Tầm quan trọng của nhóm Côn trùng Nhóm có hại pptx

Tầm quan trọng của
nhóm Côn trùng -
Nhóm có hại


Côn trùng đã gây những tổn thất rất lớn cho nền
sản xuất nông nghiệp. Số liệu công bố hàng
năm của nhiều nước trên thế giới là thiệt hại do
côn trùng gây ra ngoài đồng ruộng lên đến 10 –
30% tổng giá trị, còn trong kho tàng thì dao
động từ 10 – 50%.
Thành phần loài và khả năng gây hại của côn
trùng ở các quốc gia khác nhau thì rất khác
nhau. Ví dụ như ở nước ta ngoài đồng ruộng
phổ biến các loài sâu đục thân lúa Schoenobius
incertellus, sâu đục thân hai chấm Tryporyza
incertulas, sâu đục thân lúa 5 vạch Chilo
suppressalis, sâu gai Hispa armigera, bọ
rầy xanh Nephotettix apicalis, sâu
nănPachydiphosis oryzae, sâu loang Earias
fabia, mọt gạo Sitophilus oryzae, mọt đậu
xanhCallosobruchus chinensis.
Nhóm gây hại kiến trúc nhà cửa, kho tàng, đê
đập, cây trồng ăn quả và cây công nghiệp, đồ
dùng len, dạ, thậm chí cả thực phẩm
gồm nhiều loài mối (Isoptera), mọt, gián
Các loài côn trùng này nhiều lúc đã tạo ra các
thảm hoạ khôn lường như sụp đổ nhà cửa, cầu
cống hay vỡ đê
Nhóm côn trùng truyền bệnh cho người và gia

súc: nhiều loài ruồi, muỗi là đối tượng truyền
các bệnh hiểm nghèo như kiết lỵ, thương hàn,
tả, sốt xuất huyết, sốt rét, ngủ li bì Bọ chét
truyền bệnh dịch hạch, chấy rận truyền bệnh sốt
phát ban sốt chiến hào làm cho rất nhiều nạn
nhân tử vong trong các cuộc chiến tranh.
Hoàng Vân
Tầm quan trọng của Côn trùng - Nhóm có lợi


Là lớp đông nhất trong ngành chân khớp, chúng
sinh sản nhanh, số lượng cá thể nhiều nên có
vai trò rất quan trọng đối với con người và tự
nhiên. Khả năng phân bố của chúng rất rộng
trên mọi sinh cảnh của lục địa, tham gia tích cực
vào chu trình chuyển hoá vật chất trong hệ sinh
thái. Chúng là thành viên không thể thiếu trong
hệ sinh thái. Vai trò của côn trùng phụ thuộc rất
lớn vào đặc điểm hình thái, sinh học, sinh lý
có thể chia côn trùng thành 2 nhóm chính là
nhóm gây hại và nhóm có lợi.
Nhóm côn trùng có lợi
Có khoảng 85% số lượng các cây có hoa thụ
phấn nhờ côn trùng. Đây là một vai trò rất to
lớn, tác động quyết định đến năng suất và chất
lượng của sản phẩm cây trồng. Sự thích nghi
của côn trùng với cấu trúc cơ quan sinh sản
thực vật được hình thành rất lâu đời và được
gìn giữ, hoàn thiện nhờ quá trình tiến hoá và
chọn lọc tự nhiên. Nhiều loài thực vật không thể

tồn tại nếu không có các loài côn trùng thụ phấn
cho nó. Ví dụ như thực vật thuộc họ thập tự
không thể thiếu côn trùng Cánh vảy thuộc họ
Pieridae. Các bộ côn trùng đóng vai trò thụ phấn
cho cây chủ yếu là các bộ Cánh màng, Cánh
vảy, Cánh cứng
Tham gia cải tạo đất gồm nhiều nhóm côn trùng
sống trong đất, trên mặt đất và trong các lớp
thảm mục cũng như trên thân cây. Chúng phân
huỷ xác thực vật, động vật, các mùn bã hữu cơ
như chất thải của động vật Một mặt chúng
cung cấp chất mùn, khoáng cho đất, mặt khác
chúng tạo nên môi trường vi sinh vật phong phú
gián tiếp cải tạo đất và khu hệ sinh vật đất.
Thuộc về các nhóm này có côn trùng sống gần
đất như các bộ Bọ nhảy, Ba đuôi, Đuôi nguyên
thủy, Mối, mọt, bọ hung
Tiêu diệt côn trùng có hại gồm các nhóm côn
trùng bắt mồi ăn thịt, côn trùng ký sinh. Một mặt
chúng làm giảm số lượng cá thể các loài gây
hại, mặt khác góp phần cân bằng hệ sinh thái.
Thuộc các nhóm côn trùng này có các bộ Chuồn
chuồn, Cánh cứng, Cánh màng, Hai cánh, Bọ
ngựa và đặc biệt là ong ký sinh. Ví dụ như bọ
rùa châu Úc Rdolia cardinalis ăn rệp sáp hại
câyIcerya purchasi, bọ rùa vằn Coccinella
repanda, bọ rùa 7 chấm Coccinella
septempunctata, bọ rùa 8 chấm Synpharmonia
octomaculata, hổ trùng Cicindella sexpuctata,
ruồi ăn sâu (Asilidae), ruồi ăn rệp

(Syrphidae), ruồi ký sinh (Tachinidae), ong
kén nhỏ (Branconidae), ong đất bụng xanh
(Scelionidae), ong mắt đỏ
(Trichogrammatidae) Nông dân Việt Nam
thường dùng kiến Oecophylla
smaragdina phòng trừ sâu hại lá cam.
Một số loài được dùng làm nguyên liệu như
tằm Bombyx mori được nuôi để lấy tơ tằm dệt
vải, lấy xác nhộng làm thực phẩm. Ong mật có
các loài Apis melifera, Apis cerana, được thuần
hoá để nuôi phổ biến, lấy mật, sữa chua và sáp.
Loài ong muỗi, ong ruồi được khai thác mật tự
nhiên (trong rừng tràm, rừng rậm). Nhựa cánh
kiến đỏ (do loài Laccifera lacca tiết ra) rất có giá
trị trong các ngành công nghiệp hiện đại (điện,
vũ trụ, hàng không) do tính chất ưu việt của nó
mà không có nhựa tổng hợp nào thay thế được
(tính co giãn, đàn hồi không đáng kể khi nhiệt độ
thay đổi đột ngột, hằng số cách điện cao, chống
tia tử ngoại, không thấm, ẩm, chịu a xit, kết dính
và tạo màng ). Ngoài ra nhựa cánh kiến đỏ còn
được sử dụng trong công nghiệp nhuộm, cao
su, điện ảnh và mỹ nghệ.
Nhiều côn trùng tạo thành chuỗi thức ăn quan
trọng trong hệ sinh thái, chúng là thức ăn không
thể thiếu của nhiều loài chim, ếch nhái, bò sát,
cá và thú. Có nghĩa là côn trùng đóng góp một
phần rất quan trọng cho bảo tồn đa dạng sinh
học và cân bằng hệ sinh thái.
Hoàng Vân