Ứng dụng CNTT trong dạy học VẬT lÝ THCS

Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
1
phßng GIÁO DỤC huyÖn qu¶ng x¬ng
Trêng THCS Qu¶ng ChÝnh
  
THÁNG 11/2008
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
MỤC LỤC
1. Khai thác Internet phục vụ giảng dạy Vật lí
Các khái niệm cơ bản về Internet 3
Khai thác thông tin trên Internet 5
Bài thực hành 1 14
3. Sử dụng PowerPoint thiết kế bài giảng Vật lí
Tổng quan về PowerPoint 15
Các thao tác cơ bản sử dụng PowerPoint 20
Khai thác các hiệu ứng nâng cao vơi PowerPoint 29
Bài thực hành 2 36
4. Bài thực hành tổng hợp (Soạn một giáo án vật lý THCS) 40
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
2
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
MỤC TIÊU TẬP HUẤN :
Sau khi hoàn thành tập huấn, giáo viên sẽ có khả năng:
1. Hiểu được tổng quan về ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí.
2. Sử dụng Powerpoint trình diễn bài giảng Vật lí trên lớp.
3. Tìm hiểu một số phần mềm dạy học Vật lí THCS.
4. Sử dụng Internet khai thác thông tin phục vụ giảng dạy và kiểm tra đánh giá.
MỤC TIÊU:
Sau khi hoàn thành bài học này, giáo viên sẽ có khả năng:
1. Hiểu được các khái niệm cơ bản về Internet.

2. Biết cách khai thác thông tin dưới dạng text, hình ảnh,video, các file .ppt, .doc,
.swf v.v phục vụ cho giảng dạy Vật lí thông qua các website tìm kiếm.
3. Biết cách khai thác thông tin từ một số websites về Vật lí.
Phần I. Các khái niệm cơ bản về
Internet
1. Mạng máy tính:
a. Khái niệm: Mạng máy tính là một hệ thống trao đổi thông tin giữa các máy
tính. Các máy tính được kết nối với nhau nhằm giải quyết các vấn đề: chia
sẻ (thiết bị phần cứng, cơ sở dữ liệu, ), truyền tải thông tin từ máy này
sang máy khác. Một mạng máy tính bao gồm 3 thành phần:
b. Phân loại các mạng máy tính:
- Mạng cục bộ (LAN – Local Area Network): Là mạng kết nối các
máy tính ở gần nhau, chẳng hạn trong một phòng, một toà nhà, một
xí nghiệp, trường học,
- Mạng diện rộng (WAN – Wide Area network): là mạng kết nối
những máy tính ở cách nhau một khoảng cách lớn. Mạng diện rộng
thường liên kết các mạng cục bộ với nhau.
c. Mạng toàn cầu Internet:
- Là mạng kết nối hàng chục nghìn mạng máy tính trên khắp thế giới.
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
3
1
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
- Đảm bảo cho mọi người có khả năng thâm nhập thường trực đến
nhiều nguồn thông tin.
- Internet cung cấp nguồn tài nguyên thông tin hầu như vô tận.
2. Trang Web:
- Các thông tin trên Internet thường được tổ chức dưới dạng siêu văn bản (hyper
text). Dưới góc độ người dùng, siêu văn bản là tổng thể trong đó tích hợp hình
ảnh, âm thanh, video, một số liên kết với các siêu văn bản khác hay một số đối

tượng khác.
- Một trang web là trang siêu văn bản được gán địa chỉ trên Internet.
3. Website:
- Hệ thống www được cấu thành từ các trang web.
- Một website là tập hợp một số các trang web được đặt trên một máy chủ.
4. Trình duyệt:
- Trình duyệt web là chương trình giúp người sử dụng thực hiện đối thoại với
WWW, tương tác với máy chủ trong WWW và các tài nguyên khác của
Internet, tải thông tin về máy trạm.
- Một số trình duyệt web thông dụng:
1. Internet Explorer
2. Netscape Navagator
3. Mozilla Firefox (download />5. Địa chỉ website:
- Mỗi website có một địa chỉ truy cập duy nhất gọi là tên miền. Ví dụ
tên miền: ww w.edu.net.vn, www.thuvienkhoahoc.com
Trong đó: .com chỉ loại tên miền (chỉ tính chất của tổ chức, cơ quan sở hữu
website đó)
.vn chỉ tên nước mà tên miền đã đăng ký.
Loại tên miền Ý nghĩa Ký hiệu nước Tên nước
.com Địa chỉ thương mại .vn Việt Nam
.gov Chính phủ .au Australia
.int Quốc tế .uk Anh
.mil Quân sự .jp Nhật bản
.net Nhà cung cấp mạng …. ……
.org Tổ chức phi lợi nhuận * Nếu không có ký hiệu nước thì
mặc định đó là tên miền của Mỹ.
Phần II. Khai thác thông tin trên
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
4
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS

Internet
1. Dạo quanh Internet bằng trình duyệt:
- Để truy cập một website nào đó trước hết cần mở một cửa sổ trình duyệt:
Click đúp chuột trái lên biểu tượng trình duyệt.
hoặc
 Cửa sổ trình duyệt:
Hình 3: Cửa sổ trình duyệt với website Google
 Các thanh công cụ:
1. Thanh Menu
File: Thực hiện các thao tác như: mở cửa sổ trình duyệt mới, lưu trang
web, in trang web,
Edit: Thực hiện thao tác copy, cắt, dán v.v
View: Chọn chế độ xem trang web (cỡ chữ to/ nhỏ, phông chữ, ) ,
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
5
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
2. Thanh Standards Buttons:
Back: Quay trở về cửa sổ trước
Forward: Ngược với Back
Stop: Dừng quá trình duyệt trang web
Refesh: Download lại trang web
Home: trở về website chủ đặt trong máy,
2. Một số định dạng thông tin trên WWW
- Văn bản, các loại file ảnh: GIF, JPEG,
- Các loại file: .doc, .ppt, .pdf, .swf
- Các loại file phim: MPEG, MOV, AVI,
3. Tìm kiếm và lưu trữ thông tin
Bước 1: Sử dụng các website tìm kiếm
Bước 2: Nhập nội dung tìm kiếm
Bước 3: Chọn nội dung thích hợp

Bước 4: Lưu trữ thông tin tìm kiếm được
Dưới đây, chúng ta sẽ thực hành tìm kiếm thông tin với website Google, tuy
nhiên người dùng có thể sử dụng các website tìm kiếm khác:

3.1 Tìm kiếm thông tin dạng chữ (text)
Bước 1: Sau khi đã mở trình duyệt Internet Explorer, tại thanh địa chỉ, nhập
vào địa chỉ: (vào trang Google Mỹ) hoặc
(vào trang Google Việt Nam).
Bước 2: Nhập nội dung tìm kiếm vào ô text, ví dụ nhập “Giáo dục”. Chọn
Google Search (hoặc nhấn phím Enter).
Bước 2: Nhập chuỗi tìm kiếm
Các lựa chọn tìm kiếm:
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
6
Nhập
nội
dung
tìm
kiếm
Click
chuột vào
đây để
chuyển về
Google
Việt Nam
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
- Web: tìm kiếm các website có chứa nội dung là chuỗi tìm kiếm.
- Images: tìm kiếm hình ảnh.
- Video: tìm kiếm video.
-

Bước 3: Lựa chọn kết quả tìm kiếm
Sau khi nhấn Enter, Google trả về cho ta kết quả được xếp theo danh sách.
Bước 3: Lựa chọn kết quả trong danh sách
- Các website, văn bản có chứa nội dung tìm kiếm là các dòng màu
xanh, gạch chân.
- Để lựa chọn một website kết quả, ta nhấn chuột vào chính các dòng
này, website ta chọn sẽ hiện ra thay thế cho trang Google.
- Chú ý: Nếu không muốn trang kết quả của Google mất đi, ta click
chuột phải vào website cần vào, chọn Open in New Window (chúng
tôi khuyến khích các bạn sử dụng phương pháp này).
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
7
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
- Có thể chọn các trang kết quả khác ở phần Rusult Page phía cuối
trang.
Bước 4: Lưu trữ kết quả tìm kiếm bằng một trong hai cách:
Cách 1: Lưu lại cả trang tìm kiếm: Sau khi đã mở được Website có nội dung
cần tìm, chọn File/Save As , cửa sổ Save Web Page hiện ra:
Hình 7: Cửa sổ Save Web Page
- Save in: Thư mục sẽ chứa trang web ta lưu.
- File name: Tên trang web
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
8
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
- Save as type: định dạng file.
- Nhấn nút Save để lưu lại trang web.
Cách 2: Lưu một đoạn thông tin cần tìm dưới dạng một văn bản:
- Bôi đen phần thông tin cần lưu.
- Click chuột phải vào vùng bôi đen.
- Chọn Copy.

- Mở một văn bản mới trong Word.
- Chọn Paste.
- Lưu văn bản Word đó lại.
* Một số kiểu tìm kiếm thông tin khác:
- Tìm giới hạn theo tên miền: Ví dụ: “Trắc nghiệm”: www.edu.net.vn
- Tìm kiếm theo kiểu file:Ví dụ:Newton filetype:ppt,reflection filetype:swf
- Một số kiểu file: .doc: word, .ppt: Powerpoint, .pdf: Acrobat Reader. Nếu
là các loại văn bản .doc, .pdf, .ppt chúng ta có thể download xuống máy
bằng cách click chuột phải, chọn Save Target As (hoặc Save Link As).
- Các file Flash với phần mở rộng .swf thường được thiết kế để minh họa rất
nhiều hiện tượng và thí nghiệm Vật lí. Sau khi download các file Flash,
chúng ta có thể mở xem bằng phần mềm Flash Player hoặc bằng trình
duyệt web. Các file Flash cũng có thể được trình chiếu bằng PowerPoint
- Tìm kiếm hình ảnh.
Bước 1: Chọn loại thông tin tìm kiếm là Images (Hình ảnh).
Bước 2: Nhập từ khóa tìm kiếm
Hình 8: Kết quả với việc tìm hình ảnh
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
9
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
Bước 3: Chọn ảnh và lưu ảnh
- Chọn ảnh: Click chuột trái vào ảnh
- Xem ảnh đúng cỡ: Click chuột trái vào ảnh lần nữa, hoặc chọn See full-
size image (Xem hình đúng cỡ).
- Click chuột trái vào ảnh, chọn Save picture As.
- Cửa sổ Save Picture xuất hiện, thao tác lưu ảnh như lưu trang web
3.2 Tìm kiếm video
Giới thiệu một số định dạng file video thông dụng
Định dạng
(phần mở rộng)

Mô tả
*.mpeg hoặc
*. mpg
Viết tắt của Motion Picture (Expert) Group, là định dạng dành
cho các loại phim (video). Đây là khuôn dạng thông dụng nhất
dành cho phim trên web. Định dạng này có thể xem ở hầu hết
các phần mềm xem video thông dụng
*.avi Viết tắt của Audio Video Interleave, là khuôn dạng phim do
Microsoft đưa ra và cũng là khuôn dạng video phổ biến trên web.
Định dạng này có thể xem ở hầu hết các phần mềm xem video
thông dụng
*.wmv Viết tắt của Window Media Video, cũng là khuôn dạng do
Microsoft đưa ra, được sử dụng rất phổ biến trên web.
*.mov Do Apple Computer đưa ra, chuẩn video này được cho là có
nhiều ưu điểm hơn MPEG và AVI. Mặc dù đã được tích hợp vào
nhiều trình duyệt nhưng vẫn chưa phổ biến bằng hai loại định
dạng trên. Để xem được định dạng video này, cần phải có
chương trình QuickTime của hãng Apple.
*.rm hoặc
*rmvb
Đây là định dạng file video do hãng Real đưa ra
/>Kích thước của các file video nói chung là lớn, nên đối với các kết nối chậm
thì thời gian tải trang web sẽ rất lâu, đồng thời sẽ gây tốn băng thông,
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
10
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
Cách cài đặt và sử dụng phần mềm Flashget
- Tải Flashget tại địa chỉ sau:
- Cài đặt: nhấn đúp chuột vào file vừa download để bắt đầu cài đặt.
Tải file video:

- Lấy url (đường dẫn) của file video.
Ví dụ: bạn hãy vào bài báo về bóng đá theo địa chỉ sau:
/>ArticleID=147821&ChannelID=355
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
11
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
- Bật Flashget: Start/Programs/Flashget/Flashget. Màn hình làm việc của
chương trình Flashget như sau:
- Tải file video về máy
Khi file tải về được 100% nghĩa là việc tải file video về máy đã hoàn thành
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
12
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
- Với Google: ta nhập từ khoá liên quan đến nội dung Video cần tìm và thêm
filetype:(định dạng). Ví dụ: “car” filetype:AVI
- Với Yahoo: Ta chọn mục Video và nhập từ khoá thích hợp.
4. Giới thiệu một số website tra cứu thông tin phục vụ giảng dạy Vật lí:
4.1. Website tiếng Việt:

Website của Câu lạc bộ Vật lí và Tuổi trẻ (Physics and Youth Club) là
trang web mà một người yêu Vật lí không thể không biết đến. Trang web có
nhiều chủ đề: Lịch sử Vật lí, Danh nhân Vật lí, Vật lí lý thú, Vật lí hiện đại,
Thiên văn học, Đề thi Có cả Tài liệu Vật lí cho download miễn phí.

Trang Vật lí sư phạm. Website này ra đời năm 2005, phát triển trên cơ sở
hệ thống Nuke Viet. Đây là web của những nhà giáo giảng dạy môn Vật lí.
Những mục chính của web bao gồm: Đố vui Vật lí, Giảng dạy, Học tập,
Kiến thức - Lịch sử Vật lí, Ngân hàng đề thi và những mục hấp dẫn khác
như: Thiên văn, Vật lí vui, Thư giãn, Tin tức Vật lí và ứng dụng.
Các website khác:

www.thuvienvatly.com www.ephysic.com www.edu.net.vn
4.2. Website tiếng Anh:

Trang web giới thiệu sản phẩm: mô phỏng các hiện tượng Điện, Quang,
Chuyển động cơ học, Sóng có tiện ích thú vị là nó cho phép thiết kế và lắp
ghép các dụng cụ điện thành mạch điện , các dụng cụ quang học thành hệ
quang học qua đó biểu diễn luôn hoạt động của hệ.

Trang web cung cấp những hướng dẫn về các thí nghiệm biểu diễn
(demonstration) cho môn Vật lí
Các website khác:
www.primaryresources.co.uk www.physicsclassroom.com
www.practicalphysics.org
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
13
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
Bài Thực Hành 1
KHAI THÁC THÔNG TIN TRÊN INTERNET
Nội dung thực hành
1. Thực hành tìm kiếm với website www.google.com, www.yahoo.com,
• Tìm kiếm hình ảnh Vật lí trên Internet. Ví dụ, tìm kiếm và lưu trữ những hình
ảnh về Mặt trời, sao Hoả, tia sét,
• Tìm kiếm file PowerPoint (.ppt). Ví dụ, tìm kiếm các bài giảng liên quan tới
các định luật của Newton. Tải các files tìm được về máy và mở ra kiểm tra.
• Tìm kiếm một số file Flash (.swf). Ví dụ, tìm kiếm các file về Định luật phản
xạ ánh sáng; ảnh của một vật qua thấu kính hội tụ, thấu kính phân kì; hiện
tượng nhật thực, nguyệt thực …
• Tìm kiếm file video Vật lí trên Internet. Ví dụ, tìm kiếm và lưu trữ file video
về hiện tượng nhật thực, nguyệt thực,
• Tìm kiếm các website có thông tin về Vật lí, chọn một nội dung đọc và lưu trữ

trên máy bằng hai cách (lưu cả trang web và lưu một phần thông tin tìm được
dưới dạng file word). Ví dụ: Đổi mới phương pháp dạy học, phần mềm Vật
lí
2. Khai thác thông tin trên website www.thuvienvatly.com
• Tìm kiếm các tin tức, sự kiện và các vấn đề liên quan đến Vật lí. Đọc và sao
chép một số đoạn văn bản chứa thông tin mà bạn cần quan tâm vào file word.
• Khai thác và sử dụng giáo án điện tử Vật lí THCS. Mở phần các bài soạn trên
Powerpoint, chọn một bài soạn sẵn, đọc, sửa chữa và lưu vào một file trên
máy.
• Tìm kiếm và khai thác các bài kiểm tra trắc nghiệm Vật lí THCS, bài thi Vật lí
học sinh giỏi. Download và lưu vào file.
• Download một phần mềm Vật lí được lựa chọn.
• Mở các trang liên kết của website www.thuvienvatly.com tới các website Vật
lí khác : www.vatlysupham.com, www.vatlytuoitre.com, www.ephysic.com
3. Khai thác thông tin trên website Vật lí nước ngoài:
• Tìm hiểu và khai thác các thông tin, tư liệu liên quan đến bộ môn Vật lí từ các
trang web: www.primaryresources.co.uk www.physicsclassroom.com
www.physics-animations.com www.practicalphysics.org
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
14
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
4. Trao đổi thông tin qua hộp thư điện tử.
• Thực hành mở và đọc thông tin của hộp thư điện tử có địa chỉ cho sẵn:
, ,
• Thực hành tạo hộp thư điện tử của cá nhân.
• Thực hành gửi thông tin qua hộp thư điện tử, có đính kèm file.
MỤC TIÊU:
Sau khi hoàn thành bài học này, giáo viên sẽ có khả năng:
1. Có những kĩ năng cơ bản trong việc sử dụng PowerPoint để thiết kế bài giảng
Vật lí.

2. Biết cách sử dụng các hiệu ứng của PowerPoint để mô tả một số hiện tượng,
tạo trò chơi học tập, kiểm tra, đánh giá trong bài giảng Vật lí THCS.
Phần I. Tổng quan về PowerPoint
1. Các thao tác cơ bản (Mở, đóng, lưu bài trình bày)
a. Mở PowerPoint: Nhấn chuột vào nút Start, chọn Programs, rồi nhấn chuột
vào Microsoft PowerPoint.
Hình 1: Mở Microsoft PowerPoint
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
15
2
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
b. Đóng PowerPoint: Nhấp chuột trái vào biểu tượng phía trên bên phải của cửa
sổ. Trước khi đóng phải lưu bài trình bày.
c. Lưu bài trình bày: Chọn File/Save. Cửa sổ Save As hiện ra.
- Mục Save in: Thư mục sẽ chứa bài trình bày. Ta có thể thay đổi thư mục này
bằng cách nhấn chuột vào hình tam giác và chọn thư mục khác.
- Mục File name: Đặt tên cho bài trình bày.
- Nhấn nút Save.
HÌnh 2: Lưu bài trình bày
2. Các chế độ trình bày màn hình của PowerPoint
a. Các chế độ trình bày màn hình:
Hình 3: Chế độ Normal
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
16
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
- Chế độ Normal: màn hình được chia thành ba vùng: Vùng phác thảo (Out
line), vùng trang trình diễn (slide), vùng chú thích. Ta có thể thay đổi kích thước
của các vùng này bằng cách nhấp chuột vào đường viền của vùng và rê chuột
tới vị trí thích hợp để được kích thước vừa ý. Chúng ta sẽ thiết kế các slide trình
chiếu ở chế độ này. (Hình 3)

- Chế độ Slide sorter: cho phép nhìn thấy nhiều slide một lúc và các slide
được thể hiện ở chế độ thu nhỏ. Ở chế độ này, ta có thể thêm, xoá, di chuyển
các slide một cách dễ dàng. Ta cũng có thể tạo hiệu ứng mỗi khi có sự chuyển
tiếp giữa các slide ở chế độ này. (Hình 4)
Hình 4: Chế độ Slide sorter
- Chế độ Slide Show: chế độ này dùng để tiến hành trình diễn các slide. Ở chế
độ này, tất cả các thanh công cụ bị ẩn đi. Giờ đây là sự chuyển tiếp giữa các
slide theo thiết kế của người trình bày (Hình 5)
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
17
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
Hình 5: Chế độ Slide Show
Để chuyển đổi giữa ba chế độ trên, ta vào thực đơn View, hoặc chọn các nút
tương ứng ở góc trái phía dưới của màn hình.
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
18
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
Hoặc

Hình 6: Chuyển đổi chế độ hiển thị màn hình
b. Các thanh công cụ và menu
1. Để hiển thị các thanh công cụ: Chọn menu View, trỏ chuột vào Toolbars,
rồi đánh dấu chọn các thanh công cụ cần thiết: Standard và Formating,
Drawing.
Hình 7: Hiển thị các thanh công cụ
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
19
Các thanh
công cụ
cần thiết

2
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
Phần II. Các thao tác cơ bản sử dụng PowerPoint
I. Xây dựng tệp trình diễn:
1. Bước 1: Chuẩn bị nội dung
Để thực hiện tốt hoạt động này, người giáo viên cần xác định được học sinh muốn
gì và sẽ nhận được gì từ bài trình bày, từ đó xác định nội dung cần trình bày. Ở bước
này, cần chú trọng vào nội dung hơn là các hiệu ứng của bài trình bày.
Một số câu hỏi gợi ý để chuẩn bị nội dung
Mục đích chung:

Tên bài trình bày:
Những nội dung chính cần trình bày:

Các nguồn tài liệu:

Các yếu tố đa phương tiện cần đưa vào bài trình bày (biểu đồ, đồ thị, video, âm
thanh, siêu liên kết,…):

2. Bước 2: Lập đề cương trình bày
Các nội dung được chuẩn bị ở bước trên được đưa vào đề cương theo bố cục các
trang trình bày.
Tiêu đề chính của tệp trình diễn
Tiêu đề phụ
Tiêu đề trang trình bày số 2:
Nội dung:
Tiêu đề trang trình bày số 3:
Nội dung:
Tiêu đề trang trình bày số 4:
Nội dung:

Tiêu đề trang trình bày số 5:
Nội dung:
Tiêu đề trang trình bày số 6:
Nội dung:

3. Bước 3: Soạn thảo bài trình bày:
3.1 . Lập dàn bài (Outline):
Để lập dàn bài bằng PowerPoint hãy thao tác các bước dưới đây.
1. Chọn chế độ Outline View bằng cách chọn nút Outline View ở góc dưới bên
trái cửa sổ. Hoặc trên menu View, chọn Toolbars, chọn Outlining. Khung
Outline sẽ hiển thị bên trái màn hình. Thanh công cụ Outlining sẽ hiện ra
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
20
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
2. Nhấn chuột vào sau biểu tượng của slide thứ nhất, con trỏ nhấp nháy để bắt
đầu phác thảo bài trình bày. Dòng chữ được soạn ngay sau biểu tượng
PowerPoint ngầm định là tiêu đề của trang trình bày.
3. Để chuyển sang slide hai, hãy để con trỏ chuột vào sau dòng tiêu đề của trang
một và nhấn Enter.
4. Trong khung Outline, tiếp tục soạn tiêu đề của các slide. Cứ sau mỗi tiêu đề lại
nhấn Enter, PowerPoint sẽ tự động chèn thêm cho ta một slide mới.
5. Muốn soạn nội dung chi tiết cho các trang trình diễn, bạn đặt con trỏ sau dòng
tiêu đề, nhấn Enter và chọn nút Demote hoặc nhấn nút Tab trên bàn phím.
6. Sau khi hoàn thành phần đề cương của bài trình bày, hãy nhấn chuột vào nút
Normal View để xem bố cục các trang trình bày.
7. Lưu lại bài trình bày.
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
21
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
3.2 . Soạn thảo trực tiếp trên các slide:

Bên cạnh việc lập đề cương chi tiết cho bài trình bày trong Outline View, bạn có
thể soạn nội dung trực tiếp trên các slide trong chế độ Normal View - tại vùng trang
trình diễn.
Với mỗi slide, PowerPoint tự động để các ô text cho người dùng soạn thảo. Ta chỉ
việc ấn chuột vào trong các ô text để soạn thảo nội dung.
Muốn có thêm ô text khác, ta chọn công cụ Text Box ở thanh Drawing và vẽ vào
slide, sau đó soạn thảo bình thường.
Ta có thể thay đổi cỡ chữ, màu chữ, kiểu chữ trong các ô text.
3.3 . Hoàn chỉnh bài trình bày
a. Đưa đồ hoạ vào từ clipart:
Trong menu Insert, trỏ chuột vào Picture/ Clip Art
1. Trong hộp Search text gõ vào từ khoá để chọn clip thích hợp. Nhấn nút Search.
2. Kết quả tìm kiếm được hiển thị bên dưới. Khi đã tìm được hình ảnh vừa ý, nhấn
chuột trái vào ảnh. Ảnh sẽ được đưa vào slide.
3. Hãy lưu lại bài trình bày.
b. Chèn hình ảnh từ tệp
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
22
1. Gõ từ khoá
để tìm những
hình ảnh thích

hợp
chọn ô text
đổi màu chữ
đổi màu
nền ô
text
đổi màu
viền ô text

Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
Click menu Insert, trỏ chuột vào Picture/ From File.
1. Định vị thư mục chứa tệp ảnh cần chèn. Nhấn chuột vào tệp ảnh và chọn nút
Insert.
2. Lưu bài trình bày.
c. Chỉnh sửa kích thước ảnh vừa chèn
Với mọi đối tượng trên Slide: ô text, tranh ảnh, hình vẽ v.v , ta đều có thể thay
đổi kích thước cũng như vị trí.
- Để thay đổi kích thước đối tượng: đưa con chuột vào các ô tròn màu trắng ở
góc và viện của đối tượng; ấn giữ chuột trái và rê chuột theo chiều muốn chỉnh
kích thước.
- Để di chuyển đối tượng: chọn đối tượng và sử dụng 4 phím mũi tên, hoặc đưa
chuột vào đối tượng sao cho xuất hiện mũi tên 4 chiều, ấn giữ và kéo rê chuột để
di chuyển đối tượng tới vị trí mới.
Chú ý: Với ô text có chữ, để chọn được ô text, phải ấn chuột vào chữ bên trong ô text
làm xuất hiện đường viền ô text, sau đó mới chọn viền ô text.
d. Chèn âm thanh, video
Trong menu Insert, trỏ chuột vào Movie and Sound, có các lựa chọn:
- Movie from Clip Organizer: chèn các đoạn movie có sẵn trong Office
- Movie from File: Chèn movie từ file, tệp do người dùng lưu trữ trên máy.
- Sound from Clip Organizer: chèn âm thanh có sẵn trong Office.
- Sound from File: Chèn âm thanh từ file, tệp do người dùng lưu trữ trên máy.
- Play CD Audio track: Chèn âm thanh từ đĩa CD.
- Record Sound: Người dùng có thể ghi âm lời thuyết minh và chèn vào slide.
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
23
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
Chú ý: Các file Video, âm thanh nên được đặt trong cùng một thư mục với file .ppt
trước khi được chèn vào slide. Khi muốn copy file .ppt sang một máy khác, cần copy
cả thư mục này.

e. Chèn file Flash (.swf)
Việc chèn một file ảnh Flash trên slide PowperPoint phức tạp hơn so với chèn các
đối tượng khác đã được trình bày ở trên, phương pháp chèn một ảnh Flash được mô
tả theo các bước sau đây (nên copy file .swf vào cùng thư mục đang chứa file .ppt
được thiết kế, ví dụ file reflection.swf).
Bước 1: Nếu thanh công cụ Control Toolbox chưa được hiển thị thì chọn View →
Toolbars → Control Toolbox.
Bước 2: Click nút More Controls (thường là nút cuối cùng bên phải của thanh
công cụ Control Toolbox), trong danh sách hiển thị chọn Shockwave Flash Object
sau đó vẽ một khung hình chữ nhật lên slide.
Bước 3: Click chuột trái lên khung chữ nhật để chọn khung này, sau đó click
chuột phải, chọn Properties để hiển thị cửa sổ danh sách các thuộc tính.
Bước 4: Tìm thuộc tính Movie trong danh sách ở thuộc tính, gõ tên file Flash vào
cột bên phải của thuộc tính Movie, ví dụ file reflection.swf đã có.
Bước 5: Lưu lại bài trình bày và chọn Slide Show để xem kết quả.
f. Tạo hiệu ứng (hoạt ảnh) cho các đối tượng trong một slide
Để làm sống động văn bản, đồ hoạ, âm thanh, hình ảnh, biểu đồ,… trong các trang
chiếu và nhấn mạnh trọng tâm của bài trình bày, bạn có thể dưa vào các hiệu ứng.
1. Ở chế độ Normal View, chọn đối tượng cần tạo hiệu ứng trên slide.
2. Trên menu Slide Show, chọn Custom Animation: cửa sổ Custom Animation
xuất hiện bên phải màn hình với các tùy chọn:
- Add Effect: tạo hiệu ứng cho các đối tượng, trong đó có 4 nhóm hiệu ứng:
• Entrance: xuất hiện. Đối tượng chưa có trên silde, sau khi thi hành hiệu
ứng sẽ xuất hiện trên slide.
• Emphasis: nhấn mạnh. Đối tượng đang có trên slide, sau khi thi hành
hiệu ứng, sẽ được nhấn mạnh hơn.
• Exit: biến mất. Đối tượng đang có trên slide, sau khi thi hành hiệu ứng,
sẽ biến mất khỏi slide.
• Motion Paths: chuyển động. Đối tượng đang có trên slide, sau khi thi
hành hiệu ứng, sẽ chuyển động.

2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
24
Tài liệu tập huấn ứng dụng CNTT trong dạy học Vật lí ở trường THCS
Với mỗi nhóm hiệu ứng đều có nhiều kiểu khác nhau.
- Remove: Hủy hiệu ứng của các đối tượng.
- Start: hiệu ứng được thi hành khi nào.
- Direction: kiểu hiệu ứng được thi hành.
- Speed: tốc độ hiệu ứng tiến hành.
3. Có thể điều chỉnh thứ tự thi hành hiệu ứng của các đối tượng bằng cách chọn
đối tượng cần thay đổi thứ tự, click chuột vào mũi tên, xuống ở phần Re-
Order
4. Trong menu Slide Show, nhấn chọn View Show để xem các slide. Hoặc nhấn
chuột chọn biểu tượng Slide Show ở góc dưới bên trái của cửa sổ PowerPoint .
5. Gõ các phím di chuyển con trỏ ↑, ↓ trên bàn phím hoặc nhấn nút trái chuột để
chạy từng hiệu ứng. Nhấn ESC trên bàn phím để dừng việc xem.
6. Hãy lưu bài làm (save)
2007 Dự án phát triển giáo dục THCS II – Bộ Giáo dục và Đào tạo
25
Khi click chuột
Thi hành cùng đối tượng trước
Tự động thi hành ngay sau đối tượng trước