS: Dựa vào sự hiểu biết của mình để
trả lời
GV: Nhấn mạnh ý, khẳng định
- Phong trào nổ ra cuối thế kỷ XIX đầu
thế kỷ XX?
HS: Phong trào Nghĩa Hòa Đoàn
GV: Sử dụng lược đồ phóng to sgk
giới thiệu phong trào: nơi xuất phát, sự
phát triển của phong trào (Từ Sơn
Đông → Trực Lệ → Bắc kinh…) liên
quân 8 nước đàn áp phong trào.
HS: Quan sát theo dõi → tìm ra nguyên
+ Cuộc vận động Duy
Tân (1898) do Khang
hữu Vi và Lương Khải
Siêu khởi xướng. Mục
đích cải cách chính trị,
canh tân đất nước
nhưng thất bại
+ Phong trào Nghĩa
Hoà Đoàn cuối thế kỷ
XIX đầu thế kỷ XX
III/ Cách mạng tân
hợi 1911:
nhân thất bại của phong trào
GV: Bổ sung: Sự thoả hiệp của triều

đình Mãn Thanh với bọn đế quốc (Từ
Hy Thái hậu)
→ phong trào bị dập tắc
GV: Ý nghĩa của phong trào
HS: Dựa vào sự hiểu biết của mình trả
lời
GV: Phong trào mạng tính dân tộc →
thúc đẩy nhân dân tiếp tục cuộc đấu
tranh chống đế quốc
* Hoạt động 3: Cả lớp
GV: giới thiệu về sự lớn mạnh của g/c
tư sản Trung Quốc → đòi hỏi phải có
chính đảng bảo vệ quyền lợi cho g/c tư
sản
- Tôn Trung Sơn là người ntn? Và ông
có vai trò gì đối với sự ra đời của
TQĐM hội?
HS: Dựa vào sgk trả lời
GV: Bổ sung: Tôn Trung Sơn (1866-
1925) tên thật là Tôn Văn (Minh hoạ
bằng ảnh) xuất thân từ gia đình nông
dân lớn lên từ gia đình người Anh….
bây giờ → ông có vai trò quyết định
đến sự thành lập của Trung Quốc
Đồng minh hội → Đây là chính đảng
đại diện cho g/c tư sản
- Tháng 8-1905, Tôn
Trung Sơn thành lập
Trung Quốc Đồng
Minh hội.

- Mục tiêu: nhằm đánh
đổ Mãn Thanh, khôi
phục Trung Hoa, thành
lập dân Quốc, thực
hiện bình đẳng về
ruộng đất.
- Diễn biến: (SGK)
- Tính chất: Là cuộc
cách mạng tư sản dân
chủ không triệt để
- Ý nghĩa: Tạo điều
kiện cho chủ nghĩa tư
bản phát triển ở Trung
Quốc; ảnh hướng đến
phong trào giải phóng
dân tộc ở châu Á.
GV: Cách mạng Trung Quốc đã bùng
nổ ntn?
HS: Dựa vào đoạn chử in nhỏ sgk trả
lời
HS: Dựa vào bản đồ cách mạng Tân
Hợi bổ sung trình bày sơ lược diễn
biến
GV: Kết quả phong trào?
HS: 2-1912 cách mạng Tân Hợi thất
bại
GV: Nguyên nhân thất bại?
HS: dựa vào sgk trả lời
GV: Tính chất và ý nghĩa của cách
mạng Tân Hợi

HS: đọc phần chữ in nhỏ sgk trả lời
GV: Nhận xét chung về tính chất, quy
mô các phong trào đấu tranh của nhân
dânTQ? Chống đế quốc, chống phong
kiến với quy mô rộng khắp liên tục thế
kỷ XIX đầu thế kỷ XX → kết thúc bài
học.
4/ Củng cố: Đã củng cố từng phần
5/ Hướng dẫn tự học:
a/ Bài vừa học: Như đã củng cố
b/ Bài sắp học:

Dặn dò HS đọc trước và soạn bài 11.