CẤP CỨU CHẤN THƯƠNG TAI MŨI HỌNG (Kỳ 2) ppt

CẤP CỨU CHẤN THƯƠNG TAI MŨI HỌNG
(Kỳ 2)
Chẩn đoán.
- Tìm hiểu cơ chế chấn thương.
Hoàn cảnh bị chấn thương như do ngã, bị đánh
Nơi bị chấn thương, trên hộp sọ vùng thái dương, chẩm, chũm
- Các triệu chứng lâm sàng tuỳ thuộc đường vỡ xương đá.
- Khi nghi ngờ có vỡ ngang hoặc vỡ chéo cần:
Chọc dò dịch não tủy: nước não tủy màu hồng, soi có nhiều hồng cầu là do
rách màng não.
Chụp X-Q theo tư thế Stenver hay Chaussé III (ngày nay có C.T.Scan) có
thể thấy đường vỡ rạn ở xương đá.
Lưu ý: Sau chấn thương xuất hiện các triệu chứng như: nghe kém thể hỗn
hợp, chóng mặt mức độ vừa, nhẹ rồi giảm dần, không có tổn thương thực thể ở tai,
xương chũm, không chảy máu hoặc chảy dịch não tủy, nghĩ tới chấn động mê nhĩ.
Tiến triển và biến chứng.
- Chấn động mê nhĩ: có thể khỏi sau khi nghỉ ngơi, chống viêm nhiễm.
- Vỡ xương đá không chảy dịch não tủy: có thể tự khỏi. Nếu có rách, tổn
thương màng nhĩ dễ bị viêm tai giữa, viêm xương chũm.
- Vỡ xương đá có chảy dịch não tủy: dễ đưa đến viêm màng não mủ toả lan.
Với đường vỡ ngang qua ống tai trong, mê nhĩ gây nghe kém tiếp âm và liệt mặt
thường không hồi phục.
Điều trị.
- Chảy máu ra tai: lau sạch ống tai rồi đặt bấc kháng sinh.
- Chảy nước não tuỷ ra tai (có khi ra mũi họng): lau sạch ống tai rồi đặt bấc
kháng sinh, băng kín vô khuẩn. Tránh gây nhiễm khuẩn từ ngoài vào.
- Dùng kháng sinh chống viêm màng não, theo dõi dịch não tủy.
- Nếu có viêm xương chũm cần mổ xương chũm.
- Nếu có viêm mê nhĩ cần khoan và dẫn lưu mê nhĩ.
2.2. Chấn thương do sức ép.
Nguyên nhân.

- Do sóng nổ (bom, lựu đạn, pháo ).
- Tổn thương tai giữa: rách màng nhĩ, lệch khớp búa đe.
- Tổn thương tai trong như chảy máu, tổn thương các tế bào của cơ quan
Corti.
Triệu chứng.
- Đau nhói trong tai, thường kéo dài một vài ngày, có thể thành từng cơn
đau sâu trong tai.
- Nghe kém: ngay sau khi chấn thương, bệnh nhân nghe kém nhẹ, vừa,
nặng tuỳ theo chấn thương. Thường giảm dần nhưng có thể không hồi phục.
- Ù tai: tiếng ù thường xuyên có trong tai mất dần sau một vài ngày.
- Chóng mặt xuất hiện ngay sau chấn thương cùng với nghe kém. Sau đó ù
tai có thể kéo dài liên tục.
- Khám tai: màng nhĩ có thể bị rách, chảy máu và hơi nề.
Chẩn đoán.
- Có tiền sử bị chấn thương do sức ép.
- Sau chấn thương xuất hiện các triệu chứng.
- Đo thính lực: Nghe kém thể truyền âm, nếu có lệch khớp xương con có
thể mất tới 60db. Nếu có tổn thương tai trong có điếc tiếp âm.
Tiến triển: Khi có rách màng tai, rất dễ viêm tai giữa và viêm xương
chũm.
Điều trị.
- Khi có rách màng tai: lau sạch ống tai rồi đặt bấc kháng sinh.
- Theo dõi viêm tai giữa và viêm xương chũm.
- Vitamin nhóm A, B và nghỉ ngơi.
2.3. Vết thương tai.
2.3.1. Đường đi của đạn gây vết thương rất phức tạp vì bản thân tai cũng có
giải phẫu phức tạp do đó phải khám tỉ mỉ.
2.3.2. Cách xử trí:
- Trong giờ phút đầu tại chỗ: cố gắng lau vùng tai, xung quanh tai thật sạch
sẽ, rửa vành tai ống tai bằng nước vô trùng, sau đó rắc bột kháng sinh.

- Nếu bị shock phải chống shock trước.
- Nghiên cứu kỹ đường đi của mảnh đạn, đánh giá vết thương, đánh giá
mức phá huỷ.