Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn Tin học lớp 8- Nguyễn Thị Hải Yến

Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
I. Phần mở đầu
I.1. Lý do chọn đề tài:
Trong bối cảnh Công nghệ thông tin ngày càng phát triển, việc sử dụng máy
tính không còn bó hẹp trong viện nghiên cứu, các trờng đại học, các trung tâm
máy tính mà còn mở rộng ra mọi xí nghiệp, cơ quan, nhà máy. Song song với quá
trình trên việc giảng dạy Tin học trong các trờng phổ thông cũng đợc đẩy mạnh đi
đôi với việc tăng cờng trang bị máy vi tính trong nhà trờng. Trong những năm gần
đây nền giáo dục nớc nhà đang thực sự bớc vào chặng đờng đi lên với biết bao
gian truân và thử thách để đáp ứng yêu cầu đổi mới của thời đại, tiến kịp nền giáo
dục trên toàn thế giới. Ngành Giáo dục nớc ta đang từng bớc đi lên, vì vậy việc
học sinh đợc tiếp cận với Công nghệ thông tin là một vấn đề mà ngành giáo dục
đang rất chú trọng và quan tâm tới.
Ngôn ngữ lập trình Pascal do Niklaus Wirth, giáo s điện toán trờng đại học
Zurich (Thuỵ Sỹ) đề xuất vào năm 1970 với tên gọi Pascal để kỉ niệm nhà toán
học và triết học nổi tiếng ngời Pháp Blaise Pascal. Đây là một ngôn ngữ thuật giải,
có tính cấu trúc, chặt chẽ, sáng sủa và với mục đích là công cụ giảng cho sinh
viên. Song hiện nay Pascal đã trở thành 1 trong những ngôn ngữ phổ biến nhất,
thích hợp nhất cho tất cả các đối tợng học môn Tin học. Với ngôn ngữ lập trình
Pascal các em học sinh phổ thông phát triển đợc lối t duy rõ ràng, mạch lạc.
Với môn Tin học ở trờng phổ thông trang bị cho học sinh những hiểu biết
cơ bản về Công nghệ thông tin và vai trò của nó trong xã hội hiện nay, phơng pháp
giải quyết vấn đề theo qui trình công nghệ và kĩ năng sử dụng máy tính phục vụ
học tập và cuộc sống. Ngoài ra Tin học có ý nghĩa to lớn đối với sự phát triển trí
tuệ, t duy thuật toán cho ngời lao động góp phần hình thành học vấn phổ thông
cho học sinh, góp phần làm tăng hiệu quả giáo dục. Vì thế ngời giáo viên luôn
luôn không ngừng đổi mới phơng pháp dạy học, việc đổi mới phơng pháp dạy học
môn Tin học đợc thể hiện ở các mặt:
- Đổi mới hoạt động của giáo viên .
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
1 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh

Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
- Đổi mới hình thành, tổ chức và phơng tiện học tập .
- Đổi mới hoạt động học tập của học sinh dới sự hớng dẫn của giáo viên học
sinh đợc hoạt động cá nhân, hoạt động theo nhóm, thảo luận giữa các nhóm và cả
lớp, thông qua các phơng tiện dạy học.
Môn Tin học mới đợc đa vào các trờng THPT nó là môn học rất mới và gây
hứng thú học tập cho học sinh vì qua môn học này các em có dịp tiếp cận với
thông tin, với công nghệ hiện đại. Tuy nhiên, với phần ngôn ngữ lập trình Pascal
thì học sinh THCS tiếp thu khó khăn, chậm hơn do yêu cầu của phần này là phải t
duy nhiều, các em phải nắm chắc các kiến thức về Toán học. Về phía giáo viên
khi giảng dạy ngôn ngữ lập trình Pascal, tôi nhận thấy khi học sinh học về ngôn
ngữ này thờng mắc phải một số vấn đề nh: về phần bài tập với những bài tập đơn
giản không phải dùng câu lệnh ghép thì học sinh có thể làm đợc nhng với các bài
phải sử dụng câu lệnh ghép và kết hợp một số câu lệnh khác thì học sinh lại gặp
khó khăn; về phần thực hành học sinh hay mắc các lỗi nhỏ về dấu chấm, dấu phẩy,
các từ khoá viết sai , do vậy việc học cũng nh dạy Pascal còn gặp nhiều khó
khăn. Bản thân tôi dạy Tin học đợc một số năm nên cũng tích luỹ đợc một chút
kinh nghiệm, phơng pháp giảng dạy bộ môn tin học trong chơng trình THCS. Sau
đây tôi xin đợc trình bày một vài suy nghĩ của mình về việc Nâng cao hiệu quả
trong việc giảng dạy môn tin học 8. Rất mong đợc các ý kiến đóng góp của các
bạn đồng nghiệp.
I.2. Mục đích nghiên cứu:
Đề tài này đối với tôi là lần đầu tiên nghiên cứu, phạm vi không rộng lắm
nhng tài liệu tham khảo có hạn nên ít nhiều cũng gặp khó khăn khi thực hiện.
Song là một giáo viên rất thích môn tin nên tôi đã cố gắng hết sức mình và học hỏi
những đồng nghiệp để thực hiện đề tài mà mình đã lựa chọn.
- Đề tài nhằm nâng cao hiệu quả trong việc dạy bộ môn tin 8.
- Học sinh biết định hớng bài học một cách có căn cứ rõ ràng, chính xác
đồng thời kích thích sự tò mò, tìm tòi, khám phá say mê học tin của học sinh.
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến

2 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
I.3. Thời gian, địa điểm nghiên cứu:
- Tôi đã thực hiện nghiên cứu đề tài này trong cả một năm học 2009 - 2010
- Nghiên cứu với bộ môn Tin học trên học sinh khối 8 của trờng THCS
Nguyễn Đức Cảnh - Thị trấn Mạo Khê - Đông Triều - Quảng Ninh.
I.4. Đóng góp về lý luận, thực tiễn:
- Đa số học sinh có khả năng suy luận logic rất tốt, các em có khả năng
mạnh dạn, tự tin trình bày quan điểm của mình trớc đông ngời.
- Khả năng tự học, tự tìm kiếm thông tin của học sinh khá cao, tuy nhiên
cha có điều kiện thể hiện bên cạnh đó ngôn ngữ lập trình Pascal còn liên quan đến
thuật toán vì vậy một số học sinh còn bỡ ngỡ không biết chuyển từ ngôn ngữ toán
học sang ngôn ngữ lập trình Pascal.
- Giáo viên chúng ta đều nhiệt tình, muốn tìm tòi, sáng tạo trong đổi mới
phơng pháp, nhằm tìm ra cách truyền đạt tốt nhất cho bài giảng.
- Công nghệ thông tin và trang thiết bị giáo dục đều đợc trang bị nay đã đủ
cho các trờng nên việc soạn giảng rất dễ dàng và nhanh chóng.
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
3 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
II. Phần nội dung:
II.1. Chơng 1: Tổng quan
Tựy vo tng bi hc m chỳng ta xõy dng k hoch hot ng khỏc nhau,
phự hp vi ni dung ca bi v ng thi m bo hc sinh hiu v vn dng
c kin thc bi hc mt cỏch thnh tho. Cn c vo thc tin hc sinh trong
trng, cn c vo tỡnh hỡnh thc t ca trng hc, cn c vo tỡnh hỡnh chung
ca a phng, theo tụi thỡ dy mụn Tin hc nờn chia ra lm hai kiu bi lờn lp :
- Mt l lờn lp cho mt tit lớ thuyt.
- Hai l lờn lp cho mt tit gii bi tp v thc hnh .
Từ các nội dung vấn đề trên tôi rút ra những kinh nghiệm trong giảng dạy

bộ môn Tin học lớp 8.
II.2. Chơng 2: Nội dung vấn đề nghiên cứu:
II.2.1.i vi tit lớ thuyt:
hc sinh nm c h thng kin thc ca bi v vn dng kin thc
vo gii bi tp õy l mt quỏ trỡnh rt khú khn, ũi hi c ngi dy ln ngi
hc phi c gng n lc. cho vic cung cp kin thc lớ thuyt c nh nhng
m hc sinh hng thỳ hc thỡ GV cn thc hin cỏc bc sau :
Bc 1 : T chc cho hc sinh quan sỏt, tip thu .
* thc hin bc ny thỡ GV cn phi chun b dựng trc quan mt cỏch
chu ỏo, cú tớnh thm m (bng ph cn phi p, hoc mỏy chiu cn phi rừ
rng .) khi dy hng thỳ, trớ tũ mũ toỏn hc ca HS, cho cỏc em ch
ng tip thu kin thc. Mt s vn cn gii quyt khi tin hnh bc ny :
- GV cn kt hp va quan sỏt, va ging, va luyn, phõn tớch chi tit, mụ t
thut toỏn c th giỳp HS khc sõu kin thc.
- ng thi vi vic cung cp kin thc mi l cng c khc sõu thụng qua cỏc
vớ d v phn vớ d, chỳ ý phõn tớch cỏi sai lm thng gp.
- Tng kt tri thc v cỏc tri thc phng phỏp cú trong bi .
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
4 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
* Trong quỏ trỡnh dn dt HS tip thu kin thc thỡ GV cn phi dựng
nhiu cõu hi khỏc nhau cho cựng mt vn gi m cho HS chim lnh
vn cn tip thu, to cho HS cm giỏc t mỡnh phỏt hin ra kin thc mi.Vớ
d : Khi hc bi T bài toán đến chơng trình GV a ra cõu hi l: Để giải
quyết một bài toán cụ thể ngời ta cần phải làm gì? (Đáp án: ta cần xác định bài
toán tức là xác định rõ các điều kiện cho trớc và kết quả thu đợc)
Từ câu trả lời của học sinh giáo viên đa ra 1 vài ví dụ yêu cầu học sinh xác
định các điều kiện cho trớc và kết quả thu đợc của bài toán.
* Giai on ny cú tỏc dng gõy hng thỳ cho HS, giỳp HS phỏt hin kin
thc mt cỏch ch ng nhng mc ghi nh kin thc khụng lõu di,

khc phc hn ch ny GV cn tit hnh bc tip theo .
Bc 2 : Tho lun nhúm
õy l cỏch HS trao i vi nhau v nhng vn bõng khuõng m i
vi GV cỏc em s khụng giỏm trao i, ng thi giỳp cho cỏc em thy c cỏi
hay trong s vn dng kin thc vo bi tp, giỳp cỏc em hc yu cú c hi khc
sõu kin thc thụng qua ý kin ca cỏc em hc khỏ hn. Nhng trong quỏ trỡnh
tho lun nhúm GV v HS cn lu ý cỏc im sau :
* i vi GV :
- Cn phõn chia nhúm mt cỏch cú chn lc m bo lm sao trong nhúm
cú y cỏc i tng, s lng t 2 n 8 HS.
- Khi giao nhim v cho nhúm cú th giao cựng mt nhim v hoc giao cho
mi nhúm mt nhim v khỏc nhau .
- Ni dung cõu tho lun phi rừ rng, kớch thớch c s ham hiu bit ca
HS, liờn quan trc tip n ni dung bi hc.
- Thi gian lm vic ca nhúm phi duy trỡ t 7 n 10 phỳt
- Khi gi HS tr li ni dung cõu hi cn phi gi mt cỏch ngu nhiờn
kớch thớch tt c cỏc i tng trong nhúm phi t lc tỡm hiu v mang vinh
quang v cho nhúm.
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
5 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
- ỏnh giỏ cõu tr li ca cỏc nhúm cn phi m bo s cụng bng, m
bo khớch l c cỏc em trong hc tp .
* i vi HS :
- Trong quỏ trỡnh tho lun cỏc thnh viờn trong nhúm cn chỳ ý, gi trt t,
tp trung suy ngh.
- a ra ý kin ca bn thõn mỡnh cựng tho lun (cho dự ý kin ú thiu
s chớnh xỏc) cho hc sinh bit c cỏi sai ca bn thõn m kp thi sa .
- Trong nhúm tho lun cỏc thnh viờn phi tụn trng ý kin ca nhau, cú
nh vy cỏc bn hc yu mi cú c hi bc l kin thc ca bn thõn .

- Trong khi tho lun cn chỳ ý giỳp nhng bn hc yu hiu rừ vn
Vớ d :Tit hc Thuật toán và mô tả thuật toán
Giỏo viờn cho hc sinh tho lun nhúm theo phiu hc tp sau :
Nhóm 1: Mô tả thuật toán cho công việc pha trà mời khách.
Nhóm 2: Mô tả thuật toán cho công việc nấu cơm.
Nhóm 3: Mô tả thuật toán cho công việc giặt quần áo.
Input:
Output: .
B1:
B2:

Bn
Khi tin hnh hot ng tho lun nhúm mt cỏch thnh cụng thỡ tit hc
tr nờn sụi ng, mc tiờu tit hc coi nh c gii quyt n 80%, vn cũn
li l lm sao khc sõu nhng kin thc cho HS, kin thc tr thnh k nng thỡ
ngi dy cn thc hin tip bc tip theo.
Bc 3 : Khc sõu kin thc
Trong bc ny GV tin hnh hot ng dy hc theo hot ng cỏ nhõn t
ú giỳp GV ỏnh giỏ quỏ trỡnh tip thu kin thc ca tng HS, phõn loi tng i
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
6 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
tng hc sinh, cú hng giỳp cỏc em khc sõu kin thc ca bi. GV a ra
cỏc bi tp theo cỏc kiu sau :
+ Bi tp tng t vi vớ d trong bi cho HS lm ngay trờn bng .
+ Bi tp tng t vi vớ d trong bi cho HS lm ra giy np cho GV
+ Trớch mt phn kim tra nm trc cú vn dng kin thc va hc cho
hc sinh lm ti lp .
+ Ly mt s bi khỏc cú liờn quan n bi hc cho hc sinh lm ti lp
Vớ d : Khi học xong bài Từ bài toán đến chơng trình giỏo viờn a ra bi tp :

Hãy chỉ ra INPUT và OUTPUT của các bài toán sau:
+ Xác định số học sinh trong lớp cùng mang họ Trần?
+ Tính tổng các phần tử lớn hơn 0 trong dãy n số cho trớc.
Hãy mô tả thuật toán tính tổng các phần tử của dãy số A={a
1
, a
2
, , a
n
} cho tr-
ớc?
Hớng dẫn: Để giải quyết đợc bài toán này chúng ta cần xác định INPUT và
OUTPUT, thực ra là cộng liên tiếp các phần tử trong dãy số đó. Ta sử dụng 2 biến
1 biến tính tổng, 1 biến là biến đếm tơng ứng với từng phần tử trong dãy { a
1
, a
2
,
, a
n
}. Ban đầu tổng đợc gán bằng 0, biến đếm đợc gán bằng 0 sau đó tăng biến
đếm lên 1 đơn vị mỗi lần tăng biến đếm đó ta lại cộng tổng với phần tử tơng ứng
với biến đếm đó, quá trình cộng liên tiếp đó cứ thế lặp cho đến khi biến đếm nhỏ
hơn hoặc bằng n (số phần tử trong dãy).
* Mt s li khuyờn khi dy tit ny l :
- Hóy t v trớ ca mỡnh vo v trớ ca hc sinh, ng nờn xem nh bt c mt
kin thc no vỡ iu ú cú th l d i vi giỏo viờn nhng li khú vi HS
- C gng to ra tỡnh hung cú vn lm xut hin HS nhu cu nghiờn cu
kin thc mi, hng thỳ hn trong hc tp .
- Chn cõu hi phi hp lớ cú tỏc dng lụi cun HS tham gia vo bi hc .

- ng b qua m hóy khai thỏc ngay cõu tr li ca HS. Khuyn khớch cỏc cõu
tr li tt.
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
7 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
- Tng cng nhng cõu hi m hc sinh phi phỏn oỏn la chn, t chc cỏc
cuc tranh lun v bi hc.
- Nờn va ging va luyn, vn dng kin thc l cỏch tt nht nm vng kin
thc .
- Nờn s kt ý trc chuyn sang ý sau. Chỳ ý cõn i gia cng c tng phn
v cng c ton bi. Hóy ginh nhng iu cn thit cho bc cng c cui bi
II.2.2. i vi mt tit hng dn gii bi tp v thc hnh
i vi tit lm bi tp thỡ GV phi t chc, iu khin HS vn dng kin
thc ó hc vo gii bi tp khỏc sõu kin thc, thy c mt quan h gia lớ
thuyt v bi tp. ng thi qua tit hc gii bi tp rốn luyn cho HS k nng
gii toỏn v din t vn thụng qua ngụn ng ca bn thõn, hỡnh thnh tớnh
cỏch v phm cht o c cho hc sinh. Dy hc nhng tit hc nh th ny GV
i theo trỡnh t nh sau :
Bc 1: To tin xut phỏt
-T chc m thoi a ra h thng lớ thuyt ca bi c, ca chng
-Ch ra nhng k nng s cn cho vic vn dng kin thc vo bi tp
Vớ d : Trong bi tp sau bi cõu lnh iu kin
- H thng lớ thuyt cn phi nhc li l :
+ Cấu trúc câu lệnh điều kiện
+ Sơ đồ hoạt động của câu lệnh điều kiện
+ Ngoài ra cần nhớ các bớc thuật toán, cấu trúc của 1 chơng trình pascal,
câu lệnh nhập và in dữ liệu ra màn hình.
+ V k nng :
-Yờu cu hc sinh phi nêu các bớc của bài toán (bài tập đó cần làm những
gì?)

-Yờu cu hc sinh phỏn oỏn chớnh xỏc s dng câu lệnh hợp lý
-Yờu cu hc sinh vit cỏc cõu lnh cn gii quyt bi tp ú.
-K nng s dng thut toỏn trong mụn toỏn ỏp dng vo mụn tin
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
8 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
Bc 2 : Thc hin vit chng trỡnh
T chc HS c lp gii bi tp trờn c s huy ng vn hiu bit ca HS,
GV theo dừi, giỳp cỏc em khc phc nhng khú khn ny sinh v t chc cho
tp th HS khai thỏc cỏc bi tp theo nh hng ó c chun b, d oỏn trc.
tit hc thnh cụng thỡ chỳng ta phi vn dng sỏng to PPDH tỡm tũi cỏc
thut toỏn trong toỏn hc sau ú chuyn sang ngụn ng Pascal, c th chỳng ta i
cỏc bc sau :
Tỡm hiu toỏn
Cụng vic ny phi c thc hin mt cỏch thng xuyờn vỡ cú tỡm hiu k
thỡ chỳng mi cú th khai thỏc ht cỏc yu t ca cho .Vic tỡm hiu chia ra
lm ba giai on
Giai on 1: c
Giai on 2: X ỏc nh yêu cầu của đề.
Giai on 3: Cn xỏc nh cỏc bc cn gii
Vớ d : Đối với bài toán viết chơng trình nhập vào 2 số a và b sau đó xác định số
lớn nhất trong 2 số đó.
Giai đoạn 1: Đọc đề
Giai đoạn 2: Nhp 2 s a v b, tỡm s ln nht
Giai đoạn 3: Nhp d liu xong mi so sỏnh tỡm s ln nht
Xây dựng thut toỏn.
Giai on ny rt quan trng, nú quyt nh s thnh cụng hay tht bi khi gii
mt bi toỏn. nh hng cho hc mt cỏch ỳng n ũi hi GV phi tỡm
hiu toỏn mt cỏch tht k cng, phi hp vi HS phõn tớch, d oỏn, liờn h
n cỏc bi tp ó gii, da vo cỏc bc xõy dng thut toỏn t cõu hi gi

m vn cn gii quyt mt cỏch khoa hc t ú a ra cỏc bc cn gii quyt
bi toỏn ú. Khuyn khớch HS xõy dng nhiu cỏch gii cho mt bi tp, bin i
bi tp ú thnh bi gii n gin nht hc sinh d hiu nht Tựy vo tng bi
toỏn m chỳng ta thc hin mt trong ba hỡnh thc sau :
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
9 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
Hỡnh thc 1: GV yờu cu HS t xõy dng thut toỏn cho bi tp.
Hỡnh thc 2: GV hng t cõu hi gi m HS xõy dng thut toỏn.
Hỡnh thc 3: GV v HS cựng xõy dng thut toỏn.
Vớ d : Đối với bài toán viết chơng trình nhập vào 2 số a và b sau đó xác định số
lớn nhất trong 2 số đó.
B1: Xác định INPUT và OUTPUT
B2: Nhập 2 số a và b
B3: So sánh 2 số đó xem số nào lớn hơn
B4: In ra số lớn nhất
Sau đó gợi ý những bớc đó ta sử dụng những lệnh gì đã học. Nhập dữ liệu
cần sử dụng câu lệnh Read( ) hoặc Readln( ), So sánh bằng câu lệnh điều
kiện IF Then, In kết quả bằng câu lệnh Write( ) hoặc
Viết chng trỡnh
Khi xõy dng xong thut toỏn thỡ vic vit chng trỡnh tr nờn n gin nhng
tớnh cht cụng vic cú khỏc. Mt iu quan trng trong vic vit chng trỡnh l
trỡnh t cỏc chi tit cỏc cõu lnh, s liờn h gia cỏc cõu lnh. Cỏc cõu lnh trỡnh
by phi nờu rừ cn c ca cụng vic, c sp xp theo cu trỳc 1 chng trỡnh
Pascal, mch lc, sỏng sa. GV phi thng xuyờn quan tõm, un nn nhng sai
sút ca HS mt cỏch kp thi giỳp cỏc em t tin hn trong quỏ trỡnh gii .
Vớ d : Vit chng trỡnh gii bi toỏn VD trờn theo hng xõy dng thut toỏn
gii nh trờn ta tin hnh nh sau :
Program BT;
Var a, b :integer;

Begin
Write (Nhap 2 so a va b); Readln(a,b);
If a> b then writeln (a,la so lon nhat)
Else writeln(b, la so lon nhat);
Readln;
End.
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
10 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
Kim tra v mụ t li gii
Bc ny rt l quan trng giỳp ngi gii khc phc nhng sai sút, nhm
ln trong quỏ trỡnh thc hin chng trỡnh gii. Mt khỏc vic nhỡn li nhng chi
tit cng nh ton b cỏch gii giỳp cho ta tỡm thy mt cỏch gii khỏc tt hn,
hoc phỏt hin ra s kin mi v b ớch. Phi kiờn nhn v chu khú nghiờn cu
li gii tỡm c, giỳp ta hiu sõu hn, s lm phong phỳ thờm kinh nghim gii
toỏn, s cng c v phỏt trin nng lc gii toỏn cho bn thõn .
Vớ d : Kim tra li li gii ca bi toỏn trờn ta tin hnh nh sau: Nhp a
= 5; b = 7 ta so sỏnh õy xem so no ln hn thỡ khng nh s ú l s ln
nht.
i vi tit thc hnh trc tiờn giỏo viờn lờn yờu cu hc sinh xỏc nh
xem trong bi ta cn lm nhng gỡ cn s dng nhng cõu lnh gỡ sau ú mụ t
thut toỏn ca chng trỡnh, xỏc nh cỏc bin d nh cn s dng v kiu ca
chỳng, nhc cỏc em khụng lờn xem chng trỡnh mu trong SGK sau ú yờu cu
cỏc nhúm cựng lm trờn mỏy sau ú dch v chy chng trỡnh quan sỏt kt qu
v cho nhn xột.
VD: Vi bi thc hnh s 6 v s dng cõu lnh lp While Do. Vi bi
1 trang 72: Hóy vit chng trỡnh s dng cõu lnh lp While do tớnh trung
bỡnh n s thc x
1,
x

2
, x
3
,x
n
cỏc s n v x
1,
x
2
, x
3
,x
n
c nhp t bn phớm.
- Trc khi vo thc hnh trờn mỏy giỏo viờn yờu cu hc sinh:
+ c k bi sau ú cú th gi mt vi em ng ti ch nờu ý tng ca
bi tp ny
+ T ý tng ú chỳng ta cú th s dng nhng bc no gii bi tp
ny (hay núi cỏch khỏc yờu cu cỏc em hóy mụ t thut toỏn),
+ T thut toỏn ú ta cú th s dng nhng cõu lnh gỡ vit chng trỡnh
+ Yờu cu hc sinh gừ chng trỡnh vo mỏy v gii thớch ý ngha cỏc cõu
lnh.
+ Chy v dch chng trỡnh vi cỏc b d liu khỏc nhau sau ú lu li
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
11 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
+ Yờu cu hc sinh hóy s dng cõu lnh For to do thay cho cõu lnh
While do vit chng trỡnh ny.
+ Em cú nhn xột gỡ v cỏc kt qu nhn c khi chỳng ta s dng c 2
cõu lnh lp whiledo v fortodo?

* Mt vi li khuyờn khi dy tit hc ny l:
- Khi cho hc sinh nhc li kin thc ó hc GV c gng tỡm mi liờn h
gia cỏc kin thc vi nhau .
- Nờn cú bng h thng m cỏc kin thc trong bng liờn quan vi nhau theo
c hng ln ct. Tn dng cỏc s h thng kin thc .
- ng bin tit thc hnh thnh tit ch bit chộp bi vo mỏy .
- Nờn a mt s bi cú th thay th cỏc bi trong sỏch giỏo khoa, nờn chn
mt s lng va , chn bi tp cú ni dung tng hp liờn quan n nhiu
kin thc cú iu kin khc sõu cỏc kin thc ó vn dng phỏt trin kh
nng t duy cn thit.
- Nờn sp xp cỏc bi tp thnh mt chựm bi cú liờn quan vi nhau .
- Trong tit thc hnh, cú nhng bi c gii chi tit v cú nhng bi ch
gii vn tt .
- Hóy HS cú thi gian lm quen vi cỏc thut toỏn, cựng vi HS nghiờn
cu tỡm tũi li gii v cho hc sinh c hng nim vui khi t mỡnh tỡm
c chỡa khúa ca li gii .
II.3. Chơng 3: Phơng pháp nghiên cứu, kết quả nghiên cứu
II.3.1. Phơng pháp nghiên cứu:
- Trong đề tài này tôi vận dụng các phơng pháp nghiên cứu có tính phổ biến
nh :
+ Phơng pháp lí luận thông qua việc đọc sách giáo khoa, sách giáo
viên, sách bài tập, tài liệu giáo án.
+ Phơng pháp thảo luận, thăm dò
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
12 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
+ Phơng pháp thực nghiệm áp dụng vào các giờ học Tin học: Tiến hành
thực nghiệm ngay trong các hoạt động học tập
+ Phơng pháp thống kê phân loại.
+ Phơng pháp giải quyết vấn đề.

+ Phơng pháp thuyết trình, trực quan
II.3.2. Kết quả nghiên cứu:
Khi áp dụng phơng pháp nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy bộ môn
Tin học 8, 9 tôi thấy rằng:
- Hiệu quả sau mỗi giờ dạy tăng lên rõ rệt.
- Học sinh hiểu bài, nắm kiến thức nhanh, chắc chắn hơn và thích học Ngôn
ngữ lập trình Pascal hơn chứ không thấy lo sợ nh hồi đầu năm bắt đầu làm quen
với nó. Đặc biệt các em học khá môn toán rất thích học phần lập trình Pascal này.
- Chất lợng đại trà và chất lợng mũi nhọn tăng lên rõ rệt - Cụ thể là:
1. Chất lợng khảo sát đầu năm của lớp 8
- Giỏi : 14,8%
- Khá : 27,2%
- TB : 56,5%
- Yếu : 1,5%
Chất lợng cuối năm :
- Giỏi : 20,1 %
- Khá : 55,6 %
- TB : 24,3 %
- Yếu : 0 %
2. Chất lợng khảo sát đầu năm lớp 9
- Giỏi : 15%
- Khá : 35%
- TB : 49%
- Yếu : 1%
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
13 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
Chất lợng cuối năm:
- Giỏi : 40,7 %
- Khá : 51,3%

- TB : 7,9%
- Yếu : 0%
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
14 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
III. Kết luận, kiến nghị
Qua một số năm dạy tin học đặc biệt là phần lập trình Pascal ở trờng THCS
Nguyễn Đức Cảnh tôi đã đầu t rất nhiều công sức cho công việc tìm tài liệu, soạn
giảng theo hệ thống nhằm tháo gỡ khó khăn trong quá trình giảng dạy.
Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy đợc nghe những tham luận về giảng
dạy các môn văn hoá khác nh Toán, Văn, Lý, Hoá, tôi thấy rất bổ ích và đúc rút
đợc thêm nhiều bài học kinh nghiệm cho quá trình giảng dạy.
Từ những cố gắng của cá nhân trong thực tế giảng dạy ở bậc THCS tôi nhận
thấy rằng kết quả học tập của học sinh phụ thuộc rất lớn vào giáo viên vì giáo viên
là ngời trực tiếp giảng dạy các em, giúp các em học tập tính tự giác, không chỉ đơn
thuần dừng lại sau mỗi tiết dạy mà nó theo suốt quá trình dạy học, mà xuất phát
điểm là ngời giáo viên phải dạy nh thế nào để cuốn hút các em vào hoạt động tích
cực trên lớp, tạo cho các em một phơng pháp học, một cách học bộ môn qua hớng
dẫn, rèn luyện từng ngày, từng tiết học. Giáo viên sẽ giúp học sinh hoàn thiện kiến
thức mới và vận dụng kiến thức đó để giải quyết các nhiệm vụ thực tiễn. Kết quả
học tập của học sinh cao hay không phụ thuộc vào kiến thức tiếp nhận qua từng
tiết dạy của giáo viên.
Qua quá trình dạy Tin học tôi thấy rằng luyện tập củng cố khắc sâu kiến
thức rất quan trọng. Để phát huy tính tích cực, chủ động của học sinh thì giáo viên
không nên đa quá nhiều dạng bài tập vào một tiết học, từng dạng bài tập phải toát
lên đợc mục đích là củng cố kiến thức nào, nên chọn lợng bài tập vừa đủ để có
điều kiện khắc sâu các kiến thức đợc vận dụng và phát triển các năng lực t duy càn
thiết trong quá trình lập trình. Hãy để cho học sinh có thời gian suy nghĩ đọc kỹ
đề bài và để cho học sinh hởng niềm vui khi tự mình tìm chìa khoá lời giải.
Đề tài Nâng cao hiệu quả trong việc dạy môn tin 8 đã phần nào đề ra đợc

phơng pháp chung để giảng dạy bộ môn tin học trong chơng trình THCS nói
chung và ngôn ngữ lập trình Pascal nói riêng. Qua đó giúp học sinh tìm đợc cách
làm đối với các bài tập liên quan đến các câu lệnh trong Pascal, hiểu sâu hơn về
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
15 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
câu lệnh, sự hoạt động của máy tính đối với từng dạng lệnh, giúp học sinh củng cố
đợc kiến thức toán học, biết tìm ra đờng lối giải quyết vấn đề một cách linh hoạt,
khoa học, phát triển năng lực t duy, rèn luyện kỹ năng kỹ xảo.
Sau khi áp dụng đề tài này vào giảng dạy tôi nhận thấy học sinh tiếp thu
phần Ngôn ngữ lập trình Pascal dễ dàng, nhẹ nhàng hơn, học sinh đã hứng thú học
phần này, các em có thể làm một cách chính xác các bài tập với các dạng tơng tự
nh các bài đã chữa, ngoài ra các em còn có thể tự làm đợc các bài tập khó. Ví dụ
nh giải các bài toán cổ, tính tổng các số tự nhiên, tính trung bình, Một số em
học khá môn Toán học còn rất thích thú với phần học này vì qua đây các em có
thể áp dụng các kiến thức Toán học của mình vào việc giải các bài tập lập trình
khó, có thể tham gia vào đội tuyển Tin học trẻ không chuyên của trờng để tham dự
các kỳ thi do Huyện, Tỉnh tổ chức hàng năm.
Qua nghiên cứu đề tài này sau đây tôi có một chút kiến nghị nhỏ: về phân
phối chơng trình cha đồng đều giữa các tiết, những tiết ôn tập và bài tập cha có nội
dung cụ thể nên giời học đó tôi gặp chút khó khăn trong quá trình chọn lọc nội
dung để dạy. Về phía nhà trờng phân công tôi phụ trách công nghệ thông tin của
nhà trờng, quản lý các phần mềm và website lên thời gian để tập trung vào công
việc giảng dạy của mình còn hạn chế.
Trên đây là những kinh nghiệm nhỏ của bản thân tôi trong quá trình giảng
dạy môn Tin tại trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh. Đề tài tôi viết chắc chắn còn
nhiều thiếu sót rất mong sự góp ý chân thành của các đồng chí lãnh đạo chuyên
môn để đề tài của tôi hoàn chỉnh hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn sự quan tâm của các cấp lãnh đạo đã tạo điều
kiện cho tôi hoàn thành đề tài này.

Mạo Khê, ngày 18 tháng 5 năm 2010
Ngời viết
Nguyễn Thị Hải Yến
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
16 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
IV. Tài liệu thaM khảo, Phụ lục
1. Sách giáo khoa Tin 8 - Nhà xuất bản giáo dục
2. Sách giáo viên Tin 8 - TG: Phạm Thế Long - Nhà xuất bản giáo dục
3. Sách bài tập Tin 8 - TG: Bùi Văn Thanh - Nhà xuất bản giáo dục
4. Tài liệu giáo án Tin 8 - TG: Quách Tất Kiên - Nhà xuất bản giáo dục
5. Tài liệu bồi dỡng GV tin học ở trờng THCS
6. Phơng pháp lí luận dạy học - TG: Nguyễn Bá Kim - Nhà xuất bản giáo
dục
7. Câu hỏi và bài tập trắc nghiệm - Nhà xuất bản giáo dục
8. Ngôn ngữ lập trình Pascal - TG: Quách Tuấn Ngọc- Nhà xuất bản giáo
dục.
9. Turbo pascal 7.0 giáo trình cơ sở và nâng cao - PGS.TS: Bùi Thế Tâm -
Nhà cuất bản giao thông vận tải Hà Nội.
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
17 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
V. NHận xét của hội đồng khoa học:

mục lục
STT Nội dung Trang
Phần I
Phần mở đầu 1
I.1. Lí do chọn đề tài 1
I.2. Mục đích nghiên cứu 2
I.3. Thời gian, địa điểm 3
I.4. Đóng góp về lí luận, thực tiễn 3
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
18 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh

Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
Phần II Phần nội dung 4
II.1.Chơng 1: Tổng quan 4
II.2. Chơng 2: Nội dung vấn đề nghiên cứu 4
II.2.1.i vi tit lớ thuyt:
4
II.2.2. i vi mt tit hng dn gii b i t p v
TH
8
II.3.Chơng 3: Phơng pháp nghiên cứu, kết quả 12
II.3.1. Phơng pháp nghiên cứu 12
II.3.2. Kết quả nghiên cứu 13
Phần III Phần kết luận 15
III. Kết luận và kiến nghị 15
Phần IV IV.Tài liệu tham khảo, mục lục 17
Phần V Nhận xét của hội đồng Khoa học 18
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
19 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh
Nâng cao hiệu quả trong việc giảng dạy môn tin học 8
Giáo viên: Nguyễn Thị Hải Yến
20 Trờng THCS Nguyễn Đức Cảnh