Triết học ( phần I ) pptx

Triết học ( phần I )
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Triết học là môn khoa học chung nhất, nghiên cứu về các sự vật và hiện
tượng của tự nhiên và xã hội, nhằm tìm ra các quy luật của các đối tượng
nghiên cứu. Mục đích của triết học là giải quyết các vấn đề cơ bản của
bản thể luận và nhận thức luận.
Bản thân câu hỏi "triết học là gì" cũng là một trong những câu hỏi quan
trọng của triết học và tùy thuộc vào quan điểm, trường phái, giai đoạn
khác nhau mà câu trả lời cũng khác nhau.
Những người nghiên cứu triết học được gọi là triết gia, tức, nhà triết học.
Triết học là một môn khoa học chuyên nghiên cứu hệ tư tưởng của con
người. Triết học xem xét trong những quan điểm của con người có quan
điểm nào không phản ánh đúng hiện thực thì họ phê phán và đưa ra một
quan điểm mới. Ví dụ tôi nhận thấy quan điểm nhận thức về phương pháp
nhận thức là không phản ánh đúng hiện thực vậy tôi có đưa ra một quan
điểm mới như sau:
Phương pháp nhận thức
Lịch sử triết học từ trước đến nay cho thấy, quá trình nhận thức của con
người bao gồm có hai phương pháp. Phương pháp nhận thức siêu hình và
phương pháp nhận thức biện chứng.
Phương pháp nhận thức "siêu hình" là phương pháp xem xét các sự vật ở
trong trạng thái cô lập, riêng lẻ. Không xem xét nó trong mối liên hệ và
ảnh hưởng của các sự vật khác.
Phương pháp nhận thức "biện chứng" là phương pháp nhận thức đối lập
với phương pháp nhận thức siêu hình , đó là phương pháp nghiên cứu mối
liên hệ và sự ảnh hưởng qua lại giữa các sự vật. đó là phương pháp
nghiên cứu cả quá trình phát sinh và phát triển của các sự vật.
Sự sai lầm của các nhà khoa học theo phương pháp nhận thức siêu hình là
do thói quen xem xét các sự vật ở trạng thái cô lập ,tách dời nhau,họ đã
tuyệt đối hoá quá trình nghiên cứu đó , khi đến giai đoạn khái quát hoá để
hình thành nên một quan điểm chung về sự tồn tại của thế giới thì họ đã

mắc phải sai lầm. Họ quan niệm rằng các sự vật cũng tồn tại độc lập,riêng
lẻ, không liên hệ với nhau. ở đây chúng ta cần phân biệt được giữa những
quan điểm của các nhà triết học với phương pháp nhận thức .sự sai lầm
của các nhà khoa học trước kia là ở giai đoạn khái quát hoá để hình thành
nên nhũng quan niệm chung.tức là những quan điểm chung của các nhà
khoa học về sự tồn tại của thế giới là sai lầm chứ không phải phương
pháp nhận thức siêu hình là sai.việc phân chia thế giới thành từng phần
riêng lẻ ,tách dời nhau để nghiên cứu nhũng thuộc tính và những qui luật
vận đông riêng lẻ của từng phần là một việc làm cần thiết và không thể
thiếu được trong quá trình nhận thức.sự sai lầm của các nhà khoa học
trước kia là do ý chủ quan của họ .học thuyết triết học c,mác đã thấy được
sự sai lầm ấy .nhưng việc học thuyết c.mác lại phê phán và bác bỏ
phương pháp nhận thức siêu hình,tức là phê phán và bác bỏ việc nghiên
cứu cô lập các sự vật lại là sự sai lầm của học thuyết triết học c.mác .do
không phân biệt được đâu là quan điểm của các nhà khoa học , đâu là
phương pháp nhận thức cho nên triết học c.mác mới bác bỏ phương pháp
nhận thức siêu hình.việc bác bỏ phương pháp nhận thức siêu hình đã làm
cho nhận thức của hệ tư tưởng c mác lê nin bị thiên lệch phiến diện và
một chiều.thực ra c.mác chỉ nhìn thấy các sự vật trong tự nhiên có mối
liên hệ hữu cơ với nhau .sự tiồn tại của sự vật này có ảnh hưởng có liên
hệ với sự tồn tại của các sự vật khác . điều đó là đúng nhưng vấn đề là
con người nhận thức các sự vật ấy như thế nào.triết học c.mác nói rằng
“nhận thức của con người phản ánh trung thực sự tồn tại của thế
giới”.nhưng trong nhận thức của con người không phải đã có ngay những
nhận thức đúng đắn về sự tồn tại của thế giới mà phải qua một quá trình
đấu tranh lâu dài . hiện tại trong nhận thức của con người luôn luôn tồn
tại những quan điểm đã lạc hậu không phản ánh đúng sự thật,trong giới tự
nhiên và xã hội .chúng ta không còn nghi ngờ gì về mối liên hệ thật sự
giữa các sự vật và sự tác động qua lại của các sự vật đó với nhau.nhưng
quá trình nhận thức của con người không phải lúc nào cũng cần phải suy

nghĩ phải nghiên cứu các sự vật trong mối liên hệ và tác động qua lại với
nhau.khi đi vào nghiên cứu bản chất của một sự vật thì điều đó là không
cần thiết. Phương pháp nhận thức biện chứng của c.mác là việc thừa nhận
các sự vật có liên hệ hữu cơ với nhau ,có tác động qua lại lẫn nhau.
Phương pháp nhận thức biện chứng của c.mác là việc thừa nhận các sự
vật có biến đổi và có vận động Phương pháp nhận thức của c.mác là việc
thừa nhận các sự vật luôn luôn phát triển Tất cả những ai thừa nhận
những quan điểm ấy thì được coi là người có phương pháp nhận thức
biện chứng .bất kể trong quá trình nhận thức người ta đi nghiên cứu mối
liên hệ và sự ảnh hưởng của các sự vật với nhau hay người ta chỉ nghiên
cứu sự vật độc lập .chỉ cần thừa nhận những quan điểm của c.mác sẽ
được coi là người có phương pháp nhận thức biện chứng ! Việc triết học
c.mác bác bỏ phương pháp nhận thức siêu hình tức là triết học c.mác đã
tự chọn cho mình một phương pháp nhận thức .những ai nhận thức theo
phương pháp ấy mới là người có phương pháp nhận thức khoa học và
chính xác? như thế c.mác đã không phân biệt được giữa phương pháp
nhận thức và quan điểm nhận thức .phương pháp nhận thức không thể do
ý chủ quan của các nhà triết học quyết định ,mà phương pháp nhận thức
là cách thức nghiên cứu các sự vật ở trạng thái như thế nào nó quyết định.
ví dụ : khi chúng ta nghiên cứu lý do (hay ta gọi
là nguyên cớ) mỹ gây ra cuộc chiến tranh ở irắc.
đó chính là ph ương pháp nghiên cứu biện chứng
khi chúng ta nghiên cứu nguyên nhân tạo ra cuộc chiến tranh giữa mỹ và
irắc thì quá trình nghiên cứu ấy là phương pháp nghiên cứu siêu hình Học
thuyết triết học của c.mác thấy được những hạn chế trong phương pháp
nhận thức siêu hình, ông nghiên cứu các sự vật trong mối liên hệ trong sự
phát triển nhưng lại bỏ qua quá trình xem xét cô lập các sự vật vì vậy đã
không nhận thức được bản chất đích thực của các sự vật. c.mác chưa đi
vào nghiên cứu xem sự vật ấy là cái gì mà c.mác chỉ đi nghiên cứu các
mối quan hệ của các sự vật . chính do thói quen xem xét các sự vật trong

mối quan hệ và phát triển của chúng cho nên cmác đã không nhận thức
được bản chất của các sự vật .từ đó đã dẫn đến nhũng kết luận sai lầm đối
với sự phát triển và tồn tại của thế giới.những quan điểm ấy đã ăn sâu
trong nhận thức của người dân việt nam và những người cộng sản .nó đã
trở thành một hệ tư tưởng của con người .hệ tư tưởng ấy chỉ quen xem xét
các sự vật trong sự phát triển và trong mối quan hệ với các sự vật khác do
vậy đã dẫn đến sự lầm lẫn trong việc xác định đối tượng đấu tranh của
cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa
như vậy là triết học đấy các bạn ạ còn như lý luận ở trong các sách triết
học của việt nam thì chúng ta như đi trong một thiên la địa võng ,chẳng
biết đâu để tìm đường đi có đúng vậy không các bạn .nếu không các bạn
thử nghĩ xem ,nếu chúng ta muốn trở thành nhà sãng tạo triết học thì
chúng ta sẽ viết về cái gì.theo tôi đó chính là việc chúng ta cùng tranh
luận để đưa ra một quan điểm nhận thức mới về một vấn đề nào đó đẻ
phất triển xã hội trong sách triết học của việt nam cũng nói : vấn đề cơ
bản của triết học là vấn đề quan hệ giữa vật chất và ý thức ,cái nào có
trước cái nào theo ý của các bạn vấn đề ấy đúng hay sai.việc chúng ta
tranh luận để đưa ra những quan điểm mới chính là chúng ta viết triết học
đấy còn việc quan điẻm của chúng ta có được thừa nhận hay không thì lại
thuộc về trình độ năng lực của chúng ta có khả năng phân tích và chứng
minh được quan điểm của chúng ta hay không. xxxx
Các vấn đề của triết học
Vấn đề cơ bản của triết học là vấn đề về mối quan hệ giữa tồn tại và tư
duy, giữa vật chất và ý thức. Nó là vấn đề cơ bản vì việc giải quyết nó sẽ
quyết định cơ sở để giải quyết những vấn đề khác của triết học, điều đó
đã được chứng minh trong lịch sử phát triển lâu dài và phức tạp của triết
học.
Triết học đưa ra các câu hỏi về bản thể, nhận thức, chân lý, đạo đức, thẩm
mỹ. Các vấn đề cơ bản của triết học là:
 Vấn đề về bản thể: vật chất và ý thức là gì? Mối quan hệ giữa

chúng như thế nào?
 Vấn đề về chân lý: làm thế nào để xác định được một luận cứ đi từ
tiền đề đến kết luận có hiệu lực hay không? Làm thế nào để biết
được một phát biểu là đúng hay sai? Ta có thể trả lời những loại
câu hỏi nào?
 Vấn đề về nhận thức: quá trình nhận thức diễn ra thế nào? Chúng ta
có thể nhận thức chính xác thế giới khách quan hay không? Thực
tại là gì? Chúng ta nhận thức thực tại như thế nào, có nhận thức
toàn bộ thực tại hay không?
 Vấn đề về đạo đức: thế nào là "tốt", thế nào là "xấu" (hoặc thế nào
là "giá trị", thế nào là "phi giá trị")? Sự khác biệt giữa tốt và xấu?
Hành động như thế nào là đúng? Các giá trị có tính chất tuyệt đối
hay tương đối? Thế nào là các quy tắc tự nhiên? Hạnh phúc là gì?
 Vấn đề về thẩm mỹ: đẹp là gì, xấu là gì? Nghệ thuật là gì?


Socrates
Thời kỳ triết học Hy lạp cổ đại, năm vấn đề cơ bản trên tương ứng với
năm nhánh của triết học là siêu hình học, lôgic, nhận thức luận, luân lý
học, và mỹ học. Tuy nhiên đối tượng của triết học còn mở rộng đến chính
trị học, vật lý học, địa chất học, sinh học, khí tượng học, và thiên văn học.
Bắt đầu từ Socrates, các nhà triết học Hy Lạp đã phát triển triết học phân
tích, tức là, phân chia vật thể thành các thành phần nhỏ hơn để nghiên
cứu. Triết học cổ Hy Lạp thường được coi là cơ sở của triết học phương
Tây.

Các nền triết học khác không phải luôn luôn phân chia, hoặc nghiên cứu
theo cách của người Hy Lạp. Triết học Ấn Độ có nhiều điểm tương tự
như triết học phương Tây. Trước thế kỷ thứ 19, trong ngôn ngữ của các
nước như Nhật Bản, Hàn Quốc hoặc Trung Quốc, không có từ "triết học"

mặc dù nền triết học của các nước này đã phát triển từ lâu rồi. Đặc biệt là
các nhà triết học Trung Hoa sử dụng các phạm trù hoàn toàn khác người
Hy Lạp. Các định nghĩa không dựa trên các đặc điểm chung mà thường
có tính ẩn dụ và để chỉ một vài đối tượng cùng một lúc. [1]. Biên giới
giữa các phạm trù không rõ ràng như trong triết học phương Tây!
Các học thuyết triết học
Chủ nghĩa hiện thực và chủ nghĩa duy danh
Bài chi tiết: Chủ nghĩa hiện thực và chủ nghĩa duy danh
"Chủ nghĩa hiện thực" đôi khi dùng để chỉ quan điểm trái ngược với "chủ
nghĩa lý tưởng" của thế kỷ 18, cho rằng một số sự vật thực sự tồn tại bên
ngoài đầu óc con người. Tuy nhiên, theo nghĩa cổ điển, chủ nghĩa hiện
thực là học thuyết cho rằng những sự thể trừu trượng gắn với những danh
từ chung toàn cầu như "con người" thực sự tồn tại. Nó trái ngược với chủ
nghĩa duy danh, quan điểm cho rằng những danh từ trừu tượng hoặc toàn
cầu chỉ là từ ngữ, chúng biểu thị cho những trạng thái của trí não như ý
tưởng, niềm tin hoặc dự định William of Ockham nổi tiếng là người bảo
vệ cho chủ nghĩa duy danh, còn được gọi là "khái niệm luận".
Chủ nghĩa duy lý và chủ nghĩa kinh nghiệm
Bài chi tiết: Chủ nghĩa duy lý và chủ nghĩa kinh nghiệm


René Descartes
"Chủ nghĩa duy lý" nhấn mạnh vai trò của lý trí con người. Chủ nghĩa
duy lý cực đoan tìm mọi cách để gán tất cả kiến thức con người lên nền
tảng độc nhất là lý trí. Kiểu lý luận điển hình của chủ nghĩa duy lý bắt
đầu bằng những tiên đề không thể chối cãi rành rọt được, để từ đó, bằng
các bước logic, diễn dịch ra mọi đối tượng kiến thức có thể có.
Parmenides (sinh năm 510 TCN) được cho là nhà triết học duy lý đầu
tiên, người đã tranh luận rằng việc suy nghĩ thực sự có xảy ra là không
thể hồ nghi, mà việc suy nghĩ phải có đối tượng suy nghĩ, do đó, một sự

vật phải thật sự tồn tại. Parmenides diễn dịch rằng những gì thật sự tồn tại
phải có những tính chất nhất định– thí dụ như, nó không thể bắt đầu tồn
tại hoặc chấm dứt tồn tại, nó là một chỉnh thể trọn vẹn, nó giữ nguyên bản
chất vĩnh viễn (đúng hơn là tồn tại hoàn toàn bên ngoài thời gian). Zeno
(sinh năm 489 TCN) là học trò của Parmenides, đã tranh luận rằng sự vận
động là bất khả thi, và chứa đựng sự mâu thuẫn.
Plato (427-347) cũng bị ảnh hưởng bởi Parmenides, nhưng ông đã kết
hợp chủ nghĩa duy lý với một dạng của chủ nghĩa hiện thực. Triết gia này
đã cất công xem xét sự tồn tại và bản chất của sự vật. Ông kết luận đặc
tính của những bản chất sự vật là chúng mang tính chung trên toàn cầu.
Bản chất của một con người, của một hình tam giác, của một cái cây có
thể áp dụng cho tất cả con người, tất cả hình tam giác và tất cả các loại
cây. Plato tranh luận rằng những bản chất này là những hình thái không
phụ thuộc vào trí não, rằng con người có thể biết đến chúng bằng lý trí và
bằng cách làm ngơ trước những thứ làm phân tâm do giác quan gây ra.
Chủ nghĩa duy lý hiện đại bắt đầu với Réne Descartes(1596-1690).
Nghiền ngẫm về bản chất của trải nghiệm tri giác, cũng như những khám
phá khoa học trong sinh lý học và quang học, Descartes (và cả John
Locke) đã đi đến quan điểm rằng chúng ta trực tiếp ý thức được ý nghĩ,
chứ không phải sự vật. Quan điểm này làm nảy sinh ba vấn đề.
1. Có phải các ý nghĩ là bản sao thực thụ của những sự vật, sự việc
mà chúng đại diện? Cảm giác không phải là sự tương tác trực tiếp
giữa các vật thể và ý thức của ta, mà nó là quá trình sinh lý bao
hàm sự đại diện (thí dụ như, một hình ảnh trên võng mạc). Locke
nghĩ rằng một "tính chất phụ", như cảm giác thấy màu xanh lục,
không thể nào giống sự sắp xếp các phân tử vật chất sinh ra cảm
giác đó, dù là ông cũng nghĩ "những tính chất chính" như hình
dạng, kích thước, con số, thực sự có trong các sự vật.
2. Ta vẫn chưa rõ làm thế nào những vật thể tự nhiên như bàn, ghế
hoặc ngay cả những quá trình sinh lý trong não bộ có thể sản sinh

ra những thứ thuộc về tinh thần như ý nghĩ. Điều này là một trong
những vướng mắc của một vấn đề triết học nổi tiếng, vấn đề tinh
thần-cơ thể.
3. Nếu tất cả những gì chúng ta ý thức được chỉ là ý nghĩ, vậy làm sao
ta có thể biết được có thứ gì khác tồn tại ngoài ý nghĩ ra?
Descartes nỗ lực giải quyết vấn đề cuối cùng bằng lý luận. Ông đã bắt
đầu bằng một nguyên lý mà ông nghĩ là không thể bắt bẻ hiệu quả được:
Tôi "biết suy nghĩ", do đó tôi "tồn tại". Từ nguyên lý này, Descartes tiến
hành xây dựng một hệ thống hoàn chỉnh về kiến thức (trong đó ông
chứng minh sự tồn tại của Thượng Đế, bằng một dạng bản thể luận).
Quan điểm của ông đã thu hút được những triết gia như Baruch Spinoza,
Gottfried Leibniz và Christian Wolff.
Nói chung, chủ nghĩa duy lý thường đối lập với chủ nghĩa kinh nghiệm,
một học thuyết dựa trên cơ sở kiến thức về năm giác quan của con người
chúng ta. John Locke, một triết gia theo chủ nghĩa kinh nghiệm đầu tiên
của Anh quốc, đưa ra quan điểm chủ nghĩa kinh nghiệm cổ điển trong tác
phẩm An Essay Concerning Human Understanding vào năm 1689, phát
triển một dạng tự nhiên chủ nghĩa và kinh nghiệm chủ nghĩa trên cơ sở
các nguyên tắc gần như khoa học.
Trong suốt kỷ nguyên này, những ý tưởng tôn giáo đóng vai trò hỗn hợp
trong những nỗ lực của triết học thế tục. Bài phản bác nổi tiếng của giám
mục Berkeley bài xích Isaac Newton theo cách của chủ nghĩa lý tưởng là
một thí dụ về một triết gia trong trào lưu Khai Sáng, (một giai đoạn trong
lịch sử). Họ đúc kết khá nhiều từ những ý tưởng tôn giáo. Các triết gia
tôn giáo có sức ảnh hưởng khác gồm có Blaise Pascal, Joseph Butler và
Jonathan Edwards. Những triết gia lớn khác như Jean-Jacques Rousseau
và Edmund Burke, đã chọn con đường hơi khác. Việc nhiều triết gia thời
bấy giờ chỉ tập trung quan tâm những vấn đề được giới hạn đã dự báo cho
sự phân chia ra và chuyên môn hoá nhiều lĩnh vực triết học trong thế kỷ
20.