Mười vạn câu hỏi vì sao Hóa học, phần 2. pps

Mười vạn câu hỏi vì sao Hóa học, phần 2.

6. Axit clohidric có vai trò như thế nào đối với cơ thể ?
Axit clohidric có vai trò rất quan trọng đối với quá trình
trao đổi chất của cơ thể. Trong dung dịch dạ dày của người
có axit clohidric với nồng độ khoảng từ 0,0001 đến 0,001
mol/l (có độ pH tương ứng là 4 và 3). Ngoài việc hòa tan
các muối khó tan, axit clohidric còn là chất xúc tác cho các
phản ứng thủy phân các chất gluxit (chất đường, bột) và
chất protein (chất đạm) thành các chất đơn giản hơn để cơ
thể có thể hấp thụ được.
Lượng axit clohidric trong dịch vị dạ dày người nhỏ hơn
hoặc lớn hơn mức bình thường đều gây bệnh cho người.
Khi trong dịch vị dạ dày có nồng độ axit clohidric nhỏ hơn
0,0001 mol/l (pH > 4,5), người ta mắc bệnh khó tiêu,
ngược lại nồng độ lớn hơn 0,001 mol/l (pH < 3,5), người ta
mắc bệnh ợ chua. Một số thuốc chữa đau dạ dày có chứa
muối natri hidrocacbonat NaHCO
3
(còn gọi là thuốc muối)
có tác dụng trung hòa bớt axit trong dạ dày.
NaHCO
3
+ HCl -> NaCl + CO
2
+ H
2
O
Để cơ thể khỏe mạnh, con người cần phải được cung cấp
đầy đủ các nguyên tố hóa học cần thiết. Có những nguyên
tố cần được cung cấp với khối lượng lớn và có những

nguyên tố cần được cung cấp với khối lượng nhỏ ( được
gọi là nguyên tố vi lượng). Iot là một nguyên tố vi lượng
hết sức cần thiết đối với con người. Theo các nhà khoa học
mỗi ngày cơ thể con người cần được cung cấp từ 1.10
-4
đến
2.10
-4
gam nguyên tố iot.
Cơ thể tiếp nhận được phần iot cần thiết dưới dạng hợp
chất của iot có sẵn trong muối ăn và một số loại thực phẩm.
Nhưng việc thiếu hụt iot vẫn thường xảy ra. Hiện nay, tính
trên toàn thế giới một phần ba dân số bị thiếu iot trong cơ
thể. Ở Việt Nam, theo điều tra mới nhất, 94% số dân thiếu
hụt iot ở những mức độ khác nhau. Thiếu hụt iot trong cơ
thể dẫn đến hậu quả rất tai hại. Thiếu iot làm não bị hư hại
nên người thiếu iot trở nên đần độn, chậm chạp, có thể
điếc, câm, liệt chi, lùn. Thiếu iot còn gây ra bệnh bướu cổ
và hàng loạt rối loạn khác, đặc biệt nguy hiểm đối với bà
mẹ và trẻ em.

Một người bị bệnh bướu cổ

Để khắc phục tình trạng thiếu iot, người ta phải cho thêm
hợp chất của iot vào thực phẩm như: muối ăn, sữa, kẹo…
Việc dùng muối ăn làm phương tiện truyền tải iot vào cơ
thể người được nhiều nước áp dụng. Muối iot là muối ăn có
trộn thêm một lượng nhỏ hợp chất của iot ( thường là KI
hoặc KIO
3

). Người ta cũng cho thêm hợp chất iot vào bột
canh, nước mắm…
Việc dùng muối iot thật dễ dàng, đơn giản và giúp bảo vệ
sức khỏe cho mọi người. Về mùi vị, màu sắc, muối iot
không khác gì muối ăn thường. Tuy nhiên, hợp chất iot có
thể bị phân hủy ở nhiệt độ cao nên phải thêm muối iot sau
khi thực phẩm đã được nấu chín.
7. Thực phẩm ảnh hưởng tới tâm trạng con người như
thế nào ?
Ngày nay, người ta khẳng định thực phẩm không chỉ có ảnh
hưởng đến sức khỏe mà còn ảnh hưởng tới tâm trạng con
người.
- Thức ăn giàu protein (chất đạm) làm cho bạn vui tươi
hẳn lên. Chúng giúp cơ thể sản sinh ra đopamin và
norpinephrin làm tăng nhiệt lượng cơ thể khiến cho bạn
được tập trung hơn và còn có tác dụng giảm được stress.
Nếu như trong bữa ăn sang và trưa bạn dùng một lượng
protein thích hợp sẽ giúp bạn tỉnh táo, minh mẫn hơn.
- Thức ăn giàu chất gluxit (chất bột) có tác dụng làm cho
bạn đỡ căng thẳng, ít bị stress và thời gian để cho cơ thể
phục hồi sau mệt mỏi ngắn hơn. Khi ăn thức ăn có hàm
lượng gluxit cao thì đồng thời cũng tăng lượng amino axit
tryptophan đưa đến não, ở đó chúng được biến đổi thành
serotonin có tác dụng làm dịu hệ thần kinh.
- Thức ăn ngọt có tác dụng làm dịu cơ thể. Khi cơ thể tiếp
nhận những thức ăn ngọt thì lượng đường trong máu tăng
lên, đồng thời phản ứng hóa học của cơ thể cũng được tăng
cường, khiến bạn cảm thấy dễ chịu hơn. Đặc biệt kẹo
chocolate có chứa chất phenyletylamin và một số chất khác
có tác dụng kích thích hệ thần kinh, gây cảm giác khoan

khoái.

Thức ăn ngọt giúp cơ thể cảm thấy dễ chịu hơn

- Trái cây như chuối có chứa nhiều chất dopamine và
norpinephrin là những sản phẩm của não có tác dụng tác
động mạnh đến cảm giác. Trái táo cung cấp cho cơ thể chất
xơ, pectin, nguyên tố bo giúp duy trì độ bên của xương, giữ
được phong độ tỉnh táo, linh hoạt.
- Cơ thể chúng ta rất cần nhiều nguyên tố vi lượng. Chẳng
hạn, thiếu magie có thể dễ bị lâm vào tình trạng trầm uất,
bơ phờ, thậm chí còn có thể dẫn đến hôn mê. Ngoài nước
khoáng, thức ăn giàu nguyên tố magie là cám, gạo tấm, ngũ
cốc.
- Đồ uống chứa chất cafein có tác dụng làm cho cơ thể
hoạt bát, nhanh nhẹn hơn. Song không nên dùng lượng cao
vì có thể gây nôn nao, cáu kỉnh và đau đầu. Uống sữa giúp
bạn ngủ ngon và tỉnh táo hơn khi thức dậy.