TIÊM AN TOÀNVÌ SỰ AN TOÀN CỦA NGƯỜI TIÊM, NGƯỜI ĐƯỢC TIÊM VÀ CỘNG ĐỒNG

BỘ Y TẾ
BỘ Y TẾ
CỤC QUẢN LÝ KHÁM, CHỮA BỆNH
CỤC QUẢN LÝ KHÁM, CHỮA BỆNH
PHÒNG ĐIỀU DƯỠNG – TIẾT CHẾ
PHÒNG ĐIỀU DƯỠNG – TIẾT CHẾ
TIÊM AN TOÀN
VÌ SỰ AN TOÀN CỦA NGƯỜI TIÊM, NGƯỜI ĐƯỢC
TIÊM VÀ CỘNG ĐỒNG
TP. Hồ Chí Minh, 25/6/2010
Nguyễn Bích Lưu

Nội dung trình bày
Nội dung trình bày
•
Đặt vấn đề
•
Mục tiêu
•
Phương pháp
•
Các bước tiến hành
•
Kết quả
•
Đề xuất giải pháp

•
Tiêm là kỹ thuật xâm lấn, phổ biến tại các cơ sở y tế nhằm
điều trị, chẩn đoán và dự phòng.

•
Quan niệm thuốc tiêm có tác dụng hơn, nhanh hơn thuốc
uống  lạm dụng tiêm  nguy cơ rủi ro do tiêm.
•
WHO: Mũi tiêm an toàn sẽ không làm tổn hại đến người
nhận mũi tiêm, người tiêm và cộng đồng.
•
Các nghiên cứu trong và ngoài nước cho thấy có nhiều bất
cập, nguy cơ không an toàn trong tiêm.
ĐẶT VẤN ĐỀ
ĐẶT VẤN ĐỀ

ĐẶT VẤN ĐỀ (tiếp)
ĐẶT VẤN ĐỀ (tiếp)
Dưới đây là những phát hiện từ những nghiên cứu của Hội
Điều dưỡng VN những năm 2002, 2005, 2008:
- Thiếu, chưa được cập nhật thông tin  lạm dụng tiêm.
- Phân loại, thu gom, quản lý chất thải sau tiêm chưa đúng.
- Chưa trang bị đủ phương tiện vệ sinh tay và thu gom chất thải
y tế.
- Thiếu hệ thống giám sát tai nạn rủi ro nghề nghiệp.
- Chưa tuân thủ đầy đủ các bước và nguyên tắc của quy trình
kỹ thuật, đặc biệt các thao tác liên quan đến KSNK.

Năm 2008-2009, Phòng ĐD Bộ Y tế phối
hợp với WHO thực hiện dự án Tiêm an
toàn tại:
- Bệnh viện Nhi Trung ương,
- Bệnh viện huyện Kim Sơn và 10 trạm Y
tế xã của huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh
Bình.

MỤC TIÊU
MỤC TIÊU
Tăng cường thực hành tiêm an toàn thông qua:
- Xây dựng tài liệu hướng dẫn, chương trình và
tài liệu đào tạo TAT.
- Huấn luyện giảng viên, nhân viên thực hiện tài
liệu hướng dẫn TAT.
- Thực hiện thí điểm tài liệu, chương trình đào tạo
TAT nhằm cập nhật kiến thức, thay đổi hành vi
và thái độ liên quan đến TAT.

PHƯƠNG PHÁP
PHƯƠNG PHÁP
•
Can thiệp theo chiều dọc
•
Đối tượng: bác sĩ – điều dưỡng từ:
- BV Nhi TƯ (10 khoa)
- Huyện Kim Sơn, Ninh Bình:
+ BV huyện (5 khoa)
+ 10 Trạm y tế xã thuộc huyện Kim sơn,

tỉnh Ninh Bình

CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
-
Thành lập nhóm công tác để thu thập tài liệu trong và ngoài nước.
-
Rà soát tài liệu và phát hiện sự khác biệt giữa tài liệu đang được sử
dụng với tài liệu của nước ngoài
-
Chọn đơn vị điểm, đánh giá hiện trạng
-
Hội thảo xác định nhu cầu đào tạo và xây dựng chương trình đào tạo
-
Xây dựng chương trình đào tạo và tài liệu đào tạo.
-
Hội thảo góp ý cho chương trình, tài liệu
-
Đào tạo giảng viên của đơn vị thí điểm (68 người)
-
Đào tạo cho nhân viên của đơn vị thí điểm (175 người)
-
Thực hiện theo hướng dẫn sau đào tạo
-
Giám sát, hỗ trợ của nhóm chuyên gia
-
Đánh giá kết quả, chỉnh sửa tài liệu
-
Trình Hội đồng chuyên môn ban hành tài liệu

KẾT QUẢ
KẾT QUẢ

1. Hoàn thành một chương trình và tài
1. Hoàn thành một chương trình và tài
liệu đào tạo về tiêm an toàn
liệu đào tạo về tiêm an toàn
•
Chương trình đào tạo 3 ngày cho điều
dưỡng, kỹ thuật viên, hộ sinh.
•
Bộ tài liệu đào tạo về tiêm an toàn với:
-
4 chương
-
9 chủ đề

Các chủ đề trong chương trình đào
Các chủ đề trong chương trình đào
tạo tiêm an toàn
tạo tiêm an toàn
TT Chương, chủ đề
I Tổng quan về tiêm an toàn (3 h)
Hiện trạng về tiêm an toàn
Kiểm soát nhiễm khuẩn liên quan đến tiêm
Thay đổi hành vi hướng tới tiêm an toàn
II Phòng ngừa chuẩn ( 5 h)

Nội dung phòng ngừa chuẩn
Phòng ngừa rủi ro và sử trí phơi nhiễm nghề nghiệp
III Quy trình kỹ thuật tiêm an toàn ( 10 h)
Các giải pháp thực hiện mũi tiêm an toàn
Thực hành quy trình tiêm
IV Quản lý chất thải rắn y tế và chất thải sắc nhọn liên quan đến tiêm ( 2h)
Quản lý chất thải y tế nguy hại và tiêu hủy an toàn chất thải sắc nhọn sau tiêm
Thực hành phân loại, thu gom, cất giữ và tiêu hủy chất thải sắc nhọn sau tiêm

2. Đào tạo giảng viên và tập huấn
2. Đào tạo giảng viên và tập huấn
cho nhân viên
cho nhân viên
TT Đơn vị TOT Nhân viên
1 Bệnh viện Nhi TƯ 30 70
2 Bệnh viện Huyện
Kim sơn và 10 trạm
y tế xã
38 105
Tổng 68 175

3. Cải thiện kiến thức, hành vi và thực hành
3. Cải thiện kiến thức, hành vi và thực hành
tiêm an toàn sau can thiệp
tiêm an toàn sau can thiệp
TT Nội dung Trước Sau
1 Kiến thức tiêm an toàn 55.0% 71.7%
2 Số người bệnh có mũi tiêm/1 ngày 75.5% 69.3%
3 Sắp xếp, vệ sinh, cải tiến bàn tiêm Chưa
chuẩn

Cải
thiện
3 Vệ sinh tay trước tiêm 56.1% 65.7%
4 Vệ sinh tay sau tiêm 39.1% 50,5%
5 Thực hành tiêm quy trình tiêm đảm bảo đủ 18
tiêu chí của tiêm
10.9% 22.0%
6 Dùng hai tay đậy lại nắp kim 13.9% 12,1%
7 Rủi ro do vật sắc nhọn 37.8% 20.0%
8 Tai nạn rủi ro được làm biên bản báo cáo 6.2% 12.3%
9 Hệ thống theo dõi rủi do do vật sắc nhọn + - + +




CÁC GIẢI PHÁP TIÊM AN TOÀN
CÁC GIẢI PHÁP TIÊM AN TOÀN


Được tham khảo tài liệu
Được tham khảo tài liệu


từ WHO, 3/2010
từ WHO, 3/2010

NHỮNG GIẢI PHÁP CHÍNH
NHỮNG GIẢI PHÁP CHÍNH
1. Giảm thiểu mũi tiêm
2. Thực hành an toàn

3. Trang bị phương tiện thuốc, tiêm
4. Phòng ngừa và sử trí rủi ro do vật sắc
nhọn
5. Quản lý chất thải y tế

1. Giảm thiểu mũi tiêm
1. Giảm thiểu mũi tiêm
•
Cập nhật tài liệu giảng dạy, các quy trình tiêm
•
Đào tạo tiêm an toàn và phòng ngừa chuẩn
-
Bác sĩ
-
Điều dưỡng
-
Dược sĩ
-
Hộ lý, y công
-
Nhân viên cung ứng thuốc, cung ứng vật dụng liên quan đến
tiêm
-
Nhà sản xuất
•
Tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng,
giáo dục sức khỏe cho người bệnh tại các cơ sở KCB
•
Chế tài khác

2. Thực hành tiêm an toàn
2. Thực hành tiêm an toàn
a) Vệ sinh tay
b) Mang găng tay sạch, sử dụng 1 lần ở
những thời điểm thích hợp nhưng phải
bảo đảm các thao tác đúng quy trình vô
khuẩn.
c) Sử dụng phương tiện tiêm một lần
d) Làm sạch và sát khuẩn da
e) Thực hành tiêm an toàn

a) Vệ sinh tay
a) Vệ sinh tay
•
Rửa tay dưới vòi nước chảy
với dung dịch hoặc xà phòng
kháng khuẩn khi tay vấy bẩn,
khi tiếp xúc với vật dụng dính
máu, dịch tiết. Sử dụng khăn
lau tay một lần làm khô tay.
•
Chà sát khuẩn tay bằng dung
dịch chứa cồn trước và sau
tiêm, giữa những lần tiếp xúc
với mỗi người bệnh.

b) Mang găng
b) Mang găng
•
Chỉ sử dụng găng tay trong trường hợp có nguy cơ tiếp

xúc với máu, sản phẩm của máu, vật phẩm có khả năng
lây nhiễm.
•
Không mang găng tay khi tiêm bắp, tiêm trong da hoặc
dưới da.
•
Sử dụng găng cao su sạch, dùng một lần và khít với bàn
tay trong tiêm, truyền tĩnh mạch ngoại vi

•
Sử dụng găng khi có nguy cơ tiếp xúc với da tổn thương
của người bệnh, máu, dịch sinh học và chế phẩm của
máu

c) Vệ sinh da vùng tiêm
c) Vệ sinh da vùng tiêm
•
Việc rửa da vùng tiêm với nước và xà phòng trước khi
tiêm là cần thiết
•
Nếu da được rửa sạch với xà phòng, việc sử dụng cồn
để sát khuẩn da trong tiêm chủng là không cần thiết.
•
Cần đợi cồn hoặc dung dịch sát khuẩn khô trên da mới
được tiêm
•
Phương pháp sát khuẩn: sử dụng miếng gạc, bông cầu
tẩm cồn 70 độ để sát khuẩn từ trong ra ngoài. Để khô
(30 giây) rồi mới tiêm