Tiến hóa của hệ tiêu hóa pps

Tiến hóa của hệ
tiêu hóa




Hệ tiêu hoá ở động vật phát triển
theo chiều hướng từ đơn giản đến
phức tạp và thích nghi với các loại
thức ăn khác nhau.
1. Tiêu hoá ở động vật chưa có hệ
tiêu hoá
Động vật nguyên sinh là động vật
chưa có hệ tiêu hoá:
Cơ thể động vật nguyên sinh cấu
tạo từ một tế bào nên lấy thức ăn
trực tiếp từ ngoài môi trường thông
qua quá trình thực bào. Quá trình
tiêu hoá thức ăn ở động vật nguyên
sinh mà điển hình là trùng giày
diễn ra qua các giai đoạn sau:
- Khi tiếp xúc với thức ăn màng
sinh chất lõm sâu vào tạo thành túi
thực bào.
- Miệng túi thực bào khép lại, hình
thành không bào tiêu hoá chứa thức
ăn bên trong.
- Không bào tiêu hoá gắn và dung
hợp với các lizôxôm. Các enzim

của lizôxôm thuỷ phân các chất
dinh dưỡng phức tạp trong thức ăn
thành các chất dinh dưỡng đơn
giản. Các chất dinh dưỡng đơn giản
được hấp thụ từ không bào tiêu hoá
vào tế bào chất, cung cấp nguyên
liệu và năng lượng cho các hoạt
động sống.
Phần thức ăn không được tiêu hoá
trong không bào được thải ra khỏi
tế bào theo kiểu xuất bào.
Như vậy quá trình tiêu hoá thức ăn
ở động vật nguyên sinh là quá trình
tiêu hoá hoá học và quá trình này
diễn ra bên trong tế bào (tiêu hoá
nội bào)
2. Tiêu hoá ở động vật có túi tiêu
hoá
Các loài Ruột khoang và Giun dẹp
có túi tiêu hoá.

Thành cơ thể của động vật có túi
tiêu hoá mà điển hình là thuỷ tức
được cấu tạo từ hai lớp tế bào. Lớp
tế bào bên trong tạo thành túi tiêu
hoá, lớp tế bào này bao gồm 2 loại
tế bào : tế bào tuyến tiết enzim vào
xoang túi tiêu hoá và tế bào có roi
có khả năng thực bào và tiêu hoá
nội bào các mảnh vụn thức ăn.

Túi tiêu hoá có một lỗ thông duy
nhất ra bên ngoài. Lỗ thông vừa
làm chức năng của miệng, vừa làm
chức năng của hậu môn, nghĩa là
thức ăn đi qua lỗ thông để vào túi,
đồng thời các chất thải cũng đi qua
lỗ thông đó ra ngoái.
Khi thức ăn từ miệng vào túi tiêu
hoá, tế bào tuyến trên thành túi tiết
enzim vào xoang túi tiêu hoá: Thức
ăn được các enzim thuỷ phân thành
các mảnh nhỏ.
Các mảnh thức ăn này được các tế
bào có roi thực bào và tiêu hoá nội
bào. Các chất dinh dưỡng đơn giản
tạo thành được cơ thể sử dụng.
Như vậy trong túi tiêu hoá thức ăn
vừa được tiêu hoá ngoại bào (tiêu
hoá bên ngoài tế bào nhờ enzim)
vừa được tiêu hoá nội bào (tiêu hoá
bên trong tế bào, giống như ở trùng
giày).
So với động vật nguyên sinh, động
vật có túi tiêu hoá có thể ăn được
thức ăn có kích thước lớn hơn.