Sinh 9 Tuan 1

Giáo án Sinh 9 GV : Trương Minh Hiệp
Tuần 1 – Tiết 1
Soạn : 20 – 08 - 2009
PHẦN I :
DI TRUYỀN VÀ BIẾN DỊ
CHƯƠNG I : CÁC THÍ NGHIỆM CỦA MENĐEN
BÀI 1 : MENĐEN VÀ DI TRUYỀN HỌC
I. Mục tiêu : HS hiểu được :
- Đối tượng , nội dung và ý nghĩa thực tiễn của di truyền học
- Những nội dung cơ bản của phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen
- Nắm một số thuật ngữ và các kí hiệu cơ bản của DTH để vận dụng vào BT di truyền
II. Đồ dùng : Tranh phóng to H. 1.2 SGK
III. Tiến trình :
1) Ổn định 2) Kiểm tra bi cũ 3) Bài mới :
• Nêu vấn đề : Vì sao con sinh ra lại có những đặc điểm giống hoặc khác bố mẹ ?
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG
CỦA HS
NỘI DUNG BÀI DẠY
+ Di truyền là gì ? Biến dị là gì ?
 Di truyền và biến dị là hai hiện
tượng song song , gắn liền với quá
trình sinh sản ( 5 phút )
* HOẠT ĐỘNG I : Liên hệ bản
thân để thấy những đặc điểm
giống và khác bố mẹ : ( 10 phút )
- Phát PHT : HS điền bảng :
Tính
trạng
Bản
thân

Bố Mẹ
Tai
Mắt
Mũi
Tóc
Mắt
Da
 Yêu cầu HS báo cáo , nhận xét
đặc điểm di truyền và biến dị đối
với bản thân
* HOẠT ĐỘNG II ; Tìm hiểu
từng cặp tính trạng đem lai :
- Treo hình 1.2 SGK
+ Em có nhận xét gì về sự tương
phản của từng cặp tính trạng ?
+ Vì sao Menđen chọn đậu Hà lan
làm đối tượng nghiên cứu ?
- Cá nhân
nghiên cứu
SGK
- Cá nhân tự
thực hiện trên
phiếu
- Thảo luận
nhóm và cử
đại diện trả lời
- HS hoạt
động nhóm
I. Di truyền học :
- Di truyền học là KH nghiên cứu cơ

sở vật chất , cơ chế , tính qui luật của
hiện tượng di truyền và biến dị
+ Di truyền : Là hiện tượng truyền
đạt các tính trạng của bố mẹ , tổ tiên
cho các thế hệ con cháu
+ Biến dị : Là hiện tượng con sinh ra
khác với bố me hoăc tổ tiên ở nhiều
chi tiết
Hai hiện tượng này luôn song song và
gắn liền nhau trong quá trình sinh sản
- Ý nghĩa của DTH : DTH làm cơ sở
vật chất của khoa học chọn giống và
có vai trò lớn lao đối với y học , công
nghệ sinh học hiện đại
II. Nội dung cơ bản của phương
pháp phân tích các thế hệ lai :
- Lai các cặp bố mẹ thuần chủng khác
nhau về một hay một số cặp tính trạng
tương phản để dễ theo dõi những biểu
hiện của tính trạng
- Theo dõi sự di truyền riêng rẽ của
từng cặp tính trạng ở đời con cháu
- Dùng toán thống kê để phân tích các
số liệu thu được
Trường THCS Lê Thánh Tôn
Giáo án Sinh 9 GV : Trương Minh Hiệp
* HOẠT ĐỘNG III : Tìm hiểu
một số thuật ngữ và kí hiệu cơ
bản ( 10 phút )
- Gọi HS đọc thông tin SGK

+ Hãy kể các thuật ngữ của DTH ?
+ Viết một số kí hiệu của DTH ? Ý
nghĩa ?
* Chú ý : Cách viết công thức lai :
P : Mẹ X Bố
( Mẹ viết bên trái dấu X , bố viết
bên phải dấu X )
2) Một số kí hiệu :
- P : Cặp bố mẹ xuất phát
- X : Phép lai
- G : Giao tử ( Giao tử đực : ,
giao tử cái : )
F : Thế hệ con ( F
1
: Thế hệ thứ
nhất , con của P – F
2
: Thế hệ thứ
hai , con của F
1
)
III. Một số thuật ngữ và kí hiệu cơ
bản:
1) Thuật ngữ :
- Tính trạng ( Kiểu hình ): Là những
đặc điểm về hình thái , cấu tạo , sinh lí
của một cơ thể –
VD : Đậu thân cao , hạt vàng …
- Cặp tính trạng tương phản : Là hai
trạng thái trái ngược nhau của một

loại tính trạng tương phản -
VD : Hạt trơn >< Hạt nhăn ;
Thân cao >< Thân thấp
- Nhân tố di truyền : Qui định các tính
trạng của sinh vật
VD : Nhân tố di truyền qui định màu
sắc hoa và màu sắc hạt đậu
- Giống ( hay dòng ) thuần chủng : Là
giống có đặc tính di truyền đồng nhất ,
các thế hệ sau giống các thế hệ trước
- Thể đồng hợp ( Đồng hợp tử ) : Cặp
nhân tố di truyền qui định một loại
tính trạng ở TB sinh dưỡng là giống
nhau – VD : Đậu hạt vàng : AA ;
Đậu hạt xanh : aa
- Thể dị hợp ( Dị hợp tử ) : Cặp nhân
tố di truyền qui định một loại tính
trạng ở tế bào sinh dưỡng khác nhau –
VD : Đậu hạt vàng : Aa
4) Củng cố : ( 7 phút ) - Trình bày đối tượng , nội dung và ý nghĩa thực tiễn của DTH ?
- Nội dung cơ bản của phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen bao
gồm những điểm nào ?
- Vì sao Menđen chọn các cặp tính trạng tương phản khi thực hiện phép lai ?
5) Hướng dẫn học ở nhà : ( 3 phút ) Tìm hiểu :
- Thí nghiệm của Menđen về lai một cặp tính trạng . Kết quả ?
- Kết quả thí nghiệm được Menđen giải thích như thế nào ?

Trường THCS Lê Thánh Tôn
Giáo án Sinh 9 GV : Trương Minh Hiệp
Tuần 1 – Tiết 2

Soạn : 22 – 08 – 2009
LAI MỘT CẶP TÍNH TRẠNG
I. Mục tiêu :
- Trình bày và phân tích được thí nghiệm lai một cặp tính trạng của Menđen
- Nêu được các khái niệm kiểu hình , kiêu gen , thể đồng hợp , thể dị hợp
- Phát biểu được nội dung qui luật phân li
- Giải thích được kết quả thí nghiệm theo quan niệm của Menđen
II. Chuẩn bị : Tranh phóng to hình 2.1 , 2.3 SGK
III. Tiến trình :
1) Ổn định
2) Kiểm tra bài cũ
Thế nào là l tính trạng ?
Cho VD về cặp tính trạng tương phản
Học sinh trả lời-GV nhận xét
3) Bài mới :
* Mở bài :
I. Thí nghiệm của Menđen :
1) Các khái niệm :
+ Kiểu hình : l tổ hợp cc tính trạng của cơ thể .
+ Tính trạng trội : Là tính trạng được biểu hiện ra ở đời F1 .
+ Tính trạng lặn : Là tính trạng được biểu hiện ra ở đời F2 .
2) Thí nghiệm của Men đen
Menđen lai các giống đậu thuần chủng khác nhau về một cặp tính trạng tương phản , kết quả :
( Bảng 2 SGK )
 F
1
đồng tính , F
2
phân li tính trạng theo tỉ lệ : 3 trội : 1 lặn
II.Nội dung định luật phân li và điều kiện nghiệm đúng :

a ) Nội dung định luật :
Khi lai hai bố mẹ thuần chủng khác nhau về một cặp tính trạng tương phản thì F
1
đồng tính về
tính trạng của bố hoặc mẹ , còn F
2
có sự phân li tính trạng theo tỉ lệ trung bình 3 trội : 1 lặn

Tìm hiểu thí nghiệm của Menđen
- Treo tranh phóng to hình 2 .1 SGK , giới thiệu về sự thụ phấn nhân tạo trên hoa đậu Hà lan
* Hoạt động I : Xác định các loại kiểu hình ở F
2
:
+ Em có nhận xét gì về tỉ lệ kiểu hình ở F
2
?
+ Trong các tính trạng trên , xác định tính trạng nào là trội ? lặn ?
* Hoạt động II: Điền vào khoảng trống từ hoặc cụm từ thích hợp .
Trường THCS Lê Thánh Tôn
Giáo án Sinh 9 GV : Trương Minh Hiệp
-
HS xác định tỉ lệ kiểu hình bằng
cách điền vào bảng 2/ 8 SGK
- Cá nhân tự điền và phát biểu
Trường THCS Lê Thánh Tôn
Giáo án Sinh 9 GV : Trương Minh Hiệp
Hoạt động III : Xác định tỉ lệ
các loại giao tử ở F
1
và hợp tử

ở F
2
. Giải thích tỉ lệ kiểu
hình ở F
2
:
- Treo hình 2.3 SGK
- Giải thích qua quan niệm
đương thời Menđen về sự di
truyền hòa hợp
+ Xác định tỉ lệ các loại giao
tử ở F
1
và tỉ lệ các loại hợp tử
ở F
2
?
( Tỉ lệ giao tử : 1A : 1a – Tỉ
lệ hợp tử F
2
: 1AA: 2Aa : 1aa
)
+ Tại sao F
2
có tỉ lệ 3 hoa đỏ :
1 hoa trắng ? ( Vì thể dị hợp
Aa biểu hiện kiểu hình trội
giống như thể đồng hợp AA )
- Hướng dẫn HS cách viết sơ
đồ lai

Học sinh xác định
được
Tỉ lệ các loại giao tử ở
F
1
và tỉ lệ các loại hợp
tử ở F
2
Học sinh viết được sơ
đồ lai F1 và F2
III. Giải thích kết quả thí nghiệm :
a) Giải thích : Theo Menđen :
- Mỗi cặp tính trạng do cặp nhân tố
di truyền qui định
- Trong quá trình phát sinh giao tử
có sự phân li của cặp nhân tố di
truyền
- Các nhân tố di truyền được tổ hợp
lại trong thụ tinh
b) Sơ đồ lai :
Qui ước gen : A : Hoa đỏ
a : Hoa trắng
P : AA x aa
( Hoa đỏ TC ) ( Hoa trắng TC )
G
P
: A a
F
1
: Aa ( Hoa đỏ )

F
1
X F
1
: Aa X Aa
G
F1:
A , a A , a
F
2
: AA , Aa , Aa , aa
- Kiểu gen : 1 AA : 2Aa : 1aa
Kiểu hình : 3 hoa đỏ : 1 hoa trắng
4) Củng cố : - Phát biểu nội dung của định luật phân li ?
- Menđen đã giải thích kết quả thí nghiệm trên đậu Hà lan như thế nào ?
- Làm BT 4 / 10 SGK
5 ) Hướng dẫn học ở nha : Tìm hiểu :
- Lai phân tích là gì ? Mục đích của phép lai phân tích ?
- Tươmg quan trội – lặn có ý nghĩa gì trong sản xuất ?
- Trội hoàn toàn và trội không hoàn toàn khác nhau như thế nào ? Cho ví dụ ?


Trường THCS Lê Thánh Tôn