BIẾN DẠNG CỦA RỄ
I/Mục tiêu: Sau bài này,HS phải:
- Phân biệt 4 loại rễ biến dạng : rễ củ, rễ móc, rễ thở giác mút.
Hiểu được đặc điểm của từng loại rễ biến dạng phù hợp với chức năng của
chúng.
- Biết cách nhận dạng 1 số loại rễ biến dạng đơn giản.
- Giải thích vì sao phải thu hoạch củ trước khi cây ra hoa tạo quả.
II/Đồ dùng dạy học:
GV: H12.1/SGK.; Mẫu vật : các loại rễ biến dạng .
HS : Mẫu vật : củ sắn, củ cải, cà rốt, trầu, tiêu, tầm gửi, tơ hồng.
III/Tiến trình dạy học:
-Kiểm tra bài cũ: Bộ phận nào của rễ có chức năng chủ yếu hấp
thụ nước và muối khoáng?
-Bài mới: - GV kiểm tra mẫu vật của HS.
+Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm hình thái và chức năng cuả các loại rễ
biến dạng.
Mục tiêu: - Phân biệt 4 loại rễ biến dạng : rễ củ, rễ móc, rễ thở
giác mút. Hiểu được đặc điểm của từng loại rễ biến dạng phù hợp
với chức năng của chúng.
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
- Cơ quan dinh dưỡng của cây gồm những
bộ phận nào ? chức năng của từng bộ phận?
- Gọi 1 HS đọc phần (SGK)
GV yêu cầu hs quan sát vật mẫu, thảo luận
nhóm, hoàn thành công việc sau:
+ Phân loại (dựa vào môi trường, hình thái),
hãy phân chia chúng thành những nhóm
riêng.
+ Nêu chức năng của từng nhóm.
-GV treo bảng phụ tr. 40 sgk
- GV cho HS qs tranh cây bụt mọc, cây bần
giải thích thêm về môi trường sống của cây
có rễ hô hấp.
-Cho HS đọc H21.1 => HS qs hình , GV
thông báo tên một số loại rễ biến
-HS thực hiện theo yêu cầu của gv
- HS tiến hành thảo luận.
- HS từng nhóm đọc kết quả thảo luận.
+Cả nhóm đặt vật mẫu lại gần nhau,
phân loại chúng thành nhóm riêng.
+HS quan sát kĩ các loại rễ như:
Rễ dưới mặt đất:rễ củ, rễ thở,
rễ trên thân cây, cành cây:
Rễ móc. Rễ trên cây chủ: giác
mút.
-HS lên điền vào bảng phụ ,(mỗi nhóm 2
đại diện )
- Đặc điểm của rễ biến dạng, chức năng
đối với con người HS so sánh kết quả
dạng.Trong trồng trọt đối với cây lấy củ
người ta thường tiến hành thu hoạch khi nào
? Tại sao ?
Vì sao hệ rễ của một số cây lại biến đổi để
làm nhiệm vụ hô hấp ? ( GV giải thích )
-GV hướng dẫn HS phân biệt các hình thức
kí sinh (cây tơ hồng khác cây tầm gửi).
Hoạt động 2: Hình thành các khái niệm về
các loại rễ biến dạng, cấu tạo và chức năng
của chúng :
-Yêu cầu hs hoạt động cá nhân
với BT đã làm ở nhà.
+Hs hoàn thiện bảng tên và đặc điểm
của các loại rễ biến dạng vào trong vở
bài tập, so sánh với phần làm trong hoạt
động 1 để mình sửa lại những điểm chưa
chính xác.
-Xem lại H.12.1, làm bài tập vào vở
-HS trình bày phần hoàn thiện của mình
-Các bạn khác bổ sung
*Tiểu kết :
stt
Tên rễ
biến
dạng
Tên cây Đặc điểm của rễ biến dạng Chức năng
đối với cây
1 Rễ củ Cây cải củ
Cây cà rốt
Rễ phình to Chứa chất dự trữ cho
cây ra hoa kết trái
2 Rễ móc Cây trầu
không
Cây hồ tiêu
Rễ phụ mọc ra từ thân và cành
trên mặt đất, móc vào trụ bám
Giúp cây leo lên
3 Rễ thở Cây bụt mọc
Cây bần
Sống trong điều kiện thiếu
không khí
Rễ mọc ngược lên trên mặt đất
Lấy oxi cung cấp cho
các phần rễ dưới đất
4 Giác
mút
Tơ hồng
tầm gửi
Rễ biến đổi thành giác mút đâm
vào thân hoặc cành của cây
khác
Lấy thức ăn từ cây chủ.
IV/Kiểm tra, đánh giá :
Vài HS đọc phần kết luận ở SGK
HS làm bài tập trắc nghiệm
Hãy đánh dấu x vào ô vuông đầu câu trả lời đúng
a) Rễ cây trầu không , hồ tiêu, vạn niên thanh là rễ móc
b) Rễ cây cải củ , củ su hào , củ khoai tây là rễ củ
c) Rễ cây mắm , cây bần , cây bụt mọc là rễ thở
d) Dây tơ hồng , Cây tầm gửi có rễ giác mút
HS trả lời câu hỏi : Có mấy loại rễ biến dạng , chức năng các loại
rễ biến dạng đó là gì ?
V/Dặn dò:
Học bài theo nội dung bài ghi và SGK.
Trả lời các câu hỏi và làm bài tập 1, 2 và bài tập tr.42 ở SGK.
Chuẩn bị trước mỗi nhóm 1 đoạn thân cây có chồi ngọn , chồi
nách , tranh ảnh các loại thân kẻ sẵn bảng ▼ tr.45 vào vở bài
tập .