Công thức thành công cai thuốc lá được vận dụng như thế nào? (Kỳ 3) pot

Công thức thành công cai thuốc lá được
vận dụng như thế nào?
(Kỳ 3)
3. Nghiện thuốc lá không đơn thuần chỉ là nghiện thực thể vào chất
nicotin có trong thuốc lá mà đây là một quá trình nghiện phối hợp giữa: nghiện
thực thể + nghiện về mặt tâm lý + nghiện về mặt hành vi.
A Nghiện thực thể là hiện cơ thể người hút thuốc lá đã quen với nồng độ
ncotin cao trong máu. Khi nồng độ nicotin trong máu giảm xuống làm người
nghiện có cảm giác thèm thuốc không chịu được sau đó là các triệu chứng của hội
chứng cai nghiện: nóng giận, cáu gắt, mất tập trung, bồn chồn, mất ngủ v.v. người
nghiện buộc lòng phải hút thuốc lá trở lại để tránh những triệu chứng khó chịu
này. Nghiện thực thể là mục tiêu tác động của các biện pháp điều trị bằng thuốc
như nicotin thay thế, bupropion hydrochloride, vareniciline. Các thuốc này sẽ giúp
cơn thể giảm nhẹ các triệu chứng khó chịu của hội chứng cai thuốc.
B. Nghiện tâm lý là hiện tượng người nghiện thuốc lá xuất hiện một quan
điểm cho răng thuốc lá sẽ giúp họ giải quyết được những tình huống căng thẳng.
Mỗi khi gặp chuyện khó khăn, lo lắng, người nghiện thuốc lá sẽ hút thuốc lá để
tìm lại sự an tâm, tìm một chỗ dựa về mặt tâm lý.
C. Nghiện về mặt hành vi là hiện tượng người nghiện thuốc lá hình thành
một thói quen liên kết sự kiện hút thuốc lá với các sự kiện khác trong cuộc sống
như là môt phản xạ có điều kiện. Ví dụ như hút thuốc lá sau khi uống cà phê, sau
ăn cơm, khi gặp gỡ bạn bè v.v
Nếu thuốc cai nghiện sẽ tác động vào thành phần nghiện thực thể thì tư vấn
sẽ tác động vào thành phần nghiện tâm lý, hành vi. Do nghiện thuốc lá luôn phối
hợp cả ba thành phần nghiện ở các mức độ khác nhau vì vậy một chế độ điều trị
cai nghiện thuốc lá phù hợp nhất vẫn là phồi hợp giữa biện pháp dùng thuốc và tư
vấn ở một tỷ lệ tương ứng.
III. Quyết tâm:
1. Chính là quyết tâm của người hút thuốc lá muốn từ bỏ chất gây nghiện
độc hại này. Quyết tâm này rõ ràng xuất phát từ hiểu biết sâu sắc về tác hại của
thuốc lá trên sức khỏe của bản thân và của cộng đồng. Tuy nhiên rất nhiều người

hiểu sâu sắc tác hại của thuốc lá mà quyết tâm vẫn không thực cao. Như vậy hiểu
biết tác hại thuốc lá chỉ là điều kiện cần nhưng chưa phải là điều kiện đủ để có một
quyết tâm cao.
2. Quyết tâm như vậy được hình thành trong quá trình suy nghĩ lâu dài
cân nhắc thiệt hơn giữa một bên là “tiếp tục hút thuốc lá” và bên kia là “ngưng hút
thuốc lá”.
A. “Tiếp tục hút thuốc lá” đương nhiên sẽ có hại cho sức khỏe nhưng
chúng ta cũng phải đồng ý với những người nghiện thuốc lá là hút thuốc lá cũng
có một số “cái lợi” đấy chứ. Người hút thuốc lá cảm thấy thật sảng khoái khi hút
một điếu thuốc. Anh ấy có thể tạm thời quên đi những lo âu phiền muộn trong
cuộc sống, anh ấy có thể tập trung hơn để giải quyết công việc v.v. và còn nhiều
nhiều cái lợi khác nữa mà bất kỳ người nghiện thuốc lá nào cũng có thể nói ra
vanh vách. Như vậy, không phải họ không biết thuốc lá là có hại cho sức khỏe mà
họ không quyết tâm mà bởi vì theo họ cân nhắc thì cái lợi trước mắt mà thuốc lá
mang lại “nhiều hơn” so với cái hại sức khỏe sau này.
B. “Ngưng thuốc lá” đương nhiên là có lợi cho sức khỏe nhưng chúng ta
phải đồng ý với những người nghiện thuốc lá là việc bỏ thuốc lá đối với họ là một
mất mát. Có thể kể ra ở đây là mất mát “một người bạn đồng hành” chia sẻ với họ
từng phút giây buồn chán và vui sướng; bất hạnh và hạnh phúc, mất mát “một
phương tiện” giúp họ hăng hái hơn, hưng phấn hơn, dũng cảm hơn và v.v. Đó là
chưa kể khi họ cai thuốc lá thì họ cảm thấy khó chịu như thế nào: cảm giác thèm
thuốc “đốt cháy tâm can”, cảm giác kích thích bồn chồn như kiến bò trong bụng
v.v. Như vậy, không phải vì người nghiện thuốc lá không biết rằng cai thuốc lá
mang lại cho họ nhiều sức khỏe nên họ không quyết tâm cai thuốc lá mà bởi vì
theo họ cái họ sẽ mất mát và chịu đựng trước mắt khi cai thuốc lá “lớn hơn” nhiều
so với cái lợi sức khỏe sau này.
C. Như vậy, một người nghiện thuốc lá muốn có quyết tâm cai thuốc lá cao
sẽ phải là người đã đấu tranh cân nhắc rất nhiều giữa “cái lợi và hại”, giữa “cái
được và mất” khi tiếp tục hút cũng như khi ngưng hút thuốc. Chúng ta không nên
chỉ khuyến khích người nghiện hút thuốc lá “quyết tâm lên” mà chúng ta phải giúp

họ suy nghĩ cân nhắc nhiều hơn để có quyết tâm cao đó.

IV. Hỗ trợ:
1. Hỗ trợ cai thuốc lá là gì:
A. Là những động thái thực hiện để giúp người nghiện thuốc lá bỏ thuốc.
Lẽ dĩ nhiên mức độ hỗ trợ càng cao, càng chuyên nghiệp thì người nghiện hút
thuốc lá càng có cơ hội cai thuốc lá được thành công hơn.
B. Vì là hỗ trợ nên các biện pháp này không thể nào thay thế được quyết
tâm cai thuốc lá của người nghiện thuốc lá. Một số người nghiện thuốc lá tin
tưởng rằng có một loại thuốc, một kỹ thuật thần kỳ nào đó có thể giúp họ từ một
người hôm qua còn nghiện thuốc lá nặng hôm nay trở thành người không còn
nghiện nữa - thậm chí chưa bao giờ hút thuốc lá. Đó là một tin tưởng hoàn toàn sai
lầm. Và các biện pháp hỗ trợ cai thuốc lá dù là biện pháp tốt nhất cũng không bao
giờ là một “phép lạ” cả.
C. Tuy nhiên, nếu các biện pháp hỗ trợ không thể thay thế cho quyết tâm
cai thuốc lá thì nó lại có thể làm quyết tâm này mạnh mẽ lên, duy trì được quyết
tâm ở mức độ cao. Tuy rằng biện pháp hỗ trợ không thay thế cho hiểu biết nhưng
có thể giúp hiểu biết ngày càng mạnh mẽ hơn. Như vậy, các biện pháp hỗ trợ có
vai trò bổ túc trong công thức thành công cai nghiện thuốc lá.