luyện thi lớp 9 vào lớp 10 môn ngữ văn

ÔN T P TH HI N IẬ Ơ Ệ ĐẠ
L p b ng th ng kê các b i th ã h cậ ả ố à ơ đ ọ .
Tác ph mẩ Tác giả Ho n à
c nhả
Th ể
lo iạ
N i dungộ Ngh thu tệ ậ
ng chíĐồ
(L 1à
trong
nh ng tpữ
tiêu bi uể
nh t vi tấ ế
v ng iề ườ
lính cách
m ng c aạ ủ
v n h că ọ
th i kì kcờ
ch ngố
Pháp
(1946-
1954)
Chính H uữ
(Sinh 1926.
Nh th quânà ơ
tr ngđộ ưở
th nh t haià ừ
cu c k.cộ
ch ng Phápố
v ch ngà ố M )ĩ
1948

(Sau khi
tác giả
cùng ngđồ
i thamđộ
gia chi nế
u trongđấ
chi n d chế ị
Vi t B c –ệ ắ
Thu ôngđ )
Thơ
t doự
- Tình ng chí c ađồ ủ
nh ng ng i lính d aữ ườ ự
trên c s cùng chungơ ở
c nh ng v lí t ngả ộ à ưở
chi n u c thế đấ đượ ể
hi n th t t nhiên, bìnhệ ậ ự
d m sâu s c trong m iị à ắ ọ
ho n c nh, góp ph nà ả ầ
quan tr ng t o nên s cọ ạ ứ
m nh v v p tinhạ à ẻ đẹ
th n c a ng i línhầ ủ ườ
cách m ng. ạ
- Hình t ng ng i línhượ ườ
cách m ng v s g n bóạ à ự ắ
keo s n c a h t oơ ủ ọ ạ
th nh s c m nh v và ứ ạ à ẻ
p tinh th n c a anh bđẹ ầ ủ ộ
i c H .độ ụ ồ
- Chi ti t, hình nh,ế ả

ngôn ng , gi n d ,ữ ả ị
chân th c, cô ng,ự đọ
gi u s c bi u c m.à ứ ể ả
- Hình nh thả ơ
sáng t o v a hi nạ ừ ệ
th c v a lãng m n:ự ừ ạ
“ u súng tr ngđầ ă
treo”
Ti u iể độ
xe không
kính
(Gi i nh tả ấ
báo v nă
ngh n mệ ă
1969. N mằ
trong t pậ
V ng“ ầ
tr ngă
qu ngầ
l a )”ử
Ph mTi nạ ế
Du tậ
(Sinh 1941,
l 1trongnh nà ữ
g g ng m t ươ ặ
tiêu bi u c a ể ủ
th h các ế ệ
nh th tr à ơ ẻ
th i ch ng ờ ố
M c u n cĩ ứ ướ )

1969
(Th i kì ờ
ác li t c aệ ủ
chi n ế
tranh
ch ng M )ố ĩ
T doự
- B i th kh c h a m tà ơ ắ ọ ộ
hình nh c áo:ả độ đ
nh ng chi c xe không cóữ ế
kính.
- Qua ó kh c h a n iđ ắ ọ ổ
b t hình nh nh ngậ ả ữ
ng i lính lái xe Tr ngườ ườ
S n v i t th hiênơ ớ ư ế
ngang, tinh th n l cầ ạ
quan, d ng c m, b tũ ả ấ
ch p khó kh n nguyấ ă
hi m v ý chí chi n uể à ế đấ
gi i phóng Mi n Namả ề
-T th c áo:ứ ơ độ đ
nh ng chi c xeữ ế
không kính
- Gi u ch t li uầ ấ ệ
hi n th c chi nệ ự ế
tr ng. ườ
- Ngôn ng , gi ngữ ọ
i u mang nétđ ệ
riêng t nhiên,ự
kho kho n, vuiẻ ắ

t u có chút ngangế
t ng; l i th g nà ờ ơ ầ
v i l i v n xuôi, l iớ ờ ă ờ
nói th ng ng y.ườ à
o nĐ à
thuy nề
ánh cá.đ
(In trong
t p thậ ơ
Tr i m i“ ờ ỗ
ng y l ià ạ
sáng)
Huy C nậ
(1919 -2005)
L nh th à à ơ
tiêu bi u c a ể ủ
n n th hi n ề ơ ệ
i VN. Ông đạ
tham gia các
m ng t ạ ừ
tr c 1945)ướ
1958
(Trong
chuy n i ế đ
th c t ự ế
d i ng y à à ở
vùng m ỏ
Qu ng ả
Ninh)
7 chữ

- Th hi n s h i hoể ệ ự à à
gi a thiên nhiên v conữ à
ng i lao ng, b c lườ độ ộ ộ
ni m vui, ni m t h oề ề ự à
c a nh th tr c tủ à ơ ướ đấ
n c v cu c s ng.ướ à ộ ố
-Nhi u hình nhề ả
th p, tráng l .ơ đẹ ệ
- Sáng t o hìnhạ
nh th b ng liênả ơ ằ
t ng, t ngưở ưở
t ng phong phú,ượ
c áo.độ đ
- Âm h ng khoưở ẻ
kho n, h o hùng,ắ à
l c quan.ạ
B p l aế ử
(In trong
B ngVi tằ ệ
(Sinh 1941.
1963
( Khi tác
8 chữ
Qua h i t ng v suyồ ưở à
ng m c a ng i cháu ãẫ ủ ườ đ
- K t h p gi a bi uế ợ ữ ể
c m v i miêu t , tả ớ ả ự
t p th ậ ơ
H ng “ ươ
cây b p ế

l a - t p ”ử ậ
th u ơ đầ
tay)
Thu c th hộ ế ệ
các nh thà ơ
tr ng th nhưở à
trong th i kìờ
kc ch ng M )ố ĩ
gi angả đ
l sinhà
viên h cọ
ng nh lu tà ậ
Liên Xô)ở
tr ng th nh, b i th ãưở à à ơ đ
g i l i nh ng k ni mợ ạ ữ ỉ ệ
y xúc ng v ng iđầ độ ề ườ
b v tình b cháu ngà à à đồ
th i th hi n lòng kínhờ ể ệ
yêu trân tr ng v bi t nọ à ế ơ
c a ng i cháu i v iủ ườ đố ớ
b v c ng l i v ià à ũ à đố ớ
gia ình, quê h ng,đ ươ
t n c.đấ ướ
s v bình lu n.ự à ậ
- Hình nh thả ơ
sáng t o, gi u ýạ à
ngh a bi u t ng:ĩ ể ượ
b p l a g n li nế ử ắ ề
v i hình nh ng iớ ả ườ
b , l m i m t aà à đ ể ự

kh i g i m i kđể ơ ợ ọ ỉ
ni m, c m xúc vệ ả à
suy ngh v b vĩ ề à à
tình b cháu.à
Khúc hát
ru nh ngữ
em bé
Nguy nễ
Khoa
i mĐ ề
(Sinh 1943.
Nh th à ơ
tr ng th nh ưở à
trong cu c kc ộ
ch ng M )ố ĩ
1971
(khi ông
ang côngđ
tác ở
chi n khuế
mi n tâyề
Th aừ
Thiên)
Tám
ti ngế
(hát
ru)
- Tình yêu th ng conươ
g n li n v i tình yêuắ ề ớ
n c, v i tinh th nướ ớ ầ

chi n u c a ng i mế đấ ủ ườ ẹ
mi n tây Th a Thiên về ừ à
c v ng c a ng i mướ ọ ủ ườ ẹ
dân t c T ôi trong cu cộ à ộ
kháng chi n ch ng Mế ố ĩ
c u n c.ứ ướ
- Gi ng i u thọ đ ệ ơ
thi t tha, ng tế ọ
ng o, trìu m n.à ế
- B c c c s c:ố ụ đặ ắ
hai l i ru an xen ờ đ ở
m i kh th t oỗ ổ ơ ạ
nên m t khúc hát ruộ
tr tình, sâu l ng.ữ ắ
nhÁ
Tr ngă
(T p thậ ơ
nh“Á
tr ng”ă
c traođượ
gi i A c aả ủ
h i nhộ à
v n VNă
n m 1984ă )
Nguy n Duyễ
(1948. G ngươ
m t tiêu bi uặ ể
trong l p nhớ à
th tr th i ơ ẻ ờ
ch ng M c uố ĩ ứ

n cướ )
1978
(3 n m sauă
ng y gi i à ả
phóng
ho n to n à à
Mi n ề
Nam,
th ng nh tố ấ
t n , đấ ướ
t i TP ạ
HCM)
N mă
ti ngế
- B i th l l i nh c nhà ơ à ờ ắ ở
v nh ng n m thángề ữ ă
gian lao ã qua c a cu cđ ủ ộ
i ng i lính g n bóđờ ườ ắ
v i thiên nhiên, tớ đấ
n c, bình d , hi n h u.ướ ị ề ậ
- T ó, g i nh c ng iừ đ ợ ắ ườ
c thái s ng “uôngđọ độ ố
n c nh ngu n”, ânướ ớ ồ
ngh a thu chung cùngĩ ỷ
quá kh .ứ
- Gi ng i u tâmọ đ ệ
tình t nhiên, hìnhự
nh gi u tính bi uả à ể
c m. B i th K tả à ơ ế
h p gi a y u t trợ ữ ế ố ữ

tình v t s .à ự ự
Con cò
(in trong
t p Hoa“ậ
ng yà
th ng,ườ
chim báo
bão ” –
1967)
Ch Lanế
Viên.
(1920- 1989)
( L nh th à à ơ
tên tu i h ng ổ à
u c a n n đầ ủ ề
th Vi t Namơ ệ
th k 20)ế ỉ
1962 T doự
T hình t ng con còừ ượ
trong nh ng l i hát ru,ữ ờ
ng i ca tình m v ýợ ẹ à
ngh a c a l i ru i v iĩ ủ ờ đố ớ
i s ng con ng i.đờ ố ườ
- V n d ng sángậ ụ
t o hình nh vạ ả à
gi ng i u l i ruọ đ ệ ờ
c a ca dao, cóủ
nh ng câu th úcữ ơ đ
k t c nh ngế đượ ữ
suy ng m sâu s c. ẫ ắ

-Hình nh con còả
mang ý ngh a bi uĩ ể
t ng sâu s c.ượ ắ
Mùa xuân
nho nhỏ
( c phđượ ổ
nh c)ạ
Thanh H iả
(1930-1980)
Nh th x à ơ ứ
Hu , l cây ế à
bút có công
XD n n v n ề ă
1980
(B i th à ơ
c vi t đượ ế
không bao
lâu tr c ướ
khi nh à
n m ă
chữ
- B i th l ti ng lòngà ơ à ế
tha thi t yêu m n v g nế ế à ắ
bó v i t n c, v iớ đấ ướ ớ
cu c i, th hi n cộ đờ ể ệ ướ
nguy n chân th nh c aệ à ủ
nh th c ng hi nà ơ đươợ ố ế
cho t n c, góp mùađấ ướ
Th th 5 ch cóể ơ ữ
nh c i u trongạ đ ệ

sáng, tha thi t, g nế ầ
g i v i dân ca:ũ ớ
hình nh p gi nả đẹ ả
d , nh ng so sánhị ữ
n d sáng t o.ẩ ụ ạ
h c cách ọ
m ng mi n ạ ở ề
Nam t ừ
nh ng ng y ữ à
u)đầ
th qua ơ
i)đờ
xuân nh c a i mìnhỏ ủ đờ
v o mùa xuân l n c aà ớ ủ
dân t c.ộ
Vi ng ế
l ng Bácă
(in trong
t p Nh “ậ ư
mây mùa
xuân ” –
1978)
- L m t à ộ
trong
nh ng b i ữ à
th c m ơ ả
ng v độ à
xu t s c ấ ắ
nh t vi t ấ ế
v lãnh t ề ụ

HCM
Vi n ễ
Ph ngươ
( Sinh 1928.
L m t trong à ộ
nh ng cây bútữ
có m t s m ặ ớ
nh t c a l c ấ ủ ự
l ng v n ượ ă
ngh gi i ệ ả
phóng mi nở ề
Nam th i kì ờ
ch ng M c uố ĩ ứ
n c)ướ
1976
(B i th à ơ
sáng tác
trong d p ị
Vi n ễ
Ph ng raươ
th m ă
mi n B c, ề ắ
v o l ng à ă
vi ng Bác ế
H . Ngay ồ
sau cu c ộ
kc ch ng ố
M k t ĩ ế
thúc, mi n ề
Nam ho n à

to n gi i à ả
phóng)
Tám
chữ
B i th th hi n lòngà ơ ể ệ
th nh kính v ni m xúcà à ề
ng sâu s c c a nhđộ ắ ủ à
th v c a m i ng iơ à ủ ọ ườ
i v i Bác H khi v ođố ớ ồ à
l ng vi ng Bác.ă ế
Gi ng i u trangọ đ ệ
tr ng v thi t tha,ọ à ế
nhi u hình nh nề ả ẩ
d p v g iụ đẹ à ợ
c m; ngôn ngả ữ
bình d , cô úc.ị đ
Sang thu H u Th nhữ ỉ
(Sinh 1942.
L t ng thà ổ ư
kí h i Nhộ à
V n VN)ă
Sau 1975 N mă
chữ
B i th g i l i s bi n à ơ ợ ạ ự ế
chuy n c a thiên nhiên ể ủ
lúc giao mùa t h sang ừ ạ
thu qua s c m nh n tinhự ả ậ
t c a nh thế ủ à ơ
HÌnh nh thiên ả
nhiên c g i t đượ ợ ả

b ng nhi u c m ằ ề ả
giác tinh nh y, ngônạ
ng chính xác, g i ữ ợ
c m.ả
Nói v i ớ
con
Y Ph ngươ
(Sinh 1949.
L nh th à à ơ
dân t c T y. ộ à
Ch t ch h i ủ ị ộ
v n h c NT ă ọ
Cao B ng)ằ
Sau 1975 T doự
B ng l i trò chuy n v i ằ ờ ệ ớ
con, b i th th hi n à ơ ể ệ
tình c m gia ình m ả đ ấ
cúng, ca ng i truy n ợ ề
th ng c n cù, s c s ng ố ầ ứ ố
m nh m c a quê ạ ẽ ủ
h ng v dân t c mình. ươ à ộ
B i th giúp ta hi u à ơ ể
thêm v s c s ng v v ề ứ ố à ẻ
p tâm h n c a m t đẹ ồ ủ ộ
dân t c mi n núi, g i ộ ề ợ
nh c tình c m g n bó ắ ả ắ
v i truy n th ng , v i ớ ề ố ớ
quê h ng v ý chí ươ à
v n lên trong cu c ươ ộ
s ng.ố

Cách nói gi u hình ầ
nh, v a c th , g iả ừ ụ ể ợ
c m, v a g i ý ả ừ ợ
ngh a sâu xa.ĩ
B i 1: NG CH - CH NH H U.“ ”à ĐỒ Í Í Ữ
A. Ki n th c c n nh .ế ứ ầ ớ
1.Tác gi ả
- Chính H u tên l Tr n ình c, sinh n m 1926, quê Can L c, t nh H T nh. ữ à ầ Đ Đắ ă ở ộ ỉ à ĩ
- Ông tham gia hai cu c kháng chi n ch ng Pháp v M . T ng i lính Trung o nộ ế ố à ĩ ừ ườ đ à
Th ô tr th nh nh th quân i. - Chính H u l m th không nhi u, th ôngủ đ ở à à ơ độ ữ à ơ ề ơ
th ng vi t v ng i lính v chi n tranh, c bi t l nh ng tình c m cao p c aườ ế ề ườ à ế đặ ệ à ữ ả đẹ ủ
ng i lính, nh tình ng chí, ng i, tình quê h ng t n c, s g n bó gi aườ ư đồ đồ độ ươ đấ ướ ự ắ ữ
ti n tuy n v h u ph ng.ề ế à ậ ươ
- Th ông có nh ng b i c s c, gi u hình nh, c m xúc d n nén, ngôn ng côơ ữ à đặ ắ à ả ả ồ ữ
ng, h m súc.đọ à
- Chính H u c Nh n c trao t ng Gi i th ng H Chí Minh v v n h c nghữ đượ à ướ ặ ả ưở ồ ề ă ọ ệ
thu t n m 2000.ậ ă
2. Tác ph mẩ
- B i “ ng chí” sáng tác u n m 1948, sau khi tác gi cùng ng i tham giaà Đồ đầ ă ả đồ độ
chi n u trong chi n d ch Vi t B c (thu ông n m 1947) ánh b i cu c ti n côngế đấ ế ị ệ ắ đ ă đ ạ ộ ế
quy mô l n c a gi c Pháp lên chi n khu Vi t B c. ớ ủ ặ ế ệ ắ Trong chi n d ch y, c ng nhế ị ấ ũ ư
nh ng n m u c a cu c kháng chi n, b i ta còn h t s c thi u th n. Nh ng nhữ ă đầ ủ ộ ế ộ độ ế ứ ế ố ư ờ
tinh th n yêu n c, ý chí chi n u v tình ng chí, ng i, h ã v t qua t tầ ướ ế đấ à đồ đồ độ ọ đ ượ ấ
c l m nên chi n th ng. Sau chi n d ch n y, Chính H u vi t b i th ng chí“ ”ả để à ế ắ ế ị à ữ ế à ơ Đồ
v o u n m 1948, t i n i ông ph i n m i u tr b nh. B i th l k t qu c a nh ngà đầ ă ạ ơ ả ằ đ ề ị ệ à ơ à ế ả ủ ữ
tr i nghi m th c v nh ng c m xúc sâu xa, m nh m , tha thi t c a tác gi v i ngả ệ ự à ữ ả ạ ẽ ế ủ ả ớ đồ
i, ng chí c a mình trong chi n d ch Vi t B c (thu ông 1947)độ đồ ủ ế ị ệ ắ đ
- B i th l m t trong nh ng tác ph m tiêu bi u nh t vi t v ng i lính cách mangà ơ à ộ ữ ẩ ể ấ ế ề ườ
c a v n h c th i kháng chi n ch ng th c dân Pháp (1946 – 1954). ủ ă ọ ờ ế ố ự
- B i th i theo khuynh h ng : C m h ng th h ng v ch t th c c a i s ngà ơ đ ướ ả ứ ơ ướ ề ấ ự ủ đờ ố

kháng chi n, khai thác cái p, ch t th trong cái bình d , bình th ng, không nh nế đẹ ấ ơ ị ườ ấ
m nh cái phi th ng.ạ ườ
- B i th nói v tình ng chí, ng i th m thi t, sâu n ng c a nh ng ng i línhà ơ ề đồ đồ độ ắ ế ặ ủ ữ ườ
cách m ng – m ph n l n h u xu t thân t nông dân. ng th i b i th c ngạ à ầ ớ ọ đề ấ ừ Đồ ờ à ơ ũ
l m hi n lên hình nh chân th c, gi n d m cao p c a anh b i trong th i kìà ệ ả ự ả ị à đẹ ủ ộ độ ờ
c a cu c kháng chi n ch ng th c dân Pháp còn r t khó kh n, thi u th n. ( ó l haiủ ộ ế ố ự ấ ă ế ố Đ à
n i dung c an c i v th ng nh t v i nhau trong c b i th )ộ đượ đ à à ố ấ ớ ả à ơ
- Chi ti t, hình nh, ngôn ng gi n d , chân th c, cô ng, gi u s c bi u c m.ế ả ữ ả ị ự đọ à ứ ể ả
- M ch c m xúc (b c c)ạ ả ố ụ
- B i th theo th t do, có 20 dòng, chia l m hai o n. C b i th t p trung th hi nà ơ ể ự à đ ạ ả à ơ ậ ể ệ
v p v s c m nh c a tình ng chí, ng i, nh ng m i o n, s c n ng c aẻ đẹ à ứ ạ ủ đồ đồ độ ư ở ỗ đ ạ ứ ặ ủ
t t ng v c m xúc c d n d t d n t v o nh ng dòng th gây n t ng sâuư ưở à ả đượ ẫ ắ để ồ ụ à ữ ơ ấ ượ
m (các dòng 7,17 v 20)đậ à
Ph n 1ầ : 6 câu th u: Lý gi i v c s c a tình ng chí. Câu 7 có c u trúc cơ đầ ả ề ơ ở ủ đồ ấ đặ
bi t (ch v i m t t v i d u ch m than) nh m t phát hi n, m t l i kh ng nh s k tệ ỉ ớ ộ ừ ớ ấ ấ ư ộ ệ ộ ờ ẳ đị ự ế
tinh tình c m gi a nh ng ng i lính. ả ữ ữ ườ
Ph n 2ầ : 10 câu th ti p theo: Nh ng bi u hi n c th c a tình ng chí, ng iơ ế ữ ể ệ ụ ể ủ đồ đồ độ
c a ng i línhủ ườ
+ ó l s c m thông sâu xa nh ng tâm t , n i lòng c a nhau (Ru ng n ng anh g iĐ à ự ả ữ ư ỗ ủ ộ ươ ử
b n thân c y nh ng i ra lính)……ạ à ớ ườ
+ ó l cùng nhau chia s nh ng gian lao, thi u th n c a cu c i ng i lính (Áo anhĐ à ẻ ữ ế ố ủ ộ đờ ườ
rách vai . Chân không gi y)… ầ
+ S l c quan v tình ng chí ng i ã giúp ng i lính v t qua c nh ngự ạ à đồ đồ độ đ ườ ượ đượ ữ
gian kh , thi u th n y.ổ ế ố ấ
-Ph n 3ầ : 3 câu cu i: Bi u t ng gi u ch t th v ng i lính.ố ể ượ ầ ấ ơ ề ườ
3. Phâ n tích b i th .à ơ
b i Đề à : Phân tích b i th ng chí c a Chính H u th y b i th ã“ ”à ơ Đồ ủ ữ để ấ à ơ đ
di n t sâu s c tình ng chí g n bó thiêng liêng c a anh b i th i khángễ ả ắ đồ ắ ủ ộ độ ờ
chi n.ế
D n ý chi ti t:à ế

I - Mở bài:
Cách 1:
- Chính H u l nh th quân i tr ng th nh trong cu c kháng chi n ch ngữ à à ơ độ ưở à ộ ế ố
Pháp.
- Ph n l n th ông h ng v t i ng i lính v i l i th c s c, c m xúcầ ớ ơ ướ ề đề à ườ ớ ờ ơ đặ ắ ả
d n nén, ngôn ng h m súc, cô ng gi u hình nhồ ữ à đọ à ả
- B i th “ ng chí” l m t trong nh ng b i th vi t v ng i lính hay c aà ơ Đồ à ộ ữ à ơ ế ề ườ ủ
ông. B i th ã di n t th t sâu s c tình ng chí g n bó thiêng liêng c a anh bà ơ đ ễ ả ậ ắ đồ ắ ủ ộ
i th i kháng chi n.độ ờ ế
Cách 2: Trong cu c chi n tranh b o v T qu c v i, hình nh ng i lính mãi mãiộ ế ả ệ ổ ố ĩ đạ ả ườ
l hình nh cao quý nh t, p nh t. Hình t ng ng i lính ã i v o lòng ng ià ả ấ đẹ đẽ ấ ượ ườ đ đ à ườ
v v n ch ng v i t th , tình c m v ph m ch t cao p. M t trong nh ng tácà ă ươ ớ ư ế ả à ẩ ấ đẹ ộ ữ
ph m ra i s m nh t, tiêu bi u v th nh công nh t vi t v tình c m c a nh ngẩ đờ ớ ấ ể à à ấ ế ề ả ủ ữ
ng i lính C H l “ ng chí” c a Chính H u. B ng nh ng rung ng m i m vườ ụ ồ à Đồ ủ ữ ằ ữ độ ớ ẻ à
sâu l ng, b ng chính s tr i nghi m c a ng i trong cu c, qua b i th “ ng chí”,ắ ằ ự ả ệ ủ ườ ộ à ơ Đồ
Chính H u ã di n t th t sâu s c tình ng chí g n bó thiêng liêng c a anh b iữ đ ễ ả ậ ắ đồ ắ ủ ộ độ
th i kháng chi n. ờ ế
II Thân b i– à
Chính H u vi t b i th : “ ng chí” v o u n m 1948, khi ó ông l chính trữ ế à ơ Đồ à đầ ă đ à ị
viên i i, ã t ng theo n v tham gia chi n d ch Vi t B c, v c ng l ng i ãđạ độ đ ừ đơ ị ế ị ệ ắ à ũ à ườ đ
t ng s ng trong tình ng chí, ng i keo s n, g n bó v t qua nh ng khó kh nừ ố đồ đồ độ ơ ắ ượ ữ ă
gian kh trong cu c chi n u b o v T Qu c.ổ ộ ế đấ ả ệ ổ ố
1. Trong 7 câu th u, nh th lý gi i c s hình th nh tình ng chíơ đầ à ơ ả ơ ở à đồ
th m thi t, sâu n ng c a nh ng ng i lính cách m ng ắ ế ặ ủ ữ ườ ạ
- Cùng chung c nh ng xu t thân: ả ộ ấ Trong cu c chi n tranh v qu c v i, nh ngộ ế ệ ố ĩ đạ ữ
chi n s d ng c m, kiên c ng chi n u b o v T qu c không ai khác chính lế ĩ ũ ả ườ ế đấ ả ệ ổ ố à
nh ng ng i nông dân m c áo lính. T giã quê h ng, h ra i tình nguy n ngữ ườ ặ ừ ươ ọ đ ệ đứ
trong i ng nh ng ng i chi n u cho m t lí t ng chung cao p, ó l cđộ ũ ữ ườ ế đấ ộ ưở đẹ đ à độ
l p t do cho dân t c. M u b i th l nh ng tâm s chân tình v con ng i vậ ự ộ ở đầ à ơ à ữ ự ề ườ à
cu c s ng r t bình d v c ng r t quen thu c: ộ ố ấ ị à ũ ấ ộ

Quê h ng anh n c m n ng chua.ươ ướ ặ đồ
L ng tôi nghèo t c y lên s i áà đấ à ỏ đ
+ Gi ng i u th th , tâm tình nh l i k chuy n, tâm s c a hai ng i ngọ đ ệ ủ ỉ ư ờ ể ệ ự ủ ườ đồ
i nh l i k ni m v nh ng ng y u tiên g p g . H u l con em c ađộ ớ ạ ỉ ệ ề ữ à đầ ặ ỡ ọ đề à ủ
nh ng vùng quê nghèo khó, l nh ng nông dân n i “n c m n ng chua” ho cữ à ữ ở ơ ướ ặ đồ ặ
ch n “ t c y lên s i á”.Hình nh “quê h ng anh” v “l ng tôi” hi n lên v iở ố đấ à ỏ đ ả ươ à à ệ ớ
bi t bao n i gian lao v t v , m c dù nh th không chú ý miêu t . Nh ng chínhế ỗ ấ ả ặ à ơ ả ư
i u ó l i l m cho hình nh v n ch l danh t chung chung kia tr nên c thđ ề đ ạ à ả ố ỉ à ừ ở ụ ể
n m c có th nhìn th y c, nh t l d i con m t c a nh ng ng i con l ngđế ứ ể ấ đượ ấ à ướ ắ ủ ữ ườ à
quê Vi t Nam. Th nh ng dân gian c tác gi v n d ng r t t nhiên, nhu nệ à ữ đượ ả ậ ụ ấ ự ầ
nhu khi n ng i c có th d d ng hình dung c nh ng mi n quê nghèoỵ ế ườ đọ ể ễ à đượ ữ ề
kh , n i sinh ra nh ng ng i lính. Khi nghe ti ng g i thiêng liêng c a T Qu c,ổ ơ ữ ườ ế ọ ủ ổ ố
h s n s ng ra i v nhanh chóng có m t trong o n quân chi n u b o v Tọ ẵ à đ à ặ đ à ế đấ ả ệ ổ
Qu c.ố
=> Hai câu th u theo c u trúc sóng ôi, i ng: “ơ đầ ấ đ đố ứ Quê anh l ng tôi– à ” ã di nđ ễ
t s t ng ng v c nh ng . V chính s t ng ng v c nh ng y ã trả ự ươ đồ ề ả ộ à ự ươ đồ ề ả ộ ấ đ ở
th nh ni m ng c m giai c p, l c s cho tình ng chí, ng i c a ng ià ề đồ ả ấ à ơ ở đồ đồ độ ủ ườ
lính.
- Cùng chung lí t ng chi n uưở ế đấ : Tr c ng y nh p ng , nh ng con ng i n y v nướ à ậ ũ ữ ườ à ố
“xa l ”: ạ
“Anh v i tôi ôi ng i xa lớ đ ườ ạ
T ph ng tr i ch ng h n quen nhau”ự ươ ờ ẳ ẹ
Nh ng câu th m c m c, t nhiên, m n m nh m t l i th m h i. H hi u nhau,ữ ơ ộ ạ ự ặ à ư ộ ờ ă ỏ ọ ể
th ng nhau, tri k v i nhau b ng tình t ng thân t ng ái v n có t lâu gi a nh ngươ ỉ ớ ằ ươ ươ ố ừ ữ ữ
ng i nghèo, ng i lao ng. Nh ng “t ph ng tr i” h v ây không ph i do cáiườ ườ độ ư ự ươ ờ ọ ề đ ả
nghèo xô y, m h v ây ng trong cùng i ng do h có m t lí t ng chung,đẩ à ọ ề đ đứ độ ũ ọ ộ ưở
cùng m t m c ích cao c : chi n u b o v T Qu c. Hình nh : “ộ ụ đ ả ế đấ ả ệ ổ ố ả Anh tôi– ” riêng
bi t ã m nho , hình nh sóng ôi ã th hi n s g n bó t ng ng c a h trongệ đ ờ à ả đ đ ể ệ ự ắ ươ đồ ủ ọ
nhi m v v lí t ng chi n u: “ệ ụ à ưở ế đấ Súng bên súng u sát bên u”đầ đầ . “Súng” v “ u”à đầ
l hình nh p, mang ý ngh a t ng tr ng cho nhi m v chi n u v lý t ng caoà ả đẹ ĩ ượ ư ệ ụ ế đấ à ưở

p. i p t “súng” v “ u” c nh c l i hai l n nh nh n m nh tình c m g nđẹ Đ ệ ừ à đầ đượ ắ ạ ầ ư ấ ạ ả ắ
bó trong chi n u c a ng i ng chí. ế đấ ủ ườ đồ
- Tình ng chí n y n b n ch t trong s chan ho , chia s m i gian laođồ ả ở ề ặ ự à ẻ ọ
c ng nh ni m vuiũ ư ề , ó l m i tình tri k c a nh ng ng i b n chí c t m tác giđ à ố ỉ ủ ữ ườ ạ ố à ả
bi u hi n b ng m t hình nh th t c th , gi n d m h t s c g i c m: “ êm rétể ệ ằ ộ ả ậ ụ ể ả ị à ế ứ ợ ả Đ
chung ch n th nh ôi tri k ”. êm Vi t B c thì quá rét, ch n l i quá nh , loay hoayă à đ ỉ Đ ệ ắ ă ạ ỏ
mãi không m. p c ch n thì h u, p c bên n y thì h bên kia.đủ ấ Đắ đượ ă ở đầ đắ đượ à ở
Chính trong nh ng ng y thi u th n, khó kh n y t “xa l ” h ã tr th nh tri k c aữ à ế ố ă ấ ừ ạ ọ đ ở à ỉ ủ
nhau. “Tri k ” l ng i b n thân thi t hi u r t rõ v ta. V t v nguy nan ã g n k tỉ à ườ ạ ế ể ấ ề ấ ả đ ắ ế
nh ng ng i ng chí khi n h tr th nh ng i b n tâm giao g n bó. ữ ườ đồ ế ọ ở à ườ ạ ắ Nh ng câuữ
th gi n d m h t s c sâu s c, nh c ch t l c t cu c s ng, t cu c i ng iơ ả ị à ế ứ ắ ư đượ ắ ọ ừ ộ ố ừ ộ đờ ườ
lính gian kh . Bao nhiêu yêu th ng c th hi n qua nh ng hình nh v a g n g iổ ươ đượ ể ệ ữ ả ừ ầ ũ
v a tình c m h m súc y. Chính H u ã t ng l m t ng i lính, ã tr i qua cu cừ ả à ấ ữ đ ừ à ộ ườ đ ả ộ
i ng i lính nên câu th bình d m có s c n ng, s c n ng c a tình c m trìuđờ ườ ơ ị à ứ ặ ứ ặ ủ ả
m n, yêu th ng v i ng i. ế ươ ớ đồ độ Hình nh th t gi n d nh ng r t c m ng.ả ậ ả ị ư ấ ả độ
- T trong tâm kh m h , b ng b t th t lên hai t «ừ ả ọ ỗ ậ ố ừ ng chíđồ ». T “ ng chí”ừ đồ
c t th nh c m t dòng th đượ đặ à ả ộ ơ ng n g n m ngân vang, gi n d m thiêng liêngắ ọ à ả ị à .
T “ ng chí’ v i d u ch m c m nh m t n t nh n c bi t mang nh ng s c tháiừ đồ ớ ấ ấ ả ư ộ ố ấ đặ ệ ữ ắ
bi u c m khac nhau, nh n m nh s thiêng liêng cao c trong tình c m m i m n y.ể ả ấ ạ ự ả ả ớ ẻ à
ng chí l cùng chí h ng, cùng m c ích. Nh ng trong tình c m y m t khi cóĐồ à ướ ụ đ ư ả ấ ộ
cái lõi bên trong l «à tình tri kỉ » l i c th thách, c tôi rèn trong gian kh thìạ đượ ử đượ ổ
m i th c s v ng b n. Không còn anh, c ng ch ng còn tôi, h ã tr th nh m t kh iớ ự ự ữ ề ũ ẳ ọ đ ở à ộ ố
o n k t, th ng nh t g n bó. đ à ế ố ấ ắ Nh v y, trong tình ng chí có tình c m giai c pư ậ đồ ả ấ
(xu t thân t nông dân), có tình b n bè tri k v có s g n bó gi a con ng i cùngấ ừ ạ ỉ à ự ắ ữ ườ
chung lí t ng, chung m c ích chi n u. V kưở ụ đ ế đấ à hi h g i nhau b ng ti ng “ ngọ ọ ằ ế đồ
chí” h không ch còn l ng i nông dân nghèo ói lam l , m h ã tr th nh anhọ ỉ à ườ đ ũ à ọ đ ở à
em trong c m t c ng ng v i m t lý t ng cao c vì t n c quên thân t oả ộ ộ đồ ớ ộ ưở ả đấ ướ để ạ
nên s h i sinh cho quê h ng, cho dân t c. Câu th v n v n có 2 ch nh ch t ch a,ự ồ ươ ộ ơ ẻ ẹ ữ ư ấ ứ
d n nén bao c m xúc sâu xa t sáu câu th tr c v kh i u cho nh ng suy ngh ti pồ ả ừ ơ ướ à ở đầ ữ ĩ ế
theo. Qu th t ngôn t Chính H u th t l h m súc. ả ậ ừ ữ ậ à à

2.Nh ng Chính H u ã không d ng l i vi c bi u hi n nh ng xúc c m v quáư ữ đ ừ ạ ở ệ ể ệ ữ ả ề
trình hình th nh tình ng chí. Trong m i câu th ti p theo nh th s nói v ià đồ ườ ơ ế à ơ ẽ ớ
chúng ta v nh ng bi u hi n cao p c a tình ng chí ề ữ ể ệ đẹ ủ đồ
Tr c h t, ng chí l ướ ế đồ à s th u hi u v chia s nh ng tâm t , n i lòngự ấ ể à ẻ ữ ư ỗ
c a nhauủ .
“Ru ng n ng anh g i b n thân c yộ ươ ử ạ à
Gian nh không m c k gió lung layà ặ ệ
Gi ng n c g c a nh ng i ra lính”ế ướ ố đ ớ ườ
+ H l nh ng ng i lính gác tình riêng ra i vì ngh a l n, l i sau l ng m nhọ à ữ ườ đ ĩ ớ để ạ ư ả
tr i quê h ng v i nh ng b n kho n, tr n tr . T nh ng câu th nói v gia c nh, vờ ươ ớ ữ ă ă ă ở ừ ữ ơ ề ả ề
c nh ng , ta b t g p m t s thay i l n lao trong quan ni m c a ng i chi n s :ả ộ ắ ặ ộ ự đổ ớ ệ ủ ườ ế ĩ
“Ru ng n ng” ã t m g i cho “b n thân c y”, “gian nh không” gi “m c kộ ươ đ ạ ử ạ à à ờ để ặ ệ
gió lung lay”. Lên ng i chi n u, ng i lính ch p nh n s hi sinh, t m g tđườ đ ế đấ ườ ấ ậ ự ạ ạ
sang m t bên nh ng tính toán riêng t . Hai ch “m c k ” ã nói lên c cái kiênộ ữ ư ữ ặ ệ đ đượ
quy t d t khoát m nh m c a ng i ra i khi lí t ng ã rõ r ng, khi m c ích ãế ứ ạ ẽ ủ ườ đ ưở đ à ụ đ đ
l a ch n. Song dù d t khoát, m nh m ra i nh ng nh ng ng i lính nông dân hi nự ọ ứ ạ ẽ đ ư ữ ườ ề
l nh chân th t y v n n ng lòng v i quê h ng. Chính thái g ng mình lên y l ià ậ ấ ẫ ặ ớ ươ độ ồ ấ ạ
cho ta hi u r ng nh ng ng i lính c ng c g ng ki m ch tình c m bao nhiêu thìể ằ ữ ườ à ố ắ ề ế ả
tình c m y c ng tr nên b ng cháy b y nhiêu. N u không ã ch ng th c m nh nả ấ à ở ỏ ấ ế đ ẳ ể ả ậ
c tính nh nhung c a h u ph ng: “đượ ớ ủ ậ ươ gi ng n c g c a nh ng i ra línhế ướ ố đ ớ ườ ”.
Hình nh th hoán d mang tính nhân hoá n y c ng tô m s g n bó yêu th ngả ơ ụ à à đậ ự ắ ươ
c a ng i lính i v i quê nh , nó giúp ng i lính di n t m t cách h n nhiên vủ ườ đố ớ à ườ ễ ả ộ ồ à
tinh t tâm h n mình. Gi ng n c g c a kia nh ng i ra lính hay chính t m lòngế ồ ế ướ ố đ ớ ườ ấ
ng i ra lính không nguôi nh quê h ng v ã t o cho gi ng n c g c a m t tâmườ ớ ươ à đ ạ ế ướ ố đ ộ
h n? Qu th c gi a ng i chi n s v quê h ng anh ã có m t m i giao c m vôồ ả ự ữ ườ ế ĩ à ươ đ ộ ố ả
cùng sâu s c m . Tác gi ã g i nên hai tâm tình nh ang soi r i v o nhauắ đậ đà ả đ ợ ư đ ọ à
n t n cùng. Ba câu th v i hình nh: ru ng n ng, gian nh , gi ng n c, g c a,đế ậ ơ ớ ả ộ ươ à ế ướ ố đ
hình nh n o c ng thân th ng, c ng m p m t tình quê, m t n i nh th ng v iả à ũ ươ ũ ă ắ ộ ộ ỗ ớ ươ ơ
y. Nh c t i n i nh da di t n y, Chính H u ã nói n s hi sinh không m y dđầ ắ ớ ỗ ớ ế à ữ đ đế ự ấ ễ
d ng c a ng i lính. Tâm t y, n i nh nhung y c a “anh” v c ng l c a “tôi”,à ủ ườ ư ấ ỗ ớ ấ ủ à ũ à ủ

l ng chí h th u hi u v chia s cùng nhau. Tình ng chí ã c ti p thêmà đồ ọ ấ ể à ẻ đồ đ đượ ế
s c m nh b i tình yêu quê h ng t n c y. ứ ạ ở ươ đấ ướ ấ
- Tình ng chí còn l s ng cam c ng kh , s s chia nh ng gian lao thi uđồ à ự đồ ộ ổ ự ẻ ữ ế
th n c a cu c i ng i línhố ủ ộ đờ ườ :
Anh v i tôi bi t t ng c n n l nhớ ế ừ ơ ớ ạ
S t run ng i v ng trán t m hôiố ườ ầ ướ ồ
o anh rách vaiÁ
Qu n tôi có v i m nh váầ à ả
L ng i lính, các anh ã t ng tr i qua nh ng c n s t rét n i r ng sâu trongà ườ đ ừ ả ữ ơ ố ơ ừ
ho n c nh thi u thu c men, l i thêm trang ph c phong phanh gi a mùa ông l nh giá:à ả ế ố ạ ụ ữ đ ạ
“áo rách vai, qu n tôi v i m nh vá, chân không gi y ” T t c nh ng khó kh n gian…ầ à ả à ấ ả ữ ă
kh c tái hi n b ng nh ng chi ti t h t s c th t, không m t chút tô v . Ng y uổ đượ ệ ằ ữ ế ế ứ ậ ộ ẽ à đầ
c a cu c kháng chi n, quân i C H m i c th nh l p, thi u th n ng,ủ ộ ế độ ụ ồ ớ đượ à ậ ế ố đủ đườ
qu n áo rách b m ph i bu c túm l i nên ng i lính v qu c còn c g i l “vầ ươ ả ộ ạ ườ ệ ố đượ ọ à ệ
túm”. c nh ng câu th n y, ta v a không kh i ch nh lòng khi th u hi u nh ng gianĐọ ữ ơ à ừ ỏ ạ ấ ể ư
nan v t v m th h cha ông ã t ng tr i qua v a tr o dâng m t ni m kính ph c ýấ ả à ế ệ đ ừ ả ừ à ộ ề ụ
chí v b n l nh v ng v ng c a nh ng ng i lính v qu c.à ả ĩ ữ à ủ ữ ườ ệ ố
- Cùng h ng v m t lí t ng, cùng n m tr i s kh c nghi t c a chi nướ ề ộ ưở ế ả ự ắ ệ ủ ế
tranh, ng i lính chia s cho nhau tình th ng yêu m c t t cùngườ ẻ ươ ở ứ ộ . Chi ti tế
“mi ng c i bu t giá” ã m lên, sáng lên tình ng i v tinh thân l c quan c aệ ườ ố đ ấ đồ độ à ạ ủ
ng i chi n s . R i n cái c ch “th ng nhau tay n m l y b n tay” ã th hi nườ ế ĩ ồ đế ử ỉ ươ ắ ấ à đ ể ệ
c tình th ng yêu ng i sâu s c. Cách bi u l tình th ng yêu không n ođượ ươ đồ độ ắ ể ộ ươ ồ à
m th m thía. Trong bu t giá gian lao, nh ng b n tay tìm n truy n cho nhauà ấ ố ữ à đế để ề
h i m, truy n cho nhau ni m tin, truy n cho nhau s c m nh v t qua t t c , yơ ấ ề ề ề ứ ạ để ượ ấ ả đẩ
lùi gian kh . Nh ng cái n m tay y ã thay cho m i l i nói. Câu th m áp trong ng nổ ữ ắ ấ đ ọ ờ ơ ấ ọ
l a tình c m thân th ng! Nh th ã phát hi n r t tinh cái s c m nh tinh th n nử ả ươ à ơ đ ệ ấ ứ ạ ầ ẩ
sâu trong trái tim ng i lính. S c m nh tinh th n y, trên c s c m thông v th uườ ứ ạ ầ ấ ơ ở ả à ấ
hi u sâu s c l n nhau ã t o nên chi u sâu v s b n v ng c a th tình c m th mể ắ ẫ đ ạ ề à ự ề ữ ủ ứ ả ầ
l ng nh ng r t i thiêng liêng n y.ặ ư ấ đỗ à
3.Ba câu th cu i l b c tranh p v tình ng chí: ơ ố à ứ đẹ ề đồ

êm nay r ng hoang s ng mu iĐ ừ ươ ố
ng c nh bên nhau ch gi c t iĐứ ạ ờ ặ ớ
u súng tr ng treo. Đầ ă
Ba câu thơ tả một đêm phục kích giặc. Nền bức tranh là đêm – “rừng hoang
sương muối”gợi ra một cảnh tượng âm u, hoang vắng và lạnh lẽo. Không chỉ
cái giá, cái rét cứ theo đuổi mà còn bao nguy hiểm đang rình rập người chiến
sĩ.
- Nổi bật trên nền hiện thực khắc nghiệt ấy là những người lính đứng cạnh
bên nhau chờ giặc tới trong cái nơi mà sự sống và cái chết chỉ trong gang
tấc. Từ “chờ” cũng đã nói rõ cái tư thế, cái tinh thần chủ động đánh giặc của
họ. Rõ ràng khi những người lính đứng cạnh bên nhau vững chãi, truyền cho
nhau hơi ấm thì tình đồng chí đã trở thành ngọn lửa sưởi ấm họ để họ có sức
mạnh vượt qua cái cái gian khổ, ác liệt, giá rét ấy… Tầm vóc của những
người lính bỗng trở nên lớn lao anh hùng.
- Câu thơ cuối là một hình ảnh đẹp được nhận ra từ những đêm hành quân
phục kích giặc của chính người lính. Đêm khuya, trăng trên vòm trời cao đã
sà xuống thấp dần, ở vào một vị trí và tầm nhìn nào đó, vầng trăng như treo
trên đầu mũi súng của người chiến sĩ đang phục kích chờ giặc.Rõ ràng, tình
cảm đồng chí ấm áp, thiêng liêng đã mang đến cho người lính nét lãng mạn,
cảm hứng thi sĩ trong hiện thực đầy khắc nghiệt qua hình ảnh “Đầu súng
trăng treo”.Trong hoàn cảnh hết sức gian khổ khốc liệt: đêm đông giá lạnh,
rừng hoang sương muối, cái chết cận kề, tâm hồn nhậy cảm của người chiến
sĩ vẫn tìm thấy chất thơ bay bổng trong vẻ đẹp bất ngờ của trăng. Bốn chữ
“Đầu súng trăng treo”chia làm hai vế làm nhịp thơ đột ngột thay đổi, dồn
nén, như nhịp lắc của một cái gì đó chông chênh, trong bát ngát…gây sự chú
ý cho người đọc. Từ “treo” đã tạo nên một mối quan hệ bất ngờ độc đáo, nối
hai sự vật ở cách xa nhau - mặt đất và bầu trời, gợi những liên tưởng thú vị,
bất ngờ. “Súng” là biểu tượng của chiến đấu, “trăng” là biểu tượng của cái
đẹp, cho niềm vui lạc quan, cho sự bình yên của cuộc sống. Súng và trăng là
hư và thực, là chiến sĩ và thi sĩ, là “một cặp đồng chí” tô đậm vẻ đẹp của

những cặp đồng chí đang đứng cạnh bên nhau. Chính tình đồng chí đã làm
cho người chiến sĩ cảm thấy cuộc đời vẫn đẹp, vẫn thơ mộng, tạo cho họ sức
mạnh chiến đấu và chiến thắng.
=> Hiếm thấy một hình tượng thơ nào vừa đẹp vừa mang đầy ý nghĩa như
“Đầu súng trăng treo”. Đây là một sáng tạo đầy bất ngờ góp phần nâng cao
giá trị bài thơ, tạo được những dư vang sâu lắng trong lòng người đọc.
4. Suy nghĩ về tình đồng chí: Như vậy tình đồng chí trong bài thơ là tình
cảm cao đẹp và thiêng liêng của những con người gắn bó keo sơn trong cuộc
chiến đấu vĩ đại vì một lý tưởng chung. Đó là mối tình có cơ sở hết sức vững
chắc: sự đồng cảm của những người chiến sĩ vốn xuất thân từ những người
nông dân hiền lành chân thật gắn bó với ruộng đồng. Tình cảm ấy được hình
thành trên cơ sở tình yêu Tổ Quốc, cùng chung lí tưởng và mục đích chiến
đấu. Hoàn cảnh chiến đấu gian khổ và ác liệt lại tôi luyện thử thách làm cho
mối tình đồng chí đồng đội của những người lính càng gắn bó, keo sơn. Mối
tình thiêng liêng sâu nặng, bền chặt đó đã tạo nên nguồn sức mạnh to lớn để
những người lính “áo rách vai”, “chân không giầy” vượt lên mọi gian nguy
để đi tới và làm nên thắng trận để viết lên những bản anh hùng ca Việt Bắc,
Biên giới, Hoà Bình, Tây Bắc…. tô thắm thêm trang sử chống Pháp hào
hùng của dân tộc.
III - Kết luận:
B i th “ ng chí” v a mang v p gi n d l i v a mang v p cao c thiêngà ơ Đồ ừ ẻ đẹ ả ị ạ ừ ẻ đẹ ả
liêng, th m ng. C u trúc song h nh v i x ng xuyên su t b i th l m hi n lên haiơ ộ ấ à à đố ứ ố à ơ à ệ
g ng m t ng i chi n s r t tr nh ang th th , tâm tình, l m n i b t ch tươ ặ ườ ế ĩ ấ ẻ ư đ ủ ỉ à ổ ậ ủ đề ư
t ng: Tình ng chí g n bó keo s n. Chân dung ng i lính v qu c trong nh ngưở đồ ắ ơ ườ ệ ố ữ
ng y u kháng chi n ch ng Pháp hi n lên th t p qua nh ng v n th m cà đầ ế ố ệ ậ đẹ đẽ ữ ầ ơ ộ
m c, chõn tỡnh m g i nhi u suy t ng. V i nh ng c i m ú, b i th x ng ỏng
l m t trong nh ng tỏc ph m thi ca xu t s c v t i ng i lớnh v chi n tranh cỏch
m ng c a v n h c Vi t Nam.
B. M t s cõu h i luy n t p
Cõu 1: Vi t o n v n trỡnh b y c m nh n c a em v o n cu i b i th ng

chớ c a Chớnh H u .
(tham kh o ph n 3 c a b i phõn tớch)
Cõu h i t ng t : S a l i cõu v n sau : V i hỡnh nh ô u sỳng tr ng treo ằ ó di n
t y s c g i c m m i tỡnh tỡnh ng chớ keo s n trong b i b i th ô ng chớ ằ
c sỏng tỏc n m 1954 sau chi n th ng Vi t B c.
Tri n khai o n v n cú cõu ch trờn.
Cõu 2: Phõn tớch hỡnh nh ng i lớnh trong b i th ng chớ
- B i th v tỡnh ng chớ ó cho ta th y v p bỡnh d m cao c c a ng i
lớnh cỏch m ng, c th õy l anh b i h i u cu c khỏng chi n ch ng Phỏp.
+ Ho n c nh xu t thõn: h l nh ng ng i nụng dõn nghốo ra i t hai mi n
t xa nhau: n c m n ng chua, t c y lờn s i ỏ.
+ H ra i vỡ ngh a l n (hai ch m c k núi c cỏi d t khoỏt, m nh m
m c dự v n luụn l u luy n v i quờ h ng gi ng n c g c a
+ H ó tr i qua nh ng gian lao, thi u th n t t cựng, nh ng c n s t rột run
ng i, trang ph c phong phanh gi a mựa ụng l nh giỏ => Nh ng gian kh c ng l m
n i b t v p c a anh b i: sỏng lờn n c i c a ng i lớnh (mi ng c i bu t
giỏ)
+ p nh t h l tỡnh ng chớ ng i sõu s c, th m thi t
+ K t tinh hỡnh nh ng i lớnh v tỡnh ng chớ c a h l b c tranh c s c
trong o n cu i c a b i th .
Cõu 3.Theo em, vỡ sao tỏc gi t tờn cho b i th v tỡnh ng i c a nh ng
ng i lớnh l ng chớ ?
ú l tờn m t tỡnh c m m i, c bi t xu t hi n v ph bi n trong nh ng n m
cỏch m ng v khỏng chi n. ú l cỏch x ng hụ ph bi n c a nh ng ng i lớnh, cụng
nhõn, cỏn b t sau Cỏch m ng. ú l bi u t ng c a tỡnh c m cỏch m ng, c a con
ng i cỏch m ng trong th i i m i.
Cõu 4 : Phõn tớch giỏ tr ngh thut ca hỡnh nh hoỏn d mang tớnh
nhõn hoỏ trong cõu th: Ging nc gc a nh ngi ra lớnh
(Tham kh o b i t p l m v n)
Cõu 5 : 1.Giả sử em phải làm bài văn phân tích bài thơ Đồng chí , em hãy xét xem

phần thân bài của bài làm có đợc trình bày theo dàn ý đại cơng dới đây không? Vì
sao? Nếu thấy dàn ý cha đúng em hãy sửa lại cho hợp lí:
a.Phân tích 7 câu thơ đầu
b. Bài thơ nói lên tình đồng chí gắn kết những ngời chiến sĩ trong một cuộc chiến
đầu đầy gian khổ
c. Bài thơ còn nêu lên một hình ảnh rất đẹp vào một đêm chờ giặc giữa rừng trong
đêm trăng lạnh
Nh n xột d n ý : Khụng chia theo m t c n c nh t nh: m c a chia theo b c c;
m c b, c chia theo n i dung.
M c b ch a phõn tớch rừ v sõu ý ngh a cao p c a tỡnh ng chớ trong 10 cõu
th .
M c c l c ý, mang n ng t c nh, ch a xoay quanh v n v tỡnh ng chớ.
S a l i d n ý:ử ạ à
a.B y câu u: s lí gi i v tình ng chí.ả đầ ự ả ề đồ
b.M i câu ti p theo: l nh ng bi u hi n c th c a tình ng chí.ườ ế à ữ ể ệ ụ ể ủ đồ
c.Ba câu cu i cùng: bi u t ng p gi u ch t th c a tình ng chí. ố ể ượ đẹ đẽ à ấ ơ ủ đồ
Câu 6. Phân tích b i th th y rõ ch ng chí hi n lên trong th Chínhà ơ để ấ ủ đề đồ ệ ơ
H u v i r t nhi u dáng v :ữ ớ ấ ề ẻ
Ch ng chí hi n lên trong th Chính H u v i r t nhi u dáng v . “Anh v i tôi”ủ đề đồ ệ ơ ữ ớ ấ ề ẻ ớ
khi thì riêng r trong t ng dòng th nói v c nh ng c a nhau: “Quê h ng anhẽ ừ ơ để ề ả ộ ủ ươ
n c m n ng chua/ L ng tôi nghèo t c y lên s i á”; khi l i chen lên ng v oướ ặ đồ à đấ à ỏ đ ạ đứ à
cùng m t dòng: “Anh v i tôi ôi ng i xa l / T ph ng tr i ch ng h n quen nhau”.ộ ớ đ ườ ạ ự ươ ờ ẳ ẹ
T riêng l ã nh p th nh “ ôi”, th nh chung kh ng khít khó tách r i: “Súng bênừ ẻ đ ậ à đ à ă ờ
súng, u sát bên u”/ êm rét chung ch n th nh ôi tri k ”. ây l nh ng hìnhđầ đầ Đ ă à đ ỷ Đ à ữ
nh y p k ni m v m áp tình ng chí. Câu th ang t tr i d i, b ng cô ngả đầ ắ ỉ ệ à ấ đồ ơ đ ừ ả à ỗ đọ
l i th nh hai ti ng “ ng chí!” vang lên thi t tha, m áp, xúc ng nh ti ng g i c aạ à ế Đồ ế ấ độ ư ế ọ ủ
ng i v nó kh c ghi trong lòng ng i v hai ti ng m i m , thiêng liêng ó. Tìnhđồ độ à ắ ườ ề ế ớ ẻ đ
ng chí l cùng giai c p, cùng nhau t nh ng chi ti t nh nh t c a i s ng: “âođồ à ấ ừ ữ ế ỏ ấ ủ đờ ố
anh rách vai/ Qu n tôi có v i m nh vá/ Mi ng c i bu t giá/ Chân không gi y”. Trongầ à ả ệ ườ ố à
bu t giá gian lao, các anh chuy n cho nhau h i m tình ng i: “Th ng nhau tayố ề ơ ấ đồ độ ươ

n m l y b n tay”. Nh ng b n tay không l i m nói c t t c , các anh sát cánh bênắ ấ à ữ à ờ à đượ ấ ả
nhau cùng i t i m t chi u cao: “ êm nay r ng hoang s ng mu i/ ng c nhđể đ ớ ộ ề Đ ừ ươ ố Đứ ạ
bên nhau ch gi c t i/ u súng tr ng treo”. Cùng chung chi n h o, cùng chung s ngờ ặ ớ Đầ ă ế à ố
ch t, ó chính l bi u hi n cao p nh t c a tình ng chí. Chính tình ng chíế đ à ể ệ đẹ ấ ủ đồ đồ
ã khi n các anh ngay gi a nguy hi m gian lao v n th y tâm h n thanh th n v lãngđ ế ữ ể ẫ ấ ồ ả à
m n. V ó c ng chính l tình c m xã h i thiêng liêng nh t, l c i ngu n c a tìnhạ à đ ũ à ả ộ ấ à ộ ồ ủ
yêu n c, c a s c m nh con ng i Vi t Nam ướ ủ ứ ạ ườ ệ
Câu 7: Vi t o n v n quy n p (15 câu)ế đ ạ ă ạ :
Tám câu th ( ng chí – Chính H u) ã nói th t gi n d nh ng thi u th n c a cu cơ Đồ ữ đ ậ ả ị ữ ế ố ủ ộ
kháng chi n. V tình ng i y m n th ng ã ti p thêm s c m nh giúp hế à đồ độ đầ ế ươ đ ế ứ ạ ọ
v t qua m i th thách.ượ ọ ử
G i ýợ :
- 5 câu uđầ : nh ng câu th dung d nói v nh ng gian kh c a ng i línhữ ơ ị ề ữ ổ ủ ườ : ng iườ
nông dân m c áo lính gi n d , nghèo khó áo rách, qu n vá hình nh th gi n d… …ặ ả ị ầ ả ơ ả ị
nh i s ng. ư đờ ố
- Nói n nh ng thi u th n c a ng i chi n s nh ng nh ng câu th ti p theo, tađế ữ ế ố ủ ườ ế ĩ ư ở ữ ơ ế
th y nh ng thi u th n y âu ch t n t i riêng r v i hai cá th anh v tôi m ã hoấ ữ ế ố ấ đ ỉ ồ ạ ẽ ớ ể à à đ à
nh p yêu th ng g n bó. N c i bu t giá, cái c i l c quan, xua i cái l nh giá …ậ ươ ắ ụ ườ ố ườ ạ đ ạ
n c i c a nh ng con ng i nh ang c g ng v t qua cái rét bu t ru t bu t ganụ ườ ủ ữ ườ ư đ ố ắ ượ ố ộ ố
y. Hình nh th v a tô m nh ng gian nan, thi u th n, v a th hi n ngh l c v tấ ả ơ ừ đậ ữ ế ố ừ ể ệ ị ự ượ
qua m i khó kh n c a nh ng anh lính v tr c (s t rét - r ng tóc) =>Nh ng câu thọ ă ủ ữ ệ ọ ố ụ ữ ơ
c vi t theo th th t do r t dung d v i nh ng hình nh th chân th c c ng giúpđượ ế ể ơ ự ấ ị ớ ữ ả ơ ự à
ta thêm hi u v cu c chi n tranh ã qua, nh ng v t v m ng i lính ã n m tr i,ể ề ộ ế đ ữ ấ ả à ườ đ ế ả
v a c m ph c quá kh h o hùng .…ừ ả ụ ứ à
- n câu cu i kh , nh p th thay i, d i ra tr m l ng, âm i u câu th lan to nhĐế ố ổ ị ơ đổ à ầ ắ đ ệ ơ ả ư
b c l tình c m. ây có th l hình nh c m ng nh t c a b i, t «ộ ộ ả Đ ể à ả ả độ ấ ủ à ừ th ng nhauươ »
ng u câu nh b c l tình yêu da di t, sâu n ng c a nh ng con ng i cùng líđứ ở đầ ư ộ ộ ế ặ ủ ữ ườ
t ng chi n u, h n m l y b n tay nhau nh truy n cho nhau h i m .Chân…ưở ế đấ ọ ắ ấ à ư ề ơ ấ
không gi y gi a vùng r ng núi g p gh nh, hi m trầ ữ ừ ậ ề ể ở . Áo rách, qu n vá gi a cái l nhầ ữ ạ
c t da c t th t, tình ng chí ã giúp h v t qua t t cắ ắ ị đồ đ ọ ượ ấ ả : « th ng nhau tay n m l yươ ắ ấ

b n tayà » => Tình ng i v tình ng i y c ng l s c m nh chi n th ng.đồ độ à ườ ấ ũ à ứ ạ ế ắ
- 3 câu th cu i cùngơ ố k t l i trong m t hình nh p, lãng m n n b t ng , thú vế ạ ộ ả đẹ ạ đế ấ ờ ị
b ng hai âm b ngằ ằ : « u súng tr ng treoĐầ ă ». Âm i u câu th nh ngân vang, câu thđ ệ ơ ư ơ
nh m ra, ánh tr ng nh soi sáng kh p núi r ng. Ph i ch ng chính tình ng chí,ư ở ă ư ắ ừ ả ă đồ
ng i ã em l i cho h nh ng kho ng l ng hi m hoi trong i lính gian nan.đồ độ đ đ ạ ọ ữ ả ặ ế đờ