Chương 1: Giới thiệu mô hình toán kinh tế

§1. Khái niệm mô hình toán kinh tế
§2. Ni dung ca phương php mô hnh
trong nghiên cu và phân tch kinh tế.
§3. Áp dụng phân tích mt số mô hình
toán kinh tế.
1







1. Khái niệm mô hình kinh tế và mô hình toán kinh tế
(MHTKT)
1.1 Mô hình của một đối tượng:
- Sự phản ánh hiện thực khách quan của đối tượng
đó bằng ý nghĩ của người nghiên cứu.
- Thể hiện bằng lời nói, sơ đồ, hình vẽ hoặc một ngôn
ngữ chuyên ngành.
Mô hình kinh tế là mô hình các đối tượng hoạt động
trong lĩnh vực kinh tế.

2

1. Khái niệm mô hình kinh tế và mô hình toán kinh tế
(MHTKT)
1.2 Mô hình toán kinh tế: là mô hình kinh tế được
diễn đạt bằng ngôn ngữ toán học.
Ví dụ 1 : Nghiên cứu và phân tích quá trình hình thành
giá cả của một loại hàng hóa A trên thị trường với giả
định là điều kiện sản xuất, thu nhập, sở thích người tiêu
dùng đã cho trước và không đổi.

3








Mô hình bằng lời :

Mô hình bằng ngôn ngữ toán học :
• Gọi S, D, p là mức cung, mức cầu và giá của hàng hóa A trên
thị trường. Vì S, D phụ thuộc vào p nên S = S(p); D = D(p).

• Người bán luôn sẵn sàng bán nhiều sản phẩm khi giá tăng
nên S đồng biến theo p hay S’(p) > 0.
• Người mua thường hạn chế mua sản phẩm khi giá tăng nên D
nghịch biến theo p hay D’(p) < 0.
• Cân bằng thị trường khi S(p) = D(p)

4
MH1
S S(p),S'(p) 0
D D(p), D'(p) 0
S(p) D(p)

  
  








 Khi đề cập đến tác động của thuế (T) và thu nhập
(M) đến quá trình hình thành giá của mặt hàng A, ta
có mô hình MH 2.
5
MH
S
S S(p,T), 0
p

D
D D(p,M,T), 0
p
S(p) D(p)


  


  









Ví dụ 2 : Nghiên cứu và phân tích sản lượng sản xuất của
một doanh nghiệp để thu được lợi nhuận tối đa. Thuế có
ảnh hưởng như thế nào đến lợi nhuận ?
Mô hình:
Lợi nhuận = Tổng doanh thu – tổng chi phí – thuế
Π(Q) = TR(Q) – TC(Q) – a.TR(Q)
-Tìm Q để Π(Q) đạt cực đại.
- Khảo sát sự biến thiên của Π(Q) khi a thay đổi.
6

1. Ý nghĩa của việc sử dụng mô hình
toán trong kinh tế ?

2. Thế nào là một MHTKT “tốt” ?
7







 Vấn đề độ đo.
 Bao quát được các đối tượng đặc trưng.
 Tính toán các tham số
8







2. Cấu trúc MHTKT
MHTKT là tập hợp các biến số và hệ thc liên hệ giữa

chúng nhằm diễn tả đối tượng liên quan đến các hiện
tượng kinh tế.

9







2. Cấu trúc MHTKT
2.1 Các biến số của mô hình:
- Biến nội sinh (biến được giải thích) : phản ánh, thể hiện
trực tiếp hiện tượng kinh tế; giá trị phụ thuộc vào giá trị của
các biến khác trong mô hình.
- Biến ngoại sinh (biến giải thích) : độc lập với các biến khác
trong mô hình, giá trị tồn tại bên ngoài mô hình.
- Tham số (thông số) : tương đối ổn định trong phạm vi
nghiên cứu, phản ánh xu hướng, mức độ ảnh hưởng của
các biến khác đến biến nội sinh.
10