Quy trình sản xuất dưa lê Phụng Tiên
ở miền Trung và Tây Nguyên
Đặc tính giống dưa: Dưa lê Phụng tiên 1846: Quả hình cầu, vỏ màu
vàng xanh và vân lưới, nặng từ 0,8 – 1,2 kg. Khi chín màu ruột chuyển sang
xanh nhạt, mềm và có độ đường từ 13 – 16
o
Brix. Có thể thu hoạch 30 – 35
ngày sau thụ phấn.
* Giống dưa Phụng Tiên 1846 do Công ty giống cây trồng Nông Hữu
cung ứng
Kỹ thuật canh tác
1. Thời vụ trồng: Thích hợp nhất là vụ Đông Xuân và Xuân Hè
2. Chuẩn bị đất trồng:
Đất trồng cần thoát nước tốt, tưới nước thuận lợi, có tầng đất mặt dày,
loại đất cát hoặc đất cát pha có chứa nhiều chất hữu cơ. Đất có độ pH 6 – 6,8
là thích hợp nhất. Đất trồng dưa trước đó phải luân canh với lúa nước hoặc
đậu, bắp (không luân canh với họ bầu bí như: dưa leo, khổ qua, bầu bí…)
Đất phải cày bừa tơi xốp, bón vôi 100 % cả vụ vào 10-15 ngày trước khi bón
lót. Lượng vôi: nhìn chung đất Miền trung thường chua, nên bón 30-40
kg/sào (500m
2
). Bón lót: 100% phân chuồng + 100% lân HCSH Sông Gianh
+ 40-50% lượng phân hóa học cho cả vụ + Nitrat Can xi 5 -6 kg Lên luống
rộng 0,6-0,8 m, cao 30-40 cm, khoảng cách giữa 2 mương là 4,5 - 5m,
mương rộng 0,4 – 0,5m. Trải bạt Platic lên luống (cuộn bạt dài 400m x 1,2-
1,4m dùng cho 1000m
2
) nhằm giảm bốc thoát nước, hạn chế cỏ dại và sâu
bệnh, tăng hiệu quả sử dụng phân bón.
Đục lỗ bạt nhựa đường kính 7-8 cm, ở vị trí cao 2/3 so với chiều cao
của luống. Cây x cây: 45-50 cm
3. Chuẩn bị hạt giống và cây con:
Để trồng 500m
2
cần khoảng 20g hạt giống
a. Xử lý-ngâm ủ hạt giống: Ngâm hạt giống trong dung dịch thuốc
ViBen-C hoặc Topsin M. Pha thuốc trong nước theo tỷ lệ 1/1000 (1 gr/1 lít
nước), thời gian: 15-30 phút. Vớt hạt ra, rửa sạch cho hết nhớt, bọc trong
khăn sạch đêm phơi nắng khoảng 15-30 phút để cho hấp thụ nhiệt cho đến
vừa ấm. Ngâm trong nước ấm 34-35
o
C (tỉ lệ 2 sôi, 3 lạnh) 4 – 6 giờ. Vớt hạt
ra, rửa sạch cho hết nhớt. Bọc vào khăn ẩm, sạch gói lại, cho vào bao nilon ủ
nơi ấm (nhiệt độ thích hợp 28-30
o
C) trong 24-36 giờ (nếu không đủ ẩm và
ấm hạt có thể nhú sau 36-48 giờ)
b. Gieo hạt:
- Gieo vào bầu: có thể làm bằng lá chuối hoặc lá dừa có đường kính 5-
7 cm, chiều cao 8-10 cm. Nếu dùng bao ni lon phải khoét lỗ tránh đọng
nước. Dùng đất vào bầu được trộn giữa: Đất - tro trấu - phân chuồng hoai
mục - lân (super) theo tỷ lệ:3-1-1-0,5. Không dùng tro mới. Đặt hạt nằm
ngang hoặc nằm nghiêng một góc 45o, sâu 1cm (chú ý phần nhú mầm quay
xuống đất). Khi cây có 1-2 lá nhám (khoảng 6-8 ngày sau gieo) đem trồng
ngoài đồng.
- Gieo thẳng: khi có điều kiện thời tiết, độ ẩm thuận lợi, đất bằng
phẳng tơi xốp thì có thể gieo hạt đã nảy mầm lên luống trồng. Dù gieo bầu
hay gieo thẳng cũng phải dự phòng 10-15% cây con trong bầu để dặm
4. Phân bón: Lượng phân bón tùy thuộc vào độ màu mỡ của đất. Đất
cát, đất bạc màu nghèo dinh dưỡng lượng phân bón phải nhiều hơn. Lượng
phân bón cho 500 m
2
như sau: (tham khảo)
+ Phân chuồng hoai mục: 500-1000 kg + Lân HCSH: 40-60 kg + Bao
hạt vàng: 10 – 15 kg. + NPK: 28 - 30kg + Ure: 5-6 kg + Kali : 5 kg -Bón lót:
100% phân chuồng + 40-60 kg HCSH + 20 kg NPK 12:11:18 (phân xanh
Đức) + 10 kg bao hạt vàng.
-Thúc lần 1 (khi dưa khi dưa bò ngọn 20-30 cm): 8 - 10 kg NPK
12:11:18 (phân xanh Đức) + 1,5-2 kg Kali + 5 kg bao hạt vàng.
-Thúc lần 2 (sau khi khi thụ phấn 7-10 ngày): 2,5 -3 kg Ure + 2 kg
Kali
-Thúc lần 3 (sau khi thúc lần 2 : 4-5 ngày): 2,5 kg Ure + 1-1,5 kg Kali
* Tùy theo tính chất đất đai của từng vùng mà điều chỉnh lượng phân
bón cho phù hợp.
* Sau khi trồng lúc cây còn nhỏ, tùy theo tình hình sinh trưởng của
cây có thể ngâm DAP (18-46) pha loãng tưới để thúc đẩy sinh trưởngcủa
cây.
* Ngoài những lần bón thúc chính thức nên phối hợp phân bón lá
phun 7-10 ngày/lần. Bắt đầu phun khi cây có 4-5 lá thật và ngừng phun
trước khi thu hoạch 10-15 ngày.
5. Tưới nước: Dưa chịu hạn, sợ úng, tuy vậy trồng dưa phải tưới
nước, việc điều tiết nước rất ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây và chất
lượng quả. Ở giai đoạn cây cần nhiều nước nhất là lúc ra hoa, kết trái, nuôi
trái nên tưới đủ nước (dùng phương pháp tưới thấm). Đối với những giống
dưa vỏ trái có dạng lưới, chờ khi vỏ trái xuất hiện vân lưới (sau khi đậu trái
khoảng 20 ngày) thì phải giữ cho mặt đất khô ráo để tránh cho trái bị thối
hoặc bị nứt. Thời gian trái chín cũng phải giữ cho đất khô ráo, như vậy trái
mới đạt chất lượng tốt.
6. Tỉa nhánh, thụ phấn, chọn trái: Bấm ngọn lần đầu tiên lúc cây
con vừa ra 4-5 lá thật. Sau 7 ngày chừa lại 2 nhánh, các nhánh còn lại ngắt
bỏ sớm. Tỉa chồi ra ở nách lá từ lá thứ 1 đến lá thứ 5 trên nhánh con. Nhánh
từ nách lá thứ 6 - 9 bắt đầu để trái, mỗi nhánh chỉ để 1 trái. Nhánh cháu sau
khi đậu trái chừa 1 lá bấm ngọn nhánh. Mỗi nhánh con chỉ để nuôi 1 trái.
Thụ phấn bổ sung:Trong thời gian chọn trái nên tiến hành thụ phấn bổ sung
vào sáng sớm (7-9 giờ). Nên kê lót trái để trái lớn đều, màu vỏ đẹp và hạn
chế thối trái, sâu ăn tạp (cạp vỏ). Có điều kiện nên cắm cọc treo trái. Cọc cao
30-35 cm, cọc cách gốc dưa khoảng 40 - 50 cm, lấy dây kẽm hoặc dây nilon
loại lớn căng trên đỉnh cọc. Lấy dây nilon móc cuống trái vào.
7. Phòng trừ sâu bệnh:
chú ý các đối tượng gây hại chính:
- Sâu ăn tạp, sâu xanh: sử dụng Delfin, Match, Success, Vertimec, …
- Bọ trỉ, rầy, rệp: sử dụng: Confidor, Regent, Admire,…
- Bệnh héo cây con: Sử dụng Moncerene 250SC, Anvil 5SG,Validacin
3-5SL…
- Thán thư, Sương mai: sử dụng: Daconil50-75WP, Ridomil 68-
72WP, TopsinM, Poliram 80DF, ThanM, Bavistin 50FL…
- Héo rũ tái xanh: Phòng bệnh: Luân canh, bón vôi, tiêu diệt nguồn
bệnh. Tưới và phun: Kasumin 2L, Staner 20 wp, Phytoxyl -VS,…
Ngưng tưới nước 7 ngày trước khi thu hoạch. Thu hoạch khi trái đã
lên màu chuẩn hoặc lưới đều, tua đã khô ngọn, thường thu hoạch 30 – 35
ngày sau thụ phấn. Thời gian thích hợp thu hoạch là lúc xế chiều.