Giáo án hóa học lớp 12 chương trình nâng cao - Bài 7 pot

Bài 7: Tinh bột
I. Mục tiêu bài học
1. Kiến thức
- Biết cấu trúc phân tử và tính chất của tinh bột.
- Biết sự chuyển hoá và sự tạo thành tinh bột.
2. Kĩ năng
- Viết cấu trúc phân tử của tinh bột.
- Nhận biết tinh bột.
- Giải bài tập về tinh bột.
3.Trọng tâm: Cấu tạo và t/c hóa học của tinh bột .
II. Chuẩn bị
- Dụng cụ: ống nghiệm, dao, ống nhỏ giọt.
- Hoá chất: tinh bột, dd iot.
- Các hình vẽ phóng to về cấu trúc phân tử của tinh bột và các tranh ảnh có liên quan đến
bài học.
III. Tieỏn trỡnh leõn lụựp
1 OÅn ủũnh lụựp
2.Baứi cuừ: Trỡnh baứy t/c hh cuỷa saccarụ ?
3.Baứi mụựi
Hoạt động của thầy và trũ Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1
* HS quan sát mẫu tinh bột và nghiên
cứu SGK cho biết các tính chất vật lí và
trạng thái thiên nhiên của tinh bột.
Hoạt động 2
* HS:
- Nghiên cứu SGk, cho biết cấu trúc
phân tử của tinh bột.
- Cho biết đặc điểm liên kết giữa các
mắt xích -glucozơ trong phân tử tinh
bột.

* HS trả lời:
Có thể coi tinh bột là polime do nhiều
mắt xích -glucozơ hợp lại và có cơng
thức (C
6
H
10
O
5
)
n
(n từ 1.200 đến 6000).
Thực ra, tinh bột là hỗn hợp của 2 loại
polisaccarit là amilozơ và amilopectin.
Amilozơ là polime có mạch xoắn lò xo,
khơng phân nhánh, phân tử khối khoảng
200.000 đvC. Amilopectinlà polime có
mạch xoắn lò xo, phân nhánh, phân tử
khối lớn hơn amilozơ, khoảng 1000.000
I- TÍNH CHẤT VẬT LÍ VAỉ TRAẽNG THÁI Tệẽ
NHIÊN
Tinh boọt laứ chaỏt raộn võ ủũnh hỡnh, maứu traộng,
khõng tan trong nửụực nguoọi. Trong nửụực noựng tửứ
65
0
C trụỷ lẽn, tinh boọt chuyeồn thaứnh dung dũch keo
nhụựt, gói laứ hồ tinh boọt.
Tinh boọt coự nhiều trong caực loái hát (gáo, mỡ,
ngõ,…),cuỷ (khoai, saộn,…) vaứ quaỷ (taựo, chuoỏi,…).
Haứm lửụùng tinh boọt trong gáo khoaỷng 80%, trong ngõ

khoỷang 70%, trong cuỷ khoai tãu tửụi khoaỷng 20%.
II. Cấu trúc phân tử

CH OH



2
H
H
H
H
H
OH
OH
1
2
3
4
5
6
CH OH



2
H
H
H
H

H
OH
OH
1
2
3
4
5
6
O

CH OH



2
H
H
H
H
H
OH
OH
1
2
3
4
5
O
O

đvC.
Trong phân tử amolozơ, các mắt xích -
glucozơ liên kết với nhau giữa nguyên
tử C
1
ở mắt xích này và nguyên tử C
4
ở
mắt xích kia qua cầu oxi, gọi là các liên
kết [1-4] glicozit
Phân tử amolipectin được cấu tạo bởi
một số mạch amilozơ, các mạch này nối
với nhau giữa nguyên tử C
1
ở mắt xích
đầu của mạch này với nguyên tử C
6
ở
mắt xích giữa của mạch kia, qua nguyên
tử oxi, gọi là liên kết [1-6] glicozit.
Hoạt động 3
- Nêu hiện tượng khi đun nóng dung
dịch tinh bột với axit vô cơ loãng. Viết
PTHH.
- Cho biết sơ đồ tóm tắt quá trình thuỷ
phân tinh bột xảy ra nhờ enzim.

* GV biểu diễn:
- Thí nghiệm giữa dung dịch I
2
và dung
dịch tinh bột ở nhiệt độ thường, đun
nóng và để nguội.
- Thí nghiệm giữa dung dịch I
2
cho lên
mặt cắt của củ khoai lang.
CH OH



2
H
H
H
H
H
OH
OH
1
2
3
4
5
6
CH OH

2
H
H
H
H
H
OH
OH
1
2
3
4
5
6
O

CH OH



2
H
H
H
H
H
OH
OH

1
2
3
4
5
O
O
CH OH



2
H
H
H
H
H
OH
OH
1
2
3
4
5
6
CH OH



2

H
H
H
H
H
OH
OH
1
2
3
4
5
O

CH OH



2
H
H
H
H
H
OH
OH
1
2
3
4

5
O
O


III. Tính chất hoá học
Là một polisaccarit có cấu trúc vòng xoắn, tinh bột biểu hiệu
rất yếu tính chất của một poliancol, chỉ biểu hiện rõ tính chất
thuỷ phân và phản ứng màu với iot.
1. Phản ứng thuỷ phân
a) Thuỷ phân nhờ xúc tác axit
- Dữ kiện : sgk
- Giải thích (C
6
H
10
O
5
)
n
+ nH
2
O
 
 0
,tH
n C
6
H
12

O
6

Thực ra tinh bột bị thuỷ phân từng bước qua các giai đoạn
trung gian là đetrin [C
6
H
10
O
5
]
n
, mantozơ.
b) Thuỷ phân nhờ enzim

glucozoMantozoextrin§bét Tinh
mantaza
OH
amilaza-β
OH
amilaza-α
OH
222
   

2. Phản ứng màu với dung dịch iot
a) Thí nghiệm
+ Nhoỷ dung dũch iot vaứo oỏng nghieọm ủửùng dung dũch
hoà tinh boọt hoaởc vaứo maởt caột cuỷa cuỷ khoai lang.
* HS nêu hiện tượng.

* GV giải thích và nhấn mạnh đây là
phản ứng đặc trưng để nhận ra tinh bột.
Hoạt động 4
* HS nghiên cứu SGK, cho biết q
trình chuyển hố tinh bột trong cơ thể
người.
Hoạt động 5
* HS nêu tóm tắt q trình tạo thành
tinh bột trong cây xanh.
* GV phân tích ý nghĩa của phương
trình tổng hợp tinh bột.

+ Hieọn tửụùng : Dung dũch hồ tinh boọt trong oỏng
nghieọm cuừng nhử maởt caột cuỷa cuỷ khoai lang ủều
nhuoỏm maứu xanh tớm. Khi ủun noựng,maứu xanh tớm
bieỏn maỏt, khi ủeồ nguoọi maứu xanh tớm lái xuaỏt hieọn.
b) Giải thích
+Phãn tửỷ tinh boọt haỏp thú iot táo ra maứu xanh tớm.
Khi ủun noựng,iot bũ giaỷi phoựng ra khoỷi phãn tửỷ tinh
boọt laứm maỏt maứu xanh tớm ủoự. Khi ủeồ nguoọi, iot bũ
haỏp thú trụỷ lái laứm dung dũch coự maứu xanh tớm.
Phaỷn ửựng naứy ủửụùc duứng ủề nhaọn ra tinh boọt baống
iot vaứ ngửụùc lái.
IV. Sự chuyển hóa tinh bột trong cơ thể
glucozoMantozoextrin§bét Tinh
mantaza
OH
amilaza-β
OH
amilaza-α

OH
222
   

glicogen
enzimenzim
OHCOGlucozo
22
enzim
[O]



V. Sự tạo thành tinh bột trong cây xanh
sgk
6nCO
2
+ 5n H
2
O
clorophin
trêimỈt s¸ng ¸nh
  (C
6
H
10
O
5
)
n

+ 6nCO
2


4. Củng cố: - HS làm bài 2, 3, 4 SGK
5. Dặn dò: Xem bài 8
IV Rút kinh nghiệm