Lympho bào T và đáp ứng miễn dịch qua trung gian tế bào

Lympho bào T và đáp ứng
miễn dịch qua trung gian tế bào
PGS.TS Đỗ Hòa Bình
Mục tiêu
1.Trình b y ngu n g c v quá trình bi t à ồ ố à ệ
hóa c a t b o lympho T.ủ ế à
2.Trình b y ch c n ng c a t b o lympho à ứ ă ủ ế à
T trong áp ng mi n d ch.đ ứ ễ ị
3.Trình b y quá trình hình th nh, vai trò à à
c a mi n d ch qua trung gian t b o. ủ ễ ị ế à
1.Lympho bào T-nguồn gốc, biệt
hóa
1.1.Ngu n g c & s di c t i tuy n cồ ố ự ư ớ ế ứ
1.2.Quá trình bi t hóa tuy n cệ ở ế ứ
Tủy x ơng:
Là nơi sản sinh các tế bào gốc đa n ng, tiền thân
của các tế bào có thẩm quyền miễn dịch.
Tuyến ức (Thymus):
- Là môi tr ờng tối cần thiết cho sự phân chia biệt
hóa của dòng tế bào lympho T.
- Mỗi tiểu thùy đ ợc chia thành 2 vùng:
+ Vùng vỏ: Chứa chủ yếu thymo bào
+ Vùng tủy: Nơi biệt hóa, tr ởng thành lympho T
chín
TuyÕn øc vµ sù tr ëng thµnh cña tÕ bµo lympho T
TÕ bµo lympho t
C¸c giai ®o¹n tr ëng thµnh cña lympho T
TÕ bµo lympho t
Sù bi t hoa cña lympho T t¹i tuyÕn øcệ

2.Chức năng lympho bào T
2.1. Ch c n ng nh n bi t kháng nguyênứ ă ậ ế
2.2. Ch c n ng i u hòa v ki m soát mi n ứ ă đ ề à ể ễ
d chị
2.3. Ch c n ng lo i tr kháng nguyênứ ă ạ ừ
2.1.Chức năng nhận biết kháng nguyên
2.1.1.Vai trò CD4 v CD8à
2.1.2.Vai trò th thụ ể
2.1.3.Vai trò các phân t k t dínhử ế
2.1.4.Vai trò cytokin
2.1.1.Vai trò CD4 và CD8
*KN ngo i ạ lai:APC,TCD4 (Th), MHC II
KN APC KN c x lý peptid th ng → → đượ ử → ẳ
10-20 a.amin. g n peptid/MHCII ph c → ắ → ứ
peptid &MHCII trình di n trên APC → ệ →
TCD4 nh n bi t & ho t hóa.ậ ế ạ
*KN n i sinh:ộ TB ch , TCD8 (Tc), MHC Iủ
Trinh diÖn kh¸ng nguyªn cho c¸c lympho kh¸c nhau
KN
ngo¹i bµo
KN néi
bµo
TCD4 (Th)
TCD8 (Tc)
2.1.2.Vai trò thụ thể
•
CD4 & CD8: giúp Th & Tc ti p c n úng ế ậ đ
TB trình di n KN =MHC II & MHC I.ệ

•
TCR (T cell receptor): tr c ti p nh n bi t ự ế ậ ế
KN→có c u trúc gi ng Ig (2 chu i peptid ấ ố ỗ
& c u n i S-S, vùng C & V) vùng V giúp ầ ố →
Th, Tc ch nh n 1 KN phù h pỉ ậ ợ
2.1.3.Vai trò các phân tử kết dính
•
Vai trò: giúp s nh n bi t KN t t h n, ự ậ ế ố ơ
hi u qu h n, ho t hóa Th, Tc ti t ệ ả ơ ạ ế
lymphokin
•
G m: ồ ICAM (Intercellular Adhesion
Molecule), LFA1,3 (Lymphocyte Function
Antigen)…
2.1.4.Vai trò cytokin

Cytokin lµ c¸c protein do c¸c tÕ bµo tiÕt ra,
t¸c ®éng lªn nhiÒu tÕ bµo kh¸c nhau qua c¸c
thô thÓ t ¬ng øng cã trªn tÕ bµo ®Ých.
Æc tÝnh chung cña cytokinĐ
1. Cytokin do nhiÒu lo¹i tÕ bµo tiÕt ra sau khi ho¹t hãa
2. Mét cytokin cã thÓ do nhiÒu lo¹i tÕ bµo tiÕt ra vµ mét
lo¹i tÕ bµo cã thÓ tiÕt ra nhiÒu lo¹i cytokin

IFNγ do c¸c tÕ bµo: lympho T, NK… tiÕt ra.

Th (T

CD4
) tiÕt ra 22 cytokin: IL-2, IL-4, IFN…
3. ®Ých t¸c ®éng

Autocrin: T¸c ®éng trë l¹i tÕ bµo tiªt

Paracrin: T¸c ®éng lªn c¸c tÕ bµo xung quanh

Telecrin: vµo m¸u, t¸c ®éng lªn tÕ bµo ®Ých ë xa
Æc tÝnh chung cña cytokinĐ
Chøc n ng sinh häc cña cytokină
T¸c ®éng sinh häc cña IL-2 (Interleukin - 2)