Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
A phần mở đầu
I lý do chọn đề tài
1. Cơ sở lý luận
Môn ngoại ngữ nói chung, tiếng Anh nói riêng, là môn văn hoá cơ bản, bắt buộc
trong chng trình giáo dục phổ thông, là một bộ phận không thể thiếu của học vấn phổ
thông. Cùng với toán học và tiếng mẹ đẻ, môn tiếng Anh (cũng nh các môn ngoại ngữ
khác nh tiếng Pháp, tiếng Nga hay tiếng Trung Quốc) tạo thành 3 môn trụ cột trong
chơng trình giáo dục phổ thông vì một mặt chúng có nhiệm vụ trang bị cho học sinh
những tri thức và cơ sở khoa học để nhận thức thế giới khách quan, mặt khác chúng là
công cụ giúp học sinh nắm chắc và nghiên cứu sâu hơn tri thức cơ sở của các chuyên
ngành khác.
Tiếng Anh còn là một công cụ giao tiếp giúp HS tiếp thu những tri thức khoa học,
kỹ thuật tiên tiến, tìm hiểu các nền văn hoá đa dạng và phong phú trên thế giới và
giúp HS dễ dàng hội nhập với cộng đồng quốc tế.
Môn tiếng Anh ở trờng phổ thông góp phần phát triển t duy trong đó có t duy
ngôn ngữ và hỗ trợ cho việc dạy và học tiếng Việt. Với đặc trng riêng, môn tiếng Anh
còn góp phần đổi mới phơng pháp dạy học, lồng ghép và truyền tải nội dung của
nhiều môn học khác . Môn tiếng Anh còn góp phần hình thành và phát triển nhân
cách của HS, giúp cho việc thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện ở trờng phổ thông.
Chơng trình môn Tiếng Anh ở trờng phổ thông đợc xây dựng theo quan điểm
giao tiếp chủ điểm với những định hớng cơ bản:
Hình thành kỹ năng giao tiếp là mục tiêu cuối cùng của quá trình dạy học;
kiến thức ngôn ngữ là phơng tiện cần thiết để hình thành và phát triển các
kỹ năng giao tiếp.
HS là chủ thể của quá trình dạy học. HS tích cực, chủ động, sáng tạo,
trong rèn luyện và vận dụng kỹ năng giao tiếp bằng Tiếng Anh. Giáo viên
là ngời tổ chức, hớng dẫn quá trình dạy học.
Nội dung dạy học môn Tiếng Anh đợc lựa chọn và trình bày theo hệ thống chủ
điểm, vừa đảm bảo tính giao tiếp cao vừa đảm bảo tính cơ bản, hiện đại của ngôn
ngữ . Hệ thống chủ điểm và chủ đề là cơ sở hình thành và phát triển các khả năng
ngôn ngữ. Kiến thức ngôn ngữ nh ngữ âm, từ vựng và ngữ pháp đợc giới thiệu thông
qua các chủ đề của các bài đọc hiểu. Vậy làm thế nào để khai thác bài đọc hiểu một
cách hiệu quả nhằm phục vụ cho việc hình thành và phát triển các khả năng ngôn ngữ
của HS?
2. Cơ sở thực tiễn.
2.1. Về phía giáo viên.
Nhìn một cách tổng thể chơng trình SGK Tiếng Anh (CTC) THPT chúng ta thấy
rằng khối lợng kiến thức ngôn ngữ rất nặng, đặc biệt là ở kỹ năng Đọc hiểu. Có thể
nói rằng SGK Tiếng Anh THPT rất phong phú và đa dạng về đề tài và các lĩnh vực
khác nhau (xã hội, văn hoá, lịch sử, địa lý, thể thao, âm nhạc,), cung cấp một số l-
ợng kiến thức không nhỏ nhằm hỗ trợ, phát triển và mở rộng thêm sự hiểu của HS
trong quá trình hình thành nền tảng kiến thức cơ bản. Tuy nhiên, sự phong phú và đa
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
1
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
dạng của các chủ đề này lại là nguyên nhân gây ra không ít khó khăn cho một số thầy,
cô giáo trong quá trình tổ chức các hoạt động dạy học: Có nhiều thầy, cô giáo còn
cha thông thạo nhiều về một số chủ đề, gặp khó khăn trong việc tìm nguồn t liệu cho
chủ đề đó dẫn đến bị hạn chế trong quá trình dẫn dắt vào bài (warm-up), hoặc sử
dụng những câu hỏi gợi mở (open-ended questions) để khai thác bài một cách có hiệu
quả. Bên cạnh đó, trong quá trình tổ chức các hoạt động dạy-học giáo viên còn gặp
phải một số khó khăn nhất định:
Có quá nhiều HS trong lớp, vì thế GV rất khó quản lý những HS nào
làm việc và những HS nào không.
Sự không đồng đều về năng lực, trình độ giữa các HS trong một lớp hoặc
giữa lớp này với lớp khác.
Có nhiều bài đọc dài nên GV thờng phải dạy lớt ở một số phần, không
giúp đỡ đợc hết HS trong quá trình thực hiện kỹ năng đọc.
Việc cung cấp cấu trúc và từ mới cho các em bị hạn chế, đặc biệt là
những HS yếu kém.
Không có nhiều thời gian để sử dụng những câu hỏi gợi mở
không
khai thác đợc năng lực và khả năng t duy của HS.
Một số câu hỏi hoặc tranh ảnh trong SGK Tiếng Anh 12 dùng để dẫn dắt
vào bài, hoặc một số Task cha hợp lý hoặc không có sự liên quan logic
với chủ đề của bài học.
2.2. Về phía học sinh.
Trong việc đổi mới phơng pháp dạy học thì HS đóng vai trò trung tâm của các
hoạt động dạy-học trên lớp, chất lợng giờ học phụ thuộc rất nhiều vào năng lực, tính
chủ động, tích cực của các em. Tuy nhiên, một khó khăn lớn nhất lại đến từ phía HS.
Trong 3 năm dạy chơng trình đổi mới, đối tợng HS của trờng tôi là HS trờng bán
công, đa số các em đều có học lực yếu kém, chỉ một phần nhỏ ở mức độ trung bình,
các em bị hạn chế về sự hiểu biết cũng nh khả năng t duy. Vì vậy trong quá trình dạy-
học kỹ năng Đọc hiểu tôi nhận thấy đợc một số hạn chế cơ bản của các em:
Đọc từng từ một, phụ thuộc quá nhiều vào những thông tin trực quan;
những thông tin này thờng hạn chế tốc độ đọc và gây khó khăn cho sự
hiểu biết của các em.
Tập trung quá nhiều vào hình thức ngôn ngữ, bỏ qua tầm quan trọng của
ý nghĩa.
Chú ý quá nhiều đến những chi tiết nhỏ dẫn đến các em thờng bị mất các ý
chính.
Có khuynh hớng vừa đọc vừa dịch sang tiếng Việt, mà khối lợng từ vựng
của các em rất ít ỏi nên các em gặp nhiều khó khăn trong việc hiểu ý chính
của bài.
Kiến thức nền và sự hiểu biết của các em còn hạn chế.
Đại đa số các em còn cha nhận thức đợc tầm quan trọng của việc học
Tiếng Anh trong thời kỳ hội nhập, do đó các em không chủ động tích cực
trong học tập. ý thức tự học, tự bồi dỡng, rèn luyện còn thấp.
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
2
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
học sinh thờng chán nản với giờ học kỹ năng đọc hiểu.
giờ học trầm, không có hiệu quả.
2.3. Về cơ sở vật chất.
Trờng THPT BC Lê Viết Tạo là một ngôi trờng mới thành lập từ tháng 9 năm 2003, xây
dựng trờng mới từ năm 2004. Chính vì vậy cơ sở vật chất (nhà trờng cha có phòng đa năng),
các phơng tiện nghe nhìn để phục vụ cho việc dạy-học ngoại ngữ còn thiếu và yếu (chất lợng
băng đĩa thấp) cha đáp ứng đợc đặc thù của bộ môn.
Chính vì những khó khăn thực tế mà tôi đã gặp trong 2 năm học 2006 2007
và 2007-2008 đã thôi thúc tôi tìm tòi và đi tìm những giải pháp khác nhau để khắc
phục tình trạng này. Trong năm học 2008 2009 tôi mạnh dạn thay đổi một số thủ
thuật điều chỉnh một số phần còn hạn chế của một số bài đọc hiểu trong SGK Tiếng
Anh 12 cho phù hợp với năng lực và trình độ của HS nhằm khai thác hiệu quả những
điểm mạnh của sách.
Tôi xin đợc trình bày với quý thầy, cô giáo đề tài: Khai thác hiệu quả sách giáo
khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu.
II mục đích nghiên cứu của đề tài.
Vận dụng cơ sở lý luận và thực tế của việc dạy-học Tiếng Anh ở trờng THPT Lê
Viết Tạo để làm sáng tỏ các tiềm năng, thực trạng của HS. Từ đó đề xuất một số ph-
ơng pháp nhằm cải thiện và phát triển kỹ năng đọc hiểu có hiệu quả hơn.
Rèn luyện và phát triển kỹ năng dạy và học ngoại ngữ nói chung, kỹ năng đọc
hiểu nói riêng theo quy trình PPP:
Presntation Practice Production
III đối t ợng nghiên cứu
Phần Reading của SGK Tiếng Anh 12 CT chuẩn (NXB Giáo dục
2008).
IV Ph ơng pháp nghiên cứu.
Đề tài tiến hành nghiên cứu dựa trên phơng pháp luận khoa học đồng thời sử
dụng một số phơng pháp chủ yếu sau đây:
Phơng pháp quan sát s phạm: thu thập các thông tin về quá trình giáo
dục trên cơ sở tri giác trực tiếp các hoạt động s phạm trong quá trình
dạy-học.
Phơng pháp điều tra.
Phơng pháp nghiên cứu và tổng kết các kinh nghiệm giáo dục.
Phơng pháp nghiên cứu tài liệu.
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
3
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
B nội dung và kết quả
I Nội dung
ở phần nội dung chúng ta cùng tìm hiểu và nghiên cứu 3 vấn đề chính:
Tiếp cận khái niệm đọc hiểu, những yêu cầu đối với giáo viên và HS
trong quá trình dạy-học kỹ năng đọc hiểu.
Tiến trình dạy kỹ năng đọc hiểu.
Một số thủ thuật khai thác bài đọc hiểu trong SGK Tiếng Anh 12 để
phát triển kỹ năng đọc hiểu.
Vấn đề thứ nhất: Tiếp cận khái niệm đọc hiểu, những yêu cầu đối với
giáo viên và HS trong quá trình dạy-học kỹ năng đọc hiểu.
1. Tiếp cận khái niệm đọc hiểu.
Đọc là một trong những kỹ năng cơ bản đợc chú trọng trong quá trình dạy và học
ngoại ngữ. Đọc vừa là mục đích, vừa là phơng tiện hữu hiệu và thiết yếu để HS có thể
nắm vững, củng cố kiến thức ngôn ngữ, mở rộng vốn từ vựng, cũng nh hiểu sâu thêm
văn phong, cách sử dụng ngôn ngữ mình đang học.
Nh vậy kỹ năng đọc hiểu là đọc để nắm bắt các thông tin phục vụ cho các mục
đích đọc và học khác nhau, nó còn là công cụ hỗ trợ việc hình thành các kỹ năng khác
nh nghe, nói và viết.
2. Những yêu cầu đối với giáo viên và học sinh trong quá trình dạy-học kỹ năng
đọc hiểu.
Dạy học là một quá trình giao tiếp bằng ngôn ngữ giữa hai đối tợng: ngời dạy và
ngời học. Trong quá trình dạy học, để giờ học kỹ năng đọc hiểu có thể đạt đợc hiệu
quả nhất định thì giáo viên và HS cần:
2.1 Đối với giáo viên:
Là ngời hớng dẫn HS tiếp cận với ngôn ngữ Tiếng Anh qua các bài đọc, giúp các
em biết cách sử dụng ngôn ngữ, đọc hiểu những lời hớng dẫn trong khi thực hành máy
móc, thiết bị, sử dụng các vật dụng hàng ngày đợc viết bằng Tiếng Anh, dùng máy vi
tính, truy cập mạng Internet, đọc các tài liệu thông tin khoa học, kỹ thuật, đọc sách,
báo, truyện,
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
4
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
Để có thể giúp HS phát triển kỹ năng đọc có hiệu quả, trớc hết giáo viên cần giúp
HS phân biệt đợc những loại đọc cơ bản đợc sử dụng trong việc dạy-học ngoại ngữ:
2.1.1. Đọc to và đọc thầm:
Xếp theo cách thức đọc có 2 loại đọc:
+ Đọc to (Reading aloud)
+ Đọc thầm (Silent reading)
+ Đọc to (Reading aloud) với mục đích là để truyền đạt lại thông tin của một ng-
ời khác đã đợc viết ra nh: đọc báo, đọc tin, đọc th cho một hay nhiều ngời nghe
Trong dạy-học ngoại ngữ đọc to thờng chỉ có tác dụng giúp HS rèn luyện cách phát
âm, trọng âm, ngữ điệu và kỹ năng đọc để thông báo.
+ Đọc thầm (Silent reading) với mục đích đọc để hiểu, đọc để nắm bắt và nhận
biết thông tin.
2.1.2. Đọc phân tích và đọc tổng hợp (Intensive reading and Extensive reading):
Xếp theo mục đích của việc đọc, có những loại đọc sau:
+ Đọc giải trí (Reading for pleasure)
+ Đọc để lấy thông tin cần thiết (Scanning)
+ Đọc lấy ý chính (Skimming)
+ Đọc phân tích để hiểu nội dung chi tiết hoặc để nghiên cứu.
+ Đọc phân tích để học tiếng/ ngôn ngữ.
Các loại đọc kể trên đều đợc sử dụng trong các hoạt động dạy học. Ba loại đọc
đầu mang tính chất là Đọc rộng (Extensive reading), còn hai loại đọc sau mang
tính chất đọc phân tích hay đọc sâu (Intensive reading). Phổ biến trong các chơng
trình dạy học ở phổ thông là đọc phân tích (Intensive reading) chủ yếu nhằm để cung
cấp ngữ liệu và thực hành dạy tiếng nói chung. Các loại đọc tổng hợp còn hạn chế.
Để thành công trong trong quá trình dạy đọc, giáo viên cần giúp HS hiểu rõ tầm
quan trọng của việc đọc: Đọc để làm gì? (what reading for?); Đọc nh thế nào? (How
to read?); Mục đích cần đạt đợc sau khi đọc là gì? (What aim after reading?).
2.2. Đối với học sinh.
Cùng với sự hớng dẫn của thầy, bản thân mỗi HS cần phải có nhận thức đúng đắn
về tầm quan trọng của môn học, mục tiêu cần đạt đợc sau khi kết thúc chơng trình
học ở THPT.
2.2.1. Về kiến thức.
Mở rộng và nâng cao học vấn phổ thông, đặc biệt là ngôn ngữ Tiếng Anh cơ bản,
hiện đại và tơng đối hệ thống để làm cơ sở cho việc hình thành các kỹ năng giao tiếp
phù hợp với lứa tuổi.
Có sự hiểu biết khái quát về đất nớc, con ngời và nền văn hoá của một số quốc
gia nói Tiếng Anh.
2.2.2. Về thái độ.
Hình thành đợc ý thức học tập và sử dụng Tiếng Anh nh một công cụ hỗ trợ cho
việc phát triển t duy, tính sáng tạo, cho việc học tập các môn học khác, cho nghiên
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
5
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
cứu và phát triển chuyên môn sau này, góp phần bồi dỡng t tởng, tình cảm, đạo đức,
tác phong của ngời lao động mới.
Có thái độ đúng đắn trong việc sử dụng Tiếng Anh nh một công cụ nhằm nâng
cao hiểu biết, tiếp thu có chọn lọc các tinh hoa văn hoá của thế giới, góp phần phục vụ
cho công cuộc xây dựng đất nớc., làm cho các dân tộc khác trên thế giới hiểu rõ hơn
về văn hoá, lịch sử, con ngời Việt nam. Qua đó HS ý thức đợc sự giống nhau và khác
nhau giữa các nền văn hoá, phát triển tình cảm tốt đẹp đối vời ngôn ngữ, văn hoá, lịch
sử và các truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt nam, từ đó tăng cờng tình hữu nghị và
hợp tác giữa các dân tộc, giũ gìn hoà bình thế giới.
Có ý thức sử dụng ngôn ngữ một cách hiệu quả thông qua việc tiếp thu các tri
thức ngôn ngữ, hình thành các kỹ năng giao tiếp và phơng pháp học tiếng nh khả năng
tìm kiếm và phát hiện thông tin, khả năng tự học, tự đánh giá. Những khả năng này sẽ
tác động tích cực tới việc sử dụng tiếng mẹ đẻ và đem lại cho HS năng lực ngôn ngữ
toàn diện.
Mỗi khi đọc một bài đọc Tiếng Anh, những câu hỏi hữu ích mà HS cần đặt ra là:
Đọc để làm gì? (what reading for?)
Đọc nh thế nào? (How to read?)
Mục đích đạt đợc sau khi đọc là gì? (What aim after reading?)
Đó có phải là mục đích mong muốn không?
2.2.3. Về kỹ năng.
Có khả năng sử dụng Tiếng Anh nh một công cụ giao tiếp ở mức độ đơn giản, cơ
bản, phổ thông dới dạng nghe - nói - đọc viết.
ở giai đoạn đầu của quá trình học ngoại ngữ, việc dạy đọc thờng chỉ hạn chế
trong phạm vi các kỹ năng cơ bản nh:
Nhận biết mặt chữ và nghĩa của từ đã đọc qua nói.
Đọc và hiểu đợc những câu và chuỗi lời nói đã học qua nói.
Các kỹ năng này cha đủ để đảm bảo HS có đợc kỹ năng đọc hiểu thông thạo. Khi
đọc, ngời đọc cần có những kỹ năng khác nh:
Kỹ năng đọc để tìm ra những thông tin cần thiết (Scanning). Ví dụ nh
đọc giờ tàu chạy, tìm số liệu,
Kỹ năng đọc lớt tổng quát để lấy nội dung chính (Skimming).
Kỹ năng phán đoán trớc khi đọc và trong quá trình đọc (Predicting).
Kỹ năng đoán từ cha biết trong ngữ cảnh.
Kỹ năng sử dụng từ điển.
Tóm lại, mục tiêu cuối cùng của việc đọc phải đạt đợc là hiểu đợc văn bản, lấy đ-
ợc và xử lý đợc những thông tin cần thiết cho mụch đích riêng của mình.
Vấn đề thứ hai: Tiến trình dạy kỹ năng đọc hiểu.
I Khai thác bài đọc
Có hai loại bài đọc đợc dùng trong dạy ngoại ngữ:
+ Bài đọc dùng để dạy tiếng.
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
6
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
+ Bài đọc dùng để dạy kỹ năng đọc hiểu.
Tuỳ theo mục đích của từng bài đọc, chú trọng dạy tiếng hay dạy kỹ năng đọc
hiểu mà thầy giáo có những khai thác bài đọc khác nhau. Trong phạm vi của đề tài
này, ngời nghiên cứu đi sâu khai thác bài đọc để dạy kỹ năng đọc hiểu.
Các bài đọc nhằm giúp HS phát triển kỹ năng đọc hiểu không chỉ đơn thuần giúp
HS hiểu đợc ngữ liệu trong một đoạn văn nào đó mà còn phảI tạo ra những hoạt động
luyện tập giúp HS thực hành các kỹ năng đọc. Đó là những kỹ năng có thể giúp các
em đọc hiểu đợc những đoạn văn khác nhau cho những mục đích khác nhau. ở một
bài đọc nhằm phát triển kỹ năng đọc hiểu giáo viên không trình bày, giới thiệu nội
dung mà HS phảI tự đọc để nắm bắt nội dung; vai trò của giáo viên chỉ là hỗ trợ, gợi
ý, hớng dẫn, ra yêu cầu và kiểm tra.
Các hoạt động của HS đều đuệoc gắn với các nhu cầu ,mục đích thật của việc học
đọc trong cuộc sống hằng ngày.
Cũng giống nh việc dạy học các kỹ năng nghe và nói ,việc dạy đọc thờng đợc
tích hợp nhiều kỹ năng khác nhau và đợc thực hiện bằng nhiều kỹ thuật và chiến l-
ợc .Để việc dạy đọc có kết quả tốt ,tiến trình dạy một bài đọc thờng đợc tiến hành
theo ba giai đoạn :
1. Các hoạt động trớc khi đọc (Pre-reading activities)
2. Các hoạt động trong khi đọc (While-reading activities)
3. Các hoạt động sau khi đọc (Post-reading activities)
II.Các hoạt động trớc khi đọc (Pre-reading activities)
Các hoạt động trớc khi đọc bao gồm những hoạt động và thủ thuật nhằm đạt đ-
ợc những mục đích sau:
- Gây hứng thú (Arouse interest)
- Thiết lập ngữ cảnh (Set up the context)
- Tạo nhu cầu, lý do, mục đích của việc đọc (Creat reasons for reading)
- Dạy trớc cấu trúc, từ mới cần thiết cho đọc hiểu (Pre-teach structures,
new words)
- Giới thiệu tóm tắt nội dung bài đọc (Introduce briefly the topic, content)
- Gợi ý, hớng sự chú ý vào những điểm chính của bài đọc (Eliciting,
guiding questions)
- Cho học sinh đoán trớc nội dung bài đọc (Predict the context)
- Nêu những điều muốn biết qua bài đọc (Give expectation)
Tuy nhiên tuỳ theo mục đích và đặc thù của từng kiểu, loại bài đọc mà nhời
thầy có thể chọn những hoạt động và thủ thuật cụ thể cho phù hợp.
III. Các hoạt động luyện tập trong khi đọc (While-reading activities)
Các hoạt động luyện tập trong khi đọc là những bài tập đợc thực hiện ngay trong
khi HS đang đọc bài khoá, HS có thể đọc đI đọc lại để thực hiện các bài tập.
Các hình thức luyện tập ở giai đoạn này là để tìm hiểu, khai thác nội dung bài
đọc. Tuỳ theo mục đích và mức độ khó của từng bài, giáo viên thay đổi cách dạy, cách
khai thác khác nhau, có thể vừa về nội dung, vừa về ngôn ngữ.
Giáo viên có thể lựa chọn một số bài tập đọc và cho HS luyện tập trớc ở nhà để
khi hoạt động nhóm, HS có thể so sánh và trao đổi kết quả làm việc ở nhà với nhau.
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
7
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
Hình thức này giúp HS yếu tự tin hơn và HS khá không có cảm giác mình bị kéo lùi
lại.
Một số bài tập đợc thiết kế để HS có thể tự sửa chữa đợc sẽ giúp Hs tự đánh giá
đợc kết quả đọc của mình và dần dần khả năng đọc sẽ tốt hơn. Các bài tập này cũng
giúp cho HS cảm thấy yên tâm vì đợc hớng dẫn, từ đó hình thành cảm giác tự tin hơn.
Các bài tập và phơng pháp phổ biến đợc dùng ở giai đoạn này cũng rất đa dạng
và phong phú.
Choose the sentence A,B,or C that is nearest meaning to the given sentence.
Answer the questions.
Explain the meaning of the italicized words/ phrases in the following
sentences.
Give Vietnamese equivalents to the following words/ phrases.
Decide whether the following statements are true(T) or false(F).
Choose the best title for the passage.
Choose A, B, C, or D to complete the following sentences about the reading
passage.
Scan the passage and complete each of following sentences.
III - Các hoạt động sau khi đọc (Post-reading activities)
Sau khi HS đọc và làm bài tập theo các yêu cầu và câu hỏi đọc hiểu, giáo viên có
thể tiến hành các hoạt động luyện tập đòi hỏi sự thông hiểu tổng quát của toàn bài;
liên hệ thực tế; chuyển hoá vốn kiến thức, nhận thức hoặc thông tin, dữ liệu vừa nhận
qua bài đọc, luyện tập củng cố các cấu trúc ngữ pháp chủ chốt đợc học qua bài đọc.
Để kiểm tra mức độ đọc sâu hiểu rộng của HS, GV có thể thiết kế bài giảng theo
nhiều phơng pháp khác nhau, tuỳ theo từng kiểu bài, từng nội dung mà GV lựa chọn
phơng pháp kiểm tra cho phù hợp.
+ Summarize the passage, based on the years: 1967, 1998,
+ Summazed the reading passage by writing ONE sentence for each paragraph.
+ Fill in each space of the following paragraph with a suitable word.
+ Make a comparison between
+ Discuss the advantages of.
+ Scan the passage and make brief notes.
+ Discuss the questions.
Vấn đề thứ ba: Một số thủ thuật khai thác bài đọc hiểu trong SGK Tiếng
Anh 12 để phát triển kỹ năng đọc hiểu.
Trong thực tế giảng dạy, tôi nhận thấy rằng các bài đọc trong SGK Tiếng Anh 12
có rất nhiều điểm mạnh, song bên cạnh đó vẫn còn một số điểm còn hạn chế:
I Những điểm mạnh:
Các chủ đề bài đọc đa dạng, phong phú, cung cấp tơng đối đầy đủ lợng thong tin
bổ ích, mới lạ cho cả GV lẫn HS.
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
8
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
Một số bài đọc có chủ đề hấp dẫn thu hút, thúc đảy t duy và sự tò mò của HS, HS
hứng thú với nội dung bài đọc.
Dung lợng kiến thức đáp ứng yêu cầu kiến thức cần đạt đợc đói với trình độ HS
trong thời kỳ hội nhập.
Một số nhiêm vụ (Task) trong SGK Tiếng Anh 12 khá phù hợp và phục vụ cho
các mục đích dạy học khá hiệu quả.
II Những điểm hạn chế:
Một số phần đọc trong sách đợc thiết kế cha phù hợp với nội dung, kiểu bài, một
số câu hỏi quá khó với HS vùng miền.
Một số nhiệm vụ đợc thiết kế không gắn liền với chủ đề bài đọc. Nừu GV sử
dụng các nhiệm vụ này thì HS thờng gặp bối rối.
Ví dụ: + After you read Unit 4 trang 46.
+ Unit 5 không có phần After you read,
III Một số thủ thuật điều chỉnh bài đọc trong SGK Tiếng Anh 12.
Để khai thác bài đọc trong SGK Tiếng Anh 12 có hiệu quả hơn và phù hợp với
từng đối tợng HS, GV có thể điều chỉnh một số phần trong bài đọc cho phù hợp:
+ Điều chỉnh giáo cụ trực quan; lời hớng dẫn; giải thích; bài tập; hoạt động;
nhiệm vụ
+ Điều chỉnh bằng cách bỏ bớt; sắp xếp lại; thay thế; kết hợp; hoặc thêm vào
Tất cả những điều chỉnh của GV đều phải đảm bảo tính vừa sức, phù hợp với
trình độ HS, đúng chủ đề bài đọc.
Sau đây là một số điều chỉnh đã đợc tiến hành trong quá trình dạy kỹ năng đọc
hiểu trong từng giai đoạn cho HS lớp 12 đã đợc tiến hành trong năm học 2008-2009 ở
trờng THPT Lê Viết Tạo.
1. Các hoạt động trớc khi đọc.
1.1. Dạy bài đọc Unit 1: Home life.
+ GV không sử dụng hệ thống câu hỏi trong phần Before you read mà thay
thế bằng hoạt động sau: (GV phát phiếu học tập cho HS và yêu cầu HS Tick vào
ô phù hợp)
Activities Mother Father You Others
Wash the dishes
Wash the clothes
Clean the house
Buy food for the family
Prepare the breakfast for the family
Cook lunch
Cook dinner
mend things around the house
Take out the garbage
.
1.2. Dạy bài đọc Unit 2: Cultural diversity.
GV sử dụng 2 hoạt động sau:
Hoạt động 1:
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
9
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
GV yêu cầu HS quan sát bức tranh trong SGK Tiếng Anh 12 và trả lời các câu hỏi
sau:
1. Where are the people?
2. Are they at the wedding?
3. What are they doing?
4. When is it suitable for people to get married? Love first then get married or
get married first, then love?
5. Do you agree with the follwing ideas abut love and married?
GV sử dụng hoạt động 2 để giới thiệu từ vựng cho HS:
Hoạt động 2:
Qua hoạt động này, GV giới thiệu đợc các từ: precede; confide; be obliged to
tell; sacrifice; determine; sau đó nghĩa của từ sẽ đợc kiểm tra lại ở phần Task1 (Page
22 Tieng Anh 12)
1.3. Dạy bài đọc Unit 6: Future jobs
GV sử dụng bài tập sau để thay thế Task 1 (Page 64 T.A 12):
Handout: Match a question in column A with an appropriate answer in
column B:
Questions Answers
1. What are you going to do after
finishing university?
a. At the job center I can find out the
information about jobs/ vacancy.
2. Where can you find out the
information about jobs?
b. I have to bring certificates and letter
of recommendation.
3. What do you find out at the job center
= an employment agency?
c. I do these things to prepare a job
interview.
4. What kind of paper do you need to
apply for a job?
d. I think I will look for a job.
5. What do you bring with you to an
interview?
e. Questions and answers must be
prepared.
6. What do you note down = jot down in
your curriculum viae = résumé?
f. On the Internet. On the radio, on TV,
in the newspaper or I can come to a job
center.
7. What must be prepared before an
interview?
g. I may note down = jot down my
qualifications and experience.
8. What do you do these things for?
h. To apply for a job, I need a letter of
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
10
Handout: Mark true (T) or false (F):
Love first = love precedes,mariage is supposed to follow love.
A husband should confide = share his thoughts anf feelings with his wife.
If a husband comes home late, he is obliged to tell = must have a duty to tell
his wife where he has been.
A woman has to sacrifice more in a marriage than a man = She has to do many
things for her family than a man.
A servey was made to determine = find out their attitudes toward love and
marriage.
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
application and a résumé .
Qua nhiệm vụ này, GV giúp cho HS hiểu qua quy trình xin việc làm và giới
thiệu đợc một số từ vụng cho HS.
1.4. Dạy bài đọc Unit 8: Life in the future.
GV sử dụng nhiệm vụ sau để dạy trớc từ vựng cho HS.
Handout: What will our life be like in the future? Put a tick () in the right column
if you agree or disagree with the ideas below.
Ideas agree disagre
e
1 The whole world will experience a period of economic
depression (kinh tế trì trệ )
2
Many large coporations will be wiped out (bị xoá sổ) and
millions of jobs will be lost.
3
Terrorist (kẻ khủng bố) will kill other people with no reasons
and become more powerful.
4
Domestic chores will no longer be a burden (gánh nặng)
thanks to the inventions of labour-saving devides (thiết bị
tiết kiệm sức lao động)
5
Developments in micro technology-computers (kỹ thuật máy
vi tính siêu nhỏ) and telecommunication (viễn thông) are
bound (chắc chắn) to have a huge influence on various
aspects of our lives.
6 Robots will do most of the work in the factories.
7 More people will work from home on computers linked to a
head office.
8 Spacecraft = space-shuttle (tàu vũ trụ con thoi) designed to
be used for travelling between the earth and a space station.
9 Cars will run on anything from electricity to methane gas
(khí mê-tan)
1.5. Dạy bài đọc Unit 11: Books
GV sử dụng hoạt động sau để dạy từ vựng thay thế cho phần Task 1 (page 120-
T.A 12):
Handout: Em hãy tìm nghĩa bóng của những từ sau dùng để diễn tả hoạt động
đọc sách. Dựa vào nghĩa đen của từ:
Vocabulary Nghĩa đen Nghĩa bóng
1. swallow /swlu/ = cant put it down
Nuốt
2. dip into Chấm vào
3. taste /teist/ = read bits here and there Nếm
4. digest / daiest/
Tiêu hoá
5. chew /tu:/
nhai
1.6. Dạy bài đọc Unit 13: The 22
nd
SEA Games
GV sử dụng các hoạt động sau để giới thiệu nội dung bài đọc:
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
11
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
Activity 1: Phôto biểu tợng SEA Games 22 và hỏi HS:
What does this logo stand for? Does it stand for SEA Games? Which SEA Games?
Where and when were the 22
nd
SEA Games held?
2. Các hoạt động trong khi đọc (While reading activities)
2. Các hoạt động trong khi đọc (While reading activities)
2.1. Dạy bài đọc Unit 1: Home life
GV có thể bổ sung thêm các hoạt động sau:
Handout 1: Read the passage and put a cross (x) in the right column (Who does
the activities)
Activities Mother Father Children
Washing the dishes
Washing the clothes
Cleaning the house
Going shopping
Making breakfast
Taking care of younger children
Running the household
Mending things around the house
Taking out the garbage
Handout 2: Read the text again and find out adjectives used to describe:
1. The mother.
2. The father:.
3. The daughter:.
4. The boys:
5. The family:
2.2. Dạy bài đọc Unit 4: School education
GV sử dụng thêm nhiệm vụ sau:
Handout: Read the passage again and decide whether statements are true (T)
or false (F):
1. Schooling is compulsory for all English children under the age of 16.
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
12
Activity 2: Look at the information about SEA Games and circle the correct
answer:
1. The SEA GAMES is held
A. every year B. every two years C. every four years
2. The SEA GAGES is the sports event which is held in
A. Southeast American countries.
B. Southeast African countries.
C. Southeast Asian countries.
3. The first SEA GAMES were held in.
A. Thailand/ 1959 B. Singapore/ 1960 C. Malaysia/ 1961
4. Vietnam has hosted the SEA GAMES
A. once B. twice C. three times
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
2. The academic year begins in September and ends in July.
3. A school year consists of two terms.
4. The states school system is free for all students.
5. The independent or public school system is also free for all students.
6. English, Maths and Science are not compulsory in the national education.
2.3. Dạy bài đọc Unit 15: Women in society.
GV thiết kế thêm hoạt động sau:
2.4. Dạy bài đọc Unit 16: The Asociation of Southeast Asian Nations.
GV thiết kế thêm hoạt động sau:
Handout: Scan the text and find out what these mumbers fefer to:
Numbers Information
5
575,5 million
4,464,322 square kilometer
US$ 1,282 billion
US$ 1,405 billion
3. Các hoạt động sau khi đọc (After reading activities)
3.1. Dạy bài đọc Unit 1: Home life
GV thay thế nhiệm vụ trong SGK bằng nhiệm vụ sau:
(Nhiệm vụ trong SGK đợc chuyển thành Homework)
3.2. Dạy bài đọc Unit 2: Cultural diversity.
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
13
Handout: Read the passage again and decide whether statements are true
(T) or false (F) or No information (NI):
1. People in the old time believed that women were better suited for
childbearing and homemaking than for working in politics.
2. Women couldnt work in the society because they had no intellectual
ability.
3. The struggle for womens rights started in the 19
th
century.
4. Thanks to womens liberation, nowadays women are equal to men.
Handout: Read the text again and find out details that prove that:
1. The mother is a caring person.
2. The father is a helpful man.
3. The daughter is a good child.
4. This is a close-knit family.
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
GV thay thế nhiệm vụ trong SGK bằng nhiệm vụ sau:
Handout: Fill in the table with the missing information:
Key values American students Asian students
Physical
attractiveness
A wife should maintain her
beauty and appearance after
marriage
Wives and husbands share all
thoughts
Partnership of equals Woman has to sacrifice
more in marriage than a
man.
A husband is obliged to tell
his wife where he has
been.
3.3. Dạy bài đọc Unit 4: School education
Do yêu cầu của phần After you read trong SGK không phù hợp với nội dung bài
đọc, nên GV có thể thay thế bằng nhiệm vụ sau:
Handout: Give missing information to talk about school education system in
England. And then give information to talk about school education system in
Vietnam.
School education system in England School education system in Vietnam
1. Children start Primary School when
they are.
1. Children start Primary School when
they are 6.
2. A school year consists ofterms.
They are
2.
3. The school year starts and
ends.
3.
4. There areschool systems. 4.
5. Schooling is compulsory from at the
age of
5.
6. English, Maths and Science are
.in the national examination
6.
3.4. Dạy bài đọc Unit 5: Higher education.
Do SGK thiết kế không có phần After you read nên GV có thể thiết kế thêm hoạt
động sau:
Handout: Read the text and find out what each person likes or dislikes their
first year at college.
likes dislikes
Sarah
Ellen
Brenden
3.5. Dạy bài đọc Unit 6: Future jobs.
GV cụ thể hoá yêu cầu của phần After you read nh sau:
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
14
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
Handout: Fill in the table what you should do and what you should not do
before, during, and after a job interview.
A job interview Should Shouldnt
Before the interview
Find out as much as possible
about the job and vacancy.
During the interview
After the interview
3.6. Dạy bài đọc Unit 10: Endangered species.
Yêu cầu của phần After you read quá khó đối với HS, vì vậy GV nên thay thế bằng
hoạt động sau:
3.7. Dạy bài đọc Unit 13: The 22
nd
SEA Games
Do yêu cầu của phần After you read không gắn liền với chủ đề của bài đọc nên
GV có thể thay thế bằng hoạt động sau:
Handout: Find out information that relates to these mumbers:
Numbers Information
2003
The 22
nd
Southeast Asian Games were held in Vietnam from the 5
th
to
13
th
December.
11
32
444
158
90
55
3.8. Dạy bài đọc Unit 15: Women in society.
Yêu cầu của phần After you read quá khó đối với HS, vì vậy GV có thể thay thế
bằng hoạt động sau:
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
15
Handout: Complete these sentences about the reading text:
1. The main causes of extinction or endangerment are
2. Approximately 8,500 plant species and 7,500 animal species around the
globe are
3. Contaminated water and increased water temperature have.
4. Plant and animal extinction leads.
5. Biodiversity is important for human because it provides
6. To conserve endangered species, we should.
Handout: Work in groupsto summarize the text by filling in the missing
words:
Women in the old society were considered to be (1) to men. They
played the roles of mothers and (2) only. They werent allowed to
work in business and (3). Therefore it was men who controlled most
positions of employment and (4) . In society.
Thanks to womens (5).since the 18
th
century, women nowadays
have gained many legal rights equal to men. Among them, the most important are
the right to vote, the right to gain (6) and the right to get equal
payment in work.
Housewives Education Politics
Unequal Power Liberation
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
II kết quả
1. Nhận xét chung
Với những hớng giải quyết và những phơng pháp mà tôI đã áp dụng (nh phần
trình bày ở phần nội dung), kết hợp với sự quan tâm, chỉ đạo của BGH nhà trờng, sự
trao đổi giữa các thành viên trong tổ chuyên môn về việc áp dụng những phơng pháp
phù hợp cho từng đối tợng HS ở trờng Bán công. Sau một năm học áp dụng vào thực
tiễn giảng dạy, tôI đã thu đợc những kết quả đáng khích lệ. Đa số HS đã dần nâng cao
đợc chất lợng học tập của mình, đồng thời các em cũng lấp dần sự thiếu hụt về kiến
thức, từ đó phát triển thêm những kỹ năng, kỹ xảo trong việc sử dụng ngôn ngữ nói
chung và Tiếng Anh nói riêng. Ngoài ra trong giờ dạy học, tôI luôn gây hứng thú học
tập cho các em bằng những câu chuyện ngắn nhng dí dỏm, những câu đố vui, những
trò chơi vui nhộn phù hợp với kiểu bài, mang tính giáo dục cao. Qua 1 năm, các em
đã lấy lại đợc sự tự tin, nâng cao đợc t duy sáng tạo trong học tập.
2. Kết quả cụ thể:
Học kỳ I
Lớp
Sĩ
số
Điểm kiểm tra kỹ năng đọc (Reading skill)
0 - 2 3 - 4 5 - 6 7 - 8 9 - 10
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
12A4 56
13
23,2
34
60,7
7
12,5
2
3,6
0
0
12B4 55 19 34,5 34 61,8 2 3,7 0 0 0 0
12C4 55 20 36,3 29 52,7 5 9,1 1 1,9 0 0
Học kỳ Ii
Lớp Sĩ
số
Điểm kiểm tra kỹ năng đọc (Reading skill)
0 - 2 3 - 4 5 - 6 7 - 8 9 - 10
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
16
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
12A4 56 4 7,1 13 23,2 27 48,1 11 19,6 1 1,8
12B4 55 6 10,9 16 29,1 30 54,5 3 5,5 0 0
12C4 55
4
7,3
11
20,0
34
61,8
6
10,9
0
0
C- kết luận
Nh vậy, chúng ta thấy rõ một điều rằng: tất cả những bài học tởng nh đơn giản
nhng trong thực tế lại rất phức tạp, đòi hỏi mỗi chúng ta cần phảI có tầm nhìn bao
quát, những phơng pháp hợp lý
Đây đang là những năm đầu chúng ta thực hiện chơng trình thay sách giáo
khoa ở bậc THPT, đặc biệt là năm đầu tiên thực hiện chơng trình SGK Tiếng Anh lớp
12, vì vậy chúng ta đã gặp phảI không ít những khó khăn trong quá trình giảng dạy.
Những khó khăn này đến từ nhiều nguyên nhân khác nhau: từ việc cơ sở vật chất, đồ
dùng và trang thiết bị cha đáp ứng hoặc cha phù hợp với nội dung của SGK Chơng
trình đổi mới; cho đến trình độ yếu kém, thiếu hụt kiến thức nền của HS. Mặt khác,
các chúng ta cũng chỉ mới ở mức độ làm quen với sách mới, có những bài/ phần còn
cha kiểm soát hết cả về nội dung lẫn phơng pháp giảng dạy nên việc khắc phục những
khó khăn trong quá trình dạy học còn hạn chế. Việc học chuyên đề thay sách trong
một thời gian ngắn không thể đáp ứng hết nhu cầu trao đổi về kinh nghiệm, phơng
pháp cũng nh toàn bộ nội dung của sách. Vì vậy, có thể nói viếc viết sáng kiến kinh
nghiệm hàng năm của các thầy cô giáo cũng là điều kiện tốt để các thầy cô giáo cùng
ghi chép, nhìn nhận, đánh giá và bày tỏ những phơng pháp và kinh nghiệm dạy học
của chính bản thân mình; đồng thời cùng nhau trao đổi để rút ra những bài học và
kinh nghiệm quý giá nhằm nâng cao hiệu quả và chất lợng dạy học.
Trong phạm vi bao quát của đề tài này chắc chắn tôi không tránh khỏi những
thiếu sót hoặc nhầm lẫn. Vì vậy tôi rất mong đợc sự góp ý của các thầy cô giáo để
những kinh nghiệm của cá nhân tôi áp dụng có hiệu quả hơn trong những năm tiếp
theo.
Tôi xin chân thành cảm ơn.
Thanh Hoá, ngày 10 tháng 6 năm 2009.
Ngời viết
Nguyễn Xuân Tuấn
đánh giá của hội đồng khoa học cấp trờng
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
17
Khai thác hiệu quả sách giáo khoa Tiếng Anh 12 để dạy kỹ năng đọc hiểu
Sáng kiến đạt.điểm.
Xếp loại:
đánh giá của hội đồng khoa học cấp tỉnh
Sáng kiến đạt.điểm.
Xếp loại:
Written by Nguyễn Xuân Tuấn the English teacher of Lê Viết Tạo High School 2008 - 2009
18