Giáo dục giới tính
cho trẻ mẫu giáo
Vậy là bé con của bạn đã
vào mẫu giáo, biết thêm
nhiều điều, có thêm nhiều
bạn mới, và cùng với đó là
vô số những thắc mắc
khiến bố mẹ đau cả đầu,
đỏ cả mặt. Cách bạn trả lời
những thắc mắc này sẽ có
ảnh hưởng rất lớn đến việc giáo dục con về sau
đấy. Thế nên đừng lờ đi, đừng qua quít, mà hãy
cũng Webtretho tìm ra một cách ứng xử phù hợp
nhất nhé!
Nói chuyện giới tính với con là cả một quá trình lâu
Nghiên cứu trước các
câu trả lời
dài và nên được bắt đầu ngay từ khi con còn bé. Bạn
đừng nghĩ giáo dục giới tính cho con là vẽ đường
hươu chạy hay làm vẩn đục sự ngây thơ trong trẻo;
khi lên bốn tuổi, hầu hết các bé đều có những tò mò
nhất định về giới tính và tình dục, và chúng cần
những câu trả lời rõ ràng, thẳng thắn và ngắn gọn.
Nghiên cứu cho thấy những đứa trẻ có hiểu biết về
giới tính và tình dục sẽ cư xử có trách nhiệm hơn:
chẳng hạn như sẽ không quan hệ tình dục khi chưa
đủ tuổi, biết dùng phương pháp tránh thai… Nói
chuyện với trẻ về tình dục từ sớm cũng sẽ mở đường
cho những cuộc chuyện trò cởi mở sau này giữa bạn
với con.
Bố mẹ chuẩn bị tinh thần và kiến thức
Dẫu biết là việc phải làm, nhưng bạn vẫn cảm thấy ngượng
ngùng, lúng túng hay ngần ngại khi nói với con về giới
tính. Bạn có thể:
- Thảo luận chuyện giáo dục giới tính cho con cùng với vợ/
chồng của mình, hay một người lớn khác cũng có trách
nhiệm bảo trợ bé, và chọn ra một cách tiếp cận phù hợp.
- Chuẩn bị trước! Tìm hiểu về vấn đề này trong tài liệu,
sách báo, cũng như tham khảo ý kiến của chuyên gia và
những bố mẹ khác đã có kinh nghiệm xem họ xử lý vấn đề
như thế nào.
- Bình tĩnh! Cuộc nói chuyện của bạn có thể chuyển từ “em
bé ở đâu ra” đến “sao em bé lại chui vào bụng mẹ được”.
Điều quan trọng là bạn trả lời thẳng thắn và tự nhiên nhất
có thể. Lảng tránh câu hỏi sẽ tạo cho con một ấn tượng
rằng bé không được nói chuyện với bạn về những điều mà
chúng quan tâm.
- Cân nhắc từ ngữ! Có thể có những tên gọi ám chỉ khác,
nhưng nên cho trẻ biết từ chính xác chỉ những bộ phận cơ
thể mình.
- Đôi khi con bạn có thể đặt ra những câu hỏi mà bạn chưa
sẵn sàng trả lời. Bạn có thể kéo dài thời gian suy nghĩ bằng
cách nói rằng, “Đó là một câu hỏi hay. Mình sẽ thảo luận
về nó sau nhé.” Miễn là bạn giữ lời hứa và trò chuyện với
con.
Những phát triển giới tính bình thường ở trẻ mầm
non
Bạn đừng hoảng hốt hay kinh hãi vì con mình đã bắt
đầu có những biểu hiện quan tâm đến những vấn đề
tình dục, đó là điều hoàn toàn bình thường. Những
biểu hiện đó có thể bao gồm:
Thủ dâm. Thủ dâm ở trẻ nhỏ là một điều bình thường
trong quá trình phát triển. Bạn hãy:
- Nhớ, thủ dâm không phải một dấu hiệu lệch lạc tình
dục.
- Nếu con bạn “mó máy” cơ thể ở nơi công cộng, hãy
nói với bé rằng điều bé làm là không sai, nhưng việc
đó chỉ nên thực hiện ở nơi riêng tư, cũng giống như
việc đi vệ sinh hay ngoáy mũi.
“Chơi trò bác sĩ”. Tò mò về những khác biệt giới
tính có thể dẫn đến việc con bạn “truổng cời” với một
bé mầm non khác. Bạn nên:
- Đừng hoảng hốt hay giận dữ khi bắt gặp con mình
“chơi trò bác sĩ”. Hãy bình tĩnh và làm trẻ xao nhãng
vào các hoạt động khác.
- Giải thích cho con rằng vùng kín là bộ phận không
được để hở ra ở chỗ công cộng, và không được cởi
quần áo.
- Sau đó, hãy dùng chính việc
ấy như một cơ hội để nói
chuyện với con về giới, con trai và con gái khác nhau thế
nào.
- Cũng nhân chuyện này, hãy cho trẻ biết là không nên
đụng chạm vào những bộ phận tế nhị trên cơ thể người
khác cũng như không để người khác chạm vào mình vì như
thế là xâm phạm sự riêng tư. Dặn con nhớ báo ngay cho
bạn biết khi có người cố tình làm như thế.
Em bé từ đâu ra? Con của bạn đang trong độ tuổi khám
phá thế giới, trong đó bao gồm cả những điều như “Em bé
từ đâu ra?” hay “Bố có đẻ em bé được không?” Bạn hãy:
- Trả lời câu hỏi của con về việc sinh sản bằng thái độ như
khi bạn trả lời bé về mọi điều trên đời.
- Tránh những lời giải thích như “Con cò mang em bé đến”
hay “Nhặt được ở ngoài vườn”… làm bé lúng túng không
cần thiết.
con trai và con gái
- Trả lời đơn giản. Bạn không cần đi quá sâu vào chi tiết.
Ví dụ như trong lần đầu tiên con hỏi bạn “Em bé từ đâu ra,”
hãy trả lời rằng “Em bé lớn lên trong bụng mẹ.” Sau đó dần
dần giải thích thêm, với lượng thông tin vừa phải. Ví dụ
bạn có thể nói: “Khi em bé đủ lớn, em sẽ chui ra qua một
lối trên người mẹ gọi là âm đạo.”
- Khi bạn, bạn bè của bạn hay thậm chí là các con thú nuôi
trong nhà mang thai thì đều là những cơ hội để bạn dạy cho
bé.
Quan hệ tình dục. Con bạn có thể hỏi, “Làm sao em bé
chui vào trong bụng mẹ được?”
- Đây là chuyện mà phần lớn phụ huynh đều sợ phát khiếp.
Nhưng đừng lảng tránh, hãy trả lời câu hỏi của bé, đơn giản
nhưng thành thật. Sau đó nếu bé vẫn còn muốn biết thêm
gì, hãy cho bé biết.
- Dùng sách tranh để giải thích về cấu tạo cơ thể người.
- Bạn nên cùng con đọc những quyển sách giáo dục giới
tính phù hợp với tuổi của bé. Hãy trả lời những câu hỏi con
đặt ra, và sau đó đặt lại câu hỏi cho bé, dựa trên câu trả lời
nhận được, bạn sẽ biết con mình hiểu được đến đâu.
Phải làm gì nếu con không
thích nói chuyện?
Trong khi nhiều trẻ hay thắc
mắc thì một số lại không.
Trong trường hợp này, bạn
đừng cho qua, nếu bé không
đặt câu hỏi thì chính bạn hãy
chủ động lên tiếng trước. Bạn có thể nhân dịp một
người họ hàng mang thai, hay coi bất cứ sự việc nào
diễn ra hàng ngày là cơ hội để bắt đầu cuộc chuyện
trò. Chọn những quyển sách giáo dục phù hợp với
lứa tuổi và để trong nhà, và cùng đọc như đọc bất kỳ
quyển truyện nào khác cũng là một cách giúp bạn
khéo léo dạy con.
Nếu con không hỏi gì?
Hãy nhớ:
Giải thích càng đơn giản càng tốt. Một lời giải thích
thành thật sẽ giúp trẻ hành động có trách nhiệm khi
gặp phải những tình huống giới tính trong tương lai.