TÍNH CHẤT HOÁ HỌC CỦA AXIT
A.MỤC TIÊU:
1. Kiến thức
HS biết được các tính chất hoá học chung của axit.
2. Kĩ năng
Rèn luyện kĩ năng viết phương trình phảïn ứng của axit , kĩ năng
phân biệt dung dịch axit với các dung dịch bazơ, dung dịch muối.
Tiếp tục rèn luyện kĩ năng làm bài tập tính theo phương trình hoá
học.
B.CHUẨN BỊ CỦA GV VÀ HS:
Dụng cụ: Giá ống nghiệm , ống nghiệm, kẹp gỗ, ống hút.
Hoá chất: Dung dịch HCl, dd H
2
SO
4
loãng, Zn(hoặc Al), dd CuSO
4
,
dd NaOH, quì tím, Fe
2
O
3
C.KIỂM TRA BÀI CŨ : 1) Nêu tính chất hoá học của SO
2
? Viết
PTHH minh hoạ ?( HS1)
2)Bài tập 2 SGK .( HS2) Chữa bài tập 2
(sgk11)
a) Phân biệt hai chất rắn màu trắng là CaO, P
2
O
5
Đánh số các loại hoá chất rồi lấy mẫu thử
Cho nước vào mỗi ống nghiệm rồi lắc đều
Lần lượt nhỏ các giọt dung dịch vừa thu được vào giấy quì tím
- Nếu giấy màu quì tím chuyển sang màu xanh: dd là Ca(OH)
2
.Chất bột
ban đầu là CaO
CaO + H
2
O Ca(OH)
2
- Nếu màu quì tím chuyển sang màu đỏ, dd là H
3
PO
4
, chất bột ban đầu là
P
2
O
5
P
2
O
5
+ 3H
2
O 2H
3
PO
4
b) Phân biệt 2 chất khí SO
2
, O
2
Lần lượt dẫn 2 chất khí vào dd nước vôi trong, nếu thấy vẩn đục, khí dẫn
vào là SO
2
còn lại là O
2
SO
2
+ Ca(OH)
2
CaSO
3
+ H
2
O
D. BÀI MỚI: Các axit khác nhau có tính chất hoá học giống nhau . Đó là
tính chất hoá học nào ?
Hoạt động 1:TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
Hoạt động của GV Hoạt động của HS
GV: Hướng dẫn 4 nhóm HS làm
thí nghiệm
Nhỏ 1 giọt dd HCl vào mẫu giấy
1.Axit làm đổi màu chất chỉ thị màu
Dung dị
ch axit làm màu quì tím
quì tím quan sát và nêu nhận xét
Gv: Tính chất này giúp ta có thể
nhận biết dung dịch axit
Bài tâp1:
Trình bày phương pháp hoá học
để phân biệt 3 dung dịch không
màu: NaCl, NaOH, HCl
Gv: Hướng dẫn các nhóm Hs làm
thí nghiệm.
- Cho 1 ít kim loại Al (hoặc Fe,
Mg, Zn, )
vào ống nghiệm 1
- Cho một ít vụn Cu vào ống
nghiệm 2
- Nhỏ 1 2ml dung dich
HCl(hoặc dung dịch H
2
SO
4
loãng)
vào ống nghiệm và quan sát.
Gv: Gọi 1 HS nhận xét.
hoá đỏ
HS: Làm bài tập vào vở. Trình bày bài
làm:
Lần lượt nhỏ các dd cần phân biệt vào
mẫu giấy quì tím.
- Nếu quì tím chuyển sang màu đỏ: là
dd HCl
- Nếu quì tím chuyển sang màu xanh:
dd đó là NaOH
- Nếu quì tím không chuyển màu là
dung dịch NaCl
Ta phân biệt được 3 dung dịch trên.
2. Tác dụng với kim loại:
Hs: làm thí nghiệm theo nhóm .
HS: Nêu hiện tương:
Ở ống nghiệm 1: Có bọt khí thoát
ra, kim loại bị hoà tan dần.
Ở ống nghiệm 2:Không có hiện
tượng gì.
Gv: Yêu cầu HS viết phương trình
phản ứng giữa Al, Fe với dung
dịch HCl, dd H
2
SO
4
loãng.
Cả lớp nhận xét,
Gv: Gọi 1 HS nêu kết luận
Gv: Lưu ý:
Axit HNO
3
và H
2
SO
4
đặc
tác dụng
được với nhiều kim loại, nhưng
không giải phóng H
2
Gv: Hướng dẫn hs làm thí nghiệm:
- Cho một ít Cu(OH)
2
vào ống
nghiệm 1, thêm 1 2ml dung
dịch H
2
SO
4
vào ống nghiệm,
lắc đều, quan sát trạng thái
màu sắc.
- Cho 1 2ml dung dịch NaOH
vào ống nghiệm 2, nhỏ 1 giọt
phenolphtalein vào ống
nghiệm, quan sát trạng thái
HS viết phương trình phản ứng:
2Al + 6HCl
2AlCl
3
+ 3H
2
(r) (dd) (dd) (k)
Fe + H
2
SO
4
FeSO
4
+ H
2
(r) (dd) (dd) (k)
HS: Nhiều kim loại + dd Axit
Muối + H
2
Axit HNO
3
và H
2
SO
4
đặc
tác dụng được
với nhiều kim loại, nhưng không giải
phóng H
2
3.Tác dụng với Bazơ :
HS: Nêu hiện tượng:
- Ở ống nghiệm 1: Cu(OH)
2
bị hoà tan
thành dung dịch màu xanh lam.
Cu(OH)
2
+ H
2
SO
4
CuSO
4
+
2H
2
O
(r) (dd) (dd) (l)
- Ở ống nghiệm 2: dung dịch NaOH
( có phenolphtalein) từ màu hồng trở về
màu sắc.
Gv: Gọi 1 Hs nêu hiện tượng và
viết phương trình phản ứng.
Gv: Gọi 1 Hs nêu kết luận
Gv: Giới thiệu: Phản ứng của axit
với bazơ gọi là phản ứng trung
hoà.
Gv: Gợi ý để Hs nhớ lại tính chất
của oxit bazơ tác dụng với
axitDẫn dắt đến tính chất 4.
Gv: Yêu cầu Hs nhắc lại tính chất
của oxit bazơ và viết phương trình
phản ứng của oxit bazơ với axit
(ghi trạng thái của các chất)
Gv: Giới thiệu tính chất 5
Chuyển ý:
không màu
Đã sinh ra 1 chất mới.
Phương trình:
2NaOH + H
2
SO
4
Na
2
SO
4
+
2H
2
O
(r) (dd) (dd) (l)
Kết luận:
Axit tác dụng với bazơ tạo thành muối
và nước .
4. Axit tác dụng với oxit bazơ :
Phương trình:
Fe
2
O
3
+ 6HCL 2FeCl
3
+ 3H
2
O
(r) (dd) (dd) (l)
Vậy: Axit tác dụng với oxit bazơ tạo
thành muối và nước
5.Tác dụng với muối:(Sẽ học ở bài 9 )
Hoạt động 3 : II.AXIT MẠNH VÀ AXIT YẾU (3')
Gv: Giới thiệu các axit mạnh,
yếu.
Hs: nghe và ghi bài.
Dựa vào tính chất hoá học , axit được
phân làm 2 loại:
+ Axit mạnh: như HCl, H
2
SO
4
, HNO
3
+Axit yếu: như H
2
SO
3
, H
2
S, H
2
CO
3
,
Hoạt động 4 : LUYỆN TẬP - CỦNG CỐ (6')
Gv: Yêu cầu Hs nhắc lại nội dung
chính của bài.
Gv: Chiếu đề bài tập 2 lên màn hình:
Bài tập 2:Viết phương trình phản ứng
khi cho dung dịch HCl lần lượt tác
dụng với:
a) Magiê
b) Sắt (III) hiđroxit
c) Kẽm oxit
d) Nhôm oxit.
Gv: Chiếu bài làm của Hs lên màn
hình và tổ chức cho các Hs khác nhận
xét.
Hs: nhắc lại nội dung chính của bài
Hs làm bài tập 2 vào vở (hoặc giấy
trong).
a/ Mg + HCl MgCl
2
+ H
2
b/ Fe(OH)
3
+ 3HCl FeCl
3
+
3H
2
O
c/ ZnO + 2HCl ZnCl
2
+ H
2
O
d/ Al
2
O
3
+6HCl 2AlCl
3
+
3H
2
O
Hoạt động 5 :BÀI TẬP VỀ NHÀ
Gv: Yêu cầu Hs về nhà làm các bài tập; 1,2,3,4,tr.14 sgk
Bài tập làm thêm: Hoà tan 4 gam sắt (III) oxit bằng một khối lượng dung
dich H
2
SO
4
9,8% (vừa đủ)
a) Tính khối lượng dung dich H
2
SO
4
đã dùng
b) Tính nồng độ phần trăm của dung dịch thu được sau phản ứng ?