Sáng kiến kinh nghiệm sử dụng tiếng anh trong dạy học

Trường THCS Ngô Quyền Một Số Thủ Thuật Đặt Câu Hỏi Trong Giảng
Dạy Tiếng Anh Trong Trường Phổ Thông

PHẦN MỘT: MỞ ĐẦU
I- LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Hiện nay do nhu cầu giao tiếp, giao lưu giữa các nước trên thế giới
ngày càng phát triển, nên việc học ngoại ngữ là rất cần thiết. Tình hình thực tế
đó đòi hỏi chúng ta phải có những phương pháp giảng dạy thích hợp nhằm đem
lại hiệu quả cao, cũng như đáp ứng nhu cầu phát triển chung của xã hội.
Ngoài khả năng truyền thụ, người thầy có những kỹ năng, năng khiếu
nhất đònh nhằm kích thích học sinh trao dồi luyện tập tiếng Anh trong nhà
trường phổ thông.
Một trong những phương pháp giảng dạy ngoại ngữ là phương pháp
vấn đáp (questioning). Vấn đáp là phương pháp trong đó giáo viên đặt ra một
hệ thống câu hỏi. Qua hệ thống câu hỏi đó học sinh lónh hội được nội dung bài
học, có thể vận dụng tiếng Anh và từ đó việc học tiếng Anh mới có thể đi vào
cuộc sống. Đó chính là mục đích sau cùng của những người làm công tác giảng
dạy.
Nhưng làm thế nào? Ra sao? Đó vấn đề đặt ra cho không ít những
người đang thực hiện chương trình đổi mới trong tình hình thực tế hiện nay.
Sau đây là một số kinh nghiệm trong quá trình giảng dạy tiếng Anh xin
được cùng chia sẽ với q đồng nghiệp. Với hy vọng đóng góp phần nào trong
việc nâng cao chất lượng giảng dạy tiếng Anh qua đề tài : “MỘT SỐ THỦ
THUẬT ĐẶT CÂU HỎI TRONG VIỆC GIẢNG DẠY TIẾNG ANH
TRONG TRỪƠNG PHỔ THÔNG”.
II- MỤC ĐÍCH :
Với đề tài này nhằm giúp các giáo viên môn Anh có điều kiện tham
khảo cách ứng dụng phương pháp mới vào thực tiển giảng dạy qua cách dùng
câu hỏi sao cho học sinh phát huy được tính tích cực, chủ động sáng tạo trong
học tập, có kỹ năng vận dụng vào thực tiễn, đem lại niềm vui và hứng thú học
tập cho người học.

III- ĐỐI TƯNG NGHIÊN CỨU:
Giáo viên giảng dạy bộ môn tiếng Anh.
Gv:Dương Nguyễn Thế Hùng
1
Trường THCS Ngô Quyền Một Số Thủ Thuật Đặt Câu Hỏi Trong Giảng
Dạy Tiếng Anh Trong Trường Phổ Thông

Học sinh các khối lớp ở trường THCS theo chương trình SGK mới.
PHẦN HAI: NỘI DUNG
I- XÁC ĐỊNH MỤC ĐÍCH ĐẶT CÂU HỎI:
Cần phải có sự chuẩn bò thật chu đáo, dự trù tình huống có thể xảy ra
trong quà trình giảng dạy. Có nghóa là cần có nhiều kiểu câu hỏi khác nhau
với nhiều mục đích khác nhau, các câu trả lời đa dạng phong phú.
A-Hỏi để tập trung sự chú ý của học sinh vào bài giảng cũng như các chủ điểm
đang nhắm đến:
Thông thường trong lúc giảng bài học sinh dễ dàng bò sao lãng đi. Không
biết đang nghe gì? Nên nghe gì? …….
Giáo viên có thể hỏi:
 Who can guess what will happen next?
 Do you know why… ?
 Who can answer?
 Who knows why….?
 Does anyone know the answer?
 Can you guess?
 ……………………………
B-Hỏi để nắm được mức độ hiểu bài của học sinh:
Hoạt động này thường diễn ra trong lúc giảng bài hay củng cố bài học.
Nhằm tránh trừơng hợp một số học sinh nói theo miệng hoặc chép đáp án của
bạn.
Giáo viên không nên quá dễ chấp nhận các đáp án mà học sinh nêu ra.

Chúng ta thường nhận thấy giáo viên nhận xét bài tập là: “true or false?, right
or wrong? ” và “correct, incorrect?” “a,b,c,or d?” … và không có lời nhận
xét hay giải thích thêm về đáp án đó. Tại sao chúng ta không hỏi:
 Why………… ?
 How………….?
 How do you know that?
 Which sentence tells you that?
 Why do you think it’s true/ false…… ?
 Do you think that……………?
Gv:Dương Nguyễn Thế Hùng
2
Trường THCS Ngô Quyền Một Số Thủ Thuật Đặt Câu Hỏi Trong Giảng
Dạy Tiếng Anh Trong Trường Phổ Thông

 Do you think it’s right/ wrong/ true/ false?
 Do you think so?
 Yes/ No- question………….(nên đặt câu hỏi để học sinh trả
lời “No”. Nhằm yêu cầu học sinh làm rõ vấn đề).
* Đối với bài tập true/ false, giáo viên nên đặt câu hỏi nhằm kiểm tra mức độ
hiểu bài của học sinh.
- Yes/ No question.
- Or question.
- W- H question.
Ex: 1- Mrs. Ha is worried about her water bill.
 Is Mrs. Ha worried about her electricity bill?
 Is Mrs. Ha worried about her electricity bill or water bill?
 What is Mrs. Ha worried about?
2- She learned English at school and university?
 Did she learn Ernglish at school?
 Where did she learn English

C- Hỏi để kích thích học sinh nói ra ý kiến của riêng mình:
Rất cần thiết và quan trọng vì qua đó giúp chúng ta đònh hướng rõ ràng
hơn trong cách giảng dạy, bổ sung và cung cấp kòp thời những kiến thức cần
thiết.
 What do you think about……… ?
 Do you think……………?
 What can / will you do if……………….?
 What do you say?
 What questions do you ask?
 Is it necessary to…………………….? Why?
 Do you agree? Why?
 Why do you think so?
 Is that clear/ right?
 Is it ok?
 Do you think so?
………………………….
Gv:Dương Nguyễn Thế Hùng
3
Trường THCS Ngô Quyền Một Số Thủ Thuật Đặt Câu Hỏi Trong Giảng
Dạy Tiếng Anh Trong Trường Phổ Thông

D- Đặt câu hỏi nhằm cho học sinh luyện tập cấu trúc ngữ pháp hay từ
vựng:
Đây là lúc thầy và trò luyện tập hết sức có hiệu quả và thực tế. Thường
diễn ra trong lúc trình bày bài dạy nhằm nhấn mạnh làm rõ hơn chủ điểm
đang dạy.
Structures:
 Can/could you open the window, please? (request)
 What did he/ she say/ tell you? ( reported speech)
 Why do you……………? ( clause of reason)

 I think you should……………. (should + bare infinitive)
 How do you speak English? (adverb)
 What did you do last weekend? (past tense)
 What are you doing? (present progressive tense)
 Who did you meet? (past tense)
 What do you like doing? (v-ing)
 How do you feel when…….? (adj + that- clause)
 Have you ever…… ? (present perfect tense)
 What will you do if ……… ? (conditional sentence, type I)
 What would you do if ………? (conditional sentence, type
II)
 Do you mind ……… ? ( v-ing)
 What should you do?
 Do you suggest……./ what do you suggest? (suggest + v-
ing, suggest + that + s + should)
 What do you wish? (wish sentence)
 What do you do to improve your speaking?
 …………………………………………………………………
Vocabulary:
 What is your language level? (beginner/
intermediate/ advanced)
Gv:Dương Nguyễn Thế Hùng
4
Trường THCS Ngô Quyền Một Số Thủ Thuật Đặt Câu Hỏi Trong Giảng
Dạy Tiếng Anh Trong Trường Phổ Thông

 What do you do after school? (listen to music/ watch
TV/ read books / do homework.)
 What does your father do? (farmer/ worker/ teacher /
doctor / nurse / journalist )

 What sports do you play? (soccer / volleyball /
badminton / basketball)
 What weather do you like? (hot / cool / cold / warm)
 ………………………………………………
E- Hỏi để dẫn dắt học sinh vào bài:
Thường được thực hiện lúc đầu giờ và khi chuyển tiếp các thành phần,bài
tập,hoạt động trong bài học.
 How/ what about………….?
 Do you usually / often……………….?
 Have you ever……………?
 Did you………………yesterday / last night ?
 What …………………?
 What did/do you………………….?
 Do you like………………?
 What do you think about…… ?
 Do you think …………….?
 Do you believe that …………….?
 What do you know about…… ?
 What will you do if ………….?
 Will/ can you………… ?
 Who can tell about………?
 Do you want to know……… ?
 Can you guess?
 Does anyone know what will happen next?
 ……………………………
* CHÚ : Vào bài học một cách trực tiếp sẽ không gây sự chú ý tò mò của học
sinh. Chuyển tiếp các hoạt động, bài tập mà không có lời dẫn hợp lí, học sinh
sẽ không biết mục đích của hoạt động, bài tập.
Gv:Dương Nguyễn Thế Hùng
5

Trường THCS Ngô Quyền Một Số Thủ Thuật Đặt Câu Hỏi Trong Giảng
Dạy Tiếng Anh Trong Trường Phổ Thông

F- Hỏi để kiểm tra việc học của học sinh:
Did you have any problems?
What did you do with that exercise?
Did you find the answer?
Who can tell me the answer?
Who can remember what we did last lesson?
Who can remember what we learned about lat time?
Do you remember… ?
………………………………….
G- Hỏi để kích thích học sinh đóng góp ý kiến xây dựng bài học:
Thường đượcthực hiện trong quá trình giảng bài.
 Do you think so?
 Do you think that…………….?
 Who can help me to do this?
 Can you do this?
 Can you do like me?
 Which sentence tells you that?
 Could you give me the reason for your choice?
 Why do you say “yes”/ “no”?
 How do you know?
 ……………………………………….
II- GÂY SỰ CHÚ Ý CHO HỌC SINH TRƯỚC KHI TIẾN HÀNH
HỎI:
Có nghóa là dẫn dắt, tập trung sự chú ý của học sinh vào câu hỏi. Điều
này có nghóa là tạo ra một ngữ cảnh để học sinh tập trung hơn.
Thông thường chúng ta có thói quen cho câu hỏi xuông, “bất ngờ” như:
 What do you do after school?

 What time do you get up?
Chúng ta có thể tạo sự chú ý cho học sinh bằng cách:
Gv:Dương Nguyễn Thế Hùng
6
Trường THCS Ngô Quyền Một Số Thủ Thuật Đặt Câu Hỏi Trong Giảng
Dạy Tiếng Anh Trong Trường Phổ Thông

I usually do the housework and listen to music after school
I often get up at 4.30 am. Trước khi đặt câu hỏi.
-> Now everybody, what do you usually do after school?
1- Lấy ví dụ (ngữ cảnh thật) ở lớp để đặt câu hỏi:
 Tuan usually plays soccer after school.
 Lan often reads in the library
 Ba likes listening to music
 Hoa and Nga love talking
 So, what do you usually do after school?
You know, I often listen to music in the evening.
-> What do you do in the evening?
2- Lấy ví dụ từ thực tế bản thân của giáo viên:
 I like playing badminton and volleyball.
 I don’t like playing soccer.
 I hate washing up.
 Now tell me.
What do you like doing? How about you?
3- Lấy ví dụ từ kiến thức các bài trước:
Lan had an oral examination last week. She’s going to take an
English course because she wants to improve her English. Her English is not
good.
 So what do you do to improve your English?
Maryam visited in Hanoi. She went shopping, tried many special

foods in Hanoi.
 So which places did you visit last summer holiday?
…………………………………
III- SỬ DỤNG CÁC CẤU TRÚC NGỮ PHÁP, THÀNH NGỮ, TỪ
VỰNG CỦA NHỮNG ĐƠN VỊ BÀI ĐÃ HỌC:
Gv:Dương Nguyễn Thế Hùng
7
Trường THCS Ngô Quyền Một Số Thủ Thuật Đặt Câu Hỏi Trong Giảng
Dạy Tiếng Anh Trong Trường Phổ Thông

Thông thường chúng ta đưa ra một số câu hỏi dài dòng, khó hiểu, xa lạ
hoặc quá đơn giản không gây hứng thú cho học sinh.
Vì sao chúng ta lại không sử dụng kiến thức đã cung cấp cho học sinh?
 Ex: What should you do?
 Could/ can you help me carry the desk?
 Have you ever read that story?
 How often do you do your homework?
 Will/could you please………… ?
 Do you mind if I ………………?
 Do you mind ……………?
 I think we/ you should……………
 It would be better if………………
 What do you suggest?
 What can/ could you do if ………….?
 Do you suggest anything?
 Do you usually go swimming in summer?
 What can I do for you?
 How can I help you?
 What are you going to do this weekend?
 What must you do?

 Why don’t we/ you ?
 How about going to the movies?
 What about ?
 What would you like to eat/ drink?
 Would you like to go/ play/ come ?
 ………………………………………
Bằng việc làm này học sinh rất hứng thú và có cơ hội luyện tập, tạo
niềm tin cho học sinh. Chúng tin tưởng rằng thầy có thể áp dụng, sử dụng
những kiến thức đó thì trò cũng có thể áp dụng được. Học sinh sẽ cảm nhận
việc học ngoại ngữ là để sử dụng chứ không phải học cho biết
Gv:Dương Nguyễn Thế Hùng
8
Trường THCS Ngô Quyền Một Số Thủ Thuật Đặt Câu Hỏi Trong Giảng
Dạy Tiếng Anh Trong Trường Phổ Thông

IV- THAY ĐỔI HÌNH THỨC, LOẠI CÂU HỎI NHẰM TẠO ĐIỀU
KIỆN CHO HỌC SINH DỄ DÀNG TRẢ LỜI HƠN:
Việc làm này cần có sự chuẩn bò chu đáo, tính linh hoạt, khả năng sáng
tạo của giáo viên. Thể hiện bản lỉnh của người dạy trên lớp.
Đa phần học sinh lười suy nghó, lười nói nếu chúng chưa biết câu trả lờiø
chính xác.
Nên chăng cho chúng cơ hội suy nghó và thử xem?
1- Chuyển wh- questions sang yes/ no-questions:
Ex: - What did you do last weekend?
 Did you go shopping?
 Did you stay at home?
 ………………………………………
- What does your father do?
 Is he a farmer?
 Is he a teacher?

 Is he a worker?
 ………………………
2- Chuyển sang multiplechoice:
- What are they talking about?
a- About lan’s studying English
b- About her shopping
c- About her friends
- Is Tim’s report card good?
A- excellent
B- fair
C- good
3- Chuyển sang fill in the missing words:
 What did Ba see on the way to Lan’s home village?
He saw a………………………and……………… in the field.
 How long has Nam lived here?
He has lived here for…………………
Gv:Dương Nguyễn Thế Hùng
9
Trường THCS Ngô Quyền Một Số Thủ Thuật Đặt Câu Hỏi Trong Giảng
Dạy Tiếng Anh Trong Trường Phổ Thông

 How do you go to shool?
I go to school by…………………
4- Diễn giải (explanation):
What does Mr. Lam do?
 He works in a factory. He is a……………
Where did she go last summer vacation?
 She went to the biggest and busiest in Vietnam
 She went to……………………….
…………………………………………………….

5- Hướng dẫn học sinh trả lời theo mẫu:
Nhằm giúp học sinh dễ dàng trả lời và sử dụng chính xác các mẫu câu tiếng
Anh.
 What do you suggest?
 I suggest that we should……………………
 How many students are there in your class?
 There are …………………
What color is her hair?
 It’s…………….
 If Lan wants to pass the exam, what must she do?
 If Lan wants to pass the exam, she must………………
 What did Miss. Jackson ask Tim’s mother to do?
 Miss. Jackson asked her to……………………………
 You don’t have a computer. What do you wish?
 I wish I ……………………………
6- Chuyển từ yes/no-questions sang wh-questions:
Việc làm này hướng học sinh vào trọng tâm câu hỏi, cũng như ôn từ vựng
cho học sinh
1. Do you play soccer on Sunday?
No,……
2. Do you listen to music?
Gv:Dương Nguyễn Thế Hùng
10
Trường THCS Ngô Quyền Một Số Thủ Thuật Đặt Câu Hỏi Trong Giảng
Dạy Tiếng Anh Trong Trường Phổ Thông

No,………
3. Do you watch TV?
No,……….
 So what do you usually do on Sundays?

1. Is there a hotel near your house?
No,…….
2. Is there a river near your house?
,…….
 So what’s there near your house?
V- LẬP LẠI HAY ĐƯA RA NHỮNG ĐÁP ÁN TƯƠNG TỰ(NHIỀU
CÁCH TRẢ LỜI):
Việc làm này tạo cơ hội cho học sinh đóng góp ý kiến vào bài học.
Giúp học sinh nhớ lại từ đã học cũng như việc sử dụng các cấu trúc
ngữ pháp, từ đồng nghóa.
Giúp học sinh nhận biết được tính đa dạng trong việc sử dụng ngoại
ngữ.
Tạo thói quen cho học sinh tích cực suy nghó, tìm kiếm thông tin có
liên quan đến chủ điểm đang nói đến.
Ex:
 How did you get to school?
 I rode a bike to school
 I went to school by bike
 I got to school by bike
 How long does it take to get there?
 An hour/ one hour
 It takes an hour to get there
 It takes me an hour to get there
 Do you have phone number?
(What’s your telephone number?)
Gv:Dương Nguyễn Thế Hùng
11
Trường THCS Ngô Quyền Một Số Thủ Thuật Đặt Câu Hỏi Trong Giảng
Dạy Tiếng Anh Trong Trường Phổ Thông

 Yes, 713165
 My phone number is 713165
 It’s 713165
 What’s your favorite subjects?
I like English best.
It’s English
My favorite subject is English
…………………………
VI- BỔ SUNG, GIẢI THÍCH, KẾT LUẬN LẠI VẤN ĐỀ:
Nhằm giúp học sinh hiểu rõ hơn theo cách thức dễ dàng hơn, đầy đủ
hơn trong việc sử dụng tiếng Anh. Giáo viên thường có thói quen dễ dàng chấp
nhận hay bỏ qua các câu trả lời của học sinh. Điều này dẫn đến việc học sinh
không quan tâm đến bài học, cuộc trao đổi bò đứt đoạn, không khí học tập bò
lắng động
Ex: - What time do you get up?
 Six
 I get up at six o’clock
- What did she ask you to do?
She asked me to study harder
 So that means she wanted you to study harder
 She said that you should study harder
Ex: -When did scouting begin in England?
Scouting began in England in 1907
……………… started………………………………….
Or it was established in England in 1907
…………………founded…………………………………………
Ex:
 Do you usually do grammar exercise, Nam?
⇒ Yes, I do/ No, I don’t
 How much time do you spend on grammar exercise?

⇒ About an hour a night
Gv:Dương Nguyễn Thế Hùng
12
Trường THCS Ngô Quyền Một Số Thủ Thuật Đặt Câu Hỏi Trong Giảng
Dạy Tiếng Anh Trong Trường Phổ Thông

 Do have any problems?
⇒ Yes, I do
 Who often helps you?
⇒ My sister
 Nam usually spends about an hour a night to do his
grammar exercise, and his sister often helps him
 What do you wish, Ba?
 I wish I had a computer.
 Nam wishes he had a computer because he doesn’t
have a computer.
 What do you wish?
I wish I could go to the party. Why?
Because I’m so busy with my homework and I can’t go
 What are your hobbies, Lan?
I like acting and outdoor activities
 Lan’s hobbies are acting and outdoor activities
 Lan likes acting and outdoor activities
PHẦN BA: NHỮNG BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Qua những năm công tác giảng dạy,theo dõi, dự giờ của các đồng nghiệp
tôi nhận thấy rằng:
 Giáo viên cần khuyến khích động viên các học sinh thiếu tự tin,
nói nhỏ, ngại trả lời, trả lời ấp úng……………
 Nên chấp nhận cho học sinh mắc lỗi trong quá trình thực hành.
 Không nên tạo cho các em có tâm lý sợ mắc lỗi khi trả lời câu

hỏi.
Gv:Dương Nguyễn Thế Hùng
13
Trường THCS Ngô Quyền Một Số Thủ Thuật Đặt Câu Hỏi Trong Giảng
Dạy Tiếng Anh Trong Trường Phổ Thông

 Giáo viên cần phải suy nghó công phu về những khả năng diễn
biến các hoạt động đề ra cho học sinh cũng như việc chuẩn bò giáo
án trứơc khi lên lớp.
 Mỗi câu hỏi đặt ra phải được cân nhất thật kỹ lưỡng và dựï trù
tình huống học sinh trả lời lệch.
 Mỗi bài học cần có những câu hỏi then chốt.
 Đề tài này có thể vận dụng được ở các khối lớp, mọi đối tượng
và trình độ học sinh.
 Yêu cầu chính là giáo viên phải bổ sung kòp thời hợp lý vốn sống
thực tế và phát triển cách học sáng tạo, chủ động của học sinh.
 Giáo viên có sự chuẩn bò bài giảng, chú ý sử dụng các phương
pháp dạy học hợp lý, có hiệu quả.
 Giáo viên phải thực sự quan tâm đến hiệu quả giảng dạy và cách
học tập của học sinh theo tinh thần đổi mới giáo dục để góp phần
xây dựng con người độc lập, tự chủ, sáng tạo và tự tin.
Trên đây là một sốâ kinh nghiệm mà giáo viên có thể tham khảo và ứng dụng
cho từng kiểu lớp của mình. Giáo viên có thể linh động sử dụng các kiểu dạng
câu hỏi khác nhau để phù hợp từng đối tượng học sinh, phù hợp với năng khiếu
trình bày của mình.
Tuy cố gắng rất nhiều, nhưng tôi không sao tránh khỏi những thiếu sót.
Rất mong sự đóng góp nhiệt tình của q thầy cô.

Sông Ray ngày 28 tháng 1 năm 2007
Người thực hiện

Gv:Dương Nguyễn Thế Hùng
14
Trường THCS Ngô Quyền Một Số Thủ Thuật Đặt Câu Hỏi Trong Giảng
Dạy Tiếng Anh Trong Trường Phổ Thông

Dương Nguyễn Thế Hùng
Gv:Dương Nguyễn Thế Hùng
15