Lời khuyên cho nhà đầu tư trong thị trường biến động pps

Lời khuyên cho nhà đầu tư
trong thị trường biến động

Trong suốt những khoảng thời gian biến động, nhiều nhà đầu tư
cảm thấy hoang mang và bắt đầu đặt câu hỏi với những chiến
lược đầu tư của họ. Điều này đặc biệt đúng với những nhà đầu tư
mới bắt đầu tham gia cuộc chơi, chưa có kinh nghiệm.

Thường thì khi thị trường biến động họ sẽ cố gắng đứng ngoài thị
trường và đợi cho đến khi thị trường ổn định trở lại. Thật không
may, với những thị trường mới nổi như thị trường chứng khoán
Việt Nam thì sự biến động là một điều tất yếu.

Mà cũng không riêng gì thị trường Việt Nam, tính biến động gần
như là một thuộc tính tất yếu của thị trường chứng khoán. Hôm
nay thị trường lên, ngày mai, ngày kia thị trường lên hay xuống?
Thật khó mà có thể dự liệu chính xác được bước đi của thị
trường.

Thế nhưng nói như thế không có nghĩa là chúng ta- những nhà
đầu tư mới nhập cuộc phải từ bỏ cuộc chơi vì chúng rất bất ổn?
Làm thế nào để tồn tại trong một thị trường như vậy có lẽ là một
câu hỏi mà không ít các chuyên gia đã nhận được từ các nhà đầu
tư.

Một trong những giải pháp khả quan nhất chính là cố gắng duy trì
hướng đến mục tiêu trong dài hạn và cố gắng lờ đi những dao
động trong ngắn hạn. Thế nhưng ngay cả khi chúng ta đã xác
định trở thành những nhà đầu tư dài hạn thì chúng ta cũng nên
hiểu rõ về thị trường biến động.

Khi hiểu được thị trường thì chúng ta có thể sẽ có những chiến
lược hợp lý hơn, mang lại nhiều lợi nhuận hơn trong phạm vi rủi
ro có thể chịu đựng được.

Vậy sự biến động là gì?

Sự biến động đó là một thước đo thống kê cho thấy khuynh
hướng của một thị trường hoặc một chứng khoán sẽ tăng giá hay
rớt giá mạnh trong một khoảng thời gian ngắn nào đó. Sự biến
động thông thường được đo bằng độ lệch chuẩn của tỷ suất sinh
lợi. Độ lệch chuẩn trong thống kê là khái niệm cho biết mức độ
dao động của tỷ suất sinh lợi sai khác với tỷ suất sinh lợi mà
chúng ta mong đợi.

Lấy ví dụ như chỉ số S&P500 có độ lệch chuẩn khoảng 15%,
trong khi đó các khoản đầu tư được bảo đảm khác như tài khoản
tiền gửi vào ngân hàng có độ lệch chuẩn bằng 0, bởi vì tỷ suất
sinh lợi nhuận được từ tìên gửi ngân hàng không thay đổi trong
suốt thời gian đầu tư.

Những thị trường có nhiều biến động là những thị trường mà giá
cả dao động trong phạm vi rất lớn, khối lượng giao dịch nhiều.
Chúng ta biết rằng giá cả được hình thành từ sự cân bằng giữa
cung và cầu trên thị trường. Một sự mất cân bằng cung cầu sẽ
dẫn đến hiện tượng giá thay đổi.

Giá thấp trong trường hợp quá nhiều người bán mà rất ít người
mua và ngược lại. Một số người cho rằng nguyên nhân gây ra sự
biến động cho thị trường chính là từ những thứ như tin tức doanh
nghiệp, sự đề cao một doanh nghiệp nào đó từ một chuyên gia

phân tích tài chính hàng đầu, hoặc là các vụ phát hành lần đầu ra
công chúng IPO, các kết quả lợi nhuận được công bố không như
mong đợi cũng là một nguyên nhân gây ra tính biến động thị
trường.

Một số khác đổ lỗi cho những nhà đầu cơ, những nhà đầu tư có
tổ chức là những người đã gây ra tính biến động thị trường.

Thế nhưng giải thích hợp lý nhất có lẽ chính là những nguyên
nhân tâm lý gây ra phản ứng của nhà đầu tư. Đó mới chính là
nguyên nhân tạo nên tính biến động nhiều nhất cho thị trường.
Cách tiếp cận dựa trên những giải thích về tài chính hành vi
dường như đã “tấn công” mạnh mẽ vào cái gọi là lý thuyết thị
trường hiệu quả.

Theo lý thuyết thị trường hiệu quả, tức giá cả thị trường luôn
phản ánh chính xác mọi thông tin có liên quan. Không một nhà
đầu tư nào có khả năng tìm kiếm lợi nhuận cao hơn người khác,
nhà đầu tư luôn khôn ngoan và hành động giống nhau. Thế
nhưng tài chính hành vi cho thấy kết quả những biến động giá
quan trọng nhất xuất phát từ sự thay đổi trong suy nghĩ theo một
hướng nào đó của công chúng đầu tư.

Rõ ràng thì chẳng bao giờ chúng ta có thể tìm thấy sự nhất trí về
những nguyên nhân gây ra tính biến động thị trường. Tuy nhiên
vì dù bạn muốn hay không, thị trường vẫn biến động, vì thế
chúng ta- những nhà đầu tư phải tìm cách để có thể sống chung
với biến động?

Đầu tư dài hạn

Một cách để tồn tại trong một thị trường biến động là việc hãy
phớt lờ sự biến động đi, nghĩa là bạn đầu tư hướng đến mục tiêu
trong dài hạn, không quan tâm đến những dao động trong ngắn
hạn.

Đôi khi chiến lược này cũng khó thực hiện, nhất khi sự biến động
của thị trường cho danh mục đầu tư của bạn cơ hội lấy được tỷ
suất sinh lợi 50% trong thị trường đi xuống, nhiều hơn mức mà
nhiều người có thể làm được. Lòng tham của con người sẽ khó
lòng giúp bạn giữ vững vị thế của nhà đầu tư dài hạn.

Đầu tư dài hạn đòi hỏi bạn phải có những nghiên cứu kỹ lưỡng
trước khi đầu tư bởi vì trong dài hạn các thị trường luôn được
điều khiển bởi các yếu tố tài chính doanh nghiệp cơ bản. Nếu bạn
tìm thấy một doanh nghiệp với bảng cân đối kế toán rất khỏe
mạnh và doanh nghiệp đó có thu nhập bền vững, những dao
động trong ngắn hạn sẽ không ảnh hưởng đến giá trị trong dài
hạn của công ty.

Sự thật thì đôi khi bạn có thể lợi dụng các khoảng thời gian biến
động mà giá cổ phiếu của một công ty tốt đang bị đánh giá thấp
để mua vào và nắm giữ cho dài hạn.

Tranh luận quan trọng đằng sau chiến lược mua và nắm giữ
chính là nhà đầu tư có thể đã bỏ lỡ mất cơ hội để bán cổ phiếu
đi, tạo ra một tỷ suất sinh lợi ấn tượng trong một vài ngày thị
trường giao dịch tốt nhất trong năm. Có những câu đại loại thế
này: “Nếu bạn đã bỏ lỡ 20 ngày tốt nhất trong năm có thể làm cho
tỷ suất sinh lợi của bạn đã giảm đi hơn một nửa”.

Một mặt, điều này là đúng, nhưng chúng ta cũng cần nhìn thấy
rằng ngược lại, việc bỏ lỡ 20 ngày tệ nhất trong năm đã làm gia
tăng tỷ suất sinh lợi cho danh mục đầu tư của bạn tương tự như
thế. Thế nhưng trong một vài trường hợp thì bạn khó lòng mà giữ
vững chiến lược mua và nắm giữ, đôi khi bạn vẫn thực hiện giao
dịch trong những khoảng thời gian biến động.

Những điều bạn cần phải biết

Các nhà đầu tư, đặc biệt là những người sử dụng giao dịch trực
tuyến nên biết rằng trong suốt những khoảng thời gian thị trường
biến động, nhiều doanh nghiệp sẽ bổ sung thêm những dịch vụ
thay thế để có thể làm giảm mức rủi ro của doanh nghiệp so với
rủi ro tăng thêm do tính biến động của thị trường xuống. Ví dụ,
trong quá khứ, một vài nhà tạo lập thị trường đã tạm thời dừng
các lệnh giao dịch trực tuyến và thực hiện các lệnh theo cách thủ
công ban đầu.

Hệ thống CNTT hỗ trợ kinh doanh chứng khoán: Đôi khi nhà đầu
tư sẽ gặp khó khăn khi thực hiện giao dịch bởi vì khả năng giới
hạn của hệ thống phục vụ cho nhà đầu tư. Chúng ta vẫn nhớ đã
từng có 2 lần sàn giao dịch TPHCM ngừng giao dịch vì sự cố kỹ
thuật. Do vậy, hạ tầng cơ sở phục vụ cho nhà đầu tư rất quan
trọng, đặc biệt là nhà đầu tư thực hiện giao dịch trực tuyến.

Là nhà đầu tư, nếu giao dịch trực tuyến bạn hãy cẩn thẩn với
những thời điểm sự truy cập internet quá nhiều và bạn không tài
nào đăng nhập tài khoản của mình vì nghẽn mạng. Do vậy, đó là
lý do nhiều công ty chứng khoán vẫn cung cấp các dịch vụ phục

vụ nhà đầu tư như giao dịch qua điện thoại, giao dịch qua fax,
giao dịch trực tiếp bên cạnh giao dịch online.

Sự sai lệch trong giá niêm yết: Có thể có những sự sai lệch rất
lớn giữa giá niêm yết nhà đầu tư nhận đuợc và mức giá mà nhà
đầu tư thật sự giao dịch. Hãy nhớ rằng, trong một thị trường đầy
biến động, thậm chí ngay cả khi giá chứng khoán vừa được niêm
yết thì nó cũng có thể sẽ khác xa với những gì đang xảy ra trên
thị trường ngay sau đó.

Thêm nữa, số lượng cổ phiếu dư mua, dư bán thể hiện trên các
bảng điện tử có thể cũng sẽ thay đổi một chóng, do vậy chúng
ành hưởng đến mức giá niêm yết mà nhà đầu tư nhìn thấy là điều
dễ hiểu.

Những điều cần quan tâm khác

Các lệnh mà bạn chọn cũng rất quan trọng khi thị trường không di
chuyển theo hướng bình thường. Một lệnh thị trường sẽ luôn luôn
là một người bạn đồng hành tốt, nhưng trong các thị trường trước
đây, bạn có thể sẽ rất ngạc nhiên trước mức giá mà bạn mua bởi
vì so với giá được niêm yết thì giá bạn được mua khác xa đáng
kể đấy.

Trong một thị trường biến động, lệnh giới hạn có thể là một người
bạn của nhà đầu tư. Lệnh giới hạn mà nhà đầu tư sẽ yêu cầu nhà
môi giới thực hiện (mua hoặc bán) một lượng cổ phiếu đã được
xác định trước tại một mức giá xác định hoặc là tại một mức tốt
hơn mức giá xác định.

Thường thì lệnh giới hạn có chí phí cao hơn một chút so với lệnh
thị trường nhưng nó luôn là một người bạn tốt cho các nhà đầu tư
bởi vì mức giá mà bạn muốn mua hay bán đã được xác định
trước, nhưng nên nhớ là lệnh giới hạn cũng không bao giờ là một
sự đảm bảo cho bạn một sự đầu tư thắng lợi.

Thay lời kết

Nhà đầu tư nên nhận thức rõ những rủi ro tiềm ẩn trong suốt thời
gian biến động. Việc lựa chọn một chiến lược đầu tư dài hạn
cũng là một ý tưởng không tồi nếu như bạn tin vào chiến lược
của mình. Tuy nhiên, nếu bạn đã quyết định sẽ giao dịch trong
suốt thời gian biến động, hãy cẩn thận và phải nhận thức rõ được
thị trường sẽ ảnh hưởng đến giao dịch của bạn như thế nào?

Ngoài ra để sống chung được với sự biến động, người ta có thể
thực hiện một số hợp đồng phái sinh nhằm quản trị rủi ro. Tuy
nhiên các hợp đồng như quyền chọn chứng khoán (option), hợp
đồng kỳ hạn, hợp đồng giao sau… vẫn chưa được phép thực
hiện trên thị trường chứng khoán Việt Nam.