Quy trình khai thác giống tôm hùm
Nguồn tôm hùm giống ở nước ta đáp ứng cho nhu cầu nuôi hoàn toàn
từ đánh bắt tự ngoài nhiên, nhiều năm nay đã có nhiều công trình nghiên cứu
cho sinh sản nhân tạo tôm hùm giống nhưng đến nay chưa đưa ra kết quả
chính thức. Để giúp ngư dân khai thác tôm hùm giống bảo đảm số lượng và
chất lượng con giống, chúng tôi xin giới thiệu quy trình khai thác giống tôm
hùm như sau:
Có nhiều phương pháp khai thác, mỗi phương pháp khai thác liên
quan đến một loại hình khai thác, vận chuyển và lưu giữ giống riêng biệt.
1. Mùa vụ khai thác chính: từ tháng 1 đến tháng 4 trong năm.
2. Khai thác bằng lưới
- Ngư trường: vùng cửa vịnh hoặc đầm, nơi tương đối sóng gió, độ
sâu khoảng 10 – 15m.
- Ngư cụ khai thác:
+ Lưới trủ, mắt lưới có kích cỡ 5mm (2a = 5mm), độ dài lưới dao
động khoảng 100 – 150 m, độ cao là 4 – 6 m.
+ Sử dụng ánh sáng đèn nê-on có cường độ khoảng 1000-2000W
+ Thời gian khai thác: 20 giờ đến 5 giờ ngày hôm sau
+Thời gian thả lưới: 4 – 5 giờ/ lần
+ Kích cỡ con giống được khai thác: kích thước chiều dài phần giáp
đầu ngực (CL) 7- 8 mm/con.
- Dụng cụ và cách lưu giữ giống trên thuyền: thùng nhựa tròn có thể
tích 4 lít, khoảng 100 – 150 con/thùng. Chạy máy sục khí bằng bình ắc-qui
trong suốt thời gian trên thuyền khoảng 5 - 12 giờ.
- Lưu giữ giống trước khi vận chuyển đến vùng nuôi: thùng xốp có
kích thước 30 x 50 x 25 cm, dưới đáy rải một lớp cát mỏng 5 – 7 mm và
nước biển sạch. Mật độ lưu giữ khoảng 200 – 300 con/thùng, có sục khí liên
tục. Thời gian lưu chỉ khoảng 2 – 3 giờ.
3. Khai thác bằng bẫy
- Ngư trường: vùng cửa vịnh hoặc đầm, nơi tương đối sóng gió, độ
sâu khoảng 1 – 2 m.
- Ngư cụ khai thác:
+ Có thể sử dụng các loại bẫy: bẫy được làm bằng lưới có chiều dài
60 cm và đường kính khoảng 40cm; hoặc bẫy được làm bằng san hô tảng có
trọng lượng khoảng 2 - 5 kg, các lỗ trên bề mặt được khoan cách nhau
khoảng 10 – 15 cm, kích thước mỗi lỗ từ 2 – 2,5 cm; hoặc bẫy được làm
bằng những gỗ cây cũng được khoan lỗ cách nhau khoảng 10 – 15 cm, kích
thước mỗi lỗ từ 2 – 2,5 cm.
+ Độ sâu đặt bẫy: 4 - 5 m
+ Thời gian đặt bẫy: trong suốt mùa khai thác
+ Thời gian nhấc bẫy: 4 – 8 giờ sáng hàng ngày
+ Kích cỡ con giống được khai thác: kích thước chiều dài phần giáp
đầu ngực (CL) 7,5-10 mm/con.
- Dụng cụ và cách lưu giữ giống trên thuyền: thùng nhựa tròn có thể
tích 4 lít, khoảng 100 – 150 con/thùng. Chạy máy sục khí bằng bình ắc-qui
trong suốt thời gian trên thuyền khoảng 5 - 12 giờ.
- Lưu giữ giống trước khi vận chuyển đến vùng nuôi: thùng xốp có
kích thước 30 x 50 x 25 cm, dưới đáy rải một lớp cát mỏng 5 – 7 mm và
nước biển sạch. Mật độ lưu giữ khoảng 200 – 300 con/thùng, có sục khí liên
tục. Thời gian lưu chỉ khoảng 2 – 3 giờ.
4. Khai thác bằng lặn bắt
- Ngư trường: các vùng rạn nông gần bờ, độ sâu chỉ khoảng 0,5 – 3 m.
- Ngư cụ khai thác: Vợt lưới, bình lặn và thuyền.
Kích cỡ con giống được khai thác: kích thước chiều dài phần giáp đầu
ngực (CL) 12 - 15 mm/con.
- Dụng cụ và cách lưu giữ giống trên thuyền: thùng nhựa tròn có thể
tích 4 lít, khoảng 10 – 15 con/thùng. Chạy máy sục khí bằng bình ắc-qui
trong suốt thời gian trên thuyền khoảng 5 - 12 giờ.
Lưu giữ giống trước khi vận chuyển đến vùng nuôi: thùng xốp có kích
thước 30 x 50 x 25 cm, dưới đáy rải một lớp cát mỏng 5 – 7 mm và nước
biển sạch. Mật độ lưu giữ khoảng 200 – 300 con/thùng, có sục khí liên tục.
Thời gian lưu chỉ khoảng 2 – 3 giờ.
5. Kỹ thuật vận chuyển tôm hùm giống
* Phương pháp vận chuyển khô:
Kích cỡ con giống: 30 – 100 g/con, được giữ độ ẩm của nước biển
bằng rong hoặc bằng khăn vải dày
Dụng cụ vận chuyển: thùng xốp có kích thước 30 x 40 x 25 cm; hoặc
60 x 70 x 45 cm.
Mật độ vận chuyển: 150 – 300 con/thùng xốp.
Thời gian vận chuyển: khoảng 3 – 7 giờ bằng xe máy hoặc xe ô tô.
Nhiệt độ vận chuyển: 21 - 22 độ C, được giữ bằng đá cây lạnh trong
các hộp nhựa hoặc túi ni-lon kín.
Tỷ lệ sống trong vận chuyển đạt 90 – 95 %.
* Phương pháp vận chuyển nước:
Kích cỡ con giống: 0,25 – 1 g/con.
Dụng cụ vận chuyển:
Thùng xốp có kích thước 30 x 50 x 25 cm hoặc 45 x 60 x 35 cm.
Đáy thùng được phủ một lớp rong câu tươi hoặc một lớp cát dày 0,5 –
1 cm.
Đổ nước biển sạch vào thùng xốp cao ngập cát hoặc rong khoảng 5 –
7 cm. Sục khí trong suốt thời gian vận chuyển
Mật độ vận chuyển: 300 – 400 con/thùng nhỏ hoặc 700 – 1000
con/thùng lớn.
Thời gian vận chuyển: khoảng 5 – 15 giờ bằng xe máy hoặc xe ô tô.
Nhiệt độ vận chuyển: 21 - 22 độC, được giữ bằng đá cây lạnh trong
các hộp nhựa hoặc túi ni-lon kín.
Tỷ lệ sống trong vận chuyển đạt 90 – 95%.