Gi¸o viªn: Bïi V¨n Th«ng Tr êng THCS Trùc C êng
Ngày soạn: 24.02.2010 Ngày dạy: 02.03.2010
Tuần 13:
Tiết 26:
§5. HỆ SỐ GÓC CỦA ĐƯỜNG THẲNG
y = ax + b (b
≠
0)
I. Mục tiêu:
- VỊ kiÕn thøc : HS được nắm vững khái niệm góc tạo bởi hai đường thẳng y = ax + b (a
≠
0) và
trục Ox, khái niệm hệ số góc của đường thẳng y =ax+b hiểu được mối liên quan mật thiết.
- VỊ kÜ n¨ng : HS biết tính góc anpha hợp bởi đường thẳng y =ax+b và trục Ox trong trường hợp hệ
số a>0 theo công thức a = tang
α
. Trường hợp a< 0 có thể tính
α
một cách gián tiếp.
- T duy : Ph¸t triĨn sù tëng tỵng khi cho hƯ sè a cđa ®êng th¼ng
y = ax + b kh«ng ®ỉi vµ thay ®ỉi b th× c¸c ®êng th¼ng ®ã lu«n t¹o víi 0x c¸c gãc b»ng nhau
II. Phương tiện dạy học:
- GV: Giáo án, phấn màu, thước, máy tính ,máy chiếu
- HS: Chuẩn bò nhóm và bút viết, máy tính bỏ túi
III. Tiến trình bài dạy:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò Ghi bảng
Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ
5 phút
- GV chiếu lên màn hình
C©u 1: VÏ d¹ng tỉng qu¸t ®å thÞ
cđa hµm sè y =ax+b (a 0)
Trong hai trêng hỵp a > 0 vµ a
< 0 ?
C©u 2 : Khi nµo hai ®êng
th¼ng y = ax + b ( a o )
vµ ®êng th¼ng y = a x + b ( a ’ ’ ’
o )
Song song víi nhau ? Trïng
nhau ? C¾t nhau ?
- Hai đường thẳng trên song
song với nhau vì: a = a’; b
≠
b’
Hoạt động 2: 2. Khái niệm hệ số góc của đường thẳng y = ax + b (b
≠
0)
15 phút
Gi¸o ¸n to¸n 9 héi thi gi¸o ¸n hun trùc ninh 02-03-2010
(d )’
A
α
y = ax+b
a>0
x
A
α
y = ax+b
a<0
x
y
y
(d)
Gi¸o viªn: Bïi V¨n Th«ng Tr êng THCS Trùc C êng
- GV: Nêu vấn đề
- Góc tạo bởi đường thẳng y
=ax+b (a
≠
0) và trục Ox là
góc nào? => khái niệm góc
tọa bởi đường thẳng y = ax+b
với trục Ox như SGK
? a>0 thì
α
có độ lớn như thế
nào?
- GV đưa tiếp hình 10(b) SGK
? Hãy xác đònh góc
α
trên
hình và nêu nhận xét về độ
lớn của góc
α
khi a<0.
? Hãy xác đònh góc
α
trong
hình bên
? Nhận xét góc
α
với
α
’
Trong mỈt ph¼ng to¹ ®é
Oxy, gãc t¹o bëi
®êng th¼ng y = ax +b vµ
trơc 0x lµ gãc
t¹o bëi tia Ax vµ tia AT,
trong ®ã A lµ giao
®iĨm cđa ®êng th¼ng vµ trơc
0x. T lµ ®iĨm thc ®êng
th¼ng y = ax +b vµ cã tung
®é d¬ng.
HS đọc thông tin trong
SGK
α
là góc nhọn
HS nhận dạng và
α
là góc
tù
1/ Khái niệm hệ số góc của đường
thẳng y = ax+b (a
≠
0)
a) Gãc t¹o bëi ® êng th¼ng y = ax + b
vµ trơc Ox
α
là góc t¹o bëi ®êng th¼nh y= ax+b vµ
trơc Ox
-Cho HS quan sát hình 11
(a,b) ï và rút ra nhận xét.
? Nếu a = a’ <=>
α
…
α
‘
? Nếu 0<a1<a2<a3 =>
α
1
như thế nào với
α
2 và
α
3
?Nếu a1<a2<a3<0=>
β
1…
β
2…
β
3…
-4 -3 -2 -1 1 2 3 4
-1
1
2
3
x
f(x)
-Chúng bằng nhau vì đồng vò
b) Hệ số góc
+Các đường thẳng có cùng hệ số a( a
là hệ số của x) thì tạo với trục Ox các
góc bằng nhau.
+Nếu a>o =>
α
nhän , a t¨ng=>
α
t¨ng
α
<90
0
+Nếu a<o =>
α
tï , a t¨ng=>
α
t¨ng
α
<180
0
y=ax+b
Hoạt động 3 : 2 . V í dụ
13 phút
Gi¸o ¸n to¸n 9 héi thi gi¸o ¸n hun trùc ninh 02-03-2010
A
α
y = ax+b
a>0
x
A
α
y = ax+b
a<0
x
α
Gi¸o viªn: Bïi V¨n Th«ng Tr êng THCS Trùc C êng
Gv đưa ra ví dụ: hàm số
y=3x+2
Để vẽ đồ thò hàm số
y=3x+2 ta làm như thế nào?
Cho x=0 thì y=?
Cho y= 0 thí x=?
Gọi một hs lên vẽ đồ thò
hàm số y=3x+2.
∆
OAB là tam giác gì vì sao?
Vậy ta áp dụng tỉ số lượng
giác của góc nhọn trong tam
giác vuông ntn? p dụng tỉ số
lượng giác nào?
tg
µ
=?=>
µ
=?
Học sinh tra lời…
∆
OAB vuông vì trục Ox
vuông góc với trục Oy.
OA 2
tg 3
2
OB
3
µ= = =
.
=>
µ
≈
71
0
34
’
Ví dụ1: SGK.
Cho hàm số y=3x+2
a) vẽ đồ thò:
x=0; y = 2 ta A(0;2)
y=o; x=
2
3
−
∆
OAB vuông ta có
OA 2
tg 3
2
OB
3
µ= = =
.
=>
µ
≈
71
0
34
’
.
Hoạt động 4: Củng cố
10 phút
Cho hàm số y=-2x+3
a) vẽ đồ thò của hàm số.
b) Tính góc tạo bởi đường
thẳng y=-2x+3 và trục
Ox (làm tròn đến phút)
qua hai ví dụ trên ta có rút
ra phương pháp nào để tính
goc
µ
nhanh nhất?
! Giáo viên đưa ra nhận xét.
Học sinh thực hiện…
Học sinh tr¶ lời…
a) Vẽ đồ thò:
b) Xét tam giác vuông OAB.
Có:
OA 3
tgB 2
OB 1,5
= = =
·
0 '
0 '
OBA 63 26
116 34
⇒ ≈
⇒µ≈
Nhận xét:
- Nếu a>0, tg
µ
=a
- Nếu a<0, thì ta tính góc kề bù với góc
µ
, tg(180
0
-
µ
)=
a a− =
từ đó tính góc
µ
Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà
2 phút
- Học bài từ vở và kết hợp SGK.
- Làm bài tập 27,28,29/58+58 SGK.
IV. L u ý khi sư dơng gi¸o ¸n:
- Thế nào là hàm số bậc nhất, cho ví dụ
- Hàm số y = ax+ b có những tính chất gì
- Góc
α
hợp bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox được xác đònh như thế nào
-Khi nào thì hai đường thẳng y = ax + b (a
≠
0) .y= a’x + b’ (a’
≠
0)
+Song song
Gi¸o ¸n to¸n 9 héi thi gi¸o ¸n hun trùc ninh 02-03-2010
Giáo viên: Bùi Văn Thông Tr ờng THCS Trực C ờng
+Caột nhau
+Truứng nhau
+Vuoõng goực vụựi nhau
V. Rút kinh nghiệm bài dạy
Giáo án toán 9 hội thi giáo án huyện trực ninh 02-03-2010