ĐÁP ÁN ĐỀ TS CHUYÊN LÝ LÊ QUÝ ĐÔN ĐÀ NẴNG 2009

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT CHUYÊN LÊ QUÝ ĐÔN
THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG Khoá ngày 26 tháng 6 năm 2009


HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ BIỂU ĐIỂM ĐỀ CHÍNH THỨC MÔN VẬT LÝ (hệ số 2)
Bài 1 (2,0 điểm)
ĐÁP ÁN ĐIỂM
- Trong quá trình vật đi lên chậm, công động của lực
đẩy Ác si mét gồm 3 giai đoạn:
+ Giai đoạn1: Vật lên một đoạn h
0
.
A
1
= 10SaD
0
h
0
+ 10.2S.2aD
0
h
0
= 50SaD
0
h
0
.
+ Giai đoạn2: Vật lên một đoạn a từ khi MN ngang
mặt thoáng đến khi PQ ngang mặt thoáng.
A
2

=
2
1
10Sa
2
D
0
+ 10.2S.2a
2
D
0
= 45Sa
2
D
0
+ Giai đoạn3: Vật lên một đoạn 2a từ khi AB ngang
mặt thoáng đến khi CD ngang mặt thoáng.
A
3
=
2
1
10.2S.2aD
0
.2a

= 40Sa
2
D
0

.
+ Công động tổng cộng của lực Ac si mét: A = A
1
+ A
2
+A
3

= 50SaD
0
h
0
+ 45Sa
2
D
0
+ 40Sa
2
D
0

= (50h
0
+ 85a).SaD
0

+ Công cản của trọng lực: A’ = [10.2S.2aD + 10.S.aD].( 3a + h
0
)
= 50SaD(3a + h

0
).
+ Theo định luật bảo toàn năng lượng: A = A’
+ (50h
0
+ 85a).SaD
0
= 50SaD(3a + h
0
).
+ Tìm được: h
0
=
a
DD
DD
.
)(10
1730
0
0
−
−
= 5,33dm
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25

0,25
0,25
Bài 2 (2,0 điểm)
M N
P Q
A B
C D


h
0
a
2a
ĐÁP ÁN ĐIỂM
1/ Cường độ qua mỗi đèn và độ sáng các đèn khi R
0
= 6Ω và con chạy C ở vị trí mà
điện trở phần MC bằng 0,5Ω.
+ Điện trở của đèn Đ
1
: R
1
=
1
2
1
P
U
= 1,5Ω
Điện trở của đèn Đ

2
: R
2
=
2
2
2
P
U
= 3Ω
+ Có: R
AMC
= R
1
+ R
MC
= 1,5 + 0,5 = 2Ω
+ R
AC
=
32
3.2
R
.R
2AMC
2AMC
+
=
+ R
R

= 1,2Ω
+ Điện trở toàn mạch: R
tm
= R + R
AC
+ (R
0
- R
MC
) = 0,5 + 1,2 + 6 - 0,5 = 7,2Ω
+ Cường độ qua mạch chính: I =
tm
R
U
=
2,7
18
= 2,5A
+ Hiệu điện thế U
AC
= R
AC
.I = 1,2.2,5 = 3V = U
2đm
: đèn Đ
2
sáng bình thường.
+ Cường độ qua đèn Đ
2
: I

2
= U
2
/ R
2
= 3/3 = 1A
+ Cường độ qua đèn Đ
1
: I
1
= U
AC
/ R
AMC
= 3/2 = 1,5A < I
1đm
= P
1
/ U
1đm
= 6/3 = 2A: đèn
Đ
1
sáng yếu hơn bình thường.
2/ Giá trị nhỏ nhất của R
0
để đèn Đ
1
sáng bình thường, điện trở phần MC tương
ứng.

+ Khi đèn Đ
1
sáng bình thường thì I
1
= 2A, đặt x = R
MC
.

⇒
U
AC
= (R
1
+ x).I
1
= (1,5 + x).2 = 3 + 2x.
+ Cường độ qua đèn Đ
2
: I
2
=
3
23
2
x
R
U
AC
+
=

+ Cường độ qua mạch chính: I =
xR
x
xR
x
xRR
UU
AC
−+
−
=
−+
+−
=
−+
−
000
5,0
215
5,0
)23(18
)(
+ Từ I = I
1
+ I
2

⇒

xR

x
−+
−
0
5,0
215
= 2 +
3
23 x+
+ Rút gọn ta có: 2x
2
+ 2(1 - R
0
).x + 40,5 - 9R
0
= 0. (1)
+ Để (1) có nghiệm dương thì cần
∆
’= R
2
0
+ 16R
0
- 80
≥
0 (2)
+ Theo (2), giá trị R
0
nhỏ nhất ứng với
∆

’= R
2
0
+ 16R
0
- 80 = 0
⇒
R
0min
= 4Ω
+Thay R
0
= 4Ω vào (1): 2x
2
- 6x + 4,5 = 0
⇒
Điện trở phần MC lúc này x = 1,5Ω
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
Bài 3 (2,0 điểm)
R U
+ -
I
I

1

A B
I
2
(Hình 2)



R
0
Đ
2
C
Đ
1

M N
ĐÁP ÁN
ĐIỂM
1/Tiêu cự f
1
của thấu kính L
1
.
+ Vật AB cho ảnh thật ngược chiều với vật ta vẽ được hình 1.
+ Tam giác O
1
AB ≈ tam giác O
1

A
1
B
1
:
AB
BA
AO
AO
11
1
11
=

⇒

AO
AO
1
11
= 2
⇒
O
1
A =
30
3
1
=
AA

cm

+ Tam giác F
1
AB ≈ tam giác F
1
O
1
I:

IO
AB
OF
A
111
1
F
=


⇒

2
1
30
1
1
=
−
f

f

⇒
f
1
= 20cm
2/ Khoảng cách 2 thấu kính để ảnh cuối A’B’ thật và A’B’ = AB
+ Theo kết quả câu 1 thì O
1
A
1
= 60cm.
+ Có hai trường hợp ảnh A’B’ là thật.
* Trường hợp a > O
1
A
1
(Hình 2)
+ Để ảnh cuối A’B’ là thật thì A
1
B
1
ở ngoài tiêu cự của L
2
(O
2
A
1
> f
2

= 10cm

)
+ Có A’B’ = AB nên A’B’ = ½.A
1
B
1
+Tam giác F
2
O
2
J ≈ tam giác F
2
A
1
B
1
:
1111
2
21
22
''
BA
BA
BA
JO
FA
FO
==

⇒
21
10
FA
2
1
=

⇒
A
1
F
2
= 20cm
+ Vậy: Khoảng cách a giữa 2 thấu kính:
a = O
1
O
2
= O
1
A
1
+ A
1
F
2
+ F
2
O

2
= 60 + 20 + 10 = 90 cm
* Trường hợp a < O
1
A
1
(Hình 3)
+ Trường hợp này, A
1
B
1
là vật ảo nên cho ảnh cuối A’B’ là thật.
+ Do A’B’ = AB =
2
1
A
1
B
1
và theo cách vẽ thì A
1
trùng với F’
2
.
+ Vậy: Khoảng cách a giữa 2 thấu kính: a = O
1
O
2
= O
1

A
1
- f
2
= 60 - 10 = 50 cm


0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
Bài 4 (2,0 điểm)
ĐÁP ÁN ĐIỂM
L
1
B
O
1
A
1

x A F
1
y

(Hình 1) I

B
1
L
1
L
2
B J
O
1
A
1
F
2
O
2
x A F
1
A’ y

I B
1
(Hình 2)

a
B’
L
1
L
2

B
O
1
A’ A
1

x A F
1
O
2
F’
2
y
B’
I

(Hình 3)
a B
1

J



(Hình 1)


R
1
C k

Đ
A B
R
2
D

R
3
I
2
I
I
1
* Khoá k mở (Hình 1):
Gọi R là điện trở của đèn.
+ Điện trở tương đương của đoạn mạch AD:
R
AD
=
21
21
).(
RRR
RRR
++
+
=
R
R
+

+
45
)15(30
+ Điện trở tương đương của đoạn mạch AB:
R
AB
= R
AD
+ R
3
=
R
R
+
+
45
)15(30
+ 15 =
R
R
+
+
45
)25(45
+ Cường độ qua mạch chính: I =
=
AB
R
U
)25(45

)45.(30
+
+
R
R
=
)25(3
)45(2
+
+
R
R
+ Cường độ qua đèn I
Đ
= I
1
=
=
+ RR
U
AD
1
I
RR
R
AD
.
1
+
=

×
++
+
)15)(45(
)15(30
RR
R
)25(3
)45(2
+
+
R
R
I
Đ
=
25
20
+R
(1)
* Khoá k: Mạch vẽ lại như hình 2:
+ Điện trở R
DB
=
=
+ RR
RR
3
3

R
R
+15
15
+ Điện trở R
ADB
= R
2
+ R
DB
= 30 +
R
R
+15
15
=
R
R
+
+
15
)10(45
+ Cường độ qua R
2
: I
’
2
=
ADB
R

U
=
)10(45
)15(30
R
R
+
+
=
)10(3
)15(2
R
R
+
+
+ Cường độ qua đèn: I’
Đ
=
R
U
DB
=
2
.I
R
R
DB
=
×
+ RR

R
)15(
15
)10(3
)15(2
R
R
+
+
I’
Đ
=
R+10
10
(2)
+ So sánh (1) và (2) ta có:
25
20
+R
=
R+10
10

⇒
R = 5Ω
+ Thay R = 5Ω vào (1), cường độ định mức của đèn I
đm
=
25
20

+R
=
255
20
+
=
3
2
A
+ Hiệu điện thế định mức: U
đm
= R.I
đm
= 5.
3
2
=
3
10
V
+ Công suất định mức: P
đm
= U
đm
. I
đm
=
3
10
.

3
2
=
9
20
W
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
Bài 5 (2,0 điểm)
ĐÁP ÁN ĐIỂM
D

R
1

A I’
Đ
Đ B
I’
2
I’
3
R
3

(Hình 2)

R
2
I
I’
1

1/ Nhiệt độ t
3
của hệ khi cân bằng nhiệt.
- Giả sử nhiệt độ khi cân bằng nhiệt là 0
0
C
+ Nhiệt lượng lượng nước m
1
toả ra khi hạ nhiệt độ từ 20
0
C đến 0
0
C:
Q
1
= m
1
ct
1
= 1,5.4200.20 = 126000J
+ Nhiệt lượng mẫu nước đá thu vào khi tan chảy hoàn toàn ở 0
0

C:
Q
2
= m
2
λ = 0,6.336000 = 201600J
+ Do Q
1
<Q
2
nên lượng nước đá tan không hết.
+ Nhiệt độ khi cân bằng là 0
0
C.
2/ Mực nước h
2
khi cân bằng nhiệt.
+ Lượng nước đá đã tan: m
3
=
λ
1
Q
=
336000
126000
= 0,375 Kg
+ Lượng nước đá còn lại: m
4
= m

2
- m
3
= 0,6 - 0,375 = 0, 225 Kg
+ Thể tích phần chìm V
1
của phần nước đá không tan suy từ điều kiện vật nổi:
f
A
= 10m
4

⇔
10D
1
V
1
= 10m
4

⇒
V
1
=
1
4
D
m
=
1000

225,0
m
3
= 225 cm
3
+ Tổng thể tích phần nước lỏng và phần chìm của nước đá:
V = 1500 + 375 + 225 = 2100 cm
3
+ Mực nước h
2
khi cân bằng nhiệt: h
2
=
S
V
=
75
2100
= 28 cm.
( Diện tích đáy của nhiệt lượng kế: S =
11
1
Dh
m
=
1.20
1500
= 75cm
2
)

0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
h
1
=20cm
h
2
V
1