Suy hô hấp cấp (Phần 3) doc

Ti
Ti
ế
ế
p c
p c
ậ
ậ
n ch
n ch
ẩ
ẩ
n đo
n đo
á
á
n khi ngh
n khi ngh
ĩ
ĩ
đ
đ
ế
ế
n SHHC
n SHHC


SHHC
SHHC
lo

lo
ạ
ạ
i
i
g
g
ì
ì
?
?


Gi
Gi
ả
ả
m
m
oxy
oxy
m
m
á
á
u
u ? hay
Tăng
Tăng
th

th
á
á
n
n?
 Có
t
t
ổ
ổ
n
n
thương
thương
ph
ph
ổ
ổ
i
i hay không?


SHHC
SHHC
m
m
ứ
ứ
c
c

đ
đ
ộ
ộ
n
n
ặ
ặ
ng
ng
hay
hay
nguy
nguy
k
k
ị
ị
ch
ch
?
?


N
N
ặ
ặ
ng
ng: Khó thở hoặc RL nhịp thở, tím/ đỏ tía, vã mồ hôi nhưng chưa

có RL huyết động, tâm-thần kinh đáng kể


Nguy
Nguy
k
k
ị
ị
ch
ch
:
: có RL huyết động, tâm-thần kinh đáng kể.
Đ
Đ
ặ
ặ
c đi
c đi
ể
ể
m Ti
m Ti
ế
ế
p C
p C
ậ
ậ
n Ch

n Ch
ẩ
ẩ
n Đo
n Đo
á
á
n LS
n LS
 Triệu chứng LS SHHC:
không
không
đ
đ
ặ
ặ
c
c
hi
hi
ệ
ệ
u
u
v
v
à
à
nh
nh

ạ
ạ
y
y
c
c
ả
ả
m
m
 Xanh tím (hypoxemia) hoặc đỏ tía (hypercapnia) dễ nhầm
 Khó thở & RL nhịp thở không tương xứng với mức độ SHHC
 Rale ở phổi giúp tìm nguyên nhân hơn là xác định mức độ.


Nhưng
Nhưng dấu hiệu toàn thân:
quy
quy
ế
ế
t
t
đ
đ
ị
ị
nh
nh
x

x
ử
ử
tr
tr
í
í
c
c
ấ
ấ
p
p
c
c
ứ
ứ
u
u
 Tim mạch: rối loạn huyết động … NKQ, thở máy
 Tâm-thần kinh: hôn mê, lú lẫn…  NKQ, thở máy
Ti
Ti
ế
ế
p c
p c
ậ
ậ
n ch

n ch
ẩ
ẩ
n đo
n đo
á
á
n qua kh
n qua kh
í
í
m
m
á
á
u
u


Ch
Ch
í
í
ch
ch
x
x
á
á
c

c: xác định , phân loại và mức độ
 Nhưng
kh
kh
ó
ó
kh
kh
ả
ả
thi
thi:
 Chỉ có ở BV lớn.
 Cần có thời gian  không được trì hoãn can thiệp cấp cứu.
 Kết quả có thể sai lệch và không kịp thời
Ti
Ti
ế
ế
p c
p c
ậ
ậ
n ch
n ch
ẩ
ẩ
n đo
n đo
á

á
n qua kh
n qua kh
í
í
m
m
á
á
u
u
 Xác định thể loại SHHC:
 Giảm Oxy máu: PaO
2
/FiO
2
< 300
 Tăng thán: PaCO
2
>45 mmHg với pH < 7,35
 SHH Cấp trên nền mạn: có HCO
3
-
> 30mmol/l
 Xác định mức độ SHHC:
 Giảm Oxy máu nguy kịch: PaO
2
/FiO
2
< 200

 Tăng thán nguy kịch: pH<7,2 với PaCO
2
>45 mmHg
C
C
ậ
ậ
n lâm s
n lâm s
à
à
ng kh
ng kh
á
á
c
c
 SpO
2
: chỉ cho biết dữ kiện “thô” về Oxy máu
 Công cụ theo dõi không xâm lấn rất bổ ích.
 Không có giá trị:
 khi có RL huyết động hay
 khi dùng thuốc vận mạch và
 Chẩn đoán xác định.
 Chụp X Quang phổi:
 Phát hiện nguyên nhân SHHC,
 có
t
t

ổ
ổ
n
n
thương
thương
t
t
ạ
ạ
i
i
ph
ph
ổ
ổ
i
i
không
không
?
?  xử trí thích hợp.
NGUYÊN T
NGUYÊN T
Ắ
Ắ
C X
C X
Ử
Ử

TR
TR
Í
Í
Suy Hô H
Suy Hô H
ấ
ấ
p C
p C
ấ
ấ
p
p
(1)
(1)
X
X
á
á
c
c
đ
đ
ị
ị
nh
nh
m
m

ứ
ứ
c
c
đ
đ
ộ
ộ
SHHC
SHHC


tr
tr
ì
ì
nh
nh
t
t
ự
ự
x
x
ử
ử
tr
tr
í
í

(2)
(2)
Đ
Đ
ả
ả
m
m
b
b
ả
ả
o
o
đư
đư
ờ
ờ
ng
ng
th
th
ở
ở


ch
ch
ì
ì

a
a
kh
kh
ó
ó
a
a
c
c
ủ
ủ
a
a
HSHH
HSHH
(3)
(3)
S
S
ử
ử
a
a
ch
ch
ữ
ữ
a
a

Hypoxemia
Hypoxemia
-
-
Hypercapnia
Hypercapnia
(4)
(4)
T
T
ì
ì
m
m
v
v
à
à
đi
đi
ề
ề
u
u
tr
tr
ị
ị
nguyên
nguyên

nhân
nhân
n
n
ế
ế
u
u
c
c
ó
ó
th
th
ể
ể
(1) X
(1) X
á
á
c đ
c đ
ị
ị
nh m
nh m
ứ
ứ
c đ
c đ

ộ
ộ
SHHC
SHHC
 Mức độ nặng  đảm bảo đường thở,
s
s
ử
ử
d
d
ụ
ụ
ng
ng
thu
thu
ố
ố
c
c
,
,
oxy
oxy
li
li
ệ
ệ
u

u
ph
ph
á
á
p
p và theo dõi sát sự tiến triển của SHHC.
 Mức độ nguy kịch 
thi
thi
ế
ế
t
t
l
l
ậ
ậ
p
p
đư
đư
ờ
ờ
ng
ng
th
th
ở
ở

c
c
ấ
ấ
p
p
c
c
ứ
ứ
u
u
v
v
à
à
thông
thông
kh
kh
í
í
cơ
cơ
h
h
ọ
ọ
c
c

ngay
ngay, rồi dùng thuốc hoặc đồng thời.
(2)
(2)
Đ
Đ
ả
ả
m b
m b
ả
ả
o đư
o đư
ờ
ờ
ng th
ng th
ở
ở
 Đặt BN ở tư thế thuận lợi cho hồi sức và lưu thông đường thở
 Khai thông khí đạo và
 Thiết lập đường thở cấp cứu: NKQ, MKQ, Mask, Kim chọc
 Đặt mục tiêu phù hợp với cơ chế bệnh sinh:
 PaO
2
 60 mmHg hay SaO
2
 90% cho ARDS và COPD
 pH  7.3 tránh gây tăng thông khí quá mức

 Lựa chọn phương pháp và dụng cụ chính xác:
 Qua thông khí tự nhiên: Mask; Catheter, canul
 Qua thông khí cơ học:
 Chọn PEEP tối ưu.
 Thủ thuật mở phổi.
 Chấp nhận ưu thán.
(3) S
(3) S
ử
ử
a ch
a ch
ữ
ữ
a Hypoxemia v
a Hypoxemia v
ớ
ớ
i oxy li
i oxy li
ệ
ệ
u ph
u ph
á
á
p
p
(3) S
(3) S

ử
ử
a ch
a ch
ữ
ữ
a Hypercapnia
a Hypercapnia
 Sửa chữa cân bằng cung/cầu thông khí:
 Tăng cung: theo cơ chế bệnh sinh.
 Giảm cầu: hạ sốt, an thần, giảm đau, kháng sinh…
 Thở máy đúng lúc
 Nên bắt đầu sớm bằng không xâm nhập.
 Thở máy xâm nhập ngay khi SHHC nguy kịch.
 Chấp nhận ưu thán khi mục tiêu oxy hóa máu tối thiểu có thể gây
tổn thương phổi.
(4) T
(4) T
ì
ì
m v
m v
à
à
đi
đi
ề
ề
u tr
u tr

ị
ị
nguyên nhân c
nguyên nhân c
ó
ó
th
th
ể
ể
 Dùng antidote làm test nếu nghi ngờ ngộ độc”
 Naloxon cho Heroin-Morphin hay
 Anexate cho Benzodiazepine.
 NaHCO
3
 nhiễm toan trong SHHC không được khuyến cáo.
 Thở máy (TKCH) chỉ là biện pháp hỗ trợ nhân tạo tạm thời chờ đợi
giải quyết nguyên nhân gây SHHC, phục hồi hô hấp (thông khí) tự
nhiên.
T
T
à
à
i li
i li
ệ
ệ
u tham kh
u tham kh
ả

ả
o ch
o ch
í
í
nh
nh
1.
1.
Brenner M
Brenner M. Critical Care and Cardiac Medicine Current Clinical Strategies. 2006 Edition
2.
2.
David L,
David L,
Rutledge F
Rutledge F. Acute Respiratory Failure. In Pulmonary and Critical Care Medicine.
Editor by Bone RC. Williams & Wilkins 1999. S VI; C 24; 24.2-24.9.
3.
3.
Grippi MA
Grippi MA. Respiratory Failure: An Overview. In Pulmonary Diseases and Disorders, vol 2,
third Edition. Editor by Fishman AP. McGraw-Hill 1998, P17; S22; C165; 2525-2535.
4.
4.
Irwin RS,
Irwin RS,
Pratter MR
Pratter MR. A physiologic Approach to Managing Respiratory Failure. In Intensive
Care Medicine, Editor by Irwin RS. Fourth Edition. Lippincott-Raven 1999,IV 571-575.

5.
5.
O'Connor MF, Hall JB
O'Connor MF, Hall JB. Airway Management. In Principles of Critical Care, second Edition.
Editor by Hall JB, Mc Graw-Hill 1998;PII; 111-120.
6.
6.
SCCM
SCCM. Guidelines for Standards of Care for Patients with Acute Respiratory Failure On
Mechanical Ventilatory Support. Task Force on Guidelines, Society of Critical Care
Medicine, 6/8/99.
7.
7.
V
V
ũ
ũ
Văn
Văn
Đ
Đ
í
í
nh
nh. Suy Hô Hấp Cấp. HSCC.T1; NXB Y-Học 1999; 31-41.
8.
8.
Wood LD
Wood LD. The Pathophysiology And Differential Diagnosis Of Acute Respiratory Failure. In
Principles of Critical Care, second Edition. Editor by Hall JB, Mc Graw-Hill 1998; PIV; 499-

508.