CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN DƯỚI TÁC DỤNG CỦA BA LỰC
KHÔNG SONG SONG
A.MỤC TIÊU
1.Kiến thức:
- Biết cách tổng hợp lực đồng quy tác dụng lên cùng một vật rắn.
- Nêu được điều kiện cân bằng của vật rắn chịu tác dụng của ba lực song
song.
2.Kỹ năng:
- Biết cách suy luận dẫn đến điều kiện cân bằng của một vật rắn chịu tác
dụng của ba lực song song.
- Trình bày được thí nghiệm minh họa.
- Vận dụng điều kiện cân bằng để giải một số bài tập.
B.CHUẨN BỊ
1.Giáo viên
- Biên soạn các câu hỏi để kiểm tra bài cũ, củng cố bài giảng dưới dạng trắc
nghiệm theo nội dung câu hỏi 1-3 SGK.
- Chuẩn bị các thí nghiệm H 26.3.
2.Học sinh
- Ôn tập quy tắc hình bình hành lực tác dụng lên chất điểm.
3.Gợi ý ứng dụng CNTT
- GV có thể biên soạn các câu hỏi trắc nghiệm cho phần kiểm tra bài cũ và
củng cố bài giảng.
- Chuẩn bị những hình ảnh cân bằng của các vật.
- Mô phỏng các lực cân bằng…
C.TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung
Hoạt động 1
(…phút): Kiểm tra
bài cũ.
- Đặt câu hỏi cho
HS.
- Cho 1 HS vẽ hình.
- Nhận xét các câu
trả lời.
Hoạt động 2
(…phút): Tìm hiểu
quy tắc hợp hai đồng
quy.
- Nêu quy tắc hình
bình hành lực?
- Vẽ hình biểu diễn.
- Nhận xét trả lời của
bạn
.
- Đọc SGK phần 1,
xem hình H27.1, trả lời
các câu hỏi:
1. Quy tắc tổng hợp hai
lực đồng quy:
Hình 27.1
Hai lực đồng quy: hai
lực tác dụng lên cùng một
vật rắn, có giá cắt nhau tại
một điểm.
- Yêu cầu HS đọc
SGK, trả lời các
câu hỏi. Có thể cho
HS thảo luận.
- Hướng dẫn HS vẽ
hình.
- Nhận xét các câu
trả lời.
Hoạt động 3
(…phút): tìm hiểu
cân bằng của một vật
*Thế nào là hai lực
đồng quy?
*Nêu các bước để
tổng hợp hai lực
đổng quy? Vẽ hình
minh họa?
- Xem hình H27.2
đưa ra các điều cần
chú ý và khái niệm
hai lực đồng phẳng.
- Xem hình H27.3,
Để tổng hợp hai lực
đồng quy ta làm như sau:
- Trượt hai lực trên giá
của chúng cho tới khi
điểm đặt của hai lực là I.
- Áp dụng quy tắc hình
bình hành, tìm hợp lực
F
của hai lực cùng đặt
lên điểm I.
21
FFF
2. Cân bằng của một vật
rắn dưới tác dụng của ba
lực không song song:
a) Điều kiện cân bằng:
Hình 27.3
0
0
312
321
FF
FFF
Điều kiện cân bằng của
một vật rắn chịu tác dụng
rắn dưới tác dụng của
ba lực không song
song.
- Yêu cầu HS tìm
hiểu SGK, xem
hình vẽ.
- Gợi ý cách trình
bày đáp án.
- Gợi ý cách chứng
minh, nhận xét kết
quả.
- Làm thí nghiệm,
yêu cầu HS quan
sát, kiểm tra lại các
kết quả vừa thu
được ở trên.
trình bày cách suy
luận trong SGK để
đưa ra điều kiện cân
bằng của một vật rắn
chịu tác dụng của ba
lực không song
song.
- Ghi nhận công
thức(27.1), chứng
minh rằng 3 lực này
phải đồng phẳng?
- Quan sát thí nghiệm
theo H 27.1, kiểm
nghiệm lại kết quả ở
trên:
- Ba lực đồng quy,
đồng phẳng và thỏa
mãn công
thức(27.1).
- Trả lời câu hỏi C1
của ba lực không song
song là hợp lực của hai lực
bất kỳ cân bằng với lực
thứ ba.
0
321
FFF
(Nói cách khác ba lực phải
đồng phẳng và đồng quy
và có hợp lực bằng không)
b) Thí nghiệm minh hoạ:
3. Ví dụ:
Hình 27.6
Vật cân bằng trên mặt
phẳng nghiêng chịu tác
dụng 3 lực:
- trọng lực
P
đặt tại trọng
tâm, có giá thẳng đứng
hướng xuống.
- lực ma sát
ms
F có giá
- Nêu câu hỏi, yêu
cầu HS xem H
27.5.
- Cho HS xem phần
3. Gợi ý cách biểu
diễn và chú ý.
điểm đặt của
N
trên mặt phẳng
nghiêng.
Hoạt động 4
(…phút):
SGK.
- Xem phần 3, tìm
cách biểu diễn các
lực tác dụng lên vật
hình hộp nằm trên
mặt phẳng nghiêng?
Đưa ra nhận xét.
- Thảo luận nhóm trả
lời các câu hỏi trắc
nghiệm theo nội
dung câu 1-3 (SGK);
bài tập 1, 2 (SGK).
nằm trên mặt phẳng
nghiêng.
- Phản lực
N
của mặt
phẳng nghiêng.
0 NFP
ms
N
đặt tại A, không
phải là tâm của diện tích
tiếp xúc.
vận dụng, củng cố:
- Yêu cầu: Nêu câu
hỏi.Nhận xét câu
trả lời của các
nhóm.
- Yêu cầu: HS trình
bày đáp án.
- Đánh giá, nhận xét
kết quả giờ dạy.
Hoạt động (…phút):
Hướng dẫn về nhà.
- Nêu bài tập về
nhà: 1,2,3 SGK.
- Yêu cầu: HS chuẩn
bị bài sau.
- Làm việc cá nhân
giải bài tâp 3 (SGK)
- Ghi nhận kiến thức:
quy tắc tổng hợp hai
lực, ba lực đồng quy,
đồng phẳng.
- Ghi câu hỏi và bài
tập về nhà.
- Những sự chuẩn bị
cho bài sau.