Sống và suy ngẫm -tech24.vn

V. N. KAKAR
First News
NHA XUấậT BAN TệNG HP TP. Hệè CHẹ MINH
Biùn dừch:
VIẽT KHNG - HANH NGUYẽN
Over a Cup of Coffee

5
Lúâi giúái thiïåu
V.N. Kakar lâ mưåt trong nhûäng tấc giẫ nưíi tiïëng
nhêët ÊËn Àưå úã thïí loẩi truån ngùỉn. Ưng cng lâ mưåt
cêy bt xët sùỉc trong lơnh vûåc bấo chđ. Cấc bâi viïët
ca ưng àậ àûúåc àùng tẫi trïn rêët nhiïìu túâ bấo vâ tẩp
chđ lúán ca ÊËn Àưå. Ưng sinh ra úã Peshawar vâo nùm
1923, lêëy bùçng Thẩc sơ Vùn chûúng úã Àẩi hổc Punjab
vâo nùm 1948.
Sau khi àêët nûúác ÊËn Àưå bõ chia cùỉt, nùm 1948,
Kakar tham gia vâo bưå mấy chđnh ph bang Uttar
Pradesh, chun trấch mẫng Thưng tin. Ưng tûâng
lâm cưë vêën cho nhiïìu tưí chûác nhû Chûúng trònh phất
triïín qëc gia (UNDP), Viïån phất triïín khu vûåc chêu
Ấ – Thấi Bònh Dûúng, Viïån qëc gia Húåp tấc cưång
àưìng vâ Trễ em, Liïn àoân Nghõ trûúâng ÊËn Àưå vïì
vêën àïì dên sưë vâ phất triïín…
V.N. Kakar àûúåc mổi têìng lúáp àưåc giẫ ÊËn Àưå biïët
àïën nhúâ nhûäng cêu chuån suy tûúãng ngùỉn gổn, sc
tđch vâ hâi hûúác, thïí hiïån mưåt têm hưìn rêët nhẩy cẫm
vâ mưåt cấi nhòn sùỉc bến. Ưng lûu giûä toân bưå nhûäng
k ûác khưng bao giúâ c trong cåc àúâi mònh theo

6
mưåt phong cấch rêët sinh àưång. Sưëng vâ Suy ngêỵm
lâ mưåt tuín têåp gưìm nhûäng cêu chuån th võ,
nhûäng dông suy tûúãng tinh tïë. Trong cën sấch nây,
ưng àậ lêëy tû liïåu tûâ nhiïìu sûå kiïån trong cåc sưëng
ca chđnh mònh cng nhû ca xậ hưåi ÊËn Àưå vâ thïí
hiïån chng theo mưåt phong cấch rêët th võ, hốm
hónh vâ àêåm nết trâo phng.
ÚÃ
Sưëng vâ Suy ngêỵm, àùåc àiïím nưíi bêåt nhêët
trong vùn phong ca Kakar chđnh lâ ngưn tûâ giẫn dõ
mâ nhìn nhuỵn, tinh tïë; cấch sùỉp xïëp, trònh bây
tûúãng àêìy múái mễ, thuët phc. Nhûäng thïë mẩnh àố
àậ thêåt sûå tẩo nïn nết hêëp dêỵn, quën r cho
Sưëng
vâ Suy ngêỵm, khiïën àưåc giẫ khưng thïí bng rúâi
cën sấch ngay tûâ nhûäng dông àêìu tiïn.
- First News
SƯËNG VÂ SUY NGÊỴM
7
Xe but
trong thânh phưë
Khi cố bêët cûá rùỉc rưëi nâo xẫy ra úã bêët k
núi nâo trïn thïë giúái thò chiïëc xe but c k àấng
thûúng úã Delhi lẩi phẫi trẫ giấ, đt nhêët lâ trong
mưåt chûâng mûåc nâo àố.
D àậ mếo mố vò thúâi gian, nùång nïì vò nhûäng
trấch nhiïåm phẫi thûåc hiïån, lẩi thïm thûúng tđch
àêìy mònh nhûng chiïëc xe khưng mưåt lúâi than
vận trong cấc bẫn bấo cấo. Nố vêỵn tiïëp tc thûåc

hiïån nhiïåm v àêìy tinh thêìn u nûúác ca mònh
lâ chúã hânh khấch ài tûâ núi nây sang núi khấc
vúái mưåt thấi àưå phc v tuåt vúâi.
Chiïëc xe chó rúâi khỗi mùåt àûúâng trong mưåt
vâi trûúâng húåp bêët khẫ khấng: vâo giúâ giúái
nghiïm hóåc bõ hỗng quấ nùång. Nïëu lâ úã M hay
úã Nhêåt, cố lệ nố àậ bõ nghiïìn nất thânh nhûäng
mẫnh vn trong bậi rấc.
8
ÚÃ ÊËn Àưå, chiïëc xe nây vêỵn lui túái thûúâng
xun xûúãng sûãa chûäa – ngưi nhâ ca nhûäng
chiïëc xe c k nhû nố. ÚÃ àêy, nố àûúåc sûãa chûäa,
tu bưí lẩi vâ àûúåc gia hẩn húåp àưìng cho thụ.
Mưåt khi quay vïì vúái nhûäng con àûúâng, nố lẩi
phẫi àưëi mùåt vúái nhûäng trô cưng kđch, cố khi búãi
nhûäng ngûúâi Mandal, Ayodhya, Iraq hay Israel
quấ khđch; nhûng cng cố khi chó vò chấn hổc
mâ cấc sinh viïn àậ nếm àấ vâo chiïëc xe but tưåi
nghiïåp. Vâ d trong trûúâng húåp nâo thò nố vêỵn
khưng àûúåc phếp than phiïìn.
Hậy nghơ vïì sûå nghiïåp vơ àẩi mâ nố phng sûå, bïn
cẩnh viïåc thu ngùỉn khoẫng cấch cho nhûäng ngûúâi di
chuín nhúâ nố. Chiïëc xe nây mang ngûúâi ta àïën vúái
nhau, d hổ úã Bùỉc hay Nam, Àưng hay Têy. Nố àêíy
mẩnh sûå thưëng nhêët qëc gia hún bêët cûá àiïìu gò khấc.
Vúái thấi àưå nhêỵn nhõn tuåt vúâi, nố hûáng chõu sûå vư
k låt, thiïëu kiïn nhêỵn, nhûäng cún giêån dûä cng
nhû bao trô hïì ca hânh khấch. Àưìng thúâi, nố cng
cưë niïìm tin ca hổ àưëi vúái sưë phêån vâ niïìm tin vâo
khẫ nùng vûúåt qua khố khùn ca mònh. D chiïëc xe

but cố chêåt chưåi àïën àêu, ngûúâi ta vêỵn biïët lâ mònh
cố thïí bûúác lïn xe. Vâ hổ àậ bûúác lïn xe. Nïëu khưng
bûúác vâo trong xe àûúåc, hổ cng àûáng trïn bêåc lïn
xëng, hay thêåm chđ lâ bấm vâo râo chùỉn úã ài xe.
SƯËNG VÂ SUY NGÊỴM
9
Tưi rêët khêm phc cấi vêåt vư cng khếo lếo,
tâi tònh cố tïn gổi lâ xe but mi-ni nây. Bïì ngoâi
nố giưëng nhû mưåt cấi xe tang nhỗ, nhûng khi
chẩy trïn àûúâng, nố nhû mưåt cấi hưåp quểt bõ vûát
ài mâ vêỵn côn xùng bïn trong. Khưng giưëng nhû
úã cấc nûúác khấc, ngûúâi ÊËn Àưå chng tưi khưng
vûát ài bêët cûá cấi hưåp quểt nâo vêỵn côn xùng bïn
trong. Chng tưi tiïëp tc sûã dng nố bùçng cấch
nẩp vâo bêët cûá nhiïn liïåu nâo khấc cố thïí tẩo ra
lûãa. Nhûäng cêåu nhốc bấn hâng nhêåp khêíu úã chúå
lâm cưng viïåc nây mưåt cấch sung sûúáng vúái cấi
giấ hai àưìng rupi
(
*
)
cho mưåt lêìn nẩp xùng hưåp
quểt nhû thïë.
Tưi phẫi th nhêån rùçng mònh khưng cố nhiïìu
trẫi nghiïåm trong viïåc ài àêy àố úã Delhi bùçng xe
but, àùåc biïåt lâ xe but mi-ni. Nhûng àïí àấp lẩi
têët cẫ nhûäng lúâi kïu gổi “tiïët kiïåm xùng dêìu”, tưi
àậ ài xe but mi-ni vâo ngây 31 thấng Giïng
nùm 1991, tûâ Tara àïën Kasturba Gandhi Marg.
Nhû mưåt àiïìm gúã, àố lâ chuën xe sưë 13. Khi

àốn chuën xe nây, tưi thêëy nố àậ àêìy nghểt
ngûúâi bïn trong. Nhûng ngûúâi bấn vế vêỵn gic
tưi bûúác lïn xe. Anh ta cng àốn thïm nhiïìu
ngûúâi nûäa. Mưỵi lêìn nhû vêåy, chng tưi lẩi phẫi
dưìn túái trûúác àïí nhûúâng chưỵ cho ngûúâi múái lïn.
SƯËNG VÂ SUY NGÊỴM
(
*
)
Rupi: Àún võ tiïìn tïå ÊËn Àưå.
10
Thêåt ra khưng hïì cố khấi niïåm “phđa trûúác”
nâo cẫ. Têët cẫ chng tưi àïìu phẫi àûáng úã lưëi ài
giûäa hai dậy ghïë. Dưìn vïì phđa trûúác cố nghơa lâ
chng tưi sệ ngưìi lïn vai ngûúâi khấc. Chiïëc xe
but nây chó cố thïí chúã tưëi àa 20 ngûúâi nhûng
sûác chûáa ca nố vêỵn khưng ngûâng tùng lïn úã mưỵi
trẩm dûâng. Àïën lc chiïëc xe túái chúå Khan, tưi
ûúác chûâng nố àang chúã khoẫng 70 ngûúâi. D
vêåy, nố vêỵn chẩy bon bon vâ thûåc hiïån nhûäng
àûúâng cua àiïåu nghïå, khiïën àưi lêìn ngûúâi ta phẫi
ngậ lïn nhau.
Àïën trẩm Kasturba Gandhi, tưi phẫi rêët khố
khùn múái ra khỗi àûúåc chiïëc xe. Ngûúâi bấn vế tûã
tïë àậ u cêìu nhûäng ngûúâi àang àûáng khấc
nhûúâng chưỵ cho tưi ra, vâ hổ àậ lâm nhû thïë. Khi
anh ta bûúác ra ngoâi àïí àốn thïm khấch, tưi hỗi:
- Cố phẫi àang giúâ
abadi
(

*
)
nïn xe múái àưng
nhû thïë nây khưng?
- Vêng, àang lâ giúâ
abadi. - Anh ta trẫ lúâi vúái
mưåt n cûúâi hốm hónh. - ÚÃ àêët nûúác chng ta,
giúâ nâo cng lâ giúâ
abadi. Nïëu sưë lûúång khấch
vêỵn khưng ngûâng tùng lïn nhû thïë nây, chng
tưi sệ phẫi súám gùỉn mưåt têìng nûäa cho chiïëc xe
nhỗ bế tưåi nghiïåp ca mònh thưi.
SƯËNG VÂ SUY NGÊỴM
(
*
)
Abadi: Giúâ cao àiïím.
11
Tùỉm úã Ln Àưn
Trong mưåt chuën ài ngùỉn túái Ln Àưn tûâ
trûúâng Àẩi hổc Sussex úã Brighton, núi tưi àậ
tûâng theo hổc hưìi giûäa nhûäng nùm 70, tưi tònh cúâ
dûâng chên lẩi nhâ mưåt ngûúâi hổ hâng ca bẩn tưi.
Trûúác àố, tưi khưng hïì biïët ngûúâi nây, nhûng tưi
àậ chêëp nhêån lúâi àïì nghõ rưång lûúång ca anh êëy
lâ ng lẩi nhâ anh thay vò ài thụ khấch sẩn.
Anh cố mưåt cùn hưå hai phông ng cấch South
Hall khưng xa, núi hêìu hïët nhûäng ngûúâi ÊËn vâ
Pakistan di cû àïën Anh àïìu sưëng úã àố. Anh lâ
mưåt nhên viïn bấn hâng, côn ngûúâi vúå lâm viïåc úã

bûu àiïån. Hai cư con gấi ca anh thò àang ài hổc.
Ngưi nhâ nây cố mưåt phông ùn nhỗ vâ giẫn dõ
ngay bïn dûúái cêìu thang. Mêëy cùn phông ng
nùçm trïn têìng mưåt, côn phông khấch vâ nhâ bïëp
thò úã dûúái têìng trïåt. Àêy lâ ngưi nhâ khiïm tưën
ca mưåt ngûúâi àân ưng khiïm tưën nhûng têëm
lông rưång rậi.
12
Cẩnh phông khấch, núi tưi qua àïm trïn mưåt
chiïëc sư-pha, lâ phông tùỉm. Vâo bíi sấng, khi
bûúác chên vâo, tưi múái thêëy nố cố mưåt têëm thẫm
ph kđn sân. Vúå ca ngûúâi ch nhâ àậ àïí sùén cho
tưi mưåt cấi khùn tùỉm múái trïn giấ vâ mưåt bấnh
xâ phông múái trong hưåp. Phđa trïn bưìn tùỉm,
àûúåc lâm bùçng xi-mùng trùỉng hay àấ cêím thẩch
gò àố, cố hai vôi nûúác, mưåt cho nûúác nống vâ
mưåt cho nûúác lẩnh. Nhûng bẫn thên cấi bưìn
cng àûúåc bao bổc búãi thẫm àỗ. Khưng gian
quanh toa-lết vâ dûúái bưìn rûãa cng vêåy.
Lâm sao cố thïí tùỉm mâ khưng àïí cho nûúác
bùỉn ra bïn ngoâi bưìn àûúåc cú chûá? Tưi khưng
biïët nghïå thåt nây, vâ thïë lâ quët àõnh khưng
tùỉm nûäa. Trong khi cẩo rêu, tưi hïët sûác ch àïí
khưng thûá gò cố thïí bùỉn ra khỗi bưìn rûãa. Tuy
nhiïn, vâi miïëng bổt cẩo rêu vêỵn rúi xëng thẫm.
Tưi àậ phẫi lau sẩch chng bùçng khùn tùỉm.
ÚÃ Ln Àưn, hay bêët cûá núi nâo khấc úã chêu
Êu, ngûúâi ta àậ quen vúái cấch “tùỉm khư”. ÚÃ
Phấp, ngûúâi ta cố cấc nhâ tùỉm cưng cưång, ai
mën tùỉm phẫi trẫ mưåt khoẫn tiïìn nhỗ. Vïì sau,

võ ch nhâ àậ nối vúái tưi rùçng cố mưåt nhâ tùỉm
kiïíu thưng thûúâng trong nhâ, tûác lâ nhâ tùỉm
khưng cố thẫm àỗ. Song, nố lẩi nùçm trïn lêìu
SƯËNG VÂ SUY NGÊỴM
13
mưåt, giûäa hai phông ng, vâ mùåc cho nhûäng lúâi
khêín nâi ca anh, tưi vêỵn khưng cho rùçng viïåc
mònh sûã dng nố lâ àng àùỉn.
“Nhâ tưi khưng cố phông tùỉm nâo, chó cố
nhûäng cùn phông huìn ẫo mâ thưi”
, mưåt cư gấi
xinh àểp àậ nối thïë trong mưåt àoẩn quẫng cấo
trïn truìn hònh. Cư êëy àang quẫng cấo cho cấc
mùåt hâng vïå sinh – bưìn rûãa, bưìn tùỉm, bïí chûáa vâ
nhûäng thûá tûúng tûå nhû thïë – àûúåc lùỉp àùåt trong
mưåt phông tùỉm. Mêíu quẫng cấo têåp trung vâo
nhûäng hònh dấng, àûúâng cong vâ àûúâng nết ca
nhûäng mốn àưì cng nhû ca cư gấi. Ban àêìu, cư
ta choâng khùn tùỉm vâ sau àố lâ mùåc qìn ấo àêìy
à. Tưi cho rùçng giûäa hai hònh ẫnh nây, chùỉc hùèn
cư êëy àậ phẫi ài tùỉm.
Vêåy thò tùỉm úã àêu – nïëu cư êëy khưng cố mưåt
nhâ tùỉm trong nhâ mònh? Hay, phông tùỉm àố
cng cố mưåt têëm thẫm ph kđn sân, nhû núi tưi
àậ dûâng chên àïm hưm àố úã Ln Àưn?
Tưi khưng biïët trẫ lúâi thïë nâo cho cêu hỗi nây.
Cố thïí chng ta àang àïën gêìn thúâi àiïím mâ cêu
nối
“sûå trong sẩch bïn trong cố trûúác” trúã thânh
mưåt trô àa nhû trong cåc gùåp thûúång àónh vïì

vêën àïì Trấi Àêët úã Rio de Janerio vûâa qua.
SƯËNG VÂ SUY NGÊỴM
14
Khi àân ưng ài chúå
- Cố hai loẩi bđ, - vúå tưi nối, - mưåt loẩi dâi
vâ mâu xanh, gổi lâ bđ àao. Loẩi kia thò trôn vâ
mâu vâng, gổi lâ bđ àỗ. ÚÃ Delhi, àưi khi ngûúâi
ta gổi cẫ hai loẩi nây chó àún giẫn lâ “bđ”. Àûâng
nhêìm lêỵn nhế. Hậy mua bđ àỗ chûá àûâng mua bđ
àao. Bâ bấn rau bïn ngoâi tôa nhâ Yamuna biïët
àêëy. Hậy cûá nối vúái bâ ta lâ mưåt ph nûä sưëng úã
Tara Apartments àậ nhúâ anh túái. Bâ êëy sệ hiïíu.
Tưi ài thùèng túái cûãa hâng rau bïn ngoâi tôa
nhâ Yamuna. Tưi phẫi lâm nhû thïë. Vúå tưi bõ
àau vâ bấc sơ àậ khun cư êëy giẫm thiïíu viïåc ài
lẩi, vâ nhêët lâ khưng nïn leo cêìu thang. Vò thïë
hưm êëy, tưi múái phẫi ài mua rau quẫ mưåt mònh.
Vúå tưi nghơ rùçng, gùåp mưåt ngûúâi àân ưng
khưng rânh viïåc chúå ba nhû tưi ài mua, ngûúâi
ta sệ nối thấch. Tưi chûa bao giúâ hiïíu àûúåc sûå
húåp l trong lêåp lån nây ca vúå mònh. Tuy
nhiïn, trong bêët cûá trûúâng húåp nâo, tưi cng
khưng thêëy phiïìn lông. Nố ph húåp vúái mổi ngûúâi
chưìng khưng cưë gùỉng hiïíu nhûäng àiïìu mâ vúå hổ
lâm hay nối. Vâ àố lâ chên l ca Thûúång àïë.
Bâ ch cûãa hâng rêët tûã tïë, bâ hỗi thùm sûác
khỗe ca vúå tưi vâ hiïíu cư êëy mën mua gò. Tuy
vêåy, àïí cho chùỉc ùn, tưi hỗi mưåt thiïëu ph ngûúâi
vng Nam ÊËn cng àang mua rau xem loẩi bđ
trôn mâ bâ ch tiïåm àûa cố àng lâ bđ àỗ khưng.

Cư êëy nhòn tưi, cûúâi vâ xấc nhêån lâ àng, àưìng
thúâi bưí sung thïm mưåt thưng tin rêët cố đch lâ
ngûúâi vng Punjabis gổi loẩi bđ nây chó lâ “bđ”.
Cư êëy cng giẫi thđch cho tưi nghe rùçng bđ àỗ
cố mâu giưëng nhau úã cẫ bïn trong lêỵn bïn ngoâi,
trong khi bđ àao thò bïn trong cố mâu trùỉng côn
bïn ngoâi cố mâu xanh. Tưi hỗi bâ ch tiïåm xem
giấ cẫ thïë nâo. Bâ êëy nối mưåt cấch hâo hiïåp:
- Vúái ngûúâi khấc, hổ phẫi trẫ 10 rupi, côn anh
thò chó phẫi trẫ 8 rupi thưi. Anh lêëy bao nhiïu
cên nâo?
Cêu hỗi nây lêåp tûác khiïën tưi bưëi rưëi. Vúå tưi
mẫi dùån tưi cấch phên biïåt bđ àao vâ bđ àỗ mâ
qụn khưng nối nïn mua bao nhiïu cên. Tưi
nhòn ngûúâi thiïëu ph vng Nam Ên mưåt lêìn
nûäa, gêìn nhû khêín nâi, vâ hỗi cư xem tưi nïn
15
SƯËNG VÂ SUY NGÊỴM
16
mua bao nhiïu. Cư êëy àấp lẩi cng mưåt n cûúâi:
- Nố ty thåc vâo viïåc anh mën ùn bao
nhiïu.
- Chng tưi chó cố hai ngûúâi, - tưi àấp, - vâ
chng tưi khưng ùn nhiïìu lùỉm àêu.
- Trong trûúâng húåp êëy, - ngûúâi thiïëu ph bêåt
cûúâi, - thò mưåt cên thưi lâ à rưìi.
Tưi mua mưåt cên thûá quấi qu àố vâ xấch nố
vïì nhâ. Vúå tưi rêët vui vò tưi àậ vûúåt qua àûúåc bâi
kiïím tra ngùåt nghêo nây. Dơ nhiïn, phêìn thûúãng
cho viïåc nây cêìn àûúåc tđnh cho ngûúâi thiïëu ph

xa lẩ vng Nam ÊËn nổ. Nïëu cư êëy cố àang àổc
àûúåc nhûäng dông chûä nây, thò xin cho phếp tưi
àûúåc nối
“Cẫm ún, qu cư tưët bng”.
SƯËNG VÂ SUY NGÊỴM
17
Cån bấo ài lẩc
Chng tưi cố mưåt con chố cấi dïỵ thûúng
giưëng Labrador vúái bưå lưng mâu nêu sêåm. Nố
chó khoẫng mưåt nùm tíi nhûng rêët ngoan, tònh
cẫm vâ cố trấch nhiïåm. Nhû mổi ch chố giưëng
Labrador, nố rêët khố chõu vúái cấi nống ca
Delhi. Vò thïë, trong sët ma hê, nố nùçm úã
phông ng trïn lêìu ca Prem vâ Rita, con trai vâ
con dêu tưi, ngay dûúái cấi mấy àiïìu hôa.
Mưỵi bíi sấng, ngûúâi giao bấo nếm nhûäng
cån bấo àûúåc cưåt chùåt bùçng mưåt súåi dêy thun
lïn hânh lang chung giûäa nhâ chng tưi vúái nhâ
mưåt ngûúâi hâng xốm khấ nưíi tiïëng. Qu ưng àố
chó àùåt mua mưåt túâ bấo, côn chng tưi mua ba
túâ. Do àố, cån bấo ca chng tưi nùång hún ca
ưng ta. Bêët cûá ai nhòn vâo cng àïìu xấc àõnh
àûúåc àiïìu nây mâ khưng tưën nhiïìu thúâi gian.
Ngay khi cån bấo chẩm vâo cûãa nhâ chng
tưi, Brandy
(
*
)
phống ra, ngoẩm nố lïn vâ mang
(

*
)
Brandy: Tïn con chố - ND.
18
SƯËNG VÂ SUY NGÊỴM
thùèng àïën phông ng ca Rita vâ Prem. Brandy
phên biïåt àûúåc cån bấo nâo lâ ca nhâ nâo. Nố
khưng hïì mùỉc sai lêìm trong viïåc nhùåt àng cån
bấo ca chng tưi.
Ngûúâi hâng xốm ca gia àònh tưi thónh
thoẫng ra lêëy bấo trûúác Brandy. D lâ do sûå tô
mô, nhêìm lêỵn hay bêët cûá àiïìu gò khấc, thò cấi
viïåc khưng hay dûúái àêy cng àậ xẫy ra. Ưng ta
cêìm cån bấo ca chng tưi lïn, múã ra, àổc lûúát
qua nhûäng tin chđnh trong nhûäng túâ bấo mâ ưng
êëy khưng àùåt mua, sau àố cån chng lẩi àng
võ trđ, d khưng àûúåc chùåt lùỉm, vâ thẫ nố nhể
nhâng trûúác cûãa nhâ chng tưi.
Mưåt àưi lêìn, cố thïí vò àậ tòm thêëy àiïìu hêëp
dêỵn nâo àố trong nhûäng túâ bấo mònh khưng àùåt
mua, ưng ta lêëy têët cẫ bấo vâo nhâ mònh.
Khi Brandy ra ngoâi vâ khưng thêëy cån bấo,
nố lêåp tûác àấnh húi xung quanh àïí dô tòm. Cố
khi nố chẩy vâo bïëp àïí xem Sushma, ngûúâi àêìu
bïëp ca chng tưi, àậ mang cån bấo vâo chûa.
Khi biïët chùỉc nhûäng túâ bấo chûa hïì àûúåc àûa
vâo nhâ, Brandy quay lẩi, àấnh húi xung quanh
mưåt lêìn nûäa, rưìi gộ cûãa nhâ hâng xốm bùçng chên
trûúác, vâ thïë lâ cån bấo àûúåc nếm trẫ bùçng
19

SƯËNG VÂ SUY NGÊỴM
àûúâng cûãa sưí. Nhûäng túâ bấo bay tung tốe, lưån
xưån. Brandy nhòn chùçm chùçm vâo cùn hưå ca
qu ưng nổ mưåt cấch giêån dûä, àoẩn, nhùåt lêëy
cån bấo ca chng tưi mang vïì.
Thïë rưìi, mưåt bíi sấng àểp trúâi nổ, chng
cûãa nhâ chng tưi bêët chúåt reo lïn khưng ngûâng.
Êm thanh êëy nghe nhû tiïëng chng bấo àưång
cåc chiïën giûäa ÊËn Àưå – Pakistan vêåy. Cho rùçng
Sushma cố lệ àang úã trong nhâ tùỉm, con trai tưi
àậ bûúác xëng, múã cûãa. Qu ưng hâng xốm ca
chng tưi àang àûáng àố, khưng ngúát tn ra
nhûäng lúâi phân nân vúái vễ cấu kónh quấ àưå.
- Thûa bấc, cố chuån gò vêåy ẩ? - Con trai tưi
hỗi, àoấn chûâng cố lệ mưåt cún àau dûä dưåi àậ bêët
ngúâ xẫy àïën vúái cấi bao tûã ca ưng ta.
Ưng êëy bùỉt àêìu lúán tiïëng:
- Con chố nhâ anh àậ lêëy cẫ bấo ca tưi.
Con trai tưi giẫi thđch cho ưng êëy mưåt cấch
hïët sûác lõch sûå rùçng, Brandy khưng lâm nhû thïë.
Nhû mưåt quy låt, nố chó nhùåt lêëy cån bấo ca
nhâ chng tưi mâ thưi.
Brandy àûúåc gổi àïën. Bêët cûá khi nâo gêy ra lưỵi
lêìm gò, nố cng àïìu trưën dûúái bân ùn. Nố bûúác
20
ra, nhòn ngûúâi àân ưng tûâ àêìu àïën chên, rưìi bêët
thêìn nếm vâo ưng ta túâ bấo lêëy ra tûâ mưåt xố xónh
nâo àố, vúái mưåt thấi àưå khinh khónh. Ngûúâi àân
ưng khưng nối gò cẫ. Ưng ta côn cố thïí nối gò
nûäa bêy giúâ?

Àậ nhiïìu thấng trưi qua tûâ khi sûå viïåc nây xẫy
ra, vâ bấo ca chng tưi khưng côn biïën mêët úã
trûúác cûãa nhâ nûäa.
SƯËNG VÂ SUY NGÊỴM
21
Núi thïë giúái
chûa thay àưíi
Vâo khoẫng nùm 1939-1940, tưi lâ sinh
viïn trong mưåt khốa hổc ngùỉn hẩn úã trûúâng Cao
àùèng S. A. Jain tẩi thânh phưë Ambala. Chng tưi
sưëng trong mưåt doanh trẩi, cấch núi cha tưi àang
bõ giam giûä khoẫng nùm dùåm. Tưi àậ tûâng ài
àïën trûúâng bùçng xe lûãa. Cố khoẫng 20 sinh viïn
khấc sưëng trong doanh trẩi cng ài hổc nhû thïë.
Chó cố duy nhêët mưåt loẩi phûúng tiïån vêån
chuín khấc lâ xe ngûåa hai bấnh. Di chuín
bùçng xe ngûåa tưën rêët nhiïìu thúâi gian. Bïn cẩnh
àố, cố vâi ngổn àưìi nhỗ giûäa doanh trẩi vâ thânh
phưë. Nhûäng ngổn àưìi nây cố thïí êín chûáa nhiïìu
nguy hiïím.
Thúâi êëy, tâu lûãa cố bưën hẩng: hẩng mưåt, hẩng
hai, hẩng Inter vâ hẩng ba. Khưng cố hẩng AC.
Chng tưi thûúâng ài toa hẩng ba vâ tiïìn vế hùçng
thấng khoẫng 2 rupi. Lûúåt vïì, chuën tâu àïën tûâ
22
S
ƯËNG VÂ SUY NGÊỴM
Rajpura thûúâng vâo ga mån giúâ. Rêët khố àïí
giïët thúâi gian tẩi ga tâu lûãa. Mưåt ngûúâi cố thïí
lâm àûúåc bao nhiïu trô tinh nghõch cú chûá?

Ngûúâi ch ga biïët rộ nhûäng cêåu nhốc nhû
chng tưi sệ chùèng bao giúâ khưn lúán. Ưng ta
ln khốa cûãa phông chúâ toa tâu hẩng hai. Ưng
khưng cho phếp chng tưi vâo àố vò chng tưi lâ
hânh khấch ca toa hẩng ba. Ngây nổ, mưåt
ngûúâi trong sưë chng tưi mua vế hẩng hai tûâ
thânh phưë Ambala àïën doanh trẩi vúái giấ bưën
àưìng anna
(
*
)
. Cêåu bẩn êëy àậ båc võ ch ga phẫi
múã cûãa phông chúâ toa hẩng hai. Cêåu ta bûúác vâo
mưåt cấch àêìy kiïu hậnh, theo sau lâ l chng tưi.
Ngây hưm sau, mưåt cêåu bẩn khấc mua vế
hẩng hai. Nhûng trong khi cêåu êëy bûúác vâo
phông chúâ toa tâu hẩng hai mâ khưng gùåp bêët cûá
khố khùn nâo thò nhûäng ngûúâi côn lẩi chng tưi
bõ àêíy ra. Cố mưåt râo cẫn giûäa chng tưi vâ võ
quẫn l ga. Tuy nhiïn, cëi cng, võ quẫn l ga,
mùåc cho sûå thêåt lâ ưng ta cố àûúåc sûå hêåu thỵn
ca àïë chïë Anh hng mẩnh, vêỵn phẫi àêìu hâng.
Nhûäng ngây sau àố, tûâng ngûúâi trong chng tưi
lêìn lûúåt mua vế tâu hẩng hai vâ nhúâ àố, nhûäng
ngûúâi côn lẩi sệ àúåi tâu trong phông chúâ dânh
cho toa hẩng hai. Thêåt lâ tuåt vúâi!
(
*
)
Àưìng anna: Àún võ tiïìn tïå nhỗ nhêët ca ÊËn Àưå.

23
Vâo tìn lïỵ cëi cng ca thấng Tấm nùm
1993, tưi ài tûâ Central Secretariat àïën Tara
Apartments trïn mưåt chiïëc xe but ca hậng
Blue Line. Xe chẩy àûúåc mưåt àoẩn thò cố khoẫng
10 nûä sinh mùåc àưìng phc àốn xe. Chiïëc xe but
àậ àêìy nghểt ngûúâi rưìi. Cấc cư bế vêỵn cưë gùỉng
bûúác vâo.
- Đt nhêët cng phẫi àûa vế chûá, Guddi! - Nhên
viïn soất vế nối to, cûúâi vúái mưåt em trong sưë àố.
- Hưm nay àïën lûúåt ca Munni. - Cư bế trẫ
lúâi.
Cư gấi cố tïn Munni vung vêíy têëm vế trûúác
cùåp mùỉt ca nhên viïn soất vế.
- Thïë nhûäng ngûúâi côn lẩi thò sao? - Ưng ta
lúán tiïëng hỗi.
- Ngây nâo ưng cng hỗi chng tưi mưåt cêu
nhû thïë! – Vâi ngûúâi trong sưë cấc cư tùåc lûúäi. -
Mưåt ngûúâi àậ mua vế, thïë lâ à rưìi. Nố àậ tđnh
ln phêìn ca nhûäng ngûúâi khấc!
SƯËNG VÂ SUY NGÊỴM
24
K ûác thúâi gian
- Anh mën cùỉt tốc kiïíu nâo? Anh, Phấp
hay kiïíu ÊËn àún giẫn? - Baghi Jaan hỗi tưi.
Tưi khưng biïët kiïíu nâo thò trưng ra sao cẫ
nïn àïì nghõ Baghi Jaan giẫi thđch sûå khấc nhau
giûäa cấc kiïíu tốc mâ anh vûâa nối.
- Kiïíu Anh nghơa lâ cố rệ ngưi, trấi hay phẫi
ty anh chổn. – Anh ta sưët sùỉng. - Kiïíu Phấp

khưng rệ ngưi gò cẫ.
- Côn kiïíu ÊËn thò sao?
- Nhû sên bống àấ vêåy, - anh ta trẫ lúâi, - mưåt
mẫnh àêët bỗ hoang, hoân toân trổc lốc.
Baghi Jaan vâ Kale Khan lâ hai anh em. Hổ
cng nhau múã mưåt hiïåu cùỉt tốc úã Peshawar cố tïn
lâ “Aalishan”. Vâo khoẫng àêìu nhûäng nùm bưën
mûúi, tiïåm cùỉt tốc duy nhêët mâ tưi biïët àïën lâ
mưåt cûãa hiïåu úã Anarkali, Lahore cố tïn lâ
“Victoria”. ÚÃ àố, hổ lêëy mưåt rupi tiïìn cưng cho
viïåc cùỉt tốc vâ gưåi àêìu. Tưi tûâng cố mưåt cư bẩn
gấi sưëng úã sưë 2 Mahabir Gali, àûúâng Nisbet.
Trûúác khi àïën gùåp ngûúâi cha vơ àẩi ca cư êëy, tưi
àậ chónh trang lẩi vễ ngoâi úã “Victoria”.
“Aalishan” ca Baghi Jaan vâ Kale Khan thua
xa “Victoria”, mùåc d nố lâ hiïåu cùỉt tốc hâng àêìu
úã thânh phưë Peshawar.
- Tẩi sao anh khưng lâm thïë nây nhó. - Tưi nối
vúái Baghi Jann. - Anh cûá cùỉt têët cẫ nhûäng phêìn
thûâa ra lâ àûúåc, tưi lâ nhûäng chưỵ nâo tốc mổc
dâi quấ êëy?
Anh ta nhùåt dao cẩo lïn, châ qua châ lẩi trïn
miïëng vẫi da àïí mâi sùỉc vâ vung vêíy nố mưåt cấch
àêìy hùm dổa.
- Anh lâm cấi quấi gò thïë? - Tưi båt miïång hỗi.
- n lùång. - Anh ta cau cố nối. - Cấi nây chó
dânh àïí cẩo phêìn tốc thûâa ca anh thưi. Nhûng
nïëu anh cûá lẫi nhẫi khưng ngûâng nhû thïë thò tưi
khưng thïí bẫo àẫm nố sệ hẩ cấnh xëng chưỵ nâo
àêu. Nïëu nố àêåu xëng hổng anh, chó cố

Thûúång àïë múái gip anh àûúåc mâ thưi.
Tưi àânh phẫi im lùång vâ àïí Baghi Jaan tân
phấ cấi àêìu tưi theo anh ta. Khi anh ta bùỉt àêìu
25
SƯËNG VÂ SUY NGÊỴM