Tài liệu Sinh học 9 - NGUYÊN PHÂN pot

TUẦN 5 - TIẾT 9. NGUYÊN PHÂN

I. Mục tiêu:
Hs có khả năng:
- Giải thích được tính đặc trưng của bộ NST ở mỗi loài
- Trình bày được những diễn biến cơ bản của NST qua các kì của quá
trình nguyên phân
- Nêu được ý nghĩa của nguyên phân đối với sự sinh trưởng và phát
triển của sinh vật
Rèn luyện kỹ năng quan sát, phân tích để thu nhận kiến thức từ hình vẽ
II. Phương tiện
- Tranh phóng to hình 9.1, 9.2, 9.3 SGK
III. Tiến trình dạy học
1. Kiểm tra bài cũ
2. Bài giảng
Gv-Hs
Mở bài:

Gv treo tranh hình 9.1, yêu cầu hs
quan sát, nghiên cứu SGK để nắm
Bảng
Bài 9. Nguyên phân
I. Biến đổi hình thái nhiễm sắc thể trong chu
kì tế bào
- Vòng đời của mỗi tế bào gồm có kì trung
được các chu kì của tế bào
Hs quan sát, đọc SGK, thảo luận
nhóm để xác định được các chu kì tế
bào.
Dưới sự hướng dẫn của gv, hs xác
định được:

gian và thời gian phân bào nguyên nhiễm
(nguyên phân) có 4 kì: kì đầu, kì giữa, kì sau,
kì cuối, tiếp đến là sự phân chia chất tế bào và
kết thúc sự phân bào

Gv cho hs quan sát hình 9.2, yêu cầu
hs đọc SGK để mô tả sự biến đổi
hình thái NST trong chu kì phân bào
Hs quan sát, đọc SGK, thảo luận
nhóm, đại diện trình bày


Gv yêu cầu hs tìm các từ, cụm từ phù
hợp điền vào ô trống để hoàn thành
bảng 9 SGK
Gv nhận xét, bổ sung

- Ở kì trung gian giữa hai lần phân bào, NST
có dạng sợi mảnh (sợi nhiễm sắc). Trên sợi
nhiễm sắc có các hạt nhiễm sắc là những chỗ
sợi nhiễm sắc xoắn lại. Trong kì này NST tự
nhân đôi làm thành NST kép, có 2 NST con
đính với nhau ở tâm động
- Bước vào kì trước, các NST con bắt đầu
xoắn. Sự đóng xoắn đạt mức cực đại vào kì
giữa. Lúc này mỗi NST có hình thái và cấu
trúc đặc trưng

Hình thái
NST

Kì trung
gian
Kì đầu Kì giữa Kì sau Kì cuối
Mức độ duỗi
xoắn
Nhiểu nhất Ít Cực ít Ít Nhiều
Mức độ đóng
xoắn
Ít nhất nhiều Cực đại Nhiều Ít
Chuyển tiếp:
Gv treo tranh 9.3 SGK chỉ cho hs
quan sát và hướng dẫn hs nghiên cứu
SGK, tìm các cụm từ phù hợp điền
vào ô trống để hoàn thiện bảng 9.2
Hs quan sát, đọc SGK, thảo luận
nhóm, đại diện trình bày
Gv: lưu ý hs khi quan sát hình 9.3
SGK và hình trong bảng 9.2 SGK
cần phân biệt được: trung tử, NST,
màng nhân, tâm động, thoi phân bào
Dưới sự hướng dẫn của gv, cả lớp
xây dựng đáp án đúng

II. Những diễn biến cơ bản của NST trong
quá trình nguyên phân

Các kì Những diễn biến cơ bản của NST ở các kì
Kì đầu - NST kép bắt đầu đóng xoắn và co ngắn có hình thái rõ rệt
- Các NST kếp dính vào các sợi tơ của thoi phân bào ở tâm động
Kì giữa - Các NST kép đóng xoắn cực đại

- Các NST kép xếp thành hàng ở mặt phẳng xích đạo của thoi phân bào
Kì sau - Từng NST kép tách nhau ở tâm động thành hai NST đơn phân li về
hai cực của tế bào
Kì cuối - Các NST đơn dãn xoắn dài ra, ở dạng sợi mảnh dần thành chất nhiễm
sắc

Chuyển tiếp:
? Nguyên phân có ý nghĩa gì trong
thực tiễn
Hs suy nghĩ theo nhóm, cử đại diện
trả lời

III. Ý nghĩa của nguyên phân
- Giúp tế bào sinh sản và cơ thể lớn lên
- Duy trì sự ổn định của bộ NST đặc trưng của
những loài sinh sản vô tính


Củng cố:
1. Hs đọc phần tóm tắt ở cuối bài
BTVN: Trả lời các câu hỏi trong SGK