Tên cổ đông pháp nhân, sở hữu cá nhân? pdf

Tên cổ đông pháp nhân,
sở hữu cá nhân?
Trên danh sách đăng ký cổ đông của một số ngân hàng, có
cổ đông pháp nhân nắm giữ từ 10% đến 20% vốn điều lệ
Trên danh sách đăng ký cổ đông của một số ngân hàng, có
cổ đông pháp nhân nắm giữ từ 10% đến 20% vốn điều lệ.

Tuy nhiên, trên thực tế số cổ phiếu mang tên các pháp nhân này
đang được các cá nhân mua/bán trên thị trường OTC dưới hình
thức giấy viết tay. Vấn đề này gây ra những tranh cãi về tính
pháp lý của vấn đề.

Mượn danh pháp nhân để mua cổ phiếu?

Việc góp vốn trên danh nghĩa cổ đông pháp nhân, nhưng thực tế
lại là các cá nhân sở hữu cổ phiếu và mua bán trên thị trường
OTC. Chưa ai có thể trả lời rõ ràng là tại sao các doanh nghiệp
nhà nước lại có thể làm được như thế và vì mục đích gì. Có ý
kiến cho rằng việc này không sai vì các doanh nghiệp Nhà nước
có quyền đầu tư, góp vốn ở doanh nghiệp khác.

Nguồn vốn để đầu tư ở đây có thể là nguồn huy động dưới hình
thức vay vốn của người lao động và các hình thức huy động vốn
khác theo quy định của pháp luật. Đã gọi là đầu tư tài chính, mà
cụ thể ở đây là góp vốn, mua cổ phiếu thì họ có quyền bán lại cổ
phiếu cho cán bộ công nhân viên hoặc đối tượng nào khác, miễn
là có thặng dư vốn.

Tuy nhiên cũng có nhiều ý kiến băn khoăn về tính pháp lý của
vấn đề. Một chuyên viên Ngân hàng Nhà nước cho biết: Bán cổ
phần cho một cổ đông pháp nhân hay cá nhân có những điều

kiện khác nhau.

Việc bán một số lượng khá lớn cổ phần cho một pháp nhân là đã
có những điều kiện ràng buộc nhau về trách nhiệm và nghĩa vụ
với phần vốn sở hữu. Đấy là chưa kể có những thoả thuận hợp
tác chiến lược phải được thực hiện trên cơ sở vốn góp.

Nguồn vốn của pháp nhân để mua cổ phiếu phải được hạch toán
rõ ràng trên báo cáo tài chính của pháp nhân. Việc vốn góp
chuyển thành sở hữu cá nhân thì các thoả thuận hợp tác chiến
lược này sẽ do ai thực hiện?

Đó là chưa kể đến việc nếu cổ đông pháp nhân đã ký thoả thuận
tăng tỉ lệ sở hữu tại ngân hàng những năm tiếp theo, họ không
thể đảm bảo thực chất tỉ lệ sở hữu này khi một số lượng cổ phiếu
đã mua chuyển qua tay các nhà đầu tư cá nhân.

Thiệt cho Nhà nước, doanh nghiệp, lợi cho cá nhân

Theo một luật sư của Công ty Vision, điều cần xem ở đây là Nhà
nước có thể thất thu thuế. Vì thu nhập từ góp vốn, mua cổ phần
của một pháp nhân, cụ thể ở đây là khoản thặng dư vốn của giá
cổ phiếu thì phải nộp thuế nhưng lợi nhuận thu được của cá nhân
từ việc bán cổ phiếu thì chưa bị nộp thuế.

Nhiều ý kiến cho rằng, các doanh nghiệp Nhà nước có quyền sử
dụng vốn của công ty để đầu tư. Tuy nhiên hành động đầu tư này
chỉ thực sự mang lại lợi ích cho công ty và đông đảo cán bộ công
nhân viên nếu phần thặng dư vốn còn lại (sau thuế) từ các khoản
đầu tư được bổ sung thêm một phần vào quỹ đầu tư phát triển và

sử dụng vì các mục đích chung.

Khi mua cổ phiếu của ngân hàng thương mại cổ phần, pháp nhân
được mua theo mệnh giá, nhưng thời điểm cao nhất vừa qua của
thị trường, giá cổ phiếu ngân hàng có thể lên gấp từ 7 đến trên
10 lần mệnh giá, mà Nhà nước không thu được một khoản thuế
nào và các quỹ của công ty cũng vậy. Toàn bộ thặng dư vốn vào
túi của cá nhân trong công ty và những người ngoài công ty đã
mua đi, bán lại cổ phiếu đó.

Luật doanh nghiệp đã quy định rõ thông tin về vốn điều lệ phải
được minh bạch. Nhiều nhà đầu tư mua cổ phiếu của ngân hàng
phát hành với giá cao, vì họ tin vào thương hiệu và khả năng tài
chính của các cổ đông chiến lược của ngân hàng.

Việc cổ phần của các cổ đông chiến lược pháp nhân lại biến
thành cổ phiếu của cá nhân và nhiều cá nhân không phải là cán
bộ công nhân viên của pháp nhân đó khiến thị trường và các cơ
quan quản lý không biết được chủ sở hữu đích thực của cổ phần
là ai để có biện pháp xử lý các quan hệ kinh doanh và tăng
cường trách nhiệm của các cổ đông lớn.

Việc chuyển cổ phần ngân hàng từ tên pháp nhân sang cá nhân
như vậy đã không thực hiện theo các quy định của Ngân hàng
Nhà nước.

Hơn nữa việc cán bộ công nhân viên của các doanh nghiệp là cổ
đông chiến lược/cổ đông sáng lập của ngân hàng chuyển
nhượng cổ phần (dưới hình thức giấy viết tay) trong thời gian
pháp nhân cam kết không chuyển nhượng là không hợp lệ và

đem lại sự rủi ro cho các nhà đầu tư.

Là cổ đông chiến lược của một ngân hàng thương mại cổ phần,
doanh nghiệp B đang sở hữu 20% cổ phần của ngân hàng. Mục
đích hợp tác chiến lược của hai tổ chức này là dựa vào lợi thế
của nhau để khai thác tiềm năng, đa dạng hoá hoạt động. 20%
vốn cổ phiếu của ngân hàng được coi là một khoản đầu tư tài
chính của doanh nghiệp B.

Tuy nhiên, trên thực tế thì một phần số cổ phiếu này đã được
chia cho nhân viên của doanh nghiệp B và được mua/bán trên thị
trường OTC dưới hình thức giấy viết tay từ nhiều tháng nay. Hiện
một số lượng không nhỏ cổ phiếu dưới hình thức này đã qua tay
nhiều nhà đầu tư.

Thậm chí ở một doanh nghiệp khác, cổ phiếu còn được chia cho
cán bộ và được mua bán dưới hình thức giấy viết tay cam kết là
khi nào có sổ cổ đông đứng tên cá nhân thì sẽ chuyển cho người
mua.