Phục hồi chức năng vận động cho bệnh nhân viêm khớp dạng thấp potx

Phục hồi chức năng vận động
cho bệnh nhân viêm khớp
dạng thấp

Phục hồi chức năng vận động trong đợt cấp của bệnh VKDT
Trong đợt tiến triển, cần để các khớp được nghỉ ngơi, vì gắng sức
có thể làm tăng biến dạng khớp. Do vậy cần phải thận trọng chờ đợi
thuốc tác dụng trước đã. Khớp bị tổn thương cần ít vận động ban ngày
và nghỉ ngơi, đặt ở tư thể đúng ban đêm. Cần phải duy trì tư thế khớp
đúng đắn vài phút nhiều lần trong ngày. Bình thường bệnh nhân hay
đặt gối kê dưới kheo chân để làm giảm đau khi bị sưng đau khớp gối,
tuy nhiên điều đó dễ làm cứng khớp ở tư thế gấp. Sự biến dạng này sẽ
làm ảnh hưởng đến đi lại, thậm chí khi đợt viêm chấm dứt. Bàn tay và
cổ tay cũng cần cố định ở tư thế đúng khi các khớp bị viêm. Cần phải
mang tối thiểu nẹp nghỉ ngơi vào ban đêm. Dụng cụ này cho phép giữ cổ
tay và ngón tay ở tư thế chức năng, và làm giảm sự co rút của gân cơ.
Tác dụng chống viêm và giảm đau của nó rất nhanh. Chú ý cho khớp
nghỉ ngơi không có nghĩa là cứ nằm suốt ngày trên giường hay ngồi trên
ghế bành cả ngày. Cần cố gắng hoạt động ngay khi cảm thấy mỏi mệt để
tránh các hậu quả của cố định lâu dài.
Sử dụng nẹp
Nẹp chính là các dụng cụ để cố định hay duy trì ổn định các khớp, với
mục tiêu là giảm viêm khớp, sửa chữa các biến dạng và thúc đẩy hoạt động.
Các nẹp tay là một ví dụ. Có hai loại nẹp: nẹp có tác dụng cải thiện thực hiện
các động tác (nẹp chức năng) và nẹp nâng cao chất lượng nghỉ ngơi của
khớp (nẹp nghỉ ngơi). Nẹp chức năng được sử dụng trong lúc hoạt động để
thúc đẩy thực hiện các động tác hay bảo vệ một hay nhiều khớp. Nẹp nghỉ
ngơi được đeo trong các giờ nghỉ ban ngày và ban đêm. Các loại nẹp cần do
bác sĩ kê đơn.
- Sử dụng nẹp chức năng: Ban ngày, có thể mang nẹp cổ tay hay ngón
tay để thực hiện các động tác sinh hoạt hằng ngày. Có thể mang nẹp khi lao

động chân tay trong hai tình huống sau: sau mỗi lần làm việc thì bệnh nhân
cảm thấy đau cổ tay, có cảm giác mất sức và do vậy ngại làm các hoạt động
hằng ngày. Duy trì cổ tay bằng nẹp cổ tay tăng lực có thể thay đổi cuộc sống
của bệnh nhân. Bệnh nhân thậm chí có thể làm vườn. Bệnh nhân cần phải
mang nẹp khi thực hiện những hoạt động khó khăn. Tình huống khác là phải
mang nẹp trong ngày, ví dụ nẹp ngón tay do ngón tay bắt đầu bị biến dạng,
gây khó lao động. Nẹp có tác dụng hạn chế các động tác khớp có hại. Nẹp
toàn bộ khi nghỉ ngơi bàn tay và khi nào cần mang.
- Sử dụng nẹp nghỉ ngơi: Nẹp toàn bộ cố định cả cổ tay và bàn tay,
trải dài từ cẳng tay đến tận ngón tay. Đó là nẹp nghỉ ngơi vì được chế tạo để
cố định khớp trong giờ nghỉ ban ngày hay ban đêm. Nẹp cố định khớp ở một
vị trí nhất định, để nới lỏng sự căng cứng khớp gây đau đớn, giảm co cứng
cơ và tránh sự co rút làm tăng nguy cơ cứng ngón tay ở vị trí xấu. Nẹp này
được chuyên gia vật lý trị liệu và nhà sản xuất tạo nên, cần phải được chỉnh
sửa tối thiểu một lần trong một năm. Buổi sáng khi tháo nẹp ra, để tránh
cứng khớp cần phải ngâm tay vào nước ấm và cử động các ngón tay.
Tập thể dục, thể thao
Nếu đau xuất hiện mỗi khi vận động thì không nên nản chí. Người
bệnh chỉ cần mang dụng cụ giúp đỡ và thay đổi một số động tác là có thể
tiếp tục hoạt động được. Có thể tập tĩnh, tức là chỉ cần tập luyện cơ lực có
đối kháng thay vì vận động, hay tập luyện những bài tập thể dục ngắn tại
nhà. Các bài tập thể dục cho bàn tay giúp duy trì sự mềm dẻo khớp cổ tay và
ngón tay. Các bài tập cho chân giúp cho đứng vững và đi lại tốt hơn. Bệnh
nhân cần duy trì hoạt động thể lực đầy đủ và tiếp tục các sinh hoạt hằng
ngày, nhưng cần tránh các hoạt động không cần thiết. Người bệnh cần có
hoạt động thể chất thường xuyên như đi bộ, đi xe đạp, bơi lội theo khả năng
của mình. Nếu tập được thể thao thì vẫn nên tiếp tục. Tuyệt đối không được
tác động cột sống khi đau cổ, vì các tổn thương cột sống có thể nặng lên sau
khi làm thủ thuật này, và có các biến chứng là tai biến mạch máu não, di
chứng thần kinh không phục hồi được.