Ôn tập văn học 11 part 9 potx
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (368.41 KB, 13 trang )
nh
ữ
ng
chi
ti
ế
t
thú
v
ị
.
Lúc
s
ở
thích
ngh
ệ
thu
ậ
t
đ
ã
mãn
nguy
ệ
n
c
ũ
ng
là
lúc
ánh
sáng
thiên
l
ươ
ng
soi
t
ỏ,
chi
ế
u
r
ọ
i
tâm
h
ồ
n.
M
ộ
t
cái
vái
l
ạ
y
đầ
y
nhân
cách,
hi
ếm
có.
III.
Phân
tích
1.
Truyệ
n “Vang bóng một thờ
i
”
ch
ư
a
đầy
2500
ch
ữ
nh
ư
ng
hàm
ch
ứ
a
m
ộ
t
dung
l
ượ
ng
l
ớ
n.
Ch
ỉ
có
ba
nhân
v
ật
và
ba cả
nh:
Q
u
ả
n
ngụ
c
và
viên
th
ơ
l
ạ
i
đọ
c
công
v
ă
n
và
nói
v
ề
t
ử
tù
Hu
ấn
Cao;
Huấn
Cao
b
ị
gi
ả
i
đế
n
và
s
ự
bi
ệ
t
đ
ãi
c
ủ
a
ng
ụ
c
quan
đố
i
v
ớ
i
t
ử
tù;
c
ả
nh
Hu
ấn
Cao
cho
ch
ữ
trong
nhà
ng
ụ
c. C
ả
nh
nào
c
ũng
h
ộ
i
t
ụ
cả
ba
nhân
v
ậ
t
này.
2. Thơ
l
ạ
i:
k
ẻ
giúp
vi
ệ
c
gi
ấ
y
t
ờ
cho
ng
ụ
c
quan.
M
ộ
t
con
ng
ườ
i
s
ắc
sảo
và
có
tâm
đ
i
ề
n
t
ố
t.
M
ớ
i
đọ
c
công
v
ă
n
và
nghe
ng
ụ
c
quan
nói
v
ề
Hu
ấn
Cao,
y
đ
ã
bi
ể
u
l
ộ
lòng
khâm
ph
ụ
c:
“
th
ế
ra
y
v
ă
n
võ
đề
u
có
tài
c
ả
,
chà
chà!
”
.
Sau
đ
ó
l
ạ
i
bà
y
t
ỏ
lòng
th
ươ
ng
ti
ế
c:
“
…
ph
ả
i
chém
nh
ữ
ng
ng
ườ
i
nh
ư
v
ậ
y,
tôi
ngh
ĩ
mà
th
ấ
y
th
ươ
ng
ti
ếc
”
.
Sau
nhi
ề
u
l
ầ
n
th
ă
m
dò,
th
ử
thách,
ng
ụ
c
quan
đ
ánh
giá
viên
th
ơ
l
ạ
i:
“
Có
lẽ
lão
bát
này
c
ũng
là
m
ộ
t
ng
ườ
i
khá
đ
ây.
Có
lẽ
h
ắ
n
c
ũng
nh
ư
mình,
ch
ọ
n
nh
ầ
m
ngh
ề
m
ấ
t
r
ồ
i.
M
ộ
t
kẻ
bi
ế
t
yêu
m
ế
n
khí
phách,
m
ộ
t
kẻ
bi
ế
t
ti
ế
c,
bi
ế
t
tr
ọ
ng
ng
ườ
i
có
tài,
h
ẳ
n
không
ph
ả
i
là
k
ẻ
x
ấ
u
hay
là
vô
tình
”
,
Su
ố
t
n
ử
a
tháng,
t
ử
tù
ở
trong
bu
ồ
ng
t
ố
i
v
ẫ
n
đượ
c
viên
th
ư
l
ạ
i
g
ầ
y
gò
“
dâng
r
ượ
u
và
đồ
nh
ắ
m
”
.
Y
đ
ã
trở
thành
k
ẻ
tâm
phúc
c
ủ
a
ng
ụ
c
quan.
Sau
khi nghe
tâm
s
ự
c
ủ
a
ng
ụ
c
quan
“
mu
ố
n
xin
ch
ữ
t
ử
tù
”
,
viên
th
ư
l
ạ
i
s
ố
t
sắ
ng
nói:
“
Dạ
b
ẩ
m,
ngài
c
ứ
yên
tâm,
đ
ã
có
tôi
”
r
ồ
i
y
ch
ạ
y
ngay
xu
ố
ng
tr
ạ
i
giam
đấ
m
c
ử
a
thùm
thùm
g
ặp
Huấn
Cao.
Nhờ
y
mà
ng
ụ
c
quan
xin
được
ch
ữ
t
ử
tù.
Trong
c
ả
nh
cho
ch
ữ,
viên
th
ơ
l
ạ
i
run
run
b
ư
ng
ch
ậ
u
m
ự
c.
Đ
úng
y
là
m
ộ
t
ng
ườ
i
b
i
ế
t
yêu
m
ế
n
khí
phách,
bi
ế
t
ti
ế
c
bi
ế
t
tr
ọ
ng
ng
ườ
i
có
tài.
N
hân
v
ậ
t
th
ơ
l
ạ
i
ch
ỉ
là
m
ộ
t
nét
v
ẽ
phụ
nh
ư
ng
r
ấ
t
th
ầ
n
tình,
góp
ph
ầ
n
làm
rõ
ch
ủ
đề
.
3. Ngụ
c
quan
-
Ch
ọ
n
nh
ầ
m
ngh
ề
.
Gi
ữ
a
b
ọ
n
ng
ườ
i
tàn
nh
ẫ
n,
l
ừ
a
l
ọ
c
thì
ngụ
c
quan
l
ạ
i
có
“
tính
cách
d
ị
u
dàng
và
lòng
bi
ế
t
giá
ng
ườ
i,
bi
ế
t tr
ọ
ng
ng
ườ
i
ngay
”
ch
ẳ
ng
khác
nào
“
m
ộ
t
thanh
âm
trong
tr
ẻ
o
chen
vào
gi
ữ
a
m
ộ
t
bàn
đ
àn
mà
nh
ạ
c
lu
ậ
t
đề
u
h
ỗ
n
lo
ạn
xô
b
ồ
”
.
-
L
ầ
n
đầ
u
g
ặp
Huấn
Cao
trong
cả
nh
nh
ậ
n
tù,
ng
ụ
c
quan
có
“
lòng
kiêng
n
ể
”
,
l
ại
còn
có
“
bi
ệ
t
nhỡ
n
”
đố
i
riêng
v
ớ
i
Hu
ấn
Cao.
Su
ố
t
n
ử
a
tháng
trờ
i,
ngụ
c
quan
bí
m
ậ
t
sai
viên
th
ơ
l
ạ
i
dâng
r
ượ
u
và
đồ
nh
ắ
m
cho
t
ử
tù
-
Hu
ấn
Cao
và
các
đồ
ng
chí
c
ủ
a
ông.
-
L
ầ
n
th
ứ
hai,
y
g
ặ
p
m
ặ
t
Hu
ấn
Cao,
nhẹ
nhàng
và
khiêm
t
ố
n
bày
t
ỏ
“
mu
ố
n
châm
ch
ướ
c
ít
nhi
ề
u
”
đố
i
v
ớ
i
t
ử
tù,
nh
ư
ng
đ
ã
b
ị
ông
Hu
ấ
n
mi
ệ
t
th
ị
n
ặ
ng
l
ờ
i,
g
ầ
n
nh
ư
xua
đ
u
ổ
i,
nh
ư
ng
ngụ
c
quan
v
ẫ
n
ôn
t
ồ
n,
nhã
nh
ặ
n
“xin
l
ĩ
nh
ý
”
r
ồ
i
lui
ra.
-
Ng
ụ
c
quan
là
m
ộ
t
nhà
nho
“
bi
ế
t
đọ
c
v
ỡ
ngh
ĩ
a
sách
thánh
hi
ề
n
”
su
ố
t
đờ
i
ch
ỉ
ao
ướ
c
m
ộ
t
đ
i
ề
u
là
“
có
m
ộ
t
ngày
kia
treo
ở
nhà
riêng
mình
m
ộ
t
câu
đố
i
do
tay
ông
Hu
ấ
n
Cao
vi
ế
t
”
.
Ng
ụ
c
quan
đ
ang
s
ố
ng
trong
bi
k
ị
ch:
y
tâm
ph
ụ
c
Hu
ấ
n
Cao
là
m
ộ
t
ng
ườ
i
ch
ọ
c
tr
ờ
i
khu
ấ
y
n
ướ
c
nh
ư
ng
l
ạ
i
t
ự
ti
“
cái
th
ứ
mình
ch
ỉ
là
m
ộ
t
kẻ
ti
ể
u
l
ạ
i
gi
ữ
tù
”
.
Viên
qu
ả
n
ngụ
c
kh
ổ
tâm
nh
ấ
t
là
“
có
m
ộ
t
ông
Hu
ấ
n
C
ao
trong
tay
mình,
không
bi
ế
t
làm
th
ế
nào
mà
xin
được
ch
ữ
”
.
Là
qu
ả
n
ngụ
c
nh
ư
ng
l
ạ
i
không
can
đả
m
giáp
m
ặ
t
t
ử
tù
vì
y
c
ả
m
th
ấ
y
Hu
ấn
Cao
“
cách
xa
y
nhi
ề
u
quá?
”
.
T
ử
tù
thì
ung
dung,
trái
l
ạ
i,
ngụ
c
quan
l
ạ
i
lo
“
mai
m
ố
t
đ
ây,
ông
Hu
ấn
b
ị
hành
hình
mà
ch
ư
a
xin
đượ
c
m
ấ
y
ch
ữ
thì
ân
h
ậ
n
su
ố
t
đờ
i
”
.
Bi
k
ị
ch
ấ
y
cho
th
ấ
y
tính
cách
qu
ả
n
ngụ
c
là
m
ộ
t
con
ng
ườ
i
biế
t
phục khí ti
ế
t, bi
ế
t quý trọng người tài và rấ
t
yêu
cái
đẹ
p
.
Y
yêu
ch
ữ
Hu
ấn
Cao,
ch
ứ
ng
t
ỏ
y
có
m
ộ
t
sở
thích
cao
quý.
Vì
th
ế
khi
nghe
viên
th
ơ
l
ạ
i
nói
lên
ướ
c
nguy
ệ
n
c
ủ
a
ng
ụ
c
quan,
Hu
ấn
Cao
cả
m
độ
ng
nói:
“Ta cảm cái tấ
m
lòng
biệ
t nhỡ
n
liên
tài củ
a
các
ng
ười. Nào ta bi
ế
t đâu một ngườ
i
nh
ư thầ
y
qu
ản đ
ây
mà
l
ạ
i
có
nh
ữ
ng
s
ở
thích
cao
quý
nh
ư vậ
y.
Thiế
u
chút nữa, ta phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ”.
Nh
ư
v
ậ
y,
trong
v
ị
th
ế
xã
h
ộ
i,
ngụ
c
quan
và
t
ử
tù
là
đố
i
đị
ch,
còn
trên
lĩ
nh
v
ự
c
ngh
ệ
thu
ậ
t,
h
ọ
là
tri
âm.
Hu
ấn
Cao
đ
ã
tri
ng
ộ
m
ộ
t
kẻ
bi
ệ
t
nhỡ
n
liên
tài
là
ngụ
c
quan.
-
Trong
c
ả
nh
cho
ch
ữ
có
m
ộ
t
hình
ả
nh
kỳ
di
ệ
u:
“
ánh
sáng
đỏ
r
ự
c
c
ủ
a
m
ộ
t
bó
đ
u
ố
c
tẩ
m
d
ầ
u
r
ọ
i
lên
ba
đầ
u
ng
ườ
i
đ
ang ch
ă
m
chú
trên
m
ộ
t
t
ấ
m
lụ
c
bạ
ch
còn
nguyên
v
ẹ
n
l
ầ
n
h
ồ
”
.
Ánh
sáng
bó
đ
u
ố
c
ấ
y
chính
là
ánh
sáng
c
ủa
thiên
l
ươ
ng
mà
t
ử
tù
đ
ang
chi
ế
u
lên
và
lay
t
ỉ
nh
ngụ
c
quan.
C
hi
ti
ế
t
ng
ụ
c
quan
“
khúm
núm
c
ấ
t
nh
ữ
ng
đồ
ng
ti
ền
kẽ
m
đ
ánh
d
ấu
cô
ch
ữ đặ
t
trên
phi
ế
n
l
ụ
c
óng
”
,
chi
ti
ế
t
ng
ụ
c
quan
vái
t
ử
tù
m
ộ
t
vái,
n
ướ
c
m
ắ
t
r
ỉ
vào
kẽ
mi
ệ
ng
ngh
ẹ
n
ngào
nói:
“
k
ẻ
mê
mu
ộ
i
này
xin
bái
l
ĩ
nh
”
là
nh
ữ
ng
chi
ti
ế
t
thú
v
ị
.
Lúc
s
ở
thích
ngh
ệ
thu
ậ
t
đ
ã
mãn
nguy
ệ
n
c
ũ
ng
là
lúc
ánh
sáng
thiên
l
ươ
ng
soi
t
ỏ,
chi
ế
u
r
ọ
i
tâm
h
ồ
n.
M
ộ
t
cái
vái
l
ạ
y
đầ
y
nhân
cách,
hi
ếm
có.
-
Có
thể
,
sau
khi
Hu
ấn
Cao
b
ị
gi
ả
i
vào
K
inh
thụ
hình
thì
cũng
là
lúc
ngụ
c
quan
tr
ả
áo
m
ũ
,
“
tìm
v
ề
nhà
quê
mà
ở
”
để
gi
ữ
l
ấ
y
thiên
l
ươ
ng
cho
lành
v
ữ
ng
và
th
ự
c
hi
ệ
n
cái
s
ở
thích
chơ
i
ch
ữ b
ấ
y
nay?
N
guy
ễ
n
Tuân
đ
ã
xây
d
ự
ng
ngụ
c
quan
bằ
ng
nhi
ề
u
nét
v
ẽ
có
thần.
Ngoạ
i
hình
thì
“
đầ
u
đ
ã
đ
i
ể
m
hoa
râm,
râu
đ
ã
ng
ả
màu
”
.
M
ộ
t
con
ng
ườ
i
ư
a
s
ố
ng
b
ằ
ng
n
ộ
i
tâm;
cái
đ
êm
hôm
tr
ước
đ
ón
nh
ậ
n
t
ử
tù,
ông
s
ố
ng
trong
tr
ạ
ng
thái
thanh
th
ả
n,
g
ươ
ng
m
ặ
t
ông
ta
“
là
m
ặ
t
n
ước
ao
xuân,
bằ
ng
l
ặ
ng,
kín
đ
áo
và
êm
nh
ẹ
”
.
Trong
m
ộ
t
xã
h
ộ
i
phong
ki
ế
n
suy
tàn,
ch
ố
n
quan
tr
ườ
ng
đầ
y
r
ẫy
kẻ
b
ấ
t
l
ươ
ng
vô
đạ
o,
nhân
v
ậ
t
ng
ụ
c
quan
đ
úng
là
m
ộ
t
con
ng
ườ
i
vang bóng
.
N
hân
vậ
t
này
đ
ã
th
ể
hi
ệ
n
sâu
s
ắc
chủ
đề
tác
phẩ
m.
4.
Hu
ấn Cao: là nhân vật bi tráng, cao
đẹ
p mang màu sắ
c
lãng
m
ạn.
a -
Lúc
đầ
u
đượ
c
gi
ớ
i
thi
ệ
u
gián
ti
ếp
qua
m
ộ
t
ti
ế
ng
đồ
n:
“
cái
ng
ườ
i
mà
vùng
t
ỉ
nh
ta
v
ẫ
n
khen
…
”
,
“nhi
ề
u
ng
ườ
i
nh
ấ
c
nh
ỏ
m
đế
n
cái
danh
đ
ó
luôn
…
”
,
“
m
ộ
t
tên
tù
có
ti
ế
ng
là
…
”
,
và
“
th
ầ
y
có
nghe
ng
ườ
i
ta
đồ
n
…
”
-
Đ
ó
là
m
ộ
t
con
ng
ườ
i
không
ph
ả
i
t
ầ
m
th
ườ
ng!
-
Ng
ụ
c
quan
và
viên
th
ơ
l
ạ
i
m
ớ
i
“
ki
ế
n
kì
thanh
”
mà
đ
ã
tâm
ph
ụ
c
Hu
ấn
Cao,
h
ọ
tr
ầ
m
tr
ồ
:
“
Ngườ
i
đứ
ng
đầ
u
…
”
,
“
ng
ườ
i
mà
vùng
t
ỉ
nh
Sơn
ta
v
ẫ
n
khen
cái
tài
vi
ế
t
ch
ữ
r
ấ
t
nhanh
và
r
ấ
t
đẹ
p…
”
,
m
ộ
t
t
ử
tù
l
ừ
ng
l
ẫ
y
ti
ế
ng
t
ă
m
“
v
ă
n
võ
đề
u
có
tài
c
ả
”
…
-
L
ấ
y
xa
để
nói
g
ầ
n,
l
ấ
y
bóng
làm
l
ộ
hình,
s
ử d
ụng
l
ố
i
t
ả
gián
ti
ế
p… đ
ó
là
bút
pháp
N
guy
ễ
n
Tuân
v
ận
d
ụ
ng
sáng
t
ạ
o
để
gi
ớ
i thi
ệ
u
nhân
v
ậ
t,
t
ạo
ra
s
ự
cu
ố
n
hút
ngh
ệ
thu
ậ
t
kì
di
ệ
u.
b -
Là
m
ộ
t
nhà
nho
ki
ệ
t
hi
ệ
t
dám
ch
ọ
c
tr
ờ
i
khu
ấ
y
n
ướ
c.
C
hí
lớn
không
thành
mà
v
ẫ
n
hiên
ngang.
C
h
ế
t
chém
c
ũ
ng
ch
ẳ
ng
sợ
.
M
ộ
t
tinh
th
ầ
n
gang
thép
“
vô
úy
”
b
ấ
t
khu
ất.
M
ộ
t
cái
“
r
ỗ
gông
”
tr
ước
c
ủ
a
ng
ụ
c.
M
ộ
t
câu
mi
ệ
t
th
ị
ngụ
c
quan:
“
Ngươ
i
h
ỏ
i
ta
mu
ố
n
gì?
Ta
ch
ỉ
mu
ố
n
có
m
ộ
t
đ
i
ề
u:
Là
nhà
ng
ươ
i
đừ
ng
tới
qu
ấ
y
r
ầ
y
ta
”
.
K
hông
ph
ả
i
ai
c
ũ
ng
có
cái
gan
dám
thách
th
ứ
c
cườ
ng quy
ền
bạ
o
l
ự
c
th
ế
đâu?
c
-
C
oi
khinh
vàng
ng
ọ
c.
K
hông
vì
vàng
ng
ọ
c,
vì
quy
ề
n
uy
mà
“
ép
mình
vi
ế
t
bao
giờ
?
”
.
Ch
ữ
thì
quý
th
ật?
Nhấ
t
sinh
ông
m
ớ
i
vi
ế
t
hai
b
ộ
t
ứ
bình
và
m
ộ
t
b
ứ
c
trung
đườ
ng
t
ặ
ng
ba
ng
ườ
i
b
ạ
n
thân.
K
hông
chỉ
đẹ
p
ở
nét
ch
ữ,
mà
m
ỗ
i
ch
ữ,
m
ỗ
i
b
ứ
c
th
ư
h
ọ
a
c
ủ
a
Hu
ấ
n
Cao
là
m
ộ
t
b
ứ
c
châm,
th
ể
hi
ệ
n
m
ộ
t
lý
t
ưở
ng
tung
hoành,
m
ộ
t
hoài
bão,
m
ộ
t
đạo
lý
cao
đẹp.
Ch
ữ
c
ủ
a
Hu
ấ
n
Cao
cho
thấ
y
cái
tài
,
cái
tầm nhìn
c
ủ
a
kẻ
s
ĩ
chân
chính
mà
ta
ng
ưỡ
ng
m
ộ
và
kính
ph
ụ
c.
d -
V
ớ
i
Hu
ấ
n
Cao
thì
thiên
l
ương
là
ng
ọ
n
l
ử
a,
là
“
ánh
sáng
đỏ
r
ự
c
”
nh
ư
ng
ọ
n
đ
u
ố
c
kia.
Nế
u
ngụ
c
quan
tâm
ph
ụ
c
con
ng
ườ
i
ngh
ĩ
a
khí,
tài
hoa
thì
Hu
ấn
Cao
lạ
i
n
ể
tr
ọ
ng
con
ng
ườ
i
biệ
t nhỡ
n
liên
tài
.
Su
ố
t
đờ
i
ông
ch
ỉ
“
cúi
đầ
u
vái
l
ạ
y
hoa
mai
”
th
ế
mà
khi
nghe
viên
th
ơ
l
ạ
i
nói
lên
tâm
s
ự
c
ủ
a
ch
ủ
mình
mu
ố
n
“
xin
ch
ữ
”
,
Hu
ấn
Cao
đ
ã
ân
h
ậ
n
nói:
“
Thiế
u chút
nữa ta phụ mất
một tấm lòng trong thiên hạ”. C
ả
nh
“
cho
ch
ữ
”
đượ
c
miêu
t
ả
b
ằ
ng
bút
pháp
lãng
m
ạ
n
gợ
i
lên
m
ộ
t
không
khí
thiêng
liêng
bi tráng.
Phóng
giam
ẩ
m
ướt
bẩ
n
th
ỉ
u,
hôi
hám.
L
ử
a
đ
u
ố
c
sáng
r
ự
c.
Tấ
m
lụ
a
trắ
ng.
C
h
ậ
u
m
ự
c
thơ
m
l
ắ
m.
Ba
cái
đầ
u
cúi
xu
ố
ng
t
ấ
m
lụ
a
trắ
ng.
Hu
ấ
n
Cao
hi
ệ
n
ra
vớ
i
v
ẻ
uy
nghi,
hào
hùng.
C
ổ đ
eo
gông,
chân
v
ướ
ng
xi
ề
ng,
Hu
ấ
n
C
ao
vung
bút
vi
ết.
“
Nh
ữ
ng
nét
ch
ữ
vuông
v
ắ
n
rõ
ràng
”
hi
ệ
n
lên
r
ự
c
rỡ
trên
phi
ế
n
lụ
a
óng.
T
ư
th
ế
đĩnh
đạ
c
ung
dung.
Mai
kia
ông
đ
ã
bướ
c
lên
đo
ạ
n
đầ
u
đ
ài,
nh
ư
ng
đ
êm
nay
ông
v
ẫ
n
ung
dung.
M
ộ
t
c
ử
ch
ỉ
“
đỡ
viên
qu
ả
n
ngụ
c
đứ
ng
th
ẳ
ng
ng
ườ
i
d
ậ
y
”
.
M
ộ
t
l
ờ
i
khuyên:
“
Ta
khuyên
th
ầ
y
qu
ả
n
nên
thay
ch
ỗ
ở
đ
i
…
th
ầ
y
qu
ả
n
nên
tìm
v
ề
nhà
quê
mà
ở
đã
r
ồ
i
hãy
ngh
ĩ
đến
chuy
ệ
n
chơ
i
ch
ữ. Ở đ
ây,
khó
gi
ữ
thiên
l
ươ
ng
cho
lành
v
ữ
ng
và
r
ồ
i
c
ũ
ng
đế
n
nhem
nhu
ố
c
m
ấ
t
cái
đờ
i
l
ươ
ng
thi
ệ
n
đ
i
”
.
V
ớ
i
Hu
ấ
n
C
ao
thì
thiên
l
ươ
ng
là
cái
g
ố
c
c
ủ
a
đạ
o
lý,
có
gi
ữ đượ
c
thiên
l
ươ
ng
m
ớ
i
b
i
ế
t
quý
tr
ọ
ng
tài
n
ă
ng
và
cái
đẹ
p
ở
đờ
i.
Ở
con
ng
ườ
i
Hu
ấn
Cao,
t
ừ
c
ử
ch
ỉ
,
hành
độ
ng
đế
n
ngông
ng
ữ,
t
ừ
nét
ch
ữ đế
n
phong
thái
-
đề
u
toát
ra
m
ộ
t
v
ẻ
đẹp
v
ừ
a
phi
th
ườ
ng,
v
ừ
a
bình
d
ị
,
v
ừ
a
anh
hùng,
v
ừ
a
ngh
ệ
s
ĩ
,
bên
cạ
nh
cái
hùng
có
cái
bi,
tính vốn khoảnh
mà
l
ạ
i
trân
tr
ọ
n
g
k
ẻ
biệ
t nhỡn
liên
tài
,
coi
th
ườ
ng
vàng
b
ạ
c
quy
ề
n
uy
mà
l
ạ
i
đề
cao
tình
b
ằ
ng
h
ữ
u,
đế
n
ch
ế
t
v
ẫ
n
ngh
ĩ
a
khí
và
gi
ữ
tr
ọ
n
thiên
l
ươ
ng.
N
guy
ễ
n
Tuân
đ
ã
dàn
cả
nh,
t
ả
ng
ườ
i
và
k
ể
chuy
ệ
n,
s
ử d
ụng
nh
ữ
ng
ẩn
d
ụ
so
sánh,
nh
ữ
ng
tình
ti
ế
t
đ
an
chéo,
ràng
bu
ộ
c
vào
nhau,
t
ạ
o
nên
m
ộ
t
không
gian
ngh
ệ
thu
ật
c
ổ
kính,
bi
tráng
nâng
nhân
v
ậ
t
Hu
ấ
n
Cao
lên
m
ộ
t
t
ầ
m
vóc
l
ị
ch
s
ử. Văn họ
c
lãng
m
ạn thờ
i
ti
ền
chiến
ch
ỉ
có một Huấn Cao
đẹ
p hào hùng như vậ
y
.
IV.
K
ế
t
lu
ậ
n
Đọc
“Chữ người tử tù”
ta
càng
th
ấ
m
thía
đ
i
ề
u
mà
Vũ
Ng
ọ
c
Phan
đ
ã
nói:
“
…
v
ă
n
N
guy
ễ
n
Tuân
không
ph
ả
i
th
ứ
v
ă
n
để
ng
ườ
i
nông
n
ổ
i
th
ưở
ng
th
ứ
c
”
.
N
gh
ệ
thu
ật
kể
chuy
ện,
cấ
u
trúc
tình
ti
ế
t,
l
ờ
i
độ
c
thoạ
i
và
đố
i
tho
ạ
i,
kh
ắ
c
h
ọ
a
tính
cách
nhân
v
ậ
t
…
h
ầ
u
nh
ư
không
có
m
ộ
t
chi
ti
ế
t
nào
th
ừ
a.
Ba
nhân
v
ậ
t
cùng
đồ
ng
th
ờ
i
xu
ấ
t
hi
ệ
n.
Cả
nh
cho
ch
ữ là cao trào, một
cảnh tượng xư
a
nay
ch
ưa từng có. Tất c
ả
đề
u hướng v
ề
cái
tài,
cái
đẹp,
cái
thiên
l
ương
.
N
guy
ễ
n
Tuân
đ
ã
s
ử
d
ụng
m
ộ
t
lo
ạ
t
t
ừ
Hán
Vi
ệ
t
r
ấ
t
đắt
(pháp
trườ
ng,
t
ử
tù,
t
ử
hình,
nh
ấ
t
sinh,
b
ộ
t
ứ
bình,
b
ứ
c
trung
đườ
ng,
l
ạc
khoả
n,
thiên
h
ạ
,
thiên
l
ươ
ng,
l
ươ
ng
thi
ệ
n,
v.v
…
)
t
ạ
o
nên
màu
s
ắ
c
l
ị
ch
s
ử,
c
ổ
kính
và
bi
tráng.
Đ
úng
N
guy
ễ
n
Tuân
là
b
ậ
c
th
ầ
y
v
ề
ngôn
ng
ữ,
r
ấ
t
l
ị
ch
lãm
uyên
bác
về
lị
ch
s
ử,
v
ề
xã
h
ộ
i.
Hai
câu
v
ă
n:
“
Thiế
u chút nữa ta phụ mất một tấm lòng trong thiên hạ”,
và:
“K
ẻ
mê muộ
i
này
xin
bái
l
ĩ
nh”
-
đẹ
p
nh
ư
nh
ữ
ng
b
ứ
c
châm
trong
các
th
ư
h
ọ
a
nghìn
x
ư
a
l
ư
u
l
ạ
i
trong
các
vi
ện
bả
o
tàng
m
ĩ
thu
ật.
C
ũ
ng
là
bài
h
ọ
c
làm
ng
ườ
i
sáng giá
!
H
ạ
nh
phúc
c
ủ
a
m
ộ
t
tang
gia
Vũ
Tr
ọng Phụng
I.
Tác
gi
ả
V
ũ
Tr
ọ
ng
Ph
ụ
ng
(1912
-
1939)
quê
n
ộ
i
ở
H
ư
ng
Yên.
Ô
ng
s
ố
ng
và
vi
ế
t
v
ă
n
t
ại
Hà
N
ộ
i.
S
ở
tr
ườ
ng
v
ề
phóng
s
ự,
được
các
báo
chí
thời
b
ấ
y
gi
ờ
g
ọ
i
là
“
Ô
ng
vua
phóng
s
ự đấ
t
B
ắc
”
.
Tác phẩm:
- Phóng sự
:
Cạm bẫ
y
ng
ườ
i
(1933),
Cơm thầ
y
c
ơm cô
(1936),
Lục xì
(1937),
v.v
…
-
Tiể
u thuy
ế
t
:
Giông tố
(
1936),
Số đỏ
(
1936),
Vỡ đ
ê
(1936),
Trúng
s
ố độ
c
đắ
c
(1938),
v.v
…
- K
ị
ch
:
Không một ti
ế
ng vang
(1931).
V
ũ
Tr
ọ
ng
Ph
ụ
ng
có
tài
châm
bi
ế
m
đả
kích
cái
xã
h
ộ
i
th
ự
c
dân
phong
ki
ế
n
t
ư
sả
n
h
ết
s
ứ
c
bấ
t
công,
tàn
b
ạ
o,
th
ố
i
nát
…
Ô
ng
đ
ã
sáng
t
ạ
o
ra
nh
ữ
ng
nhân
v
ậ
t
đ
i
ể
n
hình
b
ấ
t
hủ
nh
ư
Xuân
Tóc
Đỏ
để
ch
ế
gi
ễ
u
cái
xã
h
ộ
i
mà
ông
g
ọ
i
là
“
kh
ố
n
n
ạ
n
”
,
“
chó
đẻ
”
.
II.
Xu
ấ
t
x
ứ
“
Hạ
nh
phúc
c
ủ
a
m
ộ
t
tang
gia
”
,
trích
toàn
b
ộ
ch
ươ
ng
15
ti
ể
u
thuy
ế
t
“
Số đỏ
”
,
m
ộ
t
ki
ệt
tác
c
ủ
a
V
ũ
Tr
ọ
ng
Ph
ụ
ng,
xu
ất
bả
n
n
ăm
1936.
III.
Tóm
t
ắ
t
“
H
ạ
nh
phúc
c
ủ
a
m
ộ
t
tang
gia
”
Sau
3
ngày
ng
ắ
c
ngo
ả
i,
cụ
c
ố
T
ổ
h
ơn
80
tu
ổ
i
ch
ế
t
th
ật.
C
ụ
c
ố
H
ồ
ng,
v
ợ
ch
ồ
ng
V
ă
n
Minh,
ông
phán
-
m
ọ
c
-
s
ừ
ng,
c
ậ
u
tú
Tân,
cô
Tuy
ế
t
…
cả
bọ
n
con
cháu
vô
cùng
sung
s
ướ
ng.
N
g
ườ
i
ch
ế
t
đượ
c
quan
trên
khám
qua
loa
đ
ã
đượ
c
khâm
li
ệ
m,
g
ầ
n
m
ộ
t
ngày
r
ồ
i
mà
ch
ư
a
phát
ph
ụ
c.
Sau
khi
c
ụ
bà
đ
i
thu
x
ế
p
vi
ệc
cướ
i
ch
ạ
y
tang
cho
Tuy
ế
t
không
đ
i
đế
n
đ
âu,
Vă
n
M
inh
h
ứ
a
là
sẽ
tìm
cách
cho
Tuy
ế
t
l
ấ
y
ch
ồ
ng
m
ộ
t
cách
danh
giá
thì
cụ
c
ố
H
ồ
ng
m
ới
cho
phát
ph
ụ
c.
Bầ
y
con
cháu
t
ư
ng
b
ừ
ng
vui
v
ẻ
đ
i
đư
a
gi
ấy
cáo
phó,
g
ọ
i
ph
ườ
ng
kèn,
thuê
xe
đ
ám
ma.
B
ả
y
gi
ờ
sáng
hôm
sau
thì
c
ấ
t
đ
ám.
Có
2
tên
cả
nh
sát
Min
Đơ
,
Min
Toa
được
thuê
gi
ữ
tr
ậ
t
t
ự.
Tuy
ế
t
m
ặc
b
ộ đồ
NGÂY
TH
Ơ đ
i
m
ờ
i
tr
ầ
u.
Đ
ám
ma
theo
c
ả
l
ố
i
Ta,
Tàu,
Tây.
Có
ki
ệu
bát
c
ố
ng,
có
lợn
quay
đ
i
l
ọ
ng,
có
đến
ba
tră
m
câu
đố
i,
vài
ba
tr
ă
m
ng
ườ
i
đ
i
đư
a.
Có
l
ố
c
b
ố
c
xoả
ng,
bu
dích
và
vòng
hoa.
K
hi
đ
ám
ma
đ
i
được
4
ph
ố
khi
v
ợ
ch
ồ
ng
Typn,
bà
Phó
Đ
oan
và
m
ấ
y
ng
ườ
i
n
ữ
a
đ
ang
lào
xào
phê
bình
thái
độ
c
ủ
a
Xuân
thì
b
ỗ
ng
có
6
chi
ếc
xe,
trên
có
s
ư
chùa
Bà
Banh,
xe
nào
c
ũ
ng
che
2
l
ọ
ng
xu
ấ
t
hi
ệ
n.
Hai
vòng
hoa
đồ
s
ộ,
m
ộ
t
c
ủ
a
báo
Gõ
Mõ,
m
ộ
t
c
ủ
a
Xuân
len
vào
hàng
đầu.
Cậ
u
tú
Tân
v
ộ
i
b
ấ
m
máy.
Cụ
bà
chạ
y
lên,
sung
s
ướ
ng
vì
ông
Đố
c
Xuân
đ
ã
không
gi
ậ
n
mà
l
ạ
i
giúp
đ
áp
phúng
vi
ế
ng
đế
n
th
ế
,
và
đ
ám
ma
nh
ư k
ể
đ
ã
là
danh
giá
nh
ấ
t
t
ất
cả
.
B
ọ
n
quan
khách
thì
c
ườ
i
tình
v
ới
nhau,
bình
ph
ẩ
m
nhau,
chê
bai
nhau,
…
Lúc
h
ạ
huy
ệt,
cậ
u
tú
Tân
b
ắt
bẻ
t
ừ
ng
ng
ườ
i
m
ộ
t
để
ch
ụ
p
ả
nh.
Ô
ng
pháp
m
ọ
c
s
ừ
ng,
khóc
to
“
H
ứ
t!
H
ứ
t!
H
ứ
t!
”
bí
m
ậ
t
dúi
vào
tay
Xuân
cái
gi
ấy
bạ
c
n
ă
m
đồ
ng
g
ấp
t
ư…
Nó
nắ
m
tay
cho
kh
ỏ
i
có
ng
ườ
i
nom
th
ấ
y
…
IV.
Phân
tích
1. Giá tr
ị
châm
biế
m và đả kích cái xã hội thực dân phong ki
ế
n tư
s
ản xấu xa, đồ
i
b
ại và thối nát.
-
Trong
gia
đ
ình,
ông
ch
ế
t,
cha
ch
ế
t
-
m
ộ
t
cái
ch
ế
t
làm
cho
nhi
ề
u
ng
ườ
i
sung
s
ướ
ng
l
ắm.
C
ụ
c
ố
H
ồ
ng
“
nh
ắ
m
nghi
ề
n
m
ắ
t
l
ạ
i
m
ơ
màng
”
…
vì
c
ụ
ch
ắ
c
thiên
h
ạ
“
ai
c
ũ
ng
ph
ả
i
khen
m
ộ
t
cái
đ
ám
ma
nh
ư
th
ế
,
m
ộ
t
cái
g
ậ
y
nh
ư
th
ế
!
”
.
Ô
ng
phán
m
ọ
c
s
ừ
ng
sung
sướ
ng
vì
ông
ta
không
ng
ờ
r
ằ
ng
“
đ
ôi
s
ừ
ng
h
ươ
u
vô
hình
trên
đầ
u
ông
ta
mà
l
ạ
i
to
đế
n
th
ế
”
nên
đ
ã
được
c
ụ
c
ố
H
ồ
ng
- bố
v
ợ
-
h
ứ
a
sẽ
chia
thêm
cho
con
gái
và
con
r
ể
thêm
vài
nghìn
đồ
ng
…
Vă
n
M
inh
ch
ồ
ng
r
ấ
t
h
ạ
nh
phúc
vì
t
ừ
nay
cái
chúc
th
ư
chia
gia
tài
“
sẽ
đ
i
vào
thời
kỳ
th
ự
c
hành
”
. C
ậ
u
tú
Tân
được
d
ị
p
dùng
đế
n
m
ấ
y
cái
máy
ả
nh.
Bà
V
ă
n
M
inh
sung
s
ướ
ng
vì
cái
m
ố
t
v
ề
nh
ữ
ng
b
ộ đồ
xô
gai
tân
thời,
cái
mũ
m
ấ
n
tr
ắ
ng
vi
ề
n
đ
en
…
sẽ
đ
em
đế
n
cho
nh
ữ
ng
ai
có
tang
“
đượ
c
h
ưở
ng
chút
h
ạ
nh
phúc
ở
đờ
i
”
.
Ô
ng
Typn
ch
ờ
mong
các
báo
chí
phê
bình
“
nh
ữ
ng
ch
ế
t
ạo
c
ủa
mình
”
trong
cu
ộ
c
cả
i
cách
y
ph
ụ
c
c
ủ
a
Âu
hóa
…
Tuy
ế
t
thì
di
ện
b
ộ đồ
NGÂY
TH
Ơ để
cho
thiên
h
ạ
bi
ế
t
r
ằ
ng
“
mình
ch
ư
a
đ
ánh
m
ất
cả
ch
ữ
trinh
”
,
v.v
…
- Ở
ngoài
xã
h
ộ
i,
hai
viên
c
ảnh
sát
MIN
ĐƠ
,
MIN
TOA.,
gi
ữ
a
lúc
không
có
ai
đ
áng
ph
ạ
t
mà
ph
ạt,
đươ
ng
bu
ồ
n
nh
ư
nhà buôn
v
ỡ
n
ợ
thì
được
có
đ
ám
thuê
nên
“
sung
s
ướ
ng
c
ự
c
đ
i
ể
m
”
.
Các
quan
khách
đế
n
đư
a
mà,
bạ
n
c
ủ
a
Tuy
ết,
Vă
n
Minh,
cô
Hoàng
Hôn,
bà
Phó
Đ
oan,
nh
ữ
ng
giai
thanh
gái
l
ị
ch
được
d
ị
p
“
chim
nhau,
c
ườ
i
tình
v
ới
nhau,
bình
ph
ẩ
m
nhau,
chê
bai
nhau, ghen
tuông
nhau,
h
ẹ
n
hò
nhau
…
”
.
Banh
thân
c
ủ
a
c
ụ
c
ố
H
ồ
ng
đế
n
đư
a
đ
ám
ma
vớ
i
cái
ng
ự
c
“
đầ
y
nh
ữ
ng
huy
ch
ươ
ng
…
”
,
v
ớ
i
bộ
râu
“
ho
ặc
dài
ho
ặ
c
ng
ắ
n,
ho
ặc
đ
en,
ho
ặ
c
hung
hung,
ho
ặ
c
lún
phún
hay
r
ầ
m
r
ậ
m,
lo
ă
n
qu
ă
n
”
…
đế
n
để
khoe
tài
,
khoe
đứ
c
,
khoe
c
ủa… Sư
c
ụ
T
ă
ng
Phú
thì
sung
s
ướ
ng
vênh
váo,
ng
ồ
i
trên
m
ộ
t
chi
ế
c
xe
vì
đ
ã
“
đ
ánh
đổ
đượ
ng
H
ộ
i
Ph
ậ
t
giáo,
và
nh
ư
th
ế
là
cu
ộ
c
đắ
c
th
ắ
ng
đầ
u
tiên
c
ủ
a
báo
Gõ
Mõ
vậ
y
”
.
Còn
Xuân
tóc
Đỏ
đế
n
đư
a
đ
ám
vớ
i
s
ự
c
ố
ý
đế
n
ch
ậ
m,
b
ằ
ng
2
vòng
hoa
đồ
s
ộ,
6
chi
ếc
xe
có
cắ
m
l
ọ
ng,
…
h
ắ
n
đ
ã
làm
cho
Tuy
ế
t
“
li
ế
c
m
ắ
t
đư
a
tình
cho
nó
để
t
ỏ
ý
cám
ơ
n
”
,
làm
cho
cụ
bà
sung
sướ
ng
th
ố
t
lên:
“
Ô
ng
Đố
c
Xuân
đ
ã
không
gi
ậ
n
mà
l
ạ
i
giúp
đ
áp
phúng
vi
ế
ng
đế
n
th
ế
,
và
đ
ám
ma
nh
ư k
ể
đ
ã
là
danh
giá
nh
ấ
t
t
ấ
t
cả
”
.
Và
Xuân
sao
không
sung
s
ướ
ng,
ch
ỉ
m
ộ
t
câu
nói:
“
Th
ư
a
ngài,
ngài
là
m
ộ
t
ng
ườ
i
ch
ồ
ng
m
ọ
c
s
ừ
ng!
”
mà
đượ
c
ông
phán
-
m
ọ
c
-
s
ừ
ng
tr
ả
công
đế
n
m
ộ
t
t
ờ
gi
ấy
bạc
5
đồ
ng
g
ấp
t
ư
“
dúi
vào
tay
”
…
Đ
úng
là
“
h
ạ
nh
phúc
c
ủ
a
m
ộ
t
tang
gia
”
,
m
ặ
c
dù
lúc
h
ạ
huy
ệt
có
c
ụ
c
ố
H
ồ
ng
m
ế
u,
ông
phán
-
m
ọ
c
-
s
ừ
ng
khóc
to
“
H
ứ
t!
H
ứ
t!
H
ứ
t!
”
.
2. Ngh
ệ
thuật trào phúng bậc thầ
y:
-
M
ột đám ma được k
ể
và tả như một đám rước xách
vớ
i
nhi
ề
u
vai
h
ề
già
có,
tr
ả
có,
đ
àn
ông,
đ
àn
bà
…
c
ủ
a
tầ
ng
l
ớ
p
t
ư
sả
n
“
Âu
hóa
”
rởm.
Tác
gi
ả
bi
ể
u
l
ộ
s
ự
khinh
b
ỉ
,
châm
bi
ế
m
sâu
cay.
- Các thủ pháp ngh
ệ
thuật trào phúng vận dụ
ng
s
ắ
c
s
ả
o
tài
tình:
+ Phóng đạ
i
:
cụ
c
ố
H
ồ
ng
sung
s
ướ
ng
quá
vì
chuy
ện
b
ố
ch
ế
t
mà
hút
li
ề
n
m
ộ
t
ch
ặ
p 60 đ
i
ế
u
thu
ố
c
phi
ệ
n,
g
ắt
1872
lầ
n
câu:
“
Bi
ế
t
r
ồ
i,
kh
ổ
l
ắ
m,
nói
mãi!
”
.
+ Đặc tả
nh
ữ
ng
b
ộ
râu
c
ủ
a
các
ông
bạ
n
c
ủ
a
c
ụ
c
ố
H
ồ
ng
r
ấ
t
hài
h
ước!
+ Phục bút
:
Xuân
đế
n
đư
a
đ
ám
mu
ộ
n,
lúc
đầ
u
làm
cho
Tuy
ế
t
đ
au
kh
ổ
“
có
thể
mu
ố
n
t
ự
t
ử đượ
c
”
,
lúc
h
ắ
n
đế
n,
Tuy
ế
t
li
ếc
m
ắ
t
đư
a
tình
cho
h
ắ
n
để
t
ỏ
ý
c
ả
m
ơ
n.
Và
c
ụ
bà
thì
th
ố
t
lên
sung
s
ướ
ng
“
đ
ám
ma
k
ể
đ
ã
là
danh
giá
nh
ấ
t
t
ất
cả
!
”
.
+ Những vai h
ề
:
cậ
u
tú
Tân
lu
ộ
m
thu
ộ
m
trong
chi
ếc
áo
th
ụ
ng
tr
ắ
ng
b
ắt
bẻ
t
ừ
ng
ng
ườ
i
“
ho
ặc
ch
ố
ng
g
ậ
y,
ho
ặ
c
g
ụ
c
đầ
u,
ho
ặ
c
cong
l
ư
ng
…
”
để
ch
ụ
p
ả
nh.
Ô
ng
phán
-
m
ọ
c
-
s
ừ
ng
khóc
to
“
H
ứ
t!
H
ứ
t!
H
ứ
t!
”
nh
ư
ng
l
ạ
i
bí
m
ậ
t
giúi
vào
tay
Xuân
t
ờ
gi
ấ
y
b
ạc
5
đồ
ng
g
ấp
t
ư… -
R
ấ
t
sòng
ph
ẳ
ng
trong
vi
ệ
c
mua
bán
“
danh
lợ
i
”
!
+ Sử dụng tương phản
làm
n
ổ
i
b
ậ
t
cái
hài,
cái
rởm,
cái
đồ
i
b
ạ
i,
th
ố
i
nát
vô
luân
hãnh
di
ệ
n.
Ví
d
ụ
,
s
ư
c
ụ
T
ă
ng
Phú,
v.v
…
Tóm
l
ạ
i,
ch
ỉ
qua
m
ộ
t
ch
ươ
ng
ng
ắ
n
mà
ta
th
ấ
y
đượ
c
ngh
ệ
thu
ậ
t
trào
phúng
b
ậ
c
th
ầ
y
c
ủ
a
V
ũ
Tr
ọ
ng
Ph
ụ
ng.
“
Số đỏ
”
qu
ả
là
m
ộ
t
ki
ệ
t
tác
trong
n
ề
n
v
ă
n
xuôi
Vi
ệ
t
N
am
hi
ệ
n
đạ
i.
Đờ
i
th
ừa
Nam Cao
I.
Tác
gi
ả
Nam Cao
(1915
-
1951)
là
bút
danh
c
ủ
a
Trầ
n
H
ữ
u
Tri.
Q
uê
ở
Đạ
i
Hoàng,
Lý
N
hân,
t
ỉ
nh
Hà
N
am.
Trước
1945,
dạ
y
h
ọ
c,
vi
ế
t
v
ă
n,
1943
gia
nh
ập
H
ộ
i
V
ăn
Hóa
C
ứ
u
qu
ố
c.
Tham
gia
c
ướ
p
chính
quy
ề
n
ở
đị
a
phươ
ng,
1946
làm
phóng
viên
m
ặ
t
tr
ậ
n
mi
ề
n
N
am
Trung
B
ộ.
Sau
đ
ó
lên
Vi
ệ
t
B
ắ
c
làm
công
tác
V
ă
n
ngh
ệ
,
1951
hy
sinh
t
ạ
i
vùng
đị
ch
h
ậ
u
Liên
khu
III.
Ô
ng
là
nhà
v
ă
n
hi
ệ
n
th
ự
c
xu
ất
sắc
trước
Cách
mạ
nh.
Tác
ph
ẩ
m
g
ồ
m
có
trên
60
truy
ệ
n
ng
ắ
n
và
1
ti
ể
u
thuy
ế
t
Sống
mòn,
Chí
Phèo,
Lão
H
ạ
c,
Mua
nhà,
Đời thừa…
là
nh
ữ
ng
truy
ệ
n
ng
ắ
n
đặc
sắc
c
ủ
a
Nam
Cao.
Sau
Cách
mạ
ng
N
am
Cao
vi
ế
t ch
ư
a
đượ
c
nhi
ề
u
vì
ông
hy
sinh
quá
sớ
m:
truy
ệ
n
ng
ắ
n
Đ
ôi
m
ắt,
Nhậ
t
ký
ở
r
ừ
ng,
C
huy
ệ
n
Biên
gi
ớ
i.
Nam
Cao
có
tài
kể
chuy
ệ
n,
ngôn
ng
ữ
uy
ể
n
chuy
ể
n,
g
ầ
n
vớ
i
l
ờ
i
ă
n
ti
ế
ng
nói
c
ủ
a
quầ
n
chúng.
Gi
ỏ
i
phân
tích
tâm
lý
nhân
v
ật.
N
hi
ề
u
trang
v
ă
n
c
ủ
a
ông
th
ấ
m
đượ
m
ý
v
ị
tri
ế
t
lý
tr
ữ
tình.
Đề
tài
nông
dân
nghèo
và
ng
ườ
i
trí
th
ứ
c
ti
ể
u
t
ư
sả
n
được
Nam
Cao
vi
ế
t
r
ấ
t
hay
và
c
ả
m
độ
ng.
II.
Xu
ấ
t
x
ứ,
ch
ủ
đề
1.
Truy
ệ
n
ng
ắ
n
“Đời thừa”
đă
ng
trên
tu
ần
báo
“
Tiể
u thuy
ế
t thứ bả
y
”
s
ố
490
ra
ngày
4/12/1943
.
2.
Tác
gi
ả
cả
m
thông
và
xót
xa
đố
i
v
ớ
i
t
ấ
n
bi
k
ị
ch
tinh
th
ầ
n
đ
au
đớ
n,
dai
d
ẳ
ng
c
ủ
a
ng
ườ
i
trí
th
ứ
c
nghèo
có
tài
n
ă
ng,
có
tâm
huy
ế
t,
giàu
lòng
nhân
đạ
o
trong
xã
h
ộ
i
th
ự
c
dân
phong
ki
ế
n.
Đồ
ng
th
ời
lên
án
gay
g
ắ
t
cái
xã
h
ộ
i
ng
ộ
t
ng
ạt
bóp
chế
t
m
ọ
i
m
ơ
ước,
tước
đ
i
cu
ộ
c
s
ố
ng
chân
chính
c
ủ
a
con
ng
ườ
i,
đ
ã
đầ
u
độ
c
tâm
h
ồ
n
con
ng
ườ
i
và
m
ố
i
quan
h
ệ
v
ố
n
đẹ
p
đẽ
gi
ữ
a
ng
ườ
i
và
ng
ườ
i.
III.
Tóm
t
ắ
t
truy
ệ
n
H
ộ
là
m
ộ
t
nhà
v
ă
n
tr
ẻ
có
tài,
vi
ế
t
th
ậ
n
tr
ọ
ng,
ôm
ấ
p
m
ộ
t
lý
t
ưở
ng
m
ộ
t
hoài
bão
xây
d
ự
ng
nên
m
ộ
t
s
ự
nghi
ệp
vă
n
ch
ươ
ng.
Nh
ư
ng
t
ừ
khi
m
ở
r
ộ
ng
đ
ôi
cánh
tay,
đ
ón
l
ấ
y
T
ừ -
m
ộ
t
cô
gái
l
ỡ
làng,
b
ị
tình
nhân
phụ
-
H
ộ
nuôi
T
ừ,
nuôi
m
ẹ
già,
con
d
ạ
i
cho
T
ừ,
H
ộ
m
ớ
i
hi
ể
u
th
ế
nào
là
giá
tr
ị
c
ủ
a
đồ
ng
ti
ề
n,
nh
ữ
ng
b
ậ
n
r
ộ
n
t
ẹ
p
nh
ẹ
p
ng
ố
n
ph
ầ
n
l
ớ
n
thì
gi
ờ
c
ủ
a
h
ắ
n.
H
ộ
ph
ả
i
cho
in
nhi
ề
u cu
ố
n
v
ă
n
vi
ế
t
v
ộ
i.
H
ắ
n
đỏ
m
ặ
t
x
ấ
u
h
ổ
khi
đọ
c
v
ă
n
mình,
t
ự
m
ắ
ng
mình
là
m
ộ
t
th
ằ
ng
kh
ố
n
n
ạ
n.
Có
lúc
anh
t
ự
nh
ủ
mình
phí
đ
i
vài
n
ă
m
để
ki
ế
m
ti
ền.
M
ộ
t
bầ
y
con
th
ơ
nhi
ề
u
đẹ
n,
nhi
ề
u
sài,
qu
ấ
y
r
ứ
c,
H
ộ đ
iên
ng
ườ
i
lên
vì
ph
ả
i
xoay
ti
ề
n.
H
ắ
n
tr
ở
nên
cau
có,
gắ
t
g
ỏ
ng.
C
ó
lúc,
m
ắ
t
chan
ch
ứ
a
n
ướ
c,
m
ặ
t
h
ầ
m
h
ầ
m
đ
i
ra
ph
ố,
v
ừ
a
đ
i
v
ừ
a
nu
ố
t
ngh
ẹ
n.
H
ắ
n
l
ắc
đầ
u
t
ự b
ả
o:
“
…
Ta
đ
ã
h
ỏ
ng
đứ
t
r
ồ
i!”
.
Hắ
n
rũ
bu
ồ
n.
V
ố
n
th
ươ
ng
v
ợ
con
th
ế
nh
ư
ng
r
ồ
i
H
ộ
tìm
đế
n
r
ượ
u,
thay
đổ
i
d
ầ
n
tâm
tính.
H
ắ
n
say
r
ượ
u,
ngủ
say
nh
ư
ch
ết.
Có
lầ
n
h
ắ
n
đ
òi
đ
u
ổ
i
m
ấ
y
m
ẹ
con
T
ừ
ra
kh
ỏ
i
nhà,
đ
òi
v
ậ
t
m
ộ
t
nhát
cho
ch
ết
cả!
Nh
ư
ng
sáng
hôm
sau
t
ỉ
nh
r
ượ
u
h
ắn
bẽ
n
l
ẽ
n
kêu
mình
đ
ã
quá
chén,
xin
l
ỗ
i
T
ừ,
hôn
hít
các
con
nh
ư
m
ộ
t
ng
ườ
i
cha
t
ố
t.
Hắ
n
h
ứ
a
ch
ừ
a
rượ
u
…
nh
ư
ng
r
ồ
i
l
ạ
i
u
ố
ng,
l
ạ
i
say,
l
ạ
i
làm
nh
ữ
ng
trò
v
ừ
a
bu
ồ
n
c
ườ
i
v
ừ
a
đ
áng
s
ợ
nh
ư
l
ầ
n
tr
ước.
H
ộ
r
ấ
t
yêu
v
ợ
con.
K
hi
T
ừ ố
m
đ
au,
H
ộ
lo
xanh
m
ặ
t,
th
ứ
c
su
ố
t
đ
êm
s
ă
n
sóc
thu
ố
c
thang
cho
vợ
.
Đ
i
xa
vài
ngày,
lúc
v
ề
nhà
h
ắ
n
hôn
hít
các
con,
c
ả
m
độ
ng
đế
n
ứ
a
n
ướ
c
m
ắt.
Hắ
n
độ
c
sách
say
mê,
đọ
c
và
nghi
ề
n
ng
ẫ
m,
h
ắ
n
th
ổ
l
ộ
“
d
ẫ
u
ă
n
m
ộ
t
món
ă
n ngon
đế
n
đ
âu
c
ũ
ng
không
thích
b
ằ
ng
đọ
c
và
hi
ể
u
đượ
c
m
ộ
t
câu
v
ă
n
hay.
Có
l
ầ
n,
tr
ướ
c
khi
đ
i
l
ấ
y
ti
ề
n
nhu
ậ
n
bút,
h
ắ
n
h
ứ
a
mua bánh
và
th
ị
t
quay
v
ề
cho
con.
Nh
ư
ng
h
ắ
n
g
ặp
Trung
và
Mão,
bạ
n
v
ă
n,
bao
nhiêu
ti
ề
n
đ
em
tiêu
s
ạ
ch.
Say
mèm
mớ
i
tr
ở
v
ề
nhà.
L
ầ
n
này
h
ắ
n
đ
ánh
T
ừ, đ
u
ổ
i
v
ợ
con
ra
kh
ỏ
i
nhà
lúc
đ
ang
đ
êm.
G
ầ
n
sáng,
t
ỉ
nh
r
ượ
u,
h
ắ
n
nh
ớn
nhác
đ
i
tìm
T
ừ.
Th
ấ
y
T
ừ
xanh
xao
ôm
con
th
ơ
đ
ang
thi
ế
p đ
i
trên
võng.
H
ắ
n
th
ươ
ng
c
ả
m,
ng
ắ
m
nghía
m
ặ
t
T
ừ
lâu
l
ắ
m,
r
ồ
i
kh
ẽ
th
ở
dài,
l
ắc
đầ
u
ái
ng
ạ
i,
d
ị
u dàng
n
ắ
m
l
ấ
y
tay
T
ừ,
r
ồ
i
khóc
n
ứ
c
nở
.
T
ừ
t
ỉ
nh
gi
ấ
c,
choàng
tay
ôm
l
ấ
y
c
ổ
ch
ồ
ng.
Nướ
c
m
ắ
t
T
ừ
giàn
giụ
a.
Nứ
c
n
ở
T
ừ
nó
i:
“
…
C
hính
vì
em
mà
anh
kh
ổ
!
”
…
Gi
ậ
t
mình,
con
th
ơ
khóc.
T
ừ
v
ừ
a
d
ỗ
con,
v
ừ
a
cấ
t
ti
ế
ng
ru
qua
làn
n
ướ
c
m
ắ
t:
“
Ai
làm
cho
khói
lên
giờ
i,
Cho
m
ư
a
xu
ố
ng
đấ
t,
cho
ng
ườ
i
b
i
ệ
t
li;
Ai
làm
cho
Nam,
Bắ
c
phân
kì,
Cho
hai
hàng
l
ệ
đầ
m
đ
ìa
t
ấ
m
th
ươ
ng
”
Thơ Tản Đà
IV.
Phân
tích
1. Nhân vật Từ
-
Ngoạ
i
hình:
ch
ắ
c
là
thời
con
gái,
T
ừ
c
ũ
ng
có
m
ộ
t
ít
nhan
s
ắc?
Nam
Cao
rấ
t
ít
t
ả
ngo
ạ
i
hình.
P
h
ầ
n
cu
ố
i
truy
ệ
n,
ch
ỉ
có
m
ộ
t
vài
nét
v
ẽ
,
tác
gi
ả
t
ả
T
ừ
m
ộ
t
ng
ườ
i
đ
àn
bà
“
b
ạ
c
m
ệ
nh
”:
Da
m
ặ
t
xanh
nhợt,
môi
nhợt
nh
ạ
t,
mi
m
ắ
t
hơ
i
tim
tím,
m
ắt
có
quầ
ng,
má
hơi
hóp
l
ạ
i,
…
C
ái
bàn
tay
l
ủ
ng
c
ủ
ng
r
ặ
t
nh
ữ
ng
x
ương.
C
ổ
tay
m
ỏ
ng
m
ả
nh.
Làm
da
m
ỏ
ng,
xanh
trong,
xanh
l
ọ
c
…
Đ
ó
là
hình
ả
nh
m
ộ
t
thi
ế
u
ph
ụ
,
nhi
ề
u
lo
l
ắ
ng,
thi
ế
u
th
ố
n
v
ề
m
ặ
t
v
ậ
t
ch
ất.
Vẻ
đẹ
p
thời
con
gái
đ
ã
tàn
phai.
-
L
ỡ
làng
vì
b
ị
tình
phụ
. C
ả
nh
T
ừ
ôm
con
sau
ngày
đẻ
,
nh
ị
n
đ
ói,
m
ẹ
già
b
ị
mù,
“
cả
m
ẹ
l
ẫ
n
con
ch
ỉ
có
m
ộ
t
cách
là
khóc
cho
đế
n
khi
nào
bao
nhiêu
th
ị
t
đề
u
ch
ả
y
ra
thành
n
ướ
c
m
ắ
t
h
ết,
để
r
ồ
i
cùng
ch
ết
cả
”
.
-
T
ừ
là
h
ộ
i
t
ụ
bao
đứ
c
tính
t
ố
t
đẹp
c
ủ
a
ng
ườ
i
v
ợ
yêu
ch
ồ
ng,
ng
ườ
i
m
ẹ
th
ươ
ng
con.
D
ị
u
dàng,
ch
ị
u
th
ươ
ng
ch
ị
u
khó,
giàu
đứ
c
hy
sinh.
T
ừ
hi
ể
u
r
ằ
ng
H
ộ
kh
ổ
là
vì
T
ừ.
T
ừ
chén
n
ước
đế
n
c
ử
ch
ỉ
l
ời
nói,
chị
đ
ã
dành
cho
H
ộ
bao
tình
th
ươ
ng
yêu.
B
ị
H
ộ
say
r
ượ
u
h
ắ
t
h
ủi,
đ
ánh
đ
u
ổ
i,
nh
ư
ng
T
ừ
v
ẫ
n
yêu
ch
ồ
ng,
không
th
ể
ôm
con
b
ỏ đ
i
đượ
c,
vì
ngoài
tình
yêu,
H
ộ
còn
là
ân
nhân
c
ủ
a
ch
ị
.
“
T
ừ
yêu
ch
ồ
ng
b
ằ
ng
m
ộ
t
th
ứ
tình
yêu
r
ấ
t
g
ầ
n
vớ
i
tình
củ
a
m
ộ
t
con
chó
d
ố
i
v
ớ
i
ng
ườ
i
nuô
i
”
.
-
Ph
ầ
n
cu
ố
i
truy
ệ
n,
T
ừ
ôm
l
ấ
y
c
ổ
ch
ồ
ng
nói:
“
…
K
hông!
Anh
ch
ỉ
là
m
ộ
t
ng
ườ
i
kh
ổ
s
ở
…
C
hính
vì
em
mà
anh
kh
ổ…
”
.
N
àng
ru
con
qua
dòng
n
ướ
c
m
ắ
t
…
cho
th
ấ
y
T
ừ
là
m
ộ
t
ng
ườ
i
b
ạ
c
m
ệ
nh,
nh
ư
ng
b
ả
n
tính
r
ất
d
ị
u
dàng,
giàu
đứ
c
hy
sinh.
-
Nam
Cao
v
ớ
i
trái
tim
nhân
đạ
o đ
ã
miêu
t
ả
sâu
sắ
c
tâm
h
ồ
n
nhân
h
ậ
u
c
ủ
a
T
ừ,
cả
m
thông
vớ
i
n
ỗ
i
đ
au
c
ủ
a
T
ừ,
c
ủ
a
bao
ng
ườ
i
phụ
n
ữ
“
b
ạ
c
m
ệ
nh
”
và
đ
au
kh
ổ
trong
xã
h
ộ
i
c
ũ
.
Ti
ế
ng
ru
con
c
ủ
a
T
ừ
là
ti
ế
ng
th
ươ
ng,
là
n
ỗ
i
đ
au
bu
ồ
n
v
ề
cu
ộ
c
đờ
i
bi
k
ị
ch
c
ủ
a
ng
ườ
i
phụ
n
ữ
:
s
ố
ng
trong
tình
yêu
mà
ít
có
h
ạ
nh
phúc!
2. Nhân vật Hộ
a.
H
ộ là một con ngườ
i
giàu
tình
th
ương
-
H
ộ đ
ã
hành
độ
ng
m
ộ
t
cách
cao
đẹ
p
“
nuôi
T
ừ,
nuôi
m
ẹ
già,
con
d
ạ
i
cho
T
ừ
”
.
Lúc
m
ẹ
T
ừ
qua
đờ
i,
H
ộ đ
ã
đứ
ng
ra
làm
ma,
r
ấ
t
chu
đ
áo.
H
ộ
nh
ậ
n
T
ừ
làm
v
ợ
,
nh
ậ
n
làm
b
ố
cho
đứ
a
con
thơ
…
Nh
ư
m
ộ
t
ngh
ĩ
a
c
ử
cao
đẹp,
H
ộ đ
ã
c
ứ
u
vớt
m
ẹ
con
T
ừ.
Bi
ế
t
bao
nhiêu
là
ân
ngh
ĩ
a.
H
ộ
s
ố
ng
vì
tình
th
ươ
ng
vì
s
ự
bao
dung
ch
ở
che,
nh
ư
anh
quan
ni
ệ
m
“
K
ẻ
m
ạ
nh
chính
là
k
ẻ
giúp
đỡ
k
ẻ
khác
trên
đ
ôi
vai
mình
”
.
-
H
ộ
là
m
ộ
t
ng
ườ
i
ch
ồ
ng
th
ật
s
ự
yêu
th
ươ
ng
v
ợ
con.
Anh
tính
chuy
ệ
n
“
phí
đ
i
m
ộ
t
vài
n
ă
m
để
ki
ế
m
ti
ề
n
”
lo
cho
T
ừ
m
ộ
t
cái
v
ố
n
làm
ăn.
Nh
ữ
ng
lúc
T
ừ ố
m,
“
H
ộ
lo
xanh
m
ặ
t
và
th
ứ
c
su
ố
t
đ
êm
”
.
Ch
ỉ
xa
các
con
vài
ngày,
lúc
g
ặ
p
l
ạ
i
chúng,
H
ộ
cả
m
độ
ng
đế
n
ứ
a
n
ướ
c
m
ắt,
“
hôn
hít
chúng
v
ồ
v
ậ
p
”
.
Có
lúc
t
ừ
m
ồ
ng
m
ườ
i
đế
n
cu
ố
i
tháng,
H
ộ
không
dám
b
ước
chân
ra
kh
ỏ
i
nhà
để
b
ớt
chi
tiêu,
h
ắ
n
th
ươ
ng
v
ợ
con
có
b
ữ
a
phả
i
nh
ị
n
cơm
ăn
cháo.
Sắ
p
nh
ậ
n
đượ
c
ti
ề
n
nhu
ậ
n
bút,
h
ộ
th
ươ
ng
đ
àn
con
th
ơ
cả
tháng
“
đ
ói
khát
kh
ổ
s
ở
,
hôm
nay
có
ti
ề
n
c
ũ
ng
nên
cho
chúng
nó
m
ộ
t
b
ữ
a
ă
n
ra
h
ồ
n
”
.
-
H
ộ
là
m
ộ
t
nhà
v
ă
n
nhân
đạo
ch
ủ
ngh
ĩ
a.
V
ới
H
ộ
thì
trang
v
ă
n
là
cu
ộ
c
đờ
i,
th
ấ
m
tình
đờ
i
“
ph
ả
i
ch
ứ
a
đự
ng
đượ
c
m
ộ
t
cái
gì
l
ớn
lao,
m
ạ
nh
m
ẽ
,
v
ừ
a
đ
au
đớ
n,
l
ạ
i
v
ừ
a
phấ
n
khở
i.
Nó
ca
t
ụng
lòng
th
ươ
ng,
tình
bác
ái,
s
ự
công
bình.
N
ó
làm
cho
ng
ườ
i
g
ầ
n
ng
ườ
i
h
ơ
n
”
.
Đ
ó
là
m
ộ
t
quan
ni
ệ
m
r
ấ
t
ti
ến
b
ộ,
quan
ni
ệ
m
“
ngh
ệ
thu
ậ
t
v
ị
nhân
sinh
”
.
Nhà
vă
n
ph
ả
i
vì
con
ng
ườ
i,
vì
h
ạ
nh
phúc
c
ủ
a
con
ng
ười.
Q
ua
đ
ó,
ta
thấ
y,
là
con
ng
ườ
i
xã
h
ộ
i,
là
nhà
v
ă
n,
là
ng
ườ
i
ch
ồ
ng
ng
ườ
i
cha,
trong
con
ng
ườ
i
và
tâm
h
ồ
n
H
ộ
đề
u
t
ỏ
a
sáng
m
ộ
t
tình
nhân
ái
bao
la.
Anh
đ
ã
s
ố
ng
và
hành
độ
ng,
vun
đắp
cho
hạ
nh
phúc
c
ủ
a
con
ng
ườ
i.
b.
H
ộ là một nhà văn trải qua một bi k
ị
ch tinh thần đau đớ
n,
dai
d
ẳng
-
H
ộ
có
tài,
lúc
đầ
u,
anh
vi
ế
t
r
ấ
t
th
ậ
n
tr
ọ
ng.
Mang
m
ộ
t
hoài
bão
lớn,
“
h
ắn
bă
n
kho
ă
n
ngh
ĩ
đến
m
ộ
t
tác
phẩ
m
nó
s
ẽ
làm
m
ờ
h
ết
các
tác
phẩ
m
cùng
ra
m
ộ
t
thờ
i
”
.
T
ừ
khi
ph
ả
i
lo
ki
ế
m
ti
ề
n
nuôi
v
ợ
con,
H
ộ
“
cho
in
nhi
ề
u
cu
ố
n
v
ă
n
vi
ế
t
v
ộ
i
”
,
anh
x
ấ
u
h
ổ
khi
đọ
c
l
ạ
i
v
ă
n
mình,
t
ự
x
ỉ
v
ả
mình
“
là
m
ộ
t
th
ằ
ng
kh
ố
n
n
ạ
n
”
,
“
là
m
ộ
t
kẻ
b
ấ
t
l
ươ
ng!
”
.
Tr
ướ
c
kia
tin
t
ưở
ng
bao
nhiêu
thì
nay
đ
au
đớ
n
th
ấ
t
v
ọ
ng
b
ấ
y
nhiêu!
H
ắ
n
“
rũ
bu
ồ
n
”
,
l
ắc
đầ
u
t
ự b
ả
o:
“
Thôi
th
ế
là
h
ết!
Ta
đ
ã
h
ỏ
ng!
Ta
đ
ã
h
ỏ
ng
đứ
t
r
ồ
i!”
-
Vă
n
ch
ươ
ng
đố
i
v
ới
H
ộ
nh
ư
là
m
ộ
t
cái
nghiệ
p. N
ợ
áo
c
ơm
ghì
sát
đấ
t,
nh
ư
ng
anh
v
ẫ
n
mê
v
ă
n.
H
ộ
nói,
đọ
c
đượ
c
m
ộ
t
câu
v
ă
n
hay
mà
hi
ể
u
đượ
c
thì
“
d
ẫ
u
ă
n
m
ộ
t
món
ă
n
ngon
đế
n
đ
âu
c
ũ
ng
không
thích
b
ằ
ng
”
.
“
H
ộ đ
iên
ng
ườ
i
lên
vì
ph
ả
i
xoay
ti
ề
n
”
nh
ư
ng
h
ắn
bả
o
“
kh
ổ
thì
kh
ổ
th
ậ
t,
nh
ư
ng
th
ử
có
ng
ườ
i
giàu
b
ạ
c
v
ạ
n
nào
thu
ậ
n
đổ
i
l
ấ
y
cái
đị
a
v
ị
c
ủ
a
tôi,
ch
ư
a
chắ
c
tôi
đ
ã
đổ
i
”
.
-
Mất
dầ
n
cu
ộ
c
đờ
i
h
ồ
n
nhiên
trong
sáng,
có
lúc
“
chan
ch
ứ
a
n
ướ
c
m
ắ
t,
m
ặ
t
h
ầ
m
h
ầ
m
”
.
Hắ
n
đọ
c
sách
mà
trông
c
ũ
ng
d
ữ
tợ
n:
“
đ
ôi
lông
mày
r
ậ
m
…
châu
đầ
u
l
ạ
i
v
ớ
i
nhau
…
cái
m
ặ
t
h
ố
c
hác
…
”
.
-
H
ộ đ
ã
tìm
đế
n
r
ượ
u
để
gi
ả
i
s
ầ
u,
càng
ngày
h
ắ
n
càng
lún
sâu
vào
bi
k
ị
ch,
say
r
ượ
u
và
đố
i
x
ử
v
ũ
phu
vớ
i
v
ợ
con.
V
ố
n
r
ấ
t
yêu
v
ợ
con
nh
ư
ng
có
hôm
say
r
ượ
u
h
ắ
n
g
ườ
m
g
ườ
m
đ
ôi
m
ắt,
đ
òi
“
v
ậ
t
m
ộ
t
nhát
cho
ch
ết
cả
”
.
T
ỉ
nh
r
ượ
u
l
ạ
i
b
ẽ
n
l
ẽ
n
xin
l
ỗ
i
T
ừ,
h
ứ
a
ch
ừ
a
rượ
u,
đượ
c
m
ộ
t
thờ
i
gian
ng
ắ
n,
l
ạ
i
say,
l
ạ
i
đ
ánh
vợ
,
“
làm
nh
ữ
ng
trò
v
ừ
a
bu
ồ
n
c
ườ
i,
v
ừ
a
đ
áng
s
ợ
nh
ư
l
ầ
n
tr
ước
”
.
Tr
ở
thành
bê
tha
“
h
ắ
n
đ
ã
ngủ
m
ộ
t
n
ử
a
ngày
t
ừ
khi
còn
ở
dọ
c
đườ
ng
”
,
v
ề
đế
n
nhà
thì
đổ
xu
ố
ng
gi
ườ
ng
“
nh
ư
m
ộ
t
khúc
g
ỗ…
ng
ủ
sau
nh
ư
ch
ế
t!
”
. Có đ
i
ề
u
l
ạ
,
H
ộ
r
ấ
t
“
t
ỉ
nh
”
khi
anh
bàn
lu
ậ
n
v
ă
n
ch
ươ
ng,
r
ấ
t
bi
ế
t
đ
i
ề
u
và
ân
h
ậ
n
th
ự
c
s
ự
lúc
t
ỉ
nh
r
ượ
u.
H
ắ
n
nhìn
T
ừ
xanh
xao
mà
th
ươ
ng
h
ạ
i,
n
ắ
m
l
ấ
y
tay
T
ừ
mà
khóc
“
N
ướ
c
m
ắ
t
h
ắn
bậ
t
ra
nh
ư
n
ướ
c
m
ộ
t
qu
ả
chanh
mà
ng
ườ
i
ta
bóp
m
ạ
nh.
Và
h
ắn
khóc
…
Ôi
chao!
Hắn
khóc!
Hắ
n
khóc
n
ứ
c
nở
…
”
.
R
ồ
i
h
ắ
n
t
ự
lên
án
mình
“
ch
ỉ
là
…
m
ộ
t
th
ằ
ng
…
kh
ố
n
n
ạ
n!
”
-
Và
câu
hát
ra
còn
thấ
m
l
ệ
c
ủ
a
T
ừ
nh
ư
tô
đậ
m
thêm
bi
k
ị
ch
c
ủ
a
H
ộ,
c
ủ
a
hai
v
ợ
ch
ồ
ng.
N
ỗ
i
đ
au
ấ
y
được
c
ự
c
tả
qua
câu
hát
“
cho
hai
hàng
l
ệ
đầ
m
đ
ìa
t
ấ
m
th
ươ
ng
”
.
Ti
ế
ng
khóc
c
ủ
a
H
ộ,
ti
ế
ng
khóc
c
ủ
a
T
ừ
mang
ý
ngh
ĩ
a tố cáo cái
xã hội tàn ác đã
c
ướp đi mọi mơ ướ
c,
đã đ
ày
đọ
a
cu
ộ
c
s
ố
ng
c
ủa mỗ
i
gia
đ
ình,
đã đầu đọc tâm hồ
n
con
ng
ười và
làm méo mó mố
i
quan h
ệ
vốn tốt
đẹp
gi
ữa người và ngườ
i.
- C
ũ
ng
qua
nhân
v
ật
H
ộ,
Nam
Cao
đ
ã
th
ể
hi
ệ
n
ngòi
bút
hi
ệ
n
th
ự
c
v
ừ
a
t
ỉ
nh
táo,
s
ắ
c
l
ạ
nh,
v
ừ
a
n
ặ
ng
tr
ĩ
u
suy
ngh
ĩ
và
đằ
m
th
ắ
m
yêu
th
ươ
ng.
N
gh
ệ
thu
ậ
t
phân
tích
tâm
lí
nhân
v
ật
qua
dòng
độ
c
thoạ
i,
qua
ti
ế
ng
khóc
c
ủ
a
H
ộ
và
T
ừ
làm
cho
ng
ườ
i
đọ
c
vô
cùng
th
ấ
m
thía
v
ề
bi
k
ị
ch
c
ủ
a
m
ộ
t
trí
th
ứ
c
nghèo,
c
ủ
a
m
ộ
t
nhà
v
ă
n
nghèo
trong
xã
h
ộ
i
c
ũ
.
V.
K
ế
t
lu
ậ
n
Truy
ệ
n
“Đời thừa”,
là
m
ộ
t
thành
công
tiêu
bi
ể
u
c
ủ
a
Nam
Cao
viế
t
v
ề
đề
tài
ng
ườ
i
trí
th
ứ
c
nghèo
tr
ước
Cách
mạ
ng.
Truy
ệ
n
đ
ã
hàm
ch
ứ
a
m
ộ
t
tình
nhân
đạ
p
và
có
giá
tr
ị
t
ố
cáo
hi
ệ
n
th
ự
c
sâu
sắ
c.
Truy
ệ
n
“
Đờ
i
th
ừ
a
”
nói
lên
m
ộ
t
quan
ni
ệ
m
v
ă
n ch
ươ
ng
r
ấ
t
ti
ến
b
ộ
c
ủ
a
Nam
Cao:
Vă
n
ch
ươ
ng
ph
ả
i
vì
con
ng
ườ
i,
làm
cho
ng
ườ
i
g
ầ
n
ng
ườ
i
h
ơn.
H
ộ
nh
ư
m
ộ
t
nhân
v
ậ
t
t
ự
truy
ệ
n,
được
xây
d
ự
ng
r
ấ
t
chân
th
ự
c
và
sắc
sảo,
cho
thấ
y
cái
tài
c
ủ
a
Nam
Cao
trong
kể
chuy
ệ
n
và
kh
ắ
c
h
ọ
a
tính
cách
nhân
v
ậ
t.
T
ừ
H
ộ
trong
“
Đờ
i
th
ừ
a
”
đế
n
“
Độ
”
trong
“
Đ
ôi
m
ắ
t
”
c
ũng
là
m
ộ
t
nh
ị
p
đờ
i
c
ủ
a
Nam
Cao
đế
n
với
C
ách
m
ạ
ng
và
kháng
chi
ế
n.
Chí
Phèo
Nam Cao
I.
Xu
ấ
t
x
ứ,
ch
ủ
đề
:
Lúc
đầ
u,
Nam Cao
đặ
t
tên
truy
ệ
n
là
Cái
lò
g
ạ
ch
c
ũ.
N
hà
xu
ất
bả
n
Đời mờ
i
n
ăm
1941,
đổ
i
thành
Đ
ôi
l
ứa
xứng đ
ôi
. N
ăm
1946
trong
tậ
p Luố
ng
cày
do
H
ộ
Văn
hóa
c
ứ
u
qu
ố
c
xu
ất
bả
n,
tác
gi
ả
đổ
i
tên
truy
ệ
n
thành
Chí
Phèo.
Truy
ệ
n
Chí Phèo
nói
lên
s
ố phận bi thảm của ngườ
i
nông
dân
nghèo
,
l
ươ
ng
thi
ện
b
ị
xã
h
ộ
i
th
ự
c
dân
phong
ki
ế
n
xô
đẩ
y
vào
con
đườ
ng
l
ư
u
manh,
t
ộ
i
l
ỗ
i
không
có
l
ố
i
thoát.
II.
Tóm
t
ắ
t
truy
ệ
n
Ở
làng
Vũ
Đại.
M
ộ
t
sáng
tinh
s
ươ
ng,
anh
th
ả
ố
ng
l
ươ
n
nh
ặ
t
được
đứ
a
bé
m
ớ
i
đẻ
xám
ng
ắ
t
đ
ùm
trong
cái
váy
đụ
p
v
ứ
t
ở
lò
g
ạch
c
ũ
.
Anh
ta
r
ướ
c
l
ấ
y
đ
em
v
ề
cho
ng
ườ
i
đ
àn
bà
góa
mù,
bà
này
bán
l
ại
cho
bác
phó
c
ố
i.
Khi
bác
phó
c
ố
i
ch
ế
t,
h
ắn
bơ
v
ơ
,
mãi
n
ă
m
18
tu
ổ
i
h
ắ
n
làm
canh
đ
i
ền
cho
Bá
K
iế
n.
V
ợ
ba
Bá
Kiến
bắ
t
Chí
xoa
b
ụ
ng
đấ
m
l
ư
ng
gì
đ
ó.
B
ỗ
ng
m
ộ
t
hôm
Chí
Phèo
b
ị
ng
ườ
i
ta
gi
ả
i
huy
ệ
n
…
Đ
i
tù
b
ả
y,
tám
n
ă
m
sau
h
ắ
n
tr
ở
l
ạ
i
làng,
m
ặ
t
mày
trông
khác
h
ẳ
n,
gớm
ch
ế
t!
V
ề
hôm
tr
ướ
c
thì
chi
ề
u
hôm
h
ắ
n
xách
v
ỏ
chai
đế
n
th
ẳ
ng
nhà
Bá
K
i
ế
n
gây
s
ự.
Xô
xát
với
Lý
C
ườ
ng,
h
ắ
n
đập
v
ỏ
chai,
r
ạ
ch
m
ặ
t
kêu
trờ
i
ă
n
v
ạ
.
Sau
cái
v
ụ
N
ă
m
Th
ọ,
Binh
ch
ứ
c,
c
ụ
Bá
róc
đờ
i
x
ử
nhũ
n
vớ
i
Chí
Phèo.
C
ụ
m
ờ
i
h
ắ
n
vào
nhà,
gi
ế
t
gà
đ
ãi
r
ượ
u,
lúc
h
ắ
n
ra
v
ề
còn
đ
ãi
m
ộ
t
đố
ng
b
ạ
c
u
ố
ng
thu
ố
c.
B
ố
n
hôm
sau,
Chí
Phèo
đố
t
quán
bà
bán
rượ
u
…
Hắ
n
mang
theo
m
ộ
t
con
dao
nh
ọ
n
đế
n
xin
C
ụ
Bá
đ
i
ở
tù.
Ch
ỉ
m
ộ
t
câu
nói khích,
c
ụ
đ
ã
sai
được
Chí
Phèo
đế
n
nhà
độ
i
T
ả
o đ
òi
50
đồ
ng
b
ạ
c
n
ợ
cho
c
ụ
.
Chẳ
ng
ph
ả
i
giao
tranh
đổ
máu,
h
ắ
n
đ
ã
đ
òi
được
n
ợ
đ
em
v
ề
. C
ụ
bá
cho
hắn
5
đồ
ng
và
bán
cho
h
ắn
5
sào
vườ
n
ngoài
bãi
sông
mới
c
ắ
m
thu
ế
c
ủ
a
m
ộ
t
ng
ườ
i
làng.
N
ă
m
đ
ó
Chí
27
hay
28
tu
ổ
i,
h
ắn
b
ỗ
ng
thành
có
nhà.
H
ắ
n
tr
ở
thành
anh
đầ
y
t
ớ
chân
tay
mới
c
ủ
a
Bá
Kiế
n,
chuyên
đ
âm
thuê
chém
m
ướ
n, r
ạ
ch
m
ặ
t
ă
n
v
ạ
.
Hắ
n
đậ
p
đầ
u,
r
ạ
ch
m
ặ
t,
ch
ử
i
bới,
d
ọ
a
n
ạ
t
trong
lúc
say,
u
ố
ng
r
ượ
u
trong
lúc
say,
để
r
ồ
i
say
mãi,
say
vô
t
ậ
n.
Hắ
n
ch
ử
i
tr
ời,
ch
ử
i
c
ả
làng
Vũ
Đại,
ch
ử
i
con
m
ẹ
ch
ế
t
ti
ệt
nào
đẻ
ra
h
ắ
n
cho
h
ắ
n
kh
ổ. N
ă
m
đ
ó
hắ
n
ngoài
40,
cái
m
ặ
t
nh
ư
m
ặ
t
m
ộ
t
con
v
ậ
t
l
ạ
. C
ả
làng
Vũ
Đạ
i
đề
u
s
ợ
h
ắ
n
m
ộ
t
khi
h
ắ
n
đ
i
qua
tr
ướ
c
m
ặ
t.
Tình
c
ờ
m
ộ
t
đ
êm
tr
ă
ng,
C
hí
Phèo
l
ầ
n
vô
nhà
T
ự
Lãng,
tên
ho
ạ
n
l
ợn
kiêm
ngh
ề
th
ầ
y
cúng,
hai
đứ
a
u
ố
ng
h
ết
cả
3
chai
r
ượ
u.
Ng
ứ
a
ngáy
quá,
C
hí
l
ả
o
đả
o đ
i
v
ề
l
ề
u.
H
ắ
n
g
ặ
p
Th
ị
N
ở
đ
ang
há
h
ố
c
m
ồ
m
ng
ủ
d
ướ
i
tr
ă
ng,
h
ắ
n
ôm
ch
ầ
m
l
ấ
y
ch
ị
mà
làm
tình.
Gầ
n
sáng
C
hí
b
ị
cả
m,
h
ắ
n
đượ
c
th
ị
N
ở
ng
ườ
i
đ
àn
bà
xấ
u
ma
chê
quỷ
h
ờn
cho
ă
n
cháo
hành.
C
ũng
là
l
ầ
n
đầ
u
tiên
h
ắ
n
được
ă
n cháo
hành
l
ạ
i
do
bàn
tay
m
ộ
t
ng
ườ
i
đ
àn
bà
cho.
Hắ
n
bâng
khuâng
nh
ớ
l
ạ
i
m
ộ
t
thờ
i
trai
tr
ẻ
,
h
ắ
n
mu
ố
n
cùng
th
ị
làm
thành
m
ộ
t
cặp
rấ
t
x
ứ
ng
đ
ôi.
C
hí
Phèo
thèm
l
ươ
ng
thi
ệ
n.
Và
h
ắ
n
say
th
ị
l
ắm.
N
h
ư
ng
đế
n
hôm
th
ứ
6,
th
ị
ngh
ĩ
b
ụ
ng:
hãy
d
ừ
ng
yêu
để
h
ỏ
i
cô
th
ị
đã.
Th
ị
N
ở
b
ị
bà
cô
x
ỉ
a
xói
vào
m
ặ
t.
Th
ị
ton
ton
ch
ạ
y
sang
l
ề
u
trút
t
ất
cả
gi
ận
d
ữ
lên
m
ặ
t
nhân
ngãi.
C
hí
Phèo
ng
ẩ
n
m
ặ
t
ra,
chạ
y
theo
Th
ị
N
ở
,
h
ắ
n
đ
ã
b
ị
nhân
tình
giúi
cho
m
ộ
t
cái
ngã
l
ă
n
khoèo
xu
ố
ng
đất.
Hắ
n
toan
đậ
p
đầ
u
ă
n
v
ạ
nh
ư
ng
h
ắ
n
ch
ư
a
th
ật
say.
Và
hắ
n
u
ố
ng,
u
ố
ng
thêm
chai
n
ữ
a,
càng
u
ố
ng
càng
t
ỉ
nh.
H
ắ
n
đ
i
đế
n
nhà
Bá
K
i
ế
n
vớ
i
con
dao
ở
th
ắ
t
l
ư
ng
để
đ
òi
l
ươ
ng
thi
ệ
n.
Chém
ch
ết
Bá
Kiế
n,
h
ắ
n
đ
âm
c
ổ
t
ự
sát.
Cả
làng
V
ũ
đạ
i
xôn
xao
kéo
đế
n
xem
2
con
quỷ
gi
ế
t
nhau.
Bà
cô
chì
chi
ế
t
Th
ị
N
ở
.
Th
ị
nhìn
nhanh
xu
ố
ng
b
ụ
ng
mình,
và
thoáng
chợt
th
ấ
y
m
ộ
t
cái
lò
g
ạch
c
ũ
bỏ
không,
xa
nhà
c
ử
a,
và
v
ắ
ng
ng
ườ
i
l
ạ
i
qua
…
III.
Phân
tích
1. Làng Vũ Đạ
i
là
hình
ảnh cái xã hội thực dân phong ki
ế
n thố
i
nát,
cái
ác
ng
ự tr
ị
.
-
Là
nơ
i
“
qu
ầ
n
ng
ư
tranh
th
ự
c
”
v
ới
các
phe
ngh
ị
ch,
đ
u
l
ạ
i
v
ớ
i
nhau
để
bóc
l
ộ
t
con
em.
ng
ấ
m
ng
ầ
m
chia
r
ẽ
,
nhè
t
ừ
ng
ch
ỗ
h
ở
để
mà
tr
ị
nhau:
cánh
Bá
K
i
ế
n,
cánh
ông
độ
i
T
ả
o,
cánh
ông
T
ư
Đạ
m,
cánh
ông
Bát
Tùng
…
Độ
i
T
ả
o
ngang
ng
ược,
là
c
ự
u
binh
“
c
ũ
ng
có
th
ể
đ
âm
chém
được,
ch
ư
a
bao
gi
ờ
ch
ị
u
hàng
tr
ước
cu
ộ
c
giao
tranh
”
.
Còn
Bá
Kiế
n
vô
cùng
x
ả
o
quy
ệ
t,
bi
ế
t
“
m
ề
m
n
ắ
n
r
ắ
n
buông
”
,
bi
ế
t
ng
ầ
m
đẩ
y
ng
ườ
i
ta
xu
ố
ng
sông,
nh
ư
ng
r
ồ
i
l
ạ
i
d
ắ
t
nó
lên
để
nó
đề
n
ơn!
Hãy
đập
bàn,
đậ
p
gh
ế
đ
òi
cho
được
5
đồ
ng
nh
ư
ng
r
ồ
i
thì
l
ạ
i
v
ứ
t
tr
ả
l
ạ
i
n
ă
m
hào
“
vì
th
ươ
ng
anh
túng
quá!
”
. C
ụ
không
c
ầ
n
than
thở
:
tr
ị
không
lợ
i
thì
c
ụ
dùng!
C
ụ
bi
ế
t
thu
d
ụng
nh
ữ
ng
th
ằ
ng
b
ạ
t
m
ạ
ng
để
cắ
m
thu
ế
,
cắ
m
ru
ộ
ng,
đố
t
nhà,
đ
âm
chém
…
gây
ra
bao
cả
nh
đổ
máu,
làm
tan
nát
bao
cơ
nghi
ệ
p
dân
lành.
-
Là
nơ
i
đầ
y
r
ẫy
b
ọ
n
đầu
bò
đ
âm
thuê
chém
m
ướn.
Nă
m
Th
ọ đ
i
thì
Binh
ch
ứ
c
l
ầ
n
v
ề
.
Binh
C
h
ứ
c
chế
t
thì
l
ạ
i
n
ở
ra
m
ộ
t
C
hí
Phèo
-
cùng
với
Bá
K
i
ế
n
là
2
con
quỷ
dữ
làng
Vũ
Đại.
C
hí
Phèo
ch
ế
t
l
ạ
i
có
m
ộ
t
Chí
Phèo
con
nh
ấ
t
đị
nh
s
ẽ
ra
đờ
i!
-
M
ộ
t
th
ị
N
ở
“
dòng
gi
ố
ng
c
ủ
a
m
ộ
t
nhà
có
m
ả
hủ
i
…
”
,
m
ộ
t
bà
cô
th
ị
su
ố
t
đờ
i
cô
đơ
n,
m
ộ
t
T
ự
Lãng
làm
ngh
ề
ho
ạ
n
l
ợn
kiêm
th
ầ
y
cúng,
v
ợ
ch
ế
t,
con
gái
ch
ử
a
hoang
b
ỏ
nhà
tr
ố
n
đ
i
…
Bao
nhiêu
th
ả
m
k
ị
ch,
bi
k
ị
ch?
Nam
Cao
đ
ã
t
ố
cáo
cái
hi
ệ
n
th
ự
c
x
ấu
xa,
tàn
ác
c
ủ
a
xã
h
ộ
i
th
ự
c
dân
phong
ki
ến.
Nh
ữ
ng
c
ả
nh
đờ
i
d
ữ dộ
i,
nh
ữ
ng
con
ng
ườ
i
đ
áng
sợ
,
ngu
ồ
n
g
ố
c
c
ủ
a
t
ộ
i
ác
và
đ
au
th
ươ
ng
đ
ã
và
đ
ang
xô
đẩ
y
bao
ng
ườ
i
l
ươ
ng
thi
ện
vào
con
đườ
ng
đ
au
kh
ổ,
t
ộ
i
l
ỗ
i.
2. Nhân vật Chí Phèo:
-
Đ
au
kh
ổ
t
ừ
khi
còn
n
ằ
m
trong
b
ụng
m
ẹ
:
hoang
thai.
Đẻ
ra
thì
b
ị
m
ẹ
h
ắ
n
v
ứ
t
ra
lò
g
ạch
c
ũ
.
M
ộ
t
v
ật
cho
không.
M
ộ
t
món hàng
t
ừ
tay
ng
ườ
i
đ
àn
bà
goá
mù
qua
tay
ông
phó
c
ố
i.
B
ơ
v
ơ
,
làm
thuê,
b
ị
v
ợ
ba
Bá
Kiế
n
l
ợi
d
ụ
ng,
b
ị
bỏ
tù
oan
uông
7,
8
n
ă
m
trờ
i.
-
K
hông
ng
ườ
i
thân
thích.
K
hông
m
ộ
t
mái
ấ
m
n
ươ
ng
thân.
M
ộ
t
nông
dân
l
ươ
ng
thi
ện
b
ị
nhà
tù
th
ự
c
dân
bi
ế
n
thành
m
ộ
t
tên
đầu
bò.
Bá
Kiế
n
đ
ã
bi
ế
n
C
hí
thành
k
ẻ
đ
âm
thuê
chém
m
ướ
n.
Đế
n
nhà
Bá
K
i
ế
n
l
ầ
n
đầ
u
sau
8
n
ă
m
đ
i
tù
v
ề
,
Chí
b
ỗ
ng
nhiên
“
có
h
ọ
”
v
ới
Lý
C
ườ
ng!
Cụ
Bá
sai
C
hí
đ
i
đ
òi
n
ợ
độ
i
T
ả
o, đ
òi
đượ
c
nợ
,
C
hí
Phèo
kiêu
hãnh
ngh
ĩ
:
“
Anh
hùng
làng
này
cóc
th
ằ
ng
nào
b
ằ
ng
ta
”
.
K
hi
đ
ã
ngoài
40
tu
ổ
i,
cái
m
ặ
t
C
hí
Phèo
nh
ư
m
ặ
t
m
ộ
t
con
v
ậ
t
l
ạ
”
vàng
vàng
mà
l
ạ
i
mu
ố
n
x
ạ
m
màu
gio
”
,
v
ằn
d
ọ
c
v
ằ
n
ngang
bi
ế
t
bao
nhiêu
là
s
ẹo!
Hắ
n
ch
ử
i
tr
ời,
ch
ử
i
đờ
i,
ch
ử
i
c
ả
làng
Vũ
Đạ
i
…
Hắ
n
ă
n
và
ngủ
trong
lúc
say,
đậ
p
đầ
u,
r
ạ
ch
m
ặ
t,
ch
ử
i
bới
trong
lúc
say,
để
r
ồ
i
say
n
ữ
a,
say
vô
tậ
n,
…
H
ắn đã b
ị
c
ướp mất cả
hình
ng
ườ
i
l
ẫ
n
linh
h
ồ
n.
H
ắn
đã thành qu
ỷ
dữ.
-
“
Cu
ộ
c
tình
”
c
ủ
a
C
hí
vớ
i
Th
ị
N
ở
,
bát
cháo
hành
và
s
ự
săn
sóc
c
ủ
a
thị
đ
ã
đ
ánh
th
ứ
c
bả
n
tính
ng
ườ
i
b
ị
t
ước
đo
ạt,
b
ị
che
l
ấ
p
h
ơn
m
ườ
i
n
ă
m
nay,
làm
cho
C
hí
“
thèm
l
ươ
ng
thi
ệ
n
”
,
“
mu
ố
n
làm
hòa
”
v
ớ
i
m
ọ
i
ng
ườ
i!
H
ắ
n
s
ố
ng
l
ạ
i
m
ơ
ướ
c
bình
d
ị
th
ờ
i
trai
tr
ẻ
.
Hắ
n
bi
ế
t
đ
ón
nghe
m
ọ
i
âm
thanh
đờ
i
th
ườ
ng.
H
ắ
n
mu
ố
n
cùng
th
ị
N
ở
làm
thành
một cặ
p
r
ất xứng đ
ôi
.
Bà
cô
th
ị
N
ở
và
thị
đ
ã
ch
ối từ
quyề
n làm ngườ
i
c
ủ
a
Chí
.
Cái
dùi
c
ủ
a
th
ị
N
ở
làm
ngã
l
ăn
khoèo
Chí
Phèo,
đ
ã
đẩ
y
C
hí
Phèo
chìm
vào
đ
áy
bi
k
ị
ch,
C
hí
càng
u
ố
ng
càng
t
ỉ
nh.
C
h
ỉ
còn
m
ộ
t
con
đườ
ng
m
ộ
t
cách
đ
âm
ch
ết
Bá
Kiế
n
và
t
ự
sát
vì
“
ai
cho
tao
l
ươ
ng
thi
ệ
n!
Làm
th
ế
nào
cho
m
ấ
t
đượ
c
nh
ữ
ng
v
ế
t
m
ả
nh
chai
trên
m
ặ
t
này?
Tao
không
th
ể
là
ng
ườ
i
l
ươ
ng
thi
ệ
n
n
ữ
a.
Bi
ế
t
không!
”
.
Sau
ti
ế
ng
kêu
và
nh
ữ
ng
nhát
dao
c
ủ
a
Chí
Phèo,
cánh
c
ử
a
trầ
n
gian
đ
ã
đ
óng
ch
ặt,
c
ử
a
ng
ụ
c
âm
ti
m
ở
toang
đẩ
y
hai
con
quỷ
dữ
làng
Vũ
Đại
vào
h
ỏ
a
ng
ụ
c!
Cái
chết
c
ủ
a
Chí
Phèo
là
cái
ch
ế
t
đ
áng
th
ươ
ng!
Nam
Cao
miêu
tả
bi k
ị
ch
c
ự tuy
ệ
t quy
ề
n làm ngườ
i
c
ủ
a
Chí
Phèo
h
ết
s
ứ
c
tinh
t
ế
và
sâu
s
ắ
c
nh
ư
là
m
ộ
t
quá
trình
t
ự
v
ậ
n
độ
ng
c
ủ
a
tính
cách.
T
ừ
l
ươ
ng
thi
ện
b
ị
bi
ế
n
thành
l
ư
u
manh,
t
ừ k
ẻ
đ
âm
thuê
chém
m
ướn
b
ỗ
ng
thèm
l
ươ
ng
thi
ện,
b
ị
c
ự
tuy
ệ
t quy
ề
n
làm
ng
ườ
i
thì
tr
ả
thù
k
ẻ
làm
h
ạ
i
đờ
i
mình
r
ồ
i
t
ự
sát.
Nam
Cao
v
ừ
a
v
ạ
ch
tr
ầ
n
cái
xã
h
ộ
i
th
ố
i
nát,
độ
c
ác,
ông
nh
ư
v
ừ
a
cấ
t
ti
ế
ng
kêu
th
ươ
ng:
Hãy
ch
ặn đứng tộ
i
ác!
Hãy
x
oá
bỏ cái xã hội thực dân phong ki
ến!
Hãy
c
ứ
u
l
ấ
y
dân
nghèo
l
ương thi
ệ
n!
N
hân
v
ậ
t
C
hí
Phèo
là
m
ộ
t
nhân
v
ậ
t
đ
i
ể
n
hình
v
ề
ng
ườ
i
nông
dân
b
ị
l
ư
u
manh
hóa.
III.
K
ế
t
lu
ậ
n
Truy
ệ
n
“Chí Phèo”
là
m
ộ
t
truy
ệ
n
ng
ắ
n
độ
c
đ
áo,
thấ
m
nhu
ầ
n
tinh
th
ầ
n
nhân
đạo
sâu
sắc.
Khắ
c
h
ọ
a
tính
cách
nhân
v
ật,
phân
tích
chi
ề
u
sâu
tâm
lý
và
bi
k
ị
ch
nhân
v
ật,
cách
kể
chuy
ệ
n
h
ấ
p d
ẫ
n,
lôi
cu
ố
n
là
nh
ữ
ng
thành
công
đặc
sắc
c
ủ
a
Nam
Cao.
Truy
ệ
n
“Chí Phèo”
là
m
ộ
t
trong
nh
ữ
ng
truy
ệ
n
ng
ắ
n
hay
nh
ấ
t
vi
ế
t
v
ề
đề
tài
nông
dân
trong
n
ề
n
v
ă
n
h
ọ
c
Vi
ệ
t
Nam
hi
ệ
n
đạ
i.
Âm
m
ư
u
và
tình
yêu
I.
Tác
gi
ả
Sile
(1759
-
1805)
là
k
ị
ch
tác
gia
vĩ
đạ
i,
“
viên
công
t
ố
c
ủ
a
toàn
nhân
lo
ạ
i
đ
ã
kêu
g
ọ
i
loài
ng
ườ
i
cùng
h
ướ
ng
v
ề
trời
sao
”
.
C
ùng
với
Gớt,
Sile
là
m
ộ
t
trong
hai
ngôi
sao
sáng
trên
b
ầ
u
trờ
i
v
ă
n
h
ọ
c
Đứ
c
th
ế
k
ỷ
18.
Tác
phẩ
m
k
ị
ch
g
ồ
m
có:
Những tên cướp
(1780),
Âm mưu và tình yêu
(1784),
Ngườ
i
thiế
u nữ ở
Orlê
ăng
(1801),
Vinhem Ten
(1804),
…
Sile
đ
ã
xây
d
ự
ng
thành
công
nh
ữ
ng
v
ở
k
ị
ch
có
xung
độ
t
d
ữ dộ
i,
nh
ữ
ng
nhân
v
ậ
t,
tính
cách
đ
i
ể
n
hình
th
ể
hi
ệ
n
mãnh
li
ệ
t
khát vọng tự do và tinh thần bất khuất chố
ng
c
ườ
ng
quyề
n bạ
o
l
ự
c
.
II.
Tóm
t
ắ
t
v
ở k
ị
ch
“
Âm
m
ư
u
và
tình
yê
u
”
Vở
k
ị
ch
có
5
h
ồ
i
b
ằ
ng
v
ă
n
xuôi.
Luiz
ơ
là
con
gái
nh
ạ
c
công
Mile
yêu
thi
ếu
tá
Fec
đ
in
ă
ng
là
con
trai
T
ể
t
ướ
ng
Fôn
Vante.
Phu
nhân
Minfo
là
tình
nhân
c
ủ
a Công
tướ
c
nay
đ
ã
b
ị
Công
tước
chán
b
ỏ.
T
ể
t
ướ
ng
b
ắ
t
ép
thi
ế
u
tá
ph
ả
i
k
ế
t
duyên
cùng
phu
nhân
Minfo
để
l
ấ
y
lòng
C
ông t
ước.
Fec
đ
in
ă
ng
g
ặ
p
Minfo
nói
cho
phu
nhân
bi
ế
t
là
chàng
đ
ã
có
ngườ
i
yêu
là
nang
Luiz
ơ
,
cô
vô
cùng
x
ấ
u
h
ổ.
T
ể
t
ướ
ng
làm nhục
Luiz
ơ
,
g
ọ
i
nàng
là
con
đĩ
,
m
ạ
t
sát
ông
bà
Minle.
T
ể
t
ướ
ng
và
thi
ế
u
tá
đấ
u
kh
ẩu
d
ữ dộ
i.
Thi
ế
u
tá
ki
ế
m
tu
ố
t
tr
ầ
n,
đ
âm
b
ị
th
ươ
ng
m
ộ
t
s
ố
nhân
viên
pháp
đ
ình.
Đổ
ng
lí
Vuôm
hi
ến
kế
b
ắ
t
giam
ông
bà
Mile.
Mu
ố
n
c
ứ
u
b
ố
m
ẹ
,
Luiz
ơ
ph
ả
i
vi
ế
t
một bức thư tình
g
ử
i
cho
Th
ị
v
ệ
tr
ưở
ng
Fôn
Canbơ
do
chúng
đọ
c.
Chúng
đư
a
b
ứ
c
th
ư
tình
ấy
cho
Fec
đ
in
ăng.
Fec
đ
in
ă
ng
thách
Th
ị
v
ệ
tr
ưở
ng
đấ
u
súng
làm
cho
h
ắ
n
vô
cùng
s
ợ
hãi.
Đ
au
kh
ổ…
Fec
đ
in
ă
ng
pha
thu
ố
c
độ
c
bắ
t
ng
ườ
i
yêu
cùng
mình
u
ố
ng.
U
ố
ng
xong
thu
ố
c
độ
c,
Luiz
ơ
m
ới
nói
ra
s
ự
th
ậ
t
đ
au
lòng!
C
ùng
lúc
ấ
y,
T
ể
t
ướ
ng
ph
ả
i
n
ộ
p
mình
cho
nhân
viên
pháp
đ
ình.
III.
H
ồ
i
hai:
Ngang
trái
1. Xung đột di
ễn
ra
d
ữ dội tạ
i
nhà
nh
ạ
c
công
Mile
Luiz
ơ
b
ị
T
ể
t
ướ
ng
s
ỉ
nhụ
c
đ
ã
ng
ấ
t
đ
i.
Fec
đ
in
ă
ng
đỡ
l
ấ
y
ng
ườ
i
yêu
r
ồ
i
kêu
lên
ho
ả
ng
h
ố
t:
“
Cứ
u
nàng
với,
nàng
s
ợ
hãi
ng
ấ
t
đ
i
r
ồ
i!”
.
Trong
lúc
đ
ó,
nh
ạ
c
công
Mile
n
ắ
m
l
ấ
y
g
ậy,
că
m
gi
ậ
n
nhìn
T
ể
t
ướ
ng,
bà
Mile
vô
cùng
s
ợ
hãi,
quỳ
s
ụ
p
xu
ố
ng
chân
T
ể
t
ướ
ng.
T
ể
t
ướ
ng
ra
l
ệ
nh
b
ắ
t
giam
Luiz
ơ
:
“
B
ắ
t
l
ấ
y
nó,
dù
nó
ng
ấ
t
hay
t
ỉ
nh.
K
hi
nào
vòng
s
ắ
t
gông
vào
c
ổ
nó
r
ồ
i,
ng
ườ
i
ta
s
ẽ
dùng
đ
á
ném
cho
nó
t
ỉ
nh
l
ạ
i
”
.
Bà
Mile
c
ấ
t
ti
ế
ng
kêu
van,
trái
l
ạ
i,
ông
nh
ạ
c
công
M
ile
thì
gi
ận
d
ữ
khinh
b
ỉ
g
ọ
i
T
ể
t
ướ
ng
và
các nhân
viên
pháp
đ
ình
là
“
l
ũ
vô
l
ạ
i
”
.
2. Cuộ
c
đấu khẩu dữ dộ
i
gi
ữ
a
hai
cha
con
-
Thiế
u tá và T
ể
tướng.
-
T
ể
t
ướ
ng
ra
l
ệ
nh
cho
các
nhân
viên
pháp
đ
ình
b
ắ
t
Luiz
ơ
.
Thi
ếu
tá
bảo
vệ
ng
ườ
i
yêu,
tu
ố
t
ki
ế
m.
N
hân
viên
pháp
đ
ình
s
ợ
hãi
lùi
ra,
l
ạ
i
xông
vào.
Thi
ế
u
tá
đ
âm
b
ị
th
ươ
ng
vài
tên.
Thi
ếu
tá
cầ
u
xin
T
ể
t
ướ
ng
“
đừ
ng
d
ồ
n
ép
con
thêm
n
ữ
a
”
.
L
ạ
i
c
ầ
u
xin:
“
… đừ
ng
d
ồ
n
ép
con
đế
n
ch
ỗ
cùng
đườ
ng
cha
ơ
i!”
.
T
ể
t
ướ
ng
m
ắ
ng
nhi
ếc
b
ọ
n
nhân
viêc
pháp
đ
ình
là
“
quân
tôi
đ
òi
hèn
m
ạ
t
”
,
t
ự
tay
túm
l
ấ
y
Luiz
ơ
,
giao
cho
m
ộ
t
tên
nhân
viên
pháp
đ
ình,
đồ
ng
th
ời
thách
th
ứ
c
Thi
ế
u
tá:
“
Tao
mu
ố
n
xem
li
ệ
u
chính
ta
có
ph
ả
i
n
ế
m
l
ưỡ
i
k
i
ế
m
này
không?
”
.
-
Vấ
n
đề
đạ
o
lý
được
đặ
t
ra:
li
ệu
con
có
dám
đ
âm
cha
để
b
ảo
vệ
ng
ườ
i
yêu
hay
không?
Xung
độ
t
k
ị
ch
di
ễ
n
bi
ế
n
đến
cao trào.
-
Thi
ế
u
tá
m
ạt
sát
Tể
t
ướ
ng:
…
“Th
ượ
ng
đế
đ
ã
l
ầ
m,
đ
ã
l
ẫ
n
ch
ọ
n
tên
đ
ao
phủ
đ
ê
hèn
lên
làm
T
ể
t
ướ
ng
m
ạ
t
h
ạ
ng
”
.
K
hông
ch
ỉ
là
con
lên
án
cha
mà
đ
ó
là
ti
ế
ng
nói
nhân
danh
công
lý
và
nhân
dân
lên
án
b
ạ
o
quy
ề
n,
lên
án
m
ộ
t
xã
h
ộ
i
-
phong
ki
ến
cát
c
ứ - đ
ã
l
ỗ
i
th
ờ
i.
-
Fec
đ
in
ă
ng
d
ọ
a:
“
N
ế
u
nàng
lên
giá
nhục
hình,
nh
ư
ng
là
cùng
vớ
i
Thi
ế
u
tá
con
trai
T
ể
t
ướ
ng
…
”
-
M
ộ
t
s
ự
ng
ậ
p
ng
ừ
ng
đầ
y
tính
k
ị
ch.
Và
Tể
t
ướ
ng
châm
bi
ế
m:
“
T
ứ
c
thì
cu
ộ
c
tr
ừ
ng
bày
s
ẽ
càng
thú
v
ị
!
”
.
K
iên
quy
ế
t
ra
l
ệ
nh
b
ắ
t
Luiz
ơ
:
“
Lôi
nó
đ
i!”
.
-
L
ạ
i
van
xin!
T
ất
cả
vì
tình
yêu
mà
Fec
đ
in
ă
ng
v
ẫ
n
ch
ư
a
tìm
được,
ch
ư
a
l
ự
a
ch
ọ
n
được
cách
ứ
ng
x
ử.
M
ộ
t
m
ặ
t
chàn
g
quy
ế
t dùng
thanh
ki
ế
m
s
ĩ
quan
(danh
d
ự
và
quy
ề
n
l
ự
c)
mà
“
che
phủ
cho
ng
ườ
i
thi
ế
u
n
ữ
này
”
;
m
ặ
t
khác
l
ạ
i
van
xin
m
ộ
t
chút
tình
cha
con
nào
đ
ó
còn
sót
lạ
i
trong
lòng
T
ể
t
ướ
ng:
-
“
Cha
vẫ
n
c
ươ
ng
quy
ế
t
ư
?
”
-
Xung
độ
t
càng
tr
ở
nên
d
ữ dộ
i,
khi
T
ể
t
ướ
ng
v
ừ
a
châm
bi
ế
m
v
ừ
a
ra
l
ệ
n:
“
Lên
giá
nh
ụ
c
hình
mà
mang
ki
ế
m
bên
mình
thì
ch
ẳ
ng
h
ợp
chút
nào
…
Lôi
nó
lôi
nó
đ
i,
đ
i,
chúng
mày
rõ
ý
tao
r
ồ
i
đấ
y!
”
.
3. Có th
ể
xem đ
ây
là
“bướ
c
đột bi
ế
n”
c
ủ
a
H
ồ
i
hai
này!
Lưỡ
i
k
i
ế
m
l
ạ
i
xu
ấ
t
hi
ệ
n,
ti
ế
ng
nói
c
ủ
a
Fec
đ
in
ă
ng
càng
quy
ế
t
li
ệ
t
hơn.
Gi
ằ
ng
l
ấ
y
Luiz
ơ
t
ừ
tay
nhân
viên
pháp
đ
ình,
ôm
l
ấ
y
Luiz
ơ
,
ch
ĩ
a
l
ưỡ
i
k
i
ế
m
vào
nàng
và
nói:
“
Thà
tôi
đ
âm
l
ưỡ
i
k
i
ế
m
này
qua
xác
v
ợ
tôi
còn
hơn
nhìn
nàng
b
ị
cha
s
ỉ
nhụ
c!
”
-
T
ừ
ng
ườ
i
yêu,
Luiz
ơ
đã
trở
thành
vợ
,
Thi
ế
u
tá
kh
ẳ
ng
đị
nh
quy
ế
t
tâm
b
ảo
vệ
ng
ườ
i
yêu
c
ủ
a
mình.
T
ể
t
ướ
ng
v
ẫ
n
thách
th
ứ
c.
Xung
độ
t
k
ị
ch
càng
tr
ở
nên
quy
ế
t
li
ệ
t:
“
Đ
âm
đ
i,
n
ế
u
m
ũi
k
i
ế
m
c
ủ
a
mày
còn
đủ
nh
ọ
n!
”
.
Đ
ó
là
s
ự
thách
th
ứ
c
c
ủ
a
cườ
ng
quy
ề
n!
T
ể
t
ướ
ng
mu
ố
n
ép
con
trai
mình
k
ế
t
duyên
cùng
phu
nhân
Minfo.
Tr
ở
l
ự
c
lớ
n
nh
ấ
t
là
tình
yêu
c
ủa
Luiz
ơ
.
Ph
ả
i
b
ắ
t
nàng
để
tri
ệ
t
phá,
để
th
ự
c
hi
ệ
n
“
âm
m
ư
u
”
và
để
t
ấ
n
công
b
ề
trên,
đ
ó
là
Công
t
ước!
Cái
ác
đ
i
kèm
cái
hèn
h
ạ
,
s
ự đ
ê
ti
ệ
n
và
s
ỉ
nhụ
c,
đ
ó
là
nhân
cách
c
ủ
a
Tể
t
ướ
ng,
và
bu
ồ
n
thay,
đ
ó
còn
là
m
ộ
t
ng
ườ
i
cha
-
m
ộ
t
ng
ườ
i
cha
đ
ã
bán
mình
cho
quỷ
dữ.
4. “
B
ước mở nút” -
xung
độ
t
được
đẩ
y
lên
đế
n
đỉ
nh
đ
i
ể
m
r
ồ
i
chùng
l
ạ
i,
mâu
thu
ẫ
n
đượ
c
gi
ả
i
quy
ết.
C
ử
ch
ỉ
Fec
đ
in
ă
ng buông
Luizơ
,
ng
ướ
c
m
ắ
t
nhìn
tr
ờ
i
ghê
g
ớ
m.
Thi
ế
u
tá
độ
c
thoạ
i.
C
hàng
c
ầ
u
đến
Chúa.
S
ứ
c
ch
ị
u
đự
ng
c
ủ
a
m
ộ
t
con
ng
ườ
i
đ
ã
v
ượ
t
quá
giớ
i
h
ạ
n
và
ch
ỉ
m
ộ
t
cách
“
dùng
đế
n
th
ủ
đ
o
ạ
n
c
ủ
a
loài
ma
qu
ỷ
!
”
. S
ẵ
n
sàng
tr
ả
giá,
và
thách
th
ứ
c:
“
Được
các
ngườ
i
c
ứ đư
a
nàng
lên
giá
nh
ục
hình
đ
i!”
.
Nh
ư
m
ộ
t
cú
đ
ánh
trời
giáng
khi
Fec
đ
in
ă
ng
thét
vào
tai
T
ể
t
ướ
ng:
“
Ta
sẽ
đ
i
k
ể
cho
tất
cả
cung
đ
i
ệ
n
này
nghe
m
ộ
t
câu
chuy
ệ
n
nhan
đề
là:
N
g
ườ
i
ta
đ
ã
leo
lên
gh
ế
T
ể
t
ướ
ng
b
ằ
ng
cách
nào!
”
.
Nh
ư b
ị
sét
đ
ánh,
T
ể
t
ướ
ng
s
ụ
p đỏ.
Nh
ư
loài
ma
quỷ
sợ
ánh
sáng.
H
ắ
n
đ
ã
kinh
hoàng
kêu
lên:
“
Th
ế
là
th
ế
nào,
Fec
đ
in
ă
ng!
H
ắ
n
ra
l
ệ
nh:
buông
con
bé
ra!
”
r
ồ
i
ch
ạ
y
theo
Thi
ế
u
tá.
IV.
K
ế
t
lu
ậ
n
Nhạ
c
công
Mile
xu
ấ
t
thân
bình
dân
và
Fec
đ
in
ă
ng
xu
ấ
t
thân
quy
ề
n
quý
đ
ã
d
ũ
ng
c
ả
m
và
ngoan
c
ườ
ng
ch
ố
ng
b
ạ
o
quy
ề
n
vì
khát
v
ọ
ng
t
ự
do
và
hạ
nh
phúc.
H
ồ
i
hai
đầy
k
ị
ch
tính.
C
ó
lúc
ta
xúc
độ
ng
v
ề
l
ưỡ
i
k
i
ế
m
c
ủ
a
Fec
đ
in
ă
ng
s
ẽ
vang
lên,
ho
ặ
c
là
đ
âm
ch
ế
t
ng
ườ
i
yêu
và
t
ự
sát,
hoặ
c
là
đ
âm
vào
T
ể
t
ướ
ng.
Và
th
ậ
t
thú
v
ị
, b
ạ
o
quy
ề
n
đ
ã
b
ị
đánh
g
ụ
c
ch
ỉ
b
ằ
nh
m
ộ
t
câu
nói
m
ạ
nh
nh
ư
sấ
m
sét.
Tình
yêu
làm
nên
s
ứ
c
m
ạ
nh
phi
th
ườ
ng.
Xung
độ
t
d
ữ dộ
i.
C
h
ỉ
m
ộ
t
h
ồ
i
k
ị
ch
ng
ắ
n,
ta
v
ầ
n
tìm
ra
n
ă
m
b
ướ
c
nh
ư
m
ộ
t
v
ở
k
ị
ch:
giao
đãi, phát
tri
ể
n, cao trào, đột
biế
n và mở nút
.
Và
đ
ó
là
nét
đặc
sắc
c
ủ
a
k
ị
ch
Sile
và
k
ị
ch
c
ổ đ
i
ể
n
Đứ
c
trong
th
ế
k
ỷ
18.
Mùa
gieo
h
ạ
t,
bu
ổi chiề
u
Huy
gô
Đ
ây
là
lúc
hoàng
hôn,
Tôi
ng
ồ
i
d
ướ
i
c
ử
a
lớ
n
Ngắ
m
ánh
rớ
t
chi
ề
u
soi
Gi
ờ
cu
ố
i
cùng
làm
lụ
ng.
Trên
ru
ộ
ng
t
ắ
m
bóng
thâm
Tôi
c
ả
m
nhìn
áo
rách
M
ộ
t
ông
lão
đ
ang
tung Gieo
mùa
sau
xu
ố
ng
đấ
t. Bóng
ông
già
cao
th
ẫ
m
Gi
ẫ
m
trên
rãnh
cày
sâu.
Chắ
c
ông
tin
t
ưở
ng
l
ắ
m. Vào
ngày
tháng
ru
ổ
i
mau.
Ô
ng
đ
i
trên
đồ
ng
r
ộ
ng
Q
ua
l
ạ
i,
ném
h
ạ
t
xa
Mở
tay,
r
ồ
i
l
ạ
i
vúc.
Tôi
tr
ầ
m
