Tài liệu Sinh học 9 - THƯỜNG BIẾN ppt

TUẦN 13 - TIẾT 25
THƯỜNG BIẾN

I. Mục tiêu
Hs có khả năng:
- Nêu được khái niệm thường biến
- Phân biệt được thường biến với đột biến
- Giải thích được khái niệm mức phản ứng và ý nghĩa của nó trong chăn
nuôi, trồng trọt
- Phân tích được ảnh hưởng của môi trường đến tính trạng số lượng và
mức phản ứng của chúng để ứng dụng trong sản xuất
Rèn luyện kĩ năng thảo luận theo nhóm, tự nghiên cứu với SGK và kĩ năng
quan sát, phân tích thu nhận kiến thức từ hình vẽ.
II. Phương tiện
- Tranh phóng to hình 25 SGK
III. Phương pháp
- Nêu vấn đề
- Quan sát
- Nghiên cứu SGK
IV. Tiến trình bài giảng
1. Kiểm tra bài cũ:
2. Bài giảng
Gv – Hs
Mở bài:
Gv: Tại sao có những loại cây (cùng một kiểu gen),
nhưng sống ở môi trường khác nhau lại có những
kiểu hình khác nhau?. Vd: các cây rau mác đều có
cùng kiểu gen nhưng lá ngập trong nước thì có hình
dài, mảnh để không bị nước cuốn đi; lá trên bề mặt
rộng giúp cho lá dễ nổi, tăng diện tích tiếp xúc với
ánh sáng; lá nhô lên khỏi mặt nước hình mũi mác,

tránh gió cuốn theo và không bị tổn thương
Bảng
Bài 25. Thường biến
I. Sự biến đổi kiểu hình do tác
động của môi trường



Hs quan sát tranh hình 25 SGK và
nghiên cứu các vd, thảo luận nhóm
để trả lời các câu hỏi:
? Sự biểu hiện ra một kiểu hình của
một cơ thể (một kiểu gen) phụ thuộc
vào những yếu tố nào
- Sự biểu hiện ra một kiểu hình của một cơ thể
phụ thuộc vào kiểu gen và các yếu tố của môi
trường sống
- Trong các yếu tố đó thì kiểu gen được xem là
không biến đổi
- Sự biến đổi kiểu hình trong các vd nêu trên là
? Trong các yếu tố đó, yếu tố nào
được xem là không biến đổi
? Sự biến đổi kiểu hình trong các vd
nêu trên do nguyên nhân nào
? Thường biến là gì
Hs quan sát, nghiên cứu SGK, thảo
luận nhóm, đại diện trình bày
Chuyển tiếp:
Gv yêu cầu Hs tìm hiểu SGK thảo
luận nhóm để rút ra kết luận về mối

quan hệ giữa kiểu gen môi trường và
kiểu hình.
Gv gợi ý:
- Những tính trạng nào phụ thuộc
chủ yểu vào kiểu gen? Ví dụ ?
- Những tính trạng thường chịu ảnh
hưởng nhiều của môi trường? Cho ví
dụ
do có sự thay đổi điều kiện sống
- Thường biến là những biến đổi kiểu hình phát
sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng trực tiếp của
môi trường
II. Mối quan hệ giữa kiểu gen, môi trường và
kiểu hình

Kết luận:
* Bố mẹ không truyền cho con những tính trạng
có sẵn mà truyền một kiểu gen quy định cách
phản ứng trước môi trường
Kiểu hình (tập hợp các tính trạng) kết quả của sự
tương tác giữa kiểu gen và môi trường
* Các tính trạng chất lượng phụ thuộc chủ yếu
vào kiểu gen thường ít chịu ảnh hưởng của môi
trường Các tính trạng số lượng thường chịu ảnh
hưởng nhiều của môi trường.
Chuyển tiếp:
Gv đặt vấn đề: Cùng một kiểu gen
III. Mức phản ứng.
Kết luận:
quy định tính trạng số lượng có thể

phản ứng thành nhiều kiểu hình khác
nhau tuỳ vào điều kiện môi
trường.Nhưng khả năng đó không
phải là vô hạn.
Vì sao vậy ?
- Giới hạn năng suất của giống do kiểu gen
quy định
- mức phản ứng là giứi hạn thường biến của
một kiểu gen trước môi trường khác nhau.

Củng cố:
Đánh dấu + vào câu trả lời đúng:
Mức phản ứng là gif?
a. Mức phản ứng là giới hạn thường biến của một kiểu hình trước môi trường khác
nhau
b. Mức phản ứng do kiểu gen quy định và được biểu hiện ra kiểu hình trong môi
trường nhất định
c. Kiểu gen quy định mức phản ứng, môi trường quy định sự biểu hiện tính trạng
d. Cả b và c.
BTVN: Trả lời tất cả các câu hỏi trong SGK.