9 cách phòng tránh biến chứng của đái tháo đường potx

9 cách phòng tránh biến chứng của
đái tháo đường

Thực hiện cam kết quản lý đái tháo đường
Là thành viên của nhóm chăm sóc đái tháo đường (ĐTĐ) giữa bạn, bác sĩ, y tá giáo dục
về ĐTĐ và chuyên gia dinh dưỡng, sẽ giúp bạn học những điều cơ bản về chăm sóc ĐTĐ
và đề nghị được giúp đỡ, khuyến khích bạn tiếp tục thực hiện. Nhưng nó phụ thuộc vào
việc bạn quản lý tình trạng của bản thân. Sau tất cả, không điều gì giúp đỡ sức khỏe bạn
hơn bạn.
Học tất cả những gì bạn có thể về ĐTĐ. Ăn uống hợp lý, hoạt động thể lực đều đặn hàng
ngày, duy trì cân nặng hợp lý, theo dõi mức đường máu và theo sự hướng dẫn của bác sĩ
để giữ mức đường máu của bạn trong phạm vi giới hạn phù hợp với bạn. Đừng ngại khi
hỏi đội ngũ người điều trị ĐTĐ giúp đỡ bạn khi cần thiết.
Nếu bạn hút thuốc hay dùng loại thuốc nào khác, yêu cầu bác sĩ giúp bạn bỏ thuốc. Hút
thuốc làm tăng nguy cơ bị các biến chứng của ĐTĐ, bao gồm cả cơn đau ngực, đột quỵ,
tổn thương thần kinh và bệnh thận. Thực tế, theo Hiệp hội ĐTĐ Hoa Kỳ, người hút thuốc
bị ĐTĐ gần như có tỷ lệ chết cao gấp 3 lần do bệnh tim mạch, hơn những người không
hút thuốc cũng bị ĐTĐ. Hãy nói với bác sĩ của bạn về cách bỏ thuốc hoặc dừng sử dụng
bất kỳ loại thuốc gì.
Giữ huyết áp và kiểm soát mức cholesterol máu
Cao huyết áp và mức cholesterol cao có thể làm tổn thương các mạch máu của bẹn.
Những tổn thương thường nặng và nhanh hơn khi bạn bị ĐTĐ. Khi các điều này cùng
xuất hiện, nó có thể dẫn tới cơn đau ngực, đột quỵ hoặc có các tình trạng nguy hiểm đến
tính mạng khác.
Ăn uống hợp lý và luyện tập thường xuyên có thể tiến bước dài trong việc kiểm soát
huyết áp và cholesterol, thỉnh thoảng thuốc cũng rất cần thiết.
Khám sức khỏe và kiểm tra mắt định kỳ hàng năm
Kiểm tra đường huyết thường xuyên không có nghĩa là thay thế khám sức khỏe hàng năm
và kiểm tra mắt định kỳ. Trong khi khám sức khỏe, bác sĩ sẽ tìm kiếm các biến chứng
liên quan đến ĐTĐ bao gồm cả dấu hiệu tổn thương thận, thần kinh và bệnh tim cũng
như sàng lọc các vấn đề về bất thường liên quan đến y học khác. Bác sĩ chuyên khoa sẽ

chăm sóc mắt cho bạn, sẽ kiểm tra dấu hiệu của tổn thương võng mạc, đục thủy tinh thể
và tăng nhãn áp.

Cần kiểm soát mức cholesterol máu ở người đái tháo
đường.
Cập nhật tiêm các loại vaccin
Đường huyết cao có thể làm yếu hệ thống miễn dịch của bạn, tiêm vaccin thường xuyên
là quan trọng hơn bao giờ hết, hãy hỏi bác sĩ của bạn về:
Vaccin cúm: Sử dụng vaccin cúm hàng năm có thể giúp đỡ bạn giữ sức khỏe trong suốt
mùa cúm cũng như dự phòng các biến chứng nguy hiểm của cúm.
Vaccin viêm phổi: Đôi khi vaccin viêm phổi cũng đòi hỏi tiêm duy nhất 1 lần, nhưng nếu
bạn có biến chứng ĐTĐ hoặc khi bạn trên 65 tuổi, bạn có thể cần tiêm nhắc lại 5
năm/lần.
Các loại vaccin khác: Bạn cần tiêm cập nhật mũi tiêm phòng uốn ván và nhắc lại sau 10
năm, hãy hỏi bác sĩ của bạn về vaccin phòng viêm gan B. Tùy thuộc vào tình hình của
bạn, bác sĩ sẽ đề nghị các loại vaccin cần thiết khác.
Chăm sóc răng của bạn
ĐTĐ có thể dễ làm bạn bị viêm lợi. Bạn hãy đánh răng ít nhất 2 lần mỗi ngày, sử dụng
chỉ nha khoa hàng ngày và định kỳ khám răng ít nhất 2 lần/năm. Tham vấn ý kiến bác sĩ
nha khoa ngay lập tức nếu lợi của bạn bị chảy máu, màu đỏ hoặc bị sưng.
Hãy quan tâm đến chân của bạn
Đường huyết tăng cao có thể làm tổn hại đến thần kinh ở chân và làm giảm tưới máu tới
chân, các vết thương và mụn nước nếu không được điều trị có thể dẫn tới nhiễm trùng
nặng. Để phòng các vấn đề ở bàn chân, hãy:
Rửa bàn chân hằng ngày bằng nước ấm.
Giữ bàn chân khô, đặc biệt là kẽ giữa các ngón chân.
Làm ẩm da vùng bàn chân và mắt cá chân của bạn bằng kem dưỡng da.
Kiểm tra bàn chân của bạn hàng ngày nếu có mụn nước, vết thương, đỏ, loét hoặc sưng.
Tham vấn ý kiến bác sĩ nếu bạn có vết loét hoặc các vấn đề bàn chân khác mà không thể
khỏi trong vài ngày.

Sử dụng aspirin hằng ngày
Aspirin làm giảm khả năng hình thành các cục máu đông, uống aspirin hằng ngày có thể
giảm nguy cơ bị cơn đau ngực hoặc đột quỵ (những bệnh này là mối quan ngại lớn khi
bạn bị ĐTĐ). Trên thực tế, liệu pháp sử dụng aspirin hằng ngày được đề nghị sử dụng
cho phần lớn người bị ĐTĐ. Hãy hỏi bác sĩ của bạn về việc uống aspirin hằng ngày, bao
gồm cả việc sử dụng liều aspirin sao cho tốt nhất.
Phải là người có trách nhiệm nếu bạn uống rượu?
Rượu có thể là nguyên nhân của đường máu thấp, tùy thuộc vào lượng rượu bạn uống
bao nhiêu và bạn có ăn khi đó hay không, nếu bạn chọn rượu để uống, chỉ dùng một cách
chừng mực và luôn luôn kèm theo bữa ăn. Luôn luôn nhớ rằng năng lượng từ bất kỳ loại
rượu nào mà bạn uống cũng được tính trong tổng số năng lượng mà bạn hấp thu hàng
ngày.
Với các căng thẳng nghiêm trọng
Nếu bạn đang căng thẳng, rất dễ dẫn tới sao nhãng việc chăm sóc tình trạng ĐTĐ hằng
ngày. Các hormon của cơ thể có thể sản xuất để đáp ứng với tình trạng căng thẳng kéo
dài không những ngăn chặn việc insulin hoạt động bình thường mà còn làm cho vấn đề
trở nên tồi tệ hơn. Biết cách kiểm soát và thiết lập các giới hạn chịu đựng. Ưu tiên sắp
xếp hợp lý các công việc của bạn, học cách nghỉ ngơi và có một giấc ngủ ngon.
Tất cả vấn đề trên cần làm một cách chủ động, chăm sóc ĐTĐ nằm trong tầm tay của
bạn. Liệu bạn đã sẵn sàng làm nhiệm vụ của mình, ĐTĐ sẽ không có chỗ đứng trong
cuộc sống năng động và khỏe mạnh.
Dự án quốc gia Phòng chống bệnh đái tháo đường - BV Nội tiết TW
BS. Ngọc Thuỷ - TS. Lê Phong