Đề cương ôn TN chương I Este-Lipit _Có đáp án

Trường THPT Vị Thủy Tài liệu ơn thi tốt nghiệp năm 2009-2010
CHƯƠNG I: ESTE - LIPIT
I. MỘT SỐ DẠNG CÂU HỎI VÀ BÀI TOÁN THƯỜNG GẶP TRONG CHƯƠNG:
1. Công thức chung este no đơn chức
2. Xác đònh số đồng phân từ CTPT cho sẵn
3. Xác đònh tên gọi từ CTCT và ngược lại
4. So sánh nhiệt độ sôi (sắp xếp theo chiều tăng dần hoặc giảm dần)
5. Xác đònh CTCT dựa vào đặc điểm của phản ứng thủy phân (este vinyl, este phenyl, este
fomat)
6. Bài toán xác đònh CTPT dựa vào khối lượng phân tử (tỉ khối hơi, thể tích hơi)
7. Bài toán xác đònh CTCT dựa vào phản ứng thủy phân
8. Bài toán xác đònh CTCT dựa vào phản ứng cháy
9. Xác đònh số đồng phân chất béo (glixerol với axit béo)
10. Bài toán thủy phân chất béo, bài toán chỉ số axit, chỉ số xà phòng
11. Chú ý một số dạng câu hỏi có thể sử dụng để giải nhanh
II. BÀI TOÁN:
Câu 1: Số đồng phân este ứng với cơng thức phân tử C
3
H
6
O
2
là
A. 5. B. 4. C. 2. D. 3.
Câu 2: Cho tất cả các đồng phân đơn chức, mạch hở, có cùng cơng thức phân tử C
2
H
4
O
2
lần lượt tác dụng

với: Na, NaOH, NaHCO
3
. Số phản ứng xảy ra là
A. 2. B. 5. C. 4. D. 3.
Câu 3: Chất X có cơng thức phân tử C
3
H
6
O
2
, là este của axit axetic. Cơng thức cấu tạo thu gọn của X là
A. C
2
H
5
COOH. B. HO-C
2
H
4
-CHO. C. CH
3
COOCH
3
. D. HCOOC
2
H
5
.
Câu 4: Hợp chất X có cơng thức cấu tạo: CH
3

CH
2
COOCH
3
. Tên gọi của X là:
A. etyl axetat. B. metyl propionat. C. metyl axetat. D. propyl axetat.
Câu 5: Thủy phân este E có cơng thức phân tử C
4
H
8
O
2
(có mặt H
2
SO
4
lỗng) thu được 2 sản phẩm hữu cơ
X và Y. Từ X có thể điều chế trực tiếp ra Y bằng một phản ứng duy nhất. Tên gọi của E là:
A. metyl propionat. B. propyl fomat. C. ancol etylic. D. etyl axetat.
Câu 6: Đun nóng este CH
3
COOC
2
H
5
với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH, sản phẩm thu được là
A. CH
3
COONa và CH
3

OH. B. CH
3
COONa và C
2
H
5
OH.
C. HCOONa và C
2
H
5
OH. D. C
2
H
5
COONa và CH
3
OH.
Câu 7: Đun nóng este CH
3
COOCH=CH
2
với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH, sản phẩm thu được là
A. CH
2
=CHCOONa và CH
3
OH. B. CH
3
COONa và CH

3
CHO.
C. CH
3
COONa và CH
2
=CHOH. D. C
2
H
5
COONa và CH
3
OH.
Câu 8: Cho sơ đồ chuyển hóa sau (mỗi mũi tên là một phương trình phản ứng):
Tinh bột → X → Y → Z → metyl axetat.
Các chất Y, Z trong sơ đồ trên lần lượt là:
A. C
2
H
5
OH, CH
3
COOH. B. CH
3
COOH, CH
3
OH.
C. CH
3
COOH, C

2
H
5
OH. D. C
2
H
4
, CH
3
COOH.
Câu 9: Cho các chất: CH
3
CH
2
CH
2
COOH, CH
3
[CH
2
]
3
CH
2
OH, CH
3
COOC
2
H
5

, dãy xếp theo chiều nhiệt độ
sơi tăng dần của các chất trên là:
A. CH
3
CH
2
CH
2
COOH, CH
3
[CH
2
]
3
CH
2
OH, CH
3
COOC
2
H
5
B. CH
3
CH
2
CH
2
COOH, CH
3

COOC
2
H
5
,

CH
3
[CH
2
]
3
CH
2
OH
Gv: Thiều Quang Khải Trang 1
Trường THPT Vị Thủy Tài liệu ôn thi tốt nghiệp năm 2009-2010
C
.
CH
3
[CH
2
]
3
CH
2
OH, CH
3
CH

2
CH
2
COOH, CH
3
COOC
2
H
5
D
.
CH
3
COOC
2
H
5
, CH
3
[CH
2
]
3
CH
2
OH, CH
3
CH
2
CH

2
COOH
Câu 10: Cho glixerol phản ứng với hỗn hợp axit béo gồm C
17
H
35
COOH và C
15
H
31
COOH, số loại trieste
được tạo ra tối đa là
A. 6. B. 3. C. 5. D. 4.
Câu 11: Khi thuỷ phân chất béo trong môi trường kiềm thì thu được muối của axit béo và
A. phenol. B. glixerol. C. ancol đơn chức. D. este đơn chức
Câu 12: Khi xà phòng hóa tristearin ta thu được sản phẩm là
A. C
15
H
31
COONa và etanol. B. C
17
H
35
COOH và glixerol.
C. C
15
H
31
COOH và glixerol. D. C

17
H
35
COONa và glixerol.
Câu 13: Hai chất hữu cơ X
1
và X
2
đều có khối lượng phân tử bằng 60 đvC. X
1
có khả năng phản ứng với:
Na, NaOH, Na
2
CO
3
. X
2
phản ứng với NaOH (đun nóng) nhưng không phản ứng Na. Công thức cấu
tạo của X
1
, X
2
lần lượt là:
A. CH
3
-COOH, CH
3
-COO-CH
3
. B. (CH

3
)
2
CH-OH, H-COO-CH
3
.
C. H-COO-CH
3
, CH
3
-COOH. D. CH
3
-COOH, H-COO-CH
3
.
Câu 14: Đun nóng este CH
2
=CHCOOCH
3
với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH, sản phẩm thu được là
A. CH
2
=CHCOONa và CH
3
OH. B. CH
3
COONa và CH
3
CHO.
C. CH

3
COONa và CH
2
=CHOH. D. C
2
H
5
COONa và CH
3
OH.
Câu 15: Đốt cháy hoàn toàn một este X thu được
OHCO
nn
22
=
. Este đó là:
A. đơn chức no, mạch hở. B. hai chức no, mạch hở.
C. đơn chức. D. no, mạch hở.
Câu 16: Hợp chất mạch hở X có CTPT C
3
H
6
O
2
. X không tác dụng với Na và X có thể cho phản ứng tráng
gương. CTCT của X là:
A. CH
3
-CH
2

-COOH B. HO-CH
2
-CH
2
-CHO
C. HCOOC
2
H
5
D. CH
3
-COOCH
3

Câu 17: Đun 12 gam axit axetic với 13,8 gam etanol (có H
2
SO
4
đặc làm xúc tác) đến khi phản ứng đạt tới
trạng thái cân bằng, thu được 11 gam este. Hiệu suất của phản ứng este hóa là
A. 50% B. 62,5% C. 55% D. 75%
Câu 18: Cho 6 gam một este của axit cacboxylic no đơn chức và ancol no đơn chức phản ứng vừa hết với
100 ml dung dịch NaOH 1M. Tên gọi của este đó là
A. etyl axetat. B. propyl fomiat. C. metyl axetat. D. metyl fomiat.
Câu 19: Xà phòng hoá hoàn toàn 22,2 gam hỗn hợp gồm hai este HCOOC
2
H
5
và CH
3

COOCH
3
bằng dung
dịch NaOH 1M (đun nóng). Thể tích dung dịch NaOH tối thiểu cần dùng là
A. 400 ml. B. 300 ml. C. 150 ml. D. 200 ml.
Câu 20: Xà phòng hóa 8,8 gam etyl axetat bằng 100 ml dung dịch NaOH 2M. Sau khi phản ứng xảy ra
hoàn toàn, cô cạn dung dịch thu được chất rắn khan có khối lượng là
A. 3,28 gam. B. 8,56 gam. C. 8,2 gam. D. 12,2 gam.
Câu 21: Đốt cháy hoàn toàn 7,8 gam este X thu được 11,44 gam CO
2
và 4,68 gam H
2
O. Công thức phân tử
của este là
A. C
4
H
8
O
4
B. C
4
H
8
O
2
C. C
2
H
4

O
2
D. C
3
H
6
O
2
Câu 22: Thuỷ phân hoàn toàn 11,44 gam este no, đơn chức, mạch hở X với 100ml dung dịch NaOH 1,3M
(vừa đủ) thu được 5,98 gam một ancol Y. Tên gọi của X là
A. Etyl fomat B. Etyl axetat C. Etyl propionat D. Propyl axetat
Gv: Thieàu Quang Khaûi Trang 2
Trường THPT Vị Thủy Tài liệu ôn thi tốt nghiệp năm 2009-2010
Câu 23: Thuỷ phân este X có CTPT C
4
H
8
O
2
trong dung dịch NaOH thu được hỗn hợp hai chất hữu cơ Y
và Z trong đó Y có tỉ khối hơi so với H
2
là 16. X có công thức là
A. HCOOC
3
H
7
B. CH
3
COOC

2
H
5
C. HCOOC
3
H
5
D. C
2
H
5
COOCH
3
Câu 24: Xà phòng hoá hoàn toàn 17,24 gam chất béo cần vừa đủ 0,06 mol NaOH. Cô cạn dung dịch sau
phản ứng thu được khối lượng xà phòng là
A. 16,68 gam. B. 18,38 gam. C. 18,24 gam. D. 17,80 gam.
Câu 25: Thủy phân hoàn toàn 8,8g este đơn chức mạch hở X với 100ml dung dịch NaOH 1M vừa đủ thu
được 4,6 gam ancol. CTCT của X là
A. etyl fomat B. Etyl propionat C. etyl axetat D. Propyl axetat
Câu 26: Để trung hoà 14 gam một chất béo cần 1,5 ml dung dịch KOH 1M. Chỉ số axit của chất béo đó là
A. 6 B. 5 C. 7 D. 8
Câu 27: Xà phòng hóa 1,4 gam một lọai chất béo cần 45 ml dung dịch NaOH 0,1M. Chỉ số xà phòng hóa
của chất béo này là:
A . 18 B . 180 C . 128,57 D . Kết quả khác.
Câu 28: Đun nóng chất béo cần vừa đủ 40 kg dung dịch NaOH 15%, giả sử phản ứng xảy ra hoàn toàn.
Khối lượng (kg) glixerol thu được là
A. 13,8 B. 4,6 C. 6,975 D. 9,2
Câu 29: Đun nóng 4,03 kg panmitin với lượng dư dung dịch NaOH thì thu được bao nhiêu kg xà phòng
chứa 72% muối natri panmitat?
A. 5,79 B. 4,17 C. 7,09 D. 3,0024

Câu 30: Khối lượng Glyxêrol thu được khi đun nóng 2.225 kg chất béo (loại tristearin) có chứa
20% tạp chất với dung dịch NaOH. (coi như phản ứng xảy ra hoàn toàn) là:
A. 1,78 kg. B. 0,184 kg. C. 0,89 kg. D. 1,84 kg
BÀI TẬP VỀ NHÀ
Câu 31: Số đồng phân este ứng với công thức phân tử C
4
H
8
O
2
là
A. 2. B. 3. C. 4. D. 5.
Câu 32: Este etyl axetat có công thức là
A. CH
3
CH
2
OH. B. CH
3
COOH. C. CH
3
COOC
2
H
5
. D. CH
3
CHO.
Câu 33: Nhiệt độ sôi của C
2

H
5
OH, CH
3
CHO, CH
3
COOH, CH
3
COOCH
3
giảm dần theo:
A. CH
3
COOH > C
2
H
5
OH > CH
3
COOCH
3
> CH
3
CHO
B. CH
3
COOH > CH
3
COOCH
3

> C
2
H
5
OH > CH
3
CHO
C. C
2
H
5
OH > CH
3
COOH > CH3CHO> CH
3
COOCH
3

D. C
2
H
5
OH > CH
3
CHO > CH
3
COOCH
3
> CH
3

COOH
Câu 34: Đun nóng este HCOOCH
3
với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH, sản phẩm thu được là
A. CH
3
COONa và C
2
H
5
OH. B. HCOONa và CH
3
OH.
C. HCOONa và C
2
H
5
OH. D. CH
3
COONa và CH
3
OH.
Câu 35: Thủy phân este X trong môi trường kiềm, thu được natri axetat và ancol etylic. Công thức của X là
A. C
2
H
3
COOC
2
H

5
. B. CH
3
COOCH
3
. C. C
2
H
5
COOCH
3
. D. CH
3
COOC
2
H
5
.
Câu 36: Este vinyl axetat có công thức là
A. CH
3
COOCH
3
. B. CH
3
COOCH=CH
2
. C. CH
2
=CHCOOCH

3
. D. HCOOCH
3
.
Câu 37: Đun nóng este CH
2
=CHCOOCH
3
với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH, sản phẩm thu được là
Gv: Thieàu Quang Khaûi Trang 3
Trường THPT Vị Thủy Tài liệu ôn thi tốt nghiệp năm 2009-2010
A. CH
2
=CHCOONa và CH
3
OH. B. CH
3
COONa và CH
3
CHO.
C. CH
3
COONa và CH
2
=CHOH. D. C
2
H
5
COONa và CH
3

OH.
Câu 38: Khi đốt cháy hoàn toàn một este no, đơn chức thì số mol CO
2
sinh ra bằng số mol O
2
đã phản ứng.
Tên gọi của este là
A. n-propyl axetat. B. metyl axetat. C. etyl axetat. D. metyl fomiat.
Câu 39: Đốt cháy hoàn toàn một thể tích hơi este X thu được hai thể tích khí CO
2
cùng điều kiện. X chính
là:
A. Metylfomat . B. Không xác định được
C. Metyl oxalat. D. Etyl axetat
Câu 40: Khi xà phòng hóa tripanmitin ta thu được sản phẩm là
A. C
15
H
31
COONa và etanol. B. C
17
H
35
COOH và glixerol.
C. C
15
H
31
COONa và glixerol. D. C
17

H
35
COONa và glixerol.
Câu 41: Khi thuỷ phân trong môi trường axit tristearin ta thu được sản phẩm là
A. C
15
H
31
COONa và etanol. B. C
17
H
35
COOH và glixerol.
C. C
15
H
31
COOH và glixerol. D. C
17
H
35
COONa và glixerol.
Câu 42: Có thể gọi tên este (C
17
H
33
COO)
3
C
3

H
5
là
A. triolein B. tristearin C. tripanmitin D. stearic
Câu 43: Cho dãy các chất: HCHO, CH
3
COOH, CH
3
COOC
2
H
5
, HCOOH, C
2
H
5
OH, HCOOCH
3
. Số chất
trong dãy tham gia phản ứng tráng gương là
A. 3. B. 6. C. 4. D. 5.
Câu 44: Hợp chất Y có công thức phân tử C
4
H
8
O
2
. Khi cho Y tác dụng với dung dịch NaOH sinh ra chất Z
có công thức C
3

H
5
O
2
Na. Công thức cấu tạo của Y là
A. C
2
H
5
COOC
2
H
5
. B. CH
3
COOC
2
H
5
. C. C
2
H
5
COOCH
3
. D. HCOOC
3
H
7
.

Câu 45: Cho 4,6 gam ancol etylic tác dụng với axit fomic thì thu được bao nhiêu gam este? Biết hiệu suất
đạt 75%?
A. 5,55g B. 5,66g C. 8,40g D. 7,40 g
Câu 46: Xà phòng hoá hoàn toàn 17,6 gam hỗn hợp 2 este là etyl axetat và metyl propionat

bằng lượng vừa
đủ V (ml) dung dịch NaOH 0,5M. Giá trị V đã dùng là
A. 200 ml. B. 500 ml. C. 400 ml. D. 600 ml.
Câu 47: Xà phòng hoá hoàn toàn 37,0 gam hỗn hợp 2 este là HCOOC
2
H
5
và CH
3
COOCH
3
bằng dung dịch
NaOH, đun nóng. Khối lượng NaOH cần dùng là
A. 8,0g B. 20,0g C. 16,0g D. 12,0g
Câu 48: Thủy phân hoàn toàn 16,2g hỗn hợp hai este đơn chức đồng đẳng trong 200ml dung dịch NaOH
1M thì thu được 9,2g ancol etylic.
- Tính khối lượng muối tạo thành ?
A. 12g B. 14,5g C. 15g D. 17,5g
Câu 49: Trong chất béo luôn có một lượng axit tự do. để trung hòa 2,8g chất béo cần 3,0 ml dung dịch
KOH 0,1M. Tính chỉ số axit của mẫu chất béo trên?
A. 5 B. 6 C. 7 D. 8
Câu 50: Cho 0,2 mol axit axetic tác dụng với 0,1 mol ancol etylic ( đk có đủ ) thì thu được 6,6 gam este.
Tính hiệu suất phản ứng?
A. 50% B. 75% C. 85 % D. 65%
Gv: Thieàu Quang Khaûi Trang 4

Trường THPT Vị Thủy Tài liệu ôn thi tốt nghiệp năm 2009-2010
ĐÁP ÁN
1. C 2. B 3. C 4. B 5. D 6. B 7. B 8. A 9. D 10.A
11. B 12. D 13. D 14. A 15. A 16. C 17. B 18. D 19. B 20. D
21. C 22. B 23. D 24. D 25. C 26. A 27. B 28. A 29. A 30. B
31. C 32. C 33. A 34. B 35. D 36. B 37. A 38. D 39. A 40. C
41. B 42. A 43. A 44. C 45. A 46. C 47. B 48. C 49. B 50. B
Gv: Thieàu Quang Khaûi Trang 5