giáo án phụ đạo ngữ văn 11

Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
Tuần 25 Kí duyệt 24/2/10
Tiết 1
ƠN TẬP THAO TÁC LẬP LUẬN PHÂN TÍCH
I/ MỤC ĐÍCH- YÊU CẦU:
Giúp học sinh:
• Ơn lại một cách vững chắc thao tác lập luận phân tích:cả về lí thuyết lẫn thực hành nhằm áp
dụng phân tích những tác phẩm cụ thể mới trong chương trình.
• Vận dụng những hiểu biết về lí thuyết và kĩ năng để thực hành tốt những u cầu cụ thể mà
giáo viên đưa ra.
• Tạo ra những đoạn văn đúng u cầu có sử dụng thao tác lập luận phân tích.
II/ BÀI HỌC:
Hoạt động của GV và HS: Nội dung cần đạt:
-u cầu học sinh nhắc lại lí thuyết
về thao tác lập luận phân tích?
-Tìm ví dụ về thao tác lập luận phân
tích?
-u cầu học sinh làm việc cá nhân.
Đọc kĩ hai câu thơ và viết một đoạn
văn phân tích 2 câu thơ đó?
->u cầu 3 học sinh lên bảng trình
bày phần bài làm của mình ->Học
sinh dưới lớp chú ý nhận xét và chỉ ra
điểm diễn đạt đã được hay chưa được
của học sinh ->GV nhận xét và chỉnh
sửa nếu cần.
-GV đọc một vài đoạn văn mẫu có sử
dụng thao tac lập luận phân tích và
hướng dẫn cách làm cho học sinh
-u cầu học sinh nêu cảm nhận về
hai câu thơ?

->Viết đoạn văn phân tích?
-Giáo viên đọc bài mẫu và chỉ dẫn
cách làm cho học sinh.
*Nhắc lại lí thuyết:
Thao tác lập luận phân tích là lập luận chia nhỏ đối tượng đang
nghiên cứu ra thành nhiều yếu tố.Tiến hành đi sâu xem xét ,bình
phẩm,đánh giá những yếu tố đó và rút ra kết luận về đối tượng.
*Luyện tập:
Viết một đoạn văn có sử dụng thao tác lập luận phân tích để làm rõ
2 câu thơ:

“Tơi sung sướng.Nhưng vội vàng một nửa,
Tơi khơng chờ nắng hạ mới hồi xn”
*Đoạn văn mẫu:
Sau cái phút giây bồng bột cảm hứng ấy,nhà thơ chợt tỉnh lại được
và tự ý thức được về thời gian:
“Tơi sung sướng.Nhưng vội vàng một nửa,
Tơi khơng chờ nắng hạ mới hồi xn”
Một trạng thái đối lập mở ra một trạng thái tâm hồn mới:Mùa xn
đẹp hấp dẫn làm cho thi sĩ “sung sướng” nhưng rồi cái gì đó khiến
cho thi sĩ phải “vội vàng”,phải hưởng thụ mùa xn ngay lúc mùa
xn đến,phải hưởng thụ ngay cái vẻ đẹp say đắm của nó trong hiện
tại,phải tận hưởng mùa xn ngay khi nó còn tươi non,hấp dẫn và
phải hưởng thụ ngay khi nó còn “mới bắt đầu” để sau này khi mùa
xn đã qua,mùa hạ tới khơng phải nuối tiếc,ân hận.
*Đoạn văn mẫu khác:Phân tích hai câu thơ:
Gió theo lối gió mây đường mây
Dòng nước buồn thiu hoa bắp lay.
Gió, mây vốn là những vật khơng thể tách rời bởi mây khơng tự
di chuyển, gió có thổi thì mây mới bay giờ bị chia lìa đơi ngả, gió

bay đi, mây trơi đi: “gió… mây”, câu thơ ngắt nhịp 4/3 kết hợp với
lối điệp vòng “mây… mây”, “gió… gió” đã chia lìa những thứ vốn
khơng bao giờ xa cách.
Dòng nước lững lờ trơi chầm chậm cũng mang nét buồn thiu
như tâm trạng con người; Hoa bắp 2 bên sơng khẽ lay trước làn gió
nhẹ cũng gợi lên một nỗi buồn hiu hắt. Trong câu thơ này lạ nhất là
chữ “lay”. Vốn là một động từ chỉ hoạt động, chữ “lay” khơng sử
dụng để nói lên niềm vui hay nỗi buồn nhưng trong hồn cảnh này
Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
nó lại buồn hiu hắt.
Ở 2 câu thơ này, nỗi buồn đã bao phủ khắp bầu trời, mặt đất,
dòng sơng, từ gió mây, dòng nước tới hoa bắp bên sơng. Và đằng
sau cảnh vật ấy là tâm trạng của một con người mang nặng nỗi
buồn xa cách của một mối tình vơ vọng đơn phương.
Củng cố:
Dặn dò:
-Học sinh nắm một cách vững chắc thao tác lập luận phân tích.
-Rèn luyện kĩ năng diễn đạt,kĩ năng lập luận,phân tích.
-Rèn luyện kĩ năng thao tác bằng cách viết đoạn văn phân tích
những ý cụ thể trong các bài thơ mới học hoặc những câu danh
ngơn trên lịch.
Tuần 25 Kí duyệt 24/2/10
Tiết 2
ƠN TẬP THAO TÁC LẬP LUẬN SO SÁNH
I/ MỤC ĐÍCH- YÊU CẦU:
Giúp học sinh:
• Ơn lại một cách vững chắc thao tác lập luận so sánh:cả về lí thuyết lẫn thực hành nhằm áp
dụng tìm hiểu những tác phẩm cụ thể mới trong chương trình.
• Vận dụng những hiểu biết về lí thuyết và kĩ năng để thực hành tốt những u cầu cụ thể mà

giáo viên đưa ra.
• Tạo ra những đoạn văn đúng u cầu có sử dụng thao tác lập luận so sánh.
II/ BÀI HỌC:
Hoạt động của GV và HS: Nội dung cần đạt:
-Nhắc lại lí thuyết về thao tác lập luận
so sánh? Nêu ví dụ?
-Nêu hiểu biết của bản thân về hai
câu thơ bên của Phan Bội Châu?
-Học sinh làm việc cá nhân :Viết
đoạn văn có sử dụng thao tác lập luận
so sánh để làm nổi bật ý thơ của Phan
Bội Châu?
->u cầu 3 học sinh lên bảng trình
bày phần bài làm của mình ->Học
sinh dưới lớp chú ý nhận xét và chỉ ra
điểm diễn đạt đã được hay chưa được
của học sinh ->GV nhận xét và chỉnh
sửa nếu cần.
*Nhắc lại lí thuyết về thao tác lập luận so sánh:
Thao tác lập luận so sánh là thao tác lập luận nhằm làm rõ đối
tượng đang nghiên cứu trong mối tương quan với các đối tượng
khác.So sánh đúng làm cho lí lẽ sắc bén ,rõ ràng và thuyết phục
hơn.
*Thực hành:
Viết đoạn văn có sử dụng thao tác lập luận so sánh để làm nổi bật ý
tưởng của câu thơ sau:
Lµm trai ph¶i l¹ ë trªn ®êi
H¸ ®Ĩ cµn kh«n tù chun dêi
(Xuất dương lưu biệt)
*Đoạn văn mẫu:

Phan Bội Châu từng quan niệm :Sinh ra lµm th©n nam nhi, ph¶i
lµm ®ưỵc nh÷ng viƯc lín lao k× l¹, träng ®¹i cho ®êi.
C¸c bËc tiỊn nh©n trưíc như: Ngun Tr·i, Ph¹m Ngò L·o,
Ngun C«ng Trø ®· tõng nãi nhiỊu vỊ chÝ lµm trai
H¸ ®Ĩ cµn kh«n tù chun dêi
Lêi nh¾c nhë: lµm trai ph¶i xoay trêi chun ®Êt, ph¶i chđ ®éng,
kh«ng nªn tr«ng chê. (lÏ nµo cc sèng mn ®Õn ®©u th× ®Õn,
m×nh lµ kỴ ®øng ngoµi v« can).
Trõ ®éc, trõ tham, trõ b¹o ngỵc
Cã nh©n, cã chÝ, cã anh hïng
(Ngun Tr·i- B¶o kÝnh c¶nh giíi sè 5)
Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
-GV đọc một vài đoạn văn mẫu có sử
dụng thao tac lập luận phân tích và
hướng dẫn cách làm cho học sinh
-u cầu học sinh nêu cảm nhận về
câu nói?
->Viết đoạn văn ? ->Trình bày->học
sinh nhận xét và rút kinh nghiệm.
C«ng danh nam tư cßn vư¬ng nỵ
Lng thĐn tai nghe chun Vò HÇu
(Ph¹m Ngò l·o- Tá lßng)
Lµm trai sèng ë trong trêi ®Êt
Ph¶i cã danh g× víi nói s«ng
(Ngun C«ng Trø- ChÝ lµm trai)
ChÝ lµm trai mµ c¸c bËc tiỊn nh©n nh¾c ®Õn g¾n víi lÝ tëng phong
kiÕn, g¾n víi nh©n nghÜa, chÝ khÝ, víi c«ng danh sù nghiƯp.
ChÝ lµm trai theo quan niƯm míi mỴ cđa cơ Phan:
Ph¶i xoay trêi chun ®Êt, ph¶i chđ ®éng, ph¶i lµm nh÷ng viƯc phi

thưêng, ph¶i g¾n liỊn víi sù nghiƯp cøu nưíc. ý tưëng lín lao, míi
mỴ nµy ®· gióp Phan Béi Ch©u thĨ hiƯn c¸i t«i ®Çy tr¸ch nhiƯm cđa
m×nh một cách đầy đủ nhất.
*Bài tập:
Viết đoạn văn có sử dụng thao tác lập luận so sánh để làm rõ ý
nghĩa câu nói sau:
“Học thầy khơng tày học bạn”
Củng cố:
Dặn dò:
-Học sinh nắm một cách vững chắc thao tác lập luận so sánh.
-Rèn luyện kĩ năng diễn đạt,kĩ năng lập luận
-Rèn luyện kĩ năng thao tác bằng cách viết đoạn văn có sử dụng
thao tác so sánh tìm hiểu những ý cụ thể trong các bài thơ mới
học.
Tuần 26 Kí duyệt 3/3/10
Tiết 1,2
XUẤT DƯƠNG LƯU BIỆT
-Phan Bội Châu-
I/ MỤC ĐÍCH- YÊU CẦU:
Giúp học sinh:
• Vận dụng những thao tác lập luận đã học (phân tích và so sánh) để làm rõ ý nghĩa tư tưởng
cũng như nghệ thuật của bài thơ Xuất dương lưu biệt của Phan Bội Châu.
• Rèn luyện kĩ năng diễn đạt cũng như lập luận trong văn nghị luận để làm tốt các đề bài cụ
thể.
II/ BÀI HỌC:
Hoạt động của GV và HS: Nội dung cần đạt:
-u cầu học sinh đọc thuộc lòng bài
thơ Xuất dương lưu biệt.
-Tóm tắt nội dung chính của bài thơ?
-Học sinh đọc kĩ đề bài và tiến hành

phân tích đề?
A/Đề:
Phân tích vẻ đẹp của nhân vật trữ tình trong bài thơ
“Xuấtdương lưu biệt” của Phan Bội Châu.
B/Phân tích đề:
• Nội dung đề: Vẻ đẹp lãng mạn,hào hùng của nhân vật trữ
tình trong bài thơ.
• Thao tác lập luận :Phân tích,so sánh.
• Phạm vi tư liệu:tác phẩm “Xuất dương lưu biệt”.
C/Lập dàn ý:
Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
-Cần dẫn dắt để giới thiệu đề như thế
nào?
+Về văn chương của Phan Bội Châu?
+Nội dung chính của bài thơ Xuất
dương lưu biệt?
-Hình tượng nhân vật trữ tình trong
bài thơ là ai?
-Vẻ đẹp của nhân vật trữ tình được
khắc họa như thế nào?
-Tác giả quan niệm về kẻ nam nhi
như thế nào? Nhận xét của em trước
quan niệm ấy? (trong mối quan hệ với
các tác giả trước đó)
Trõ ®éc, trõ tham, trõ b¹o ngưỵc
Cã nh©n, cã chÝ, cã anh hïng
(Ngun Tr·i- B¶o kÝnh c¶nh
giíi sè 5)
C«ng danh nam tư cßn vư¬ng nỵ

Lng thĐn tai nghe chun Vò HÇu
(Ph¹m Ngò l·o- Tá
lßng)
Lµm trai sèng ë trong trêi ®Êt
Ph¶i cã danh g× víi nói s«ng
(Ngun C«ng Trø- ChÝ lµm
trai)
-Suy nghĩ của nhân vật trữ tình trước
thực tế cuộc sống?
(Cơ kh«ng hỊ phđ nhËn Nho gi¸o, cơ
chØ mn kªu gäi sù thøc thêi, tinh
thÇn hµnh ®éng v× sù nghiƯp gi¶i
phãng d©n téc!)
-Hình tượng nhân vật trữ tình được
khắc họa trong buổi đầu ra đi như thế
nào?
-(Con ngêi như mn lao ngay vµo
m«i trưêng ho¹t ®éng míi mỴ s«i
®éng, bay lªn cïng c¬n giã lín lµm
1. MỞ bài:
-Sinh thời Phan Bội Châu rất tâm đắc câu thơ của Viên Mai
(Trung Quốc):
Mỗi phạn bất vong duy trúc bạch,
Lập thân tối hạ thị văn chương.
Tạm dịch:
Mỗi bữa khơng qn ghi sổ sách,
Lập thân hèn nhất ấy văn chương.
-Phan Bội Châu khơng muốn lấy văn chương làm lẽ
sống.Nhưng do u cầu của cách mạng,ơng đã sáng tác một
khối lượng tác phẩm đồ sộ.Trong đó xuất dương lưu biệt là một

trong những tác phẩm tiêu biểu.
-Vẻ đẹp của bài thơ là vẻ đẹp tâm hồn của nhân vật trữ tình-tác
giả.
2.Thân bài:
-Quan niệm về lí tưởng nam nhi:
Lµm trai ph¶i l¹ ë trªn ®êi
Sinh ra lµm th©n nam nhi, ph¶i lµm ®ỵc nh÷ng viƯc lín lao k× l¹,
träng ®¹i cho ®êi.
C¸c bËc tiỊn nh©n trưíc như: Ngun Tr·i, Ph¹m Ngò L·o, Ngun
C«ng Trø ®· tõng nãi nhiỊu vỊ chÝ lµm trai
H¸ ®Ĩ cµn kh«n tù chun dêi
Lêi nh¾c nhë: lµm trai ph¶i xoay trêi chun ®Êt, ph¶i chđ ®éng,
kh«ng nªn tr«ng chê. (lÏ nµo cc sèng mn ®Õn ®©u th× ®Õn, m×nh
lµ kỴ ®øng ngoµi v« can.
ChÝ lµm trai mµ c¸c bËc tiỊn nh©n nh¾c ®Õn g¾n víi lÝ tëng phong
kiÕn, g¾n víi nh©n nghÜa, chÝ khÝ, víi c«ng danh sù nghiƯp.
-ChÝ lµm trai theo quan niƯm míi mỴ cđa cơ Phan:
Ph¶i xoay trêi chun ®Êt, ph¶i chđ ®éng, ph¶i lµm nh÷ng viƯc phi
thêng, ph¶i g¾n liỊn víi sù nghiƯp cøu níc. ý tëng lín lao, míi mỴ
nµy ®· gióp Phan Béi Ch©u thĨ hiƯn c¸i t«i ®Çy tr¸ch nhiƯm cđa
m×nh, trong nh÷ng c©u th¬ tiÕp theo.
- Trong kho¶ng tr¨m n¨m cÇn cã tí
Kh¼ng ®Þnh ®Çy tù hµo, ®Çy tr¸ch nhiƯm: dµnh trän cc ®êi m×nh
cho sù nghiƯp cøu nưíc.
Tù nhËn g¸nh v¸c viƯc giang s¬n mét c¸ch tù gi¸c,
Nãi b»ng c¶ t©m hut, b»ng tÊm lßng sơc s«i cđa m×nh. Ph¸ vì tÝnh
quy ph¹m cđa v¨n häc trung ®¹i
(TÝnh phi ng·).
->nghệ tht tuyªn trun chØ ®¹t ®ưỵc hiƯu qu¶, khi t¸c phÈm ®-
ưỵc viÕt b»ng c¶ tÊm lßng, t©m hut, niỊm tin ch©n thËt!

- Sau nµy mu«n th h¸ kh«ng ai?
Cơ Phan kh«ng hỊ kh¼ng ®Þnh m×nh vµ phđ nhËn mai sau, mµ mn
nãi lÞch sư lµ mét dßng ch¶y liªn tơc, cã sù gãp mỈt vµ tham gia
g¸nh v¸c c«ng viƯc cđa nhiỊu thÕ hƯ! cã niỊm tin víi m×nh như thÕ
nµo, víi mai sau như thÕ nµo míi viÕt ®ưỵc nh÷ng c©u th¬ như thÕ.
-Tầm nhìn và tư thế của người anh hùng trong buổi đầu ra đi:
- Non s«ng ®· chÕt HiỊn th¸nh cßn ®©u?
Nhơc hoµi!
ViƯc häc hµnh thi cư cò, kh«ng cßn phï hỵp víi t×nh h×nh ®Êt nưíc
hiƯn t¹i. Con ngưêi trµn ®Çy nhiƯt hut, c¸ tÝnh m¹nh mÏ ưa hµnh
®éng ®· dïng nh÷ng tõ phđ ®Þnh ®Çy Ên tưỵng:
Tư hÜ (chÕt råi); §å nh (nh¬ nhc);
Si (ngu)
C¸c tõ trong b¶n dÞch: nhơc, hoµi; chưa thĨ hiƯn ®ưỵc c¸c tõ “§å
nh”, “Si” trong nguyªn t¸c.
Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
qy sãng ®¹i dư¬ng. M¹nh mÏ h¬n
n÷a: cïng mét lóc bay lªn víi mu«n
trïng sãng b¹c.)
-Cách biểu hiện cảm xúc,suy nghĩ của
nhân vật trữ tình trong bài thơ có gì
độc đáo?
-Nhận xét,đánh giá về nhân vật trữ
tình-tác giả trong bài thơ?
-Viết mở bài:
Mỗi học sinh tự viết phần mở bài
sau đó truyền nhau xem trong bàn
và chọn ra bài viết hay nhất viết
vào bảng phụ->Cả lớp cùng nhận

xét và rút ra kinh nghiệm cho bản
thân.
-Viết kết bài:
Dựa vào phần mở bài đã viết và
sườn dàn ý mỗi học sinh tự viết
phần kết bài->GV gọi một vài học
sinh đọc cho lớp tham khảo
->cả lớp đóng góp ý kiến.
-Tương tự học sinh tự cá nhân viết 2
đoạn văn và cả lớp cùng nhận xét
đánh giá->ø rút kinh nghiệm.
-Học sinh hoàn thành bài làm vào
vở->GV nhận xét,đánh giá một
nhóm hoc.ï
-Kh¸t väng hµnh ®éng, tư thÕ cđa nh©n vËt tr÷ t×nh ®ưỵc thĨ hiƯn
qua c¸c tõ chØ kh«ng gian: “Trưêng phong ®«ng h¶I,Thiªn trïng
b¹ch l·ng” võa k× vÜ, võa réng lín g©y Ên tưỵng s©u s¾c vỊ con ngêi
cđa vò trơ. (Con ngêi trong th¬ xưa chưa ph¶i lµ con ngưêi c¸
nh©n, c¸ thĨ mµ lµ con ngưêi vò trơ)
H×nh ¶nh mang tÝnh vò trơ Êy cã t¸c dơng t« ®Ëm phÈm chÊt cđa
nh©n vËt tr÷ t×nh, ®ã lµ kh¸t väng lµ t thÕ h¨m hë lªn ®ưêng cøu n-
ưíc.
-Giäng ®iƯu th¬ ®Çy t©m hut, kh¼ng ®Þnh, t¹o nªn søc l«i cn
m¹nh mÏ:
Hai c©u ®Çu ý th¬ më ra cã tÝnh chÊt m¹nh mÏ (hưíng ngo¹i).
Nh÷ng c©u tiÕp: kh¼ng ®Þnh ý thøc tr¸ch nhiƯm c¸ nh©n mét c¸ch
tù tin, giäng th¬ l¾ng xng khi nh×n vµo thùc tr¹ng ®Êt níc.
Hai c©u ci: tø th¬ l¹i trµo lªn m¹nh mÏ, h¨m hë, víi kh¸t väng lªn
®êng.
Nh©n vËt tr÷ t×nh ®ỵc thĨ hiƯn râ qua giäng ®iƯu bµi th¬:®ã lµ con

ngêi tù tin, d¸m kh¼ng ®Þnh m×nh; ý thøc râ vỊ nçi vinh nhơc ë ®êi,
cã kh¸t väng lín lao, trªn hµnh tr×nh ®i t×m ®êng cøu níc, gi¶i
phãng d©n téc.
-C¸ch sư dơng tõ ng÷:
Cµn kh«n, non s«ng, kho¶ng tr¨m n¨m
(nh÷ng tõ ng÷ chØ ®¹i lưỵng kh«ng gian, thêi gian réng lín, mang
tÇm vãc vò trơ-§Ỉc trưng th¬ tá chÝ trung ®¹i (móa gi¸o non
s«ng ) ®ã còng lµ ®Ỉc trưng trong bót ph¸p th¬ cđa Phan Béi Ch©u.
Nh÷ng tõ phđ ®Þnh m¹nh mÏ, ®· t¸c ®éng ®Õn ®éc gi¶ mét c¸ch s©u
s¾c (Tư hÜ, ®å nh, si)
3.Kết bài:
H×nh tưỵng nh©n vËt tr÷ t×nh lµ h×nh tưỵng mét ngưêi anh hïng,
trµn ®Çy ý thøc vỊ c¸i t«i cđa m×nh, c¸i t«i ý thøc ®Çy tr¸ch nhiƯm
vỊ sù tån vong cđa ®Êt nưíc, ®Ĩ tõ ®ã thĨ hiƯn vai trß cđa m×nh víi
giang s¬n ®Êt nưíc.
*Tạo lập đoạn văn:
-Dựa vào dàn bài đã lập hãy viết phần mở bài và kết bài.
-Viết 2 đoạn văn trong phần thân bài và biết cách liên kết chúng
với nhau trong bài văn.
Củng cố:
Dặn dò:
-Nét mới lạ trong biểu hiện của Phan Bội Châu trong bài thơ?
-Viết một bài làm văn hồn chỉnh cho đề bài trên.
Tuần 27 Kí duyệt 10/3/10
Tiết 1,2
HẦU TRỜI
(Tản Đà)
I/ MỤC ĐÍCH- YÊU CẦU:
Giúp học sinh:
• Vận dụng những thao tác lập luận đã học (phân tích và so sánh) để làm rõ ý nghĩa tư tưởng

cũng như nghệ thuật của bài thơ Hầu trời của Tản Đà.
• Hiểu một cách sâu sắc và làm sáng tỏ cái tơi trữ tình đầy tài hoa,sáng tạo của Tản Đà trong
bài thơ.
• Rèn luyện kĩ năng diễn đạt cũng như lập luận trong văn nghị luận để làm tốt các đề bài cụ
thể.
Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
II/ BÀI HỌC:
Hoạt động của GV và HS: Nội dung cần đạt:
-Học sinh nhắc lại nội dung chính của
bài thơ hầu trời?
-Học sinh đọc kó đề bài và phân tích
đề:
+Nội dung đề yêu cầu?
+Thao tác lập luận chính?
+Phạm vi tư liệu?
-Học sinh thảo luận nhóm:tiến hành
tìm luận điểm,luận cứ và sắp xếp
theo một trình tự logic của một dàn
bài hoàn chỉnh?
-Phần mở bài cần giới thiệu nội
dung gì?
-Khai triển những ý gì trong phần
thân bài?
+Cái tơi ngơng của Tản Đà biểu hiện
như thế nào khi tác giả giới thiệu bối
cảnh đọc thơ cho trời nghe?
+Thái độ của tác giả khi đọc thơ cho
trời nghe như thế nào?
.Quan niệm về tài năng văn chương?

A/Đề:
Em hiểu như thế nào về cái “ngơng” của Tản Đà
trong bài hầu trời?
B/Phân tích đề:
• Nội dung đề: Cái “Ngơng” Tản Đà
• Thao tác lập luận :Phân tích,so sánh.
• Phạm vi tư liệu:tác phẩm “Hầu trời.”.
C/Lập dàn ý:
1. Mở bài:
-Tản Đà được xem là gạch nối giữa hai thời đại văn học dân
tộc:trung đại và hiện đại.
-Tác phẩm của ơng mang nhiều nét mới tiến bộ,đặc biệt trong
cách thể hiện cái tơi cá nhân,cá thể.
-Cái tơi “ngơng” của Tản Đà biểu hiện rõ trong bài Hầu trời.
2. Thân bài:
-C¸i “ng«ng”ThĨ hiƯn ý thøc cao vỊ tµi n¨ng cđa b¶n th©n, Ở đây lµ
tµi n¨ng vỊ v¨n chư¬ng. C¸i “ng«ng” nµy gãp phÇn lµm nªn c¸i
míi, c¸i hay cđa bµi th¬.
-Cái ngơng biểu hiện khi tác giả giới thiệu bối cảnh đọc thơ cho trời
nghe.
+Theo lêi kĨ cđa nh©n vËt tr÷ t×nh, kh«ng gian, c¶nh tiªn như hiƯn
ra:
“§ưêng m©y” “Cưa son ®á chãi” “Thiªn m«n ®Õ khut” “GhÕ
bµnh như tut v©n như m©y”
->Kh«ng gian bao la, sang träng, q ph¸i cđa trêi. nhưng kh«ng
ph¶i ai còng ®ưỵc lªn ®äc th¬ cho trêi nghe.
+§ưỵc mêi ngåi: “trun cho v¨n sÜ ngåi ch¬i ®Êy”, ®äc th¬ say ưa
“®¾c ý ®äc ®· thÝch” (cã c¶m høng, cµng ®äc cµng hay) “ChÌ trêi
nhÊp giäng cµng tèt h¬i” (hµi hưíc), “v¨n dµi h¬i tèt ran cung
m©y”.

+Trêi khen: “trêi nghe, trêi còng lÊy lµm hay”. Trêi t¸n thưëng
“Trêi nghe trêi còng bËt bn cưêi”. Trêi kh¼ng ®Þnh c¸i tµi cđa ng-
êi ®äc th¬:
Trêi l¹i phª cho v¨n thËt tut
V¨n trÇn nh thÕ ch¾c cã Ýt
+Tâm:Nở d¹: më mang nhËn thøc ®ưỵc nhiỊu c¸i hay.
+CơLÌ lưìi: v¨n hay lµm ngưêi nghe ®Õn bÊt ngê! “Chau ®«i
mµy” v¨n hay lµm ngêi nghe ph¶i suy nghÜ tưëng tưỵng. “L¾ng tai
®øng” ®øng ng©y ra ®Ĩ nghe. T¸c gi¶ viÕt tiÕp hai c©u th¬:
“Ch tiªn ao íc tranh nhau dỈn
Anh g¸nh lªn ®©y b¸n chỵ trêi”
Nh÷ng ph¶n øng vỊ mỈt t©m lÝ cđa trêi vµ c¸c vÞ ch tiªn ®an xen vµo
nhau lµm cho c¶nh ®äc th¬ diƠn ra thËt s«i nỉi, hµo høng, linh
ho¹t
Ngêi ®äc th¬ hay mµ t©m lÝ ngêi nghe th¬ còng thÊy hay! khiÕn ng-
êi ®äc bµi th¬ nµy còng nh bÞ cn hót vµo c©u chun ®äc th¬ Êy,
còng c¶m thÊy “®¾c ý” “síng l¹ lïng”!
-Cái “ngơng” biểu hiện qua Th¸i ®é cđa t¸c gi¶ khi ®äc th¬ hÇu trêi
+ThĨ hiƯn quan niƯm vỊ tµi n¨ng (tµi th¬)
Nhµ th¬ nãi ®ỵc nhiỊu tµi n¨ng cđa m×nh mét c¸ch tù nhiªn, qua c©u
Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
.Ý thức cá nhân?
+Quan niệm về nghề văn?
+ Kh¸t väng ý thøc s¸ng t¹o, trong
nghỊ v¨n?
BÊt tri tam b¸ch d niªn hËu
Thiªn H¹ hµ nh©n khÊp Tè Như
(Ngun Du - §äc TiĨu
Thanh kÝ)

Hc:
¤ng Hi V¨n tµi bé ®· vµo lång
(Ngun C«ng Trø – Bµi ca
ngÊt ngëng)
Hay:
Qu¶ cau nho nhá miÕng trÇu h«i
Nµy cđa Xu©n H¬ng míi qt råi
(Hå Xu©n Hư¬ng – Mêi
trÇu)
chun tưëng tưỵng HÇu trêi ®äc th¬:
+V¨n dµi h¬i tèt ran cung m©y
Trêi nghe, trêi còng lÊy lµm hay
+ V¨n ®· giµu thay, l¹i l¾m lèi
+ Trêi l¹i phª cho v¨n thËt tut
V¨n trÇn nh thÕ ch¾c cã Ýt
Nhêi v¨n cht ®Đp như sao b¨ng
KhÝ v¨n hïng m¹nh như m©y chun
£m như giã tho¶ng, tinh như sư¬ng
§Çm nh ma sa, l¹nh như tut ***C¸c nhµ Nho tµi tư thưêng khoe
tµi (thÞ tµi), tµi n¨ng mµ hä nãi ®Õn lµ tµi Kinh bang tÕ thÕ!
T¶n §µ khoe tµi th¬, nãi th¼ng ra “hay” “thËt tut” mµ l¹i nãi víi
trêi.
Tù khen m×nh (v× xa nay ai thÊy trêi nãi ®©u?!), tù ph« diƠn tµi n¨ng
cđa m×nh.
Trêi khen: lµ sù kh¼ng ®Þnh cã søc nỈng, kh«ng thĨ phđ ®Þnh tµi
n¨ng cđa t¸c gi¶ - lèi kh¼ng ®Þnh rÊt ng«ng cđa v¨n sÜ h¹ giíi, vÞ
trÝch tiªn - nhµ th¬.
-Bµi th¬ thĨ hiƯn ý thøc c¸ nh©n cđa T¶n §µ vỊ c¸i t«i tµi n¨ng cđa
m×nh!
+Quan niƯm cđa T¶n §µ vỊ nghỊ v¨n:

V¨n ch¬ng lµ mét nghỊ, nghỊ kiÕm sèng. Cã kỴ b¸n, ngưêi mua, cã
chun thuª, mưỵn; ®¾t rỴ vèn, l·i Qu¶ lµ bao nhiªu chun
hµnh nghỊ v¨n chư¬ng! mét quan niƯm míi mỴ lóc bÊy giê.
+Nhê trêi v¨n con cßn b¸n ®ưỵc
+ Anh g¸nh lªn ®©y b¸n chỵ trêi
+ Vèn liÕng cßn mét bơng v¨n ®ã
+ GiÊy ngưêi, mùc ngưêi, thuª ngưêi in
Mín cưa hµng ngêi b¸n phưêng phè
V¨n chư¬ng h¹ giíi rỴ như bÌo
KiÕm ®ưỵc ®ång l·i thùc lµ khã
-Kh¸t väng ý thøc s¸ng t¹o, trong nghỊ v¨n:
Ngưêi viÕt v¨n ph¶i cã nhËn thøc phong phó, ph¶i viÕt ®ưỵc nhiỊu
thĨ lo¹i: th¬, trun, v¨n, triÕt lÝ, dÞch tht (®a d¹ng vỊ thĨ lo¹i).
-TÊu tr×nh víi trêi vỊ ngn gèc cđa m×nh:
Con tªn Kh¾c HiÕu hä lµ Ngun
Quª ë ¸ Ch©u vỊ ®Þa cÇu
S«ng §µ nói T¶n níc Nam ViƯt
So víi c¸c danh sÜ kh¸c:
T¶n §µ giíi thiƯu vỊ m×nh, víi nÐt riªng:
+T¸ch tªn, hä.
+Nãi râ quª qu¸n, ch©u lơc, hµnh tinh.
Nãi râ ®Ĩ trêi hiĨu Ngun Kh¾c HiÕu (ý c¸i t«i c¸ nh©n) vµ thĨ
hiƯn lßng tù t«n , tù hµo vỊ d©n téc m×nh “s«ng §µ nói T¶n níc
Nam ViƯt”
TiĨu kÕt:
C¸i t«i c¸ nh©n biĨu hiƯn trong bµi th¬:
+Hư cÊu chun hÇu trêi ®Ĩ gi·i bµy c¶m xóc c¸ phãng kho¸ng cđa
con ngêi c¸ nh©n.
+Nhµ th¬ nãi ®ỵc nhiỊu vỊ tµi n¨ng cđa m×nh.
+ThĨ hiƯn quan niƯm vỊ nghỊ v¨n

+C¸ch tÊu tr×nh víi trêi vỊ ngn gèc cđa m×nh.
**C¶m høng l·ng m¹n vµ hiƯn thùc ®an xen nhau, trong bµi th¬.
(hiƯn thùc: ®o¹n nhµ th¬ kĨ vỊ cc sèng cđa chÝnh m×nh), kh¼ng
®Þnh vÞ trÝ th¬ T¶n §µ lµ g¹ch nèi cđa hai thêi ®¹i thi ca.
-NghƯ tht:
Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
-Nghệ thuật đặc sắc của bài thơ?
Cã nhiỊu c©u chun vỊ ngưêi trÇn
gỈp tiªn, nhưng HÇu trêi vÉn cã c¸i
míi, c¸i l¹ cn hót ngưêi ®äc, c©u
chun trêi nghe th¬!
-Viết mở bài:
Mỗi học sinh tự viết phần mở bài
sau đó truyền nhau xem trong bàn
và chọn ra bài viết hay nhất viết
vào bảng phụ->Cả lớp cùng nhận
xét và rút ra kinh nghiệm cho bản
thân.
-Viết kết bài:
Dựa vào phần mở bài đã viết và
sườn dàn ý mỗi học sinh tự viết
phần kết bài->GV gọi một vài học
sinh đọc cho lớp tham khảo
->cả lớp đóng góp ý kiến.
-Tương tự học sinh tự cá nhân viết 2
đoạn văn và cả lớp cùng nhận xét
đánh giá->ø rút kinh nghiệm.
*Lèi kĨ d©n gi·, giäng ®iƯu kh«i hµi
+Nh©n vËt tr÷ t×nh víi trêi vµ c¸c chư tiªn, cã quan hƯ sng s·,

th©n mËt. (Chư tiªn gäi nhµ th¬ b»ng anh!)
+Ngưêi trêi biĨu hiƯn c¶m xóc như con ngưêi: lÌ lưìi, chau ®«i
mµy, l¾ng tai ®øng, vç tay, bËt bn cưêi, tranh nhau dỈn
*C¸ch dïng tõ cã nhiỊu thó vÞ:
Tõ dïng n«m na như v¨n nãi, phï hỵp víi sù hư cÊu cđa nhµ th¬.
“V¨n dµi h¬i tèt ran cung m©y” “v¨n ®· giµu thay, l¹i l¾m lêi” “Trêi
nghe trêi còng bËt bn cêi” “KiÕm ®ưỵc thêi Ýt, tiªu th× nhiỊu”
“lo ¨n lo mỈc hÕt ngµy th¸ng”
*Nh©n vËt tr÷ t×nh béc lé ý thøc c¸ nh©n, t¹o nªn c¸i “ng«ng” riªng
cđa T¶n §µ:
+Tù cho m×nh v¨n hay ®Õn møc trêi còng ph¶i t¸n thëng.
+Tù ý thøc, kh«ng cã ai ®¸ng lµ kỴ tri ©m víi m×nh ngoµi trêi vµ
c¸c ch tiªn! Nh÷ng ¸ng v¨n cđa m×nh chØ cã trêi míi hiĨu vµ phª
b×nh ®ỵc.
+Tù xem m×nh lµ mét “TrÝch tiªn” bÞ ®µy xng h¹ giíi v× téi
ng«ng!
+NhËn m×nh lµ ngưêi nhµ trêi, trêi sai xng ®Ĩ thùc hµnh “thiªn
lư¬ng”
3. Kết bài:
-Hầu trời là một thành tựu đặc sắc của Tản Đà,đánh dấu bước
phát triển mới của nền thơ ca giai đoạn.
-Cái tơi ngơng của tác giả được giới thiệu một cách sáng tạo gây
nhiều thú vị cho người đọc.
*Tạo lập đoạn văn:
-Dựa vào dàn bài đã lập hãy viết phần mở bài và kết bài.
-Viết 2 đoạn văn trong phần thân bài và biết cách liên kết chúng
với nhau trong bài văn.
Củng cố:
Dặn dò:
-Nắm vững cách triển khai ý trong bài văn nghị luận.

-Hiểu một cách sâu sắc về tài năng thơ văn Tản Đà cũng như cái tơi
tài hoa đầy cá tínhcủa ơng
-Học sinh hoàn thành bài làm vào vở.
Tuần 28 Kí duyệt 15/3/10
Tiết 1,2
VỘI VÀNG
XN DIỆU.
I/ MỤC ĐÍCH- YÊU CẦU:
Giúp học sinh:
• Vận dụng những thao tác lập luận đã học :phân tích và so sánh,bác bỏ để làm rõ ý nghĩa tư
tưởng cũng như nghệ thuật của bài thơ Vội vàng của Xuận Diệu.
• Hiểu một cách sâu sắc và làm sáng tỏ cái tơi trữ tình vừa mâu thuẫn nhưng cũng vừa thống
nhất trong một tình u tha thiết đối với cuộc đời của Xn Diệu.
• Rèn luyện kĩ năng diễn đạt cũng như lập luận trong văn nghị luận để làm tốt các đề bài cụ
thể.
II/ BÀI HỌC:
Hoạt động của GV và HS: Nội dung cần đạt:
-Đọc thuộc lòng bài thơ Vội vàng của
Xn Diệu và nêu nội dung chính của
A/Đề bài:
Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
bài thơ?
-Đọc kĩ đề bài và tiến hành phân tích
đề?
+Nội dung đề yêu cầu?
+Thao tác lập luận chính?
+Phạm vi tư liệu?
*Học sinh thảo luận nhóm:tiến hành
tìm luận điểm,luận cứ và sắp xếp

theo một trình tự logic của một dàn
bài hoàn chỉnh?
-Hướng mở bài:
+Nhập đề.
+Nêu luận đề.
+Chuyển ý.
-Phần thân bài:
+Bài thơ Vội vàng bộc lộ những tâm
trạng gì của nhân vật trữ tình? Em
cảm nhận như thế nào về những tâm
trạng đồng thời cùng tồn tại ấy của
nhân vật trữ tình?
+Tâm trạng vui sướng ,rạo rực thể
hiện qua những câu thơ nào trong
bài?cái hay của cách thể hiện ấy?
+Những câu thơ nào trong bài thể
hiện tâm trạng tuyệt vọng của nhân
vật trữ tình?
+Nhà thơ quan niệm như thế nào về
thời gian?
+Con giã xinh th× thµo trong l¸ biÕc
Ph¶i ch¨ng hên v× nçi ph¶i bay ®i?
Chim rén rµng bçng ®øt tiÕng reo thi
Ph¶i ch¨ng sỵ ®é phai tµn s¾p sưa

-Lí giải vì sao lại xuất hiện những
Trong bài thơ “Vội vàng” của Xn Diệu bộc lộ hai
tâm trạng dường như rất mâu thuẫn.Anh (chị )hãy phân
tích bài thơ để lí giả điều đó?
B/Phân tích đề:

 Nội dung đề: Tâm trạng chứa dựng sự mâu thuẫn của Xn
Diệu trong bài thơ Vội vàng.
• Thao tác lập luận :Phân tích,so sánh,bác bỏ.
• Phạm vi tư liệu:bài thơ vội vàng.
C/Lập dàn ý:
1. Mở bài:
Xn Diệu từng phát biểu: “sự sống khơng bao giờ chán nản”.Thế
nhưng trong bài Vội vàng có đoạn thơ thể hiện tâm trạng buồn
bã,thở than sau những câu thơ tràn ngập niềm u đời.Vậy chúng
ta lí giải như thế nào về hai tâm trạng tưởng như trái ngược ấy?
2. Thân bài:
*Tâm trạng tưởng như mâu thuẫn:
-Tâm trạng vui sướng,rạo rực khi phát hiện vẻ đẹp kì diệu
của thiên nhiên.
+“T«i” mn béc b¹ch víi mäi ngêi, víi cc ®êi.
(th¬ míi).
+T«i mn “t¾t n¾ng” “ bc giã”, mn ®o¹t qun cđa t¹o ho¸,
thiªn nhiªn, ®Ị gi÷ l¹i h¬ng vÞ, mµu s¾c, gi÷ l¹i c¸i ®Đp cđa cc
®êi.
Cc sèng trÇn thÕ: hoa ®ång néi xanh r×, l¸ cµnh t¬, khóc t×nh si,
¸nh s¸ng hµng mi, ngon nh cỈp m«i gÇn
C¸i ®Đp say ®¾m cđa mïa xu©n, t×nh yªu vµ ti trỴ; nh©n vËt tr÷
t×nh nh ®ang ng©y ngÊt tríc cc sèng thiªn ®êng n¬i trÇn thÕ.
- Cc ®êi ®Đp l¾m, ®¸ng sèng, ®¸ng yªu l¾m! H·y tËn hëng cc
®êi ®Đp Êy ngay trÇn thÕ nµy! CÇn g× ph¶i lªn tiªn (ý th¬ ThÕ L÷).
-Tâm trạng buồn bả,than thở ,tuyệt vọng
+ Mïa xu©n: thêi xu©n s¾c nhÊt cđa ti trỴ, c¶nh vËt (nµo ong b-
ím, tn th¸ng mËt, hoa ®ång néi, l¸ cµnh t¬, khóc t×nh si, th¸ng
giªng, cỈp m«i gÇn)

Nhng mïa xu©n cßn lµ dÊu hiƯu cđa bíc chun thêi gian:
Xu©n ®¬ng tíi nghÜa lµ xu©n ®¬ng qua
Xu©n cßn non nghÜa lµ xu©n sÏ giµ”
Mïa xu©n g¾n liỊn víi c¸i ®Đp cđa t×nh yªu, ti trỴ, cđa c¶nh vËt,
nªn “mµ xu©n hÕt nghÜa lµ t«i còng mÊt”
+Mïa xu©n g¾n liỊn víi ti trỴ, t×nh yªu, song quy lt cc
®êi,ti trỴ kh«ng tån t¹i m·i, nhµ th¬ xãt xa, tiÕc ni nªn b©ng
khu©ng t«i tiÕc c¶ ®Êt trêi
+Nhµ th¬ kh«ng quan niƯm thêi gian tn hoµn (thêi gian liªn tơc,
t¸i diƠn, lỈp ®i lỈp l¹i, quan niƯm lÊy sinh mƯnh vò trơ lµm thíc ®o
thêi gian)
+ Quan niƯm cđa nhµ th¬ vỊ quy lt thêi gian: Thêi gian nh mét
dßng ch¶y xu«i chiỊu, mét ®i kh«ng bao giê trë l¹i. Nhµ th¬ lÊy
sinh mƯnh c¸ nh©n con ngêi lµm thíc ®o thêi gian, lÊy thêi gian
h÷u h¹n cđa ®êi ngêi ®Ĩ ®o ®Õm thêi gian cđa vò trơ.
Nãi lµm chi r»ng xu©n vÉn tn hoµn
NÕu ti trỴ ch¼ng hai lÇn th¾m l¹i
C¶m nhËn vỊ thêi gian cđa Xu©n DiƯu lµ c¶m nhËn mÊt m¸t, hÉng
hơt:
Mïi th¸ng n¨m ®Ịu rím vÞ chia ph«i
Kh¾p s«ng nói vÉn than thÇm tiƠn biƯt
HiƯn t¹i ®ang l×a bá ®Ĩ trë thµnh qu¸ khø, ®ỵc h×nh dung nh mét
Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
tâm trạng mâu thuẫn trong lòng thi
sĩ?
+Quan niệm về thời gian,đời người?
+Sự ý thức cá nhân có tác động gì tới
nội dung ấy?
+Hai tâm trạng chứa đầy mâu thuẫn

nhưng xuất phát từ một trái tim u
đời,u cuộc sống.
-Kết thúc vấn đề: cần lưu ý tới nội
dung chính.
-Viết mở bài:
Mỗi học sinh tự viết phần mở bài
sau đó truyền nhau xem trong bàn
và chọn ra bài viết hay nhất viết
vào bảng phụ->Cả lớp cùng nhận
xét và rút ra kinh nghiệm cho bản
thân.
-Viết kết bài:
Dựa vào phần mở bài đã viết và
sườn dàn ý mỗi học sinh tự viết
phần kết bài->GV gọi một vài học
sinh đọc cho lớp tham khảo
->cả lớp đóng góp ý kiến.
-Tương tự học sinh tự cá nhân viết 2
đoạn văn và cả lớp cùng nhận xét
đánh giá->ø rút kinh nghiệm.
cc chia li. Mçi sù vËt trong ®êi sèng tù nhiªn nh ®ang ngËm ngïi
tiƠn biƯt mét phÇn ®êi cđa chÝnh nã. T¹o nªn sù phai tµn cđa tõng
c¸ thĨ.
+ Gi¸ trÞ cđa cc sèng c¸ thĨ, mçi kho¶nh kh¾c trong cc ®êi
con ngêi ®Ịu q gi¸, thiªng liªng
+ Con ngêi ph¶i biÕt q tõng gi©y, tõng phót cđa ®êi m×nh! BiÕt
lµm cho tõng kho¶nh kh¾c cđa ®êi m×nh trµn ®Çy ý nghÜa thiªng
liªng!
*Lí giải:
+Do quan niệm biện chứng về thời gian.Xn Diệu phủ nhân quan

niệm về thời gian của các nhà thơ trung đại.Nhiều nhà thơ trung
đại cho rằng con người sẽ tồn tại trong thời gian tuần hồn.Xn
Diệu quan niệm thời gian trơi qua vĩnh viễn,tuổi trẻ sẽ mất chẳng
bao giờ thắm lại.
+Do sự thức tỉnh của ý thức cá nhân,lấy sự tồn tại của cá nhân đề
đo ý nghĩa của cuộc sống.Tác giả q u, trân trọng từng phút
thời gian của đời người nên buồn đau,hốt hoảng khi khơng thể níu
giữ thời gian.
+Hai tâm trạng mâu thuẫn nhưng thống nhất trong một bản tính
u đời,u cuộc sống thiết tha.
3.Kết bài:
Vội vàng là tâm trạng của người nghệ sĩ biết trân trọng,u q sự
sống,tình u,hạnh phúc chân chính của con người.Ý thức thời
gian giúp con người q cuộc sống,q tuổi trẻ.
*Tạo lập đoạn văn:
-Dựa vào dàn bài đã lập hãy viết phần mở bài và kết bài.
-Viết 2 đoạn văn trong phần thân bài và biết cách liên kết
chúng với nhau trong bài văn.
Củng cố:
Dặn dò:
-Nắm vững cách triển khai ý trong bài văn nghị luận.
-Hiểu một cách sâu sắc về cái tơi tràn đầy niềm u đời,u cuộc
sống của tác giả Xn Diệu trong bài Vội vàng và một số bài thơ
khác.
-Học sinh hoàn thành bài làm vào vở.
Tuần 29 Kí duyệt 15/3/10
Tiết 1
TRÀNG GIANG
.Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh nắm được:
1.Kiến thức: Cảm nhận được nỗi buồn cô đơn trước vũ trụ rộng lớn, nỗi sầu nhân thế niềm khao khát

hòa nhập với cuộc đời và tình cảm đối với quê hương đất nước của tác giả.
-Thấy được màu sắc cổ điển trong một bài thơ mới
2.Kó năng: Biết phân tích một tác phẩm văn học
Phân tích bài thơ Tràng giang của Huy Cận.
Tác giả
Huy Cận (tên là Cù Huy Cận), q ở Hương Sơn, Hà Tĩnh. Cũng là một trong những nhà thơ nổi tiếng
Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
trong “Thơ mới” tiền chiến với tập “Lửa thiêng” xuất bản năm 1940. Thơ của Huy Cận hàm xúc cổ điển và
có màu sắc suy tưởng, triết lí. Trước Cách mạng, thơ Huy Cận thấm một nỗi buồn mênh mơng. Sau năm
1945, cảm hứng thơ Huy Cận ấm áp, tươi vui. Tiêu biểu là các tập thơ: Trời mỗi ngày lại sáng (1958), Đất
nở hoa (1960), Bài thơ cuộc đời (1963),… Hạt lại gieo (1984)…
Xuất xứ, chủ đề
1. “Tràng giang” rút trong tập thơ “Lửa thiêng”.
2. Bài thơ thể hiện một nỗi buồn cơ đơn, một nỗi buồn nhớ nhà, nhớ q hương trong cảnh hồng
hơn trước tràng giang.
Phân tích
1. Cảm hứng chủ đạo được thi nhân nói rõ ở câu đề từ: “Bâng khng trời rộng nhớ sơng dài”. Một
thiên nhiên bao la mênh mơng, một dòng sơng dài, khơng rõ đâu là nguồn, đâu là cửa sơng. Một nỗi
niềm “bâng khng”, một tấm lòng tha thiết “nhớ” khi đứng trước vũ trụ, nhìn “trời rộng” và ngắm
“sơng dài”.
2. Bài thơ có 4 khổ, mỗi khổ như một bài thất ngơn tứ tuyệt hồn chỉnh. Cảnh và tình giao hòa. Cảnh
đẹp mà buồn man mác.
- Khổ một, sóng gợn buồn, từng lớp từng lớp như lan tỏa “điệp điệp”, lòng người. Con thuyền và vệt
nước song song: “thuyền về nước lại” gợi lên một nỗi buồn chia phơi “sâu trăm ngả”. Một cành củi khơ trơi
nổi trên tràng giang tượng trung cho sự chết chóc, chia lìa. Vần thơ đầy ám ảnh.
- Khổ 2, gợi tả một khơng gian mênh mơng, vắng lặng. Cồn nhỏ thì “lơ thơ”. Gió nhẹ và buồn đìu hiu:
“Lơ thơ cồn nhỏ, gió đìu hiu. Khác nào câu thơ Chinh phụ ngâm: “Non kỳ quạnh quẽ trăng treo - Bến Phì
gió thổi đìu hiu mấy gò”? Các từ láy: lơ thơ, đìu hiu; vần lưng: “nhỏ - gió” gợi cả cái hắt hiu, buồn thê thiết.
Khơng một âm thanh một tiếng động, một tiếng vọng nào từ làng xa. Bầu trời thăm thẳm như soi xuống đáy

tràng giang, khơng gian 2 chiều: sâu chót vót”. Con người càng nhỏ bé, cơ đơn trước một khơng gian:
“Sơng dài, trời rộng, bến cơ liêu”. Câu thơ 7 từ với 3 nét vẽ. Thật hàm súc cổ điển.
- Khổ 3, lại nói về tràng giang. Khơng cầu. Cũng khơng đò. Sơng đã dài lại thêm mênh mơng. Cảnh đơi
bờ rất đẹp nhưng vẫn thấm sâu một nỗi buồn xa vắng: “lặng lẽ bờ xanh tiếp bãi vàng”. Trung tâm của bức
tranh là “bèo dạt”. Chẳng có mây trơi, chỉ có “Bèo dạt về đâu hàng nối hàng”. Một nét vẽ tượng trưng thứ
hai đem đến liên tưởng những kiếp người lưu lạc, trên dòng đời. Đúng là sầu nhân thế, vạn cổ sầu như một
số nhà thơ lãng mạn, thường nói:
… “Có phải sầu vạn cổ
Chất trong hồn chiều nay?”…
(“Chiều” - Hồ ZDếnh).
Hai tiếng “về đâu” gợi tả một nỗi buồn mơ hồ, ngơ ngác. Chỉ biết hỏi mình, chẳng biết hỏi ai. Cơ đơn và
buồn đến thế là cùng!
- Khổ 4, nói về hồng hơn:
“Lớp lớp mây cao đùn núi bạc,
Chim nghiêng cánh nhỏ bóng chiều sa,
Lòng q dợn dợn vời non nước,
Khơng khói hồng hơn cũng nhớ nhà”.
Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
Một cái nhìn xa vời đến mọi phía chân trời. Cánh chim như chở nặng bóng chiều đang “nghiêng cánh
nhỏ”. Mây lớp lớp đùn lên như những “núi bạc”. Cảnh tượng tráng lệ. Cánh chim nhỏ nhoi tương phản với
bầu trời bao la, với lớp lớp núi mây bạc nhằm đặc tả nỗi buồn cơ đơn. Chữ “đùn” gợi nhớ một tứ thơ
Đường: “Tái thượng phong vân tiếp địa âm” (Thu hứng) - Nguyễn Cơng Trứ dịch: “Mặt đất mây đùn cửa ải
xa”.
Hồng hơn phủ mờ tràng giang. Con nước làm xúc động lòng q. Thơi Hiệu 13 thế kỷ trước, đứng trên
lầu Hồng Hạc, nhìn sơng Hán Dương, lòng thổn thức: “Trên sơng khói sóng cho buồn lòng ai”. Với Huy
Cận, chiều nay trên tràng giang, nỗi buồn nhớ q nhà nhiều lần nhân lên thấm thía: “Khơng khói hồng
hơn cũng nhớ nhà”. Nỗi nhớ q, nhớ nhà mênh mang như gửi về mọi phía chân trời và đang trơi theo tràng
giang.
Kết luận

“Tràng giang” là bài thơ tuyệt bút tiêu biểu cho hồn thơ Huy Cận thời tiền chiến. Các chi tiết nghệ thuật
được chọn lọc tinh tế. Ngơn ngữ hàm súc cổ điển. Cảnh đẹp mà buồn. Cành củi khơ, bèo dạt… đầy ám ảnh,
mở ra một trường liên tưởng đầy màu sắc suy tưởng. Nỗi nhớ nhà, nhớ q hương của khách ly hương tạo
nên chất thơ, hồn thơ đẹp, để “Tràng giang” thấm sâu vào lòng người, trở thành “một bài thơ ca hát non
sơng, đất nước” như Xn Diệu nhận xét.
Tuần 29 Kí duyệt 15/3/10
Tiết 2
ĐÂY THÔN VĨ DẠ
Hàn Mặc Tử
Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh nắm được:
-Cảm nhận được bai fthơ là bức tranh phong cảnh và cũng là tâm cảnh, thể hiện nỗi buồn cô đơn của
nhà thơ trong một mối tình xa xăm, vô vọng. Hơn thế, đó là tấm lòng thiết tha của nhà thơ với thiên
nhiên, cuộc sống và con người.
-Nhận biết sự vận động của tứ thơ, của tâm trạng chủ thể trữ tình và bút pháp độc đáo, tài hoa của một
nhà thơ mới.
Tâm Trạng Của Hàn Mặc Tử trong Đây Thơn Vĩ Dạ
A . Hướng Dẫn Chung
Đề bài thuộc kiểu phân tích tâm trnag trong thơ trữ tình .
Bài thơ gây ra nhiều ách hểu , nội dung của nó chưa dẽ thống nhất. Vì vậy ần phải lưa chọn mơt cách hiêu
hợp lý . Khơng tách rời văn bản , khơng suy diễn một cách dung tục , thơ thiển . Cần tập trung làm rõ tâm
trạng của nhà thơ qua hình tươn thơ
Dàn Ý
1. Đặt Vấn Đề
-Trong thi nhân Việt Nam Hồi Thanh và Hồi Chân xếp Hàn Mặc Tử vào nhóm thơ Kỳ Di cùng với CHế
Lan Viên. Đọc thơ Hàn Mặc tử qua nhiều bài quả là kỳ dị . Ơng đã tạo ra cho mình một thế giới nghệ thuật
ma qi , xa lạ với đời thực
-Tuy vậy bên cạnh những vần thơ điên loạn, thi sĩ nhiều khi lại sáng tao nên những hình ảnh tuyệt mỹ và
hồn nhiên trong trẻo lạ thường . Bài thơ Đây Thơn VĨ dạ là một bài thơ như thế. Đọc bài thơ ta thấy được
một phương diện rất đẹp của tâm hồn nhà thơ
2. Giải quyết vấn đề

-Bài thơ được gợi hứng từ ức ảnh phong cảnh huế cùng mấy lời thăm hỏi của Hồng Cúc , người con gái
thơn vĩ dạ xứ Huế cũng là người mà Hàn Măc Tử đã thầm u trộm nhớ từ những ngàyở Quy Nhơn. NAy
hai người hai nới Hàn Mặc TỬ lai mắc bệnh hiểm nghèo . VÌ thế bài thơ vừa làm sống dậy những kỷ niệm
Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
về huế mộng à thơ ừa thể hiện được tậm trạng buồn bã vơ vọng chập chờn lăng đăng như sương như khói
-Sao anh khơng về chơi thơn Vĩ . Câu thơ mở đầu này như một câu hỏi vừa như mơt ời mời gọi trongđó
hàm chứa cả sự ngạc nhiên lẫn nối tiếc. Cảnh vĩ giạ đẹp tế hấp dẫn là vậy sao anh khơng về ?
Cảnh thiên nhiên tươi đẹp của thon vĩ dạ hiện lên qua một vài nét vẽ thống nhẹ nhưng ạiầy ấn tượng . Cái
ấn tượng vốn đã ăn sâu đậm trong tâm hồn nhà tơ ề sứ Huế
Cảnh vật ở đây dường như đã được sàng lọc qua tâm trí nà thơ, chỉ giữ lịa những đường nét tiêu bểu nhất .
Mơt buổi sáng ở Thơn vĩ ánh năgns chiếu áng lập lống những hàng câu còng ướt đẫm sướng đêm. Hàng
câu hện lên trong một khoảnh khắc dạc biệt . Gắn liền với cánh ánh nắng mới lên trong trẻo tinh khơi cụ thể
và gợi cảm
Tả cảnh vườn cây tươi tốt sum s Hàn Mặc TỬ chỉ tập trung làm nổi bật cái mướt xanh của lá : " vường ai
mướt q xanh như ngọc " . Cảnh vật ấy như sinh động hẳn lên khi thấp thống xuất hiẹn bòn người một
khn mặt kín đáo , phúc hâu , ịu dàng Lá trúc che ngàn măt chữ điền " Thiên nhiên và con người rất hài
hòa gởi lên cái tần thái cái hồn của Vĩ Giạ mơt Vĩ Giạ vốn thơ mộng vì có nàng ở đó , trong nững vườn tược
nên lại càng thở mơng hơn đâu hết
Ở khổ thơ thứ 2 tâm trạng của nhà thơ như chuyển sang một gam khác . ếu như ở khổ thơ đầu một VĨ Da
với cảnh vật tươi sáng trong trẻo lạ thường thì ến kổ thơ này mơt nỗi buồn đã bao phủ lên tất cả. Sự chuyển
biến đột ngơt từ vui sang buồn như thế khá pổ biến trong thơ mới và văn chương lãng ạn nói chung
Gió theo lơi gió mây đường mây
Dòn nước buồn thiu hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sơng trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay ?
Phải chăng Hế ở khổ thơ đầu là Huế trong ký ức đẹp ngày xưa , còn HUế ở khổ thơ thứ 2 là HUế trong tâm
trạng của nhà thơ khi trở về hiện tại . Thơn Vĩ Gia hiẹn lên vẫn thơ ộng ới gió trăng , mây , nước thuyền bến
và hoa bắp lay . Những tất cả đều nhuốm một nỗi bồn . Tâm trạng của người tình nhân tuyệt vọng nhìn nơi
đâu cũng tháy chia lìa và buồn bã .

Gió theo lối gió mây đường mây
Gió mây đã chia lìa làm đơi ngả dường như chã có quảng hệ gì , dòng nước vốn chẳng biết vui buồn cũng
trở nên buồn thiêu . hình ảnh hoa bắp lay gợi một nỗi buồn hiu hắt . Một nỗi buồn được bao phủ từ bầu trời
đến mặt đất , từ gió mây đến dòng nước và hoa bắp pên sơng . Đằng sau những cảnh vậtấy lại có một tâm
trạng của ột con người mang năt nỗi buồn xa cách , 1 mối tình vơ vong . Giờ đây tất cả chỉ còn trong cõi
mộng cả cảnh vật cũng như tình người . Một khơng gian tràn ngập ánh trăng , một bến đò trăng một con
thuyền đầy trăng. Cảnh tật thơ mộng những buồn mênh mang
Thuyền ai đậu bến sơng trăng đó
Có chở trang về kịp tối nay
Nhà thơ như khơng còn sống với cảnh vật bên ngồi nữa mà chím đắm trong cõi lòng riêgn của mình
Sống với cảnh mộng và với người trong mộng Hàn Măc Tử ở khổ thơ cuối như lối thốt với một đối tượng
hư ảo
Mơ khách đường xa , khách đường xa
Áo em trắng q nhìn khơng ra
Ở ây sướng khói mở nhân ảnh
Ai biết tình ai có đâm đà?
Hình ảnh của cơ gái thơn Vĩ ngày xưa chập chờn trong cõi ộng tạo nên nơi ơng một cảm giác bâng khng
ngơ ngẩn . Màu áo trắng ủa cơ gái Huế trắng qua như lẫn vào sương khói . Sướng khói của đất trời xư Huế
hay là suơng khói của thời gian và khơng gian xa cách phủ lên một mối tình thật xa vời
Bài thơ mở đầu bằng những câu hỏi và kết thúc bằng một lời đáp lại . Phải " ai biết tình ai cođậm đà " để có
thể trở về thơn Vĩ
Kết Thúc Vấn Đề
Hàn mặc tử đã mất rồi nhưng bài thơ thơn Vĩ vần còn đó . Bài thơ ấy đã vượt qua lớp suơng khói của thơi
gian đễ bất từ hóa một mối tình tut vọng nhưng rất đỗi thiết tha, trong sáng

Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
Tuần 30 Kí duyệt 22/3/10
Tiết 1

BÀI THƠ “ CHIỀU TỐI”
( Hồ Chí Minh)
Câu hỏi:
Câu 1: Hãy chép lại bài thơ “ Chiều tối” và chỉ ra những chỗ dòch chưa sát.
Câu 2: Nêu khái quát nộidung và nghệ thuật của bài thơ?
Câu 3: theo em, hình ảnh nào trong bài thơ thể hiện rõ nhất vẻ đẹp tâm hồn của Hồ Chí Minh?
Câu 4: Hãy chỉ ra chất thép và chất trữ tình được thể hiện trong bải thơ?
Hướng dẫn:
Câu 1: HS chép lại bài thơ (phiên âm và dòch thơ)
Những chỗ dòch chưa sát:
“Cô vân” : chòm mây trơ trọi, lẻ loi -> dòch ra “chòm mây”.
“Sơn thôn tiếu nữ ma bao túc”: thiếu nữ xóm núi xay ngô -> dòch thừa từ “tối”.
Câu 2: Khái quát nội dung và nghệ thuật
* Nội dung: Bài thơ vẽ nên một bức tranh thiên nhiên ở vùng rừng núi vào lúc chiều tối: cao rộng, khoáng
đạt, đẹp nhưng phảng phất buồn. Qua đó ta thấy được tình yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, ý chí vượt
lên hoàn cảnh khắc nghiệt của nhà thơ chiến só Hồ Chí Minh.
* Nghệ thuật: kết hợp yếu tố cổ điển và yếu tố hiện đại:
* Vẻ đẹp cổ điển thể hiện ở:
- Sử dụng thể thơ tứ tuyệt Đường luật. Bài thơ gợi chứ không tả, ngôn ngữ hàm xúc, cô đọng, tả
cảnh ngụ tình .
- Sử dụng bút pháp chấm phá và hình ảnh ứơc lệ tượng trưng để miêu tả khung cảnh thiên nhiên:
cánh chim, chòm mây…
- Cảm hứng thiên nhiên phong phú, sự hoà hợp giữa con người và thiên nhiên, phong thái ung
dung của nhân vật trữ tình.
* Vẻ đẹp hiện đại:
- Sử dụng bút pháp tả thực, giản dò, chân thực .
- hình ảnh gần gũi đời thường mộc mạc.
- cảm hứng hướng về ánh sáng, bài thơ vận động theo hướng từ tối đến sáng, từ buồn đến vui, từ
tàn lụi đến sự sống (d/c).
- Thể hiện tinh thần lạc quan cách mạng.

=> Nét cổ điển và nét hiện đại trong bài thơ hài hoà với nhau tạo nên bức tranh chiều muộn nơi
miền sơn cước đậm chất Đường thi. Mặt khác bài thơ cũng thể hiện được cảm quan cách mạng của
người tù cộng sản.
Câu 3: Hình ảnh tập trung thể hiện vẻ đẹp tâm hồn của HCM:
Hình ảnh cô sơn nữ xay ngô bên bếp lửa hồng là hình ảnh tập trung thể hiện vẻ đẹp tâm hồn của
HCM. Bởi vì hình ảnh đó cho ta thấy được Bác đã quên đi cảnh ngộ của mình: bò đày ải, gông cùm, mệt
nhọc suốt một ngày đi bộ mà Bác vẫn cảm nhận cuộc sống của nhân dân. Hình ảnh ấy nói lên được sự
quan tâm, tình thương của Bác với những con người lao động bé nhỏ, nghèo khổ. Như vậy ta thấy được
tầm vóc con người HCM, dù hoàn cảnh khắc nghiệt đến đâu, tâm hồn nhà thơ vẫn trải rộng tình yêu
thương bao la , tâm hồn nhà thơ vẫn hướng về sự sống và ánh sáng, lấy đó làm nguồn sức mạnh tinh
thần to lớn của mình để bước tiếp trên đường xa.
Câu 4: Chất thép và chất trữ tình trong bài thơ:
Cần hiểu
* Chất thép và chất trữ tình hoà quyện vào nhau, thể hiện hầu hết trong những bài thơ của tập Nhật
kí trong tù.
Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
- Chất thép: là tinh thần chiến đấu, tinh thần đấu tranh với dũng khí kiên cường của người chiến só.
- Chất trữ tình : là tình yêu thắm thiết, là sự rung động của tâm hồn trước thiên nhiên, trước cuộc
sống, trước con người.
Như vậy chất thép trong bài thơ thể hiện ở chỗ: để cảm nhận được vẻ đẹp bức tranh thiên nhiên vào lúc
chiều tối nơi miền sơn cước, trước hết con người ấy phải có một tinh thần thư thái, hoàn toàn tự do. Ở
đây người tù đã vượt qua hoàn cảnh tù đày , quên đi những khó khăn gian khổ của hiện tại để có được
một phong thái ung dung tự tại để chiêm ngắm thiên nhiên, vui với niềm vui của những con ngưòi lao
động. Đó hẳn là một con người có tinh thần thép, một nghò lực phi thường.
Chất trữ tình trong bài thơ thể hiện ở chỗ: Ngưòi tù đa có sự rung động nhạy cảm, tinh tế trước cảnh vật
thiên nhiên, trước hình ảnh ngọn lửa và sự sống của con người. Đó là cái nhìn tin tưởng và lạc quan,
thấm đẫm tình thương yêu của người tù cộng sản.
Tuần 30 Kí duyệt 22/3/10
Tiết 2

Bài Thơ TỪ ẤY
Tố Hữu
Câu 1: Tóm tắt những nét chính về tác giả Tố Hữu?
Câu 2: Tâm trạng của nhà thơ khi bắt gặp lí tưởng cộng sản?
Câu 3: Những nhận thức mới về lẽ sống của nhà thơ khi bắt gặp ánh sáng lí tưởng cộng sản như thế
nào?
Câu 4: sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm của nhà thơ được thể hiện như thế nào?
Hướng dẫn
Câu1: Những nét chính về Tố Hữu
Tố Hữu (1920-2000) tên khai sinh là Nguyễn Kim Thành – huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên-Huế.
- 1938 được kết nạp vào Đảng Cộng sản.
- Sự nghiệp thơ ca của Tố Hữu gắn liền với sự nghiệp CM, các tập thơ là các chặng đường đấu tranh
CM.
- Các tập thơ chính: Từ y, Việt Bắc, Gió Lộng, Ra Trận, Máu Và Hoa, Một Tiếng Đờn, Ta Với Ta.
Câu 2:
Từ ấy là từ khi được đứng vào hàng ngũ những người cùng phấn đấu vì một lí tưởng cao đẹp (1938) nhà
thơ có một niềm vui sướng khôn tả. Để thể hiện niềm vui sướng ấy, nhà thơ đã sử dụng những hình
ảnh, những từ ngữ:
- Hình ảnh : nắng hạ, mặt trời chân lí, -> ẩn dụ ánh sáng lí tưởng CM , nguồn sáng vó đại làm bừng sáng
cả trí tuệ và tình cảm của nhà thơ ( chói qua tim) .
- Các từ ngữ : bừng, chói ; các hình ảnh so sánh: Hồn tôi – khu vườn đầy hoa lá: rất đậm hương, rộn
tiếng chim -> biểu hiện niềm vui vô hạn trong buổi đầu đến với lí tưởng cộng sản.
CM không đối lập với nghệ thuật mà ngược lại nó khơi dậy một sức sống mới, cam û hứng sáng tạo cho
hồn thơ.
Câu 3: Nhận thức mới về lẽ sống của nhà thơ khi bắt gặp ánh sáng lí tưởng cộng sản:
Tôi buộc lòng tôi với mọi người, để tình trang trải với muôn nơi, để hồn tôi với bao hồn khổ gần gũi
nhau thêm mạnh khối đời. nh sáng CM soi rọi vào tâm hồn và làm cho nhà thơ giác ngộ được lập
trường giai cấp, từ bỏ cái tôi cá nhân, tư tưởng tiểu tư sản để nhập vào đời sống chung của nhân dân lao
khổ sống cuộc đời của người cộng sản. Thoát ra khỏi cái tôi cô đơn bế tắc, gắn bó với giai cấp cần lao,
nhà thơ đã tìm thấy được niềm vui và sức mạnh.

Câu 4: sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm của nhà thơ :
Từ sự nhận thức về lẽ sống khi bắt gặp lí tưởng CM, nhà thơ đã có những chuyển biến sâu sắc trong tình
cảm: gắn bó, yêu thương đối với những con người cùng khổ. Tình cảm ấy được thể hiện qua:
Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
- Những điệp từ “là”, cùng với các từ “ con, em, anh” và số từ ước lệ “vạn” nhằm nhấn mạnh, khẳng
đònh một tình cảm gia đình đầm ấm, thân thiết . nhà thơ đã cảm nhận mình là thành viên trong đại gia
đình quần chúng lao khổ.
- Các hình ảnh tác giả dùng để chỉ nhân dân cần lao:“ Kiếp phôi pha “ “em nhỏ không áo cơm cù bất cù
bơ” thể hiện được tấm lòng đồng cảm sâu sắc , chân thành của nhà thơ .
=> Giọng điệu bài thơ say sưa, náo nức, sảng khoái -> biểu niện niềm vui sướng vô bờ bến của nhà thơ
khi gặp lí tưởng cộng sản.
Tuần 31 Kí duyệt 22/3/10
Tiết 1,2

LUYỆN TẬP THAO TÁC LẬP LUẬN BÌNH LUẬN
I. Củng cố kiến thức:
Cách bình luận: gồm 3 bước:
1. Bước thứ nhất: Nêu hiện tượng (vấn đề) cần bình luận
Yêu cầu đảm bảo trung thực, khách quan nhưng chỉ nêu ngắn gọn, rõ ràng những điều cơ bản theo yêu
cầu của chủ đề bình luận.
2. Bước thứ hai: Đánh gí hiện tượng (vấn đề) cần bình luận.
Cần đề xuất và bảo vệ được nhận xét, đánh giá của bản thân mình. Có thể theo ba cách sau:
- Đứng hẳn về một phía, tìm lí lẽ và dẫn chứng để nhiệt tình ủng hộ phía đúng và phê phán phía
sai.
- Kết hợp phần đúng của mỗi phía và loại bỏ phần còn hạn chế dể đi tới một sự đánh giá thực sự
hợp lí và công bằng.
- Đưa ra cách đánh giá phải- trái, đúng-sai, hay – dở của riêng mình sau khi đã phân tích các quan
điểm, ý kiến khác nhau về đề tài bình luận.
3. Bứơc thứ ba: bàn về hiện tượng (vấn đề ) cần bình luận.

Bàn về những ý nghóa xa rộng, sâu sắc hơn mà hiện tượng, vấn đề đó có thể gợi ra.
II. Bài tập
Đề 1:
Nhân được học một số bài thơ trong tập “ Nhật kí trong tù” của HCM, anh (chò) hãy viết bài bàn về
ý chí và nghò lực của con người.
Hướng dẫn dàn ý:
I. Mở bài: Ý chí và nghò lực là hai điều cần thiết nhất để con người đi tới thành công trong mọi lónh vực.
II. Thân bài:
1. Giải thích khái niệm:
- Ý chí và nghò lực là gì?
- Trong tác phẩm “ Nhật kí trong tù”, HCM đã thể hiện ý chí và nghò lực đó như thế nào? những bài
thơ nào?
2. Bàn về ý chí và nghò lực của con người:
- Vai trò, tác dụng của ý chí và nghò lực trong cuộc sống?
- Những biểu hiện sinh động và cao đẹp của ý chí và nghò lực con người: cần phân tích , làm sáng tỏ các
tấm gương nêu cao ý chí và nghò lực trên nhiều lónh vực trong cuộc sống.
III. Kết bài:
- Bài học về ý chí và nghò lực với mỗi con người?
- Liên hệ với việc học tập của bản thân?
Đề 2:
Quan niệm của Nguyễn Du về đồng tiền trong Truyện Kiều và quan niệm của anh (chò) về đồng
tiền trong cuộc sống hiện hay.
Bùi Công Quân
Giáo án phụ đạo 11 cơ bản
Hướng dẫn dàn ý
I. Mở bài:
từ xưa, Nguyễn Du đã thể hiện quan niệm của mình về đồng tiền. ng đã chỉ ra những mặt tốt và mặt
xấu của đồng tiền . Trong Truyện Kiều ông nhấn mạnh những tác hại của đồng tiền ấy đối với con
người. Ngày nay, đồng tiền vẫn có những ảnh hưởng xấu trong đời sống của chúng ta.
II. Thân bài:

1. Giải thích khái niệm : đồng tiền.
2. Quan niệm của ND về đồng tiền trong Truyện Kiều:
- Nêu những câu thơ nói về đồng tiền của ND:
Một ngày lạ thói sai nha – làm cho khóc hại chẳng qua vì tiền; Tiền lưng sẵn có việc gì chẳng xong;
trong tay sẵn có đồng tiền – Dẫu rằng đổi trắng thay đen khó gì….
- khẳng đònh: theo ND trong xã hội ấy đồng tiền chính là thủ phạm gây ra bao nhiêu đau thương, bất
hạnh cho con người, đồng tiền đã làm đảo lộn mọi giá trò đạo đức, đạo lí….
3. Quan niệm của bản thân:
- Mục đích sử dụng đồng tiền?
- Tác dụng và tác hại của tiền bạc? Nguyên nhân?
- Nên phê phán những gì trong việc sử dụng đồng tiền?
III. Kết bài
- Nêu ý nghóa bài học đạo lí?
- Liên hệ với bản thân về việc sử dụng đồng tiền trong cuộc sống hằng ngày?
Đề 3:
Từ các bài thơ “ Đây thôn Vó Dạ” ( HMT), “Tràng giang” (HC)…hãy viết bài văn trình bày quan niệm
của anh (chò) về lòng yêu quê hương.
Hướng dẫn dàn ý
I. Mở bài: Tình yêu quê hương đất nước là tình cảm đẹp của con người, là truyền thống đáng tự hào của
dân tộc VN. Tuy nhiên, ở mỗi thời con người có những cách biểu hiện tình cảm đó một cách khác nhau.
II. Thân bài
1. Giải thích khái niệm: quê hương là gì?
1. Tình yêu quê hương của các nhà thơ mới thể hiện như thế nào?
Cần phân tích qua các bài thơ để thấy được tình yêu quê hương của các nhà thơ thể hiện qua tình yêu
đối với con người, cảnh vật, thiên nhiên.
2. Quan niệm của bản thân về lòng yêu quê hương:
- Thế nào là yêu quê hương?
- Phân tích và nêu những biểu hiện rất đa dạng và phong phú về tình yêu quê hương.
III. Kết bài
- Cần phê phán những con người như thế nào đối với quê hương?

- Bản thân cần phải làm gì đối với quê hương.
Đề 4: hs ôn tập ở nhà
Nhân học bài thơ tình nỗi tiếng “ tôi yêu em” của Pus-kin, anh chò hãy bàn về tình yêu của lứa tuổi
thanh niên, học sinh.
Bùi Công Quân