Tải bản đầy đủ (.pdf) (81 trang)

Báo cáo hoạt động năm 2012 của viên khoa học và công nghê

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (4.28 MB, 81 trang )

VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM













BÁO CÁO HOẠT ĐỘNG NĂM 2012


















NHÀ XUT BN KHOA HC T NHIÊN VÀ CÔNG NGH
ii




LỜI MỞ ĐẦU

Cun tài liu này là báo cáo tng hp tình hình ho12 ca Vin
Khoa hc và Công ngh Vit Nam (Vin KHCNVN), trình bày nhng hong chính
ca Vin, nhng kt qu ni bc gi nhìn nhn bao quát v tình hình ca
Vi12.
Báo cáo ho(annual report) là tài lic vit theo chun
chung ca các Vin nghiên cu trên th gii nhc bii
tác c ngoài, qun lý hi chm v và ng
phát trin ca Vin KHCNVN nhng quan h hp tác.
Vin KHCNVN xin trân tr, các nhà khoa hc, các nhà
quc tham gia và có nhiu ý kib ích  cun tài liu hoàn
thành theo k hoch.





















iii


MỤC LỤC
1. Giới thiệu Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam 1
u t chc 1
1.2. Chm v 2
1.3. Lãno Vin 2
 2
2. Hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ 3
2.1. Nghiên cc Toán hc và Vt lý 3
2.2. Công ngh thông tin, T n t và Công ngh  6
2.3. Công ngh sinh hc 11
2.4. Khoa hc vt liu 15
ng sinh hc và các cht có hot tính sinh hc 19
2.6. Khoa ht 21
2.7. Khoa hc và công ngh bin 25
ng 28
3. Hoạt động ứng dụng và triển khai công nghệ 29
3.1. Công tác t chc nghiên cu ng dng và phát trin công ngh ta

, ngành 29
3.2. Thc hin các D án sn xut th nghim: 30
3.3. Các nhim v khoa hc công ngh t xu 30
3.4. Xây dng dng và trin khai công ngh  qui
mô cc và vùng 30
3.5. Công tác quan h hp tác v ngành 30
3.6. Hp tác quc t v ng dng và Trin khai công ngh 31
3.7. Hong Techmart 31
3.8. Các hng dch v Khoa hc - K thut 32
3.9. Công tác s hu trí tu 32
4. Một số kết quả KHCN tiêu biểu năm 2012 32
5. Hoạt động đào tạo 42
5.1. Kt qu i h 42
o, bng cán b, công chc, viên chc 44
6. Hoạt động hợp tác quốc tế 45
7. Hoạt động các phòng thí nghiệm trọng điểm 48
iv

8. Các hoạt động xuất bản, bảo tàng và thông tin 50
8.1. Hong xut bn 50
8.2. Hong bo tàng 52
8.3. Hong thông tin 55
9. Các dự án ODA về Vệ tinh 57
9.1. D án v tinh nh ng và thiên tai
(VNREDSat-1) 57
9.2. D án V tinh nh Vit Nam th hai quan sát tài nguyên thiên nhiên, môi
ng và thiên tai (VNREDSat-1B) 58
9.3. D  Vit Nam 59
10. Công tác đầu tư tăng cường tiềm lực nghiên cứu và triển khai công nghệ 61
10.1. Hin tr vt cht, k thut ca Vin KHCNVN 61

ng tim l 62
11. Một số chỉ số thống kê quan trọng 63
11.1. Tim li 63
11.2. Tình hình tài chính, s  tài, kt qu công bo 65
12. Phương hướng, kế hoạch năm 2013 69
12.1. Thc hin các nhim v khoa hc công ngh 69
12.2. Thc hin các nhim v ng tim lc KHCN 74
o, qun lý KHTC, thông tin - xut
bn, HTQT 74
12.4. D  76


1

1. Giới thiệu Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam
1.1. Cơ cấu tổ chức

Các Doanh nghic
 trin khai KHCN

Trung tâm Phát trin KT và CN thc phm
Trung tâm Tin hc
Trung tâm H tr phát trin CN và DV
n và CGCN
Vin Công ngh vin thông
Vin Sinh thái hc Min Nam
Vin Nghiên cu h gen
Vin Nghiên cu khoa hc Tây Bc
Vin TNMT và PTBV ti TP. Hu
Vin Sinh hc Tây Nguyên

Via lý tài nguyên TP.HCM
Vin Vt lý TP.HCM
Vin Vt lý ng dng và Thit b KH
i din ti TP. HCM

Ban Kim tra
Ban Hp tác quc t
Ban ng dng và Trin khai công ngh
Ban K hoch  Tài chính
Ban T chc  Cán b
Lãnh đạo Viện
Ch tch

Các Hng
Khoa hc ngành

NXB Khoa hc t nhiên và Công ngh
Bo tàng Thiên nhiên Vit Nam
Trung tâm Thông tin - u
Trung tâm V tinh quc gia

Vin Hoá sinh bin
Vin NC và UD công ngh Nha Trang
Vin Khoa hc vt liu ng dng
Vin K thut nhii
Vin Sinh hc nhii
Vic và Tin hc ng dng
Vin Công ngh 
Vin Công ngh hóa hc
Vin Công ngh ng

Vin Công ngh sinh hc
Vin Công ngh thông tin
Vin Khoa hc vt liu
Vin Khoa hng
Via cha vt lý bin
Ving bin
Vin Hc
Vin Va cu
Via cht
Via lý
Vin Sinh thái và Tài nguyên sinh vt
Vic
Vin Hóa hc các hp cht thiên nhiên
Vin Hóa hc
Vin Vt lý
Vin Toán hc
2

1.2. Chức năng nhiệm vụ
Theo Ngh  -CP ngày 12/5/2008 ca Chính ph, Vin Khoa
hc và Công ngh Vit Nam  nghip thuc Chính ph, thc hin chc
n v khoa hc t nhiên và phát trin công ngh theo các ng
trm cc nhm cung cp lun c khoa hc cho công tác qun lý khoa
hc, công ngh và xây dng chính sách, chic, quy hoch, k hoch phát trin
kinh t - xã ho nhân lc khoa hc, công ngh  c
tnh ca pháp lut.
1.3. Lãnh đạo Viện
 Ch tch Vin: 
 Phó Ch tch Vin: GS. Nguy
c Hi

1.4. Tình hình đặc thù năm 2012
u mng trong quá trình phát trin ca Vin
KHu tiên thc hich tng th phát trin Vin Khoa hc
và Công ngh Vic Th ng Chính
ph phê duyt vào cu
Ngày 25/12/2012, Vi   c Chính ph phê duyt Ngh nh
-CP, thay th Ngh -nh chm v,
quyn hu t chc ca Vin Hàn lâm Khoa hc và Công ngh Vit Nam.
Vii thành Vin Hàn lâm Khoa hc và Công ngh Vit Nam cùng vi các ni
dung c th ghi trong ngh nh th hi c tm nhìn chi i chc
 m v ca Vin nhm nâng cao hiu qu ho ng, tp trung thc hin
nhim v chính tr  c giao cho Viy mnh
công nghip hoá, hii hoá và phát trin nhanh, bn vc, phù hp vi v
th, chm v u t chc ca Vin trong tình hình m
gng chung ca toàn Vic Chính ph và các b ngành ghi nhn.
Vi lc phu và hoàn thành xut sc nhim
v nghiên cu khoa hc và trin khai công ngh  ra. Vin KHCNVN c hin
tt Ngh quyt 01/NQ-CP ngày 03/01/2012 ca Chính ph v nhng gii pháp ch yu
ch u hành thc hin k hoch phát trin kinh t - xã hi và d toán ngân sách
n các ngành khoa hc và công ngh gn vi thc tin,
chú trn chng sn phm ca khoa hc và công ngh. Vin
lc thc hin công ngh  , công
ngh sinh hc), khuy hu trí tu, h tr ng dng và chuyn
giao tin b khoa hc công nghng hp tác quc t.
p mi Vin Nghiên cu h Gen và Vin Sinh
thái hc Min Nam, tip tc thc hin tnc ch n kt hong khoa
hc công ngh ca Vin KHCNVN vi cn. Hin
ti, Vi trc thuc bao gp qu
; 0; 0
; 08 Vi0

.
3

2. Hoạt động nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ
2.1. Nghiên cứu cơ bản trong lĩnh vực Toán học và Vật lý
Nghiên cứu cơ bản trong lĩnh vực Toán học
Vin Toán hc hin nay có 79 cán b nghiên cu (k c hng) và 17 nhân
 chc danh có 17 GP hc v có
15 Tic, 30 Ti
Các cán b ca Vin ch  tài thuc Qu h tr phát trin khoa hc và
công ngh quc gia (NAFOSTED), 0  tài theo Hng khoa hc công ngh
(KHCN) 0 c lp cho cán b tr cp Vin KHCNVN
2011, các cán b nghiên cu ca Vin  65 công trình trên các tp chí quc
t và 06 công trình trên các tp chí quc gia bng ti
SCI và 21 công trình SCI-E. Nhiu kt qu tc trong các chuyên ngành
i s, Lý thuyt shân, Gii tích s và Tính toán khoa hc, T
u khin.
Tng s nghiên cu sinh ca Vi03 nghiên
cu sinh va bo v lun án  các cp. Các luu có bài công b trong các
tp chí ISI. S hc viên theo hc
c t ca Viu hc viên nhc hc b
hc  c ngoài khi kc. Ngoài ra, Vin còn t chc mng hè cho
toán c5 Ti hc trong c n hc mt s môn
hc nâng cao và mt câu lc b toán hc cho hc sinh gii các tnh quanh Hà Ni.
n t chc 07 hi ngh và hi th04 hi ngh
quc t vi s tham gia ca gn 300 nhà khoa hc c ngoài. Bên c  n
c t n làm vic và ging dy. Hin nay Vin có 0 tài
nghiên cu hn hp vi Pháp, hp tác quc t vi Nht v Lý thuyt k d, vi Nga v
i M v gii tích bin phân. t cán b 
c ngoài (d hi nghi khoa hc, thc to). Nhiu cán b ca Vin

tham gia ging dng xuyên   o sinh viên toán hc trên khp c
c.
V tn ti ln nht hin này là không tuy các cán b tr  thay
th các cán b v t s ng nghiên cu truyn thng ca Vin dn
mai mt. Công tác ng dng toán hc không phát trin. Vi   c
tuyn chn và có nhiu chính sách h tr cán b tr v làm vic ti Vi có th
làm tt công tác thu hút cán b c nghiên cu, Vin Toán rt cn s h tr v
kinh phí hong và kinh phí xây dn nhm ci thiu kin sinh hot và
làm vic.
Nghiên cứu cơ bản trong lĩnh vực Vật lý
Các hong nghiên c  c V   a
Vin KHCNVN tip tc có nhc phát trin mi. S  tài NCCB v Vt
lý do các nhà vt lý ca Vin KHCNVN ch c Qu NAFOSTED tài tr thc
hin - ng s  t  tài vt lý
c thc hip tác quc t ca Vin KHCNVN,
, Lo Vin KHCNVN nh cung cp kinh phí thc hin các
 tài nghiên cu cho các nhà khoa hc tr. Nh vy, có gn 60% các ch nhi tài
4

là các nhà vt lý tr. Trong 2012, các nhà vt lý ca Vin KHCNVN  
p chí quc t.
* Về các nghiên cứu vật lý lý thuyết và vật lý tính toán:
Ngoài mt s chuyên ngành nghiên cu truyn th    ng
ng t và hn, lý thuyt cht r, mt
s ng nghiên cu vt lý mi tip tc khc v trí, tính cp thit và hp
dt lý tính ng t (Quantum information) và lý thuyt cht
mm. Nh vy, s ng công b ca các nghiên cu vt lý lý thuyt và vt lý tính
toán tip t ng công b ln nht so vi chuyên ngành khác ca
vt lý. Các v nghiên cn:
- Mô hình hoá các phân t sinh hc và h sinh hc phc hp.

- Nghiên cu lý thuyt v ng t.
- n t trong các tính cht hp tri và không cân bng ca mô
hình vt liu tiên tin.
- S vi phm s Lepton và Baryon trong vt lý hn và ng d
tr hc.
- i xng th h và vt lý neutrino.
- Các mô hình tính toán lý thuyt và mt s ng dng ca các h ng t,
sinh hc.
- Trt t t và các tính cht truyn dn trong h n t  quan mnh.
-  tán x cho h ht ti 2 chiu trong cu trúc di cht da trên ZnO và
nitride nhóm III.
* Về các nghiên cứu vật lý và kỹ thuật hạt nhân, ứng dụng công nghệ hạt
nhân:
Nh s hp tác quc t cht ch và hiu qu vi các nhà khoa hc  các Trung
tâm nghiên cu khoa hc ht nhân ln ca Nht Bn, Hàn Quc, Pháp và Vin Liên
hp Nghiên cu ht nhân Dubna ca t lý h
c nhiu kt qu nghiên cu khoa hc thc nghim quan trc công b
trên các tp chí khoa hc quc t. Các nghiên cu này liên quan ti:
- Nghiên cu phn ng h phc tp gây bi chùm bc x hãm
ng t 15 MeV ti 2,5 GeV.
- Nghiên cu phn ng quang ht nhân n tích trên các máy gia
tc.
- Nghiên cu các ht nhân l s dng các máy gia tc.
- Nghiên cu vi mô cu trúc ht nhân  nhi cao hong kích thích
ln
* Về các nghiên cứu tính chất vật lý của môi trường đậm đặc và vật liệu có
cấu trúc nano:
Các hong nghiên cu v các tính cht vt lý cc và
vt liu có cc thc hin ch yu  Vin Khoa hc vt liu, Vin
5


Vt lý, Vin Vt lý TP. H Chí Minh, Vin Khoa hc vt liu ng dng, tài
thung nghiên cu này hing s  tài vt lý do các nhà
vt lý ca Vin KHCNVN ch  c Qu NAFOSTED tài tr. Trong 2012, các
nghiên cu tp trung vào các công ngh ch to và ng dng, nghiên cu thc nghim
và lý thuyt các tính cht vt lý ca mt s vt liu và linh kin t, vt liu t,
n và quang tc bit liu và linh kin có cu trúc nano.
Ví d 
- Nghiên cu tng ha các nano hunh quang phc cht hu
ên kt phi trí vi các ion kim loi Lanthanit nhng cho các ng dng
trong quang t và y sinh.
- Ch to và tính cht ca vt liu nano Ytri, Ziconi pha tp ion Er(III) và
Yb(III), ng dng trong công ngh quang sinh y hc và chuyng mt
tri.
- Nghiên cu ch to vt liu TiO
2
có vùng cm hong thích hp cho hiu
ng quang xúc tác trong vùng ánh sáng nhìn thy nhm ng dng cho các v môi
ng.
- Nghiên cu quá trình dch chuyn spin gia nhng ht nano t tính bng
ab initio.
- Nghiên cu vt liu có cu trúc nano và mt s v ng
bng.
- Nghiên cu lý thuyt các tính chn t ca các cu trúc nano graphne.
- v.v
* Về các nghiên cứu điện tử học lượng tử, quang học và quang phổ:
  p tc nhng phát trin mi trong nghiên cu và ng dng ca
quang hc, quang t, laser và quang ph. Các v nghiên cu thuc nhng
KH&CN có nhiu ha hn c v nghiên cn và ng dng. Trong 2012, các nhà
v    c 02 bng sáng ch phát minh v quang t và la-de  tài

nghiên cn:
- a các cu trúc nano trong t hng dng
trong y-sinh.
-   nghiên c a các phân t sinh hc
u bng các vt ling ng dng trong chu
u tr 
- Va các ht nano vàng vi tâm màu h
ng dng trong phát laser xung ngn.
- Phát xung laser cc ngn trong vùng t ngoi chân không (<200 nm), s dng
hiu ng quang phi tuyn.
- Các nghiên cu thc nghim v laser rng laser bán dn.
- Các laser Raman.
t lý ca Vin KHCNVN  chc thành công 02
hi ngh quc t và 02 hi ngh vt lý chuyên ngành quc gia, 03 lp hc quc t v
6

các chuyên ngành vt lý. V o, s hi hc v vt lý là 181
có 40 nghiên cu sinh và 141 hc vin cao hc. Nhi tài và d án hp tác quc t
v nghiên cu và o khoa hc v quc t v nghiên c
tc ký kt - tip tc m ra nhng hi phát trin mi ca các nghiên cu khoa
hc vt lý  Vin KHCNVN.
Cui cùng, có mt s kin rt quan trng ca các nhà vt lý Vi
       ng Nguyn T     nh s
TTg phê duyt Chic phát trin khoa hc và công ngh n 2011-
nh nhim v trc tip cho các nhà vt lý Vit Nam: Xây dng và
trin Vt lý Vi
2.2. Công nghệ thông tin, Tự động hóa, Điện tử và Công nghệ vũ trụ
2.2.1. Công nghệ thông tin và Tự động hóa
Trong khuôn kh c u và phát trin h thng quan trc môi
ng khí t xa qua mn tho thit k và ch to h thng

giám sát quan trc các thông s 
2
, CH
4
, NO
x
, SO
2
, nhi,
 m ca không khí, tín hinh v khu v module thu
GPS và truyn thông không dây GSM/GPRS v máy ch qua mn thong,
th hin bng công ngh b s d liu các thông s ng khí trên
h qun tr  d liu nâng cao và công ngh Web 2.0. H thng quan trc môi
ng khí t xa ng dc trong mt s c: quan trng không khí,
 bo qun kho tàng nghip v, Mô hình h thc xây dng theo cu trúc
sau:
- Các thit b thu thp d liu thông s -DATACOM
có kh p các cm bi m, n khí CO, CH
4
, CO
2
,
SO
2
, NO
2
, v.v
- Máy ch ti trung tâm giám sát. H phn mu khin
tích hp công ngh b s trên máy ch.


Mô hình hệ thống giám sát môi trường từ xa qua GSM/GPRS
- Thit b thu thp d li-DATACOM: có kh p s
liu t các cm bin nhi m, n khí CO, CH
4
, CO
2
, SO
2
, NO
2
linh hot
7

vi chun truyn thông công nghip. Kh nh v GPS và truyn d liu theo gói
thông tin qua GPRS theo giao thc TCP/IP làm cho ES-   
ng cao.

Giao diện WEB ở Trung tâm giám sát và điều khiển
- H phn mu khin:
+ Kt ni vi các trm thu thp d liu thông s ng khí qua mn
thong GSM/GPRS.
+ Giám sát thông s ng khí qua giao din b s trc quan trên thit
b ng hoc máy tính trm.
+ Cnh báo khi thông s t hoc.
+ Cung cp d liu truy vn cho dch v LBS.
Trong khuôn kh c  tài cp Nhc KC01.03/11-15 Nghiên cu phát
trin h thng dch ting nói hai chiu Vit-Anh, Anh-Vi
vi mc tiêu làm ch công ngh nn cho dch ting nói, tp trung cho cp ngôn ng
VitAnh, AnhVit và có kh   rng cho nhiu cp ngôn ng  t
c mt s kt qu ni bu:

- Phn mm dch ting nói hai chiu Vit-Anh, Anh-Vit trên h u hành
Android: H thng làm vi tích hp 3 engines ca các chiu dch
ting nói Vit-Anh, Anh-Vit: Nhn dng ting Vit (Anh), Dn Vit-Anh
(Anh-Vit), và Tng hp ting Anh (Vit). Sn pht cúp vàng Techmark 2012.
- H thng chuy  n t thành báo nói ViNAS vi ch  
chuyn t thành các file âm thanh mt cách t ng, chính xác và
nhanh chóng, nh i s dng nhiu ti.
Sn phng: tip cn doanh nghiêp, t to file âm thanh
cho các bài báo cng tip ci s dng vi các ng dng dành
cho PC và mobile cung ca doanh nghip hoc t tng hp
thành file âm thanh mi s dng. Sn pht gii nhì (gii cao nht) cuc
8

t vit 2012 v gii pháp thc hing th các sn phm
o doanh nghip công ngh cao ti Khu Công ngh cao Hòa
Lc.

Minh họa hệ thống dành cho doanh nghiệp

Minh họa hệ thống dành cho người dùng
2.2.2. Điện tử
Mt nhóm các nhà khoa hc ca Vin Vt lý 
 x lý qu lc trong máy chy thn nhân to. Qu
lc là mt b ph ln s dng có hc bit có
yêu cu s dng rt ln (
 tit kiu
tr  ng kh u cha cho bnh nhân chy thn. Các
thit b c s dng thành công ti 

       c nhn Gii nht VIFOTEC (3/2011),

Bng khen ca Th ng Chính ph và Bng khen ca B Khoa hc và Công ngh.

Cache
Doanh nghip
Server h thng
ng dng desktop

Demo trên web

Server TTS
Cache
Cache
i dùng
Server h thng
Cache
ng dng
ng dng desktop

Demo trên web

Server TTS
9


Hình ảnh minh họa về sản phẩm và giải pháp giám sát tiêu thụ nhiên liệu
Phòng T ng hóa, Vin Vu, thit k và ch to thành công
thit b chuyi tín hi nhiên liu ô tô, s dng vi h
thng GPS Tracker. Thit b cho phép giám sát và qun lý trc tuyn (thông qua h
thu, tiêu th nhiên lin vn ti,
máy công trình vi các tiêu chí: chính xác, nh, tin li lt, không ng

n hong ca xe, t hiu chnh vi xe khác nhau.
Thit b c th nghim thc t thành công trên nhiu lon, sn sàng
cho vic sn xut thit b s ng ln.
2.2.3. Công nghệ vũ trụ
* Xây dựng cơ sở hạ tầng cho Công nghệ vũ trụ:
Vi  c hin hai d án ln v Công ngh  là d án
VNREDSat- tinh nh Ving và
   án xây d   Vit Nam. D án VNREDSat-
n tích hp tng th (6/2012), thc hic th nghim v
 có th  tinh lên qu o vào n
Song song vi vic ch to v  h tng phc v cho viu khin v tinh
và thu nhn c hoàn thành  khu Công ngh cao Hòa Lc và ti Trung tâm
Vin thám Qu m bo ngun lc thc hin D án, 15 cán b c c 
ho và chuyn giao công ngh ti Pháp.
D án v tinh nh Ving và
thiên tai (VNREDSat-1B) hp tác vi Vc B
dng Báo cáo kh thi, trình các B  tin hành phê duyt v
D  Vic khi công tháng 9/2012 ti khu
Công ngh cao Hòa Lc. Vic khi công d c bình chn là mi s
kin ni bt v KH&CN Ving d c tin
n tháng 12/2012, d t k chi tit. Trong
khuôn kh ca d án, 18 cán b o v qun lý d án công
ngh  ti Nht B

10


Vệ tinh VNREDSat-1 đã hoàn thành
* Nghiên cứu và ứng dụng công nghệ vũ trụ:
 ,    c công ngh     p Ban ch

nhi n hành các công vic cn thit và tuyn chn cá  xut nghiên cu.
Hi xuc tuyn chn và s c hin t 
gng: Công ngh v nh v và trm mt (6  xut), ng dng Công
ngh  (6  xut), Nghiên cng ng dng (5  xut), Công
ngh tên ly (1  xut).
* Hợp tác quốc tế:
c tham gia các hi tho khoa hc quc t 
chc mt s hi tho quc t v Công ngh  ti Vii tho Vit
Nam - Nht Bn v Công ngh g 9/2012. S kin hp tác quc t ni bt là
chuy   c ca T         Hoa K
NASA vào tháng 12/2012.


Hội thảo Việt Nam- Nhật Bản về Công
nghệ Vũ trụ
Tổng Giám đốc NASA thăm Viện
KHCNVN
Vin Công ngh  n ghi nh vi ng khoa
hc công ngh - CHDCND Lào và Vin Nghiên cu vì s phát trin (IRD) - CH Pháp
hp tác v ng dng vio, và phi hp vi C 
Nht Bn (JAXA) t chc lp hc x lý nh radar ca v tinh ALOS-2 vi hn 40 cán
b t n v trong nc tham d .
11

* Giáo dục vũ trụ:
 chc Hi tho giáo d, ph bin kin thc, ch to và thi bn tên
lc, thi v tranh ti TP. H Chí Minh vc sinh t ng THCS
toàn thành ph tham da chn 03 bc tranh và 06 hc sinh và thy giáo tham d
Hi tho quc t APRSAF-19 tng ng hong ca T chc Hàng
 quc t  chn l  th gii Hà Ni vi các bài

ging v lch s nghiên c, thi bn tên lc, chiu phim 3D v Tr
quc t (ISS).


Tuần lễ vũ trụ thế giới (W)–2012
Hoạt động Giáo dục vũ trụ
2.3. Công nghệ sinh học
  ng Công ngh sinh hc ca Vin KHCNVN (VAST02) trin
khai thc hi   tài, vi tng kinh phí 2.150 tri     0  tài
chuyn tip và kt thúc (2011-2012) vi kinh phí là 900 tring và 0 tài m
mi (2012-2013) vi kinh phí là 1.250 tring.
Trong s  ng Công ngh sinh hc chuyn tip (2011-
tài trin khai thc hin ti Vin Công ngh sinh hc và 0 tài còn li trin khai thc
hin ti Vin Sinh hc nhii, c 0 tài này s u
 0 tài m mi (2012-2013), có 0 tài trin khai thc hin ti
Vin Công ngh sinh h tài khác trin khai thc hin ti Vin Sinh hc nhit
i, c 0 tài này s hoàn thành vào cu
ng ngành Công ngh sinh hn chn m mi
0 c hin trong k ho kin cho 0 tài
m-2014) là 2.500 trip cho 0
tài m mi bu thc hin t ng. Do vy, tng kinh phí
 tài trên (05 chuyn tip và 05 m mi) cng Công ngh sinh
hc là 2.500 tring.
 tài thung Công ngh sinh hu mang tính ng dng cao. C
th u ch to b sinh phm phát hin nhanh virus cúm A, xây dng qui
trình to sinh khi r  a hai cây c liu quý là sâm Ngc linh (Panax
vietnamensis) và Bá bnh (Eurycoma longifolia); Chuyn gen sinh tng hp omega-7
vào cây lúa nhm cht g  phê
duyc mt s kt qu tiêu biau:
12


1. Nghiên cu to b sinh phm phát hin nhanh virus cúm A ng dng kháng
th i ScFv tái t hp (VAST02.01/11-12) do PGS. TS. Chu Hoàng Hà, Vin
Công ngh sinh hc ch trì thc hin.
Kháng th i là mt dng tinh gin cu trúc ca kháng th tái t hp mà
vc hiu và hiu qu trung hòa virus gây bnh. Nhiu phòng thí
nghim tiên tin trên th gi vng vào cách tip c có th t chc sn
xut kháng th tái t hp qui mô công nghip. Vin Công ngh sinh hu tin
hành sn xut kháng th c hiu vi các chng virus gây dch cúm gia cm
và gây cúm  i cho mng b sinh phm phát hin nhanh các chng
 dng các kháng th c hiu. Nguyên lý
hong ca b sinh phm dt ht latex kíc micromet và que
nhúng .
c hi c kháng th c hiu cho các
chng virus cúm A/H5N1; Sn xuc 10 b kit phát hin nhanh cúm A/H5N1 theo
ngut và 10 b kit phát hin nhanh cúm A/H5N1 theo nguyên lý que
thc 2 bài báo trên tc 1 hc viên cao
hc.

Bộ sinh phẩm chẩn đoán cúm gia cầm A/H5N1. Kết quả quan sát bằng mắt thường. 1: Dung
dịch latex gắn kháng thể không có virus; 2,3,4,5,6: các mẫu bệnh chứa virus: các hạt latex bị
co cụm ở các mức độ khác nhau

Bộ sinh phẩm chẩn đoán cúm gia cầm A/H5N1. Kết quả dưới kính hiển vi phóng đại 40 lần.
A: Hạt latex gắn kháng thể không có virus. B,C,D,E: ngưng kết giữa hạt latex gắn kháng thể
với kháng nguyên H5 của virus cúm A /H5N1 với các hiệu giá khác nhau
              
(VAST02.02/11-12) do PGS.TS. Nguyn Bích Nhi, Vin Công ngh sinh hc ch trì
thc hin.
c ng dc, không th

thu nhn t t nhiên vi khng cn thit. Gii pháp công ngh bng tái
t h ra trin vng to l tài tu tách dòng, biu hin
mt s d các loài c ci thu thp 
vùng bin Vit Nam.
   c hi       u hin, tinh sch 2
conotoxin tái t hp t ngun gen c ci Vit Nam Conus magus và Conus
mammoreus; Lên men, biu hin, tinh ch conotoxin tái t hp vi qui mô 5 lit/m 
13

ng cho th nghing vt; Th nghim hot tính gia conotoxin tái
t hp mô hình phin nóng trên chut thí nghim ti Vin Công ngh sinh hc và kt
hp vi Hc vin Quân Y, B Quc phòng. Kt qu nhc cho thy conotoxin tái
t hp có tác dng ging vt; Th nghinh LD-50 ca
conotoxin tái t hp trên chut thí nghim; Công b 3 bài báo (2 trong Tp chí Sinh
hc, s 4/2011 và 1 trong K yu Hi ngh khoa hc quc t Coastal Marine
Biodiversity and Bioresources of Vietnam and Adjacent areas to the South China Sea,
November 24-        c chp nh   n
bin) trong Tp chí sinh h tài.
3. Sàng lc các enzyme tham gia vào quá trình phân gii cellulose,
hemicellulose bng k thut metagenomics (VAST02.03/11- 
Nam Hi, Vin Công ngh sinh hc ch trì thc hin.
Metagenomics là mc công ngh sàng lc trc tip gen có giá tr cao
không qua nuôi cy vt chc bit là các sinh vt ch sinh sng trong nhu
kic bit và cc k khó nuôi cy thành công. Sn phm ca nh
có nhc bit, có giá tr công nghip r u s dng k
thut meta-  sàng lc gen mã hóa enzyme mi tham gia vào thy phân
cellulose, hemi-cellulose t vi sinh vt không qua nuôi cy.
  c hi   chc loài mi có ti 
ngun cung c sàng lc gen; Tách chic DNA metagenome t
rut mi; Tc trên 45.000

c 7 dòng có hot tính thi chng
i trình t các dòng, chn ra 2 dòng có mt phn ging vi phía cui gen -
glucosidase và glucanase.
4. Nghiên cu tuyn chn các cht có hot tính kháng sinh mi dùng cho mc
c t vi sinh vt bin Vit Nam (VAST02.04/11-12) do TS. Nguy
Nhu, Vin Công ngh sinh hc ch trì thc hin.
Vic tìm kim các cht có hot tính kháng sinh t ngun vi sinh vt bi
c nhiu phòng thí nghim ca nhiu qu tài ly mc tiêu là xây
dng b p chng ging vi sinh vt bi sàng lc các
chc bit là các nhóm vi sinh vt him) có kh ng hp các cht có hot
tính kháng sinh mc.
5. Nghiên cu xây dng qui trình to sinh khi thông qua h thng nuôi cy r
a mt s c liu quý làm nguyên liu sn xut ch phm
phc v sc khe cng (VAST02.05/11-12) do TS. Phm Bích Ngc, Vin Công
ngh sinh hc ch trì thc hin.
Sn xut sinh khc liu quí him thông qua nuôi ct hóa
chc coi là gii pháp công ngh có trin vi vi ngành nguyên liu
làm thu tài chn ni dung nghiên cu là xây dng qui trình to sinh khi thông
qua h thng nuôi cy r a 2 loc liu quý là cây Bá bnh
(Eurycoma longifolia) và cây sâm Ngc linh (Panax vietnamensis).
 n gen to r ng nghiên cu và
c s có mt ca gen chuyn bng k thut PCR  các dòng r chuyn
gen  c liu quý là sâm Ngc linh (Panax vietnamensis) và cây Bá bnh
14

(Eurycoma longifolia); Hoàn thin quy trình to sinh khi r c
li ng 3-5 dòng r n gen  Sâm Ngc Linh và 3-5
dòng r n gen  cây Bá bnh và nuôi cy to sinh khi; Công b 1 công trình
khoa hn b gp chí Công ngh sinh hc.
6. Nghiên c  m cht ht lúa thông qua bin np gen to acid béo

omega-7 biu hin chuyên bit  ht (VAST02.06/11-12) do TS. Nguyn Hu H,
Vin Sinh hc nhii ch trì thc hin.

Cây lúa biến nạp gen tạo acid béo omega-7 giai đoạn in vitro
Chuyn gen ci thin chng sn phm nông nghic nhiu
quc gia chú trng, k c nhng khu vc trin khai công ngh cây trng chuyn gen
còn gp nhiu tr ngi. Tham vng c tài là tc dòng lúa (Oryza sativa L.)
mang gen to acid béo omega-7 vi promoter to biu hin chuyên bit  ht.
    c huyn phù t bào t nuôi cy mô so trong môi
ng lng; Xây dng thành công h thng tái sinh in vitro cây lúa t mô so và t
bào huyn phù; To thành công 2 dòng lúa mang gen to acid béo omega-
c 01 bài trên Tp chí Công ngh Sinh hc.
Nhìn ch tài thuc nhóm kc
nhng thành công nhnh, có kt qu c công b trên tp chí chuyên ngành trong
    tài ti n rt gn m      n phm dng th
nghim. Tuy nhiên, nu xén mc tiêu cu 
sn phm, dù rng ch  dn vng hoàn thi 
sn xu c m. Lý do ch yu có th nêu ra là:
Th  các nghiên cu t xây dng qui trình  phòng
thí nghin hoàn thành sn phm. Nhng nghiên ci thi gian t n

 tài không th   hoàn thin sn phm và
càng không th   th nghim sn phm.
 có nht phá mi rt có th phi tp trung ngun lc v nhân s (liên
c t ng) thành nhm
v có m m cao v khoa hc, có tm c v qui mô và phm vi
thc hin và có giá tr thc s c công nhn v khoa hc và thc tin.
15

2.4. Khoa học vật liệu

Thành tích khoa hc ni bt ca ngành Khoa hc vt liu là vic hoàn thành
b tài nghiên cng ng dng quy mô ln có giá tr khoa hc cao
và vic thc hin chuyn giao công ngh sn xut biodiesel không ph thi t các loi
ht có du cho mt doanh nghip  Luang Prabang.
1.  tài Nghiên cu ch to các hc bc
bi nhc vi các kt qu 
  tc các vt liu ht nano magnetite có t  t 65-80
 to 5 cht lng t vi lõi ht nano magnetie bc bng các cht h
t mang thêm thuc curcumin. Bn loi cht lng t c
tính thp và hit nóng t khá cao vi t hp ph t trên
500 W/g. Th nghim in-vivo dùng cht lng t bc co-polymer cho kt qu u
kh quan: ch     t thí nghim bng cách
tiêm trc tip, lic 6×6 mm
2
. Chc kh 
cu nhp bào bn nh MRI ca

  tc các ht nano keo vàng dng cc ht 10-40 nm,
phân tán tt tronc. Các hc bc các lp hp sinh BSA và PEG,
to cht lng bng sinh hc có pH khác nhau. Gn kt
ht vàng vi kháng th c hiu HER2 to phc h Au-KT dùng nhn bic
hiu t  Ht nano vàng ch tc có th dùng làm chu
sinh hc.
  to thành công co-polymer PLA-c trong CH
2
Cl
2
và tan
c. c Paclitaxel và Curcumin bng co-polymer PLA-TPGS. Co-
polymer khi mang Curcumin hoc Paclitaxu có hot tính sinh hi

Curcumin và Paclitaxel tinh chc bit là kh c ch khi u 3 ching
hc nano chitosan dùng làm cht mang thuc: CS-TPP, GSC, HGC c
i 100 nm. Tin hành thành công vic chitosan nano mang các thuc kém tan trong
c: curcumin, artemisinin, paclitaxel cho các h mang thuc nano tan tc
i gian nh chm lên vài chc ln.
2.      to và nghiên cu s dng các ch ng t
CdSe/ZnS vi các lp v c bin tính làm chu hunh quang sinh hc,
phc v cho sn xut và xut khu các sn phm nông nghip vi các kt qu chính

   công ngh, ch ng ch to các loi ch ng t bán dn
CdSe, CdTe phát hunh quang hiu sut cao ti vùng ph xanh- n.
Các chng t c bc vt liu v   c CdS hoc kép ZnSe/ZnS),
bin tính b mt (vi các ligand/lp phân t) và nghiên cu chi tit vi hình thái, cu
trúc, tính ch chun b sn sàng cho vic ng dng trong ch to biosensor
u hunh quang.
 u chi tit ng ca thuc tr sâu, enzyme AChE và ATCh
lên tính cht hunh quang ca các chng t  tài ch tc; t 
nh và phát tri c mt cu trúc biosensor ng d    ng
thuc tr sâu. Kt qu th nghim biosensor ch to t các loi chng t bán dn
16

CdSe/ZnSe/ZnS và CdTe/CdS hunh quang cho thy có th phát hin thuc tr sâu
  n n  rt nh ~0,05 ppm và có th u chnh khong
n phát hin PM bng cách ch u chnh trong thit k biosensor.
 u chi tit quá trình diazo hoá clenbuterol (chng nguy
hc s dng bt ho phn ng cng hp vi
siêu phân t  hình thành t hp AZO có hiu ng truyng
cng hunh quang (FRET) gia các chng t bán dn CdTe/CdS vi t
hc chnh quang ph
thuc vào s truy  ng c   c ch to, cho phép phát hin

clenbuterol vi n rt thc th nghim trên mc tht có
cha clenbuterol.
 u ch to các biosensor phát hin virus cúm gia cm H5N1và
h du hunh quang vi khun E.coli.  ng t CdTe/CdS hunh
quang hiu sut cao ti vùng ph theo thit k c s d ch to các biosensor
theo nguyên lý hunh quang ph thuc pH; mà pH lc hiu theo tác
ng ca virus H5N1 thông qua phn ng ca h enzyme FoF1-ATPase ca
chromatophore. Các k thut công ngh sinh hc nghiên cu chi tit
 có th sn xut các loi kháng th c hiu, vi khu
Biosensor ch t   c th nghi  phát hin virus H5N1 phòng thí
nghim vi n th   u vi khun E.coli bng chm
ng t hunh quang CdTe/CdS cho thy có th m s ng các
vi khui kính hin vi hunh quang.
3. Hoàn thàn tài Nghiên cu ch to vt liu nanô cht him hunh
quang mnh nhm liên hp sinh h phát trin công ngh u hunh quang có
trin vng ng di các kt qu 
 Làm ch c công ngh ch to nanô có u khin, v c, vi hình
thái, cu trúc và ch to thành công ba h vt liu nanô dng ht và
thanh/dây cht him phát quang mnh, d phân tán và bc. Vt liu ht
nanô YVO
4
:Eu
3+
i 15 nm, phát quang mnh , ci ti 615
nm. Thanh/dây nanô TbPO
4
.H
2
O rng 5-7 nm, dài 250-300 nm, phát quang vùng xanh,
ci 543 nm. Phc chc lõi 80 nm v

20-30 nm, phát quang m, ci 614 nm. Mt s kt qu nghiên cu tng
hp vt liu công ngh  theo k quc t.
 n thành công qui trình công ngh vi bc nanô, qui trình ch
hoá b mt vt liu nanô và công ngh gn kt các cá th c nanô vi các phn
t hong sinh ht qu ni bt là kt hp s d
hc solgel và vt liu polyme, to cu trúc nhiu lc hin gn kt
thành công v   trc ti     tài ch to
thành công mt s tác nu quang hc hunh quang vi thành phn c th:
1)TbPO
4
.H
2
O@silica-Thiourea-IgG;
2)TbPO
4
.H
2
O@silica-GDA-IgG;
3) EuPO
4
.H
2
O@silica-GDA-IgG;
4)Tb
1-x
Eu
x
PO
4
.H

2
O@silica-GDA-IgG
17

 ng du vào phân tích nhn d giá
chng sn phm vc-xin t sn xut công nghip. Lu tiên xây dng
c qui trình phân tích hunh quang min dch da trên công c u nanô y
sinh. Công c  dng phân tích nhn dng sn phm vc-xin si và Rota. Kt qu
c có th so sánh vi sn phm cùng loi nhp khu t c ngoài. Kt qu ban
u cho thy sn phu c  nhy lp l nh khá





Vi ảnh tế bào vero chưa nhiễm virút sởi,công
cụ đánh dấu MP (USA).
Vi ảnh tế bào vero nhiễm virút sởi,công cụ
đánh dấu MP (USA).




Vi ảnh tế bào vero nhiễm virút sởi, công cụ
đánh dấu TbPO
4
.H
2
O-SCN-IgG
Vi ảnh tế bào vero nhiễm virút sởi, công cụ

đánh dấu Tb
1-x
Eu
x
PO
4
.H
2
O-SCN-IgG


Phổ huỳnh quang của từng cấu phần trong biosensor (trái) và phổ huỳnh quang của
biosensor phụ thuộc nồng độ virus H5N1 (phải).

18

4.  tài Nghiên cu ch to các b  vt liu xúc
tác nano làm vii 400
o
 x lý khí thi ct rác thi y t.
Ch to vt liu xúc tác mc nanomet có hot tính cao, làm vic 
nhi i 400
o
C nhm ng dng cho quá trình x lý khí thi t t rác thi y
t:
 Xúc tác oxihóa La
1-x
Sr
x
Mn

1-y
ZnO
3
, Co
3
O
4
/ZrO
2
ho ng  nhi  thp
trong khong 270-350
o
C.
 Xúc tác oxihóa và phân hy bi mui La
1-x
K/Na
x
CoO
3
hong  nhi
250-330
o
C.
 Xúc tác chuyn hóa NO
x
(deNO
x
), La
1-x
Sr

x
CoO
3
+ SrO + La
2
O
3
+ SrCoO
x
,
La
1-x
Sr
x
CoO
3
/Ag hong  nhi 180-320
o
C.
 Xúc tác chuyn hóa Dioxin và Furan, V
2
O
5
+WO
3
/TiO
2
+Al
2
O

3
+SiO
2
hot
ng  nhi thi 250-350
o
C.
 Nghiên cu ch to vt liu hp ph     i nng, Hn hp
[CaO+ Ca(OH)
2
+ Na
2
CO
3
+NaHCO
3
+ Fe
2
O
3
+MnO
2
] làm vic  nhi 180-400
o
C.
 tm cu trúc t ong cordierit và silica làm cht mang cho vt
liu xúc tác và hp ph  bn nhi tt rác
thi y t s dc khong 10-40 nm và hong  nhi i
400
o

Cc lt ti Bnh vin y hc c truyn t s
dng.
5. Hoàn thành vic chuyn giao công ngh không bã thi sn xut biodiesel t
ht có du cho mt doanh nghip TNHH mt thành viên Xut nhp khu g Teak,
Luang Prabang, CHDCND Lào.
Dây chuyn công ngh gn sau 
 Ch to vt liu composite t v ht sau khi tách nhân ra.

Lễ bàn giao công nghệ và thiết bị sản xuất dầu diesel sinh học và các
sản phẩm phụ từ hạt trầu của Lào
19


Hình ảnh toàn bộ dây chuyền thiết bị sản xuất dầu diesel sinh học và
các sản phẩm phụ từ hạt trầu của Lào
 Chit du thc vt t nhân ca h ch t t các tiêu chun
châu Âu.
 Tách các hp cht thiên nhiên có hot tính sinh hc t bã thi sau khi chit
du thc vt t nhân ca h làm thuc tr sâu sinh hc, phn bã còn li làm th
cho gia súc.
Vic nghiên cu thành công dây chuyn công ngh nói trên m ra trin vng
y ha hn ca s phát trin công nghip nhiên liu sinh hc  Lào và Vit Nam.
2.5. Đa dạng sinh học và các chất có hoạt tính sinh học
Thuc cai nghin Heantos 4 (Vin Hóa hc) t th  c nghiên cu
trong phòng thí nghim, xây dng tiêu chun, quy trình sn xu
hiu lnh ca B Y t t c Cc quc
cp phép sn xunh, s -365-12. Hin xut lô s 01
v phc v ng ma túy. Sn ph
c hp tác vi h nghiên c tác d
kh ng d u tr các bnh tâm thn khác.


Sách "Những loài thực vật có hoa có ích ở Việt Nam"
Cun sách "Nhng loài thc vt có hoa có ích  Vit Nam" tp 2 là kt qu ca
D án hp tác gia Vin ST&TNSV và Vin Nghiên cu Sinh hc và Công ngh sinh
20

hc Hàn Quc (KRIBB), có tên là "Tic ca nguyên liu sinh hc 
Vit Nam". Cun sách gm 479 trang ca 230 loài thc vt có ích và 920 nh màu
minh hc vit bng 2 th ting (Vit tiêu chun quc t vi mã s
ISBN 978-89-6709-007- cp trong cuu có mu tiêu bn
và m nghiên cu sinh hc phân t n sách rt có giá tr cho
nghiên co.
 c lp cc vi mã s -
ng vt, thc vt có ngut chng co v nhm tu
ch Vit Nam" (Viu tra b sung hin trng ca các qun
th ng vt, thc vt chng ta lý: Min Bc
n qun Trung (khu bo to
tn Thiên nhiên Bn qun
Nam (khu bo tng Nai); huyo Phú Quc, Côn
  n hành phân tích kt qu iu tra th a và xây dng h  a
khong vt, thc vt chng co v.
Công trình Thc vng v Vic trao gii
ng H 
Công trình nghiên cu các hp cht thiên nhiên t sinh vt bin Vic
gi
 tài thu    m cp cp N c v phát trin công
nghi  c "Nghiên cu quy trình công ngh tng hp amodiaquine
hydrochloride dùng bào ch thuc kt hp hai thành phn amodiaquine hydrochloride /
 u tr bnh st rét (Vin Hóa sinh Bii tin quy trình tng hp
và quy trình tinh ch amodiaquine hydrochloride quy mô 5 kg sn phm/m. Tng hp

và tinh ch      t tiêu chu  n USP
2008. Sn pht yêu c bào ch thui v  n
nh.


Nấm Hầu thủ trong tự nhiên và thực phẩm chức năng HERIGLUCAN
Thc phm ch   n Hóa hc các Hp cht thiên
nhiên): Viên nang 300mg/viên cha 1,3 và 1,6- - D-glucan, có tác dng h tr tái to
t c chit sut t nm Hu th (Hericium erinaceus) theo công ngh sch
21

(t nuôi trn chit sut). Tác dng giúp cân bng h vi khung rut, h tr
min dchng sinh lc, h tr u tr c bin tin
ling trí nh, chng lão hóa.
2.6. Khoa học trái đất
2.6.1. Giới thiệu chung:
Báo cáo hong khoa hKhoa ht () bao
gm kt qu thc hin các nhim v KHCN ca các via cht, Va ca
a lý Tài nguyên TP. H Chí Minh.
 tài KHCN cp Nc
thu tài HTQT theo Ngh  c lp, 19
 tài nghiên c  n thuc Qu    tài KHCN cp vin
KHCNVN. Ngoài ra, các Vin chuyên ngành thu      
nhi  tài c    m v KHCN thuc các B a
c ca Vin KHCNVN tham gia hoc ch trì.
    n khai hàng lo  tài KHCN thu  
trình KHCN cp Nc Chính ph phê duyt thc hin 2011-
 tài cp Vin KHCNVN. Theo th2012, khi
 tài KHCN c tài thu
trình Tây Nguyên 3 và KC.08/11- tài Hp tác quc t theo Ngh , 05

 c lp, 0 tài thung ng dng
 tài thuc Qu  tài KHCN cp Vi
 tài thu0 tài n, 0 c lp, 0 tài
c lp ca các nhà khoa hc tr và 0 tài hp tác vi các tnh.
2.6.2. Một số kết quả chính:
* Hướng phòng tránh giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai:
Tri tài nghiên cu quan trng cp quc gia v nhng dng thiên
tai nguy hing xy ra  c ta nhng tích cc cho vic quy hoch
s dng hp lý và bn vng lãnh thm  mc cao nht an toàn cho
các công trình dân sinh, kinh t quan trng và cuc sng ca các ci
c tài nghiên cu các dng tai bin nt st l - t
l b sông, xói l và bi t b bit.
Các nghiên cu v t l - c trin khai trên mt s
a bàn trng yt s khu v nhy cm cao và hi
xy ra mnh m các hing nt - st núi, ng trc tin cuc sng ca
n núi các tnh Qung Nam, Qung Ngãi (Via chng
(Via lý và Tài nguyên TP. H Chí Minh). Lu tiên  Vit Nam, nghiên cu
i ro và qun lý ri ro tai bia chc trii vi Tây Nguyên
và s   nhân ra bàn c c (Via cht). Mt s kt qu nghiên
cu khoanh vùng nguy him nt l t  Qung Nam, Qung,
sau khi nghic chuy kp thi phc v
công tác ch ng ng phó. Ngoài ra, mt v quan trng
ca hong kin to hin các h cha khu vu
c trin khai nghiên cu (Via chc bit, trong khuôn kh hp tác
Quc t vi B KH&CN CHDCc via cht trin khai nghiên cu

×